Uitkomsten werkgelegenheidsonderzoek 2007 Gelderland. Provinciale Werkgelegenheids Enquête Gelderland

Uitkomsten werkgelegenheidsonderzoek 2007 Gelderland

Provinciale Werkgelegenheids Enquête Gelderland

-2-

Provinciale Werkgelegenheids Enquête Gelderland 2007

PWE-Uitvoeringsgroep: Monique Dekker Karin van der Ende René Rozeboom Tonny Straatman

Rapportage: Freerk Viersen Provincie Gelderland Afdeling Economische Zaken Bureau Economisch Onderzoek Postbus 9090 6800 GX Arnhem 026-3599191 [email protected] Overname van cijfers is toegestaan mits bron duidelijk vermeld wordt: PWE-Gelderland 2007 Een digitale versie van dit rapport is te vinden op: www.gelderland.nl/pwe

-3-

-4-

Inleiding In Gelderland wordt jaarlijks onderzoek uitgevoerd naar de aard en ontwikkelingen van de werkgelegenheid. Daarbij wordt de stand van zaken op de peildatum 1 april gemeten. In januari 2008 zijn de eerste uitkomsten van het onderzoek 2007 gepresenteerd. In dit rapport staan geen nieuwe cijfers, de bijlagen A tot en met E bevatten dan ook dezelfde tabellen als het rapport met de eerste uitkomsten. Wel wordt dieper op ontwikkelingen in gegaan. Daarnaast is in deze rapportage aandacht besteed aan bedrijfsmigratie. De PWE werkt voortdurend aan het verbeteren van de gegevens in haar bestand. Als een bedrijf wordt getraceerd dat onterecht niet in het bestand was opgenomen wordt dat met terugwerkende kracht opgenomen. Ook andere administratieve correcties (zoals verandering van SBI-indeling, aanpassingen van gemeentegrenzen) worden altijd met terugwerkende kracht doorgevoerd. Daardoor wordt een reëler beeld van de ontwikkelingen geschetst. Voorgaande betekent wel dat de nu gepubliceerde cijfers niet meer vergelijkbaar zijn met die uit eerdere publicaties.

-5-

-6-

Samenvatting • • • • •

• •

• •

• • • •

• • •

•

Per 1 april 2007 werkten er 938.880 mensen in Gelderland. Ten opzichte van 2006 is het aantal banen toegenomen met 22.740. Het vorig jaar ingezette herstel van de werkgelegenheidsontwikkeling heeft zich dit jaar voortgezet. Groeide vorig jaar de werkgelegenheid nog met 1,4%, dit jaar was de groei 2,5%. Daarmee ligt de groei weer rond het niveau van het langjarige gemiddelde. De werkgelegenheidsgroei in Nederland bedroeg het afgelopen jaar 2,2%. De ontwikkelingen in Gelderland (2,5%) zijn dus net even gunstiger geweest. Het aantal vrouwen dat aan het werk is in Gelderland blijft sneller groeien dan het aantal mannen. Het aandeel vrouwen in de totale werkgelegenheid is inmiddels toegenomen tot 43,3%. De werkgelegenheidsontwikkeling in de Stedendriehoek lag het afgelopen jaar met 2,7% opnieuw boven het Gelders gemiddelde. Het aantal banen groeide met 4.260. Ook het afgelopen jaar bleef de werkgelegenheidsgroei in de Achterhoek onder het Gelderse gemiddelde. Met een bescheiden groei van 1,3% kwamen er het afgelopen jaar 1.670 banen bij. In de regio Arnhem-Nijmegen groeide de werkgelegenheid met 7.650 banen. De groei lag met 2,4% vrijwel op het Gelderse gemiddelde. Bleef vorig jaar de groei in Rivierenland met 0,5% wat achter, dit jaar heeft de regio weer een meer dan gemiddelde werkgelegenheidsgroei te zien gegeven. De groei van 2,9% was goed voor 3.170 nieuwe banen. Net als vorig jaar heeft de Vallei de hoogste banengroei gekend. Nam het aantal banen vorig jaar toe met 2,7%, dit jaar bedroeg de groei maar liefst 3,6%, een toename van 4.240 nieuwe banen. De banengroei op de Noord Veluwe is met 2,2% (1.760 banen) net wat lager geweest dan het Gelderse cijfer. Het banenverlies in de agrarische sector blijft doorzetten. Werden in 1998 nog 46.650 banen in de landbouw geteld, in 2007 is dat aantal gedaald tot 35.000. Het banenverlies komt daarmee uit op ruim 11.650. In de industrie is de afname van het aantal banen in 2006 tot stilstand gekomen, in 2007 is sprake geweest van een kleine groei. Het aantal banen groeide met bijna 750, in procenten uitgedrukt een groei van 0,6%. De bouwsector was in de periode 2006-2007 goed voor een groei van 2.830 banen (4,6%). Inmiddels zijn 64.100 mensen werkzaam in de bouw. De detailhandel groeide in 2006-2007 met 2.300 banen. Het groeipercentage komt daarmee uit op 2,7%. Er werkten op 1 april 2007 87.960 mensen in de detailhandel. De transport en logistieke sector groeide tot 2001 aanzienlijk. Sinds 2001 was sprake van een stabilisatie van de sector. Vanaf 2006 neemt de werkgelegenheid echter weer fors toe. In 2006-2007 groeide de werkgelegenheid met 3.720 banen tot 108.460 banen. De zakelijke dienstverlening is al een aantal jaren verantwoordelijk voor een forse banengroei. Ook in 2006-2007 is dit het geval geweest. Met een toename van 6.030 banen bedroeg de groei maar liefst 5,2% en kwam de totale werkgelegenheid uit op 123.070 banen. In de afgelopen 10 jaar groeide de overheid met 3.080 banen. De groei ligt echter aanzienlijk onder de gemiddelde groei van de andere sectoren. Het sectoraandeel daalde van 6,2% in 1997 naar 5,8% in 2007. In 2007 werkten er totaal 54.790 mensen bij de overheid. De groei van de onderwijssector bleef het afgelopen jaar beperkt tot 2,2%, een groei van 1.300 banen. Tot 2004 groeide de sector sneller dan gemiddeld, de afgelopen 2 jaren blijft de ontwikkeling wat achter. In 2006-2007 groeide het aantal banen in de gezondheidszorg/welzijnszorg met 2,4%. In perspectief van de afgelopen jaren is dat een “bescheiden” groei. Toch was deze groei nog goed voor 3.600 nieuwe banen.

-7-

• • •

• •

•

Er vinden aanzienlijke aantallen verhuizingen plaats, in de afgelopen 5 jaren verhuisden 23.900 bedrijven binnen Gelderland. Er vertrokken de afgelopen 10 jaar 6.640 bedrijven en er zijn momenteel 4.700 bedrijven te vinden in Gelderland die van elders zijn gekomen. De meeste verhuizingen vinden over korte afstand plaats. Van de verhuizingen binnen Gelderland was bijna 75% binnen de eigen gemeente. De verhuisafstand is ook in 75% van de gevallen minder dan 10 km. De korte verhuisafstand geldt niet alleen voor verhuizingen binnen Gelderland maar ook voor verhuizingen van en naar buiten Gelderland. Gelderland verliest netto bedrijven aan de buurprovincies, het saldo is echter gering. In termen van zowel bedrijven als banen stelt het netto effect niet zo veel voor; de saldi van inkomende en vertrekkende bedrijven zijn klein. Van een enorme overloop van bedrijven vanuit de Randstad naar Gelderland lijkt geen sprake. Gelderland “ontving” ongeveer 37.600 banen maar raakte er ook weer 29.700 kwijt aan andere provincies, netto een toename van 7.900 banen. Wel is het zo dat de “randgemeenten”, zoals Ede, Nijkerk, Culemborg relatief veel bedrijven van buiten de provincie ontvangen. Maar dit heeft meer te maken met de normale korte afstandsdynamiek dan dat er sprake is van extreme overloop vanuit andere delen van de Randstad. Bedacht dient te worden dat in steden als Utrecht (18.380) en Amersfoort (8.440) een grote bedrijvenpopulatie gevestigd is, veel groter dan bijvoorbeeld Culemborg (1.660) en Nijkerk (2.600). Op grond van een gemiddelde gelijke dynamiek mag verwacht worden dat er veel meer bedrijven van Utrecht naar Culemborg gaan dan andersom. Dat geldt ook voor Amersfoort en Nijkerk. In de periode 1998-2007 groeide de Gelderse werkgelegenheid met 105.000 banen. In dat licht bezien zijn de netto-effecten van de bedrijfverplaatsingen over de provinciegrens betrekkelijk gering. Van de bedrijven die Gelderland verlaten gaan opvallend veel naar de grote steden (Amsterdam, Utrecht en in iets mindere mate Rotterdam, Den Haag) Amsterdam heeft vermoedelijke als hoofdstad een bijzondere aantrekkingskracht op kleine bedrijven. Voor Utrecht geldt dat hier vermoedelijke sprake is van de reguliere korte afstandsdynamiek. In absolute termen vallen de aantallen verplaatsingen nogal mee.

-8-

Inhoudsopgave 1 Ontwikkelingen Gelderland

11

2 Gelderland in Nederlands perspectief

12

3 Regio’s 3.1 Stedendriehoek 3.2 Achterhoek 3.3 Stadsregio Arnhem-Nijmegen 3.4 Rivierenland 3.5 De Vallei 3.6 Noord Veluwe

13 13 14 15 16 17 18

4 Sectoren 4.1 Landbouw 4.2 Industrie 4.3 Bouw 4.4 Detailhandel 4.5 Groothandel/transport en logistiek 4.6 Zakelijke dienstverlening 4.7 Overheid 4.8 Onderwijs 4.9 Gezondheidszorg/welzijnszorg

19 19 20 21 22 23 24 26 26 27

5 Verhuizingen 5.1 Inleiding 5.2 Verhuizingen binnen Gelderland 5.3 Verhuizingen naar Gelderland 5.4 Verhuizingen uit Gelderland 5.5 Saldo van inkomende en vetrekkende bedrijven 5.6 Conclusie verhuisbewegingen

Bijlagen

29 29 29 32 34 36 36

37

-9-

- 10 -

1 Ontwikkelingen Gelderland Het vorig jaar ingezette herstel van de werkgelegenheidsontwikkeling heeft zich dit jaar voortgezet. Groeide vorig jaar de werkgelegenheid nog met 1,4%, dit jaar was de groei 2,5%. Daarmee ligt de groei weer rond het niveau van het langjarige gemiddelde. Werkgelegenheidsontwikkeling Gelderland 1998-2007 6,0%

4,0%

3,8% 2,2%

2,5%

2,3%

2,0%

1,4% 0,2%

0,1%

0,0%

0,0%

-0,5% -2,0% '98-'99

'99-'00

'00-'01

'01-'02

'02-'03

'03-'04

'04-'05

'05-'06

'06-'07

Alle banen

Per 1 april 2007 werkten er 938.880 mensen in Gelderland. Ten opzichte van 2006 is het aantal banen toegenomen met 22.740. Voor het eerst sinds 2002 is het aantal grote banen (>12 uur) weer harder gestegen dan het aantal kleine banen. Opmerkelijk genoeg is dit jaar zelfs sprake van een afname van het aantal kleine banen. Er is sprake van het omzetten van kleine in grote banen, mensen gaan meer uren werken. Ook het aantal uitzendkrachten is het afgelopen jaar fors toegenomen. Hierdoor ontstaat het beeld van een krapper wordende arbeidsmarkt. Het aantal vrouwen dat aan het werk is in Gelderland blijft sneller groeien dan het aantal mannen. Het aandeel vrouwen in de totale werkgelegenheid in inmiddels toegenomen tot 43,3%. Dat was in 1997 nog 39,8%. Vooral in de zorgsector hebben veel vrouwen werk gevonden. Ontwikkeling werkgelegenheid 2006-2007 naar type baan 2006

2007

groei ’06-’07

groei ’06-’07

absoluut

in % 2,5%

Alle banen

916.140

938.880

22.740

Grote banen

746.870

768.710

21.840

2,9%

Kleine banen

137.670

135.920

-1.750

-1,3%

Uitzendbanen

31.600

34.260

2.660

8,4%

Mannen (grote en kleine banen)

503.720

513.340

9.620

1,9%

Vrouwen (grote en kleine banen)

380.830

391.290

10.470

2,7%

Het aantal bedrijven blijft fors groeien, aanzienlijk sneller dan het aantal banen. Dit jaar nam het aantal bedrijven toe met 4.680 waardoor het totaal nu staat op 120.700. In procenten uitgedrukt was de toename 4,0%. De groei zit vooral in de kleine bedrijven, veelal éénmansbedrijven.

- 11 -

2 Gelderland in Nederlands perspectief De werkgelegenheidsgroei in Nederland bedroeg het afgelopen jaar 2,2%. De ontwikkelingen in Gelderland (2,5%) zijn dus net even gunstiger geweest. Dat gold vorig jaar ook al toen de Nederlandse groei uitkwam op 0,9% terwijl het aantal banen in Gelderland groeide met 1,4%. Werkgelegenheidsontwikkeling 2006-2007 naar provincie Flevoland

5,7%

Drenthe

3,5%

Utrecht

2,9%

Friesland

2,7%

Gelderland

2,5%

Noord-Brabant

2,5%

Groningen

2,3%

Nederland

2,2%

Overijssel

2,2%

Zuid-Holland

1,8%

Zeeland

1,8%

Noord-Holland

1,6%

Limburg

1,5%

0,0%

1,0%

2,0%

3,0%

4,0%

5,0%

6,0%

Bron: LISA 2007

Voor de meeste sectoren geldt dat de ontwikkelingen in Gelderland relatief gunstig zijn geweest. Alleen de landbouw verliest in Gelderland relatief veel banen, de groei bij de financiële instellingen blijft achter. De landbouw, industrie, bouw en gezondheidszorg zijn in Gelderland relatief goed vertegenwoordigd. De transportsector en de financiële sector zijn wat minder vertegenwoordigd. Werkgelegenheidsontwikkeling 2006-2007 Nederland en Gelderland groei 2006-2007 in % sector

Nederland Gelderland

Landbouw/visserij Industrie/delfstoffenwinning Produktie en distributie van electriciteit, aardgas en water

Aandeel in Nederland

-1,6%

-3,4%

13,7%

0,7%

0,6%

13,3%

-0,2%

1,8%

12,9%

Bouwnijverheid

3,2%

4,6%

13,1%

Reparatie van consumentenartikelen en handel

1,9%

2,8%

12,4%

Horeca

2,9%

2,6%

12,2%

Vervoer, opslag en communicatie

2,3%

3,6%

9,7%

Financiële instellingen

4,5%

1,6%

9,5%

Zakelijke dienstverlening/verhuur, handel onroerend goed

4,1%

5,2%

10,7%

Openbaar bestuur, overheid.

0,6%

1,6%

12,5%

Onderwijs

1,9%

2,2%

12,3%

Gezondheids-, welzijnszorg

2,5%

2,4%

13,5%

Overige dienstverlening

2,7%

2,1%

11,2%

Alle sectoren

2,2%

2,5%

12,2%

- 12 -

3 Regio’s 3.1 Stedendriehoek

Werkgelegenheidsontwikkeling Gelderland en Stedendriehoek 1998-2007 6,0% 4,0% 2,0% 0,0% -2,0%

'98-'99 '99-'00 '00-'01 '01-'02 '02-'03 '03-'04 '04-'05 '05-'06 '06-'07

Gelderland

3,8%

2,2%

2,3%

0,2%

0,1%

0,0%

-0,5%

1,4%

2,5%

Stedendriehoek

4,1%

1,2%

2,1%

-0,2%

0,2%

0,4%

-0,6%

2,2%

2,7%

De werkgelegenheidsontwikkeling in de Stedendriehoek lag het afgelopen jaar met 2,7% opnieuw boven het Gelders gemiddelde. Het aantal banen groeide met 4.260 waardoor de totale werkgelegenheidsomvang nu op 161.540 banen uitkomt. Vooral de sectoren openbaar bestuur en gezondheidszorg hebben bijgedragen aan de groei van de werkgelegenheid. Sectorstructuur 2007 en werkgelegenheidsgroei 2006-2007, Stedendriehoek Sector

Groei 2006-2007 in %

Landbouw/Visserij

absoluut

Banen

Sector

2007

Aandeel

-1,7%

-80

4.870

3,0%

Industrie/Delfstoffenwinning

1,8%

360

20.110

12,5%

Nutsbedrijven

2,5%

20

670

0,4%

Bouwnijverheid

4,8%

420

9.180

5,7%

Groothandel

1,2%

120

10.030

6,2%

Detailhandel/Autohandel

1,5%

270

17.810

11,0%

Horeca

3,4%

220

6.610

4,1%


4,1%

230

5.900

3,7%


6,4%

460

7.610

4,7%

Zakelijke dienstverlening

2,5%

500

20.830

12,9%

Openbaar bestuur

5,6%

800

15.260

9,4%

Onderwijs

0,4%

30

8.210

5,1%

Gezondheidszorg

3,2%

840

27.530

17,0%


1,2%

80

6.940

4,3%

Alle sectoren

2,7%

4.260

161.540

100,0%

- 13 -

3.2 Achterhoek Ook het afgelopen jaar bleef de werkgelegenheidsgroei in de Achterhoek onder het Gelderse gemiddelde. Met een bescheiden groei van 1,3% kwamen er het afgelopen jaar 1.670 banen bij.

Werkgelegenheidsontwikkeling Gelderland en Achterhoek 1998-2007 6,0% 4,0% 2,0% 0,0% -2,0%

' 98-' 99

' 99-' 00

' 00-' 01

' 01-' 02 ' 02-' 03 ' 03-' 04

Gelderland

3,8%

2,2%

2,3%

0,2%

0,1%

Achterhoek

3,0%

0,7%

1,4%

-1,1%

0,4%

' 04-' 05

' 05-' 06

' 06-' 07

0,0%

-0,5%

1,4%

2,5%

0,6%

-0,7%

1,0%

1,3%

In de landbouw gingen in de Achterhoek ruim 400 banen verloren. Ook de industrie kende banenverlies terwijl in de meeste regio’s sprake was van een bescheiden groei. De groei van de zakelijke dienstverlening blijft tegenvallen. Werd vorig jaar een groei van 0,5% gemeten, dit jaar blijft de groei op 1,0% steken. In vergelijking met de Gelderse groei (5,2%) is dit teleurstellend te noemen. De bouwsector, de groothandel en de gezondheidszorg hebben het meeste bijgedragen aan de banengroei. Met een sectoraandeel van bijna 20% is de Achterhoek de regio met veruit de sterkste industriële oriëntatie. Sectorstructuur 2007 en werkgelegenheidsgroei 2006-2007, Achterhoek Sector

Groei 2006-2007

Landbouw/Visserij Industrie/Delfstoffenwinning

Banen

Sector

in %

absoluut

2007

Aandeel

-4,8%

-420

8.300

6,2%

-0,8%

-200

26.600

19,9%

-63,3%

-230

130

0,1%

Bouwnijverheid

4,3%

500

12.210

9,1%

Groothandel

5,4%

430

8.390

6,3%


1,3%

220

16.510

12,3%

Horeca

3,7%

230

6.350

4,7%


1,2%

70

6.230

4,6%

-0,7%

-10

1.890

1,4%


1,0%

100

10.490

7,8%

Openbaar bestuur

4,8%

160

3.410

2,5%

Onderwijs

3,1%

240

7.830

5,8%

Gezondheidszorg

2,0%

410

20.620

15,4%


3,9%

190

4.960

3,7%

Alle sectoren

1,3%

1.670

133.910

100,0%

Nutsbedrijven


- 14 -

3.3 Stadsregio Arnhem-Nijmegen

Werkgelegenheidsontwikkeling Gelderland en Stadsregio Arnhem-Nijmegen 1998-2007 6,0% 4,0% 2,0% 0,0% -2,0%

'98-'99 '99-'00 '00-'01 '01-'02 '02-'03 '03-'04 '04-'05 '05-'06 '06-'07

Gelderland

3,8%

2,2%

2,3%

0,2%

0,1%

0,0%

-0,5%

1,4%

2,5%

Arnh-Nijm.

3,5%

3,1%

2,9%

0,4%

-0,1%

-0,1%

-1,1%

1,1%

2,4%

In de regio Arnhem-Nijmegen groeide de werkgelegenheid met 7.650 banen. De groei lag met 2,4% vrijwel op het Gelderse gemiddelde. Ook over de afgelopen 10 jaar bezien volgt de regio het gemiddelde Gelderse groeicijfer (beide 12,7%). Sectorstructuur 2007 en werkgelegenheidsgroei 2006-2007, Stadsregio Arnhem-Nijmegen Sector

Groei 2006-2007

Banen

Sector

2007

Aandeel

in %

absoluut

Landbouw/Visserij

-2,5%

-150

5.820

1,8%


-0,7%

-260

35.140

10,8%

Nutsbedrijven

10,7%

270

2.810

0,9%

Bouwnijverheid

0,6%

90

16.610

5,1%

Groothandel

6,0%

980

17.140

5,3%


3,2%

1.140

37.060

11,4%

Horeca

3,1%

420

13.830

4,2%


2,4%

380

15.870

4,9%

-4,4%

-360

7.790

2,4%

7,2%

3.310

49.540

15,2% 6,1%

Financiële instellingen Zakelijke dienstverlening Openbaar bestuur

-1,0%

-200

19.900

Onderwijs

2,3%

570

25.230

7,7%

Gezondheidszorg

1,9%

1.220

64.260

19,7%


1,7%

240

14.700

4,5%

Alle sectoren

2,4%

7.650

325.700

100,0%

Met name de ontwikkeling van de zakelijke dienstverlening (7,2%) heeft bijgedragen aan de banengroei, maar ook de handel en de gezondheidszorg laten een aanzienlijke banengroei zien.

- 15 -

3.4 Rivierenland Bleef vorig jaar de groei in Rivierenland met 0,5% wat achter, dit jaar heeft de regio weer een meer dan gemiddelde werkgelegenheidsgroei te zien gegeven. De groei van 2,9% was goed voor 3.170 nieuwe banen. Over de afgelopen 10 jaar bezien blijft Rivierenland binnen Gelderland de snelst groeiende regio. Ten opzichte van 1998 is het aantal banen hier toegenomen met 16,4% (Gelderland 12,7%).

Werkgelegenheidsontwikkeling Gelderland en Rivierenland 1998-2007 6,0% 4,0% 2,0% 0,0% -2,0%

' 98-' 99 ' 99-' 00 ' 00-' 01 ' 01-' 02 ' 02-' 03 ' 03-' 04 ' 04-' 05 ' 05-' 06 ' 06-' 07

Gelderland

3,8%

2,2%

2,3%

0,2%

0,1%

0,0%

-0,5%

1,4%

2,5%

Rivierenland

5,5%

2,1%

1,5%

1,5%

0,4%

0,3%

0,7%

0,5%

2,9%

Werd vorig jaar in diverse sectoren nog banenverlies geconstateerd. Nu geldt dat bijna alle sectoren een toename van werkgelegenheid kennen. Opvallend groot is de banengroei bij de bouw (8,1%), maar ook de groei bij de industrie (3,0%) is bovengemiddeld. Tot slot geldt dat de zakelijke dienstverlening fors blijft groeien. Sectorstructuur 2007 en werkgelegenheidsgroei 2006-2007, Rivierenland Sector

Groei 2006-2007

Landbouw/Visserij Industrie/Delfstoffenwinning Nutsbedrijven

Banen

Sector

2007

Aandeel

in %

absoluut

-2,6%

-200

7.350

6,6%

3,0%

440

14.910

13,4%

107,7%

10

30

0,0%

Bouwnijverheid

8,1%

690

9.230

8,3%

Groothandel

0,9%

100

10.740

9,7%


3,3%

420

13.060

11,8%

Horeca

-1,0%

-40

3.510

3,2%


5,0%

460

9.660

8,7%


8,5%

130

1.610

1,5%


4,0%

600

15.520

14,0%

Openbaar bestuur

3,2%

90

2.820

2,5%

Onderwijs

3,9%

210

5.510

5,0%

Gezondheidszorg

0,3%

30

12.260

11,0%


5,0%

230

4.870

4,4%

Alle sectoren

2,9%

3.170

111.080

100,0%

- 16 -

3.5 De Vallei Net als vorig jaar heeft de Vallei de hoogste banengroei gekend. Nam het aantal banen vorig jaar toe met 2,7%, dit jaar bedroeg de groei maar liefst 3,6%, een toename van 4.240 nieuwe banen. De regio laat een conjunctuurgevoelig beeld zien; bij sterke economische groei neemt het aantal banen meer dan gemiddeld toe, bij een wat tegenvallende ontwikkeling blijft de banengroei juist achter.

Werkgelegenheidsontwikkeling Gelderland en de Vallei 1998-2007 6,0% 4,0% 2,0% 0,0% -2,0%

' 98-' 99 ' 99-' 00 ' 00-' 01 ' 01-' 02 ' 02-' 03 ' 03-' 04 ' 04-' 05 ' 05-' 06 ' 06-' 07

Gelderland

3,8%

2,2%

2,3%

0,2%

0,1%

0,0%

-0,5%

1,4%

2,5%

De Vallei

4,3%

2,4%

2,2%

0,0%

0,0%

-0,7%

-0,8%

2,7%

3,6%

Ook in de Vallei valt de enorme groei van de bouwsector op. Maar sectoren als industrie en transport vertonen eveneens een relatief gunstige ontwikkeling. In absolute termen heeft de zakelijke dienstverlening de grootste groei doorgemaakt. Met een sectoraandeel van 15,5% kent de Vallei het hoogste aandeel zakelijke dienstverlening in Gelderland. Sectorstructuur 2007 en werkgelegenheidsgroei 2006-2007, de Vallei Sector

Groei 2006-2007

Landbouw/Visserij Industrie/Delfstoffenwinning Nutsbedrijven Bouwnijverheid

Banen

Sector

2007

Aandeel

in %

absoluut

-5,1%

-290

5.400

4,4%

3,4%

460

14.120

11,5%

-50,0%

-20

20

0,0% 7,1%

10,3%

820

8.710

Groothandel

3,5%

360

10.660

8,6%


2,1%

300

14.090

11,4%

Horeca

4,3%

190

4.740

3,8%


9,2%

490

5.780

4,7%


5,7%

250

4.610

3,7%


4,9%

900

19.060

15,5% 5,2%

Openbaar bestuur

-1,8%

-120

6.400

Onderwijs

2,1%

190

9.320

7,6%

Gezondheidszorg

4,5%

680

15.960

12,9%


0,8%

40

4.400

3,6%

Alle sectoren

3,6%

4.240

123.250

100,0%

- 17 -

3.6 Noord Veluwe De banengroei op de Noord Veluwe is met 2,2% (1.760 banen) net wat lager geweest dan het Gelderse cijfer. Toch heeft de afgelopen 10 jaar de Noord Veluwe zich opvallend gunstig ontwikkeld. De werkgelegenheid is sinds 1998 met 15,6% gegroeid. Het groeipercentage ligt daarmee maar net onder dat van koploper Rivierenland.

Werkgelegenheidsontwikkeling Gelderland en Noord Veluwe 1998-2007 6,0% 4,0% 2,0% 0,0% -2,0%

' 98-' 99 ' 99-' 00 ' 00-' 01 ' 01-' 02 ' 02-' 03 ' 03-' 04 ' 04-' 05 ' 05-' 06 ' 06-' 07

Gelderland

3,8%

2,2%

2,3%

0,2%

0,1%

0,0%

-0,5%

1,4%

2,5%

Noord Veluwe

2,9%

3,0%

3,3%

1,0%

0,2%

-0,6%

1,2%

1,6%

2,2%

De groei van de werkgelegenheid wordt voor een belangrijk deel bepaald door de zakelijke dienstverlening. Er kwamen hier het afgelopen jaar 620 banen bij, een groei van bijna 9%. De groei van de andere sectoren lag overwegend wat lager dan in de rest van Gelderland. Met een aandeel van 17,7% is de gezondheidszorg een dominante sector in de regio. Sectorstructuur 2007 en werkgelegenheidsgroei 2006-2007, Noord Veluwe Sector

Groei 2006-2007

Banen

Sector

2007

aandeel

In %

absoluut

Landbouw/Visserij

-2,6%

-90

3.370

4,0%


-0,8%

-90

10.230

12,3%

Nutsbedrijven

10,1%

20

160

0,2%

Bouwnijverheid

3,9%

310

8.140

9,8%

Groothandel

2,4%

110

4.750

5,7%


2,9%

300

10.680

12,8%

-0,4%

-20

4.430

5,3%

0,3%

10

3.410

4,1%

-6,8%

-70

1.010

1,2%


8,9%

620

7.630

9,1%

Openbaar bestuur

2,2%

150

7.010

8,4%

Onderwijs

1,9%

80

4.140

5,0%

Gezondheidszorg

2,8%

410

14.760

17,7%


0,6%

20

3.700

4,4%

Alle sectoren

2,2%

1.760

83.410

100,0%

Horeca Vervoer, opslag en communicatie Financiële instellingen

- 18 -

4 Sectoren

1

4.1 Landbouw Het banenverlies in de agrarische sector blijft doorzetten. Werden in 1998 nog 46.650 banen in de landbouw geteld, in 2007 is dat aantal gedaald tot 35.000. Het banenverlies komt daarmee uit op ruim 11.650. Dit vertaalt zich terug in het sectoraandeel. Dat was in 1998 nog 5,6% maar is inmiddels gedaald tot 3,7%. In de periode 2003-2005 leek sprake van enige stabilisatie maar juist het afgelopen jaar zijn weer veel banen verloren gegaan. Mogelijk heeft de aantrekkende economie een aantal agrariërs een duwtje in de rug gegeven om in een andere bedrijfstak aan het werk te gaan. Verder zal schaalvergroting een rol spelen. In feite geldt dat de uitstoot van banen in de “echte” agrarische sector nog hoger is dan uit deze cijfers blijkt. Het beeld is namelijk nog wat geflatteerd door de ontwikkelingen bij de landbouwverwante actitiviteiten (hoveniersbedrijven, dienstverlening t.b.v. de landbouw). Bij deze subsector groeide het aantal banen nog met 1.300. Het banenverlies bij de echte agrarische bedrijven komt dan uit op 13.000.

Duizenden

Ontwikkeling banen agrarische sector 1998-2007 50 45 40 35 30 25 20 1998

1999

2000

2001

2002

Agrarisch

2003

2004

2005

2006

2007

Landbouw-verwant

Niet alleen het aantal banen is fors afgenomen, ook het aantal bedrijven daalt snel. Het aantal echte agrarische bedrijven is afgenomen van 14.440 in 1998 tot 10.870 in 2007. Opvallend is dat de gemiddelde bedrijfsgrootte nog afneemt, van 2,7 personen per bedrijf in 1998 tot 2,5 in 2007. In regionaal perspectief geldt dat in de Achterhoek de meeste mensen werkzaam zijn in de agrarische sector. Het banenverlies was hier de afgelopen jaren echter ook het grootst. Rivierenland kent relatief de grootste agrarische sector en onderscheidt zich door veel fruitteelt en bomenkweek. In de regio Arnhem-Nijmegen is de agro-sector opvallend klein. Ontwikkeling aantal banen agrarische sector naar regio regio

banen

sectoraandeel

2007

1998

2007

1998-2007

Achterhoek

8.280

9,9%

6,2%

-4.200

Arnhem-Nijmegen

5.790

2,5%

1,8%

-1.410

De Vallei

5.390

6,2%

4,4%

-1.320

Noord Veluwe

3.360

6,0%

4,0%

-960

Rivierenland

7.340

10,1%

6,6%

-2.250

Stedendriehoek

4.830

4,4%

3,0%

-1.530

35.000

5,6%

3,7%

-11.650

Gelderland

1

sectoraandeel banenverlies

) Er wordt met nadruk op gewezen dat de interpretatie van de grafieken in dit hoofdstuk zorgvuldig dient te gebeuren. Teneinde de grafieken wat sprekender te maken zijn de schalen op de y-assen aangepast. Door de y-as bij 20.000 dan wel 50.000 te laten beginnen lijken de ontwikkelingen wat geprononceerder. Vergelijking van de grafieken is niet altijd zonder meer mogelijk. - 19 -

4.2 Industrie Ook in de industrie zijn de afgelopen jaren veel banen verloren gegaan. Met name in de periode 20012005 zijn in totaal ruim 17.000 banen verloren gegaan. In 2006 was de afname van het aantal banen tot stilstand gekomen, in 2007 is sprake geweest van een kleine groei. Het aantal banen groeide met bijna 750, in procenten uitgedrukt een groei van 0,6%. Toch is er nog weinig reden voor optimisme; in bijna alle deelsectoren van de industrie was ook in 2007 nog sprake van banenverlies. Alleen de metaalsector (sbi 28/29) kende de afgelopen 2 jaren een aanzienlijke banengroei.

Duizenden

Ontwikkeling banen industrie 1998-2007 150 140 130 120 110 100 90 80 70 60 50 1998

1999

2000

2001

2002

2003

2004

2005

2006

2007

Industrie

De sector vormt nu met 120.900 banen ongeveer 12,9% van de Gelderse werkgelegenheid. Dat was in 1998 nog 16,2%. De Achterhoek kent ondanks het forse banenverlies nog steeds een relatief omvangrijke industriële sector. Het banenverlies in de Vallei is betrekkelijk gering geweest.

Ontwikkeling aantal banen industrie naar regio regio

banen 2007

1998

2007

1998-2007

Achterhoek

26.570

24,1%

19,8%

-3.640

Arnhem-Nijmegen

35.000

13,7%

10,7%

-4.550

De Vallei

14.100

13,2%

11,4%

-130

Noord Veluwe

10.220

16,1%

12,2%

-1.430

Rivierenland

14.870

17,6%

13,4%

-1.900

Stedendriehoek

20.110

15,5%

12,5%

-2.120

120.860

16,2%

12,9%

-13.760

Gelderland

- 20 -

sectoraandeel

sectoraandeel banenverlies

4.3 Bouw De bouwsector was in de periode 2006-2007 goed voor een groei van 2.830 banen. Met een groei van 4,6% lag de groei net onder die van de zakelijke dienstverlening. Inmiddels zijn 64.100 mensen werkzaam in de bouw. Niet alleen de omvang van de werkgelegenheid groei snel. Het aantal bedrijfjes groeit eveneens zeer snel. Bestond de sector in 1998 nog uit 7.170 bedrijven, inmiddels is dat aantal opgelopen tot 12.560. Het afgelopen jaar kwamen er maar liefst 1.300 nieuwe bedrijven bij (netto toename). Een en ander betekent dat de bedrijven steeds kleiner worden. De gemiddelde bedrijfsgrootte is afgenomen van 7,7 persoon per bedrijf in 1998 naar 5,5 persoon per bedrijf in 2007. Een groot deel van de sector (57%) bestaat uit éénmansbedrijven (ZZP-ers).

Duizenden

Ontwikkeling banen bouw 1998-2007 66 64 62 60 58 56 54 52 50 1998

1999

2000

2001

2002

2003

2004

2005

2006

2007

Bouw

Het regionale aandeel van de bouwsector varieert aanzienlijk. Op de Noord-Veluwe is het sectoraandeel met bijna 10% ongeveer twee zo hoog als in Arnhem-Nijmegen. Dat de sectoraandelen in de loop van de tijd niet aanzienlijk zijn toegenomen heeft te maken met de ontwikkelingen in de periode 2001-2005. De terugval in werkgelegenheid is in die periode vrij fors geweest. Bij een gunstige economische ontwikkeling groeit de bouw meer dan gemiddeld, bij een tegenvallende ontwikkeling is de uitstoot van banen ook meer dan gemiddeld.

Ontwikkeling aantal banen bouw naar regio regio

banen

sectoraandeel

sectoraandeel

Banengroei

2007

1998

2007

1998-2007

Achterhoek

12.210

9,1%

9,1%

840

Arnhem-Nijmegen

16.610

5,3%

5,1%

1.400

De Vallei

8.710

6,1%

7,1%

2.140

Noord Veluwe

8.140

8,7%

9,8%

1.870

Rivierenland

9.230

8,4%

8,3%

1.180

Stedendriehoek

9.180

5,8%

5,7%

870

64.070

6,7%

6,8%

8.300

Gelderland

- 21 -

4.4 Detailhandel De detailhandel groeide in 2006-2007 met 2.300 banen. Het groeipercentage komt daarmee uit op 2,7%. Er werkten op 1 april 2007 87.960 mensen in de detailhandel. Een groot deel van de werkgelegenheid in de detailhandel wordt gevormd door de supermarkten (25.700 banen). De werkgelegenheid is hier de afgelopen 10 jaren toegenomen terwijl in de meer specialistische sectoren zoals bijvoorbeeld detailhandel in brood en banket/ aardappelen, groente en fruit/ bloemen en planten vlees en vleeswaren er een fors banenverlies viel waar te nemen. Bij o.a. tuincentra, drogisterijzaken en bouwmarkten was juist sprake van een toename van de werkgelegenheid.

Duizenden

Ontwikkeling banen detailhandel 1998-2007 90 85 80 75 70 65 60 55 50 1998

1999

2000

2001

2002

2003

2004

2005

2006

2007

Detailhandel

Over de gehele periode 1998-2007 bezien bleef de banengroei in de detailhandel wat achter bij de andere sectoren. Als gevolg hiervan is het sectoraandeel langzaam gedaald van 9,7% tot 9,4%. De ontwikkeling valt in alle regio’s waar te nemen met uitzondering van de Achterhoek. De sectoraandelen lopen overigens niet sterk uit elkaar.

Ontwikkeling aantal banen detailhandel naar regio regio

banen

sectoraandeel

sectoraandeel

Banengroei

2007

1998

2007

1998-2007

Achterhoek

13.270

9,8%

9,9%

950

Arnhem-Nijmegen

31.060

10,0%

9,5%

2.090

De Vallei

10.610

8,9%

8,6%

1.020

Noord Veluwe

8.820

11,0%

10,6%

910

Rivierenland

9.670

8,9%

8,7%

1.220

Stedendriehoek

14.530

9,5%

9,0%

890

Gelderland

87.960

9,7%

9,4%

7.080

- 22 -

2

4.5 Groothandel/transport en logistiek De transport en logistieke sector groeide tot 2001 aanzienlijk. Sinds 2001 was sprake van een stabilisatie van de sector. Vanaf 2006 neemt de werkgelegenheid echter weer fors toe. In 2006-2007 groeide de werkgelegenheid met 3.720 banen tot 108.460 banen.

Duizenden

Ontwikkeling banen transport en logistiek 1998-2007 120 110 100 90 80 70 60 50 1998

1999

2000

2001

2002

2003

2004

2005

2006

2007

transport en logistiek

Groeit de sector als geheel inmiddels weer, de onderdelen van de sector tonen een zeer diffuus beeld. Zo groeide de groothandel de afgelopen twee jaar met ongeveer 4.750 banen maar leed de sector vervoer over land nog een verlies van 450 banen. De ontwikkelingen tezamen leverden over de afgelopen 10 jaar een toename van het sectoraandeel op. Opmerkelijk is het sectoraandeel in Rivierenland, dit is met 18,4% veruit het hoogst. Samenstelling transport en logistieke sector sector

1998

2001

2005

2007

Groothandel en handelsbemiddeling

50.640

55.400

56.950

61.700

Vervoer over land

27.160

29.750

29.120

28.670

Vervoer over water

1.310

1.280

1.180

1.120

Dienstverlening t.b.v. het vervoer

5.540

6.740

6.650

7.660

Post en telecommunicatie

9.900

10.440

8.690

9.300

94.550

103.610

102.590

108.460

Totaal

Ontwikkeling aantal banen transport en logistiek naar regio Regio

banen

Sectoraandeel

sectoraandeel

Banengroei

2007

1998

2007

1998-2007

Achterhoek

14.610

10,0%

10,9%

2.100

Arnhem-Nijmegen

33.010

10,3%

10,1%

3.310

De Vallei

16.430

12,8%

13,3%

2.590

8.160

9,9%

9,8%

1.000

Rivierenland

20.390

18,0%

18,4%

3.240

Stedendriehoek

15.870

9,9%

9,8%

1.680

108.460

11,3%

11,6%

13.910

Noord Veluwe

Gelderland

2

) De transport en logistiek sector is hier afgebakend middels de sbi-afdelingen 51 groothandel, 60 vervoer over land, 61 vervoer over water, 63 dienstverlening t.b.v. het vervoer, 64 post en telecommunicatie. De sector 62 vervoer door de lucht komt in Gelderland niet voor. - 23 -

4.6 Zakelijke dienstverlening De zakelijke dienstverlening is al een aantal jaren verantwoordelijk voor een forse banengroei. Ook in 2006-2007 is dit het geval geweest. Met een toename van 6.030 banen bedroeg de groei maar liefst 5,2% en kwam de totale werkgelegenheid uit op 123.070 banen.

Duizenden

Ontwikkeling banen zakelijke dienstverlening 1998-2007 130 120 110 100 90 80 70 60 50 1998

1999

2000

2001

2002

2003

2004

2005

2006

2007

zakelijke dienstverlening

Over de hele periode 1998-2007 bedroeg de toename van het aantal banen 29.350. Alleen de jaren 2002 en 2003 leverden een verlies op van banen, de andere jaren was steeds sprake van groei. Het sectoraandeel is toegenomen van 11,2% naar 13,1% in 2007. Vooral in Arnhem-Nijmegen en Rivierenland is de zakelijke dienstverlening hard gegroeid. De Achterhoek heeft een betrekkelijk kleine sector zakelijke diensten. De groei is hier ook nog wat tegenvallend. Ontwikkeling aantal banen zakelijke dienstverlening naar regio regio

banen

sectoraandeel

sectoraandeel

banengroei

2007

1998

2007

1998-2007

Achterhoek

10.490

7,2%

7,8%

1.510

Arnhem-Nijmegen

49.540

12,9%

15,2%

12.120

De Vallei

19.060

14,4%

15,5%

3.530

7.630

7,0%

9,1%

2.550

Rivierenland

15.520

10,0%

14,0%

5.970

Stedendriehoek

20.830

12,0%

12,9%

3.670

123.070

11,2%

13,1%

29.350

Noord Veluwe

Gelderland

Net als voor de meeste andere sectoren levert ook de zakelijke dienstverlening over de totale periode 2001-2005 bezien banenverlies op. Uitzondering hierop vormen SBI 741 en 742. De ontwikkelingen worden hier bepaald door de (organisatie-) adviesbureaus. Ook (wellicht juist?) in tijden van economische malaise lijkt behoefte te bestaan aan organisatie adviezen. In ieder geval zijn zowel de werkgelegenheid als het aantal bedrijven toegenomen. De groei van de werkgelegenheid in de zakelijke dienstverlening ligt vooral in de periode 1998-2001 en bij de afgelopen twee jaren. Het herstel heeft zich in vrijwel alle deelsectoren voorgedaan. Alleen de sector speur- en ontwikkelingswerk laat ook over de afgelopen 2 jaar nog banenverlies zien.

- 24 -

Ontwikkeling aantallen banen binnen de zakelijke dienstverlening 1998-2007 SBI Sector

1998

2001

2005

2007

19982001

70

Verhuur van en handel in onroerend goed

5.760

7.210

7.400

7.980

71

Verhuur van transportmiddelen

3.130

3.590

3.480

3.550

72

Computerservice en informatietechnologie

10.180

13.360

12.610

14.150

73

Speur- en ontwikkelingswerk

6.230

6.730

6.630

74

Overige zakelijke dienstverlening

68.420

82.220

82.720

Totaal

93.710

113.110

112.840


68.420

82.220

74

20012005

20052007

1.450

190

580

460

-110

70

3.180

-750

1.540

6.300

500

-100

-330

91.100

13.800

500

8.380

123.070

19.400

-270

10.230

82.720

91.100

13.800

500

8.380

Waarvan 741 Rechtskundige dienstverlening, accountants, etc.

24.580

31.220

32.630

34.640

6.640

1.410

2.010

742 Architecten-, ingenieurs- en overige technisch adviesbureaus

8.370

10.430

11.310

12.740

2.060

880

1.430

743 Keuring en controle

2.130

2.180

1.950

1.890

50

-230

-60

744 Reklamebureaus e.d.

4.790

6.560

6.450

8.160

1.770

-110

1.710

745 Uitzendbureaus, uitleenbedrijven

4.380

5.800

5.220

6.550

1.420

-580

1.330 190

746 Beveiliging en opsporing 747 Reiniging van gebouwen en transportmiddelen 748 Overige zakelijke dienstverlening

1.040

1.550

2.170

2.360

510

620

16.710

16.570

14.240

14.450

-140

-2.330

210

6.420

7.910

8.750

10.310

1.490

840

1.560

Net als in bouw geldt dat het aantal nieuwe vestigingen in de zakelijke dienstverlening explosief toeneemt. Geldt voor de periode 1998-2007 dat het totaal aantal vestigingen netto (saldo van opvoeringen, afvoeringen en verhuizingen) met 21.060 is toegenomen, maar liefst 10.350 van deze nieuwe vestigingen ofwel bijna de helft behoort tot de sector zakelijke dienstverlening. Het groeipercentage bedrijven voor de totale populatie bedraagt 21,1%, in de zakelijke dienstverlening is dat 64,2% Het totaal aantal bedrijven dat gestart is in deze branches is nog veel groter. Een deel van de starters is inmiddels al weer omgevallen. De top 4 van meest toegenomen bedrijfsactiviteiten ziet er als volgt uit:

netto nieuwe bedrijven

SBI-code

Sector

74141

Organisatie-adviesbureaus

3.160

45211

Bouwbedrijven

1.860

7222

Ontwikkeling en productie maatwerksoftware

1.630

4542

Timmeren

860

- 25 -

4.7 Overheid Ook de omvang van de overheid blijft groeien. In de afgelopen 10 jaar groeide de overheid met 3.080 banen. De groei ligt echter aanzienlijk onder de gemiddelde groei van de andere sectoren. Het sectoraandeel daalde van 6,2% in 1998 naar 5,8% in 2007. In 2007 werkten er totaal 54.790 mensen bij de overheid. Het aandeel overheid in Gelderland is overigens relatief hoog omdat hier veel mensen werkzaam zijn bij defensie (ca. 13.250).

Duizenden

Ontwikkeling banen overheid 1998-2007 56 55 54 53 52 51 50 1998

1999

2000

2001

2002

2003

2004

2005

2006

2007

overheid

4.8 Onderwijs De groei van de onderwijssector bleef het afgelopen jaar beperkt tot 2,2%, een groei van 1.300 banen. Tot 2004 groeide de sector sneller dan gemiddeld, de afgelopen 2 jaren blijft de ontwikkeling wat achter.

Duizenden

Ontwikkeling banen onderwijs 1998-2007 65 60 55 50 45 40 1998

1999

2000

2001

2002

2003

onderwijs

- 26 -

2004

2005

2006

2007

Werkgelegenheidsstructuur en –ontwikkeling onderwijssector SBI-code

Sector

banen

banen

groei

1998

2007

absoluut

in %

80101

Basisonderwijs leerplichtigen

13.730

18.520

4.790

34,9%

80211

HAVO+VWO

7.930

9.040

1.110

14,0%

80212

Voorber.middelb. beroepsonderwijs

5.650

5.720

80

1,2%

80223

Middelbaar beroepsonderwijs

2.530

3.000

470

18,6%

80301

Hoger beroepsonderwijs

2.850

4.090

1.240

43,5%

80302

Wetenschappelijk onderwijs

8.170

6.830

-1.350

-16,4%

Overig onderwijs

8.430

13.040

4.610

54,7%

Totaal onderwijs Alle sectoren

49.290

60.240

10.950

22,2%

833.120

938.880

105.770

12,7%

Het basisonderwijs vormt met 18.520 banen de grootse deelsector. De banengroei was hier met 35% de afgelopen jaar bovengemiddeld. Bij het VMBO was nauwelijks sprake van banengroei. De banengroei bij het HBO was opvallend groot, zeker in het licht van de dalende werkgelegenheid bij het WO. Hier zijn zelfs banen verloren gegaan. Daarbij geldt dat hier organisatorische veranderingen sterk meespelen. Een groot deel van het personeel van de medische faculteit in Nijmegen is overgegaan naar het UMCN. Dit heeft geleid tot banenverlies in de onderwijssector maar tot banengroei bij de medische sector. Ten aanzien van de onderwijssector kan nog gemeld worden dat het aandeel vrouwen hoog is en het aandeel mensen met een kleine baan (minder dan 12 uur) laag is. Van de vrouwen die werkzaam zijn in het onderwijs heeft 87% een baan van 12 uur of meer terwijl dat gemiddeld 75% is. Verdeling banen over mannen/vrouwen, grote banen/kleine banen Onderwijs Mannen

43,0%

Grote banen

89,6%

Vrouwen

57,0%

Kleine banen

10,4%

Mannen

57,2%

Grote banen

84,9%

Vrouwen

42,8%

Kleine banen

15,1%

Alle sectoren

4.9 Gezondheidszorg/Welzijnszorg In 2006-2007 groeide het aantal banen in de gezondheidszorg/welzijnszorg met 2,4%. In perspectief van de afgelopen jaren is dat een “bescheiden” groei. Toch was deze groei nog goed voor 3.600 nieuwe banen. In de totale periode 1998-2007 nam het aantal banen spectaculair toe. In 1998 bedroeg het aantal banen nog 111.480, inmiddels is dat opgelopen tot 155.390 banen een groeit van bijna 40% terwijl dat gemiddeld 12,7% was.

- 27 -

Duizenden

Ontwikkeling banen gezondheidszorg/welzijnszorg 1998-2007 160 150 140 130 120 110 100 1998

1999

2000

2001

2002

2003

2004

2005

2006

2007

gezondheidszorg/welzijnszorg

Binnen de sector heeft de groei zich overal voorgedaan, zowel binnen de gezondheidszorg als de welzijnszorg. Uitschieters zijn de thuiszorg, waar sprake is geweest van meer dan verdubbeling van het aantal banen en de kinderopvang (bijna een verdubbeling van het aantal banen). Het sectoraandeel is gegroeid van 13,3% naar 16,6%. Met totaal 155.390 banen is de sector voor het grootste aantal banen verantwoordelijk. Werkgelegenheidsstructuur en –ontwikkeling gezondheids- en welzijnzorg groei

Groei

2007

absoluut

in %

5.570

8.160

2.590

46,5%

16.520

19.650

3.140

18,9%

12.610

14.940

2.340

18,5%

Huizen voor gehandicapten

13.670

18.230

4.550

33,4%

85313

Verzorgingshuizen

12.410

18.510

6.100

49,2%

85324

Thuiszorg

7.980

16.330

8.350

104,6%

85331

Kinderopvang

3.620

7.090

3.470

95,9%

39.100

52.480

13.380

34,2%

Gezondheidszorg/welzijnszorg

111.480

155.390

43.910

39,4%

Alle sectoren

833.120

938.880

105.770

12,7%

sbi-code

sector

1998

85111

Academische ziekenhuizen

85112

Algemene ziekenhuizen

85311

Verpleeghuizen

85312

Overige

Ook voor de gezondheidszorg geldt dat hier veel vrouwen werk vinden; 82% van de banen wordt vervuld door vrouwen. Wel geldt dat in de gezondheidszorg relatief veel sprake is van kleine banen. Ruim 21% van alle banen betreft kleine banen. Van de vrouwen werkt 25% via een kleine baan. Verdeling banen over mannen/vrouwen, grote banen/kleine banen Gezondheidszorg/welzijnszorg Mannen

18,1%

Grote banen

78,7%

Vrouwen

81,9%

Kleine banen

21,3%

Mannen

57,2%

Grote banen

84,9%

Vrouwen

42,8%

Kleine banen

15,1%

Alle sectoren

- 28 -

5 Verhuizingen 5.1 Inleiding In het PWE-register worden alle vestigingen geregistreerd die in Gelderland gevestigd zijn. De gegevens van verschillende jaargangen worden bewaard zodat het mogelijk is vestigingen in de loop van de tijd te volgen. Omdat ook de adresgegevens opgeslagen worden per jaargang kunnen verhuizingen door Gelderland in beeld gebracht worden. Verhuist een bedrijf naar buiten Gelderland dan wordt dat in beginsel als een afvoering geteld. Omgekeerd worden bedrijven die zich in Gelderland vestigen vanuit een ander gebied geteld als nieuwe bedrijven. Verhuizingen waren daardoor niet te onderscheiden van starters, opheffingen en faillissementen. In het verleden was het daardoor moeilijk om een beeld te vormen van de inkomende en uitgaande bedrijvigheid van Gelderland. 3 De meeste bedrijven in het PWE-register hebben ook een KvK-nummer . Middels deze KvK-nummers is in het landelijk-LISA register terug te vinden of een vestiging ooit in een andere provincie gevestigd is geweest. Ook is bedrijven tijdens de werkgelegenheidsonderzoeken gevraagd of ze ooit in een andere gemeente gevestigd zijn geweest. Zo is toch een beeld verkregen van de herkomst van vestigers in Gelderland. Ten aanzien van de afgevoerde vestigingen uit het Gelderse PWE-bestand geldt dat deze soms na verloop van tijd weer teruggevonden worden in de LISA-bestanden van andere provincies; dan kan daaruit afgeleid worden naar welke gemeente het bedrijf is vertrokken. Ook meldt de Kamer van Koophandel bij bedrijven die Gelderland verlaten het bestemmingsadres. Het volgen van bedrijven op basis van het KvK-nummer is nog niet zo heel lang mogelijk omdat bedrijven tot een aantal jaren terug bij verhuizing naar een ander Kamergebied een nieuw inschrijvingsnummer kregen. Ook geldt dat LISA-registerhouders zich pas de laatste 5 jaar intensief zijn gaan richten op het gebruik van het KvK-register als basis. Voorgaande betekent dat verhuizingen binnen Gelderland goed in beeld gebracht kunnen worden. De informatie over verhuizingen naar en uit Gelderland is afgeleid. Vermoedelijk zal sprake zijn van een onderschatting van de aantallen, die zowel voor de inkomende als de uitgaande migratie geldt. Het is moeilijk in te schatten in hoeverre die onderschatting gelijk is voor de beide migratiestromen. 5.2 Verhuizingen binnen Gelderland Omdat de bedrijfsmigratie van jaar tot jaar nogal kan fluctueren is er hier voor gekozen de totale bedrijfsmigratie binnen Gelderland over de 5 jaargangen (periode 2002-2007) in beeld te brengen Het aantal verhuizingen binnen Gelderland is in relatie tot de totale bedrijvenpopulatie aanzienlijk. In de gehele periode 2002-2007 werden binnen Gelderland 23.910 verhuizingen geregistreerd. Hiervan waren er 17.680 binnen dezelfde gemeente, in 6.230 gevallen werd de gemeentegrens overschreden. Ter vergelijking; in de periode 2002-2007 is het aantal starters ongeveer 40.000 geweest. In totaal is 21% van de bedrijvenpopulatie verhuisd, dat is jaarlijks ongeveer 4%. In termen van werkgelegenheid is het belang wat kleiner. Voor de intra-gemeentelijke verhuizingen geldt dat hiermee ongeveer 12% van de werkgelegenheid is gemoeid. Bij verhuizingen over de gemeentegrens waren ruim 25.000 banen betrokken, ongeveer 2,8% van de werkgelegenheid. Het overgrote deel van de verhuizingen vindt dus plaats binnen de gemeente. Blijft het totaal aantal vestigingen bij verhuizingen binnen Gelderland gelijk, de werkgelegenheid kan na een verhuizing natuurlijk wel zijn gewijzigd. In de linker kolom van de tabel is daarom het aantal vestigingen voor en na verhuizing gelijk, maar is wel sprake van werkgelegenheidstoename.

3

Bedrijven die zich inschrijven bij de KvK in het Handelsregister krijgen een inschrijvingsnummer. De PWE (LISA) neemt deze bedrijfsgegevens en KvK-nummers zoveel mogelijk over. In de praktijk blijken er echter een aantal bedrijfsvestigingen te bestaan die uit meerdere inschrijvingen in het Handelsregister. Die worden door de PWE samengevoegd tot één vestiging. Ook zijn er bedrijven die zich (nog) niet hoeven in te schrijven bij de KvK. Om deze twee redenen hanteert de PWE een eigen identificatienummer, het vestigingsnummer. De meeste vestigingen in het PWE bestand hebben naast het vestigingsnummer ook een KvK-nummer.

- 29 -

Verhuizingen binnen Gelderland periode 2002-2007 Vestigingen

Totale populatie 2002 Totale populatie 2007

Banen

109.090 120.700

906.260 938.880

17.680 17.680

109.600 114.160

Verhuisd naar andere Gelderse gemeente Voor verhuizing Na verhuizing

6.230 6.230

25.030 26.510

Aandeel binnen gemeente verhuisd Aandeel dat gemeente heeft verlaten Aandeel dat gemeente is binnengekomen

15,4% 5,4% 5,4%

12,1% 2,7% 2,9%

Verhuisd binnen de gemeente Voor verhuizing Na verhuizing

Verhuizen gaat dus de afgelopen periode gepaard met groei. Verondersteld mag worden dat groei een belangrijke reden voor verplaatsing is. Uit de onderstaande tabel wordt duidelijk dat, met uitzondering van 2002-2003, de bedrijven die verhuisd zijn gemiddeld genomen aanzienlijk harder groeien dan bedrijven die niet verhuizen. Daarnaast geldt dat bedrijven die de gemeentegrens overschrijden wat harder gegroeid zijn dan de bedrijven die binnen dezelfde gemeente verhuisden. Omdat het aantal verhuisde bedrijven dat naar een andere gemeente gaat betrekkelijk klein is zijn de uiteindelijk werkgelegenheidseffecten hiervan echter niet zo groot. Werkgelegenheidsontwikkeling bij (niet) verhuizende bedrijven intra

inter

totaal

niet

gemeentelijke

gemeentelijke

verhuizingen

verhuisde

verhuizingen

verhuizingen

binnen Gelderland

bedrijven

2002-2003

0,1%

-0,7%

-0,1%

0,5%

2003-2004

4,5%

5,4%

4,6%

0,6%

2004-2005

2,9%

6,1%

3,5%

0,1%

2005-2006

8,2%

8,5%

8,3%

1,6%

2006-2007

5,3%

9,9%

6,2%

2,4%

In bijlage F zijn de aantallen binnen Gelderland verhuisde bedrijven en daarmee gemoeide werkgelegenheid per gemeente opgenomen. In absolute aantallen uitgedrukt zijn Apeldoorn (-40), Nijmegen (-100) en Arnhem (-180) de gemeenten die netto de meeste bedrijven zijn kwijtgeraakt. Alleen voor Nijmegen heeft dit ook geleid tot een banenverlies (-470). Gerelateerd aan de totale bedrijvenpopulatie is het bedrijvenverlies in de grote steden niet opvallend hoog. Daarbij geldt ook dat het saldo het resultaat is van vestigers en vertrekkers; Arnhem raakt weliswaar 700 bedrijven kwijt maar er kwamen toch 520 uit andere gemeenten naar Arnhem. De gemeenten Oost-Gelre (+60), Over betuwe (+50), Lingewaard (+50) en Rheden (+40) hielden de meeste bedrijven over aan bedrijfsmigratie. In bijlage G is per gemeente aangegeven aan welke gemeente in aanzienlijke mate (10 of meer) bedrijven verloren zijn en van welke gemeenten veel bedrijven aangetrokken zijn. Duidelijk wordt dat er vooral naar buurgemeenten wordt verhuisd. Bij de voorgaande cijfers moet bedacht worden dat deze betrekking hebben op een periode van 5 jaar. Jaarlijks gaat het dus niet om grote aantallen; er wordt wel veel verhuisd maar de saldi houden elkaar aardig in evenwicht.

- 30 -

Van alle bedrijven in het PWE bestand is de x,y-coördinaat (locatie) bekend. Hierdoor kan ook van alle verhuizingen berekend worden wat de exacte verhuisafstand is geweest. Deze afstanden zijn verdeeld in een aantal klassen. Ook uit deze meting wordt bevestigd dat bedrijven overwegend over korte afstanden verhuizen. Bijna driekwart van alle verhuisbewegingen vindt plaats binnen een afstand van 5 km. Daarnaast geldt ook nog dat hoe groter de verhuisafstand, des te kleiner het bedrijf. Verhuisafstand van bedrijven die in 2002-2007 verhuisd zijn binnen Gelderland banen Afstandsklasse

bedrijven

voor

gemiddelde na

bedrijfsgrootte

verhuizing verhuizing (banen//bedrijf) Minder dan 1000m

8.990

37,6%

62.660

64.480

7,2

1 tot 5 km

8.690

36,3%

46.740

49.330

5,7

5 tot 10 km

3.130

13,1%

13.520

14.600

4,7

10 tot 20 km

1.860

7,8%

7.420

7.720

4,2

20 tot 50 km

1.120

4,7%

3.980

4.210

3,8

130

0,5%

300

320

2,5

23.910

100,0%

134.620

140.670

5,9

meer dan 50 km

Omdat bekend is welke adressen op bedrijventerreinen liggen kan ook inzicht gegeven worden in de verhuisbewegingen naar bedrijventerreinen. In de periode 2002-2007 zijn 5.090 bedrijven naar een locatie op een bedrijventerrein verhuisd. Ook voor verhuizingen naar een bedrijventerrein geldt dat de verhuisafstand overwegend minder dan 5 km is. Wel zijn de bedrijven aanzienlijk groter, de gemiddelde bedrijfsgrootte bedraagt 11,3 personen per verplaatst bedrijf. Het aantal bedrijven dat een bedrijventerrein verlaat voor een andere locatie niet op een bedrijventerrein is met 1.420 (9.060 banen) veel lager.

Verhuisafstand van bedrijven die in 2002-2007 verhuisd zijn naar een bedrijventerrein Banen Bedrijven

Bedrijfsgrootte

voor

na

Minder dan 1000m

1.800

35,3%

21.910

22.310

12,4

1 tot 5 km

1.890

37,1%

20.080

22.010

11,6

5 tot 10 km

750

14,7%

6.600

7.290

9,7

10 tot 20 km

390

7,7%

3.690

3.900

10,0

20 tot 50 km

240

4,8%

1.640

1.720

7,1

20

0,4%

120

130

6,0

5.090

100,0%

54.030

57.360

11,3

meer dan 50 km

Een deel van de bedrijven die naar een terrein verhuizen waren ook al eerder op een terrein gehuisvest. Bijna de helft (2.350) van de bedrijven die naar een terrein verhuizen is afkomstig van een plek op een (ander) bedrijventerrein. Deze bedrijven lieten dus een locatie op een bedrijventerrein achter. Dit zijn dus potentiële leegstandssituaties. Opmerkelijk bij de verhuizingen van terrein naar terrein is de geringe afstand. In 60% van de gevallen is de verplaatsingsafstand minder dan 1 km; er wordt dus veel op hetzelfde terrein verhuisd.

- 31 -

Verhuisafstand van bedrijven die in 2002-2007 verhuisd zijn naar een bedrijventerrein vanaf een ander bedrijventerrein afstand Minder dan 1000m

banen

banen

gemiddelde

bedrijven

aandeel

voor

na

bedrijfsgrootte

1.390

59,9%

19.520

19.820

14,2

1 tot 5 km

460

19,9%

7.430

7.590

16,4

5 tot 10 km

200

8,5%

2.880

3.280

16,6

10 tot 20 km

150

6,6%

2.400

2.500

16,3

20 tot 50 km

110

4,7%

940

980

9,0

10

0,4%

60

80

8,0

2.330

100,0%

33.230

34.250

14,7

meer dan 50 km

5.3 Verhuizingen naar Gelderland Van de huidige bedrijvenpopulatie kan aangegeven worden welk deel ooit in een andere provincie gezeten heeft. Van de bedrijven blijken 4.700 bedrijven (3,9%) afkomstig uit andere provincies. Het totaal aantal ooit naar Gelderland verhuisde bedrijven is wat groter, een deel van de binnengekomen bedrijven is inmiddels weer omgevallen of verhuisd. Uitgedrukt in banen is het aandeel bedrijven dat naar Gelderland is verhuisd 37.580 (4,0%). Het overgrote deel van de bedrijven dat zich in Gelderland heeft gevestigd komt uit Utrecht. Het betreft ruim 40% van de bedrijven uit andere provincies. Ook zijn aanzienlijke aantallen bedrijven verhuisd van Overijssel en Brabant naar Gelderland. In banen uitgedrukt neemt Brabant de tweede plaats in.

Aantal bedrijven en banen 2007, afkomstig uit andere provincies provnr provincie

aandeel

aandeel

aantal vestigingen

aantal banen

vestigingen

banen

20

Groningen

40

510

0,7%

1,3%

21

Friesland

50

210

1,0%

0,5%

22

Drenthe

100

1.190

2,1%

3,2%

23

Overijssel

680

3.760

14,4%

10,0%

24

Flevoland

240

1.790

5,0%

4,8%

26

Utrecht

1.890

15.050

40,2%

40,1%

27

Noord-Holland

390

3.000

8,4%

8,0%

28

Zuid-Holland

530

4.950

11,3%

13,2%

29

Zeeland

20

30

0,3%

0,1%

30

Noord-Brabant

610

5.700

13,0%

15,2%

31

Limburg

160

1.390

3,4%

3,7%

4.700

37.580

100,0%

100,0%

120.700

938.880

3,9%

4,0%

Verhuisd naar Gelderland Totale populatie Aandeel verhuisd

Wordt verder ingezoomd op gemeenteniveau dan blijken vooral de gemeenten Utrecht, Veenendaal en Amersfoort verantwoordelijk te zijn voor veel bedrijven die in Gelderland terecht zijn gekomen

- 32 -

Aantal bedrijven en banen 2007, afkomstig uit andere gemeenten (gemeenten waar meer dan 100 bedrijven van buiten Gelderland zijn gekomen) gemnr gemeente

bedrijven

banen 2007

360

2.860

0344

Utrecht

0307

Amersfoort

270

2.070

0345

Veenendaal

270

2.140

0150

Deventer

160

940

0193

Zwolle

130

930

0363

Amsterdam

120

1.260

0153

Enschede

110

280

1581

Utrechtse Heuvelrug

100

570

0796

’s-Hertogenbosch

100

1.650

Wordt vervolgens gekeken naar welke gemeenten de bedrijven van buiten Gelderland terecht komen dan wordt duidelijk dat ook hier geldt dat verhuisafstand over het algemeen kort is. De belangrijkste verhuisbewegingen lopen tussen buurgemeenten. De meeste verhuisbeweging naar Gelderland blijken tussen Veenendaal en Ede te lopen, op de voet gevolgd door verhuizingen tussen Amersfoort en Nijkerk. Verhuisbewegingen vanuit niet Gelderse gemeenten naar Gelderse gemeenten voor zover daar meer dan 20 bedrijven bij betrokken waren gemnr herkomstgemeente

gemnr bestemmingsgemeente

bedrijven

banen 2007

0345

Veenendaal

--------->

0228

Ede

120

1360

0307

Amersfoort

--------->

0267

Nijkerk

100

690

0344

Utrecht

--------->

0216

Culemborg

40

360

0150

Deventer

--------->

0200

Apeldoorn

40

460

0150

Deventer

--------->

0262

Lochem

40

120

0307

Amersfoort

--------->

0203

Barneveld

30

450

0796

’s-Hertogenbosch

--------->

0297

Zaltbommel

30

940

0344

Utrecht

--------->

0202

Arnhem

30

60

0363

Amsterdam

--------->

0202

Arnhem

30

40

0344

Utrecht

--------->

0268

Nijmegen

30

80

0796

’s-Hertogenbosch

--------->

0263

Maasdriel

20

420

0193

Zwolle

--------->

0269

Oldebroek

20

50

0150

Deventer

--------->

0285

Voorst

20

60

0344

Utrecht

--------->

0200

Apeldoorn

20

170

0344

Utrecht

--------->

0228

Ede

20

280

0327

Leusden

--------->

0267

Nijkerk

20

390

0345

Veenendaal

--------->

1740

Neder Betuwe

20

100

0344

Utrecht

--------->

0236

Geldermalsen

20

980

In bijlage H is per gemeente aangegeven hoeveel bedrijven vanuit andere provincies hier gevestigd zijn. De gemeenten Ede en Apeldoorn herbergen elk 350 bedrijven afkomstig uit andere provincies. Arnhem heeft er 340, Nijkerk 250, Nijmegen 240 en Barneveld 220. Uitgedrukt als aandeel van de totale bedrijvenpopulatie in een gemeente geldt dat vooral de gemeenten aan de rand van Gelderland veel bedrijven van buiten de provincie herbergen. De gemeenten in Rivierenland en de Vallei herbergen met resp. 6,1% en 5,9% de grootste fractie bedrijven van buiten Gelderland. De Achterhoek en de Stadsregio scoren met 1,7% en 2,9% laag. In Rivierenland geldt ook dat het werkgelegenheidsaandeel van bedrijven uit andere provincies hoog is. Maar liefst 10% van werkgelegenheid in Rivierenland wordt gevormd door bedrijven die naar Gelderland verhuisd zijn. In de Achterhoek is dat aandeel maar 0,7%.

- 33 -

Top 10 van gemeenten met de meeste/minste bedrijven vanuit andere provincies gemnr gemeente

aandeel in totaal bedrijven bedrijven

aandeel in totaal bedrijven bedrijven

gemnr gemeente

0279

Scherpenzeel

60

10,0%

0282

Ubbergen

10

1,7%

0267

Nijkerk

250

9,6%

0293

Westervoort

10

1,7%

0216

Culemborg

150

8,8%

0299

Zevenaar

30

1,6%

0304

Neerijnen

90

8,6%

0294

Winterswijk

30

1,5%

0733

Lingewaal

50

7,4%

1705

Lingewaard

30

1,3%

0244

Hattem

40

7,2%

1509

Oude IJsselstreek

30

1,2%

0297

Zaltbommel

140

7,0%

1955

Montferland

20

1,1%

0236

Geldermalsen

140

6,9%

0197

Aalten

20

1,0%

0214

Buren

130

6,2%

1586

Oost Gelre

20

1,0%

0262

Lochem

140

5,7%

0196

Rijnwaarden

0

0,7%

De gemeente met de grootste fractie bedrijven vanuit elders gekomen is Scherpenzeel. Hier is 10% van alle bedrijven uit een andere provincie (meestal Utrecht) gekomen. De gemeente Rijnwaarden herbergt minder dan 5 (afgerond 0) bedrijven die ooit in een andere provincie gevestigd zijn geweest. 5.4 Verhuizingen uit Gelderland Het monitoren van bedrijven die Gelderland verlaten hebben is wat lastiger. De bedrijven hebben Gelderland verlaten en worden daarom niet meer gevolgd in het PWE-register. Het is niet mogelijk in het PWE-register de huidige populatie bedrijven te meten die ooit in Gelderland heeft gezeten. Daarom is 4 per jaargang bekeken hoeveel bedrijven Gelderland hebben verlaten. Om praktische redenen zijn alleen de laatste 10 jaar gevolgd. In de afgelopen 10 jaar zijn 6.640 bedrijven verhuisd naar andere provincies. Aantal bedrijven en banen in jaar voorafgaand aan vertrek verhuisd naar andere provincies PPP Provincie

aandeel

aandeel

aantal vestigingen

aantal banen

vestigingen

banen

20

Groningen

130

380

1,9%

1,3%

21

Friesland

160

540

2,4%

1,8%

22

Drenthe

160

570

2,4%

1,9%

23

Overijssel

1.130

6.720

17,0%

22,6%

24

Flevoland

400

1.590

6,0%

5,4%

26

Utrecht

1.520

6.920

22,9%

23,3%

27

Noord-Holland

780

2.660

11,8%

8,9%

28

Zuid-Holland

830

3.400

12,5%

11,5%

29

Zeeland

30

Noord-Brabant

31

Limburg Verhuisd uit Gelderland Totale populatie Aandeel verhuisd

90

270

1,4%

0,9%

1.110

5.660

16,7%

19,1%

330

980

5,0%

3,3%

6.640

29.680

100,0%

100,0%

120.700

938.880

5,5%

3,2%

Ook voor de verhuizingen uit Gelderland geldt dat de interactie met Utrecht het grootst is. 23% van de verhuizingen betreft verhuizingen naar Utrecht. De gemeenten waar Gelderland veel bedrijven van heeft ontvangen blijken omgekeerd ook weer veel bedrijven terug te ontvangen. De top 5 van gemeenten bestaat uit dezelfde gemeenten. Ook hier geldt weer dat het vooral buurgemeenten zijn waartussen de bedrijven verhuizen. Wel opvallend zijn de relaties met Amsterdam. Het aantal inkomende bedrijven was al fors, het aantal vertrekkende bedrijven 4 ) voorbeeld: geanalyseerd is welke bedrijven per 1/4/2000 nog bestonden maar in het opvolgende jaar zijn afgevoerd met als reden; verhuisd naar een andere provincie. Van deze afgevoerde bedrijven was de werkgelegenheid van 2000 het laatst bekende gegeven.

- 34 -

is bijna gelijk aan dat naar koploper-buurgemeente Deventer. Daarnaast raakt Gelderland nogal wat bedrijven kwijt aan Rotterdam en Den Haag. Aantal bedrijven en banen in jaar voorafgaand aan verhuizing, verhuisd naar buiten Gelderland (gemeenten waarnaar meer dan 100 bedrijven zijn verhuisd) gemnr

gemeente

bedrijven

banen

0150 0363

Deventer

340

2.220

Amsterdam

330

1.000

0344

Utrecht

260

1.510

0307

Amersfoort

250

1.040

0345

Veenendaal

200

860

0796

’s-Hertogenbosch

170

1.140

0193

Zwolle

170

2.040

0599

Rotterdam

140

510

0518

’s-Gravenhage

130

360

0034

Almere

100

360

0303

Dronten

100

330

Werd in de vorige paragraaf duidelijk dat Ede veel bedrijven uit Veenendaal mocht ontvangen. Hier blijkt dat de omgekeerde richting ook relatief veel bedrijven verhuizen. Zo raakt Nijkerk weer veel bedrijven kwijt aan Amersfoort. De omvangrijkste verhuisstroom vond plaats tussen Apeldoorn en Deventer; hier gingen ruim 80 bedrijven de provinciegrens over. Voor de drie grote steden Arnhem, Apeldoorn en Nijmegen geldt dat nogal wat bedrijven vertrokken zijn naar Amsterdam. Verhuisbewegingen vanuit Gelderse gemeenten naar niet Gelderse gemeenten voor zover daar meer dan 30 bedrijven bij betrokken waren gemnr

herkomstgemeente

gemnr

bestemmingsgemeente

bedrijven

banen

0200

Apeldoorn

0228

Ede

------>

0150

------>

0345

Deventer

80

730

Veenendaal

80

0267

Nijkerk

------>

290

0307

Amersfoort

70

0202

Arnhem

230

------>

0363

Amsterdam

60

0262

Lochem

110

------>

0150

Deventer

60

300

0263

Maasdriel

------>

0285

Voorst

------>

0796

’s-Hertogenbosch

40

180

0150

Deventer

40

0268

Nijmegen

------>

240

0944

Mook en Middelaar

40

0268

Nijmegen

80

------>

0363

Amsterdam

40

0200

60

Apeldoorn

------>

0363

Amsterdam

40

150

0203

Barneveld

------>

0307

Amersfoort

30

130

0202

Arnhem

------>

0344

Utrecht

30

330

0200

Apeldoorn

------>

0193

Zwolle

30

300

0297

Zaltbommel

------>

0796

’s-Hertogenbosch

30

550

0268

Nijmegen

------>

1684

Cuijk

30

120

0267

Nijkerk

------>

0327

Leusden

30

110

0244

Hattem

------>

0193

Zwolle

30

170

0301

Zutphen

------>

0150

Deventer

30

200

0200

Apeldoorn

------>

0344

Utrecht

30

340

0202

Arnhem

------>

0150

Deventer

30

190

0202

Arnhem

------>

0599

Rotterdam

30

80

Hoewel de gegevens over inkomende en vertrekkende bedrijven niet helemaal vergelijkbaar zijn door verschillende benadering mag wel geconcludeerd worden dat er uiteindelijk aanzienlijk meer bedrijven vanuit Veenendaal naar Ede zijn verhuisd en dat dit ook geldt voor de verhuizingen van Amersfoort naar Nijkerk.

- 35 -

5.5 Saldo van inkomende en vertrekkende bedrijven Het is niet helemaal goed mogelijk de aantallen inkomende en uitgaande bedrijven met elkaar te vergelijken omdat bij inkomende bedrijvigheid een beeld geschetst is van de populatie bedrijven zoals die nu nog bestaat terwijl bij de uitgaande bedrijven alle bedrijven geteld zijn die de laatste 10 jaar vertrokken zijn. Toch zijn in bijlage I de aantallen inkomende en uitgaande bedrijven per gemeente naast elkaar gezet. Voor bijna alle gemeenten geldt dat het aantal uitgaande bedrijven groter is dan het aantal inkomende bedrijven. Het is echter niet onmogelijk dat de registratie van binnengekomen bedrijven wat te laag is, Anderzijds geldt wel dat aan de verhuisbewegingen netto banen worden overgehouden. De 4.700 bedrijven die Gelderland zijn binnengekomen zijn nu goed voor 37.580 banen. De 6.640 bedrijven die de afgelopen 10 jaar Gelderland hebben verlaten waren voor vertrek nog goed voor 29.680 banen. 5.6 Conclusie verhuisbewegingen Er vinden aanzienlijke aantallen verhuizingen plaats, in de afgelopen 5 jaren verhuisden 23.900 bedrijven binnen Gelderland. Er vertrokken de afgelopen 10 jaar 6.640 bedrijven en er zijn momenteel 4.700 bedrijven te vinden in Gelderland die van elders zijn gekomen. De meeste verhuizingen vinden over korte afstand plaats. Van de verhuizingen binnen Gelderland was bijna 75% binnen de eigen gemeente. De verhuisafstand is ook in 75% van de gevallen minder dan 10 km. De korte verhuisafstand geldt niet alleen voor verhuizingen binnen Gelderland maar ook voor verhuizingen van en naar buiten Gelderland. Gelderland verliest netto bedrijven aan de buurprovincies, het saldo is echter gering. In termen van zowel bedrijven als banen stelt het netto effect niet zo veel voor; de saldi van inkomende en vertrekkende bedrijven zijn klein. Van een enorme overloop van bedrijven vanuit de Randstad naar Gelderland lijkt geen sprake. Gelderland “ontving” ongeveer 37.600 banen maar raakte er ook weer 29.700 kwijt aan andere provincies, netto een toename van 7.900 banen. Wel is het zo dat de “randgemeenten”, zoals Ede, Nijkerk, Culemborg relatief veel bedrijven van buiten de provincie ontvangen. Maar dit heeft meer te maken met de normale korte afstandsdynamiek dan dat er sprake is van extreme overloop vanuit andere delen van de Randstad. Bedacht dient te worden dat in steden als Utrecht (18.380) en Amersfoort (8.440) een grote bedrijvenpopulatie gevestigd is, veel groter dan bijvoorbeeld Culemborg (1.660) en Nijkerk (2.600). Op grond van een gemiddelde gelijke dynamiek mag verwacht worden dat er veel meer bedrijven van Utrecht naar Culemborg gaan dan andersom. Dat geldt ook voor Amersfoort en Nijkerk. In de periode 1998-2007 groeide de Gelderse werkgelegenheid met 105.000 banen. In dat licht bezien zijn de netto-effecten van de bedrijfverplaatsingen over de provinciegrens betrekkelijk gering. Van de bedrijven die Gelderland verlaten gaan opvallend veel naar de grote steden (Amsterdam, Utrecht en in iets mindere mate Rotterdam, Den Haag) Amsterdam heeft vermoedelijke als hoofdstad een bijzondere aantrekkingskracht op kleine bedrijven. Voor Utrecht geldt dat hier vermoedelijk sprake is van de reguliere korte afstandsdynamiek. In absolute termen vallen de aantallen verplaatsingen nogal mee. Wat betreft de vermeende grote uitstroom van bedrijven uit Nijmegen geldt dat er weliswaar sprake lijkt te zijn van verlies van bedrijven maar dat dit toch om betrekkelijk geringe aantallen gaat; binnen Gelderland netto -100 bedrijven in een periode van 5 jaar. Het saldo met de andere provincies is met 270 wat hoger. De verhuizingen van bedrijven uit Nijmegen naar andere provincies hebben voor een groot deel betrekking op nabij gelegen gemeenten als Mook, Cuijk, Gennep, Oss, Boxmeer en Grave. Hierheen verhuisden 170 bedrijven. Het banenverlies ten gevolge van bedrijfsverhuizingen is beperkt

- 36 -

Bijlagen werkgelegenheidsonderzoek 2007 Gelderland

Bijlage A: Ontwikkeling aantal vestigingen naar sector, 2003-2007 Gelderland Bijlage B: Werkgelegenheidsontwikkeling 2003-2007 Gelderland, COROP en WGR-regio’s Bijlage C: Werkgelegenheid 2007 naar type baan, Gelderland en WGR-gebieden Bijlage D: Werkgelegenheidsstructuur en aantallen vestigingen 2007, naar gemeente en regio Bijlage E: Werkgelegenheidsontwikkeling 2003-2007, naar gemeente en regio Bijlage F1: Aantallen verhuisde bedrijven per gemeente periode 2002-2007 Bijlage F2: Banen van verhuisde bedrijven per gemeente in de periode 2002-2007 Bijlage G: Aantal verhuisde bedr. binnen Gelderland gemeente naar gemeente in de periode 2002-2007 Bijlage H: Aantallen bedrijven verhuisd naar Gelderland naar gemeente en WGR Bijlage I: Aantallen bedrijven verhuisd vanuit en naar Gelderland naar gemeente en WGR Bijlage J: Methode en definities Bijlage K: WGR-regio’s, indeling 2006 BijIage L: Organisatie PWE

Noot: indien in een bijlage de waarde 0 is vermeld, betekent dit minder dan 5.

- 37 -

Bijlage A: Ontwikkeling aantal vestigingen naar sector, 2003-2007 Gelderland SBI-Afdeling

2003

2004

2005

2006

2007

13.830

13.640

13.050

12.740

12.750

160

160

150

160

160 20

01

Landbouw, jacht en dienstverlening t.b.v. landbouw

02

Bosbouw en dienstverlening t.b.v. bosbouw

05

Visserij, kweken van vis en schaaldieren

20

20

20

20

14

Winning van zand, grind, klei, zout e.d.

30

30

30

30

30

15

Vervaardiging van voedingsmiddelen

670

670

680

670

660

17

Vervaardiging van textiel

220

210

200

200

200

18

Vervaardiging van kleding

200

200

200

200

190

19

Vervaardiging van leer en lederwaren

50

50

50

50

50

20

Houtindustrie en vervaardiging van artikelen van hout

310

310

310

320

320

21

Vervaardiging van papier, karton en papier- en kartonwaren

100

90

90

90

80

22

Uitgeverijen, drukkerijen

980

930

940

910

920

23

Aardolie- en steenkoolverwerkende industrie

0

0

0

0

10

24

Vervaardiging van chemische produkten

160

150

150

150

150

25

Vervaardiging van produkten van rubber en kunststof

210

200

200

200

190

26

Vervaardiging van glas, aardewerk, cement- kalk- produkten

320

320

330

330

330

27

Vervaardiging van metalen in primaire vorm

60

60

60

60

60

28

Vervaardiging van produkten van metaal

1.200

1.160

1.160

1.180

1.240

29

Vervaardiging van machines en apparaten

700

710

740

750

760

30

Vervaardiging van kantoormachines

50

40

30

30

30

31

Vervaardiging van overige elektrische machines

140

150

150

150

150

32

Vervaardiging van audio-, video- ,telecommunicatieapparatuur

70

80

80

80

80

33

Vervaardiging van medische apparaten

290

290

300

310

320

34

Vervaardiging van auto' s, aanhangwagens en opleggers

140

140

130

140

150

35

Vervaardiging van transportmiddelen anders dan auto' s etc.

150

160

150

160

160

36

Vervaardiging van meubels en overige goederen n.e.g.

1.150

1.150

1.170

1.230

1.280

37

Voorbereiding tot recycling

40

30

30

30

40

40

Produktie en distributie van elektriciteit, gas

40

40

40

40

40

41

Winning en distributie van water

10

10

10

10

10

45

Bouwnijverheid

9.840

9.970

10.430

11.260

12.560

50

Handel in en reparatie van auto' s, benzineservicestations

3.950

3.950

4.030

4.120

4.240

51


8.600

8.580

8.670

8.830

9.020

52

Detailhandel en reparatie t.b.v. particulieren

13.750

13.770

14.000

14.300

14.500

55

Logies-, maaltijden- en drankenverstrekking

4.950

4.920

4.960

4.990

4.960

60

Vervoer over land

1.740

1.690

1.690

1.710

1.700

61

Vervoer over water

350

350

350

350

330

62

Vervoer door de lucht

30

30

30

40

40

63


880

900

950

960

980

64


680

680

700

710

740

65

Fin. instellingen (excl. verzekeringswezen, pensioenfondsen)

650

600

550

520

490

66

Verzekeringswezen en pensioenfondsen

60

60

60

70

70

67

Aktiviteiten t.b.v. of verwant aan financiële instellingen

1.390

1.370

1.350

1.350

1.330

70


1.650

1.650

1.680

1.720

1.750

71


790

760

780

790

800

72


2.690

2.800

3.180

3.490

3.760

73


74


75

Openbaar bestuur, overheid

540

530

500

470

470

80

Onderwijs

3.490

3.540

3.600

3.650

3.760

85

Gezondheids- en welzijnszorg

7.050

7.040

7.180

7.340

7.680

90

Milieudienstverlening

180

180

190

190

180

91

Werkgevers-, werknemers- en beroepsorganisaties

710

720

690

670

640

92

Cultuur, sport en recreatie

3.880

3.920

4.050

4.270

4.530

93


4.580

4.740

5.050

5.270

5.660

110.280

110.630

112.870

116.020

120.700

Alle sectoren

- 38 -

280

290

300

310

340

16.300

16.620

17.450

18.440

19.830

Noot: sectoren met minder dan 5 bedrijven zijn niet opgenomen Bijlage B: Werkgelegenheidsontwikkeling 2003-2007 Gelderland, COROP en WGR-regio’s

Gelderland, alle banen AB

Landbouw/Visserij

DC


E

Nutsbedrijven

F

Gemiddelde groei 200620032007 2006

2003

2004

2005

2006

2007

37.570

37.380

37.610

36.330

35.100

-1,1%

-3,4%

126.800 123.320 120.390 120.400 121.110

-1,7%

0,6%

3.540

3.270

3.520

3.760

3.820

2,0%

1,8%

Bouwnijverheid

60.870

60.280

59.430

61.250

64.070

0,2%

4,6%

GA

Groothandel

57.640

57.480

56.950

59.610

61.700

1,1%

3,5%

GB


107.850 106.620 105.520 106.580 109.210

-0,4%

2,5%

H

Horeca

38.270

37.950

37.580

38.470

39.470

0,2%

2,6%

I


46.800

46.830

45.710

45.200

46.850

-1,1%

3,6%

J


25.090

25.150

24.390

24.120

24.510

-1,3%

1,6%

K


110.530 111.230 112.840 117.030 123.070

1,9%

5,2%

L

Openbaar bestuur

54.150

54.230

53.410

53.900

54.790

-0,2%

1,6%

M

Onderwijs

57.440

58.390

58.160

58.940

60.240

0,9%

2,2%

N

Gezondheidszorg

144.560 147.880 149.190 151.790 155.390

1,6%

2,4%

O


39.560

2,0%

2,1%

907.590 907.710 903.250 916.140 938.880

0,3%

2,5%

Alle sectoren

Gelderland, grote banen AB

Landbouw/Visserij

DC


E

Nutsbedrijven

F

36.480

37.710

38.560

38.770


2003

2004

2005

2006

2007

31.010

30.700

31.230

30.010

29.130

-1,1%

-2,9%

115.990 112.430 109.100 108.160 108.100

-2,3%

-0,1%

3.040

2.900

3.080

3.120

3.210

0,9%

2,7%

Bouwnijverheid

57.490

56.580

55.380

56.830

58.990

-0,4%

3,8%

GA

Groothandel

51.210

50.760

50.220

52.450

54.140

0,8%

3,2%

GB


75.110

73.740

73.210

73.350

76.700

-0,8%

4,6%

H

Horeca

20.080

19.790

19.970

20.480

21.650

0,7%

5,7%

I


39.040

38.810

37.760

37.070

38.420

-1,7%

3,6%

J


23.630

23.480

22.610

22.030

22.120

-2,3%

0,4%

K


89.250

88.950

90.430

93.490

99.850

1,6%

6,8%

L

Openbaar bestuur

51.200

51.560

50.620

50.580

51.210

-0,4%

1,2%

M

Onderwijs

50.660

51.570

51.440

52.290

53.640

1,1%

2,6%

N

Gezondheidszorg

111.340 115.630 115.850 117.940 121.630

1,9%

3,1%

O


29.920

2,3%

2,9%

746.190 744.560 739.470 746.870 768.710

0,0%

2,9%

Alle sectoren

27.150

27.690

28.580

- 39 -

29.060

COROP Veluwe

2003

2004

2005

2006

2007


AB

Landbouw/Visserij

12.500

12.310

12.180

11.930

11.560

-1,6%

-3,1%

DC


36.830

36.410

36.640

36.680

37.450

-0,1%

2,1%

E

Nutsbedrijven

710

550

530

520

540

-10,0%

3,3%

F

Bouwnijverheid

21.250

21.020

21.240

22.180

23.680

1,4%

6,8%

GA

Groothandel

21.270

20.890

20.580

22.280

22.670

1,6%

1,7%

GB


37.270

36.700

36.150

36.440

37.190

-0,7%

2,1%

H

Horeca

13.430

13.220

13.030

13.410

13.760

-0,1%

2,6%

I


12.870

12.750

12.660

12.730

13.480

-0,4%

5,9%

J


11.150

11.500

11.490

11.930

12.510

2,3%

4,9%

K


38.470

38.290

38.960

40.340

41.720

1,6%

3,4%

L

Openbaar bestuur

25.230

25.460

25.050

26.000

26.740

1,0%

2,9%

M

Onderwijs

19.060

19.230

18.840

18.970

19.200

-0,2%

1,2%

N

Gezondheidszorg

45.200

46.280

46.990

47.330

49.000

1,5%

3,5%

O


12.890

13.240

13.320

13.410

13.450

1,3%

0,2%

308.130 307.820 307.650 314.150 322.930

0,6%

2,8%

Alle sectoren

COROP Achterhoek

2003

2004

2005

2006

2007


AB

Landbouw/Visserij

11.270

11.250

11.410

10.890

10.370

-1,1%

-4,7%

DC


35.760

34.730

33.730

33.850

33.610

-1,8%

-0,7%

E

Nutsbedrijven

630

620

640

680

450

2,5%

-34,5%

F

Bouwnijverheid

13.980

14.190

13.750

14.000

14.550

0,1%

3,9%

GA

Groothandel

10.350

10.180

10.240

10.520

11.160

0,5%

6,1%

GB


21.430

21.270

21.240

21.570

21.900

0,2%

1,5%

H

Horeca

7.930

8.060

7.930

8.100

8.370

0,7%

3,4%

I


8.240

8.100

7.640

7.780

7.840

-1,9%

0,7%

J


2.820

2.760

2.620

2.560

2.600

-3,2%

1,4%

K


14.830

15.150

14.980

15.550

16.290

1,6%

4,8%

L

Openbaar bestuur

5.580

5.590

5.140

5.080

5.340

-3,1%

5,0%

M

Onderwijs

9.530

9.750

9.870

9.990

10.290

1,6%

3,0%

N

Gezondheidszorg

26.500

27.560

28.110

29.200

29.860

3,3%

2,3%

O


5.950

5.980

6.280

6.260

6.550

1,7%

4,7%

174.780 175.160 173.570 176.040 179.170

0,2%

1,8%

Alle sectoren

- 40 -

COROP Arnhem-Nijmegen AB

Landbouw/Visserij

DC


E

Nutsbedrijven

F GA

2003

2004

2005

2006

2007


6.480

6.510

6.570

6.260

6.100

-1,1%

38.980

37.830

36.040

36.380

36.090

-2,3%

-0,8%

2.140

2.080

2.340

2.540

2.810

5,9%

10,7%

Bouwnijverheid

17.310

17.090

16.600

17.260

17.380

-0,1%

0,7%

Groothandel

16.280

16.620

16.600

16.990

17.980

1,4%

5,8%

GB


37.550

37.090

36.480

36.870

38.070

-0,6%

3,3%

H

Horeca

13.480

13.360

13.250

13.550

13.970

0,2%

3,1%

I


17.050

17.120

16.490

15.900

16.300

-2,3%

2,5%

J


9.650

9.400

8.820

8.270

7.930

-5,0%

-4,1%

K


44.780

44.650

45.310

46.960

50.350

1,6%

7,2%

L

Openbaar bestuur

20.750

20.570

20.650

20.300

20.130

-0,7%

-0,9%

M

Onderwijs

24.500

24.980

24.930

25.220

25.830

1,0%

2,4%

N

Gezondheidszorg

62.650

63.520

63.440

64.310

65.560

0,9%

1,9%

O


14.040

14.600

14.640

14.670

14.920

1,5%

1,7%

325.650 325.420 322.160 325.480 333.410

0,0%

2,4%

Alle sectoren

COROP Zuid-West Gelderland AB

Landbouw/Visserij

DC


E

Nutsbedrijven

F GA GB


H

Horeca

I J K


L M N

Gezondheidszorg

O


2003

2004

2005

2006

2007

-2,7%


7.320

7.320

7.450

7.250

7.070

-0,3%

15.240

14.360

13.980

13.490

13.960

-4,0%

3,4%

60

30

10

10

30

-39,6%

107,7%

Bouwnijverheid

8.340

7.990

7.840

7.800

8.460

-2,2%

8,5%

Groothandel

9.730

9.790

9.530

9.820

9.900

0,3%

0,8%

11.610

11.560

11.640

11.700

12.060

0,3%

3,1%

3.420

3.310

3.370

3.410

3.380

0,0%

-1,1%


8.640

8.860

8.930

8.790

9.230

0,6%

5,0%


1.470

1.490

1.460

1.360

1.470

-2,6%

8,2%

12.460

13.150

13.600

14.190

14.710

4,4%

3,7%

Openbaar bestuur

2.590

2.620

2.570

2.520

2.590

-0,8%

2,7%

Onderwijs

4.350

4.440

4.520

4.750

4.920

3,0%

3,5%

10.220

10.520

10.660

10.960

10.960

2,4%

0,0%

3.590

3.890

4.310

4.430

4.650

7,2%

5,0%

99.020

99.310

99.870 100.480 103.370

0,5%

2,9%

Alle sectoren

- 41 -

-2,5%

WGR Stedendriehoek

2003

2004

2005

2006

2007


5.230

5.220

5.190

4.950

4.870

-1,8%

-1,7%

20.870

20.470

20.190

19.760

20.110

-1,8%

1,8%

720

580

620

650

670

-3,3%

2,5%

Bouwnijverheid

9.050

8.800

8.640

8.760

9.180

-1,1%

4,8%

Groothandel

9.200

9.020

8.720

9.910

10.030

2,5%

1,2%

17.800

17.630

17.220

17.550

17.810

-0,5%

1,5%

Horeca

6.290

6.260

6.120

6.390

6.610

0,5%

3,4%

I


6.100

6.080

5.880

5.670

5.900

-2,4%

4,1%

J


6.090

6.410

6.780

7.150

7.610

5,5%

6,4%

K


18.920

19.360

19.220

20.330

20.830

2,4%

2,5%

L

Openbaar bestuur

13.850

14.450

14.350

14.460

15.260

1,4%

5,6%

M

Onderwijs

7.820

7.930

7.930

8.180

8.210

1,5%

0,4%

N

Gezondheidszorg

25.670

25.920

26.270

26.690

27.530

1,3%

3,2%

O


6.590

6.720

6.820

6.860

6.940

1,3%

1,2%

154.190 154.840 153.950 157.290 161.540

0,7%

2,7%

AB

Landbouw/Visserij

DC


E

Nutsbedrijven

F GA GB


H

Alle sectoren

WGR Achterhoek AB

Landbouw/Visserij

DC


E

Nutsbedrijven

F

Bouwnijverheid

GA

Groothandel

GB


H

Horeca

I

2003

2004

2005

2006

2007


8.970

8.960

9.040

8.720

8.300

-0,9%

28.100

27.320

26.670

26.800

26.600

-1,6%

-0,8%

380

400

360

360

130

-1,9%

-63,3%

11.610

11.770

11.450

11.710

12.210

0,3%

4,3%

7.640

7.680

7.760

7.960

8.390

1,4%

5,4%

16.150

15.940

16.050

16.290

16.510

0,3%

1,3%

6.050

6.150

6.030

6.130

6.350

0,4%

3,7%


6.210

6.180

5.890

6.150

6.230

-0,3%

1,2%

J


2.120

2.080

1.990

1.900

1.890

-3,6%

-0,7%

K


10.020

10.220

10.210

10.390

10.490

1,2%

1,0%

L

Openbaar bestuur

3.690

3.720

3.290

3.250

3.410

-4,2%

4,8%

M

Onderwijs

7.160

7.450

7.570

7.590

7.830

2,0%

3,1%

N

Gezondheidszorg

18.470

19.440

19.800

20.210

20.620

3,0%

2,0%

O


4.550

4.560

4.870

4.780

4.960

1,6%

3,9%

131.110 131.880 130.990 132.240 133.910

0,3%

1,3%

Alle sectoren

- 42 -

-4,8%

Stadsregio Arnhem-Nijmegen

2003

2004

2005

2006

2007


6.180

6.210

6.270

5.970

5.820

-1,2%

37.880

36.910

35.050

35.400

35.140

-2,2%

-0,7%

2.140

2.080

2.340

2.540

2.810

5,9%

10,7%

Bouwnijverheid

16.540

16.280

15.750

16.520

16.610

0,0%

0,6%

Groothandel

15.590

15.880

15.920

16.170

17.140

1,2%

6,0%

GB


36.570

36.090

35.470

35.920

37.060

-0,6%

3,2%

H

Horeca

13.360

13.240

13.110

13.410

13.830

0,1%

3,1%

I


16.610

16.670

16.060

15.500

15.870

-2,3%

2,4%

J


9.540

9.300

8.710

8.150

7.790

-5,1%

-4,4%

K


44.190

44.000

44.610

46.230

49.540

1,5%

7,2%

L

Openbaar bestuur

20.540

20.360

20.440

20.090

19.900

-0,7%

-1,0%

M

Onderwijs

24.010

24.460

24.400

24.670

25.230

0,9%

2,3%

N

Gezondheidszorg

61.390

62.260

62.140

63.040

64.260

0,9%

1,9%

O


13.860

14.390

14.400

14.460

14.700

1,4%

1,7%

318.400 318.120 314.670 318.050 325.700

0,0%

2,4%

AB

Landbouw/Visserij

DC


E

Nutsbedrijven

F GA

Alle sectoren

WGR Rivierenland

2003

2004

2005

AB

Landbouw/Visserij

DC


E

Nutsbedrijven

F

Bouwnijverheid

9.110

8.800

8.690

GA

Groothandel

10.430

10.530

10.220

GB


12.580

12.560

12.650

H

Horeca

3.540

3.440

3.510

I


9.080

9.310

J


1.580

1.590

K


13.050

L

Openbaar bestuur

M

Onderwijs

N

Gezondheidszorg

O

Overige dienstverlening Alle sectoren

2006

2007

-2,5%


7.620

7.610

7.750

7.550

7.350

-0,3%

16.340

15.280

14.970

14.470

14.910

-4,0%

3,0%

60

30

10

10

30

-39,6%

107,7%

8.540

9.230

-2,1%

8,1%

10.640

10.740

0,7%

0,9%

12.650

13.060

0,2%

3,3%

3.550

3.510

0,1%

-1,0%

9.350

9.190

9.660

0,4%

5,0%

1.570

1.490

1.610

-2,0%

8,5%

13.800

14.300

14.920

15.520

4,6%

4,0%

2.790

2.820

2.780

2.730

2.820

-0,8%

3,2%

4.850

4.950

5.060

5.310

5.510

3,1%

3,9%

11.480

11.780

11.960

12.230

12.260

2,1%

0,3%

3.770

4.100

4.550

4.640

4.870

7,1%

5,0%

106.280 106.610 107.360 107.910 111.080

0,5%

2,9%

- 43 -

-2,6%

WGR de Vallei AB

Landbouw/Visserij

DC


E

Nutsbedrijven

F

Bouwnijverheid

GA

Groothandel

GB


H

2003

2004

2005

2006

2007


5.830

5.880

5.850

5.680

5.400

-0,9%

13.120

13.360

13.400

13.660

14.120

1,4%

3,4%

70

40

40

40

20

-16,2%

-50,0%

7.430

7.360

7.490

7.900

8.710

2,0%

10,3%

10.250

9.870

9.800

10.290

10.660

0,1%

3,5%

14.030

13.960

13.590

13.790

14.090

-0,6%

2,1%

Horeca

4.540

4.540

4.390

4.540

4.740

0,0%

4,3%

I


5.490

5.330

5.190

5.300

5.780

-1,2%

9,2%

J


5,7%

K


L

Openbaar bestuur

M

Onderwijs

N

Gezondheidszorg

O

Overige dienstverlening Alle sectoren

WGR Noord Veluwe

-5,1%

4.320

4.450

4.130

4.360

4.610

0,3%

17.670

17.110

17.700

18.160

19.060

0,9%

4,9%

6.890

6.690

5.940

6.520

6.400

-1,8%

-1,8%

9.730

9.620

9.220

9.130

9.320

-2,1%

2,1%

14.120

14.390

14.890

15.270

15.960

2,7%

4,5%

4.190

4.240

4.260

4.360

4.400

1,4%

0,8%

117.670 116.830 115.900 119.010 123.250

0,4%

3,6%

2005

2006

2007


2003

2004

3.750

3.500

3.500

3.460

3.370

-2,6%

-2,6%

10.500

9.980

10.120

10.310

10.230

-0,6%

-0,8%

AB

Landbouw/Visserij

DC


E

Nutsbedrijven

180

140

140

150

160

-5,6%

10,1%

F

Bouwnijverheid

7.130

7.270

7.410

7.830

8.140

3,2%

3,9%

GA

Groothandel

4.540

4.500

4.530

4.640

4.750

0,8%

2,4%

GB


10.720

10.440

10.530

10.380

10.680

-1,1%

2,9%

H

Horeca

4.480

4.330

4.420

4.450

4.430

-0,2%

-0,4%

I


3.320

3.260

3.340

3.400

3.410

0,8%

0,3%

J


1.440

1.320

1.210

1.080

1.010

-9,0%

-6,8%

K


6.680

6.740

6.810

7.010

7.630

1,6%

8,9%

L

Openbaar bestuur

6.390

6.190

6.610

6.860

7.010

2,4%

2,2%

M

Onderwijs

3.890

3.970

3.980

4.060

4.140

1,5%

1,9%

N

Gezondheidszorg

13.430

14.100

14.140

14.360

14.760

2,2%

2,8%

O


3.520

3.690

3.650

3.680

3.700

1,5%

0,6%

79.950

79.430

80.390

81.650

83.410

0,7%

2,2%

Alle sectoren

- 44 -

Bijlage C: Werkgelegenheid 2007 naar type baan, Gelderland en WGR-gebieden Gelderland

Grote

Kleine

Uitzend-

Totaal

SBI-Afdeling

Banen

Banen

Mannen

Vrouwen

krachten

Banen

28.650

4.810

24.680

8.770

1.110

34.560

390

20

360

60

30

440

90

10

60

40

0

100

0

0

0

0

0

0

220

10

210

20

10

240

13.420

1.300

10.370

4.350

2.800

17.510

520

0

480

50

0

530

1.440

90

1.000

520

60

1.590 700

01


02


05


11

Aardolie- en aardgaswinning

14


15


16

Verwerking van tabak

17


18


640

50

250

450

10

19


380

10

260

130

30

420

20


3.080

120

2.880

320

240

3.440

21


4.690

30

4.150

560

230

4.950

22


7.930

410

5.650

2.680

450

8.780

23


24


60

0

50

10

0

60

4.450

40

3.460

1.030

280

4.760

25


4.750

120

4.030

830

450

5.310

26


4.360

100

4.000

460

430

4.890

27


1.760

30

1.660

130

120

1.910

28


13.590

500

12.220

1.860

1.340

15.420

11.950

280

10.790

1.430

1.110

13.340

490

10

420

70

30

520

2.390

50

2.010

430

260

2.700

29


30


31


32


4.750

10

4.100

660

530

5.290

33


3.510

110

2.600

1.030

210

3.830

34


1.900

60

1.770

200

140

2.110

35


1.870

30

1.660

240

250

2.150

19.630

360

14.750

5.240

290

20.270

340

10

300

50

40

380

2.750

30

2.230

540

550

3.320

36


37


40


41


45

Bouwnijverheid

460

0

400

70

30

500

58.990

2.010

55.880

5.120

3.080

64.070

50


19.060

1.970

17.410

3.620

220

21.250

51


54.140

4.080

43.200

15.020

3.490

61.700

52


57.640

29.370

35.660

51.350

960

87.960

55


21.650

16.670

18.620

19.700

1.150

39.470

25.320

2.220

23.670

3.870

1.130

28.670

980

110

760

330

30

1.120

70

20

80

10

0

90

6.660

540

4.890

2.310

470

7.660

60

Vervoer over land

61

Vervoer over water

62


63


64


5.400

3.650

5.760

3.290

250

9.300

65


9.640

120

4.640

5.120

220

9.980 9.240

66


7.570

40

4.640

2.970

1.630

67


4.910

340

3.010

2.240

40

5.300

70


7.080

650

4.500

3.220

250

7.980

71


72


73


74


2.970

420

2.630

760

160

3.550

12.770

860

11.190

2.440

520

14.150

5.800

180

3.780

2.200

320

6.300

71.250

15.990

50.970

36.270

3.860

91.100

75


51.210

610

35.230

16.580

2.970

54.790

80

Onderwijs

53.640

6.160

25.640

34.160

440

60.240

85


121.630

32.930

27.840

126.730

830

155.390

90


3.200

50

2.760

500

210

3.460

91


2.450

590

1.490

1.540

70

3.110

92


12.870

5.390

9.400

8.860

800

19.060

93


11.390

2.360

2.900

10.850

170

13.920

99

Extra-territoriale lichamen en organisaties

0

0

0

0

0

0

768.710

135.920

513.340

391.290

34.260

938.880

- 45 -

WGR Stedendriehoek SBI-Afdeling

Grote

Kleine

Uitzend-

Totaal

Banen

Banen

Mannen

Vrouwen

krachten

banen

3.930

610

3.330

1.220

140

4.690

120

10

110

10

20

140

40

0

20

20

0

40

0

0

0

0

0

0

2.130

150

1.730

550

480

2.760

01


02


05


11


15


17


170

10

120

60

0

180

18


40

10

20

30

0

50

19


40

0

20

20

0

40

20


220

10

210

20

0

230

21


2.350

10

2.140

220

130

2.480

22


1.920

80

1.440

570

50

2.060

24


1.120

20

900

230

70

1.200

25


960

10

820

150

60

1.030

26


210

10

200

20

10

230

27


350

30

340

40

10

390

28


2.220

50

2.040

230

190

2.460

1.970

30

1.790

210

230

2.240

30

0

20

10

0

30

450

10

410

60

20

480

29


30


31


32


50

0

50

0

0

60

33


270

20

210

90

0

300

34


130

0

120

20

0

140

35


260

0

230

40

70

340

36


3.310

50

2.540

820

40

3.410

37


20

0

20

0

10

30

40


550

0

420

130

70

620

41


50

0

40

10

0

50

45

Bouwnijverheid

8.440

270

7.940

770

460

9.180

50


2.890

370

2.730

540

20

3.290

51


8.850

520

7.200

2.160

660

10.030

52


9.680

4.610

5.920

8.380

230

14.530

55


3.940

2.570

3.100

3.420

100

6.610

60

Vervoer over land

2.840

260

2.690

410

90

3.190

61

Vervoer over water

30

0

20

10

0

30

62


40

10

50

10

0

60

63


710

80

520

270

60

850

64


1.220

500

1.210

520

60

1.780

65


1.610

10

760

860

10

1.630

66


3.540

0

1.960

1.580

1.440

4.980

67


70


71


72


73


280

20

240

60

30

330

74


12.530

3.190

9.900

5.820

370

16.090

13.890

40

9.420

4.520

1.330

15.260

7.290

820

3.410

4.700

100

8.210

21.870

5.510

5.340

22.040

150

27.530 800

930

70

590

400

10

1.010

1.110

150

680

580

50

1.310

530

80

480

130

40

640

2.230

140

1.980

390

90

2.460

75


80

Onderwijs

85


90


720

10

580

150

70

91


330

80

170

230

10

410

92


2.330

960

1.700

1.580

60

3.350

93


1.990

360

520

1.820

40

2.380

132.720

21.750

88.400

66.070

7.080

161.540

Alle sectoren

- 46 -

WGR Achterhoek SBI-Afdeling

Grote

Kleine

Uitzend-

Totaal

Banen

Banen

Mannen

Vrouwen

krachten

banen

01


6.880

1.240

5.950

2.170

100

8.210

02


70

0

70

10

0

80

05


10

0

10

10

0

10

14


30

0

30

0

0

40

15


2.710

340

2.060

990

500

3.550

17


450

40

320

170

20

510

18


240

10

100

140

0

250

19


280

10

200

90

30

320

20


1.230

50

1.130

150

70

1.350

21


22


24


25


26 27 28

600

10

500

110

40

650

1.960

70

1.290

740

60

2.090

380

10

320

70

40

420

1.080

20

930

170

110

1.210


380

10

350

50

20

420


380

0

360

20

30

410


4.360

170

3.990

540

600

5.130

2.320

70

2.070

310

130

2.510

20

10

20

10

0

30

560

0

390

180

100

670

29


30


31


32


33


34 35 36


37


40


41


45

Bouwnijverheid

50 51

40

0

30

20

10

60

1.160

20

870

300

120

1.300


280

20

270

30

0

300


210

0

180

30

20

240

4.900

70

3.520

1.440

110

5.070

100

0

90

10

0

100

100

10

80

20

10

110

20

0

20

0

0

20

11.310

390

10.680

1.020

510

12.210


2.850

370

2.600

630

10

3.240


7.330

610

5.920

2.020

450

8.390

52


8.600

4.430

5.110

7.910

250

13.270

55


3.170

3.010

2.780

3.410

170

6.350

60

Vervoer over land

3.610

410

3.440

580

70

4.090

61

Vervoer over water

20

0

20

10

0

20

62


0

0

0

0

0

0

63


1.010

50

710

360

60

1.130

64


540

440

520

460

0

980

65


1.150

20

500

680

10

1.180

66


100

0

50

60

0

110

67


560

40

310

290

0

600

70


850

80

550

380

20

950

71


250

70

220

90

10

320

72


840

100

770

160

10

940

73


130

10

130

20

20

160

74


6.270

1.660

4.430

3.490

190

8.120

75


3.280

50

2.150

1.180

80

3.410

80

Onderwijs

7.290

500

3.310

4.470

40

7.830

85


15.420

5.110

2.870

17.650

90

20.620

90


460

10

390

90

30

500

91


180

90

160

110

0

270

92


1.340

680

960

1.060

90

2.110

93


1.630

440

370

1.700

10

2.080

108.910

20.760

74.070

55.610

4.230

133.910

Alle sectoren

- 47 -

Stadsregio Arnhem-Nijmegen SBI-Afdeling

Grote

Kleine

Uitzend-

Totaal

Banen

Banen

Mannen

Vrouwen

krachten

Banen

01


4.680

730

4.050

1.360

280

5.700

02


90

0

80

20

0

100

05


20

0

10

10

0

30

14


130

10

120

20

0

140

15


3.050

310

2.340

1.020

310

3.670

16


520

0

480

40

0

530

17


260

20

160

120

10

290

18


170

10

60

120

0

180

19


40

0

20

20

0

40

20


600

20

560

70

60

680

21


22


23


24


920

0

840

90

10

940

2.040

120

1.500

660

310

2.460

50

0

40

10

0

50

1.550

0

1.160

390

90

1.640

25


1.210

40

1.000

260

130

1.380

26


1.400

30

1.310

120

140

1.570

27


410

0

390

20

20

430

28


2.390

110

2.230

270

180

2.680 3.410

29


2.940

50

2.650

340

430

30


270

0

230

40

20

300

31


860

10

790

90

100

970

32


4.570

10

3.950

630

520

5.090

33


1.060

30

760

340

20

1.110

34


770

10

710

70

60

840

35


900

10

810

90

80

990

36


5.450

70

4.090

1.430

50

5.570

37


40


41


45

Bouwnijverheid

50


5.420

480

4.920

980

90

6.000

51


15.230

1.090

12.100

4.220

820

17.140

52


20.270

10.490

12.560

18.200

310

31.060

55


7.440

5.780

6.760

6.450

610

13.830

8.050

640

7.320

1.380

420

9.110

490

50

350

190

10

550

0

0

10

0

0

10

1.960

210

1.320

860

110

2.280 3.920

60

Vervoer over land

61

Vervoer over water

62


63


160

0

150

10

20

180

1.950

20

1.600

370

440

2.400

380

0

320

60

30

410

15.390

400

14.560

1.230

820

16.610

64


2.180

1.570

2.460

1.290

170

65


3.910

40

2.020

1.940

70

4.020

66


1.700

30

960

770

170

1.900

67


1.750

110

1.070

780

20

1.870

70


2.940

210

1.830

1.320

110

3.260

71


1.140

130

960

310

70

1.340

72


4.400

280

3.710

970

120

4.800

73


74


1.870

110

1.240

740

100

2.070

29.780

6.370

20.420

15.720

1.930

38.070

75


18.370

300

11.860

6.810

1.230

19.900

80

Onderwijs

22.610

2.490

10.930

14.170

130

25.230

52.210

11.610

13.190

50.620

450

64.260

1.000

10

930

80

70

1.080

710

140

400

450

20

870

85


90


91


92


5.540

2.100

4.010

3.630

490

8.130

93


3.870

680

1.050

3.510

70

4.620

99

Extra-territoriale lichamen en organisaties

0

0

0

0

0

0

267.040

46.950

169.310

144.670

11.710

325.700

- 48 -

WGR Rivierenland SBI-Afdeling

Grote

Kleine

Uitzend-

Totaal

Banen

Banen

Mannen

Vrouwen

krachten

Banen

01


5.740

1.150

4.860

2.030

440

7.320

02


20

0

20

0

0

20

05


10

0

10

0

0

10

11


0

0

0

0

0

0

14


30

0

30

0

0

40

1.240

170

920

480

130

1.530

0

0

0

0

0

0

15


16


17


70

10

40

40

0

80

18


150

10

50

110

10

160

19


10

0

0

0

0

10

20


550

10

530

40

70

640

21


80

10

50

40

0

80

22


580

50

410

230

0

640

23


24


25


26


27


220

0

190

30

10

220

28


1.630

50

1.470

210

100

1.780

29


1.940

70

1.710

300

90

2.100

30


10

0

10

0

0

10

31


140

10

120

30

30

180

32


30

0

30

10

0

30

33


240

10

200

50

0

250

34


340

10

310

40

50

390

35


230

10

200

30

40

280

36


2.980

50

2.230

800

70

3.100

37


30

0

20

10

0

30

40


20

0

20

0

0

20

41


10

0

0

0

0

10

45

Bouwnijverheid

8.470

320

8.020

770

440

9.230

50


3.060

310

2.740

630

30

3.400

51


9.610

520

7.270

2.850

620

10.740

52


6.530

3.080

4.130

5.480

60

9.670

55


1.900

1.540

1.660

1.790

70

3.510

60

Vervoer over land

5.280

510

4.970

810

430

6.210

61

Vervoer over water

340

30

280

90

20

390

62


0

0

10

0

0

10

63


1.880

120

1.530

470

170

2.170

64


500

370

490

380

10

880

65


870

10

340

530

0

880

66


40

10

20

30

0

50

67


630

50

340

330

10

680

70


750

80

520

310

20

850

71


550

60

490

110

40

640

72


2.250

120

1.920

460

220

2.590

73


74


0

0

0

0

0

0

570

10

440

140

40

620

730

20

620

140

50

800

1.720

20

1.560

170

190

1.920

150

10

70

90

20

180

9.610

1.230

6.720

4.120

420

11.270 2.820

75


2.570

90

1.590

1.060

160

80

Onderwijs

4.880

570

2.020

3.430

70

5.510

85


9.360

2.870

1.510

10.720

30

12.260

90


560

10

430

140

0

570

91


370

50

210

210

0

420

92


1.420

500

1.040

880

50

1.960

93


1.540

340

310

1.580

30

1.910

92.420

14.420

64.650

42.190

4.240

111.080

Alle sectoren

- 49 -

WGR de Vallei SBI-Afdeling

Grote

Kleine

Uitzend-

Totaal

Banen

Banen

Mannen

Vrouwen

krachten

Banen

01


4.620

630

3.990

1.260

80

5.330

02


50

0

50

10

0

60

05


10

0

10

0

0

10

14


20

0

20

0

0

20

15


2.190

150

1.710

630

610

2.950

17


380

10

310

80

30

410

18


30

10

10

30

0

40

19


10

0

10

0

0

10

20


250

10

230

30

10

270

21


22


23


24


25


26


27


28

140

0

110

40

40

190

1.100

60

780

380

20

1.180

0

0

0

0

0

0

430

0

310

120

10

440

580

30

500

100

70

680

260

20

240

40

10

290

60

0

60

10

0

60


1.870

50

1.690

220

190

2.100

29


1.860

20

1.700

190

150

2.030

30


150

0

140

20

10

160

31


280

0

220

70

20

300

32


40

0

30

10

0

40

33


660

20

490

190

50

730

34


250

20

230

40

30

290

35


210

10

180

30

30

240

36


1.610

70

1.300

370

10

1.690

37


10

0

0

10

0

10

40


0

0

0

0

0

0

41


20

0

20

0

0

20 8.710

45

Bouwnijverheid

7.930

340

7.550

730

440

50


3.150

280

2.870

550

50

3.470

51


8.890

1.040

7.270

2.650

730

10.660

52


6.870

3.680

4.390

6.160

70

10.610

55


2.700

1.920

2.240

2.370

120

4.740

60

Vervoer over land

3.380

190

3.190

380

80

3.640

61

Vervoer over water

40

0

30

10

0

40

62


10

0

10

0

0

10

63


850

60

700

200

60

970

64


630

490

730

390

0

1.130

65


1.590

20

780

830

120

1.730

66


2.170

0

1.640

520

30

2.190

67


630

60

410

280

0

690

70


790

60

500

350

40

890

71


300

40

270

70

0

340

72


2.280

130

2.080

340

60

2.480

73


3.330

40

2.080

1.290

150

3.520

74


8.520

2.560

6.230

4.850

750

11.830 6.400

75


6.190

70

4.650

1.620

140

80

Onderwijs

8.050

1.220

4.330

4.930

60

9.320

85


11.850

4.050

2.280

13.620

50

15.960

90


260

10

230

30

30

290

91


500

110

320

290

30

630

92


1.210

550

880

880

70

1.830

93


1.320

320

400

1.240

10

1.650

100.460

18.340

70.380

48.420

4.450

123.250

Alle sectoren

- 50 -

WGR Noord Veluwe SBI-Afdeling

Grote

Kleine

Uitzend-

Totaal

Banen

Banen

Mannen

Vrouwen

krachten

Banen

01


2.780

460

2.500

730

70

3.310

02


40

0

40

10

0

50

05


10

0

10

0

0

10

14


10

0

10

0

0

10

15


2.110

180

1.620

670

760

3.050

17


110

10

60

50

0

110

18


30

0

10

20

0

30

19


10

0

10

0

0

10

20


240

10

230

20

30

270

21


590

10

510

80

10

610

22


330

20

230

110

10

350

23


0

0

0

0

0

0

24


420

0

340

80

30

450

25


190

0

160

20

20

200

26


390

10

340

60

60

460

27


340

0

330

20

50

400

28


1.120

60

790

400

90

1.280

29


920

40

870

90

90

1.050

30


10

0

10

0

0

10

31


90

10

80

20

0

100

32


10

0

10

0

0

10

33


120

10

70

60

10

140

34


140

0

130

10

0

140

35


60

10

60

10

0

70

36


1.380

50

1.060

380

10

1.440

37


20

0

20

10

10

30

40


130

0

110

30

30

160 8.140

45

Bouwnijverheid

7.450

280

7.140

590

400

50


1.690

150

1.560

290

20

1.860

51


4.250

300

3.440

1.110

210

4.750

52


5.700

3.080

3.550

5.220

50

8.820

55


2.500

1.850

2.090

2.260

80

4.430

60

Vervoer over land

2.160

220

2.060

320

40

2.420

61

Vervoer over water

70

20

70

30

0

90

62


10

0

0

0

0

10

63


240

30

100

160

10

270

64


330

290

360

250

0

610

65


520

10

240

290

0

540

66


20

0

10

0

0

20

67


420

30

290

160

0

450

70


640

70

430

280

10

720

71


210

50

210

50

10

270

72


770

90

740

110

20

870

73


30

0

30

10

0

30

74


4.540

990

3.260

2.270

200

5.730

75


6.910

60

5.570

1.390

40

7.010

80

Onderwijs

3.530

570

1.640

2.460

40

4.140

85


10.930

3.780

2.650

12.070

50

14.760

90


210

0

200

10

10

220

91


370

130

240

260

10

510

92


1.040

600

810

830

50

1.690

93


1.030

230

260

1.000

20

1.280

67.160

13.700

46.530

34.340

2.550

83.410

Alle sectoren

- 51 -

Bijlage D: Werkgelegenheidsstructuur en aantallen vestigingen 2007, naar gemeente en regio

Gemeente

SBI-AB

SBI-CDE

SBI-F

SBI-G

SBI-H

SBI-I

SBI-JK

SBI-L/Q

Totaal

Vestigingen

770

2.690

980

2.050

270

140

790

2.560

10.240

1.570

1.070

10.470

4.710

14.770

3.420

3.210

18.100

36.810

92.560

8.810

510

7.840

3.040

12.140

3.700

3.670

24.510

39.290

94.710

8.310

0197

Aalten

0200

Apeldoorn

0202

Arnhem

0203

Barneveld

1.870

3.630

2.380

6.090

1.230

2.000

4.560

7.480

29.240

4.170

1859

Berkelland

2.040

3.120

1.550

3.310

810

570

1.390

5.130

17.940

3.160

0209

Beuningen

260

1.060

710

2.110

350

370

950

1.930

7.730

1.420

1876

Bronckhorst

1.670

2.350

1.350

2.320

780

390

1.300

2.710

12.860

2.750

0213

Brummen

340

2.400

490

1.340

400

500

700

1.620

7.800

1.170

0214

Buren

1.020

640

950

1.390

360

800

1.240

1.760

8.160

2.140

0216

Culemborg

100

1.760

610

2.650

200

1.330

2.130

3.090

11.870

1.660

0221

Doesburg

50

730

120

640

350

370

620

910

3.780

570

0222

Doetinchem

530

5.470

2.200

6.310

1.150

1.460

3.640

11.190

31.940

3.410

0225

Druten

280

950

770

1.850

140

430

940

2.350

7.710

1.090

0226

Duiven

280

1.830

750

4.620

370

1.610

2.350

2.560

14.380

1.480

0228

Ede

2.380

5.740

3.890

9.650

2.090

2.130

10.060

17.970

53.920

6.950

0230

Elburg

340

740

1.220

1.260

330

190

680

3.950

8.690

1.170

0232

Epe

700

2.340

1.090

2.610

720

600

1.310

2.740

12.090

2.050

0233

Ermelo

470

1.110

630

1.750

740

680

900

8.490

14.770

1.610

0236

Geldermalsen

960

2.210

1.260

2.580

410

2.250

2.060

2.430

14.170

2.050

0241

Groesbeek

170

340

900

820

590

40

780

3.180

6.820

970

0243

Harderwijk

340

2.590

1.710

4.020

1.050

1.040

2.930

7.380

21.060

2.370

0244

Hattem

180

500

740

740

190

70

440

780

3.640

600

0246

Heerde

330

1.490

440

1.340

290

220

620

2.090

6.830

950

0252

Heumen

230

540

370

1.020

310

330

760

1.240

4.800

950

0733

Lingewaal

230

1.110

330

540

170

260

420

560

3.610

690

1705

Lingewaard

1.730

1.370

1.110

2.880

510

1.130

1.970

3.130

13.820

2.400

0262

Lochem

1.460

1.810

930

2.290

770

250

3.220

3.930

14.660

2.480

0263

Maasdriel

1.130

1.190

1.180

2.020

290

1.090

1.160

1.580

9.650

2.060

0265

Millingen aan de Rijn

40

80

80

340

100

120

90

290

1.130

260

1955

Montferland

610

2.080

1.220

2.500

920

1.470

1.600

2.840

13.230

2.050

1740

Neder Betuwe

870

1.610

750

2.000

320

330

1.100

1.580

8.550

1.530

0304

Neerijnen

670

410

510

1.510

90

440

960

920

5.500

1.020

0267

Nijkerk

680

3.330

1.490

5.800

670

990

3.660

3.240

19.850

2.600

0268

Nijmegen

300

13.000

3.220

13.050

4.010

4.070

12.880

45.410

95.940

8.270

0302

Nunspeet

450

2.320

1.010

2.300

1.020

400

1.620

2.450

11.550

1.640

0269

Oldebroek

510

710

1.360

1.580

300

300

390

2.700

7.830

1.330

0240

Oost Gelre

1.030

4.860

1.820

1.980

790

990

1.310

3.520

16.300

1.880

1509

Oude Ijsselstreek

870

3.960

1.770

3.520

750

530

1.430

4.720

17.550

2.400

1734

Overbetuwe

750

1.700

1.310

4.340

420

1.110

2.500

3.850

15.970

2.680

0273

Putten

760

930

1.030

2.460

520

510

1.060

1.780

9.050

1.660

noot: SBI-AB: Landbouw/Visserij, CDE-Delfstoffenwinning, Industrie en Nutsbedrijven, F Bouwnijverheid, G Handel, H Horeca, I Vervoer, JK Financiële en Zakelijke dienstverlening, L-Q Overige dienstverlening

- 52 -

Gemeente

SBI-AB

SBI-CDE

SBI-F

SBI-G

SBI-H

SBI-I

SBI-JK

SBI-L/Q

Totaal

Vestigingen

0274

Renkum

110

790

940

1.530

740

240

1.800

5.500

11.650

1.780

0275

Rheden

350

2.730

950

2.560

780

740

2.880

5.980

16.970

2.390

0196

Rijnwaarden

160

690

190

440

130

150

210

660

2.630

570

0277

Rozendaal

10

0

0

50

30

0

70

230

380

90

0279

Scherpenzeel

150

920

440

1.330

150

240

380

460

4.070

570

0281

Tiel

320

2.620

1.040

5.070

730

1.680

2.970

7.710

22.130

2.520

0282

Ubbergen

160

140

210

330

290

20

340

1.280

2.780

520

0285

Voorst

1.020

650

1.040

2.300

440

470

2.530

3.160

11.620

1.520

0289

Wageningen

310

530

510

1.890

590

420

5.010

6.920

16.180

1.780

0668

West Maas en Waal

610

890

700

1.200

290

310

710

1.440

6.150

1.420

0293

Westervoort

0296

Wijchen

0294 0297 0299 0301

30

210

180

770

120

140

450

850

2.750

660

370

2.450

1.750

3.630

480

1.060

2.180

3.450

15.370

2.290

Winterswijk

780

2.210

1.310

2.910

880

680

940

4.150

13.860

1.870

Zaltbommel

1.160

1.550

1.130

2.990

520

740

3.440

2.060

13.580

2.050

Zevenaar

330

2.440

780

2.910

550

700

2.020

4.340

14.070

1.760

Zutphen

280

3.120

920

4.520

860

860

2.590

9.680

22.820

2.620

35.100

124.930

64.070

170.910

39.470

46.850

147.580

309.980

938.880

120.700

Gelderland

Corop 13

Veluwe

11.560

37.980

23.680

59.850

13.760

13.480

54.230

108.390

322.930

39.790

14

Achterhoek

10.370

34.060

14.550

33.060

8.370

7.840

18.890

52.040

179.170

25.350

15

Arnhem-Nijmegen

6.100

38.900

17.380

56.050

13.970

16.300

58.270

126.440

333.410

38.450

16

Zuidwest-Gelderland

7.070

13.980

8.460

21.950

3.380

9.230

16.190

23.110

103.370

17.130

35.100

124.930

64.070

170.910

39.470

46.850

147.580

309.980

938.880

120.700

Gelderland

Wgr 1

Achterhoek

8.300

26.740

12.210

24.900

6.350

6.230

12.380

36.810

133.910

19.090

2

Arnhem-Nijmegen

5.820

37.950

16.610

54.200

13.830

15.870

57.330

124.090

325.700

37.350

3

De Vallei

5.400

14.140

8.710

24.740

4.740

5.780

23.670

36.070

123.250

16.070

4

Noord Veluwe

3.370

10.390

8.140

15.430

4.430

3.410

8.630

29.610

83.410

11.340

5

Rivierenland

7.350

14.940

9.230

23.800

3.510

9.660

17.130

25.460

111.080

18.220

6

Stedendriehoek

4.870

20.780

9.180

27.840

6.610

5.900

28.440

57.940

161.540

18.630

35.100

124.930

64.070

170.910

39.470

46.850

147.580

309.980

938.880

120.700

16.810

70.950

33.220

90.630

22.860

24.650

84.780

185.790

529.700

65.160

7.350

14.940

9.230

23.800

3.510

9.660

17.130

25.460

111.080

18.220

Gelderland

Kvk 1

Centraal Gelderland

2

Midden Nederland

3

Oost Nederland Gooi-, Eem- en Flevoland

10.110

34.800

19.690

49.360

12.270

11.300

41.630

95.030

274.190

34.150

830

4.250

1.930

7.120

820

1.230

4.040

3.700

23.920

3.170

Gelderland

35.100

124.930

64.070

170.910

39.470

46.850

147.580

309.980

938.880

120.700

4

- 53 -

Bijlage E: Werkgelegenheidsontwikkeling 2003-2007, naar gemeente en regio

Gemeente

Gemiddelde groei per jaar

Groei

2003

2004

2005

2006

2007

'03-'06

06-'07

-1,0%

3,1%

0197

Aalten

10.230

10.100

9.890

9.930

10.240

0200

Apeldoorn

88.230

89.300

89.130

90.280

92.560

0,8%

2,5%

0202

Arnhem

94.030

93.430

92.520

92.460

94.710

-0,6%

2,4%

0203

Barneveld

26.970

26.510

26.830

28.370

29.240

1,7%

3,1%

1859

Berkelland

17.720

17.930

17.680

17.600

17.940

-0,2%

1,9%

0209

Beuningen

7.360

7.360

7.470

7.500

7.730

0,6%

3,2%

1876

Bronckhorst

12.400

12.660

12.660

12.690

12.860

0,8%

1,4%

0213

Brummen

7.860

7.720

7.700

7.600

7.800

-1,1%

2,5%

0214

Buren

7.870

7.970

8.060

7.990

8.160

0,5%

2,1%

0216

Culemborg

11.490

11.840

11.540

11.710

11.870

0,6%

1,4%

0221

Doesburg

0222

Doetinchem

0225

Druten

7.260

7.300

7.490

0226

Duiven

12.860

13.160

12.950

0228

Ede

51.340

51.310

50.500

0230

Elburg

8.790

8.860

0232

Epe

11.370

0233

Ermelo

13.550

0236

Geldermalsen

0241

3.590

3.530

3.540

3.680

3.780

0,9%

2,7%

31.920

32.180

31.970

32.040

31.940

0,1%

-0,3%

7.430

7.710

0,8%

3,8%

13.550

14.380

1,8%

6,1%

51.460

53.920

0,1%

4,8%

8.580

8.640

8.690

-0,6%

0,6%

11.600

11.530

11.930

12.090

1,6%

1,4%

13.830

14.080

14.680

14.770

2,7%

0,6%

13.700

13.900

13.640

13.770

14.170

0,2%

2,9%

Groesbeek

6.390

6.540

6.450

6.620

6.820

1,2%

3,1%

0243

Harderwijk

20.090

19.520

20.120

20.160

21.060

0,1%

4,5%

0244

Hattem

3.680

3.750

3.690

3.600

3.640

-0,8%

1,1%

0246

Heerde

6.860

6.740

6.870

6.790

6.830

-0,4%

0,5%

0252

Heumen

4.310

4.470

4.420

4.720

4.800

3,1%

1,5%

0733

Lingewaal

3.310

3.380

3.450

3.510

3.610

2,0%

2,8%

1705

Lingewaard

12.790

12.920

13.210

13.500

13.820

1,8%

2,4%

0262

Lochem

13.670

13.760

13.740

14.180

14.660

1,2%

3,4%

0263

Maasdriel

9.090

9.040

9.190

9.270

9.650

0,7%

4,1%

0265


1.130

1.160

1.140

1.150

1.130

0,7%

-1,4%

1955

Montferland

12.430

12.420

12.330

13.000

13.230

1,5%

1,8%

1740

Neder Betuwe

8.230

8.250

8.330

8.420

8.550

0,8%

1,5%

0304

Neerijnen

5.100

4.920

5.210

5.460

5.500

2,3%

0,9%

0267

Nijkerk

18.750

18.550

18.240

18.810

19.850

0,1%

5,5%

0268

Nijmegen

94.010

93.280

93.620

94.680

95.940

0,2%

1,3%

0302

Nunspeet

11.170

10.820

11.040

11.130

11.550

-0,1%

3,8%

0269

Oldebroek

7.360

7.450

7.490

7.870

7.830

2,2%

-0,5%

0240

Oost Gelre

15.720

15.920

15.930

15.920

16.300

0,4%

2,4%

1509

Oude Ijsselstreek

17.230

17.240

17.020

17.430

17.550

0,4%

0,7%

1734

Overbetuwe

14.780

15.060

14.780

15.320

15.970

1,2%

4,3%

0273

Putten

8.440

8.490

8.520

8.790

9.050

1,4%

2,9%

- 54 -

Gemeente

Gemiddelde groei per jaar

Groei

2003

2004

2005

2006

2007

'03-'06

06-'07

0274

Renkum

11.890

11.710

11.180

11.420

11.650

-1,4%

2,0%

0275

Rheden

16.840

17.090

16.680

16.520

16.970

-0,6%

2,8%

0196

Rijnwaarden

2.600

2.360

2.380

2.450

2.630

-1,9%

7,4%

0277

Rozendaal

380

360

390

410

380

2,8%

-7,2%

0279

Scherpenzeel

0281

Tiel

0282

Ubbergen

0285 0289 0668

3.880

3.800

3.840

3.960

4.070

0,7%

2,7%

20.810

20.790

21.030

21.160

22.130

0,6%

4,6%

2.590

2.550

2.560

2.650

2.780

0,8%

4,7%

Voorst

10.910

10.660

10.700

11.280

11.620

1,1%

3,0%

Wageningen

16.730

16.660

16.500

16.410

16.180

-0,6%

-1,4%

West Maas en Waal

6.070

6.020

6.010

6.090

6.150

0,1%

1,1%

0293

Westervoort

3.340

3.240

2.820

2.750

2.750

-6,3%

0,0%

0296

Wijchen

15.120

15.260

14.830

14.860

15.370

-0,6%

3,4%

0294

Winterswijk

13.450

13.450

13.490

13.640

13.860

0,4%

1,6%

0297

Zaltbommel

13.360

13.190

13.410

13.100

13.580

-0,6%

3,6%

0299

Zevenaar

14.410

14.650

13.740

13.820

14.070

-1,4%

1,8%

0301

Zutphen

22.150

21.800

21.140

22.010

22.820

-0,2%

3,6%

907.590

907.710

903.250

916.140

938.880

0,3%

2,5%

Gelderland

COROP 13

Veluwe

308.130

307.820

307.650

314.150

322.930

0,6%

2,8%

14

Achterhoek

174.780

175.160

173.570

176.040

179.170

0,2%

1,8%

15

Arnhem-Nijmegen

325.650

325.420

322.160

325.480

333.410

0,0%

2,4%

16

Zuidwest-Gelderland

99.020

99.310

99.870

100.480

103.370

0,5%

2,9%

907.590

907.710

903.250

916.140

938.880

0,3%

2,5%

Gelderland

WGR 1

Achterhoek

131.110

131.880

130.990

132.240

133.910

0,3%

1,3%

2

Arnhem-Nijmegen

318.400

318.120

314.670

318.050

325.700

0,0%

2,4%

3

De Vallei

117.670

116.830

115.900

119.010

123.250

0,4%

3,6%

4

Noord Veluwe

79.950

79.430

80.390

81.650

83.410

0,7%

2,2%

5

Rivierenland

106.280

106.610

107.360

107.910

111.080

0,5%

2,9%

6

Stedendriehoek

154.190

154.840

153.950

157.290

161.540

0,7%

2,7%

Gelderland

907.590

907.710

903.250

916.140

938.880

0,3%

2,5%

KvK 1

Centraal Gelderland

517.570

517.980

512.650

518.150

529.700

0,0%

2,2%

2

Midden Nederland

106.280

106.610

107.360

107.910

111.080

0,5%

2,9%

3

Oost Nederland

261.100

260.780

261.170

267.310

274.190

0,8%

2,6%

4

Gooi-, Eem- en Flevoland

22.630

22.350

22.080

22.770

23.920

0,2%

5,0%

907.590

907.710

903.250

916.140

938.880

0,3%

2,5%

Gelderland

- 55 -

Bijlage F1: Aantallen verhuisde bedrijven per gemeente in de periode 2002-2007

Vestigingen 2002

2007

Intragemeentelijk

Naar gemeente

Uit Gemeente

verhuizingen

verhuisd

verhuisd

Saldo

0196

Rijnwaarden

530

570

80

30

40

0197

Aalten

1.480

1.570

220

70

70

0

0200

Apeldoorn

7.850

8.810

1.700

250

290

-40

0202

Arnhem

7.470

8.310

1.500

520

700

-180

0203

Barneveld

3.670

4.170

600

150

150

0

0209

Beuningen

1.220

1.420

140

140

130

10

0213

Brummen

1.050

1.170

150

80

70

10

0214

Buren

1.950

2.140

200

110

140

-30

0216

Culemborg

1.450

1.660

300

60

70

-10

0221

Doesburg

520

570

50

50

50

0

0222

Doetinchem

3.110

3.410

580

190

200

-10

0225

Druten

920

1.090

140

90

70

30

0226

Duiven

1.290

1.480

300

190

160

30

0228

Ede

6.170

6.950

1.180

230

210

20

0230

Elburg

1.100

1.170

190

50

50

0

0232

Epe

1.910

2.050

260

100

90

20

0233

Ermelo

1.510

1.610

240

80

90

-10

0236

Geldermalsen

1.880

2.050

250

90

110

-20

0241

Groesbeek

870

970

120

50

40

10

0243

Harderwijk

2.060

2.370

470

110

90

30

0244

Hattem

590

600

70

20

20

-10

0246

Heerde

900

950

90

40

30

10

0252

Heumen

830

950

100

80

60

30

0262

Lochem

2.340

2.480

250

90

100

-10

0263

Maasdriel

1.850

2.060

240

70

70

0

0265


220

260

40

20

20

0

0267

Nijkerk

2.350

2.600

390

70

70

0

0268

Nijmegen

7.540

8.270

1.520

390

490

-100

0269

Oldebroek

1.150

1.330

150

50

40

10

0273

Putten

1.620

1.660

220

60

80

-20

0274

Renkum

1.660

1.780

200

160

160

10

0275

Rheden

2.090

2.390

270

230

180

40

0277

Rozendaal

70

90

10

20

10

10

0279

Scherpenzeel

520

570

80

10

20

0

0281

Tiel

2.240

2.520

440

150

120

30

0282

Ubbergen

450

520

60

60

50

20

0285

Voorst

1.470

1.520

120

70

80

-10

0289

Wageningen

1.540

1.780

280

100

100

0

0293

Westervoort

640

660

80

80

110

-30

0294

Winterswijk

1.730

1.870

300

50

40

10

- 56 -

-10

0296

Wijchen

1.980

2.290

320

150

130

20

0297

Zaltbommel

1.880

2.050

280

80

70

20

0299

Zevenaar

1.580

1.760

220

160

140

30

0301

Zutphen

2.260

2.620

410

130

120

20

0302

Nunspeet

1.530

1.640

240

60

70

-10

0304

Neerijnen

0668

West Maas en Waal

0733

Lingewaal

1509 1586

920

1.020

90

50

60

0

1.320

1.420

160

80

90

-20

640

690

70

10

20

-10

Oude IJsselstreek

2.260

2.400

300

120

110

10

Oost Gelre

1.730

1.880

250

120

60

60

1705

Lingewaard

2.060

2.400

350

190

140

50

1734

Overbetuwe

2.310

2.680

380

220

180

50

1740

Neder Betuwe

1.320

1.530

180

70

70

10

1859

Berkelland

3.030

3.160

330

70

100

-30

1876

Bronckhorst

2.600

2.750

260

160

150

20

1955

Montferland

1.870

2.050

260

130

130

0

109.090

120.700

17.680

6.230

6.230

0

Gelderland

Noot:

het aantal verhuizingen is het totaal aantal verhuizingen in de periode 2002-2007. Dus opgeteld zijn de verhuizingen in 2002-2003, 2003-2004 etc. Het saldo van de verhuizingen is niet het verschil tussen het aantal vestigingen in 20022007. In die ontwikkeling zijn ook starters en stoppers verdisconteerd.

- 57 -

Bijlage F2: Banen van verhuisde bedrijven per gemeente in de periode 2002-2007

Banen 2002

2007

Intragemeentelijk Voor Na verhuizing verhuizing

Intragemeentelijk

In gemeente

Uit gemeente

saldo

vanuit elders

naar elders

Saldo

0196

Rijnwaarden

2.780

2.630

230

250

20

70

-260

0197

Aalten

10.020

10.240

1.340

1.380

40

310

-320

-190 -10

0200

Apeldoorn

87.520

92.560

12.930

13.270

340

1.580

-1.070

520

0202

Arnhem

94.470

94.740

13.580

14.180

600

2.950

-2.850

100 -30

0203

Barneveld

26.970

29.240

3.900

3.960

60

570

-600

0209

Beuningen

7.430

7.730

630

630

0

410

-400

10

0213

Brummen

8.070

7.800

620

630

20

240

-170

80

0214

Buren

0216

Culemborg

0221

Doesburg

0222

Doetinchem

7.860

8.160

680

720

40

300

-420

-120

11.740

11.870

1.630

1.720

90

190

-280

-90

3.630

3.780

200

200

-10

200

-120

80

31.960

31.940

3.780

4.030

250

770

-980

-220

0225

Druten

7.190

7.710

600

610

20

380

-180

200

0226

Duiven

13.180

14.380

3.620

3.780

150

1.460

-570

890

0228

Ede

51.400

53.920

5.790

6.290

500

850

-660

190

0230

Elburg

8.940

8.690

960

1.040

90

160

-120

40

0232

Epe

11.520

12.090

1.360

1.410

40

290

-380

-90

0233

Ermelo

13.110

14.770

1.550

1.510

-40

280

-360

-80 -150

0236

Geldermalsen

13.930

14.170

1.300

1.230

-70

430

-580

0241

Groesbeek

6.600

6.820

680

670

-10

110

-90

20

0243

Harderwijk

20.270

21.060

2.030

2.150

120

660

-210

450

0244

Hattem

3.630

3.640

700

700

0

80

-110

-30

0246

Heerde

6.790

6.830

420

410

-10

350

-80

270 110

0252

Heumen

4.060

4.800

390

420

30

200

-100

0262

Lochem

13.980

14.660

1.200

1.230

40

210

-250

-30

0263

Maasdriel

9.410

9.650

1.150

1.200

50

290

-290

-10

0265


1.110

1.130

240

220

-20

30

-90

-60

0267

Nijkerk

18.650

19.850

2.080

2.210

140

360

-180

180

0268

Nijmegen

93.360

95.940

10.280

10.800

520

1.430

-1.900

-470

0269

Oldebroek

7.560

7.830

780

780

0

150

-330

-180

0273

Putten

8.210

9.050

1.030

1.150

120

130

-230

-110

0274

Renkum

12.220

11.650

910

980

70

400

-470

-70

16.990

16.970

1.780

1.970

190

1.200

-1.390

-180

350

380

10

10

0

40

-20

10

3.960

4.070

580

690

110

30

-30

0

20.540

22.130

2.580

2.580

0

840

-450

390

2.540

2.780

240

250

20

160

-90

60

0275

Rheden

0277

Rozendaal

0279

Scherpenzeel

0281

Tiel

0282

Ubbergen

0285

Voorst

10.800

11.620

1.440

1.810

370

240

-410

-180

0289

Wageningen

16.640

16.180

2.270

2.230

-40

250

-430

-180 -380

0293

Westervoort

3.150

2.750

370

380

10

250

-630

0294

Winterswijk

13.390

13.860

1.760

1.800

40

190

-160

30

0296

Wijchen

14.810

15.370

1.720

1.710

0

890

-600

290

0297

Zaltbommel

13.050

13.580

1.500

1.490

-10

380

-270

110

0299

Zevenaar

15.020

14.050

1.840

1.710

-120

470

-640

-160

0301

Zutphen

21.930

22.820

2.470

2.630

160

290

-750

-460

0302

Nunspeet

11.290

11.550

1.480

1.620

140

130

-200

-70

0304

Neerijnen

4.900

5.500

380

390

10

260

-230

30

- 58 -

0668

West Maas en Waal

6.090

6.150

620

650

30

190

-250

-70

0733

Lingewaal

3.300

3.610

250

270

20

20

-60

-30 -280

1509

Oude IJsselstreek

17.210

17.550

1.860

1.830

-20

450

-730

1586

Oost Gelre

15.930

16.300

1.810

1.920

110

660

-160

500

1705

Lingewaard

12.440

13.820

1.410

1.450

30

1.260

-640

610

1734

Overbetuwe

14.510

15.970

1.820

1.950

130

870

-740

140

1740

Neder Betuwe

7.840

8.550

700

740

40

260

-240

30 -280

1859

Berkelland

17.340

17.940

1.760

1.900

140

200

-480

1876

Bronckhorst

12.510

12.860

1.250

1.300

50

420

-410

10

1955

Montferland

12.200

13.230

1.170

1.160

-20

750

-420

330

Gelderland

906.260

938.880

109.600

114.160

4.560

26.510

-25.030

1.480

- 59 -

Bijlage G: Overzicht aantal binnen Gelderland verhuisde bedrijven naar gemeente waar sprake is van 10 of meer bedrijven in de periode 2002-2007

Van

Naar

Aantal

Banenverlies

Naar

Van

Aantal

Banenwinst

Aalten Aalten

Oude IJsselstreek

18

Oost Gelre

16

80

Aalten

60

Aalten

Oude Ijsselstreek

19

150

Oost Gelre

11

20

Aalten

Winterswijk

Apeldoorn

Epe

15

30

54

160

Aalten

Doetinchem

10

30

Apeldoorn

Voorst

39

320

Apeldoorn Apeldoorn

Voorst

43

Arnhem

33

140

Apeldoorn

Epe

38

200

260

Apeldoorn

Arnhem

21

90

Apeldoorn Apeldoorn

Brummen

19

130

Barneveld

16

90

Apeldoorn

Brummen

19

50

Apeldoorn

Barneveld

15

Apeldoorn

Zutphen

14

30

50

Apeldoorn

Zutphen

13

260

Apeldoorn

Nunspeet

13

20

Apeldoorn

Ede

12

30

Apeldoorn

Ede

11

30

Arnhem

Rheden

124

Arnhem

Renkum

79

720

Arnhem

Rheden

78

1390

170

Arnhem

Renkum

53

Arnhem

Lingewaard

200

72

170

Arnhem

Lingewaard

38

Arnhem

150

Overbetuwe

67

180

Arnhem

Nijmegen

36

410

Arnhem

Duiven

63

680

Arnhem

Duiven

35

80

Arnhem

Nijmegen

43

140

Arnhem

Apeldoorn

33

300

Arnhem

Westervoort

38

120

Arnhem

Westervoort

29

90

Arnhem

Zevenaar

29

100

Arnhem

Overbetuwe

27

260

Arnhem

Apeldoorn

21

90

Arnhem

Zevenaar

25

50

Arnhem

Ede

21

90

Arnhem

Ede

23

60

Arnhem

Doetinchem

17

40

Arnhem

Zutphen

12

50

Arnhem

Montferland

11

20

Arnhem

Bronckhorst

11

30

Arnhem

Doesburg

10

20

Arnhem

Montferland

11

20

Arnhem

Wijchen

10

70

Arnhem

Wageningen

11

20

Barneveld

Ede

64

160

Barneveld

Ede

46

160

Barneveld

Nijkerk

25

200

Barneveld

Nijkerk

30

90

Barneveld

Apeldoorn

15

50

Barneveld

Apeldoorn

16

90

Barneveld

Putten

12

50

Barneveld

Putten

13

50

Berkelland

Oost Gelre

46

170

Berkelland

Lochem

17

40

Berkelland

Lochem

13

30

Berkelland

Oost Gelre

13

30

Berkelland

Bronckhorst

11

60

Beuningen

Nijmegen

67

220

Beuningen

Nijmegen

77

200

Beuningen

Wijchen

19

80

Beuningen

Wijchen

25

50

Beuningen

Druten

12

30

Bronckhorst

Doetinchem

27

70

Bronckhorst

Doetinchem

31

90

Bronckhorst

Lochem

16

40

Bronckhorst

Zutphen

25

50

Bronckhorst

Zutphen

15

30

Bronckhorst

Doesburg

15

40

Bronckhorst

Oude Ijsselstreek

12

40

Bronckhorst

Lochem

12

20

Bronckhorst

Arnhem

11

30

Bronckhorst

Oude Ijsselstreek

10

50

Bronckhorst

Berkelland

11

40

Bronckhorst

Rheden

10

20

Bronckhorst

Oost Gelre

11

50

Brummen

Apeldoorn

19

40

Brummen

Apeldoorn

19

120

Brummen

Zutphen

16

20

Brummen

Zutphen

12

30

- 60 -

Van

Naar

Aantal

Banenverlies

Naar

Van

Aantal

Banenwinst

Buren Buren

Tiel

42

Neder Betuwe

26

160

Buren

Tiel

36

80

50

Buren

Culemborg

16

Buren

Culemborg

70

19

60

Buren

Geldermalsen

15

60

Buren Culemborg

Geldermalsen

11

60

Buren

Neder Betuwe

12

20

Geldermalsen

21

30

Culemborg

Buren

19

70

Culemborg

Buren

16

60

Culemborg

Geldermalsen

15

40

Culemborg

Tiel

13

140

Doesburg

Bronckhorst

15

40

Doesburg

Arnhem

10

20

Doetinchem

Oude Ijsselstreek

45

180

Doesburg

Rheden

10

20

Doetinchem

Bronckhorst

31

90

Doetinchem

Oude Ijsselstreek

35

190

Doetinchem

Montferland

29

300

Doetinchem

Montferland

30

140

Doetinchem

Duiven

11

30

Doetinchem

Bronckhorst

27

80

Doetinchem

Aalten

10

40

Doetinchem

Arnhem

17

40

Druten

West Maas en Waal

22

90

Druten

West Maas en Waal

31

100

Druten

Nijmegen

14

60

Duiven

Zevenaar

Duiven Duiven

Druten

Nijmegen

17

90

Druten

Beuningen

12

70

Druten

Wijchen

12

60

Duiven

Arnhem

63

640

38

110

Arnhem

35

80

Duiven

Westervoort

27

90

Rheden

14

90

Duiven

Zevenaar

21

160

Duiven

Westervoort

14

50

Duiven

Doetinchem

11

30

Duiven

Montferland

12

30

Duiven

Lingewaard

10

30

Duiven

Montferland

10

110

Ede

Barneveld

46

140

Ede

Barneveld

64

160

Ede

Wageningen

38

120

Ede

Wageningen

36

290

Ede

Arnhem

23

60

Ede

Arnhem

21

110

Ede

Apeldoorn

11

40

Ede

Renkum

17

80

Ede

Renkum

11

30

Ede

Apeldoorn

12

30

Elburg

Oldebroek

22

60

Elburg

Nunspeet

17

30

Elburg

Nunspeet

12

20

Elburg

Oldebroek

15

70

Epe

Apeldoorn

38

190

Epe

Apeldoorn

54

140

Epe

Heerde

16

110

Epe

Voorst

14

60

Epe

Heerde

11

20

290

Ermelo

Harderwijk

41

90 120

Ermelo

Harderwijk

47

Ermelo

Putten

18

30

Ermelo

Putten

22

Geldermalsen

Tiel

23

150

Geldermalsen

Culemborg

21

40

Geldermalsen

Neerijnen

20

140

Geldermalsen

Tiel

21

130

Geldermalsen

Buren

15

70

Geldermalsen

Buren

11

80

Geldermalsen

Culemborg

15

40

Geldermalsen

Lingewaal

10

20

Geldermalsen

Neerijnen

10

20

Groesbeek

Nijmegen

16

30

Groesbeek

Nijmegen

33

90

Harderwijk

Ermelo

41

90

Heerde

Epe

11

20

Heumen

Nijmegen

29

50

Lingewaal

Geldermalsen

10

20

- 61 -

Harderwijk

Ermelo

47

300

Harderwijk

Nunspeet

12

80

Harderwijk

Putten

12

50

Heerde

Epe

16

160

Heumen

Nijmegen

57

110

Heumen

Wijchen

10

30

Van

Naar

Aantal

Banenverlies

Naar

Van

Lingewaard Lingewaard

Arnhem

38

Overbetuwe

22

Lingewaard

Nijmegen

Lingewaard

Duiven

Lochem Lochem Lochem

Bronckhorst

Maasdriel

Zaltbommel

Maasdriel

West Maas en Waal

11

20

Montferland

Doetinchem

30

Montferland

Zevenaar

Montferland

Oude Ijsselstreek

Montferland

Aantal

Banenwinst

140

Lingewaard

60

Lingewaard

Arnhem

72

170

Nijmegen

30

20

280

Lingewaard

130

Overbetuwe

29

160

10

30

Zutphen

31

70

Lochem

Berkelland

17

40

Lochem

Zutphen

20

80

Bronckhorst

16

40

12

20

Lochem

Berkelland

13

30

36

210

Maasdriel

Zaltbommel

37

120

140

Montferland

Doetinchem

29

280

22

110

Montferland

Zevenaar

19

120

15

20

Montferland

Duiven

12

40

Arnhem

11

20

Montferland

Oude Ijsselstreek

12

110

Montferland

Duiven

10

40

Montferland

Arnhem

11

20

Neder Betuwe

Overbetuwe

16

110

Neder Betuwe

Buren

26

50

Neder Betuwe

Tiel

15

60

Neder Betuwe

Tiel

11

130

Neder Betuwe

Buren

12

20

Neerijnen

Tiel

13

120

Neerijnen

Geldermalsen

20

140

Neerijnen

Zaltbommel

13

40

Neerijnen

Geldermalsen

10

20

Nijkerk

Barneveld

30

80

Nijkerk

Barneveld

25

200

Nijkerk

Putten

10

10

Nijmegen

Wijchen

82

580

Nijmegen

Beuningen

67

230

Nijmegen

Beuningen

77

190

Nijmegen

Wijchen

51

360

Nijmegen

Heumen

57

120

Nijmegen

Arnhem

43

140

Nijmegen

Arnhem

36

250

Nijmegen

Overbetuwe

37

90

Nijmegen

Groesbeek

33

80

Nijmegen

Heumen

29

50

Nijmegen

Ubbergen

32

50

Nijmegen

Ubbergen

29

90

Nijmegen

Lingewaard

30

120

Nijmegen

Lingewaard

20

210

Nijmegen

Overbetuwe

27

120

Nijmegen

Groesbeek

16

40

Nijmegen

Druten

17

100

Nijmegen

Druten

14

60

Nijmegen

West Maas en Waal

10

40

Nunspeet

Elburg

17

30

Nunspeet

Apeldoorn

13

20

Nunspeet

Harderwijk

12

80

Nunspeet

Elburg

12

30

Oldebroek

Elburg

15

60

Oldebroek

Elburg

22

80

Oost Gelre

Berkelland

13

30

Oost Gelre

Berkelland

46

180

Oost Gelre

Winterswijk

13

60

Oost Gelre

Winterswijk

17

100

Oost Gelre

Aalten

11

20

Oost Gelre

Aalten

16

70

Oost Gelre

Bronckhorst

11

50

Oude Ijsselstreek

Doetinchem

35

190

Oude Ijsselstreek

Doetinchem

45

180

Oude Ijsselstreek

Aalten

19

150

Oude Ijsselstreek

Aalten

18

100

Oude Ijsselstreek

Montferland

12

110

Oude Ijsselstreek

Montferland

15

20

Oude Ijsselstreek

Bronckhorst

10

50

Oude Ijsselstreek

Bronckhorst

12

40

Overbetuwe

Nijmegen

37

90

Overbetuwe

Arnhem

67

190

Overbetuwe

Lingewaard

29

150

Overbetuwe

Nijmegen

27

140

Overbetuwe

Arnhem

27

240

Overbetuwe

Lingewaard

22

70

Overbetuwe

Renkum

13

30

- 62 -

Overbetuwe

Neder Betuwe

16

150

Overbetuwe

Renkum

15

70

Van

Naar

Aantal

Banenverlies

Naar

Van

Aantal

Banenwinst

Putten Putten

Ermelo

22

Barneveld

13

80

Putten

50

Putten

Ermelo

18

30

Barneveld

12

Putten

Harderwijk

12

40

Putten

50

Nijkerk

10

10

Renkum Renkum

Arnhem

53

200

Wageningen

22

40

Renkum

Arnhem

79

160

Renkum

Wageningen

20

Renkum

Ede

17

70

50

Renkum

Overbetuwe

13

Renkum

Overbetuwe

15

60

70

Renkum

Ede

11

Rheden

Arnhem

78

30

1320

Rheden

Arnhem

124

840

Rheden

Bronckhorst

Rheden

Doesburg

10

20

Rheden

Duiven

14

90

10

30

Rijnwaarden Tiel

Zevenaar

14

30

Buren

36

70

Tiel

Buren

42

170

Tiel

Geldermalsen

21

120

Tiel

Geldermalsen

23

130

Tiel

Neder Betuwe

11

130

Tiel

Neder Betuwe

15

60

Tiel

Culemborg

13

120

Tiel

Neerijnen

13

180

Tiel

West Maas en Waal

10

80

Ubbergen

Nijmegen

29

100

Ubbergen

Nijmegen

32

70

Voorst

Apeldoorn

39

290

Voorst

Apeldoorn

43

160

Voorst

Epe

14

60

Wageningen

Ede

36

260

Wageningen

Ede

38

130

Wageningen

Renkum

20

70

Wageningen

Renkum

22

40

Wageningen

Arnhem

11

20

West Maas En Waal

Druten

31

100

West Maas en Waal

Druten

22

80

West Maas En Waal

Tiel

10

60

West Maas en Waal

Maasdriel

11

20

West Maas en Waal

Nijmegen

10

50

Westervoort

Arnhem

29

70

Westervoort

Arnhem

38

110

Westervoort

Duiven

27

90

Westervoort

Duiven

14

50

Wijchen

Nijmegen

51

330

Wijchen

Nijmegen

82

580

Wijchen

Beuningen

25

50

Wijchen

Beuningen

19

80

Wijchen

Druten

12

70

Wijchen

Arnhem

10

120

Wijchen

Heumen

10

40

Winterswijk

Oost Gelre

17

70

Zaltbommel

Maasdriel

37

110

Winterswijk

Aalten

15

30

Winterswijk

Oost Gelre

13

60 210

Zaltbommel

Maasdriel

36

Zaltbommel

Neerijnen

13

40

Zevenaar

Arnhem

25

40

Zevenaar

Duiven

38

110

Zevenaar

Duiven

21

170

Zevenaar

Arnhem

29

100

Zevenaar

Montferland

19

100

Zevenaar

Montferland

22

110

Zevenaar

Rijnwaarden

14

30

Zutphen

Bronckhorst

25

50

Zutphen

Lochem

31

70

Zutphen

Lochem

20

100

Zutphen

Brummen

16

20

Zutphen

Apeldoorn

13

290

Zutphen

Bronckhorst

15

30

Zutphen

Arnhem

12

40

Zutphen

Apeldoorn

14

30

Zutphen

Brummen

12

30

- 63 -

Bijlage H: Aantallen bedrijven verhuisd naar Gelderland per gemeente, gerangschikt naar aandeel bedrijven van buiten Gelderland

gemnr Gemeente

aantal banen bij bedrijven bedrijven van buiten totaal aantal van buiten totaal aantal Gelderland bedrijven Gelderland banen

aandeel aandeel banen bij bedrijven bedrijven van buiten van buiten Gelderland Gelderland in 2007 in 2007

0279

Scherpenzeel

60

610

570

4.070

10,0%

15,1%

0267

Nijkerk

250

2.740

2.600

19.850

9,6%

13,8%

0216

Culemborg

150

2.040

1.660

11.870

8,8%

17,2%

0304

Neerijnen

90

1.310

1.020

5.500

8,6%

23,8%

0733

Lingewaal

50

480

690

3.610

7,4%

13,2%

0244

Hattem

40

140

600

3.640

7,2%

3,9%

0297

Zaltbommel

140

2.060

2.050

13.580

7,0%

15,1%

0236

Geldermalsen

140

1.880

2.050

14.170

6,9%

13,3%

0214

Buren

130

550

2.140

8.160

6,2%

6,7%

0262

Lochem

140

480

2.480

14.660

5,7%

3,3%

0277

Rozendaal

10

10

90

380

5,6%

1,6%

0281

Tiel

140

1.400

2.520

22.130

5,6%

6,3%

0263

Maasdriel

110

1.060

2.060

9.650

5,4%

11,0%

0203

Barneveld

220

2.070

4.170

29.240

5,2%

7,1%

0228

Ede

350

3.820

6.950

53.920

5,1%

7,1%

1740

Neder Betuwe

0243

Harderwijk

0289

80

620

1.530

8.550

5,0%

7,2%

120

930

2.370

21.060

4,9%

4,4%

Wageningen

80

580

1.780

16.180

4,6%

3,6%

0252

Heumen

40

210

950

4.800

4,2%

4,3%

0202

Arnhem

340

2.900

8.310

94.740

4,1%

3,1%

0274

Renkum

0200

Apeldoorn

0232

70

190

1.780

11.650

4,0%

1,6%

350

3.090

8.810

92.560

4,0%

3,3%

Epe

80

310

2.050

12.090

3,9%

2,6%

0273

Putten

60

340

1.660

9.050

3,8%

3,8%

0233

Ermelo

60

180

1.610

14.770

3,8%

1,2%

0246

Heerde

40

380

950

6.830

3,7%

5,5%

0230

Elburg

40

190

1.170

8.690

3,7%

2,2%

0668

West Maas en Waal

50

100

1.420

6.150

3,5%

1,6%

0302

Nunspeet

60

130

1.640

11.550

3,5%

1,1%

0213

Brummen

40

110

1.170

7.800

3,5%

1,4%

0285

Voorst

50

270

1.520

11.620

3,5%

2,3%

0269

Oldebroek

50

110

1.330

7.830

3,5%

1,4%

0265


10

20

260

1.130

3,4%

2,0%

0301

Zutphen

90

280

2.620

22.820

3,2%

1,2%

1734

Overbetuwe

90

790

2.680

15.970

3,2%

5,0%

1859

Berkelland

100

320

3.160

17.940

3,1%

1,8%

0268

Nijmegen

240

2.230

8.270

95.940

2,9%

2,3%

0209

Beuningen

40

230

1.420

7.730

2,9%

2,9%

0296

Wijchen

60

540

2.290

15.370

2,6%

3,5%

0275

Rheden

60

420

2.390

16.970

2,6%

2,4%

0241

Groesbeek

20

60

970

6.820

2,3%

0,8%

- 64 -

0225

Druten

20

230

1.090

7.710

2,2%

2,9%

0226

Duiven

30

210

1.480

14.380

2,0%

1,5%

1876

Bronckhorst

50

90

2.750

12.860

1,8%

0,7%

0222

Doetinchem

60

190

3.410

31.940

1,8%

0,6%

0221

Doesburg

10

30

570

3.780

1,8%

0,8%

0282

Ubbergen

10

20

520

2.780

1,7%

0,8%

0293

Westervoort

10

30

660

2.750

1,7%

0,9%

0299

Zevenaar

30

190

1.760

14.050

1,6%

1,3%

0294

Winterswijk

30

70

1.870

13.860

1,5%

0,5%

1705

Lingewaard

30

50

2.400

13.820

1,3%

0,4%

1509

Oude IJsselstreek

30

80

2.400

17.550

1,2%

0,5%

1955

Montferland

20

110

2.050

13.230

1,1%

0,8%

0197

Aalten

20

20

1.570

10.240

1,0%

0,2%

1586

Oost Gelre

20

120

1.880

16.300

1,0%

0,7%

0196

Rijnwaarden

0

10

570

2.630

0,7%

0,2%

4.700

37.580

120.700

938.880

3,9%

4,0%

Gelderland Achterhoek

320

1.000

19.090

133.910

1,7%

0,7%

1.100

8.120

37.350

325.700

2,9%

2,5%

De Vallei

960

9.810

16.070

123.250

5,9%

8,0%

Noord Veluwe

470

2.400

11.340

83.410

4,1%

2,9%

1.100

11.710

18.220

111.080

6,1%

10,5%

750

4.540

18.630

161.540

4,0%

2,8%

4.700

37.580

120.700

938.880

3,9%

4,0%

Arnhem-Nijmegen

Rivierenland Stedendriehoek Gelderland

- 65 -

Bijlage I: Aantallen bedrijven verhuisd vanuit en naar Gelderland per gemeente Verhuisd naar Gelderland bedrijven

banen

bedrijven

Verhuisd uit Gelderland

Saldo

banen

bedrijven

banen -20

0197

Aalten

20

20

20

40

0

0200

Apeldoorn

350

3.090

570

3.170

-220

-80

0202

Arnhem

340

2.900

510

2.390

-170

500

0203

Barneveld

220

2.070

270

1.010

-50

1.060

1859

Berkelland

100

320

110

1.090

-10

-770

0209

Beuningen

40

230

60

300

-20

-80

1876

Bronckhorst

50

90

60

170

-10

-80

0213

Brummen

40

110

40

120

0

-10

0214

Buren

130

550

140

280

0

270

0216

Culemborg

150

2.040

150

820

0

1.220

0221

Doesburg

10

30

20

60

-10

-30

0222

Doetinchem

60

190

100

730

-40

-540

0225

Druten

20

230

40

90

-20

140

0226

Duiven

30

210

60

170

-30

40

0228

Ede

350

3.820

430

1.810

-80

2.010

0230

Elburg

40

190

80

300

-30

-110

0232

Epe

80

310

100

210

-20

100

0233

Ermelo

60

180

100

210

-30

-30

0236

Geldermalsen

140

1.880

160

640

-20

1.240

0241

Groesbeek

20

60

30

80

-10

-30

0243

Harderwijk

120

930

170

600

-50

340

0244

Hattem

40

140

60

250

-20

-110

0246

Heerde

40

380

60

240

-20

140

0252

Heumen

40

210

60

150

-20

60

0733

Lingewaal

50

480

80

290

-30

190

1705

Lingewaard

30

50

90

290

-60

-230

0262

Lochem

140

480

170

590

-30

-110

0263

Maasdriel

110

1.060

170

760

-50

300

0265


10

20

10

10

0

10

1955

Montferland

20

110

50

270

-30

-160

1740

Neder Betuwe

80

620

70

240

0

380

0304

Neerijnen

90

1.310

80

400

10

910

0267

Nijkerk

250

2.740

300

1.770

-50

960

0268

Nijmegen

240

2.230

510

2.080

-270

160

0302

Nunspeet

60

130

70

440

-10

-320

0269

Oldebroek

50

110

70

320

-20

-210

1586

Oost Gelre

20

120

30

360

-10

-250

1509

Oude IJsselstreek

30

80

40

130

-10

-50

1734

Overbetuwe

90

790

100

370

-10

420

0273

Putten

60

340

80

280

-20

70

0274

Renkum

70

190

100

380

-30

-190

0275

Rheden

60

420

80

420

-20

0

0196

Rijnwaarden

0

10

10

50

-10

-40

0277

Rozendaal

10

10

10

20

0

-10

0279

Scherpenzeel

60

610

70

250

-10

360

0281

Tiel

140

1.400

200

750

-60

650

0282

Ubbergen

10

20

30

50

-20

-30

0285

Voorst

50

270

90

500

-40

-230

0289

Wageningen

80

580

130

480

-50

100

- 66 -

0668

West Maas en Waal

50

100

70

330

-20

-230

0293

Westervoort

10

30

40

190

-20

-160

0296

Wijchen

60

540

140

510

-80

20

0294

Winterswijk

30

70

50

140

-20

-60

0297

Zaltbommel

140

2.060

180

1.430

-30

630

0299

Zevenaar

30

190

40

160

-20

20

0301

Zutphen

90

280

140

520

-60

-240

4.700

37.580

6.640

29.680

-1.940

7.900

320

1.000

450

2.920

-130

-1.930

1.100

8.120

1.890

7.680

-790

440

960

9.810

1.200

5.320

-240

4.500

Gelderland WGR-Regio Achterhoek Arnhem-Nijmegen De Vallei Noord Veluwe Rivierenland Stedendriehoek Gelderland

470

2.400

670

2.640

-210

-240

1.100

11.710

1.320

6.020

-220

5.690

750

4.540

1.110

5.110

-360

-570

4.700

37.580

6.640

29.680

-1.940

7.900

Noot: voor bedrijven verhuisd naar Gelderland geldt dat het aantallen bedrijven/banen betreft van de huidige populatie bedrijven waarvan bekend is dat ze ooit in een andere provincie gevestigd zijn geweest. Voor bedrijven verhuisd uit Gelderland geldt dat de bedrijven geteld zijn die in de periode 1998-2007 Gelderland verlaten hebben.

- 67 -

Bijlage J: Methode en definities Beschrijving werkwijze PWE-2007 Kort na 1 maart zijn alle bedrijven die in het PWE-register een e-mailadres hadden digitaal geënquêteerd (ca. 23.000), dat wil zeggen, uitgenodigd om hun gegevens op de WEB-site van de PWE in te vullen. Omdat veel email onbestelbaar terugkwam is een groot deel van deze bedrijvigheid alsnog schriftelijk geënquêteerd. In totaal zijn ca. 70.000 bedrijven en instellingen schriftelijk geënquêteerd. Op de respons heeft controle plaatsgevonden middels vergelijking met gegevens uit 2006. Indien de werkgelegenheid afweek met meer dan 20% en meer dan 20 personen is het bedrijf nagebeld. Verder zijn bedrijven die 3 jaar of langer niet op de enquête hebben geantwoord gecontroleerd. Indien er geen enquêtegegevens voor de peildatum 1/4/2007 beschikbaar waren is per bedrijf een schatting gemaakt. Voor deze ophoging is gebruikt gemaakt van de ontwikkelingen bij vergelijkbare bedrijven (COROP, grootteklasse en sector). Onderhoud bedrijvenbestand De jaarlijkse enquête levert naast informatie over de werkgelegenheid een schat aan informatie op over verhuizingen, fusies, splitsingen en bedrijfsbeëindigingen. Voor het bestandsonderhoud maakt de PWE verder intensief gebruik van informatie van de Kamers van Koophandel. De gegevens (m.n. nieuwe inschrijvingen) worden gecontroleerd en opgeschoond voor niet-actieve bedrijvigheid en juridische constructies. Het PWE-bestand wordt daarnaast aangevuld met de niet-inschrijvingsplichtige bedrijvigheid zoals overheid en vrije beroepen. Doordat de bedrijven- en werkgelegenheidsgegevens betrouwbaar zijn op vestigingsniveau wordt het mogelijk structuur en ontwikkelingen te volgen op elk gewenst aggregatieniveau. De PWE onderscheidt zich door volledigheid, hoge respons, consistentiecontroles, hoge mate van detail en actualiteit van andere bronnen. Ante-datering Elk jaar wordt tijdens de verwerking van de enquête weer geconstateerd dat in het verleden opgegeven cijfers niet altijd juist of volledig zijn geweest. Indien nodig corrigeert de PWE deze historische gegevens. Ook is er soms sprake van definitiewijzigingen. Gemeentelijke herindelingen en wijzigingen in de SBI-indelingen worden ook altijd met terugwerkende kracht doorgevoerd. Dat geldt ook voor de gemeentelijke herindeling 2005 in de Achterhoek en de Liemers. Het is daarom niet mogelijk de gegevens uit dit rapport te vergelijken met eerder gepubliceerde gegevens. In dit rapport zijn bijgestelde cijfers over voorgaande jaren opgenomen. Wijziging urengrens en peildatum Ook in de andere provincies worden vergelijkbare werkgelegenheidsonderzoeken gehouden. In onderling overleg worden afspraken gemaakt over definities, urengrenzen en peildatum. Daarbij wordt zoveel mogelijk aangesloten op de koers die het CBS vaart. In dit kader zijn in 1999 twee aanpassingen doorgevoerd; de grens t.a.v. grote banen en kleine banen is verlegd van 15 uur naar 12 uur en de peildatum is verplaatst van 1 mei naar 1 april. Deze aanpassingen hebben consequenties voor de enquête resultaten. In bijlage F van de rapportage van 1999 is hierover een toelichting geschreven. Banen en werkzame personen De in deze rapportage gepresenteerde cijfers hebben betrekking op grote banen, kleine banen en uitzendkrachten tenzij anders wordt aangegeven. De termen banen en werkzame personen worden omwille van de leesbaarheid door elkaar gebruikt. In feite wordt echter steeds het aantal banen bedoeld. De PWE registreert gegevens van bedrijven en instellingen. Daarbij wordt in beginsel elke aparte locatie geteld als eenheid. Waar in deze rapportage wordt gesproken van bedrijven wordt bedoeld: bedrijven en instellingen.

- 68 -

Definities Informatie over definities is te vinden in het LISA-Handboek. Deze is te downloaden vanaf www.lisa.nl. De belangrijkste zaken zijn hieronder samengevat. Vestiging De PWE beschouwt als vestiging: - Elk(e) afzonderlijk gelegen fabriek, werkplaats, kantoor, andere bedrijfsruimte of complex van bedrijfsruimten waarin of van waaruit een bedrijf, zelfstandig beroep of dienstverlenende activiteit wordt uitgeoefend. Werkzame personen: De PWE telt de volgende categorieën personen: alle personen in vaste loondienst personeel in tijdelijke dienst meewerkende eigenaren meewerkende gezinsleden burgerpersoneel op militaire basis beroepsmilitairen thuiswerkers voor zover deze voorkomen op loonlijst personen op bedrijfsscholen voor zover deze voorkomen op loonlijst personen werkzaam in WIW-verband Niet meegeteld worden: langdurig zieken vrijwilligers stagiaires uitzendkrachten (worden apart geregistreerd) Urengrenzen: 1-12 uur (kleine banen) 12 uur of meer (grote banen) Deze grens wordt sinds de enquête van 1999 gehanteerd. Daarvoor werd een grens van 15 uur gehanteerd. Ten aanzien van de ontwikkelingen van zowel de grote banen (vroeger full-timers) als de kleine banen (vroeger part-timers) moet rekening gehouden worden met een trendbreuk in 1999. Het aandeel kleine banen is door de definitiewijziging aanzienlijk gedaald ten koste van het aandeel grote banen. Peildatum De PWE hanteert een vaste peildatum. Met ingang van de enquête 1999 is de peildatum 1 april, daarvoor was dat 1 mei. Ook het veranderen van de peildatum heeft een, weliswaar geringe, trendbreuk tot gevolg. De werkgelegenheidsontwikkeling 1998-1999 is wat lager uitgevallen dan wanneer beide jaren een peildatum van 1 mei gehanteerd was. Gemeentegrenzen en regio’s In deze rapportage zijn de gemeentegrenzen gehanteerd zoals die golden per 1 januari 2006. Voor zover regionale cijfers zijn opgenomen van regio’s die provincie grensoverschrijdend zijn, hebben de gegevens alleen betrekking op het Gelders grondgebied. In deze rapportage is veelal gebruikt gemaakt van de WGR-regio indeling. De gemeenten Hattem en Heerde (regio IJssel-Vecht) zijn daarbij toegevoegd aan de regio Noord Veluwe. De gemeente Montferland wordt geteld bij de regio Achterhoek.

- 69 -

SBI-codering Standaard Bedrijfs Indeling 1993 volgens het CBS. Indeling van vestigingen naar activiteit. Indien een vestiging meerdere activiteiten heeft, wordt de activiteit waarin het grootste deel van het personeel werkzaam is gebruikt voor de toekenning van de SBI-code. De PWE neemt in beginsel de hoofdactiviteit over zoals de KvK die heeft toegekend. Voor niet-inschrijvingsplichtigen kent de PWE zelf de SBI-code toe. Periodiek wordt de SBI-omschrijving afgedrukt op het enquêteformulier en wordt bedrijven gevraagd die omschrijving, indien van toepassing, te verbeteren. Dit leidt tot nogal wat aanpassingen van de SBIcode. In de praktijk zal de PWE daarom soms een andere SBI-code hanteren dan de KvK. Het CBS wijzigt de SBI-indeling geregeld. Voor bepaalde sectoren heeft dit aanzienlijke consequenties. Momenteel hanteert de PWE de indeling SBI-93 versie 2004. Alle wijzigingen betekenen dat de statistieken op 4/5-cijferig SBI-niveau uit voorgaande jaren niet meer vergeleken kunnen worden met die van nu. Op de site van de PWE is de door de PWE gebruikte SBI-tabel te downloaden. Het CBS onderscheidt 17 bedrijfstakken. In veel gevallen zijn uitkomsten niet goed presentabel als deze indeling wordt gehanteerd. Vaak zijn daarom bedrijfstakken samengevoegd.

- 70 -

Bijlage K: WGR-regio’s, indeling 2006

Stedendriehoek 0200 0213 0232 0262 0285 0301

Apeldoorn Brummen Epe Lochem Voorst Zutphen Achterhoek

0197 0222 0240 0294 1509 1859 1876 1955

Aalten Doetinchem Oost Gelre Winterswijk Oude IJsselstreek Berkelland Bronckhorst Montferland

0196 0202 0209 0221 0226 0241 0252 0265 0268 0274 0275 0277 0282 0293 0296 0299 1734 1705

Arnhem/Nijmegen Rijnwaarden Arnhem Beuningen Doesburg Duiven Groesbeek Heumen Millingen aan de Rijn Nijmegen Renkum Rheden Rozendaal Ubbergen Westervoort Wijchen Zevenaar Overbetuwe Lingewaard

0214 0216 0225 0236 0258 0263 0281 0297 0304 0668 0733

Rivierenland Buren Culemborg Druten Geldermalsen Neder Betuwe Maasdriel Tiel Zaltbommel Neerijnen West Maas en Waal Lingewaal

0203 0228 0267 0279 0289

De Vallei Barneveld Ede Nijkerk Scherpenzeel Wageningen

0230 0233 0243 0244 0246 0269 0273 0302

Noord-Veluwe Elburg Ermelo Harderwijk Hattem Heerde Oldebroek Putten Nunspeet

- 71 -

BijIage L: Organisatie PWE

Doelstelling De PWE (Provinciale Werkgelegenheids Enquête) enquêteert jaarlijks op 1 april bedrijven en instellingen in Gelderland teneinde inzicht te krijgen in aard, omvang en ontwikkelingen van de werkgelegenheid. De uitvoering van het project geschiedt door de Provincie Gelderland (Afdeling EZ, uitvoeringsgroep PWE). Teneinde de kosten zo laag mogelijk te laten zijn en de enquêtehinder onder bedrijven zoveel mogelijk te beperken wordt nauw samengewerkt met een groot aantal gemeenten, regionale samenwerkingsverbanden en de Kamers van Koophandel. Afgelopen jaren heeft deze samenwerking geleid tot een gemeenschappelijke enquête van Kamers van Koophandel en PWE. Financiering De uitvoering van de PWE werd in 2007 gefinancierd door de onderstaande instanties: • • •

Alle gemeenten in Gelderland met uitzondering van Groesbeek, Millingen aan de Rijn, Ubbergen LISA Provincie Gelderland

Privacy De werkgelegenheidsgegevens die door bedrijven verstrekt zijn, worden vertrouwelijk behandeld. Informatie over het exacte aantal werkzame personen per bedrijf wordt daarom in principe niet verstrekt. De PWE is aangemeld bij de Registratiekamer in het kader van de Wet Bescherming Persoonsgegevens onder nummer M. Internet De PWE is te vinden op het internet: www.gelderland.nl/pwe. Op de site van de PWE is informatie te vinden over de uitkomsten van het werkgelegenheidsonderzoek. De bijlagen zijn hier als xls-bestand te downloaden, dit rapport en eerdere uitgaven als .PDF bestand. Verder zijn gegevens over de organisatie opgenomen en is een digitaal enquêteformulier te vinden. Het volledige bedrijvenbestand (met uitzondering van bedrijven in de landbouwsector) is te raadplegen. Gezocht kan worden op naam, postcode, woonplaats, hoofdactiviteit, grootteklasse of een combinatie hiervan. Tot slot bevat de site adressen/links naar werkgelegenheidsinformatie in andere provincies en LISA.

- 72 -

Bestellen PWE-materiaal Gegevens uit het PWE-register kunnen besteld worden bij het secretariaat PWE: PWE Gelderland Postbus 9090 6800 GX Arnhem telefoon: 026-3599191 fax: 026-3599199 email: [email protected] Tabellen Overzichten van de omvang van de werkgelegenheid per 1-2-cijferige SBI-code, per gemeente, of gebied (postcode/WGR enz.), uitsplitsing naar grootteklasse, geslacht, grote banen/kleine banen. Ook zijn meerjarenoverzichten mogelijk. De kosten van tabellen zijn over het algemeen 20, = per tabel. Lijsten De PWE levert adressen, telefoonnummer, faxnummer van alle bedrijven en instellingen (m.u.v. de sector landbouw) op CD-ROM of via email. Hierbij kunnen bedrijven geselecteerd worden op bijv. postcode, gemeentenaam, omvang bedrijf, aard van de activiteit (SBI-code) of combinatie hiervan. Ook kunnen overzichten gemaakt worden met de bedrijvigheid op bijv. bedrijventerreinen. De kosten zijn 0,20 per adres. Voor telefoonnummer/faxnummer, grootteklasse en SBI-code geldt een toeslag van 0,04 per item. De gegevens mogen niet voor DM-doeleinden gebruikt worden. Voor alle bestellingen geldt een minimumbedrag van 75,= en een levertijd van ongeveer een week. Bestellingen dienen schriftelijk (fax/email) te worden bevestigd voordat tot levering wordt overgegaan. LISA (Landelijke register) Ook in de andere provincies/regio’s worden vergelijkbare werkgelegenheidsonderzoeken gehouden. De gegevens van de verschillende onderzoeken worden samengevoegd tot een landelijk register. Hierdoor wordt het mogelijk informatie tussen provincies te vergelijken en kunnen bijvoorbeeld provinciegrensoverschrijdende en nationale statistieken worden gemaakt. Het LISA-bestand is met name bedoeld voor onderzoeksdoeleinden. Adresgegevens worden niet voor Direct Marketingdoeleinden verstrekt. Er zijn landsdekkende gegevens over 1996 tot en met 2007 beschikbaar. Periodiek verschijnt LISA-Nieuws waarin o.a. de toepassingsmogelijkheden van de LISA-gegevens belicht worden. Voor informatie kan men zich wenden tot:: Project Organisatie LISA Postbus 597 7500 AN Enschede telefoon: 053-4825080 fax: 053-4825081 email: [email protected] web: www.lisa.nl

- 73 -

Uitkomsten werkgelegenheidsonderzoek 2007 Gelderland. Provinciale Werkgelegenheids Enquête Gelderland

Recommend Documents