Uitgevoerd door: Caubergh Huygen, Lowexnet In opdracht van Platform energietransitie Gebouwde Omgeving, Innovatiewerkgroep, 2007
Inhoudsopgave
2
1. Inleiding
2. Het concept 3
- - - - - -
3. Contouren voor het besparingspotentieel van een exergiebenadering - - - - 4
Energieverlies
Verlichting Warmteafgifte ruimteverwarming
3251.0 MJ
2926.0 MJ Elektrische koeling 299.0 MJ 25271.0 MJ
Hulpenergie verwarming
1544.0 MJ 675.0 MJ 1915.0 MJ
1350.0 MJ 2231.0 MJ Ventilatie 1278.0 MJ Warmteafgifte buitenlucht 299.0 MJ 639.0 MJ 2156.0 MJ warmteafgifte afvalwater 624.0 MJ 988.0 MJ Wasmachine 832.0 MJ Primaire energie
Wasdroger Arbeid huishoudelijke apparatuur
2156.0 MJ Elektriciteitcentrale
Vaatwasser 1098.0 MJ Koelkast
Elektrische kookplaat 16157.0 MJ 1544.0 MJ 1915.0 MJ Overig huishoudelijk 2434.0 MJ
5
Referentiesituatie Ruimteverwarming
Primaire energie 103 GJ
35.5 [GJ]
cv ketel
3.0 [GJ] 1.5 [GJ]
Energieverlies 103 GJ
65.5 [GJ]
40.0 [GJ]
10.0 [GJ] 27.0 [GJ] Tapwater 27.0 [GJ]
20.0 [GJ] 7.0 [GJ]
Overig 3.0 [GJ] Koelkast E-centrale
1.5 [GJ]
38.5 [GJ]
Geoptimaliseerd volgens Exergiebenadering Ruimteverwarming
40.0 [GJ]
Energieverlies 47.5 GJ Primaire energie 47.5 GJ
13.5 [GJ]
E-centrale
34.0 [GJ] 47.5 [GJ]
Multipurpose bronnensysteem Tapwater
26.5 [GJ]
27.0 [GJ] 27.0 [GJ]
3.0 [GJ]
3.0 [GJ] Overig
1.5 [GJ]
Koelkast
1.5 [GJ]
WP 9.0 [GJ]
58.0 [GJ]
6
6000
120
5440
100
5000
80
4000
60 47,5 40
20
CO2 uitstoot (kg)
Primaire energie (GJ)
103
3000 2120 2000
1000
0
0 Referentie
Multipurpose WP
Ref erentie
Multipurpose WP
- - -
4. De uitgangspunten nieuwbouw 7
- -
Elektriciteitsverbruik kWh/jaar
Warmteafgifte
Wasmachine
231
75% aan afvalwater
Wasdroger
599
599 aan buitenlucht
Strijkijzer
24
24
Stofzuiger
54
75%
Vaatwasser
305
90% aan afvalwater
Koelkast 2-deurs
429
429
Kookplaat (keramisch)
532
532
Koffiezetapparaat
80
80
Magnetron + oven
90
90
Televisie
207
90%
Stereo
86
90%
Computer
135
90%
Verlichting
596
536 (90%)
Apparaat Huishoudelijk
Keuken
Media
8
Overig
591
Totaal
3959
296 (50% )
Elektriciteitsverbruik woning (kW h/jaar)
591
908 Huishoudelijk Keuken
596
Media V erlichting Overige 428 1436
Douche
Hoeveelheid water l/dag 146
Temperatuur toevoer oC 40
Temperatuur afvoer oC 35
Bad
17
40
35
Wasbak
Koudwatertappunt
koud: 7 warm: 16 koud: 20 warm: 25 heet: 58 8
13 40 13 40 55 13
13 38 13 38 50 13
Toillet
60
13
13
Wasmachine
50
13
60,40,24
Vaatwasser
14
13
65,13
Aanrecht
9
Temperatuurverdeling tapwater toevoer (l/dag)
0
58
159
T < 15 15 < T < 25 25 < T < 40 40 < T < 55 55 < T < 65
0
204
Temperatuurverdeling tapwater afvoer (l/dag)
27 99
58
T < 15 15 < T < 25 16
25 < T < 40 40 < T < 55 55 < T < 65
221
10
Rookgassen
Lucht uit warmte uit
Buiten condities Tbuiten
Zonne warmte
Lucht in koude in (warmte uit)
Ventilatie
Warmtevraag tbv ventilatie
Interne warmte (geen E)
Infiltratie
Warmtehuishouding (Tbinnen)
Transmissie
Water bedrijf
Water
CV Restwarmte Arbeid Elektriciteit
Energie leverancier
Conversie
Koude
Warm water
Koud water
Warmte
Restwarmte naar riool
Riool
11
Rookgassen
Lucht uit koude uit (warmte in)
Buiten condities Tbuiten
Zonne warmte
Lucht in warmte in
Ventilatie
Warmtevraag tbv ventilatie
Interne warmte (geen E)
Infiltratie Transmissie
Warmtehuishouding (Tbinnen)
Koelmachine
Warmte afvoer
Water bedrijf
Water
CV Restwarmte Arbeid Elektriciteit
Energie leverancier
Conversie
Koude
Warm water
Koud water
Warmte
Restwarmte naar riool
Riool
12
5. De maatregelen voor het Exergieconcept nieuwbouw 13
- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -
14
- - - - -
6. De uitgangspunten bestaande bouw
7. De maatregelen voor het Exergieconcept bestaande bouw 15
- -
45%
gasinfrastructuur zon georiënteerd niet-zon georiënteerd
gasloos zon georiënteerd nietzongeoriënteerd
Schilverbetering Rc = 2,5 m2K/W
Schilverbetering Rc = 2,5 m2K/W
Schilverbetering Rc = 2,5 m2K/W
Schilverbetering Rc = 2,5 m2K/W
Isolerende beglazing
Isolerende beglazing
Isolerende beglazing
Isolerende beglazing
Verbeterde ventilatie, vraaggestuurd of WTW
Verbeterde ventilatie, vraaggestuurd of WTW
Verbeterde ventilatie, vraaggestuurd of WTW
Verbeterde ventilatie, vraaggestuurd of WTW
DoucheWTW
DoucheWTW
DoucheWTW
DoucheWTW
16
60%
Warmtepomp
Warmtepomp
Verbeterde isolatie Rc = 3,0 m2K/W
Beperking elektriciteitsverbruik 5% Verbeterde isolatie Rc = 3,0 m2K/W
Beperking elektriciteitsverbruik 5% Verbeterde isolatie Rc = 3,5 m2K/W
Isolerende beglazing
Isolerende beglazing
Isolerende beglazing
Isolerende beglazing
Verbeterde ventilatie, vraaggestuurd of WTW
Verbeterde ventilatie, vraaggestuurd of WTW
Verbeterde ventilatie, vraaggestuurd of WTW
Verbeterde ventilatie, vraaggestuurd of WTW
CV-ketel HR107
CV-ketel HR107
DoucheWTW
DoucheWTW
DoucheWTW
Warmtepomp
Beperking elektriciteitsverbruik 5%
Beperking elektriciteitsverbruik 5%
Verbeterde isolatie Rc = 3,0 m2K/W
DoucheWTW PV panelen ca. 3 m
2
Zonneboiler ca. 2,5 m2
80%
Gebouwgebonden winturbine Beperking elektriciteitsverbruik 15%
PV panelen ca. 6 m
Warmtepomp 2
Zonneboiler ca. 5 m2
Beperking elektriciteitsverbruik 15%
Verbeterde isolatie Rc = 4 m2K/W
Beperking elektriciteitsverbruik 10% Verbeterde isolatie Rc = 3,5 m2K/W
Verbeterde isolatie Rc = 3,5 m2K/W
Beperking elektriciteitsverbruik 10% Verbeterde isolatie Rc = 3,5 m2K/W
Isolerende beglazing
Isolerende beglazing
Isolerende beglazing
Isolerende beglazing
Verbeterde ventilatie, vraaggestuurd of WTW
Verbeterde ventilatie, vraaggestuurd of WTW
Verbeterde ventilatie, vraaggestuurd of WTW
Verbeterde ventilatie, vraaggestuurd of WTW
DoucheWTW
DoucheWTW
DoucheWTW
DoucheWTW
MicroWKK (Bijvoorbeeld HRe ketel)
Warmtepomp met bronnen, zoals ventilatielucht en riool of bodemlus; WKO bij collectieve systemen
Warmtepomp met bronnen, zoals ventilatielucht en riool of bodemlus; WKO bij collectieve systemen
CV-ketel HR107 PV panelen ca. 15 m
2
Zonneboiler ca. 3,5 m2 Beperking elektriciteitsverbruik 15%
Beperking elektriciteitsverbruik 15%
PV panelen ca. 15 m2 Zonneboiler ca. 3,5 m Beperking elektriciteitsverbruik 15%
2
Gebouwgebonden winturbine Beperking elektriciteitsverbruik 25%
17
8. Maatregelen om elektriciteitsverbruik te beperken - - - - - - - - 30000 E-productie
27500
wijk
25000
HHGE
22500
GGGE
kWh primair per jaar
20000
GGE
17500 15000 12500 10000 7500 5000 2500 0 -2500
re f 1990
PEGO A
PEGO A+
PEGO A++
-5000 -7500
18
9. Barrières - - - - -
19
10. Onderzoeksvragen - -
-
11. Literatuur • • •
20