NO. 30.
■EDkn ZATERDAG 4 FEBRUARI 1928.
30 JAARGANG,
De Sumatra Post
Verschijnt dagelijks, Zon- en Feestdagen uitgezonderd.
Abonnementsprijs per kwartaal (Medan) 7.50, (Ned. Indië) 9.—. (Buitenland) 12.— Men abonneert zich voor volle kwartalen. Abonnementsgelden xy"n bty
’
’
vooruitbetaling te voldoen.
EERSTE BLAD. Dit nummer bestaat uit vyf bladen.
Zie
onze foto-pagina vac
heden (Vijfde Blad*)
ACHTER DE SCHERMEN IN RUSLAND. (Van een bijzonderen correspondent.)
Partij-budget en staatskas Een medewerker van de Poslednija Nowosti, W. Talm, werpt de vraag op, waai de communistische partij in Rusland de reusachtige sommen vandaan haalt, die zij voor haar organisatie en niet in de laatste plaats voor haar propaganda noodig heeft. „Welk aandeel hebben de contributies en verdere bijdragen der leden in het partijbudget'? Uit welke bron worden de tekorten gedekt en hóe groot zijn zij ?" Öelyk bekend, wordt het budget van de regeerende party in een geheimzinnig waas gehuld, rekeningen bestaan er voor de overheid niet, met geen woord wordt in de rapporten van het commissariaat van financiën gerept over de subsidies, die de communistische organisatie uit de staatskas, dus uit de belastingopbrengst van de geheele, voor het grootste deel niet-communistische bevolking worden verleend. Talm is er niettemin in geslaagd, aan de hand van uitlatingen en opmerkingen op
het partijcongres een vrij duidelyk beeld
te geven van de relaties tusschen party budget en staatskas. In het voorjaar van 1918 moest Swerdlow nog verklaren, dat de 250.000 roebel die de raad van volkscommissarissen voor de partij had toegestaan, niet uitbetaald konden worden, wijl dit geld in het geheel niet aanwezig was. In ieder geval gold van het begin af het beginsel, dat de „staat" de leege partijkas moest vullen. De partijorganisaties in de Provincies hielpen zich aldus, dat zij het öoodige geld vau de staatssovjets ter plaatse betrokken, zonder het centrum rekenschap *e geven. Eerst van 1920 af, aldus betoogde Krestinski op het negende.partij congres, werd met het commissariaat van hinnenlandsche zaken een overeenkomst getroffen, volgens welke het een langs oudgetairen weg toegestane aanzienlijke som ontving. Van dat oogenblik af heeft het centraal comité der partij uit dit fonds fle middelen voor de provinciale organisaties, betrokken. Eenige organisatie Waaronder ook de Moskousche partij groep, het blad „Prawda" e.a. verZetten zich intusschen nog lang tegen het afleggen van rekening en verantwoording of „negeerden daarbij de meest elementaire regelen der boekhouding", zooals deklacht nog op het twaalfde partijcongres luidde wat echter de „revisiecommissie" van de Partij niet verhinderde, de balans te be v estigen. Met groote scherpzinnigheid en rekening °oudend met alle mogelijke bronnen, waarJjit fouten zouden kunnen voortkomen heeft nu berekend, dat de bijdragen van ?e leden ongeveer 546 millioen roebel JQ de partnkas brengen, dat echter het hypothetische rainimumbudget 63 millioen
—
Jabn
f'scht, zoodat niet minder dan 57—58 miljoen uit de staatskas moeten worden ge-
Hij heeft ontdekt, dat het commisaan financiën direct heeft ingegre Pen in de uitgaven van bepaalde partij °rganisaties, dat op order van het partij?®cretariaat de staatskas bedragen, in de J^taling waarvan het centraal comité der prtij „geen lust" had, moest voldoen, en 50lnt tot de gevolgtrekking, dat de „raad ?r volkscommissarissen, het centraal uitvoerend comité en de locale regeeringsutoriteiten" met de partijkas door vele kanalen verbonden zijn een Qzichtbare ,e sultaat, waaraan men in verband met e telkens herhaalde bewering, dat partij Jï regeering in sovj et-Rusland streng van j^kaar zijn gescheiden, niet vaak genoeg
r^riaat
—
8,11
herinneren.
Arts en
bevolking.
het nieuwe boek van Valeriu Marcu 0*Qr Lenin wordt ter illustreering van den
taÜ er o^. fj^risme
Russische bevolking tegen bet aangevoerd, dat in den tijd van ta cholera artsen afgerost, ziekenhuizen werden, omdat zij aanhangers ftcn en van ij e t „slechte", het Czarisme.
a-h^ormd
& Hubrecht | I | Van der Werff — BANKIERS
AMSTERDAM.
| belegging en administratie § van vermogens.
ftemisiers:
| 1
'
N.V. Administratiekantoor : ONNES, Medan.
1
'■lU111111111111111111■1111111111111111111111111111I■iï1■iïi■i i ÏT
’
Uitgevers en Drukkers:
N. V. BOEKHANDEL EN DRUKKERIJ v/h VAREKAMP & Co., MEDAN. Hoofdredacteur: G. VAN BEEM. Tel. Nos: Redactie 259, Huis 293. Administratie 211, Huil 471. Kantoor te Amsterdam: Vondelstraat 60, Tel. 22468.
De schrijver zal niet vermoed hebben, dat juist bij het verschijnen van zijn boek uit het van den Czaar bevrijde Rusland precies dezelfde, voor de verhouding tusschen bevolking en staat zoo karakteristieke feiten worden gemeld. Het is namelijk de commissaris voor de volksgezondheid, Sseraaschko zelf, die in de „Iswestija" in een hoofdartikel de noodlottige verhouding, die zich tusschen den arts en de plattelands bevolking heeft ontwikkeld, onder de loupe neemt. Wij vernemen, dat de aanvallen tegen artsen, aanslagen en beleedigingen van allerlei aard een „massaal karakter" hebben aangenomen en dat zij niet met spontane opwinding, maar met koele berekening plaats vinden. Het is niet alleen het uitvaagsel, dat de doktoren het leven moeilijk maakt, maar „het komt helaas ook voor, dat de locale overheden onvoldoende maatregelen tot bescherming van de artsen treffen, dikwijls echter ook zelfs aan de drijfjacht op de artsen deelnemen. „Ssema schko gelooft, dat aan beide zijden is ge zondigd: onder de artsen bevonden zich „aborteurs en gewetenloozen kooplieden met medische diploma's", die de woede van de bevolking iv ieder geval begrijpelijk maken, aan den anderenkant „moet vooral in de kringen van arbeiders en boeren over de grenzen van de medische wetenschap een juiste voorstelling worden gewekt"; beide, de kwakzalverij en beunhazerij op medisch gebied en de stompzinnige onwetendheid van de massa, die uit deze vermaningen van den commissaris van de volksgezondheid blykt, zijn zeer karakteristiek voor de zegeningen van de tienjarige bolsjewistische cultuur. Nog belangrijker wellicht is de erkenning van Ssemaschko, dat het aan een „kameraadschappelijke atmosfeer om den sovjetarts" ontbreekt, dat het tot dusver ondanks alle organisaties, ondanks „duizend mogelijkheden", die de arbeidende bevolking beschikbaar heeft om de politiek van de afdeeling volksgezond-
heid te leeren kennen, ontbreekt aan goeden wil om deze politiek te begrijpen. Het is de oude geschiedenis: omdat de arts, die in het dorp, of de fabriek verschijnt, het stempel van den „sovjetarts" draagt, omdat er sprake is van de „sovjetmedische wetenschap', weigert het eenvoudige volk deze bewuste of onbewuste atgezanten derregee ring, „van wie al het slechte afkomstig is", te vertrouwen, uiet anders dan in den Czaristischen tijd. De mysterieuze Opperput. Opperput, een geheimzinnig..' figuur moet een van de voornaamste acteurs zyn gew eest
het nieuwste spel van de sovjetregeering; bij de stichting van de „trust", die ter misleiding van de Russische emigrantenis in het leven geroepen moet hij een van de nooldrollen hebben vervuld. Was Opperput een monarchistische contra-revolutionnair, die tot de „trust" toetrad in de overtuiging, lid te worden van een geheimen bond tegen de sovjetregeering of is hij van het begin af een afgezant van de Tsjeka geweest? Heeft hij in Zweden bij de eerste gelegenheid de beste zijn opdrachtgevers den rug toegekeerd en heeft hy later zijn deelne ming aan den bomaanslag op het gebouw vau de Tsjeka te Moskou met den dood moeten betalen of was ook dit nietandersdan een getantaseerd bericht, en,is Opperput misschien geüjk veleu gelooven uog ergens werkzaam als agent van de Moskousche centrale ? Er zijn bewyzen aangevoerd, das, hij het is geweest, die Bons Sawinkow onder voorspiegeling, dat een groote illegale partij op zyn aankomst wachtte om den opstand tegen het sovjetregime te beginnen, in deu dood heett gelokt. Op dezelfde wijze is de Engelschman Ralley in don val geloopen. Ook de vroegere gezant te van Estland, Birk, beweert thans, Moskou een siachtot ter van Opperput te zijn geweest. Birk heeft zich, nadat hij zijn „vrienden" te Moskou kon ontvluchten, vrijwillig naar zijn land begeven en zich ter beschikking van de justitie gesteld. Hij is zoojuist vrijgesproken van de beschuldiging van landverraad; de heer Opperput en de Tsjeka, die Birk met allerlei intriges en dreigementen tot zijn bolsj e wistenvriendschap bekeerden, zul len derhalve niet gebeel onschuldig aan dit spel zyn. Maar wie is deze Opperput eigenlijk? Volgens het blad „Revolutiounair Rusland' is hij een Let, genaamd Alexander Upelins, die onder verschillende namen by al Ie belangrijke provocaties van den laatsten tijd een rol speelde. Een bijzonder begeerd wild, waarop de Tsjeka het voorzien had, was generaal Wrangel, maar Wrangel heeft de door Upelins beproefde geheime onderhandelingen steeds van de hand gewezen. De zegsman van het blad is er van overtuigd, dat Opperput—Upelins altijd een werktuig van de Tsjeka was, dat hij thans nog leett en in Oost-Azië voor haar werkzaam is en hij voert er bewijzen voor aan, dat de draden van dezen spionnagedienst bij Stalin uitkwamen. Zelfs indien maar de helft van dit alles waar is, dan uog is het een schandaal, waarnaast alles verbleekt, dat over de provocaties vau deu Czarentijd bekend is. De geheimzinnigheid rondom Opperput is groot, maar zij is blijkbaar slechts een gering onderdeel van de kuiperijen, met behulp waarvan de tegenwoordige Russische regeering haar macht handhaaft. in
1
(Nadruk verboden.)
W.J.
SPORT IN HOLLAND Amsterdam, 11
In 't Olympisch jaar.
Januari 1928.— Zoo
zyn
we dan in 't Olympisch jaar, in 't jaar van de Spelen der IXe Olympiade. In tal van wenschen in proza en dicht in dagblad en tijdschrift en van over 't voetlicht zijn de verlangens naar welsb m\ en succesvoor onze sportlui eu voor ons land in het algemeen uitgedrukt en t spreekt van zelf dat men ook voor dit iintionale belang in onze „Oost" de beste wenschen uitgesproken heeft. Intusschen is de algemeene gang van zaken van dien aard, dat wij persoonlijk aan de vervulling van die wenschen niet twijfelen, ook al zijn we overtuigd, dat er hiaatjes zullen zijn. Dat zeggen we niet, omdat we op een of ander punt bij voorbaat tekortkomingen voorzien, doch omdat het wel haast van zelf spreekt, dat waar voor zoon festijn duizenden zaken te regelen vallen, enkele dezer zaken minder bevredigend geregeld worden. Maar vraagt ge mij, die als onpartijdig beoordeelaar heel deze omvangrijke voorbereiding meemaakt, op welk punt er een tekort te ver wachten is, dan zouden wij dat niet kunnen aangeven omdat zeer consciëntieus getracht wordt aan alles te denken en alles zoo goed mogelijk te doen. Het stadion b.v. wordt schitterend. We waren dezer dagen weer een 3met een groepje buitenlandsche journalisten om't bouwwerk gade te slaan en algemeen was men vol bewondering. Als leek verbaast men zich wèl algemeen, dat 't geheel tijdig klaarkomen kan, want er is toch nog heel veel te doen. Maar wij hadden een üalf jaar geleden evenmin verwacht, dat men nu zoo ver zou zijn en als architect en bouwers, benevens de afdeeling gebouwen en Terreinen van 't Comité 1928 uitdrukkelijk verklaren aanvang Mei klaar te zyn, dan is deze verklaring van meer waarde dan onze leekentwijfel. Om nu alle andere hoofdpunten de revue te laten passeeren en na te gaan hoe alles uiterst consciëntieus voorbereid wordt, zou in dit bestek te ver voeren. Alleen willen we nog even stil staan bij de huisvesting, dit moeilijke punt der voorbereiding waarover den laatsten tijd allerlei dwaze geruchten in buitenlandsene bladen en ook in enkele Hollandsche kranten gelanceerd zijn. De oorzaak van eenzekere agitatie, die hierdoor ontstaan is zit uitsluitend in de fantastische voorstellingen, die sommigen zich maken van het bezoek aan de Spelen. Zonder bukkenen blozen praat men van „honderd duizenden" (!), terwyl 't eenvoudigste rekensommetje voldoende aantoont, dat er slechts sprake kan zijn van enkele tienduizenden. Als een tjokvol stadion hoogstens 40,000 menschen opnemen kan, waarvan ca. 5000 officials, genoodigden, pers, deelnemers enz. en toch zeker ook een groot contingent Amsterdammers, dan begrypt men dat eencyfer met 5 nullen op een waanvoorstelling be-
-.
rusten moet.
Mede oorzaak tot deze fantastische cijfers gaf vooral een groot deel van de Duitsche pers. Met veel „hallo 11 wordt de inrichting vau
„Massaquariiere -1 verlangd voor „Schiachtenbummler", die—zooals 't heet gaarne in tenten op stroo slapen en zich alleen met brood of aardappelen een paar dagen voeden willen om maar een deel van de Spelen natuurlijk het optreden der Duitschers —mee te maken. Nu kan officieel-Nederlaud nooit anders zoggen als dat ieder vreemdeling even Hartelijk welkom is en principieel is dat ook juist, maar toch... zulke gasten doen beter thuis te blijven! De inrichting van dit Olympisch festijn kost, heel grof berekend, wel 1 1/2 millioen galden. Het wordt op sportgebied in elk opzicht het summum, het elite-feest der sport. Het zou heel mooi ziju als 't ecu volksfeest was zooals de Spelen in de oudheid waren, doch dat is praktisch onuitvoerbaar in verband met de eischen, die op grond van de Olympische regie menten aan de inrichting van 't geheel gesteld worden. Olympische Spelen zijn op sportgebied, wat de gala-voorstellingen van 't Mengelberg-orkest te Amsterdam en New Vork, wat de Bayreuth-vertooning der Wagnor-werken zijn, 't beste, 't mooiste, ,t meeet grootsche maar tevens helaas! ook 't duurste wat geboden wordt. En wie vanuit den vreemde hiervoor over komt zorge tevoren voor een plaatsbewijs en logies en weet dat daar dan nog zn spoor-, lucht- of bootreis bijkomt en z'u onvermijdelijke extrauitgaafjes voor amusementen etc. Wi e straks op goed. geluk naar Amsterdam komt en als volgt redeneert; „ik krijg altijd nog wel 'n kaart voor 't stadion, ik krijg ook op 't laatste nippertje nog wel een bed onder me en 'n dak boven me", ja, die heeft wel heel veel kans op bittere teleurstellingen. Waar die 's avonds belanden moeten, is niette overzien en evenmin is het uitgesloten dat hij op de groote dagen tevergeefs zal pogen tot 't stadion door te dringen. Maar wie zich tevoren van een plaatsbewijs voorziet en zich door bemiddeling van het speciale huisvestingsbureau voor de bezoekers van een logies verzekert, die zal ongetwijfeld ten volle bevredigd worden, al kan niet ieder een hotelkamer met badgelegenheid krijgen. Velen zullen by particulieren, in pensions, in de naaste omgeving en zelfs op groote
—
—
—
—
ADVERTENTIE-TARIEF.
Prijs per regel f 0.35, met een mlnimnm van 10 regels. Plaatsing binnenzijde derde blad 0.70 per regel. Advertentiën moeten vooruit betaald worden.
’
schepen gehuisvest moeten worden, doch ieder bed, ieder logies staat onder scherpe coutröle en wie zich by 't voornoemde bureau meldt, zal in alles tegemoet gekomen en correct behandeld worden. Wij wyzen er dus resumeerend op, dat ook wat betreft de huisvesting der bezoekers, een organisatie gotroffen is, die mits de bezoekers b;j voorbaat medewerken allen bevredig n moet en die op dit belangrijke onderde* 1 't welslagen der Olympische Speleh verzekert.
—
—
***
De ijssport.
|
R mr = V I
mm^TÉsl R | = LC^&amximttaia* i
Op sportgebien hebben we rustige J«rweken beleefd. We hebben twee „wintertjes" kort achten elkaar gehad, eerst vyf dagen vóór Kerstmis en toen 8 dagen : King George direct na Kerstmis. Tropical Best Assorted Er is in dien tyd op ouderwetsche wijze I 36(3 genoten van de schaatssport al waren de 5 Nut Cubes groote wateren niet of bijna niet berijdbaar. Doch op banen, sloten, vyvers, ja zelfs op groote stukken van de Zuiderzee haalde jong en oud zn hart op. Jaren lang was men hier van de geneugten der schaat senrijderij verstoken en nu er eindelijk weer eens volop gelegenheid toe was, nu bleek weer hoe t schaatsenrijden in Nederland bij uitstek populair is, hoe b.v. een stad als Amsterdam op den middag uitgestorven leek, omdat allen zwierden of klauwden. Natuurlyk zijn er ook legio wedstrijden gehouden, waarbij zich weinig uieuwe gezichtspunten voordeden. Klompmakers, de stoere Fries, handhaafde zich ais de snelste rijder op den korten afstand. Van de amateurs waren Boot en Roelf sema
de succesvolsten, doch daar er een groep van 14 jonge Hollandsche ryders by Oslo in training gegaan is, valt nog niet te zeggen of de genoemden inderdaad de suelsten zyn. De onderlinge wedstrijden, welke deze Hollanders eerstdaags in Noorwegen houden gaan, zullen ons op dit punt weidra ecu juister beeld verschaften en dan valt ook na te gaan welke rijders in aanmerking komen om de Nederlandsche kleuren te verdedigen bij de a.s. Europeesche en wereld kampioenschappen eu lest not least de Olympische kampioenschappen te St. Moritz. Veel illusies wat betreft die vertegenwoordiging behoett men overigens niet te koesteren. De Noren en Finnen vormen op do lange yzers een klasse voor zich en ai „uilen er 14 nationaliteiten, eik met 1 of meer representanten, in St. Moritz van de partij zijn, al heeft Oostenryk op den korten afstand in Polohot 'n goed ryder eu al zullen er nog wel meer—en we hopen dat ook van onze jongens een goed figuur slaan, tegen de Noren en Fiunen staan allen machteloos. Ja, er was eens een tijd dat een Hollan
—
der al zn tegenstanders in wereldrecordtijden voorbij stoof en heel de wereld ver öaasd deed staan. Maar Jaap Eden is al iang begraven en een tweede sportsman van dat kaliber zal er met alle respect voor de huidige specialisten als dr. Peltzer, Thunberg, Michard, Lacoste, Zamorra, Denis etc.—wel nooit meer geboren worden. We beschouwen de deelname van Neder land met twee rijders aan de hardrij-wedstrijden en met een bob aan de bob-sleighk impen te St. Moritz meer als een vlagvertoon, als een beleefdheid tegenover de inrichters van de He Olympische Winterspelen. En juist van 't land dat de Spelen der IXe Olympiade orgauiseert is zoon beleefdheid te verwachten. Het behoeft geen betoog dat de voormannen van het comité 1928, de heeren Schimmelpenninck, Van Rossem, Scharroo es. niet verzuimen zullen acte de presence te geven te St. Moritz. Daar is eigenlijk van 11—19 Febr. al 't wintersch voorspel van 't groote Olympisch festijn, de sneeuwen ijs-hors d'oeuvre. Dan volgt van midden Mei tot midden Juui 't eerste deel der Spelen—hockey en voetbal—en dan later alle anderesporten, de eigenlijke-Spelen. Maar nu zijn we al weer int Olympisch kamp beland. Wij kunnen echter met een korte opsomming van enkele feiten vol-
—
staan.
De N. W. B.
i
"
■
m%B
y
Selected I Almond j Imperial I
r^
11111111111111 11111 ■ 11111111111 ■ 1111111111111 ■ 11 1 111111111111
PERSKLANKEN. De Duitsche herstel* betalingen.
De kwestie der Duitsche herstelbetalinis van wereldpolitieke beteekenis. .et jongste rapport van den agent-generaal heeft deze kwestie door zijn. conclusie, welke men in wijden kring sensationeel' heeft gevonden, ten zeerste op den voorgrond geplaatst hetgeen blijkt uit de echo van deze en gene zijde van den Oceaan. Hoewel op zichzelf een economische aangelegenheid tusschen Duitschland en zijn crediteuren, heeft zij in de serie onder-
Sen
werpen, waarmee de internationale °-edachte zich dient bezig te houden geen geringe plaats doordat zij samengevlochten is met het probleem van den wereldvrede en met de onderlinge betrekkingen van andere groote volken. De Vrede van Versailles stelt de ontruiming van het Rijnland afhankelijk van een getrouwelijk nakomen der herstelverpliehtingen, en het lijdt geen twijfel, dat het bezet-biijren van een groot deel vau Duitschland door vreemde troepen belemmerend werkt op 't zoozeer gewenschte herstel van waarlijkvriendschappelijke betrekkingen tusschen
Duitschland en Frankrijk. Bovendien hangen ook althans naar Engelsche en Fransche opvatting, de Duitsche hersteibetaiingen ten nauwste samen met de schulden dezer lauden aan de V.S. —al wijst Amerika dien samenhang ook af— en de kwestie dezer intergeallieerde schulden vormt een onderwerp van onopgeloste meeningsverschillen tusschen Amerika en zijn debiteuren— dr. Dernburg.
Fabrieksgeheimen.
Zoodoende moet in vroegere jaren de angst dat de fabrieksgeheimen zouden worden een nachtmerrie verraden geweest zijn voor hen, die toentertijd met de leidine der bedrijven belast waren. Zelfs de ongeschikte arbeiders werden in m-e-t dienst gehouden, omdat men vreesde, dat ze na hun ontslag bij een concurrent zonden gaan werken. En als men dan in de bedrijven zag waaruit de fabrieksgeheimen bestonden, dan is het onbegrijpelijk hoe een groot aantal menschen ertoe gebracht kon worden, om in vollen ernst dergelijke futiliteiten geheim te houden. In vele gevallen deden de fabrieksgeheimen denkeu aan het „arrangement special" waarmede een promovendus, naar hij in zijn dissertatie meldde, een thermometer gereinigd hadveren dat by navraag hierin bleek te bestaan, dat hij den thermometer af en toe met ziju zakdoek afgeveegd had. Het gevolg van deze was dat elk bedrijf geheimzinnigdoenerij volkomen geïsoleerd werkte, niet alleen wat de fabricage betreft doch ook bij het zoeken naar nieuwe fabricagemethodes. Op tal van fabrieken werd precies hetzelfde researchwerk gedaan Di is o.a"gebleken bij het uitwerken van het procédé om door hydreering (di absorptie van waterstof) olie vast te maken Ten koste van ontzaggelijke sommen gelds is dit procédé door een zeer groot aantal fabrieken elk afzonder! k concurrerende uitgewerkt. Al deze onderzoekingen liepen volkomen parallel, doch niemand vernam iets van den ander, omdat ge van hun fabrieksgeheimallen tengevoltot zwüzeu "vs*" verplicht waren De eenigen, die van het fabrieksgeheim proiiteerdeu, waren hoogstens de ciers welke een op het eerste gezicht zeer bruikbaar doch in de praktijk onbruikbaar blykend artikel verkoopen. Zoolang fabrikanten alles geheim houden, zal de een ieder, onkundig van de ervaringen zijner collega 's, zulk een artikel koopen. Doch by vrye uitwisseling der ervaring maakt de eerste kopper direct de onbruikbaarheid aan alle anderen bekend. —G. de
De herrie in den Wielerbond is op zn allerhevigst opgelaaid. De schreeuw- en scheldvergaderingen zijn niet van de lucht en langzamerhand nemen alle fatsoenlijke menschen de beenen. Hoe dit alles eindigen moet, is niet te voorspellen, doch zeker is, dat de grootste schreeuwers, die 't met eer en fatsoen niet zoo nauw nemen, 't meeste succes hebben en dat 't er dus wat de toekomst van den bond en van de wielersport aangaat niet bijster rooskleurig uitziet. 01 e rk. In het Kon. Ned. Gymn. Verbond heerscht ook tweespalt en gaat het in verband met de aanstaande voorjaarsvergade ring ook thans hard tegen hard, doch hitr voert tenminste beschaving en fatsoen nog den boventoon. Groote gebeurtenissen blehet .'vergulden en verzil ven verder ook in verband met de win terperiode uit en eerst j.l. Zondag zouden veren van alle metalen. competities de van voetbal, hockey, korsbal etc. weer hervat worden. De laatste restjes I'rijs per doosje 75 ets. ijs verdwijnen uit de wateren en er is dezer dagen als 't zounetje zich even doet & gelden, al iets in de lucht wat aan het denken. toch nog verre voorjaar doet MEDAN
llverai"
GOUD- en
HVoor
ZILVERBRONS
VAREKAMP
J. Hoven,
..
Co.
;
TEL# 2n
UIT 'T BUITENLAND. DE MISDAAD IN BR.-INDIË. Eentaak van het Leger des Heite.
Men kent Lombroso's befaamde theorie van den geboren misdadiger: het crimineele type, waarneembaar bij zekere individuen en wetenschappelijk vast te stellen volgens bepaalde lichamelijke en anthropologische anomaliën. En men weet ook, hoe er in de practijk van deze praedestinatie-leer der materialisten gelukkig maar weinig is overgebleven. De mensch blykt niet in zijn geslachten hopeloos. Nochtans heeft het eeuwenoud kastenwaarmee ik als steeds wezen van Indië het eigenlijke Indië, het Voor-Indische schiereiland bedoel wantoestanden geschapen of bestendigd, welke de Lombrosiaanscne voorbeschikking bijna verwerkelijkt schijnen te hebben, schrijft de Londenache medewerker van het Hbl. In het onlangs verschenen werk „Forty Years with the Salvation Army in India" vertelt de heer Booth-Tucker, gewezen Indisch ambtenaar en tot kortgeleden hoofd van het Leger des Heils in Indië, een en ander over dit onderwerp.Sedert 1914 toch is aan deze godsdienstige organisatie door deBritsche regeering de zorg opgedragen voor zekere groepen van erfelijke beroepsmisdadigers daar te lande. Het initiatief hiertoe is genomen door Sir John Hewett, die van 1907 tot 1912 gouverneur was der Vereenigde Provinciën, waar deze kasten criminaliteit zich bijzonder doet gevoelen cc niet wijken wilde voor de bestrijding ervan door de politie. Tot 1911 moest zulks gebeuren volgens het gewone systeem van aanklacht, vervolging en vooroordeeling, dat in dit geval volkomen nutteloos bleek. De „Criminal Tribes" Wet van 1911 heeft hierom de plaatselijke besturen gemachtigd elke stam. bende, of klasse, welke stelselmatig de misdaad „beoefent", als crimineel te brandmerken, alle leden daarvan te registreeren en onder doorloopend politietoezicht te plaatsen. Bovendien kan op verzoek der plaatselijke besturen de Onderkoning aan zulk een stam, bende of klasse, een bepaalde woonplaats aanwijzen, waar zij kan worden gevormd tot een industrie-, landbouw- of opvoedings-kolonie. En ten slotte kunnen al de kinderen van zulk een stam, bende of klasse aan het ouderlyk gezag onttrokken worden. Weldra heeft de regeering echter ingezien, dat zij met haar politie-ambtenaren op dit terrein weinig of niets tot stand kon brengen. En de heer F. C. Daly, tot onlangs het hoofd van het departement voor „Criminal Investigation" in Bengalen schryft in het belangwekkende driemaandelykache tijdschrift, het „Police Journal", waarvan zoo juist bij Philip Allan and Co., alhier, het eerate prachtig verzorgde nummer is verschenen, dat, althans met betrekking tot de misdadige gemeenschappen van Noord West-Indië, slechts de godsdienstijver en het onvermoeibare geduld van het Leger des Heils eenige resultaten heeft kunnen bereiken. In den allerlaatsten tijd heeft men overigens in den Pandzjaab, het Vijf-Stroomenland van Alexander der Groo-
—
—
ten, de verzorging van de erfelijken misdadiger ook nog opgedragen aan een ne-
gental andere particuliere organisaties, waarvan slechts ééne christelijk is, de rest Hindoesch of Mohammedaansch. Onaanraakbare Zigeuners. Want, gelijk gezegd, in zekeren zin vindt men in Indië waarlijk den tot misdaad geborene. In dezen zin namelijk, dat het emplooi overerft van grootvaderen vader op zoon en kleinzoon, van oom op neef, heel een familie door, en in heel een gemeenschap zonder uitzondering. De oorzaak van dit merkwaardige sociale verschijnsel is een gemengd: ethnologisch, religieus, economisch.... Ethnologisch doet zij zich voornamelijk bij tweeërlei volksgroepen voor. Ten eerste heeft men de vrijwillige misdadigheid bij de zigeunerachtige nomaden of halfnomaden, welke de plaag zijn van Noord-Indië, en welke inderdaad ook wel ethnograpisch moeten ingedeeld by dezelfde volkengroep ala die onzer Europeesche en der WestAziatische zigeuners. Waarschijnlijk zijn deze vreeselijke parasieten Indie van uit Midden-Azië binnengedrongen in het zog der heirscharen van de verschillende stelselmatige veroveraars, miaachien ook reeds in dat der Aryers, zoodat zij er zelfs zouden dateeren van vóór het kastenwezen. Hiertoe behooren de Karwal Nat's van Bengalen, de Haboera'a der Vereenigde Provinciën, de Sansia's van de Pandzjaab, een menschenslag van woeste gevaarlijk-
bouw beoefenen, doch tevens zonder exceptie misdadigers zijn, inbrekers, en wel uit religieuze motieven. Het hindoeïsme toch is niet een zedelyke godsdienst: ook de ondeugden, de boosheden, de zonden hebben haar goddelijke vertegenwoordigers in zijn omvangryk pantheon. De Dharhi's nu zeggen, dat zy van de godin Darga een bepaald inbrekerswerktuig hebben ontvangen. Zoodra het donkere deel der maand begint, houden zij derhalve haar ter eere godsdienstoefeningen, om zich vervolgens op het roofpad te begeven in groepen van zeven geheiligden, die elk den naam dragen van een dag der week en op dien dag de misdadige leiding hebben. Zooiets dus als in „The Man Who Was Thursday".... Ik vermoed, dat Chesterton wel aan de Dharhi's zijn fantastische idee zal ontleend hebben: een niet onbelangwekkende aanwijzing.
Deze godsdienstige misdadigheid zit hun overigens in het bloed. „Als de nachten donker worden, loopt mijn bloed heet," zeide een hunner, „en kan ik het niet laten, al a wilde ik. Toch ziet men ook hierin geen eigenlijke hériditeit, doch een gevolg van opvoeding, voorbeeld, traditie. Want juist deze Dharhi's ondergingen in de laatste vijf jaar een merkelijke hervorming ten goede. En bovendien behooren in Indië de misdadige gemeenschappen physiek juist tot de beste elementen. Geen quaestie derhalve van lombrosiaansche verwording Óp gelyke kastehoogte als de Dharhi's staan de Dusadh's, die intusschen slechts in heid, zoodat het boerenvolk hen maar lie- sommige deelen der Vereenigde Provinciën ver laat begaan bij hun rooven en plun- en van Bihar misdadige gemeenschappen deren. Gelijk bij de meeste dezer erfelijke vormen, evenals ook de Goala's, veehoeders misdadigers toch gaan hun strooptochten èn veedieven in Bihar. Erfelyke oplichters gepaard met schier ongeloofelijke wreed- zijn de in Noord-Indië rondtrekkende leden heid en vernielzucht. Het komt voor, dat der goudsmeden-kaste van de Sonar's; terna plundering een dorp in brand wordt wijl zelfa in de allerhoogste kaste, die der gestoken en de kleine kinderen aan de brahrains, de Dzjadoewa's zich speciaal moeders worden ontrukt om zonder eenige toeleggen op het oplichten der ryken. aanleiding in de vlammen te worden geTrouwens ook buiten het eigenlijk kastweworpen. Vrouwen zijn bovendien onderhe- zen vindt men iets dergelijks onder de vig aan driftbuien, waarby zij haar aange- Mohammedanen, van wie bijvoorbeeld de zichten schenden en haar eigen kinderen Tsjapparband's uit Bombay zich overerfetegen den grond werpen om hiervan dan toeleggen op valsche munten en zich vervolgens de politie te beschuldigen. Ge- lijk daarby bedienen van allerlei overgeleverde vallen zijn zelfs bekend, waarby de moe- kunstgrepen. ders zich van naar zuigelingen bedienden Onaanraakbare verdrukten. als wapens van afweer misdadigheid moedwillige Erger is dit slag dan wilde beesten. En Naast zulke gede economisch hiervan, welke onder zeventien benden staat dan ten tweede de politie te vangen wist, bleken van de man- dwongene der „onaanraakbaren", in de wannen 89 pCt. van de vrouwen 66 pCt. reeds deling paria's geheeten, die buiten hetkasten vroeger wegens misdaad veroordeeld 1 wezen staan. Zelfs hun schaduw zou denbrah Het Leger des Heils is er wel in ge- min ontreinigen. Anthropologisch staat het slaagd deze menschen te temmen, doch vast, dat grootendeels zy de oorspronkelijke slechts tot een botte gemelijkheid. Inder- bevolking vormden van Indië, door den daad schynen althans de volwassenen on- inval der Aryers verdreven uit haar lanverbeterlijk. Alle hoop is dus nu gevestigd douwen, en zoodoende wel tot roof genood op de afzondering der kinderen, daar men zaakt, ook indien de eene Arysche stam zich de erfelijkheid der misdadigheid toe wil al niet van hen als roovers bediende tegen schryven, uitsluitend aan de stelselmatige den anderen. opvoeding daarin. Daar zyn bijvoorbeeld de Lodhas van des Leger lets meer succes heeft het Bengalen, wien hetkasten wezen geen bouwook Dóm's, dan Maghajija die Heils met de land toelaat, terwijl het bestuurze minder dan hoezijn, wild en nomadisch iets minder hougerloon voor veldarbeid betaalt—met het wel zonder exceptie misdadig. Hiervan nu onvermijdelijke gevolg. Totdat de Britsche hoopt het „Leger" binnen afzienbaren tijd theecultures in Assam althans een gedeelte landbouwers te kunnen maken. hunner als koelies hebben kunnen gebruiReligieuse misdadagheid. ken. Desgelijks zyn de Paa's uit Orissa uit een misdadige lets hooger in het kastenwezen staan de oconomischen nooddwang misdadigvan lieverlee is Dharhi's van Bihar en Orissa, die den land- gemeenschap; al
heid bij hen ook zoo traditioneel geworden, dat geen Pan huwbaar is, die niet eerst zijn meesterstuk van diefstal heeft uitgevoerd. Overigens stellen de dorpen deze misdadigers gewoonlijk aan tot politieagent of nachtwacht Het Leger des Heils heeft intusschen op verzoek der regeering sedert 1914 een klein gedeelte der Pan's onder handen genomen, en hiermede verrassende resultaten bereikt. Helaas zijn in lateren tijd nieuwe misda. dige gemeenschappen ontstaan uit econo raische oorzaak. Zoo de Mohammedaansche Tantia's, die leefden van den moerbeibouw tot het verval der zijde-ïndustrie. Zoo de Sandar'a, wier schippers van Noord-Bengalen, die plachten te bestaan door het vervaardigen van en venten met bamboe apoe len voor de boerenweefgetouwen tot het verval der weefselindustrie ten plattelande, en die nu bestaan door rivierrooverij Wat wilt ge ? In 1925 had de regeering van den Pandzjaab bijna negenduizend leden van misdadige gemeenschappen inkolonies vereenigd, die van Bombay twaalf en een half duizend. De voorbeelden hier gegeven, betreffen echter slechts een zeer klein gedeelte van Indië, voornamelijk het Noord-Oosten. En volgens een berekening uit 1902 bevatte geheel Indië destijds reeds flink over de drie millioen erfelijke misdadigers. Die allen onder handen te nemen zou echter de draagkracht der budgetten verre en zeer verre te boven gaan. En heel deze eeuwenoude mistoestand moest dan nog van Engelsche zijde beredderd worden, want uit zichzelf doet het om zelfbestuur schreeu wende Indië niemendal, noch heeft het ooit
met Stalin vrede te aluiten heeft de groep van Sapronow veel nieuwe leden gekregen. Eenige dagen geleden vond te Moskou een geheime conferentie plaats van vertegenwoordigers van deze groep. Volgens de mededeelingen van de agenten provocateurs, die Stalin ook in deze groep bezit, waren op die conferentie aanwezig vertegenwoordigers van vele plaatsen van de Unie. Ook de andere oppositie-groepen hebben hun activiteit versterkt. De G.P.OE. heeft te Charkow een geheime organisatie van „Trotskisten" ontdekt; aan het hoofd van deze organisatie stond een vroegere medewerker van de „Leningradskaja Prawda", Bravo. De organisatie voerde een „contrarevolutionnaire propaganda", aldus de „Communist" (een blad te Charkow), en daarom werd Brayo gearresteerd. De meerderheid der overige leden werd door de G. P. OF. ook gearresteerd, maar na onderteekening van een stuk, waarin zij verklaarden met de oppositie te zullen breken, werden zij in vrijheid gesteld. De organisatie werd verraden door een agentprovocateur, een zekeren Lisatsjenko. Ook in vele andere plaatsen zijn geheime oppositie-organisaties ontdekt en geliquideerd. Overal worden veel leden van de regeerende partij geroyeerd en gearresteerd. Stalin wil de oppositie geheel uit-
iets gedaan. (We laten de in bovenaangehaalde correspondentie gedane opmerkingen en mededeelingen natuurlijk geheel op rekening van den in de aanhef genoemden zegsman. Red.)
De oppositie in Rusland. Omtrent het eigenlijke wezen der oppositie van Trotzki c,s. schrijft het Hbl.: Zooals bekend, vormt de oppositie geeu eenheid. Zij bestaat uit verschillende groepen, die elkaar bestrijden. De meest rechtsche groep van de oppositie is bekend onder den naam van „Groep van het Democratische Centralisme". In tegenstelling met de andere oppositie-groepen, streeft de Groep van het Democratische Centralisme openlijk naar het vormen van een nieuwe partij. Sapronow, de leider van deze groep, heeft op een geheime vergadering te Charkow verklaard, dat de leerstellingen van Lenin niet als onfeilbaar moeten beschouwd worden en dat zij niet streng nageleefd moeten worden. Het leven verandert steeds en eischt nieuwe programma's. Sapronow verklaarde zich op de meest besliste wijze tegen de tactiek van sommige „Trotskisten", die bereid zijn voor den schijn met Stalin een vergelijk te sluiten om tijd te winnen. Sapronow vindt, dat de oppositie al haar krachten moet inspaunen om een eigen partij op te richten en op energieke wijze propaganda moet voeren onder de partijloozen. Na de mislukte pogingen van Kamenew en Zinowjew om
roeien. Hierop zijn ook de laatste berichten over de aanstaande verbanning van oppositieleiders.
Een rede van Baldwin. Baldwin, die te Worcester het woord voerde, verklaarde dat de afgeloopen drie jaar in Europa jaren waren geweest van voortdurenden vooruitgang, zoowel in politiek als financieel opzicht, in het byzonder ook wat betreft de verdwijning van de oorlogsmentaliteit en het in het leven roepen van een gevoel van veiligheid ala het gevolg van Locarno en de toetreding van Duitschland tot den Volkenbond, terwijl de Britsche betrekkingen, van zoo groot belang voor den vooruitgang van Europa» met Duitschland zoozeer verbeterd warenOok is het mogelijk geweest, de aamenwerking van Groot-Britanië met Frankrijk en Italië te vergrooten. De groote vooruitstrevende landen van het Westen waren vereenigd in ecu poging, een vreedzaam bloeiend Europa tot stand te brengen. Het militaire toezicht in Bulgarije en Hongarije waarecda geëindigd en Baldwin koesterde de hoop, dat dit toezicht ook spoedig in Oostenrijk beëindigd zou worden. Hij wees met nadruk op den grooten bijstand, door Groot-Britanië en de Britsche bankiers en financiers verleend tot het herstel van het financieel evenwicht van de verwoeste landen in Europa. Er was een geringe verbetering in China ia dien zin dat, terwijl twee jaren geleden het toezicht nog geheel in buitenlandsche handen was, China bezig was dit vreemde element af te schudden en de aan de Britten vijandige gezindheid veel minder werd waargenomen. De gevoelens richten zich meer tegen de buitenlanders in het algemeen dan tegen do Britten, en er waren teekenen die er op wezen, dat ook deze gevoelens aan het verzwakken waren.
I ONBEGRIJPELIJK | BEGRIJPELIJK! I ■ " MrZL IJ J f^. J£ I I ■ i s cl e enorme toename van de
is de enorme toename van Automobielen op Sumatra
N.V. SUMATRA MOTOR COMPANY
AmmmAW
ME DAN
289
I£f%f_AU#% NAESSENS TROPEN
PIANO
-
_.
F 995._____"_«
TELEFOON 170
-
m
WITTE SOCIËTEIT
\ raagt onze zeer gemakkelijke betalingsvoorwaarden
W. NAESSENS & Co„ MEDAN Diocia - Batavia - Bandoeng — Soerabaia
"1_ m
Semarang
—
Den
Haag
Diattl Ombouw Metalen Stemblok _£3S
jaar
BAL COSTÜMÉ al of niet gemaskerd, op
garantie
VRIJDAG 2 MAART a-S-
soliede a r b e ld M&O-G» VOll© TOOn
Tevens inwijding nieuwe mes*; 14&8
iUIIIHIIIIIIIIIIIIIfllllHlllllllllHHIHIIHIIIH!!yilHIIIIII!IIIISE3S!HIHEÜIIHlllllllltllHlHIIII| Lloyd" „Rotterdamsche en „Nederland" Eerstvolgende afvaarten van BATAVIA vla SUEZ naar HOLLAND (Wijziging in Vaaibsirten en Afvaartdata voorbehouden).
S.M. ..NEDERLAND'
Via Singapore, Belawan, Sabang, Colombo (facultatief) Genua, Algiers, Southampton
en Amsterdam.
8 Febr. 22 Febr.
7 Maart J"Ü 21 Maart 4 April 18 April
2 Mei te
Z 30
„"
13 Juni
27
;
il Juli 25 „
1928 S.S. „PR. JULIANA" „ M.S. „P.C. HOOFT" „ S.S. „KON. DER NED." «g
TP POEN"
'*i„^" «^,, NED.' „" S.S. „PRINSDER „
M.S. „CHR. HUYGENS" S.S. „JOHAN DE WIT" SS Pr TULIANA" "pp nnrn?T» o' „P.C. „"m HOOFT M.S. „ S.S. .KON. DER NED. v, S.S. -J. P. COEN" „ s.s. „prins der ned;; „ M.S. „CHR. HLYGENS"
..Stoomvaart MIJ. „Nederland" Tel. Nrs. 214—401—1013 Telegramadres:
NEDERLAND, MEDAN
i
.
u
25
April
-
9 Mei 23 »
4 Juli 18 „
, ,ern n
E. DÜNLOP & Co.,
*Nrs.
dat men steeds meer en meer
GOLDBOTTLE BIER
I
NEEM STEEDS IN HUIS, BISCUITS VAN SLUIS
j
1231-1232-1251.
Telegramadres: LLOYD MAIL, MEDAN.
235 w.
MEDAfI'
aaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaa* IS HET ü NIET OPGEVALLEN
M .s . S.S. „TJERIMAI"
„ROTTERDAM"
RIEMSDIJtf
*
PATRIA » . S.S. „TABANAN" „ S.S. „SLAMAT" » S.S. „TAMBORA" «» M-S- „INDRAPOERA" g g INSULINDE»
Handelsverg.
VAN
Voorloopig adres: Tebing Tingê?' 1445 telef. T, T. l3ö'
ss
Crediet-en
Telef.
JAN
1928 S.S. „TAMBORA" „ M.S. „INDRAPOERA" „ S.S. „TJERIMAI" S.S. „INSULINDE" ». M.S. „SIBAJAK"
_„
6 Juui
KANTOOR TE MEDAN Hierbij geven wij kennis, dat WÜ
met ingang van 1 Februari 1928 to* inspecteur hebben aangesteld deP Heer
„ROTTERDAMSCHE LLOYD" via Singapore, Belawan, Sabang, Colombo (facultatief), Marseille, Tanger, Southampton en Rotterdam. i Feb 15 Feb. 29 Feb. 14 Maart 28 Maart
- MaatschappÖ „ARNHE M"
Levensverzekering
(miiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiuiiiiiiiiiiiHiiiiiiiiiiiiiiiifiiiiiinï^
ziet? Zelfs de grootste tegenstanders van een nieuw merk bier loopen ten slotte toch over naar „Goldbottle". Velen willen geen ander bier meer drinken. „Goldbottle" is vrij van arsenicum of salicylzuur, terwijl het niet kunstmatig prikkelend is gemaakt. Het is het zuivere bier, zooals gij dat in Europa drinkt.
548
OVERAL
VERKRIJGBAAR
De Doechoboren.
Moskou zijn belangwekkendeberichten ontvangen omtrent de Doechoboren, die 23 jaar geleden naar Canada zijn geëmigreerd. Men weet, dat deze Russische secte, omstreeks 10,000 zielen sterk, die in de Kaukasus woonde, overeenkomstig haar leer eiken dienst aan den Staat en in het bizonder eiken militairen dienst weigerde, hethaar ontelbare vervolgingen op den als haalde. Maar dank zij Tolstoi en ccQigen zijner vrienden konden de Doechoboren Rusand verlaten en naar Canada emigreeren, waar de regeering bouwland en landbouwwerktuigen te hunner beschikking had gesteld, vertelt de Tel. In Canada gevoelden zij zich niet terstond op hun gemak. Zij weigerden hun kinderen naar de Canadeesche scholen to zenden, er ontstond een conflict, dat zoo hoog liep, dat de Doechoboren zich zoover vergaten, dat zy een aantal schoolgebouwen in brand staken. De strijd duurde vijftien jaren. Ten slotte stond de minister Van onderwijs den Doechoboren toe hun eigen scholen te hebben. Onlangs heeft de sowjetregeering een vriend van Tolstoi naar Canada gezonden om te trachten de Doechoboren te overreden naar Rusland terug te keeren. Maar de meerderheid heeft geweigerd op dit voorstel in te gaan: slechts een duizendtal Doechoboren zal naar Rusland terugkeeren. Elf Jonge meisjes verslonden. In het plaatsje Marmoszeget werden sinds Kerstmis 11 jonge meisjes vermist. Thans is gebleken, dat zij de prooi geworden zyn vanwolven, die haar verscheurd hebben. Te
Seen
Een gerechtelijke dwaling? Omstreeks anderhalf jaar geleden is te
Strehlitz in Mecklenburg een Rus, Jakoebowski genaamd, wegens het vermoorden van zijn buiten echt geboren kind ter dood veroordeeld en terechtgesteld. De jury had indertijd aangenomen, dat Jakoe-
bowski zich door den moord had willen ontslaan van den onderhoudsplicht. Thans heeft de grootmoeder van het gedoode kind op haar sterfbed bekend, dat zij den moord heeft gepleegd. Er wordt een on-
derzoek ingesteld.
. Het „Berl. inderty'd
Tag." weet te vertellen, dat de schuld van de beklaagde niet w bewezen. Het blad noemt de voltrekking der doodstraf in zulk een twijfelachtig geval een ongehoorde, onverantwoordelijke fout, afgezien van de fouten in den vorm, die zyn gepleegd. Voor den veroordeelde werd van verschillende zijden gratie gevraagd, maar alle pogingen waren vergeefsch.
Een mislukt
complot
te
Konstantinopel?
Volgens de „Voss. Ztg.„ onthulde
het avondblad „Akscham" te Konstantinopel het bestaan van een Romeensche organisatie aldaar, die flvert voorden terugkeer en het koningschap van prins Carol. Leider van deze organisatie heet te zijn een vroegere adjudant van koningin Maria, ritmeester Sabri, een Mohammedaan uit de Doebroetsja, die onder de regeering Bratianu ter dood is veroordeeld. Prins Carol zou volgens het genoemde olad te Konstantinopel komen, door de samenzweerders per vliegtuig naar de Dobroetsja worden gebracht en van daar naar het eigenlijke Roemenië komen. De
f f±\
1 1
II
Roode Hond
en huiduitslag als gevolg van veelvuldig transpireeren geneest men met
PUROL
Het doet de jeuk ophouden ende uitslag verdwijnen
/^/^^^i\ W/&&*^*£S\ A3P l^sM'éWfmi' _«V\ fl (W^lPnsl
Doos 40 en 75 et.
-
tuben f I._ Bij Apotheker»
en en
'n
' '
'
l^^-J_ï_^^^^M^^t!. <0) wy
cl
—
„Akscham" publiceert een facsimile van den oproep aan het Roemeensche volk, die op het oogenblik van Carols terugkeer zou worden verspreid, doch die door de Turksche politie in beslag zou zijn genomen. De politie had ook het Roemeensche gezantschap verwittigd, zoodat het plan als mislukt moet worden beschouwd. De samenzweerders hadden echter reeds meermalen oproepen, die door de Carlisten naar Constanza werden gebracht, en vandaar verder, in Roemenië weten te verspreiden. De boeten in België verhoosrd By de wet van 8 Juni 1926 werden de strafboeten in België;vertienvoudigd. Het valt te betwijfelen, zoo zegt het verslag van de Commissie van Justitie van den Senaat, over de begrooting van het Ministerie van Justitie, of deze maatregel, dien velen overdreven vinden, goede resultaten heeft opgeleverd. De verhooging van de boeten heeft tot gevolg dat vele veroordeelden ze niet meer betalen en verkiezen te gaan zitten, omdat in sommige gevallen de boeten buiten verhouding staan tot de overtreding. De
inkomsten waarop de schatkist meende te mogen rekenen, worden dus omgezet in een hooge opgave wegens onderhoud dezer gevangenen. De schade voor de schat kist is dus dubbel: niet innen van de boete en onderhoudskosten van de gevangenen. De door het Departement van Justitie verstrekte gegevens vertoonen voor 1924 een aanmerkelijke toeneming van het aantal gevangenen, hoofdzakelijk te wijten aan de toeneming van veroordeelden tot vervangende hechtenis. In gevangenissen van het rijk waren er, in de eerste maanden van 1924,181,542 dagen hechtenis meer dan gedurende het overeenstemmende tijdperk in 1926. Het aantal gevangenen, dat op 31 October 1926 3.992 bedroeg, steeg op 31 October 1927 tot 4260, waarvan 3662 veroordeelden. Op deze 3762 gevangengehouden veroordeelden, zaten 128 een vervangende hechtenis uit voor een boete; 1495 die een hoofdstraf hadden ondergaan, ondergingen een bijkomende gevangenisstraf voor boeten die zij verklaard hadden niet te kunnen betalen. Van een anderen kant is de zedelijke uitwerking, tengevolge van de gevangen zitting dezer tot vervangende straffen veroordeelden, niet gelukkig, zegt het verslag, wanneer men ziet dat. voor dezelfde overtreding, rykere menschen mits betaling aan gevangenisstraf ontsnappen. Het hooge bedrag der geldboeten heeft de verzoeken om genade in buitengewone mate doen toenemen. De parketten hebben het druk met het onderzoek waartoe elk verzoek aanleiding geeft, en feitelijk wordt vaak de toepassing van de straffen van den rechter op het parket overge dra gen.
Om deze verschillende redenen lijkt het wenscheigk terug te keeren tot een minder sterke verhooging van het bedrag der strafboeten. Naspel van Oudejaarsavond Een deel der Berlijnsche pers windt zich heftig op over de inderdaad zeer hatelijke
1 Denkt
1
|
KRONTHALER
I
1 S. EHRLICH
H_
I
i
1 TAFELWATER
De
Het is te voorzien dat de arrestatie van de leiders der autonomistische bewegingin den Elzas een ernstige politieke nasleep zal hebben, meldt het Hbl. De aanklacht tegen het in gevaar brengen van het crediet van den staat, is uitgebreid tot een aanklacht wegens het op touw zetten van een complot tegen de veiligheid van den
|
/JnNgj^H^Jm
dersteisei in staat steit» tid* krachtig: te ontwikkelen.
i
1
(NMI
>>HÜRLICK
ï
-
6 Cyl.
1 ife^Öl
| 1
|
I■"
üü
■*■
vervangt»
| -=s
|
§
| |j
— ONGEVALLEN)
Assurantiekantoor
1S^Kwawan4CL^^^^|lE^ LANGEVELDT
-
H H
|§
In enkele minuten tot gebruik gereed
r^
f^ _■___#
evat geen vloeistof en kan dus
H
NIET LEKKEN, lijft UREN & UREN LANG WARM M
I
BRAND-VERZEKERING CASUALTY-VERZEKERING .V,
|
—===== 1
Hj
AUTO-VERZEKERING
J
BJ^IQPACR
Een rubberzak met een Chemisch Preparaat hetwelk heet water
|
—
Onmisbaar voor beoefenaars van SPORT.
i
QverQl verkrijgbaar. |
jllllllllllllllllllll 1 ==r—
I
JUWEELEN
maaktüsterk>nietdik-
j
KAN GEMAKKELUK WORDEN AFGEKOELD EN LATER B H 1 jg WEDER WORDEN GEBRUIKT. |j H RESERVE-VULLINGEN STEEDS VERKRUGBAAR. jj
steeds
No-l
(INBRAAK
■^JSssr^ïB
■MHHiWMHHllllllllllllllllllllllllllllllimUlitt
|
(
AUTOHANDEL SPIJKERMAN
|
l^^^^f
staat.
De aanhoudingen zijn geschied aan de hand van de ledenlijst van de „troepen" der autonomistische partij. De bladen te Straatsburg hebben een merkwaardig document gepubliceerd, dat blijkbaar by de huiszoekingen voor den dag is gekomen. Het betreft n.l. de voltallige minister slyst van de „onafhankelijke republiek Elzas Lotharingen". Deze lyat droeg echter nog een voorloopig karakter en bevat de volgende namen; binnenlandsche zaken.Kep pi; justitie, Paul Schall: oorlog, dr. Roos tdie thans voortvluchtig is), financiën en handel, Pinck ; onderwijs, Rosse e. a.
MEDAN 88 S
seI dat het spieren- en been-
Él^^^^S i wif*i iüi^s
autonomistische beweging in de Elzas.
ï
|
|
1
——
|| TELEF.
staaf in haar klasse nog
EN
1
| I
f§ 538
ROYAL GEORGE
ï
Irucbyl
1741
—
1
hier wel om
4 Cyl.
gr
1 WHISKY 1
|UIIIHIIUIHil!lllllllllüllllllillHIIHIIIIIIIIiKHIIIIIIIÜIIIIUIIIIHHIIIIIlHlfKIIHHllflHHHIH|
3*Éfi——■■^
Kantoor Medan, Soekamoelia 1-3 Tel. 707 Insp. Huber. Tel. 44 J.
en tendentieuse verhalen, die Blura, de correspondent van het Parijsche „Journal" |j£oaaaa_ia[-_-_aaaaaaaaaaaaaaaa_o_aaa_^ in zijn blad ophangt over den Sylvestera- aa vond te Berlijn, meldt het Hbl. Hij vertelt er o.a. in, dat toen de vrouwen, liederlijke taal uitbrakend, dronken over de straat liepen en dat er in dien eenen nacht 15 millioen flesschen wijn zijn geconsumeerd. Sommige bladen verlangen zijn uitwüzing uit Duitschland. Blum is voorzitter van de Vereeniging voor de Buitenlandsche Pers en dit maakt de zaak nog bijzonder interessant, daar in de Duitsche pers door sommigen den eisch wordt gesteld, om de connecties met een vereeniging, welker voorzitter Duitschland op een zoo onmogelijk wüze belastert, te verbreken. Met een beroep op het getuigenis van andere buitenlandsche journalisten te Berlijn spreken vele Berlijnsche bladen met beslistheid de voorstelling van den Berlynschen correspondent van het „Journal", Georges Blum vanden Oudejaarsavond in Berlijn, in het bijzonder wat de beschimping van de vrouwen betreft, tegen en noemen deze volkomen in strijd met de waarheid. De bladen betreuren het, dat een medewerker van een vooraanstaand Parijsch blad op zulk een wijze de betrekkingen tus- DG schen beide volken vergiftigt en door het 280 verbreeden van fantastische bedenksels de 352 w. z. RR gastvrijheid van Duitschland misbruikt. Zy' spreken de verwachting uit, dat de leden van de vereeniging voor de buitenlandsche pers te Berlijn op grond van hun eigen ervaringen op den Oudejaarsavond Georges Blum, hun voorzitter, op enlyk zullen desavoueeren. De „Voss. Ztg." publiceert een verklaring van Blum, die in het bijzonder betrekking heeft op den dwazen passus in zyn artikel, volgens welke een rijksweer-kapel op een volkomen denkbeeldig marktplein, det heelemaal niet in Berlijn bestaat, monarchistische hymnen zou hebben gespeeld. Blum verklaart, dat deze passus niet van hemzelf afkomstig is maar door de Pary> sche redactie van zyn blad willekeurig is ingelascht.
SCHRÖDER Telefoon 702
1
5
Radio Pack relieves aches and pains IMPORT:
I HANDEISVEREEMGM« B.H. KEEKHOFF | TELEFOON 581.
111111111111111111111
'JiiiMiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiimiiiimiiiiiiiiiiiiiii'^ I _iiiiiiiimiiiiimiiiiimiiimimiiimiiiiimiiimiiiiiiij=
jVÊRKADfsI |
|
Par ses LIGNES simples et jeunes, | E d'une remarquable souplesse | : se distinguent partout et toujours les COSTUMES faits par
Aanbevolen merken: E
|LOCARNO
een dubbel sprits koekje met heerlijke vulling
| ROYAL MIXED 18
j
|
met de allerbeste rozijnen
|
zoet met cocosnoot bereid
[kransjes
|
1
| KESAWAN [
116 (TOKRA) TEL. 769
474
l
1
KANEELBESCHÜITJES Wie kent die niet?
JWAI.ELS
in diverse smaken
OVERSCHEEPLADINO
|
|
mede ex: M. S. „P. C. HOOFT" van EUROPA. Voor aflevering en inlichtingen gelieve men zich te wenden tot de
'
MAAÏ
Dit is iets voor U ! ! I ■ I\mmm^i I /. : ;-^7
■'■"■
Frambozen Crème Citroen Chocolade
Medan, Tel. 195
—
Bi 3i "j
■ ■■
'
1111 l
l_-
_l
«-*.—
JmummmmV
.
TWEE
EÜR.
■B"BBBBMBBB_____E-a________-B_____i--_l-____-H_^^
een grijs en een blauw TE KOOP
Studiebeurz en
Levensverze erlng
Brieven onder No. 1313 Adm. De 1476 Sumatra Post.
m
II M.
lllllllllllillfllllfllll-lllllllllllllllllllllllllllllllltlllilllllllllillllllllllliillgaaillllilliillillillßllSilillllllli-lil-IBillllißiSll^
|
-riiiiiiHiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiniiiiiiï "Miiiiiimiii iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiniiiiii
_______
Macaroni,
Fransche Pruimedanten
t
p. pond f 0,45
„ „ „ „ „ „ „ „ „
„ „ „ „ „ „ „ )(
_
„ 0,45 „ 0,45 „ 0,70 „ 0,60 0,7,0 „ 1,30 „ 2,00 „ 2,00 „, 0,90 i,_o
_
Beleefd aanbevelend M. F. KLOOSTER,
in voorraad prima Brastagi 111111111111111l aardappelen per kattie f 0,15 Steeds
imiiiiiiiiiiiiiiiiimiiiiiiiiiiimiiiiiimiiiiiimimiii
iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiMiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiniiiiiiii
Tel. 140
Hollandsche Spliterwten Hollandsche Capucijners Hollandsche Bruine Boonen Krul Vermecelli Figuur Vermecelli
527
i—^^^^^-^^^—^^II HI I I I I I I I I I IHI I I I I I I I I I I I I I I I I I I I I I I I I IfiISiI I I iI I IiI I I I I I I I HI
E
Zoo juist ontvangen:
ue?.de Rozijnen Krenten
GOLDENBERG & Co.
E 359
M. F. KLOOSTER {Toko Handelsplein, No. 18, Tebing Tinggi,
Prima Abrikozen
|
i MEDAN. =
m
aamamamammmmmmmmmmmaaßaammmmmwaamaamma^
1BISCUITS 1 [F*} ONVERSNEDEN!
| Importeurs:
413
Maat 1.73
Belawan, Tel. 28.
I
■
IMSTERDAMSCHi MAATSCHAPPIJ VAI ■ = LEVENSVERZEKERING ==== PAKKEN
HEEREN VERLOFGANGERS
KONINKLIJK FAKETVAART My.
Sinaasappel
-
|
H
———-
Een nieuw product der firma Gancia, hetwelk door zijn barnsteen kleur en bijzonder fijnen smaak speciaal door dames wordt geprefereerd.
van F voor „4-95 6—
|
s. s. „VAN HEEMSKERK" ddo. 4 dezer te Belawan van Sabang geariveerd, bracht overscheeplading
ï
zooals:
1 1 1I
SHIRTS
!
(wit)
_|
PRIMA
i
I ! Het I
ONZE BERENDE
■
KONIHKLfJKB PAKETVMRT Hij. i
met suiker en amandel- E E schaafsel
I lange
ITOT |
Jsascha! |
I TiiiiimiimiiiiiiiiiiimiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiHiffi
gevuld
|nizza
s
EN MET DEN tóen DEZER
1 I Gancia Vermouth Bianco
1 TENNIS-
|
verschillende soorten E
JJSULTANA
\
....
■
i
iiimmimiiiiimiiiiniiiiiiiiiiiiP-
II |
a/iVI.
f
DE BESTE TER OOSTKUST TE KRIJG
|
!
De Agenten:
DB RIJN- & MOESELWIJNBN | VAN DE FIRMA HINCKEU & WINCKLER, FRANKFURT zijn door selectie en verzorging
Firma E. DHERS
"MiHuiimiinmiiiiiiHiiimiiiiiiiHiiimiimiiiiiiimiiiiMMiiiiiiiiiMMimiiiim
-
iVIEDAN
-
Telefoon 65 242 !S
■~________________a___H______________________a__________^___
-
EAU DE COLOGNE
-
-
KAIUFERBLOKJES HOSPITAALLINNEN iHENTHOL EUCALYPTUS BONBONS ALLE RUBBERARTIKELEN ALLE MEDICINALE ZEEPEN
-
CHEMICALIENHANDEL „INSULINDE" __~<~~i______■■___________
_■_■■_
____3___HH
__i_______________________Y_____________B__i^____________—________________
KeBawan 8Q
Me da».
-
Tei. iaoi
_______T _________M____l__________r*__^_KS—__BP-_____B__n___i^___a__H^_____*a^__________i
■
GOUDREINETTEN
Heden nieuw ontvangen:
Wordt gevraagd voor een klein electriciteitsbedrijf ter Oostkust van Sumatra
een electricien
RUBBER CORSAGE BLOEMEN BLOEMENHANDEL
Sumatra Post.
„PETISSAH"
—
|
Goed adverteeren beteekent geld verdienen
|
—
ORANJE BIOSCOOP
I ■■■■ „De Lievelingsvrouw
I
N.V. HANDEL ittlJ. SIN SENC HAP TEL. 951
VERWACHTEN BINNENKORT
— MEDAN — KESAWAN4891
in de hoofdrollen
|
f
\
,
ï»
S t UDLI fi 547
pakhuisweg—
TELEFOON 581
*O_
|
1
Een geheel nieuwe productie A/_P_l_rl3ö** W **^»__S*
I
g
EMIL
S»JI^-C»**L_P
met
den
Eminenten
Artist
«lANNINGS
8 Grootsch Cinematografisch kunstwerk naar den roman van Henry Sienckiewicz
"_|(_>*"|
m 8 >9 -^^-***
II __£__-_**
§
nrr
I
TOLLNAES en KARINA BEL
Immortal Photoplay of Romance Incarnate met de artiesten John Barrymore en Mary Astor. » KEBON SIGARET 8 _^ïl _nrt-£-_r*l fl **%-%** Een der meest fantastische Oostersche films tot nu toe g S»*"^^ »*a*M^?m UIII (Ben vervaardigd. » Arabische Nacht) COÖPERATIEVE VER7 BRUIKSVERBENIGINQ S De hoofdrollen worden vervuld door
je
1
1 GUNNAER ffcfl_tf"_
2
JBABTOS il !|
v. d. Maharadja"
|
POLA
NEGRI, PAUL
WEGENER EN ERNST LUBITSCH
I
in twee dagen tijd 6® paren schoenen!
Tel. 1097
Huttenbachstraat 22
Sollicitaties met opgave van leeftijd, 373
vroegere werkkring, event. diploma's etc. onder No 1464 Administratie De
| Wij verkochten
8
§
s 8
g
8
l. 5
y
\
|
Is dat overtuigend genoeg?
Tel. 619
Toko KeSaWail
IMinera lwaterfabiek
Medan
||
„MINERVA"
I
IX Eerste Eui-od. fabriek sn Dcli «~ ■___■
.
.""**"■■
______fl_N______
I
■_P
___■
Ons welbekende merk K 1
I
-JsJseïd/aanbevelend
N.V. Handeisvg. J.A. LIND.
Tei.N0.246
I
TWEEDE BLAD NEDERLANDSCH- INDIE DE REGENT VAN BANLOENG. Zijn verblijf in Holland.
Raden Adipati Aria Wiranaia Koesoema, Regent van Bandoeng, die seuert begin October van 't vorige jaar in Nederland vei loeft in opdracht vau de Ned.-lndische regeering ontving een verslaggever vau de Tel. in de particuliere woning, dieny in de residentie heeli gehuuru en waar hy in hootüzaak wordt beuiend door twee ouue getrouwen uit Pasoeudan. Lte Raden Ajoe en de Regent bleten _ich vrij wei te nebben aangepast aan het üun zoo geneel vreemde Klimaat, ai vonden zij de kou nu juist niet zoo prettig eu ai verlangden beiden erg naar den zonnescnijn van nun vaderland. De sneeuw landscnappeu liaddeu in hun strakke, majestueuze schoonheid echter een overweldigendeu indruK op neu gemaakt en dit alleen was wel wat Kou en guurheid waard. De Raden Ajoe, jong, slank figuurtje, dochter vau deufatinvau Soeinedaiig. Raden Soeriadiharuja, den zoon van den vroegereu Regeut van Bandoeng,
Verlangde zeer naar Uaar twee Kleintjes, die zy by haar ouders in de Kepaaüau te
had achtergelaten. Het doel van deRegeut, zoo ook dat van het Districtshoold van Fort ue Koek, is tamehjK uitgebreid. Het omvat bestudeering van ue sociale verhoudingen iv Nederland, speciaal Öoemedaug
ten
aanzien
van lanu- eu tuinuouw. De
ontwikkeling dezer bedrijven in Holland en de daanu heerschende toestanden v turnen een voor den Regent uiterst belangwekkend studiemateriaal .He reis heeit
geenerlei poiitieK doei. De regeeringsgemachtigde voor de Bestuurshervormiug in N. O. indië, de oud-Resident van Boera baja, mr. Coheu, regelt de reizen, die tot bovengenoemd doel moeten worden ondernomen en dient den Regent van raad, wanneer deze zulks moclit wenschen. Ook de minister van Koloniën stelt levendig belaug in de vervulling van deze opdracht en Uau reeds twee maal een onderhoud dienaan gaande met den heer W iranata Koesoema. Allerlei jaarverslagen en proetschritteu op dit gebied ziju reeds doorgewerkt;—het Departement van Lauubouw levert uitmuuteude stof!—De groente- en vruchtenveinugeu in het Westland (Poeldijk) werden bezocht en de Regent uitte zyu groote bewondering voor de schitterendeorgauisatie, door de Westlandsche kweekers door eigen initiatief eu eigen kracht tot stand gebracht. Hy is overtuigd, dat voor de SoendaneeBche groente- en vruchtenkweekers uit de door hem besiudeeide voorbeelden veel nut te halen is, en meent dat iv zyu regentschap een voldoend aantal ondernemende Inlandsche land- en tuiulieden zai zyu, die na goede, regelmatige voorlichting en aanmoediging behooriiJKe resultaten kunnen
verkrijgen. Zeker, een landbou wieeraar ofeenEuropeesch bestuursambtenaar begint met prijzenswaardige toewijding te organiseereu, maar ambtenaren zijn aan overplaatsing onderhevig eu kort nadat ze ziju vertrokken, begint gewoonlyk wat zij opgebouwd hadden te verloop, n ; —hun opvolger voelt er niet zooveel voor of acht ér zich niet geschikt genoeg voor en teloor gegaan is alras de arbeid van den voorganger. De Regent is evenwel blijvend in zyu regentschap gevestigd en al kau hij niet doorloopend zich inteusief met de zaken bemoeien, hij kan controleeren, steunen, aan-
moedigen,' doen voorlichten. Te Groningen vertoefde deRegent even eens een week. O^k daar had tiij zeer veei
gezien, dat zijn bewondering had gewekt: de coöperatieve fabricage van landbouwproducten, de proefstations, het laboratorium voor onderzoek vau den bodem. Ein er stond nog heel wat op het programma:
Friesland, Deventer, Boskoop, Aalsmeer. Frederiksoord, Bergen op Zoom Maar de
Regent heeft den tijd nog! Hy behoeft pas iv Juli terug te keeren. Een ander belangrijk onderdeel van zijn taak is de bestudeering van het Nederlandsche politiewezeu en den reclassoeringsarbeid, waarmede men kort geleden ook in Indië een aanvang heeft gemaakt. Maar niet alleen de Regeut gebruikt zijn tijd zoo goed mogelijk; de Raden Ajoe wenscht niet achter te blijven en zal door vriendelijke tusschenkomst van prof. Van Poelje, den voormaligen inspecteur van het gemeentelijk onderwys in Den Haag, verscheidene inrichtingen van onderwijs bezoeken. Zij is zelf zeer goed ontwikkeld eu ■
Bpreekt
uitstekend Nederlandsch. Moutes-
DE SUMATRA POST ZATERDAG 4 FEBRUARI 1928. gebreide communistische actie gevoerd is, vernam de Tel. dat he; er thans rustig is, maar dat de propaganda op de hoofdplaats eu in de omstreken in het geheim voortgaat. De veiligheid is toegenomen, aaugc zien de misdadige elementen, die deze propaganda voeren, scherp gecontroleerd worden, maar een bvpaalde kern van desperado's, die zorgt buiten den greep der justitie te blyven, vormt een latent gevaar. Het is bekend, dat onder dezenRegent ten aanzien van de communisten een zuivering is gehouden in het Baudoengsche en dat heeft hem natuurlyk naast vele vrienden ook vijanden bezorgd. In Den Haag bereikte hem betrekkelijk kort na zijn aankomst een anonieme brief, uit Nederland afkomstig, waarin de Raden Ajoe en hyzelf met den dood bedreigd werden. Er is geschreven in ecu Indisch blad van verscheidene dreigbrieven, doch het is bij dien eenen gebleven. De Regent heeft den brief doorgegeven aan zijn raads man, mr. Cohen, eu heeft er verder niets van gehoord. Hij vermoedt, dat de brief van communistische elementen afkomstig is. Wetende, dat de heer Wirauata Koesoema vóóf zijn vertrek naar Europa pogingen iv het werk had gesteld, op verzoete der on dergeschikte Inlandsche bestuursambtenaren om een Vereeniging van Pnaji's te stichten, deelde de Regeut op ecu desbetretteude vraag nog mede, dat deze vereeniging inderdaad was opgericht. Zy had ten doel, zuiverheid te bevorderen in het Iniaudsche bestuurscorps, zoodat gevallen, zooals er onlangs in Noord Midden Java een was voorgekomen, uitgesloten zouden zijn iv de toekomst. De grieven der lagere bestuursambtenaren zouden thaus beter tot uiting kunnen komen; durfde zoon ambtenaar niet rechtsreeks over de handeliugen van zijn meerdere te klagen, dan zou hy zich in elk geval kunnen wenden tot den voorzitter van zyn vereeniging. Dan zou het niet meer kunnen voorKomen, dat een patih een paar maanden lang de tractementeu van de onder hem staande wedana s en assistent wedana's inhield tot eigen gebruik, zooal3 nog niet langgeleden geschiedde. De vereeniging zal iv drie departementen verdeeld zyn: West, Midden en Oost Java. Het Departement West Java is bereids ontstaan en de andere zuilen spoedig volgen. Wij hebben hier alzoo te maken met een vereeniging, die onderling vertrouwen tuschen de ambtenaren aauK weekt, de zelfcorrectie bevordert en ouderliuge steunverleening tot stand brengt. Zoo bestaat reeds in Wiranatta Koesoema's vorige regeutschap, Tjiandjoer, en ook in zyu tegenwoordige bestuursgebied, Bandoeng, een bank voor pnaji's, die tegen ecu rente, lager dan die vau het Voikscredietwezeu, geldnn verstrekt. Het kapitaal is gevormd door maandelijkscue contnbutiën van de ambtenaren zelf. Over enkele persoonlijke aangelegenheden sprekende vernam de Tel. dat Raden Ajoe Sangkaningrat voornemens is, de reis naar Mekka te ondernemen, alvorens naar Pasoendan terug te keeren. De Raden Ajoe, die door den Regent tot Caïro zal worden vergezeld, is in net geheel niet bevreesd, den hadj (den heiügeu tocht naar Mekka) mede te maken, aangezien dit voorjaar een duizendtal Motiamraedanen uit hetRegentschap Bandoeng den tocht naar de heilige stad zal ondernemen. zoover is het nog niet Intusschen Voorshands zal de Regeut nog in Nederland blijven om daar op velerlei terrein materiaal te verzamelen. Geen twijfel, of hij en de Raden Ajoe zullen het vele dat hier leeren en ondervinden, straks ten goede doen komen aaa huu landgenooten in het Preanger-bergland, zegt het blad.
—
De Chineesche pers. De Ind. Crt. schrijft. Er is en wordt in de Europeesche dagbladen van ladië nog wel eens van leer getrokken tegen een deel der Inlandsche en Chineesch Maleische pers, veelal van wege de anti-Nederlandsche tendouzon en valsche aantijgingen van verscheidene, daarin gepubliceerde artikelen. Zelfs werd destijds in een weekblad scherpe critiek uitgeoefend op het feit, dat de regeering middels de bekende „Perso verzichten" van Volkslectuur de uitingen der pers helpt verspreiden. De redactie van bedoeld periodiek zag daarbij klaarblykelyk te gemakkelijk over het hoofd, dat minstens 95 procent der Europeesche ingezetenen dezer gewesten geen couranten in de Inheemsche talen kan lezen. Door Volkslectuur wordt het ecu iegelijk mogelijk gemaakt om middels zuivere en objectieve overzettingen kennis te nemen van den inhoud der verschillen-
sori onderwijs, den cursus voor werkende meisjes, huishoud- en iudustriescholeu ; van dit alles wil zij zich een helder en volledig de Maleische bladen. beeld vormen. Wie de Maleische taal voldoende onder Vragende naar den politieken toestand de knie heeft om de Inheemsche bladen in zijn regentschap, waar iudertijd een uit- t i kunnen volgen, of zich de moeite ge-
gmiimimimi u
I
iiiiiiiiiiillNllllHllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllHllllllllllllllllllllimimmil^
|
WENSCHT U
| Uw Malthoid
Dakbedekking
|
opnieuw te prepareeren, dan adviseert de fabrikant PABCO ALLÜMINIÜM verf Door gebruik van deze beschermïngsverf trekt ten volle profijt van de bijzondere eigenschappen van MALTHOID !
|
_Iü
|
■
Importeurs:
|
|
LINDETEVES- STOKVIS
|
I| |
ffiiiiiiiiiiiïiiM
|
|
|
NO. 30.
troost, geregeld
kennis te nemen van o e „Persoverzichten- van Volksleeiuur, zal inderdaad moeten toegeven, dat er veei in staat, wat uiet door den beugel kan eu zeiis den toets eeuer onbevooroordeelde entiek niet kan doorstaan. Maar wie ac zaken niet uitsluitend van één kant be schouwt, zal evenmin kuuuen ontkennen, dat er iv de Inheemsche pent, naast veel oukruid en kaf, ook tal van uitingen voorkomen, welke de kennisneming o verwaaid zijn, wijl zich daarin de verlangens der bevolking afspiegelen. Bij de beoordeeiing van het karakter der inheemsche pers dient terdege rekeniug to worden geh,uden met de omstandigneid, dat, naarmate zij toenam iv groei en ontwikkeling, de scneidingshjn tusschen Chineesche eu Iniaudscne pers steeds scherper getrokken werd. De Cniueesch Maleische pers is, wat berichtgeving eu behoorlijke verzorgiug der journalistieke cuisine aangaat—een eerste vereischte voor een dagblad—over tiet algemeen verre do meerdere van de Iniaudscue pers. Van de eigenlijke Iniaudscne pers kan, althans teu aaus.en van ecu goeu verzorgde berichtgeving, uiet hetzelfde gezegd worden, juaar zij streeft naar CuineescliMaleische zuster naar de kroon, waar het er op aankomt net blad voor het pubneK leesoaar te maken üoor sterk geKruide entrefilet* en hoofdartikelen. Dat de toon dezer bladen daaronder Itjüt en, iv navolging van gelukKig slechts éóti enkel Europeescn blad, ue bekeude tropeustiji opgeld doet, laat zich licht begrijpen. Men vergete ecuter niet, dat de Chineescne en inlandsche pers in deze lauden uiet kan b.gen op een ouderdom en tradi tic als de Europeesche bladen. Iv waarneid verkeert zy nog inHeen titurm uudDrangperiode, waaraan zij, ook ai begiuueu sommige teeKenen op het tegeudeel te wyzen, nog lang niet ontgroeid is. Vroegrijpheid en jeuguige onbezonnenheid zyu wel de meest tyuische karaKtertreKkeu van de redactievoering, inzonderheid van enkele Chiueeseh-Maleiscne bladen. Jongelieden, die, behoudens ecu enkele oetreureuswaardige uitzondering, op de redactie der Europeesche bladen de rol van jongmaatje mogen vervullen, vulleu de kolommen vau bedoel .e bladen met lange bescuouwiugen over onderwerpen, waarvan zij de bcteeKenis niet vatieu, ot zij gaau een collega van een coucurree reud uagbiad te lyf in ecu stijl eu ecu scheldioou, waarop zelfs de fameuse schepper van den tropenstyl jaloerscu zou worden. Uit eeuwige gescheld en gewroet in elkaar's antecedenten en particubere aangelegenheden schijnt een veel der Chineesche gemeenschap te vervelen. Eu ue daad aau ue vaaK uitgesproken gedachte van alkeuring voegenu, heboeu eindelijk eenige vooraanstaande Chineesche ingezeten van Batavia het initiatief genomeu tot belegging van een vergadering in het gebouw vau de Slang Hwee, waarop mede piaaiselijKe Chineesche journalisten eu vereenigmgsmauuei: waren uitgenoodigd. De voorzitter der gehouden vergadering, Lic Shau Miug, hield een redevoering, waarin nij over
een comité van arbitrage, bestaande uit 15 leden, oeuoemd. De taak van bedoeld comité zal zyu om geschillen tusschen vereeuigingsmaunen en journalisten zooveel uk» gelyk bij to leggen en onder de Cuiueezen een geest van verzoening en vredelievendheid te brengen. 01' het comité aaarin gemakkelijk zal slagen? Wij meenen het te moeteu betwijfelen. Indien men daarbij Kennis neemt van de breedvoerige commentaren in de Keng Po eu Sm Po, wordt men in dien twijfel nog versterkt. Eerstgenoemd b*ad levert o.a. de volgende commentaar: „Wy willen hier even ouzemeeni gzeggeu over de oprichting van bedoeld comité Wy 'hebben reeds op de bycenkomst als onze meening te kennen gegeven, dat wy niet instemmen met deze beweging, niet omdat ons het doei ervan niet goed of verheven lijkt, doch de resultaten, welke zij zal afwerpen, zullen, naar onze meening, van weinig beteekenis zijn om niet te spreken van geheel nihil. De redacties der dagbladen-zelve achten het weuschlijk hun bladen zooveel mogelijK op hooger peil te brengen. Hoewel niette ontkennen valt, dat ouder bedoelde redac teuren er stellig ziju, die over de schreef gaan eu van nun blad geen courant voor het publiek, doch een orgaan maken voor persoonlijke aantijgingen. Het publiek zelve moet terzake zijn opinie te kennen geven en deze opinie moet aikeurend staan tegenover dagbladen, die haar boekje te buiten gaan. Doch totuutoè bleek duidelijk, dai het Chineesche pubiieK zich weinig van dergelijke zaken aantrekt. Het is derhalve de plicht der leider er naatte streven in de eerste plaats de puolieke opinie te zuiveren en gezond te maken." Tot zoover de redactie vau de Keng Po. Haar uiteenzetting wekt sterke retniuiscenties aau hetgeen de heer Stokvis ten aauzieu van de „puolieke opinie" inden Volksraad te berde heeft gebracht. Een meening, w elke trouwens niet zoo heel ver van de waarheid afstaat, meent het blad. De redactie vau de „Sm Pu'- tapt uit een auder vaatje en is van oordeel, vat de publieke opinie in den loop der laatste jaien aanmerkelijk veranderd is. Zij zoekt veeleer de schuld van den slechten toon In een deel der Chineesch Maleische pers bij do redacteuren zelven, die tegen elkaar uit concurrentie-nijd of anderszins te keer gaan. Dergelijke peroonlijke aanvallen en polemieken hebben voor den doorsneelezer niet het minste uut. De redactie van de Sm Po eindigt haar in zakelijken trant gesteld artikel met de verklaring, dat het niet in haar bedoeling ligt om zich als raadgeefster van de leiders der verschillende bladen op te werpen, doch zy' acht het desniettemin vau het hoogste belaug, dat nu eindelijk eeus een eind kome aan het oaderlinge tw;stgesthrijf en de ChineeschMaleische pers op hooger peil worde bebracht.
I
1
I
1
1
f
MCKSKOEMTJhB/EZ
aam»
e_\
UT OP HET M-QK
W
mitE ENsi.ioT__
I |
|
lEDER PLANTER DRINKT GRAAG NA VERSTREKEN
vflf V
\M\^ll I II
§
1^
|
IjK^fff
DAGTAAK
| 1
EEN GLAS BECK'S KOENTJI-BIER
1 t
Killlxlll£ i Uit Padang. Uit Padang senreet men aan het Nieuws: Zooals be_,end zyu uier sedert kort groote cuituur-maatschappyen werkzaam. ik noem siecuis ncuameu ais: de Koloniale uanK, ue liauuelsvereeniging Amsterdam, ue ia. Watering & Co., en de Cultuur Mij. -.orintji.
illllKlllfii^
van de politieke, sociale, intellectueele, economische en moreele ontwikkelin» zijner leden. De Boud tracht dit doel te bereiken door: lste aile hier. te lande wonende Chineeneezea op te wekken tot de vorming van een iunigen band, noodig voor eene samenwerking en eene onderlinge steunver-
namen dezer cultuur maatschappijen leening. üeooeu een auUeren KiauK als die, welke 2de te streven :;aar de voorziening van Uier tevoren cunures eutameeraeu of vat goed onderwys, vooral voor het Chineesche trachtten te uoeu: vroegere cousessie-jagers kind, naar mate aer behoefte. en scharrelaars, die, aueen tUKOp winst3de het daarheen te leiden, dat de Chibejag, groudeu aanvroegen in erfpacut, neesche handel zal kuuuen beschikken met vet vooropgezette d^ei die zoo spoeover doeitretfende orgaueu, welke instaat uig mogenjK, nei'st met veel winst, van zuilen ntaüten zijn om mede te werken du inmu te uoen. aau de bevordering van den Chiueeschen OeiuKKig ia hierin verandering ten goede handel. genomeu. 4de het hoog houden van de Chineesche lioveugenoemde maatschappyen brengen cultuur ter verwerving van eene eervolle iets tot stand ten bate vau ons Indië. plaats voor de Chiueezeu in de Ned.-lndiAhe ooolüu brengen contract koenes mee. sche samenleving. Zoo voet thans de K.P.M. o.m. reeds iadrasde met andere vereenigingen en parpocra aan, terwyi er plannen bestaan om tyen samenwerKing te zoeken, indien zulks ooK SasaK aan ie doeu, een reede, in de bevorderlijk kau zijn voor de bereiking -aüijneid der Opuier districten, waar de van het gestelde doel. Koloniale Bank groote belangen neeft, en 6de middels een periodiek het streven waar ooK voor expori-oesieuide-gewasseu der vereeniging in ruimereu kriug ingang van den lulaudacueu ooer zieuderoogen te doen vinden. De
vooruitgaan. iv va seizoen werden b.v. 1500 kiston thee zaad aangevoerd uu Bntscn-iudië, ecu waarde vertegenwoordigeud vautlouoUO.—, uitaiuiteuu ten uehoevo vau ue tt.V_A_ eu ue Ouituur _iij. Koriniji. sedert Kort is voor den Directeur vau Lanubouwde Emuiahaven opeugesteid voor vev ïuvoei eu do Keuring vau tUeo Zaad, uit net ouiteuiaud. _>eze keuring wordt verricht door het personeel vau Ueu Landbouw-vooriicuungs aieust en bij onsieuteuis, door deu gouv. veearts (J) Daar feiteiyk ac Laudbouwvooriichuugsdienst is ingesteld teuüehoeve van den luiauscnen .Landbouw den
—
dood geen peulscmll tje in dit gewest)— appreciëereu wy hier het ten zeerste, vat door dezen dienst nog tiju kan woraen gevonden voor werkzaamheden zuiver iv net belang der groote cultures. Zoo zuilen wy dan biuuenKort ook een belangrijken uitvoer van thee krygen, daar de oudern. „Haiabau" boven PajaKoemboemboeh reeds een aanvang heett gemaakt met het bouwen vau een labneK. De koffie uitvoer is iv I__7 enorm geweest, te weten 250000 picols ter gezamenlijke waarde van bijna 10 millioen gulden. De cassia en ook ue rubber export ueemt steeds toe. Copra is iets minder dan verleden jaar, nl. 30.000 ton in 1926 tegen 28.000 ton in 1927. Dit zijn mooie cyters voor een gewest als Sum. Westkust, te meer, daar bijna alles nog afkomstig is van den lnlauuachen landbouw.
De aanvaring te Priok.
aansluiting op net benent inzake de aanvaring tussenen de schepen Siöerg eu Kanmoen in de haven van Taudjoug Priok, verneemt Aneta nog dat het geval plaats vond heel vroeg iv den morgen. In
De Si berg stoomde op Priok aan, toen ongeveer op vyf myl afstand van de baven aldus de kapitein van dit schip men zich plotseling tegenover de Karimoen bevond, welke bezig was daar voor anker te gaan. Door de duisternis en een juist op dit moment losbrekende hevigen stortbui was meu het uitzicht kwyt. De Kanmoen werd aan stuurboord getroffen, de Siberg aan baktoord. Beide schepen werden eenigszins ingedeukt. De schade is echter van geringen omvang en beide schepen zouden waarschyuiyk in enkele dagen tyd hersteld zyn. Het werk ondervindt geen stagnatie.
—
—
Het krulsspreken met Nederland. proeven met het radio-telefonisch kruisspreken met Nederland worden nog geregeld voortgezet, al bemerkt men daarvan zooveel niet. Alleen radio amateurs, die geregeld uitluisteren, zullen daarvan meer weten te vertellen. Nu is practisch deze zaak op het doode punt gekomen, meldt het A.I.D. Kootwijk is normaal gesproken vrü perfect, doch in Bandoeng en op den Malabar gaat het niet meer zoo hard vooruit, als men gaarne zou willen en wel door gebrek aan de noodige materialen. Deze zyn in Europa besteld en te verwachten is dus, dat binnen afzienbaren tijd het kruisspreken meer geregeld zal plaats hebben en ten slotte voor publiek verkeer zal worden ingevoerd. Tusschen de bedrij ven door worden nog verschillende gesprekken gearrangeerd. Zoó kreeg de directeur vau het G. 8.-departement, ir. D. de longh Wzn., gelegendheid, met zijn dochter in Rotterdam te praten. Omgekeerd was het de minister van Waterstaat, mr. IJ. van der Vegte, die een gesprek had met iemand hier ter stede. (Bandoeng). Het bleek echter weer niet doenlijk, don legercommandent, luitenant-generaal H. L. t_a Lau, met een familie in Nederland te verbinden. Het wachten Is dus op de reeds geplaatste bestellingen en dan zal er spoedig weer een opleving op dit gebied te conDe
Chineezen-bond. Inzake de reeds eerder geplaatste mededeeling, dat met de voltooiing van de statuten en het huishoudelijk reglement van den op te richten „Chineezen Bond in Nederlandsch-Indië", ook wel geheeten Chnng Hwa Hui, de werkzaamheden van de commissie van voorbereiding van het eerste Chung Hwa Hui congres beëindigd waren, kan Aneta nog raededeelen, dat het doel van genoemden bond zal zijn: lste In het algemeen den groei langs ordelijken weg voor te staan en te bevorderen van den politieken, economischen en raaatschappelijken vooruitgang van alle bevolkingsgroepen in Nederlandsch-ludië en te streven naar het behoud en de ideëele betrekkingen met het stamland China. 2de In het bijzonder rekent de Bond zich tot plicht, om met alle wettige en geoorloofde middelen alle belangen van de in Nederlandsch-Indië gevestige Chineezen in den ruimsten zin van het woord stateeren zijn. te behartigen. 3de De Bond zal zich derhalve in de eerste plaats wy'den aan de bevordering
Straits Steamschip Company Ltd. Passagiersdiensten van
».
*.
Belawan
BOUWKUNDIG KANTOOR
„MEEUWSE & HARTOG *
ARCHITECTEN
„K E O A H"
AANNEMERS
Uitvoerders van alle werken op bouw- en waterbouwkundig gebied. : Binnenbetimmeringen en meubilair. :_:
naar Penang en Singapore eiken Zondag 5 uur n. m. s. s. „K U A L, A" Kantoor Oranje n. Woensdag eiken 5 u. m Penang naar 8. s. „SELANOOR" naar Port Swettenham en Singapore eiken Vrijdag 5 uur n. m.
—'"
Decoratiewerken
Huis Gang Mantri 7 Tel. 580
424 za.
Nassaustraat, Tel. 430.
venputies-taxatTes
Harrisons & Crostteld Ltd. Scheepvaart Afdeeling Telefoon No. 200 Medan.
336
DELCOLIGHT
PLANS'T
rJf^ af I /_»MrA Aws'osm*t JWM^^S''/_ i\ llffl&^L EÊr "^kLvi a% LW
Wij berekenen voor Venduties in Medan 6 pCt. Commissie Venduties buiten Medan 6pCt. Commissie Voor buiten - venduties worden door ons geen reiskosten berekend Desgewenscht afrekening den volgenden ochtend. Taxaties in Medan 2 pCt. taxatieloon
-<^^^^_Ü -^ffiMflfeM turnt "a^ea^lTX~ nJ-Wiffiii i
Hiervoor wordt reiskosten in rekening gebracht, wordt eventueel de vendutic door ons gehouden, dan berekenen
" -
ißw^*
*^fc_
11
Voor
EN 552 O IV D E R D E E L, EfrV DESKUNDIGE REPARATIËN TECHN. BUREAU J. J. AKKERMAN MEDAN TEL. 540
DE
I
—
I
wij geen taxatieloon. onze maandelij ksche commissievenduties kunnen te allen
I
■
24 Modellen
—
I
&& / \*
Leads the World in Motor Car Value
,_.^
I
é
fef!|
Alle 6 cylinder
OUDS BEKENDE :
/
*
WORDEN DOOR ONS GEÏMPORTEERD, ZIJN VERKRIJGBAAR BIJ DE VOORNAAMSTE TOKO'S, EN WORDEN GESCHONKEN IN HET
I i I
AGENTEN:
I
1 GRAND HOTEL MEDAN I
LAUTENBACH & Co., Telef. 68-325
NASH
VAÜV
a
"
""%(q
I ROODE PORT No. 13 êÊm 1 1 WITTE PORT No. 17 IMf I I SHERRY No. 3 JfiPi I
tijde goederen bij ons gebracht of door ons gehaald worden
"____________________________________________■
I /—*>&—v "^
'^ '*V
***
Handelsvereeniging B. H. KERKHOFF Kesawan 17
—
MEDAN
-
I
Telefoon 481
1 Hotel Belvédère, Brastagi j
mZ
■*
Kamers van f 9.— en f lO.— Zaterdagavonds Dansmuziek, Zondagochtends Matinee Telefoon Kaban Djahe No. 6 ftiiimimimuii iiiiiii
5
485 d. do. za.
iimimiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiimmii
iiiiiiiiiiiiiiiiiiii
iiiniui
ui
niiiiiniu
l Harrisons & Grosfield Ltd. | A
è Deze zeldzaam keurige Sedan wordt gedrevendoor een groote 6 cylinder, 7 maal gelagerde motor en wordt men als hel; ware gewiegd dooi" prachtveeren, weiKe gemaaKi zijn van een
/V1
fI
wagen, welke de kracht bezit om Uover de steilste hellingen te brengen en over de zwaarste wegen. Een snelheid, grooter dan gij ooit
andere 4 cyhnders.
—---——-— 'o^Sp
Alvorens een andere wagen te koopen komt eerst dit model zien en gaat ermede RIJDEN! Hier wordt schitterend aangetoond wat voor WAARDE men krijgt en waarvoor de NASH beroemd is. Tegen een zeer schappelijken prijs krijgt gij een wagen van een piachtkwaliteit waarvoor gij zoudt mogen verwachten veel meer te moeten betalen. Keurig van lijnen en kleur. Een NASETmet 7 maal gelagerde kiukas, wederom verbeterd om nog geruisenloozer en soepeler te Een
ti^g^u
STANDARD SIK 5 Pass. Touring 3600.— , 4000.5 „ 2 door Sedan „ ...„4500.— 5 „ 4 „ 5 4 ,*' Landau .. 4750., 4000.— 2 „ Coupé SPECIAL SIK 5 Pass. Touring 4500.— ickeyseat) 48°°-~
„
’I
_
’
wollen.
Pnq
A
{I
5 Pass. Touring_, -.
er.
. *
7
_!_, /rii:'';,"^ " «g^ Sp^ at) " 6500 " 7«oor H "r oeu_n „" £_vï~~ öow.— »
D
£LuT. . .
FEUILLETON Een ongoloofelijke geschiedenis door
(Copyright Sumatra Post) 18)
„Ik heb er van gelezen in de verslagen van die groote strafzaak verleden herfst hoe heette het proces ook weer ?" „Ik begrijp u al ! U bedoelt het proces tegen de moordenaars van Hallasch en zijn zuster." „Juist !" „Dan weet u ook, dat Ik van het Karasinserum geen gebruik maken mag!" zei de
—
dokter ernstig.
„En waarom niet ? U hebt het toen ook wel gedaan ! Daardoor heb ik uw naam leeren Kennen !" Dr. Kircheisen begreep opeens, waarom de baron juist hem, den niet-practiseerenden arts, gekozen had. Hij had in de dagbladen over net Karasin-serum gelezen, en scheen zich overdreven voorstellingen te hebben gevormd van de werking van het middel. Het
II
was noodig, hem die denkbeelden uit 't hoofd u. Ulam Singh is de eenige, die in staat is te praten. me te helpen. Maar hij kan dat alleen, als „Laat 't Karasin-serum er buiten ! U hij een half uurtje kan denken en handelen schijnt niet te weten, dat de schijnbare Wat er na dien tijd gebeurt, komt er niet beterschap, die er in 't begin is, gevolgd op aan. Als hij dan sterft, hebt toch zelf wordt door uiterst gevaarlijke verschijnse- gezegd, dat hij niet meer te redden is !" len. Een uur na het gebruik treedt een „Verwacht u medische hulp van uw In rijheftige reactie op, die meestal eindigt in senen tuinman? Dat is interessant een nartverlamming. Dr. Tilgner en ik heb- is zeker een collega van me ?" spotte Hij dr ben helaas maar half werk gedaan. Het Kircheisen. serum verkort het leven ; ik heb dus geen „Neen, Ulam Singh is geen arts. Maar recht er gebruik van te maken." toch is hij de eenige, die me kan helpen." „En in de zaak van Hallasch dan ?" riep „Dus een Oostersche kwakzalver? Ik ben de baron boos. bang, meneer Vogh, dat onze brave waar„Dat was wat anders. Hallasch was ver- zegsters en „kruidkundige" boertjes, moord, zijn zuster zwaar gewond. De ver- toch al lijdsn onder de concurrentie van die de denking rustte op den huisbaas, Neubauer, dokters, niet goed te spreken zullen zijn die, zooals later bleek, geheel onschuldig over deze nieuwe ster aan den geneeskunwas. De eenige getuige, Petronella Hallasch, digen hemel. lag op haar sterfbed en kon niet worden „U spot met me, dokter. U bent een man verhoord. Toen heb ik op verzoek van den uit de rationalistische, materialistische verdediger Petronella Hallasch een Karasin- school. U zal ik nooit kunnen overtuigen, injectie gegeven, om haar voor eenige minu- dat er in 't Oosten een andere wetenschap ten bij kennis te brengen. Ze heeft toen is, zeker ouder en misschien ook dieper dan werkelijk de daders genoemd. Er stond een de uwe, die haar beoefenaren krachten menschenleven op het spel, en daarom heb bekwaamheden geeft, waarvan u zelfs in en de ik zonder aarzeling het Karasin-serum toege- verste verte niet droomt." past. Maar nu . . . Er was iets in de stem van Vogh, „Ook nu staat er een menschenleven op het dat den dokter deed besluiten,meneer aan gehet spel, dokter !" zei de baron. sprek een ander karakter te geven. „Een menschenleven?" „O neen, nu vergist u zich", antwoordde „Ja. Het mijne." hij ernstig. „Ik_eb er veel van gehoord en „Ik begrijp u niet, meneer Vogh!" er ook wel iets over gelezen. Maar u gelooft „Neen, u begrijpt me niet en zal dat nooit toch niet, dat die fakirfoefjes onverklaardoen! Dokter, ik ben zwaar ziek, dat weet \ baar zijn ? Het zich levend laten begraven
'
'—
LEO PBRUTZ& PAUL FRANK
’’
| l V
% A
f| 1/ V 3
A
W
AGENTEN. 228
X 5v
j1
A V
?
l)
}£C_>)o<(>
o(><^^
—_
HET MANGA-BOOM WONDER
S?
1554
-
gaarne verstrekt door t
A HARRISONS 6 CROSFIELD LTD. (Shipping Department) Medan — Telefoon 200. w
Importeurs voor geheel Ned. Indië:
-
Alle gewenschtc inlichtingen betreffende passagetarieven, vertrekdata enz. worden op aanvrage
[]
eer?
2 Gang Secretarie Weltevreden.
JAPAN.
A
"
'.*<■.* De wagens worden geleverd COMI-«1 e"on'-«klJkspiegel, automatlsche "'emvlsscher h bumper.
N.V.H. ENGLEBERT & Co's AUTOHANDEL
g
*> X
W
A CCAA , 5500.—
OCEAN STEAMSHIP COMPANY LIMITED naar EUROPA, CHINA en JAPAN. STRAITS STEAMSHIP COMPANY LIMITED naar STRAITSHAVENS, BRITSCH NOORDBORNEO en SIAM. PENINSULAR & ORIENTAL STEAM NAV. COMPANY naar EUROPA, CHINA en JAPAN. COMPAGNIE DES MESSAGERIES MARITIMES naar EUROPA, INDO-CHINA, CHINA en
¥
I
ADVANCED SIK
X
BIBBY LINE naar EUROPA via RANGOON. HENDERSON LINE naar EUROPA via RANGOON. CANADIAN PACIFIC STEAMSHIPS LIMITED naar EUROPA via HONGKONG, VANCOUVER en NEW VORK. BURNS PHILIP LINE naar BRISBANE, SYDNEY en MELBOURNE.
A
-------—---—.-—-——
PL?EJ T' r^ni " Coupe8!?^?r»iJ h"i^ "V 'T £"' «ro olet)' , 4Roadst?r £S" "S~ rln 5* Pass. ,5500— door Sedan a
§
zijde! remmend, \l X S
bestuaSaaV.^ASH VIEifwiELREMMEN
BcheiSlt To iocn kosiV&wafef aeze wagen "_gf_S?__; mei meer aan
’
V
noodig hebt. Bliksem-snelle acceleratie. ook de meuwe NASH yeeTen^ stuk voor Btuk voor dit bizondere model ontworpen, geven de wagen een enorm comfort. Heerliik gemakkeliik naar beide ten emde een enorm vlug ö remmen te verzekeren,
-
Passage Afdeeling
bijvoorbeeld komt natuurlijk neer op training van het lichaam, voor zoover 't tenminste geen bedrog is. Andere experimenten berusten blijkbaar op suggestie. Tot deze categorie behoort vermoedelijk ook de proef met de boon, waarover men eenigen tijd geleden zooveel ophef maakte." De baron was bij de laatste woorden van dr. Kircheisen opgestaan, leunde met de handen op de schrijftafel en keek den dokter opmerkzaam aan. „Welk experiment bedoelt u ?" vroeg deze. „Het experiment met de boon ! Het werd in het Züricher Psychologisch Genootschap twee jaar geleden, voor zoover ik weet voor 't eerst, aan een klein gezelschap geleerden vertoond. Een Indische goochelaar begroef een boom, die binnen een half uur uitgroeide tot een bloeiende rank van ongeveer twee meter hoogte. Hij heeft daarna net experiment in omgekeerde volgorde herhaald, tot hij de boon weer in de hand had. Later heeft hij 't zelfde met een rozenstruik gedaan. Ik heb de vergadering niet bijgewoond en ken 't verhaal alleen uit de dagbladen. Zoolang ik het experiment niet zelf gezien en onderzocht heb, houd ik 't voor schitterend geënsceneerden humbug." „En als ik u nu zeg, dat ik juist dit experiment met eigen oogen heb gezien en onderzocht, en dat 't geen humbusr is, dokter ?" De baron stond nu rechtop. Hij beefde over zijn geheele lichaam van opwinding. „In Indië f" vroeg de dokter. Hij had een
koortsthermometer in de hand genomen eIJ schoof dien den baron in de okselholte. „Neen! Hier in dit huis!"
„Waarschijnlijk vertoond door Ulam Singll' meneer Vogh ?" „Ja, dokter Kircheisen ! Begrijpt u »* waarom ik zooveel hecht aan zijn betel" schap ?" „Waren er nog andere critisch aang6' legde personen bij die proef tegenwoof dig ?" „Ik was de eenige." „Bent u er wel zeker van, dat u niet v* drogen bent ? Of' dr. Kircheisen glifl,' lachte „laat me zeggen : dat u niet bet slachtoffer hent geworden van een onwetef' schappelijke wijze van controleeren en c°u' stateeren ?" „(ieef hem een injectie met uw seruöj' breng hem tot bewustzijn, een half uur ma»\| en u zult het experiment zelf kunnen zien e° , onderzoeken. Dat beloof ik u !" „Ik heb niet het recht, meneer Vogh, b® leven van dezen, na alles, wat u me ?e\, telt, ongetwijfeld interessanten patiënt &'i leen uit wetenschappelijke nieuwsgierigb el in gevaar te brengen, of moedwillig te ?e korten," zei dr. Kircheisen glimlachend. „U schijnt me niet te gelooven, dokter!"
—
—
—
—
Wordt
vervol
'
VELERLEI
wj.-.« niet «Heen vette ganzen maar ook vele Louis ci"or in deu school vielen. Nog altijd is garfzelevér een Straatsburgsche specialiteit, waartegen geen andere "^tad ter wereld ook maar in de verste verte kun cpncurreereö, ledere boerin om en bij Straatsburg en Col'mar heeft, al is haar hofstede nog zoo kleiiu i-i di is herfst een gans, die vet gemest mei worden. Nadat de arme dieren gedurende deu zomer met talrijke soortgenooten hunne dagen op een weiland hebben gesleten, worden ze i lotselmg héél alleen in een hokje opgesloten ; zóó klein en laag, dat de gans er niet rechtop in kan staan en zich zoo goed ais niet vermag te bewegen. Immers, hoe meer rust, des te meer vet. Twee a drie keer per dag wordt de vogel uit het hokje gehaald en gevoed. De boerin, die er in werkelijkheid héél anders uitziet dan ze op sommige pastei-potjes staat afgebeeld, neemt het dier tusschen de knieën, trekt het den sravel opev,, duwt er een knijper tusschen eu laat een bepaalde hoeveelheid mais in het keelgat glijden. Als bij ongeluk een korreltje in het verkeerde keelgat komt, is het dier verloren, of beter gezegd, gered, want dan stikt het onmiddellijk. In groote fokkerijen worden de dieren kunstmatig gevoed. De mais loopt dan automatisch door trechtervormige buizen in de geopeüde snavels en verdwijnt in den slokdarm. Het mesten duurt ongeveer drie weken. In dien tijd moet een normaal dier twintig liter mais naar binnen hebben gekregen. Het gewicht varieert dan tusschen vij'tien en twintig pond; de gezwollen lever weegt ongeveer één pond. Als de menschen besefden welke kwellingen de arme ganzen ondergaan zou menigeen niet meer zóó intens als thans het geval is, van de Straatsburgesche lekkernij genieten. In November en December nemen de fabrieken de levers in ontvangst. De boerinnen komen dan met groote manden uit hare dorpen. Zij kennen de waarde van het artikel en laten op den prijs dut niet afdingen. De kooper betast voorzichtig de lichte, gladde vleeschmassa, want lever en lever is nog lang niet hetzelfde. Er bestaat ouderscheid in kleur en qualiteit. Een leek zou dat verschil waarschijnlijk niet eens merken, de pasteibakker echter weet maar al te goed, dat het succes van zijn fabrikaat voor drie kwart afhangt van de hoedanigheid van de lever.
Een veel begeerde lekkernij. den loop d'-r jaren ziju .i. woordei Straatsburg en ganzelevt-rpastei als hot v,,iiv geheel geworden. Meu ben** n waarlijk geen smulpanp re zij- om bij het I oor. u va den imam Straatsburg onwillekeurig te deu*en aan een gerecht dat over do gehfcle beschaafde wereld als een uitgelezen delicatesse geldt, meeut het H. 81. Wie in Straatsburg komt, ie. st telkens Jyeer op deuren en ramen de namen \an bakende pasteifabrikanten. Gij kunt ganzeleverpastei koopeu in deu 'omtrek van de Munsterkerk eu dichtbij het Goethehuis. Gij vindt ze ook volop iv de vele kleine straatjes die bij den Dom beginnen en aan den stillen deftigen rivieroever bun einde vinden. Als den vreemdeling in die donkere straatjes met spelende kinderen en slapeude katten, tusschen kleine onbeteekenende bakkers-, slagers- en kruidenierswinkeltjes plotseling ecu helder verlicht eu mooi versierd wiukelraam opvalt, kan hii er zeker van zijn, dat de geheele étalage beotaat uit ganzelex er, in alle mogelijke variaties, zoowel wat fabrikaat als verpakking betreft. Groote zwarte truffeloogen staren hem aau Uit spiegelblanke vleeschgelei, aspic of gelatine. Soms is de lever vermengd met malsch kalf'svleesch en vaak ook wordt zij gebakken in een goudachtig pantser van feuilletédeeg. Daarnaast ziet men haar in steenen of beschilderde porseleinen potjes, in terrines, zooals de vakterm luidt. Straatsbnrg's roem als leverancierster van de wereldberoemde pastei, dateert uit de achttiende eeuw, toen een kok, Close genaamd, afkomstig uit Noru.andië, in dienst van den Maarschalk de Contades, haar voor het eerst gereed maakte. Omdat hij de ganzelever week vond en moeilijk te hanteeren, kwam hij op het luniinyuse denkbeeld haar met vleesch en kruiden te vermengen. Een bepaald soort truffel, „truffe du Périgord" genaamd, gaf voor haar zoet en tevens scherp aroma aan het mengsel den zeer bij zonderen smaak die haar tot delicatesse zou stempelen. Langen tijd bleef de pastei het zorgvulgeheim van den maarschalk. dig behoede Pas toen hij den Elzas verliet, opende Close iv de Meisengasse te Straatsburg een winkeltje waar hij zijn zelfbereide pastei verkocht, tieeds na enkele jaren werd hij een beroemd In
|
ADV£RT£NTI£& \
nifln,
KOLIEK
De beste Toekangs
Spoedig verlichting Niet alleen kinderen, doch ook volwassenen lijden ernstige pijnen tengevolge van teveel eten, verandering van voedsel of drinkwater. Reeds jarenlang wordt
CHAMBERLAIN'S COLIC REMEDY
gebruikt als het welbekende middel, dat spoedig verlichting geeft bij koliek, diarrhee en maagkrampen.'
Chamberlain's Colic & Diarrhoea. Remedy behoort steeds bij de hand te zijn, daar koliek, krampen, cholera en diarrhee plotseling kunnen optreden.
CHAMBERLAIN'S MEDICINE Co.
| GIDS | Güntzel & Schumacher | voor den Belasting Betaler Zoo juist verscheen :
lall-riskl iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiniiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiimiiiiiiiiimiiiiimiiiiiiiii
iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiimiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiii
in Nederl. Indië. Tarieven en wenken, samengesteld naar officieeie gegevens DOOR
B. WOLF
De beste Afwerking De beste Recommandatie
IDe
1
I
AUTOMOBIELEN
p§
llllllllllllilllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllll
llllllllllilllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllll
|
TEL. NOS. 42-43-44 EN 45 MEDAN, iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiniiiitiiiii
|
iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiimiiiiiiiiiiiiiiii
220 V.
Artesische & Mijnbouwkundige Werken
.
TEBING TINGGI \Jtf Q R
EE N E
TELEFOON96
Boring naar ar.esisch water (eventueel onder garantie)
OPSPORING naar PETROLEUM. JODIUM en STEENKOLEN, over geheel Nederlandsen indiëSchitterende referenties van greote Maatschappijen ter Oostkust.
I
ï
SMALSPOOSMATERIAAL
1 gij
|
_^^
WAGENS 05^-*^ LOCOMOTIEVEN
HOOFDAGENTSCHAP
|
HUTTENBACHSTRAAT
TE
17,
KESAWAN
tllHnH.lllffllUlHllHlülüfflHM
17
*
I
1
| |
MEDAN:
TELEF.
1126.
SUBAGENTSCHAP:
1
467
TELEFOON
581. 464 w.z.
j
|
dan 1424
I
:—:
TEL. 211.
Dus;
I
laat U kleeden door
i
KLEEDBRMAKERIJ
I
I
mMmmmmmmmtawAeaaaaAama^aaai^A^mmama^mK^aaeei^^A^aÊaAa^m^aAaaeaaaamWf^am
NEDERLANDSCH INDISCHE ESCOMPTOMAATSCHAPPIJ OPGERICHT 1857 HOOFDKANTOOR: BATAVIA
AMSTERDAM
AGENTSCHAPPEN:
's GRAVENHAGE
ROTTERDAM MACASSAR SEMARANG BANDOENG MEDAN SIBOLGA BENKOELEN MENADO SOERABAJA CHERIBON PADANG SOERABAJA SIMPANG DJEMBER PALEMBANG TEGAL DJOKJAKARTA PONTIANAK WELTEVREDEN NEEMT GELDEN è. DEPOSITO. RENTEVERGOEDING VAN 2V, TOT VL pCt VOLLEDIG TARIEF OP AANVRAAG VERKRIJGBAAR 206
Accountant en Belasting-consulent te Batavia.
VAREKAMP & Co| Boekhandel me
VERZEKERING VOOR
I I I
beste Naam
CORNFIELD'S
BANDJËRMASIN
-
Rrijs f 4.13
1
I I I I
De beste Coupe De beste Stoffen
Des Moines, lowa, U.S. A. Bevat geen verdoovingsmiddelen 203—1
HANDEL MAATSCHAPPIJ
IWIJ
HEBBEN
aamaaaaaaaaaaaaaaaamaaaaaaaaaaaaaaamamamvmammmm
WEDEROM VOORRADIG
I
PRIMA MÉTAL DÉPLOYÉ
I I1
IN BLADEN VAN BxB VOET IN DE
VOLGENDE SORTEERINGEN
I
I
No. 1-17-3-4-0- 34 iiililMiiiii
I
4tk CARL SCHLIEPER
KESAWAN 124
IH
iIIIIIIIHIIIIIHIHIIIIIIIIIIIIIHIHHII
I
TELEFOONS 481-482 SiIIIiIIIIHIIIIHIIHIIIIIIIIHIIIHIIIII
]y[
£ DAN
_*.
SCHAAKRUBRIEK.
onzen schaakmedewerker.) Om het eerste klasse kampioenschap. belangstelling mag de eerste klasse
(van
Met
dedigd, kreeg de eene ovatie na de andere. De avond sloot met een ontmoeting tusschen de vliesf gewichtboksers Kohier (Duitschland) en Gleizes (Frankrijk). De Franschmau, die in elk opzicht de beste was, dwong zijn tegenstander in de vierde ronde den stryd op te geven.
competitie van den Nederlandschen s chaakbond worden gevolgd. Het is „s'pannig", zooals een Haagsche collega plaoht te zeggen wanneer wy een interres*sante wed* strijd bijwoonden. N.R.Ct, wij bovenstaande De waaraan Het Vereenigd Amsterdamsen Schaakontleenen, nog hier H aan : teekent verslag genootschap heeft een flinke overwinning succes Schmeling, bewijst Bovenstaand van behaald op de Nieuwe Rotterdamsche wel, dat deze een man kar. w > den waarmee sche schaakvereeninging en zich daarmede tot een van de ernstigste candidaten voor te rekenen valt. Hij is nogjon_-, 22ja.tr, en bokst pas 2 jaar als beroepsboksei, ua:uin het kampioenschap opgeworpen. den Onderstaande bijgewerkte stand geeft van hij 40 gevechten maakte en de meeste Sehmeüïig k.o. won. In beide handen heeft de spanning een duidolyke voorstelling. een geduchte putch, wat de Italiaan Bonag gesp. gew. verl. voor tegen ptn. lio ookhfMi\ besneurd. Blijkbaar beeft deze er 2 2 D.D. 13»/, 67, 4 eenflght van willen maken, is wild begonnen 3 2 V.A.S. 1 17 12* 4 en dat is hem nu, zooals hetmeer gaat, slecht 11* 2 N.R.S. 1 1 8 2 bekomen. Toch was hij een geschikte tegenUtrecht. 2—2 67, 137, stander voor Schmeling en dez^n waardig. Hij 1 14 6 A.S.C. had zelfs meer buitenlandsche reputatie beste papieren. D.D. heeft nochtans de* dan deze en ook meer ervaring. Van de A.S.C. kan het genootschap, indien Het is echter zeer de vraag, of Schmeling met het sterkste team wordt uitgekomen, in het zwaarmiddengewicht kan blijven. Hij winnen, zoodat het lang niet onmogelijk is nog in zijn groei en zonder tours de force, is dat de strijd D.D.—V.A.S. de beslissing die natuurlijk zijn kracht verminderen, kan zal brengen. In dezen wedstrijd heeft de hij bezwaarlijk het zwaarmiddengewicht strijd om het wereldkampioenschap zijn halen. Hij zal spoedig thuis hooren in de invloed doen gelden. zwaargewichtklasse en misschien kan hy Men schijnt, en dat verheugt ons uiter- dan —bij goede leiding en instructie, waarmate, de d 4 partijen beu te zijn. Bovendien aan het in Europa nog al eens mangelt! is er in dezen wedstrijd fel eu vinnig geeen mooi figuur maken als Europeesch vochten. Geen punt is cadeau gegeven. zwaargewicht. Veel anders dan „kolossen" Het aantal remise partijen, slechts twee, zijn er op het oogenblik in dit gewicht in is ook teekenend. Europa niet. Wij laten de twee interessantste partijen Dr. Peltzer in Amerika. hieronder volgen. De Duitsche athleet dr. Peltzer vertoeft V.A.S. N.RS. op het oogenblik neg in Amerika waarbij 1 J. Davidson —8. Landau *— * echter nog niet aan wedstrijden heeft 2 H. Weenink mr.G.CA. Oskam 1— 1 deelgenomen omdat de Duitsche Athletiek 3 J.L. Kersten F.C. Haaiebos 1— 1 geen toestemming heeft Bond hem daartoe 4 M. Sonneuberg—E. de Haas 1—0 het Kölner Tagegeven. Volgens willen 5 N.Moldauer J.F.W. Mannéa 7,-7, blatt zich echter opnieuw dr. Peltzer heeft 6 mr. Silvain Groen—lr. J. van tot dien met verzoek om aan gewend bond Weering 7»—7s op overdefete banen te eenige wedstrijden 7 dr. C. Garsten Meyer 0— 1 meent dat zijn Hij mogen deelnemen. 8 I. Plukker -A.H. M. Wap V«—V« deelneming aan dergelijke wedstrijden in 9 dr. B. Frank 1— 0 JJ. de Boer hij ten minste in con10 J. v. d. Kar S. Wechselraann 1 0 Amerika, wanneer zich niet geheel in con hij ditie is—mocht hij ook niet starten ditie voelen dan zal 6V,-27, voor Duitschland van bijzondere beteekenis Partij van het tweede bord. is. Peltzer wijst er op, dat de Duitsche Wit: H.Weenink, Zwart: mr.G.CA.Oskam. deelnemers aan de Amsterdamsche OlymSpaansche Partij. pische Spelen wel toestemming krijgen 1. e2—e4 e7—es, 2. Pgl—f3 PbB—c6, 3. om in Duitschland aan wedstrijden op Lfl—bs a7-a6, 4. Lbs-a4 PgB—f6, 5. 0-0 overdekte banen deel te nemen, zoodat LfB—e7, 6. Ddl— e2 o—o, 7. La4Xc6 d7Xc6, het onbillijk zou zijn hem het deelnemen 8. Pf3Xes TfB—eB, 9. d2—d3 Le7—d6, 10. aan dergelijke wedstrijden te verbieden. Pes—f3 Pf7—ds, 11. De2—dl Pds—b6; 12. Dr. Peltzer merkt aan het slot van zijn Lcl-g5 f7—f6, 13. Lgs—d2 LcB-g4, 14. brief nog op, dat hij niet voor een succes h2-h3 Lg4—d7, 15. Pbl—c 3Pb6—cB, 16. uj de Amsterdamsche Spelen zal kunnen Til—el c6—cs, 17. Pc3—e2 PcB—e7, 18. in staan, wanneer men hem thans de geLd2—l4 Pe7—c6, 19. Lf4Xd6c7Xd6, 20. Pe2 legenheid ontneemt om door aan wedstrij—f4, Pc6—es, 21. d3—d4! PesXf3f, 22. Ddl den deel te nemen zich te oefenen. Men Xl3c5Xd4, 23. Dl3--b3f KgB-hB, 24. Tal beeft juist, zoo schryft hij, den laatsten tijd -dl Ld7—cs, 25. TdlXd4, TeB—es, 26. Pf4 .n Amerika verschillende groote zalen —d6Lc6Xds, 27. Td4Xds DdB—e7, 28. Tds .ngericht om reeds in Januari met een Xes d6Xe6, 29. Tel- dl, h7—h6, 30. Db3— ernstige voorbereiding der athleten voor b6TaB—eB; 31. c2—c3 KhB—h7, 32. Dbö- Arasterdam te kunnen beginnen. d6 De7Xd6,33. TdlXd6, TcS—c7,34.Kgl— fl Tot dusver heeft dr. Peltzer zich in Kh7—g6, 35. Kfl—e2, Kg6-f7, 36.Kc2—d3 Duitschland door zijn eigenaardig optreden Kt 7—e7, 37. Td6—ds Tc7—c6, 38. c3—c4 niet sympathiek gemaakt, vooral bijster Ke7—eB, 39. b2—b4 KeB—e7, 40. a2—a4 het van der. Duitschen Athletiek bestuur Tc6—c7, 41. c4—cs Tc7—cB, 42. Tds—d6 Bond heeft hy nog al eens tegen zich in Tc7—c6, 43. Td6Xc6 b7Xc7, 44. Kd3—c4en het harnas gejaagd. Waarom meu hem Zwart geeft op. echter thans belet aan enkele wedstrijden Partij aan het derde bord. te nemen, i& niet duidein Wit: F.C. Haalebos. Zwar: J.L. Kersten. lijk.Amerika deel Onregelmatig. 1. de—d4,dl.—ds:2. pgl—f3, PgB—f6; 3. Lc2 AGENA. —g5, e7—e6; 4. e2—e3, PbB—d7; 5, Pbl—dB, Ontvang-dagen. LfB—e7; 6. Lfl—d3, c7—cs; 7. c2—c3, b7—b6; Maandag, Woensdag en Vrij8. .3—e4,dsXe4;9.Pd2Xe4,csXd4; 10.Pf3X Gouverneurdag, des ochtends 9—12 uur d4, LcB—b7; 11. LgsXt6, Pd7Xi6; 12. Ld 3 Kurgemeeste»-: Maandag, Woensdag en Vrij—Lst, Ke8—18; 13. Pe4Xf6, Le7Xf6; 14 Pd 4 dag, des ochtends van 9—j2 uur —f 3(.direct o—o zou Wit in moeilijkheden Assistent-res. van Dcli en Serdang, eiken brengen wegen DdB—ds) DdB—c7; 15.Ddl werkdag van 9—12 uur. eiken werkdag van —e2?, Lf6Xc3f; 16. Kei—fl (nog het beste) Gewestelijk: secretaris 10—12 uur. 16, , Lc3—f6 17. Tal—el, TaB—dB; 18 Wethouder voorTech. en Gror.db2—b3, KfB—e7; 19. h2—h4, h7—h6; 20, Thl Wethouders: iederen Dinsdagmorgen z.nken, —_3, TdB—d6; 21. Pl3—es, ThB-d8; 22.De2 -12 uur. 10 —h5, Ke7-fB;23.Th3—c3!,Dc7-e7; 24. Tel Wethouder voor Fin. en Gm.il —cl, Lf6Xes; 25. DhsXes, De7Xh4; 26. Tc3 bedrijven, iederen Vrijdagmie—c7? (dit leidt terstond tot mat) 26 dag 4—5 uur.
**
Onderwerp:
Schade-verzekering".
(Bediening van den H. Doop).
Maleische dienst, 's avonds om 7 uur. Jeugdkerk: om half elf voormiddag. R, K. Kerk. Zondag, 5 Februari. Om 6.30 uur v.m. 11. Mis; waaronder algemeene H. Communie der kinderen; om 8 uur Hoogdienst met toewijding aan het H. Hart. Gm 9.30 uur v.m. Maleische dienst. Om 8.30 uur v.m. Chineesche dienst in de kapel van het R. K. Internaat. 's Avonds om 6.30 uur Lof en Rozenhoedje.
—
—
—— — — ——
—
—
Zondag, 5 Februari. Om ïM uur voorra. Hoogmis; 's avonds om 5.30 uur hét. Donderdag, 9 Febr. 's avonds om 5.30 u. Lof. Kerk, "(Resident s weg 14.)
Gereformeerde
Godsdienstoefening. Zondagmorgen om 9 uur: ds. Wiersinga. Onderwerp: Zelfs de kleinste groot. Collecte voor het Hooger Onderwijs.
Methodist Church. Sunday, Febuary sth. 5.30 p.m. Regular English Service. Sermon Topic: „God and His Pèople" by Rev. P. B. Means.
Td6-dlf;
27.
TclXdl.
Dhff—hlf;
28.
SPORT. SCHMELING BE: OUDT
ZIJN TITEL
Schmeling wint van Bonaglio en blijft kampioen van Eu ropa:
Pro Juventute. Spreek nur voor belanghebbenden eiker Maandag om r>.lf> uur ii.ni. in het gebouw der
§
lilllllllllllliUllllllliilHlllilllllllllllillllllilllllllHlUllllllllllllllllllllllllllllllllllillllllllllllllllillll
OP REIS I j| met een
BILLARD
_
_
-^^^^^_i__j_—i ' ri.^^^»i___^^_zi: ,d_si,_»__. ""v*
-j~.
-■
'■_.
a*
"^^^£2*>__.-
in.
Barometer M. hij On O.
'. v.m.
12 h. in.
f>ti.m.
761.4
761.T
759.4
|
§j met een
WEERBERICHT van het DELT PROEFSTATION van 2 Febnari 1928. Teinpeiateur in "C.
—
Itegen-
mui*.
min.
29.2
22.2
% Kelat. vochtigheid
0
Dunr
vail j en
zonneschijn 7 v. in. 12 s. in. ■" n.m.
ï v.
in. !ot
5 n.m.
§ met een 94
71
83
met een
Ouderdom er» gezondheid
THANS IN iÉillllli
EUROPEESCH BEHEER lIUIIIIII
Mode-
| //
n
-r
'I \
*f\
I
Zomer |M
%Ml
_a
_3i
r7
W
I
1 | |
| \
PR^
Modern
_
Europeesch
Regenjas
COSTUME
j
ï110*-s*!van G. B. BORSALINO FU LAZZARO
i
1 HAKEFA
|
/ft^L 1
'__#
f
Wm&
met een
jQSEPH
WARD
comf ort | | engeeft een aangenaam gevoel van zekerheid 111 l ! 11111111il umi il itini il in 11iiitiii t: nm ie 1111umi
Alleen
gevestigd Huttenbachstraat.
l SiiiuHirairiiiKiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiHira^
I
1
|
J
Illlllllllllllllllllillllllllliiiiiiiiiinitllll
1I Medan s Warenhuis
'
%
1 n 15 m.
J^RY^* T!ENri£:N
m
1
Ss^??:
Medansche Schaak Club.
|
EN GELSCH
___*,i__S!!^__»f_M_iß
Clubavond iederen Vriidagavond half acht in de kleine zaal van het Medan Hotel. Huis voor ouders en opvoeders Geopend de 1e en 16e van iedere maand van 5—7 u.'s n.m. In het Avros g-ebouw 2e verdieping
ASSISTENTEN
Whtt-t-tm-I»
-_
■ tair-^ff^j—Hr^A^
Hulpfonds ter Oostkust Sumatra, Spreeknur
jonggezel
|
-
___■
Voor de verleden maand in het Berlijnsche Sportpaleis gehouden wedstrijden was naatafdeeting Donderdagmörgei de belangstelling buitengewoon groot. Het vanSpreekuur U..'i(i Kanonnemveg 10. 9.30t0t Losloopend enorme gebouw was tot de allerlaatste plaats Spreekuur Presidente: Donderdag '« morgen werd met ingeleid een 9a. 30—12 n. in lokaal der Vor. bezet. De avond match tusschen Hatkopp, Berlijn enFaust Frankfort in vier ronden, die met een overKerknieuws. winning op punten voor den Berlijner einProtestantsche Kerk. (Medan.) met huis, zoekt collega als huisgenoot. digde. In den daarop volgenden strijd tusZondag, 5 Februari. Jirieven onder No. 1472 Adm. De schen den Duitscher Walter en den neger Holl. dienst om 9 uur voorm., door ds. K. Legget bleek deze laatste technisch debeste Kostelijk. Sumatra Post. te zyn. Hij won den strijd, die over 4 ronden ing, op punten. Na de halve finale om het ampioenschap middengewicht voor Duitschland, gingzijn tegenstander dapper te lijf, zoodat Kiausch in de zesde ronde zwaar aan het linkeroor getroffen, op advies van den aanwezigen geneesheer den strn'd opgaf. Herse werd tot overwinnaar uitgeroepen. Bij de Handelsvereenlging „Amsterdam" kunnen nog eenige geroutineerde Noach, Duitschland en Gay,Frankryk waren geplaatst worden, bij voorkeur met ontginningspractijk. Alleen do volgenden, die in den ring verschenen. assistenten Deze strijd was niet bijster interessant. zij met goede vooropleiding en niet ouder dan 35 jaar komen in aanmerNoach, die nog niet opdreef was, had toch king. Sollicitaties schriftelijk te richten tot de H. V. A. te Medan de leiding, daar hij in elk geval beter bokste 1480 dan de Fransehman. Gay bleef zich dapper verdedigen tot het einde van de achtste jiiiiiiiiiiiiimiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiimiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiimiiiiiiiiiiiiiiiniii^ ronde. Noach behaalde echter een welverdiende overwinning op punten. Na een pauze van 15 minuten waarin de opwinding van de toeschouwers met het oog op de aanvangende kamp om het kampioenschap in Europa zwaar middengewicht, TELEFOON ISO haar hoogtepunt bereikte, verschenen de tegenstanders in denring. Eerst had deltaliaan Bonaglio wat aan te merken op de ban dage's van Schemeling en het duurde geruimen tyd aleer men het eens was en de t-_S_____S__gJ ZINDELIJKE KAMERS strijd eindelijk kon beginnen. Het duurde precies 2 minuten en 3 seconden. Bonaglio DEGELIJKE KEUKEN m\^mm viel den Duitscher fel aan. Zijn boksen was UITSLUITEND a LA CARTE = echter niet zeer fair, zoodat het publiek beprotesteeren. gon te Hierdoor werd Schmeling zeer opgewonden. Hij beheerschte zich spoedig weer, sloeg een paar maal zonder de beheerder iii.niiij,jii den Italiaan al te zeer te treffen, om dezen «^huo daarop met een zwaren. rechtsche uitte slaan. i7 De geestdrift was onbeschrijfelijk. SchmeIlllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllf. ling, die zyu titel op waardige wyze had ver- r.illllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllimillllllllllllllllllllllltllll
HOTEL
_—^jt**-*_i
I
Seer. Maandag 9—12 v.m. Manggalaan 25.
—
I
uur 684
tiet *7
Weeskamer, Medan.
De oude dag verklaart niet noodzakelijk nierz .vakte, rugpijn, stijfheid der spieren, " vev jatische pijnen en last met de urine nvnschen op leefüj 1; wan? te"wijl som■n jong zijn op BÓ-jarigen leeftijd, zyn anderen oud als zij 60 zijn. Maar de o?de dag brengt gezondheids wijaheid. Oude menschen zijn verstandig door de harde ondervinding en zij zeggen: „Wees opgewekt, maur ga niet laat naar bed. Vermijd zware maaltijden en buitensporigheden. Neem lichaamsoefeningen de noodige rust.' Zoovelen verwaarloozen deze eenvoudige regels en worden bijgevolg te spoedig oud. Foster's Rugpijn Nieren Pillen passen oude menschen. Zij regelen de urinewegen zonder de maag, lever of ingewanden te verstoren. Zij bevrijden bejaarde perTheosofische bibliotheek. sonen van rugpijn, verminderen de aanleg Poloniaweg iNo. 19 Geopend iederen Maan dagavoud eu op de avonden vóór de taari besars voor rheumatiek en helpen om de kwade van 5 tot 6 uur n. ra. Hoeken gratis te verkrij- gevolgen van urinezuur op het gezicht, het gen. Ook voor niet-ledeu. geheugen en het gehoor tegen te gaan. Bibliotheek O. K. v. Sum. Inst Duizenden danken hun goede gezondheid Gebouw Dcli Planters Ver. Geopend iederen aan Foster's Pillen. Woensdag 6 7.30 u. ni. Hoeken ook op schrif Verkrijgbaar in apotheken en toko's telijke aanvraag. a fl. 2.—per flancon. Gen. Agenten: Rath kamp & Co.. Batavia, enz. Roemer Vlsscher Vereenigmg afd. Medan.
f
"
1 Alleen gevestigd Huttenbachstraat* 1 Telefoon 20
vs_b
,
Kf I—e2, ÜhlXdlf; 29. Kd2—e3,Ddl—r2matl
1 -.
Tandjong-Balei.
-
——
| Medan's Warenhuis
I
i
DERDE BLAD.
DE SUMATRA POST ZATERDAG 4 FEBRUARI 1925. FINANCIENEN HANDEL
AMSTERDAMSCHE
De winsten van de verschillende maat.schappijen zullen niet zoo bevredigend zijn ais in 1926, doch de meeste van haar hebben nog een ruime marge boven haar dividenden verdiend en over het algemeen is de kaspositie ven de industrie buiten gemeen krachtig. Onder de redenen, op grond waarvan men betere vooruitzichten voor 1928 kan verwachten, zijn o.m. te noemen de gunstige toestand op de geldmarkt, de kleine voorraden en de waarschijnlijkheid, dat de prijzen zullen stygen, alsmede ook het feit, dat de industrie bezig is zichzelf te bevrijden van de hooge kapitaalslasten. Dit laatste is mogelijk, doordat de interest op langen termijn lager wordt, waardoor de conversie van leeningen met een hoog rentetype mogehjk wordt, en zoodoende dus de bedragen voor couponbetalingen
BEURS.
ring van de aankoopen van effecten. Voorts wordt er gewicht gelegd op de voortdurende uitbreiding van het bankcrediet dat een belangrijke factor was op de aan-
NO. 30.
GpHs_s_____EE____sßs_________s_____s_S_^
|
1|
N. V. BUITENLANDSCHE BANK VOOR SUMATRA
-
deelen- en beleggingsmarkt. De bank waar(Opgave Buitenlandsche Bank voor Gevestigd te Amsterdam Kantoor te Medan : Julianahuis schuwt er voor, dat deze toeneming van fl Sumatra.) het bankcrediet niet voort kan duren, tenzij te Telegramadres: BUITENB AN K MEDAN goud aan den voorraad wordt toegevoegd, Telefoon No. 578; na kantoortijd No. 804. vorige £" of wel de reservebanken nieuwe credieten fl koers §Si verstrekken, welke den gouduitvoer overiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiMiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiim 27/1 '28 treffen. Het zal al het4ongelukkig zijn, zoo -*'° EFFECTEN, REKENINGEN COURANT, BELEGwordtin het overzicht gereleveerd, wanneer CerU Ned. Handel My. 174 174 men zou meenen, dat de bronnen waarover Wed. lud. Handelsbank 177 177 GINGSADVIEZEN, ADMINISTRATIE VAN VERMOGENS de reservebanken kunnen beschikken, onJavasche Boscü _._.pi. Mij. lul 104 Holt. Jlunst_ijde md. . . uitputtelyk zouden zijn. 164 160 REKENINGEN UITSLUITEND IN NEDERLANDSCH COURANT, Maekubee I_4 124 Ned. Kunstzjjdefabr. Rubber verkoopen. 414 409 WAARDOOR GROOTE KOERSVERLIEZEN TENGEVOLGE Ned. Ind. Gas My. 287 246 heer Burger gaf van de onder zijn De Verg. Chemische Fabr. OMREKENING IN INDISCH COURANT WORDEN VOORKOMEN 85 85 directie staande maatschappijen den volgenHoll. Draad & Kabel 147 — 404 den stand van oogst en verkoopen per ulto re_i__H__S_____S--___£ü!s_s_s___s_s_________^ du Croo & Brauns 36 verminderen. op: 1927 Linde ïeves Stokvis 174 In de eerste helft van het afgeloopen Sumatra Rubber-Cult. Mij. „Serbadjadi". Aequator Mijnb 100 jaar ontvingen de Vereenigde Staten nog Gedurende 1927 werd geoogst 1.925.448 halve Lebong. Redjang 148 143 ongeveer 56 millioen aaa goud, terwijl in kg. rubber. De raming bedroeg 1798.000 Alg. Exploratie 82 85 Mijnb. Mij. Boeton de tweede helft de goudschat met ca 200 halve kg. rubber. Sedert de laatste opgave 157 154 millioen Singkep Tin afnam, als gevolg van grooter werd verkocht 437.900 halve kg, rubber tot 438 427 Kon. Petroleum 338 348 uitvoeroverschot, zoodat over het geheele dooreen bruto 104Vg cent per halve kg. Totaal Perlak Petroleum. ... 77 77 jaar 151 millioen meer uit- dan ingevoerd verkocht uit oogst 1927 1,447.358 halve kg Amsterdam Rubber. 312 308 werd. Volgens het overzicht moet de rubber tot dooreen bruto ÏOOl^ cent per Amsterdam Tapanoeli. . — 112 verklaring van een en ander hierin worden halve kg. De raming voor 1928 bedraagt Bandar Rubber 228 226 gezocht, dat talrijke in zijn lauden staat 1.910.000 halve kg rubber. Er vonden geen Dcli Bat. Rubber 248 246 goud in de Vereenigde Staten op te nemen voorverkoopen plaats. De koffie oogst beHessa Rubber 449 44 i als gevolg van het leenen van bedragen droeg 323 Serbadjadi 315 450 picols tegen een raming van 800 in tot nu toe ongekenden omvang. 197 V. I. C. O. 193 picols, waarvan verkocht 413 picols tot 85 HoU. Amer. lijn . . . 88 Op zijn beurt is aat weer het gevolg dooreen f 36.89 per picol loco lnuië. De raMaaty. Nederland 199 — hiervan, dat op het oogenblik Amerika de ming voor 1927 beloopt 000 picols. Nievelt Goudriaan. 132 137 goedkoopste en grootste geldmarkt ter Latnpong Suitatra Rubber. Mij. Geduren95 % Kon. Ned. Stoomb. Mij. wereld is. De Vereenigde Staten zijn door de 1927 weid geoogst 918.200 halve kg rub 118 119 Stoomv. Mij. Maas hun lage geldmarkt als het ware het ber. De raming öedroeg 960.000 halve kg „ „ Oostzee 106 105 reservoir, waaruit andere landen in de rubber. Sedert de laatste opgave werd ver803 H. V. A 793 laatste maanden hebben geput, om in hun kocht 194.200 halve kg rubber tot dooreen 180 179 Vorstenlanden groote behoefte aan leeningen te voorzien, bruto 10872 cent per halve kg. Totaal ver223 Krian Suikerfabr. 220 133 130 zoo heet hec in het overzicht. Kartasoera kocht uit oogst 1927 746.224 halve kg. rub Amsterdam Bedagei Tenzij de wisselkoersen door betalingen oer tot dooreen bruto 102V cent per halve 8 582 Dcli Bat Mij 587 aan de Vereenigde Staten beneden het Kg. De raming voor 1928 Gedraagt 1.000.000 470 Dcli Mij 468 goud-exportpunt zullen dalen, seheppeude ualve kg rubber. Er vonden geen voorverlioUand Sumatra leeningen, die aan het buitenland verstrekt koopen piaats. De koffie-oogst bedroeg ca. 271 268 Oostkust worden, onmiddellijk vorderingen op Ame- 8000 picols, tegen een raming van 8500 26 Kim boen Tabak Synd. . en in latere jaren schuldposten te onze picols, waarvan \eikocht 6328 picols tot rika 509 511 Mij Senembah gunste. Het bedrag van deze gestadig dooreen bruto f .OVa per picol, waarvan 226 DeU Spoorw. Mij. 228 58 57 toenemende credieten neemt van jaar tot 3328 picols loco Indië. De raming voor 1928 Bethlehem Steel. jaar toe. Do vorderingen die uit nieuwe beloopt 6000 picols, waarvan 2000 picols
.. .. . ... . . — —— ... .... .. .... .. .... ... .... .... . .... .
-
%
De economische toestand in de Ver. Staten. Het bedrijfsleven ia. Amerika werd in 1927 gekei:merkt door een tragen gang van zaken in het begin van het jaar ota daarna geleidelijk beter te wordeieQ in het voorjaar een bevredigend nn te bereiken. In den zomer trad een
seizoensreactie in, terwijl het herstel in den herfst teleurstellend waa en de levendigheid in de laatste maanden afnam, al
zicht. . Het jaarbesluit met een besliste slapte lD- de industrie. Niettegenstaanda deze afname echter in den allerjongsten tijd, bewogen handel en productie in 1927 zich °P een hoog niveau; Een van de meest opmerke.'ijke punten van de ontwikkeling in het laatste jaar is, volgens het overzicht, Wel dit geweest, dat de winsten afnamen, een gevolg van een verdere daling der Prijzen en ook van een inkrimping van h©t bedrijf in verschuilende belangrijke takken van nijverheid. Tijdens het jaar 1926 en de eerste helft van 1927 kou de "ödustrie zeer gunstig voor den dag komen Wat haar winsten aangaat, omdat niettegeu-
staande de dalende prijzen, de omvang JJer productie op peil kon blijven eu zoo-
doende de kosten per eenheid laag gehou~eQ konden worden. Met de vermindering van den afzet, die later in het jaaroptrad, j*e ed de invloed op de winsten zcü echter spoedig en vrij scherp gevoelen. Zooals vanzelf spreekt is elke vormin van winsten een bron van klachten, gering «och toonaangevende zakeamenschen met ervariag op gebied van handel en zullen bij een beschouwing van heele jaar 1927 allerminst ontmoedigd
industrie Qet zyn.
leeningen outstaan, zullen vanzelfsprekend verminderen, wanneer deze laatste zullen gaan afnemen. Indien de beleggingen van buitenland lis hier te laude zouden worden verkocht met het doel om de opbrengst uit de Vereenigde Staten terug te trekken, zouden hiei door vorderingen op de Ver eenigde Sta,en Kunnen ontstaan en het verlangen om winst te behalen kan hiertoe ten allen tijde aanleiding geven. Aan den anderen kant hebben buitenlandsche beleggers op groote schaal deelgenomen in buitenlandsche leeningen, welke in de Vereenigde Staren zyn uitgegeven. De depo sito's bij de Amerikaansche banken en de buitenlandsche kapitalen op de geldmarkt kunnen op elk oogenblik worden opgevraagd, liet bedrag aan buitenlandse!: kapitaal, dat te New-York emplooi zoekt of daar a deposito is geplaatst, is grooter dan voor dea oorlog, maar de positie van New—Vork in het internationale geldver keer is geheel verschillend van die welke het vroeger innam en hoogst waarschijn lijk zal deze vcranderiag van blijvenden
aard zijn.
Hoewel het zeer goed mogelijk is, dat deze buitenlandsche kapitalen zullen afnemen, is het onwaarschijnlijk dat deze overgang plotseling zal zijn of een storing zal veroorzaken.
Andere elementen van de betalingsbalans
zijn niet onderhevig aan plotselinge veranderingen. Inderdaad schijnt er alle reden om aau te nemen, dat de tijd van zeer abrupte wijzingen in den handel en in de wihKelkoerseu voorbij is. Geheel Europa schijnt thans stevig te zijn gegrondvest op goud-basis. De bank bespreekt verder uitvoerig de binnenlandsche credietsituatie, en wijst daarbij op de buitengewone uitzetting van de leeningen by 1926 vergeleken en wel speciaal op het verschijnsel, dat deze toeneming bijna geheel en al komt op rekening van de financie-
Robusta, ongesorteerd, werden verkocht tot f 44.50 per picol f.o.b. afscheephaven Indië.
Wai-Sumatra Rubber Mij. Geduiende 1927 werd geoogst 725.000 halve kg rubber. De raming bedroeg 720.000 halve kg rubber. Sedert de laatste opgave werd verkocht 218,570 halve kg rubber tot dooreen bruto 105s/4 cent per halvekg. Totaal verkocht uit oogot 1227 505.434 halve kg rubber tot door een bruto 102 s/4 cent per halve kg. De raming voor 1928 beloopt 784.000 halve kg rubber. Er vonden geen voorverkoopen
plaats. De koffie-oogst 1927 bedroeg 2129 picols, tegen een raming van 1800 picols, geheel verkocht tot dooi een bruto f 40 1/* per picol, waarvan 1629 picols loco Indië. De ramiug voor 1928 beloopt 1800 picols. Silau Sumatra Rubber My. Gedurende 1927 werd geoogst, inclusief overwicht 540.566 halve kg rubber De raming bedroeg 520.000 h. kg rubber. Sedert de laatste opgave werd verkocht 150.036 rubber tot dooreen bruto 107 cent per }/* kg. kg. Totaal verkocht uit oogst 1927 443.573 h. kg rubber tot dooreen bruto 102 cent per h. kg. De raming voor 1928 beloopt 540.000 h. kg rubber. Er vonden geen voorverkoopen plaats. Rubber Mij. „Ambaloetoe", Gedurende 1927 werd geoogst 384.380 h. kg. rubber. De raming bedroeg 360.000 h. kg. rubber. Sedert de laatste opgave werd verkocht 111.669 h. kg rubber tot dooreen bruto 1058/4 cent per h. kg. Totaal verkocht uit oogst 1927 299.372 h.kg. rubber tot dooreen bruto 101Vs cent per h. kg. De raming voor 1928 beloopt 400.000 h. kg rubber. Er vonden geen voorverkoopen plaats. Batoe Sumatra Rubber Mij. Gedurende 1927 werd geoogst 171.056 h. kg. rubber. De raming bedroeg 165.000 h. kg rubber. Sedert de laatste opgave werd verkocht 36.534 h. kg rubber tot dooreen bruto 100 cent per h. kg. Totaal verkocht uit oogst 1927 131.420 h. kg rubber tot dooreen bruto 97 1/* cent per h. kg. De raming voor 1928 beloopt 165.000. Er vonden geen voorverkoopen
1 Lindeteves - Stokvis f
Pzijn
na afloop van het spel uiterst gevoelig voor weersinvloeden. Zoodra Gij iets bemerkt van een gevatte kou, moet Gij, om erger
illllllllllllllllllll!IIIUIIIillllllllllllillllllMIIIIIIIIIIIIIII'_ plaats.
| ACHTERUITKIJKSPIEGELS 1
! SPIEGELGLAS, | MET RANDEN.
GESLEPEN 1 UITMUNTEND VERZIL| VERD EN VOORZIEN VAN
| UNIVERSAL BRACKET 5 iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiimmiiiiiiiiiiii I
1
§
I
I
1
I
Prijzen " ' 6 7
£
'.
...
. .
FL al_M
;
. .
!
350
._ |
4 o.—
„ = Automolbieltijaiiciel KOEK & Co. I ö
i-uxe uitvoering
s
513.
£"111111111111111
liiiiiiiniiiiMiiii
H JTlet na
iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiv
rooken
afloop
van
van
een
fijne,
goede
sigaar
%.§s#m /n
.
1
EN U ZULT TEVREDEN ZIJN
1
flojjg V»_iÉ K^
tokozaken
kg
thee.
IgIJSELMAN | MAKELAARS
&
STEÜPj MEDAN
5
DAARVOOR
In de voornaamste verkrijgbaar.
I
insulinde Cultuur Syndicaat. Gedurende 1927 werd geoogst van de onderneming „Margo Molio" 10.150picols tegen een raming van 7500 picols. De raming voor 1928 bedraagt 6000 picols koffie, waarvan voorverkocht 1000 picols koffie, ongesorteerd tot f 45 per picol, f.o.b. Soerabaya. Gedurende 1927 werd geoogst van de onderneming „Kajoe Enak" 190.336 h. kg. droge thee tegen ecu raming van 220.000 h. kg. De raming voor 1928 bedraagt 200.000 h. kg thee. Thee cultuur Mij.„Tjitamboer". Gedurende 1927 werd geoogst 415.960 h. kg droge thee togen een raming van 350.000 h. kg thee. De raming voor 1928 bedroegt 375.000 halve
(wM
|
§
Uw maaltijd!
NEEMT
1
SUPER SIXj
... — — — .... ..
yeel
te
HUDSON
.... .... .
veau
fl
! I EFFECTEN
PRODUCTEN
>
1§ \
I
tabletten „t&ayeh"
Bij rheumatiek, jicht, hoofdpijn en kiespijn hebben deze pijnstillende tabletten hun spore-, nemen.
-
t 467
IMAISON MEDAN
---h
DUSON
PARIJS
AMSTERDAM
Gev. sedert 1912
TJ STEEDS een uitgebreide sorteering aanbieden o. a. in
Door onze GROOTE OMZET kunnen wij
TOILE TTEN
in 't betere en in 't eenvoudige genre.
j*
5
s
Uitvoeringvan Effectenorders aan de Amsterdamsche, Londensche, Soerabaia- en Batavia - Beurzen.
» g 8 js
HOEDEN
in verschillende creaties.
VESTEN .. r I
in nieuwe modellen en kleuren.
1 BELEGGINGS - ADVIEZEN. I
Onze bekende
CHE M NITZ KOUS
in zilde f 4.75 en Fil d'Ecosse f 2.75
B
I
HET LEZEN van een
GOED BOEKI Is de volmaaksfe
vorm
van
intellectueel!
||
GENOT BB BOEKHANDEL
11
VAREKAMP fr Co. MEDAN
TEL. 211
maaaaaaaaamaaaaaaaaaaaaamga*m»
SUMATRA Medan, 4 Februari.
De Vereeniging tot Bescherming van Dieren. Donderdag a.s. des avonds om 8 uur zal in het gebouw van de Theosofische Loge aan den Poloniaweg een ledenvergadering van de Vereeniging tot bescher ming van Dieren plaats vinden. Op de agenda staat o.a, vermeld: vaststelling van het afdeelingsreglement en de verkiezing van het afdeelingsbestuur. Ook niet leden zullen welkom zijn. Een reclame-verordening te Siantar. Daar meermalen is gebleken, dat zonder vergunning van de overheid reclames worden aangebracht op plaatsen waar dit ongewenscht is en wel speciaal op boomen en dergelijke gemeente-eigendommen, heeft de voorzitter van den gemeenteraad van Siantar den raad een ontwerp verordening
aangeboden, waarin verbodsbepalingen zrjn opgenomen en tegelijkertijd de gelegenheid wordt opengesteld, om reclames te kunnen aanbrengen op door de overheid nader aan te duiden plaatsen. Blijkens het ontwerp, gelden de verbodsbepalingen alleen voor het oprichten, aanplakken of bevestigen van reclames langs en op muren, hekken, afscheidingen en boomen langs den openbaren weg. Het ronddragen en rondrijden van reclameborden is geoorloofd, voorzoover deze verordening aangaat, terwijl hetverbod niet toepasselijk zai zijn op aankondigingen, aangebracht op een woonhuis, winkel, kantoor, pakhuis, fabriek of ander gebouw dan wel op een muur of hek, welke uitsluitend betrekking hebben op het perceel zelf, den bewoner, of het bedrijf dat daarin wordt uitgeoefend. Overtreding zal worden gestraft met een boete van hoogstens f 100 of hechtenis van ten hoogste 3 maanden.
De Sekolah Derma. Hedenmiddag om 5 uur, heeft een verkooping plaats van door de meisjes der Sekolah Derma vervaardigde kantwerken en kleedingstukken. De veroordeelde Bengaleezen. De gisteren door den Landraad veroordeelde Bengaleezen, die wegens meineed in de zaak-Habiboe terechtstonden, zijn
voorloopig op vrije voeten gelaten, totdat het antwoord op hun verzoek om revisie nader over hun lot zal beslissen. Het blykt voorts in hun bedoeling te liggen, een civiele tegen actie Habiboe te entameeren. Een aanrijding. Hedenmorgen reed een vrachtauto, die een fietsryder achterop kwam, dezen aan met gevolg dat de man tegen den grond geslagen werd. De fietser, een koelie van de Dcli Maatschappij, werd ernstig aan het hoofd gewond terwyl er eveneens voor hersenschudding gevreesd wordt.
Men meent dat de vrachtauto die den man wilde passeeren, niet ver genoeg uitgeweken is, terwijl ook de wagen met een te groote snelheid reed. De gewondeis iv het ziekenhuis der Dcli Mij. opgenomen.
De mijnbrand te Sawahloento. Aneta seint ons uit Bandoeng, dat de correspondent van de „Koerier" te Sawah-
loento meldde, dat de mynbrand steeds
voortduurt.
Donderdag werd by het afdammen van een mijngang, om de brand te stuiten, kloppen gehoord, waarop de ingenieur gewaarschuwd werd. De dam werd geopend en men vond een dwangarbeider, die by een ventilator gedurende 84 uur lucht gezocht had. Hij deelde mede, dat er nog levende en doode mijnwerkers opgesloten zijn. Vrijdag heeft men zes mijnwerkers uit de mijn gehaald, die allen dood waren. Het bedrijf staat sinds Maandag stil.
Besluiten en benoemingen Benoemd tot Assistent Wedana van de gewestelijke recherche en toegevoegd aan
Spreekuur Gouverneur. De secretarie van den Cultuurraad. De gouverneur zal Woensdag a.s. verDe secretaiie van den Cultuurraad, tot hinderd zyn, zyn gewone spreekuur te dusver gevestigd aan den Paleisweg, is houden. verplaatst naar de Oude Markt 74, boven het kantoor der Arbeids-inspectie. Bal masque inde Witte. Vrijdag 2 Maart zal ter gelegenheid van Wajang Wong. de inwijding van de nieuwe mess een bal Ook gisteravond bestond er, zoowel van costumé, zoowel al dan niet gemaskerd, Europeesche als Inlandsche zijde, groote in de Witte alhier worden gehouden. belangstelling voor de Wajang Wong-op voering van Boedi Oetomo, in de Oranje Een oor afgesneden. Bioscoop. Een doodgewoon huiselijk twistje was Opgevoerd werd het bekende verhaal: oorzaak dat een Chinees plotseling zijn „Petroek wordt koning". mes trok en daarmede zyn vrouw een oor Dank zij de verklarende tekst op het zoo goed als geheel afsneed. De politie die programma, konden ook zij, die de geschie gealarmeerd werd bracht den man over denis, waarin wordt aangetoond tot welke naar het bureau aan de Soekamoelia, waar resultaten men komt, indien een onbekwaam de zachtzinnige echtgenoot o.a. verklaarde, persoon de bevoegdheid wordt gegeven dat wanneer er niet een vierde kind ver- over anderen te beschikken, volgen. wacht werd, hij znn vrouw kalm maar het Bij de lieflijke tonen van de gamelanhiernamaals had doen verhuizen. muziek, af en toe in welluidend Javaansch Het is te hopen dat alle tuin of keuken door gesproken intermezzo's onderbroken, echtelijke twistjes niet tot.zulke drastische kry'gt men op de eigenaardige, rythmische demonstraties aanleiding zullen geven. wijze te zien, hoe Petroek, een der volgelingen van den Vorst van Ngamarto, op een De Chettyar-feesten. goeden dag opdracht krijgt den talisman Zooals telkenjare gebruikelijk is, zijn de „Kalimosodo" te dragen. Door nieuws Chettyar-feesten weer ingezet en gisteren gierigheid gedreven stelde hij den talisman aangevangen. Hindoestraaten Moskeestraat, op de proef. Hy gaf zich uit voor een vorst waar vele chettyars benevens hun wonin- en veroverde verscheidene koninkrijken, gen, hun kantoren hebben, zyn met groen Ten slotte voerde hu' oorlog tegen zijn versierd, terwyl guirlandes over de straat meester den Vorst van Ngamarto, waarbij zijn gespannen. Er hebben verschillende hij door zijn broer Gareng ontmaskerd wordt. processies plaats, waarin het beeld van Het verhaal is natuurlijk ryk aan geMariama werd medegedragen, terwyl mor- vechten, welke de sierlijkste lichaamsgen de ritueele wassching in de rivier zal wendingen en gebaren geven te zien. Men plaats vinden. ziet Petroek, die den naam van Vorst Belgedoewel heeft aangenomen in gesprek „'t Woonhuys”. met een onderworpen vorst en den aanZndenbos, meubelarchitect, tot voerder van het leger der reuzen. Intus De heer voor kort werkzaam bij Toko van de Poll, schen komt onverwacht de tweede rijksheeft zich thans op eigen rekening in een bestuurder Ardowaliko binnen, die medeperceel aan de Hindoestraat 2a geïnstal- deelt, dat een vijandelijk leger van Ngasleerd, welke zaak als -'t Woonhuys'' wordt tino in aantocht is. aangeduid. _ien geveent ontstaat nu tussuueu ue aan Vanochtend hebben wij in deze nieuwe voerders van de beide legers, met't gevolg toko een kijkje genomen. Gelijkvloers vinut dat het leger van Ngastino verslagen is, men op zeer smaakvolle wijze een groot terwijl de aanvoerder Bolodewo gevangen aantal eetkamer-, slaapkamer-, salon- en wordt genomen. galerij meu bels uitgestald, waarvan, zonder Nadat het leger van Ngastino zich teruguitzonder.ng, vooral de moderne en origi- getrokken heeft, gelast de rijksbestuurder neele uitvoering de aandacht trekt. Kanekoretno zijn reuzenleger de grenzen op stukken, keurig afgewerkte bijDe van zijn rijk te bewaken. passende, lraaie tapijten geplaatst, komen In het paleis van het rijk Ngamarto be er zeer tot hun recht en geven den even- spreekt vorst Joedistiro met zijn broers tueelen kooper onmiddellijk een juisten Werkoedoro, Ardjoeno, Nangkoelo en indruk, omtrent het te sorteeren effect. Sadewo en met zrjn neef Gatotkotjo de De uitvoering der meubels geschiedt verdwijning van hun volgeling Petroek onder leiding van den heer Zij denbos zelf, met medeneming van den talisman. door Chineesche toekangs, die hun werkHun vriend, Vorst Kresno,in de wajang plaatsen in de Chineesche kamp hebben. verhalen een bekende tiener, komt onver Alles maakt een indruk van serieuze af- wacht binnen en deelt mede, dat niet ver werking en zoeken naar moderne stijl, van Ngamarto een nieuw rijk is gesticht, waarvan we mooie voorbeelden zagen. waarvan de Vorst bijzondere geheime verdieping bevindt zich de krachten bezit. Hij raadt den Vorst Joedis Op de eerste tapijten en bedden-afdeeling. Op een ruimen tiro aan den nieuwen Vorst te beoorloogen, vloer zijn tapijten van alle schakeeringen waardoor aanwijzingen zullen worden veren kwaliteiten uitgerold, zoodat men een kregen tot het vinden van den verloren tagoed overzicht heeft van watt Woonhuys lisman. in dit genre kan leveren. Werkoedoro, Gatotkotjo, Ardjoeno en de Vermelding dienen voorts nog artistiek overgebleven volgelingen Semar en Gauitgevoerde vazen, theemutsen en lam- reng vertrekken naar het nieuwe rijk. pekapjes, in één woord: alles, wat Ardjoeno Semar en Gareng komen in het op woning wijze een moderne kan woud een reuzenleger tegen. Zij raken verfraaien en aantrekkelijk maken. Het met elkaar gevecht, met het gevolg, dat de ligt in de bedoeling van den heer Znden- reuzen verslagen worden. Ardjoeno vervolgt bos eén prijs te scheppen, die tusschen dien daarna zijn reis. van Europeesche en Chineesche zaken valt. In het rijk Sonjowibowo ontvangt Vorst Belgedoewelzijn beide rijksbestuurdersmet De trouwperkara. don gevangen renomen Vorst Bolodewo, die Hedenmorgen diende in civiel geding op last van den Vorst daarna opgesloten wederom de Bengaleesche trouwperkara wordt. voor den Landraad. Men herinnert zich, Als Gatotkotjo, die de reis van Ngamar dat het hier om een beweerde trouwbelof- to middels vliegen onderneemt, boven het tebreuk gaat, welke door de Bengaleezen paleis van den vijandelijken Vorst aankomt, stort hij ten gevolge van de kracht druk wordt gecommentarieerd. De verdere behandeling dezer zaak werd van den talisman naar beneden. Hij wordt van ochtend tot na de Poeasa uitgesteld, gevangen genomen. En de Vorst gelast den mede in verband met het feit, dat mr. beide rijksbestuurders den vijand tegemoet Romme, die namens eischer optreedt, inlich- te gaan. Buiten het paleis Sinjowibowo raken de tingen heeft ingewonnen by den priester raad te Amritsar. beide rijksbestuurders Ardoleko en Kanekoretno in gevecht met Werkoedoro. BeiMajoor R. Mac Leod den hebben het moeten afleggen, waarna Omstreeks 1900 is te Medan als gewes- de vorst zelf voor Werkoedoro verschijnt Deze laatste wordt nu verslagen. Ook telijk commandant, toen van Java overgeplaatst, een majoor R. Mac Leod gehuwd Ardjoeno, Petroeks eigen meester is niet geweest met een veel jongere vrouw, die tegen den vorst opgewassen. Werkoeoro van zichzelve Geertruida. Zelle heette. In en Ardjoeno worden beiden gevangen dien rang is de majoor gepensioneerd en genomen. voorgoed naar Europa vertrokken. Thans De ziener Betoro Kresno ziet onmiddellijk, is hy, 72 jaren oud, te Velp overleden. De dat vorst Belgedoewel de verdwenen Pedagbladen die dit vermelden, voegen er by, troek moet zyn, die in het bezit is van den dat hij de echtgenoot is geweest van de talisman Kalimosodo. Hy laat uu de over vrouw die als danseres den naam voerde gebleven volgelingen Semar en Gareng den van Mata Hari. Dat is zijn titel en die verle vorst tot een gevecht uitdagen. Bij dit gevendigt de herinneringaan een heelenroman vecht wordt de vorst ontmaskerd. Betoro Kresno schiet nu zijn pijl op de en een drama, want Mata Hari, men weet het, is wegeus spionage in Frankrijk ge- beide rijksbestuurders, af waarop zij zich ontpoppen als Betoro Goeroe en Narodo. fusilleerd. Betoro Kresno en de vijf Pendowo's maKrontjong en school ken een eerbiedigen sembah voor deze Men schrijft ons: beide Goden, terwijl Narodo hun den raaü geeft om den talisman Kalimoesodo steed* in ludië en vooral hier in alles Dat Dcli mogelijk is, blijkt weer uit het feit, dat gister zorgvuldig te bewaren en nooit meer iv avond de Toen Poen ShichThang, een Chinee handen te geven van vrouwen of bedien sche school aan de Swatowstraat, gemetamor den. foseerd werd in een bangsawan. De filomeelen van „The Medan's Serenades", een kronPassagiers. tjong-club die mede zal dingen in een eerstdaags te houden krontjong-concours, waren Aangekomen: bezig hun stembanden in alle toonaarden te Op 31 Jan. per s.s. „Plancius" van Spore: doen trillen, natuurlijk onder begeleiding Jeuchi Ozaki, G. Hay, miss P. C. Hay, J. B. miss M. Spiers, miss N. van krontjong-muziek. Een tiental personen Ingle, miss M. op banken en stoelen gezeten luisterden J Peter, J. W. Bickwell, heer en mevr. A. B. Hill, H. J. Staats, Uzo Okumo, Loo A Sien en aandachtig naar dat voorproefje van de zang Chon Qua; kundigheden der Medan's Serenaders. van Batavia: H. J. de Vries met echtgen., zuster M. Braay, hr. en mevr. Raden Prawiro Rubbernoteeringen. met kind, P. E. van Aken, H. H. van Deldeu, Gijselman & Steup: Singapore spot 627», heer en mevr. C L. B. met kind, Monsieur G. J. H. Wind, R. de Vries, mevr. H. Th. Febr./Maart 63 1/* April/Juni 64 1/,, April/Juli Hantot, Bakker, J. v. Hartingsveld, Brouwer, J. J. v/d 65Vj. Londen 1 sh. 6, New Vork 37, Bata- Wonde, W. Neumann, heer en mevr. Oey Moh koopers rustig. markt via f 97 Oat met kind, Che Son Yong, heer en mevr. Tjong Bic Goan met 2 kdn. en üeuvel; Radio Medan. van Soerabaja: M. S. Reijst. Per s.s. „Kuala" van Penang: mevr. Pad Binnen radio-bereik zyn de: Tambora dington, heer en mevr. W. S. Cookson met 3 en Haruna Maru.
den Gewestelijken Leider der veldpolitie te Sibolga, Asan Siregar gelar Soetan Moekinderen, mejuffrouwen P. Readine, S.Ritchie, lia, thans mantri politie der le. klasse te Buber en D. Male, W. E. Davies, JT A. Wilson, jongeheer E. Hall, heer en mevr. E. H. Judge, Bagan Api-Api. Nieuwe telefoon-aansluitinges. Oei Eng Hoa, Tjoe Tean Teng en Tjoe A Goe. Geplaatst in het gewest Oostkust van Trio, (dr. E. Kornauth Op 4 dezer per s.s. .Heemskerk" van SaSumatra de ambtenaar bij het Boschwezen Medan No. 1007 Weener W. Schneider), Manil- bang: heer en mevr. H. Spijkerman, en J. P. en Essenburg, bij Ministerieele beJ. F. W. lastraat 32—46. Zij derlaan. schikking ter beschikking gesteld van den „ „ 903 M. Mohamad Kassim & Co., Vertrokken: Gouverneur-Generaal van NederlandschFoetjanstraat 2. Per s.s. „Kuala" naar Penang: hr. en mevr. „ „ 1137 Kong Wing Hai, Meubelma- Strachan, T. C. Hay, hr. en mevr. C. P. Liston Indië. ker, Kiantsjanstraat Overgeplaatst van het detachement veldmet 2 kdn., A. L. de Vogue, J. B. Vaughan„ „ 1323 Jacobson van den Berg & Co.,2. Baker, politie Laboehan Roekoe naar dat te TanJ. T. Ward, F. Downie, H. Matsumoto, Oude-Markt 70. mevr. E. O. Thomson, D. Milne, A. C. Finney, djoeng Poera de Posthuiscommandant J. „ 1258 Kwong Hing Woh& Co., Meu- Rev. R. S. Stewart, T. Rowan, Hsu Wee Chow Ngajow. belmaker, Oude-Markt 63. 2 kdn. en Tjong Khoen Liong. Idem van het detachement veldpolitie „ W. F. Nigg, P.-Boelanweg 50. met 1114 te Tandjong Poera naar dat te Laboehan „ 260 P. W. de Leede, adj.-insp. F. T. Bilik de postcommandant Moertomo. T. dienst, huis, Lombokstraa t3.
AMSTERDAMSCHE BEURS. O ij -elia a o & rf t e ui. lütkoei'soii A'daia 2 Febr. '58. 3 Febr. 'JB. Arendsburg 693 Deli-Mij. 487 468 Ned. Rubber unie 65 Bandar Rubber -'27 225 3 5 395 Oost-Java Rubber Krian Suikerfabriek 220 192 V. I. C. O. Hessa 440 — Philips 566 59 Pref. Peruviau —
— —
--
—
Vorstenl-mdon
178 4.6 174 177 266
Singkep Tin A.
Cert. Handel >ni. Handels ban*-. Rol. Bank H. V. A. Poerworedjo unie Japan-lijti X. P. M. Rott. Lloyd N. I. 8.
179 427 174 177 268
793
792
121 202 132 231
123 202 132 232 181 220 229 158 153 588 143 92 316 186 175
220
—
Deü-Spoor
Sem. Cheribon Bern. Joana Simau Redjany
158 588 145 93 316
Escompto
Internatio Amst. Bank Lindeteves
— — —— —— -
176
Gas-Mij.
Sumatra Rubber Amsterdam ituober
ren.
247
296 309 247 242 349 101 3/8 101 3/8 103 9/16
305
Waringin
Sindangsari Kon. Petroleum 350 Indiö 1923 A. Pd. st. 1923 B. Dollar 1923 C. Conversiel 1926 Wisselkoersen:
Een radio-incident Belijn, 28 Jan. (Reuter Str.). Mysterieusheid omhult de arrestatie van vijf soldaten van het Rijksweerbatallon dat te Giessen gestationeerd is en die ervan beschuldigd worden draadlooze berichten naar vreemd* mogendheden uitgezonden te hebben. Oorspronkelijk was bekend gemaakt da* geen aanklacht wegens spionnage tege?, hen kon worden volgehouden en dat w wederom op vrije voeten gesteld wareii; Naderhand werd evenwel bericht .iatzï niet vrij gelaten waren, maar dat in tegendeel talrijke andere soldaten, geplaats bij draadlooze stations over geheel Duitschland in arrest gesteld waren. De militaire autoriteiten bewaren me; betrekking tot deze zaak een diep stilzvffl' gen. Berlijn, 29 Jan. (Reuter Str.). Het onder zoek inzake het radio-incident bij den Rijk9weer heeft [tot resultaat gehad dat de ge' arresteerde personen met uitzondering vaj de vijf oorspronkelijk te Giessen in arre* gestelden, vrijgelaten zijn. Het is gebleken dat de marconisten op' voorzichtig en zorgeloos waren met het ui zenden van militaire berichten, die allee» voor het Duitsche leger bestemd warell en wel op een dusdanige manier dat buitep' landsche stations de code konden ontcjji6,
wa^
Het resultaat van dit incident zal schijnlijk eenveelvuldiger verandering va* het militaire codeschrift zijn. Het
nieuwe
Shakespeare-theater.
New Vork, 30 Jan. (Reuter Str.). Een vü" de schitterendste voorstellingen in de g^j schiedenis van het Amerikaansche toone 6' werd in het Metropolitan Opera House I 99 geven, toen honderden vooraanstaande peC sonen uit de sociale kringen en uit de ge|: en handelswereld bijeen gekomen wtfj 12.09 3/8 Amsterdam—Londen A'dam—New-York 2.48 3/4 om getuige te zijn van een indrukken"d Adam—Parijs vertooning van Shakespeare's bekeu 9.75 Adam—Java 99 7/16 tuinscènes.ten tooneele gebracht ten b*( Prolongatiereute 3 3/4 van het Amerikaansche Shakespeare Ber Rubber en Suiker iets beter, Olie's lager denkings Fonds. scheepvaart onveranderd. 150 Vooraanstaande Amerikaansche $8 trices en een aantal bekende EngelsCÖ Opgave van der Werflf en Hubrecht, Adam. acteurs namen aan de voorstelling deel Remisiers N. V. Adm. Kant. Kamerlingh Onnes. De rede van Poincaré. koers koers Parijs 3 Febr. (Aneta Reuter). HedenodJ 31 Jan. 3 Febr. tend hield Poincaré in de Kamer nog ee ] Cult. Mij. Loemadjang 102 102 redevoering, die drie uren duurde eu^, Cult. Mij. Modajac 106 107 niet geëindigd is. Hij sprak over de moeihr. Cult. Mij. Ngombezi 118 118 heden inzake de brandende kwestie d« Amsterdam Langsa 77 76 stabilisatie en zeide, dat het uur van Cult. Mij. indragiri 150 150 telijke stabilisatie nog niet geslagen hef' 3(7 Wai Sumatra Rubber Mij. 346 indien dit gebeurde, dat deregeeripjj doch, Landb. Mij. Batoe Djamoes 100 100 desbetreffend wetsontwerp bij »* een Rotterdam—Tapanoelie. 163 163 parlement zal indienen. Zijn rede was ei« Banjoewangi T. & R. gew. 225 227 Holl. Discont. Bank 100 101 om de overtuiging te bevestigejj Gemeenschappelijk Eigendom 184 183 at de stabilisatie op den huidigen ko e 93 92 CV. Wm. H. Muller Pref. na de verkiezingen ten uitvoer zal word Ned. Mij. v. Havenwerken 81 82 gebracht. Peruvian Corp. Pref. 59 59 idem Gew. 19 19 NEDERLAND. BATAVIASCHE BEURS. De Veendammer Hypotheekbank. (Telegram Gijselman & S t e a
-
6"
—— —— —
fericht,
p.j
üertitieaien Handel-Mij. Aandeelen Handelsbank „ Koloniale bauk Jertilicaieu Escompto-Mij. Aandeelen H. V. A.
, , „ ,
Unie
Lmdeteves
Japan-lij ii K. P. M. D. S. M. Poerworedjo
Gas-Mij.
A-iem
. uternatio
NT. I. S. Kon. Petroleum
Vorstenlanden Basilam Malabar
Bandoengsche Kinine
T. T.
Zicht
1. T. Zicht T. T. Zicht ï. T. Zicht
„
_t>7 y3
bOü 200 130 230 226 122 176 242 272 317 220 348 179 190 330 300
232
228
124
176 246 275 318 220 347 180 189 332
304
WISSELKOERSEN. Medan, 4 Februari 1928. Fact. Eso. Auuierdam 99'/, 99'/« , 100— 100-Londen 12.10— 12.10— 12.0 .■»/, 12.07', Am.-.nka 248'/, 248 1/, 248247'/, Frankrijk IC 1/, 101/,
,
lo—
T. T. Duitscliland
ZO I.
59%
„
591/,
Zwitserland
48',, 13'/, 67 1/,
Halie
,> Stockholm Oslo -, , Kopenhagen T. T. Britsch-Indië , Japan , Zicht r. T. Singapore , Hongkong , Amoy Shanghai ,, Australië , „ Manüia T. T. lïa*
66"/,
67ïl'lt 117— 116',,
141',
125116—
—
12.07'/,
_
12.05— i_4'/,
.
-
248V, 248Y« 30'/« j
j j—
oó—
3ioht
12.11'/. 1..U8V,
,
35-
,
H. B. 99*/, 100—
.
België
Zicht
4 Febr. 173 176 268 93 79ti 202 131
3 Febr. 173 176
t—
3i— (per belara
Ó9V,
48'/, 13»/, 67 1/,
65/6 66'/, 91%
IL 1/, 117-
141'/, 125'/,
—
159
12.07", 12.05— 1-5;«/.
Den Haag, 3 Febr. (Aneta). De oud" recteuren van de Veendammer Hypotbe el
bank stonden f 2.200.000 aan grossen v« hypotheken en activa af, ten behoeve**
de
pandbriefhouders.
Amsterdamsche beurs.
Amsterdam, 3 Febr. (Aneta). Alle raark t( waren onveranderd, zonder omzetten.
Gezant In België Den Haag 3 Febr. (Aneta). De benoem 1'; van jhr. mr. van Nispen tot Sevenaer' * gezaut in België is thans officieel ge worde De
Culemborgsche
moordzaak.
Den Haag 3 Febr. (Aneta). Bij de betni deling van de Culeraborgsche voor het gerechtshof te Arnhem, vroeg K O.M. in zijn requisitoir vernietiging van*'1, vonnis der Tielsche rechtbank, wa» beklaagden tot 15 jaar gevauggenisstf, veroordeeld werden, met vrijspraak vo° de beklaagden Vroege en Sweris.
moordz^
Onregelmatigheden in de lommerd. Den Haag 3 Febr. (Aneta). De
beheer^
Denfl^
vr.n het bijkantoor der lommerd te is geschorst wegens onregelmatighed6 Retourcommissie retour.
direct^
Den Haag 3 Febr. (Aneta) ...; der gasfabriek van Huizen t. taalde >*\, de gemeente de door hem genoten retou
59',, 59'/, 48'/,
commissie
67-
Tegen de corruptie. Den Haag 3 Febr. (Aneta). Het dep»lJ ment Apeldoorn van de Mij. voor Nijverl'fj
13%
terug.
66'/, 91»', 117116»/, 141'/, 124—
stelde het hoofdbestuur de instelling v een anti-corruptie-commissie voor.
157'/, 12.08'/, 12.06',
gepleegde inbraak bij den juwelier Sicb e is te Rotterdam gearresteerd.
1151/.
Inbreker gearresteerd. Rotterdam 3 Febr. (Aneta). Een vermo^, lijk e medeplichtige aan de op 23
Jjj
l_4 1/,
v'„
TELEGRAMMEN. (Vervolg.)
eIJ
INDIE Op slag gedood. Makasser, 4 Febr. (Aueta). Mas VL him, do agent van de Volksbank voor lebes, te Pare-Pare, kreeg toen hij op A| motorfiets reed, een ongeluk en werd
*£
slag gedood.
BUITENLAND De emissie van Muller & Co. 4 Febr. (Aneta). Het A. \j Bandoeng, De toestand in China. dat de emissie van vier niill'jj verneemt, Shanghai, 3 Febr. (S. M. K.-pers). De 4e & Co, in 6 pet. 's oblig*% van Muller centrale zitting werd gisteren feestelijk ingewijd waar 29 commissioners aanwezig tegen een koers van 95, vijfmaal volteeU* waren. Chiang Kai Shek richtte zich tot is. de vergadering, bepleitte de Anti roode Een oneerlijk employé. politiek voorttezetten en de nationale Batavia 4 Febr (Anela). Tegen b« J revolutie niet uit het oog te verliezen. employé van de Gasfabriek, die onl*V Er werd besloten de agenda aan de comf is acht maande»;,; 14.000 verduisterde, missioners aantebevelen voor een onderzoek vangenisstraf geëischt; met aftrek ' inzake van de diverse aangelegenheden. Hwangfu is benoemd tot minister van preventief. buitenlandsche zaken te Nanking- (ongeDe Krakatau wordt kalmer. veer 3 jaar geleden bekleedde hij een hooge Batavia 4 Febr. (Aneta). Van Lang-e' 11' positie te Peking). wordt yr.scind, dat de werking va^y Een groot gedeelte van het Fenghen Krakatau op 3 Februari zwakker was °j leger in Chinli heeft zich aan Feng Yoe op 2 Febr. Er hadden drie series, v»ü \é t Siang overgegeven. viertal elkaar snel opvolgende De roode leger afdeelingen vanHochien plaats. De grootste hoogte van het en Lipingsen, welke nog niet gevangen pen vulkanisch materiaal bedroeg uitgo^ 60 Mgenomen werden er gevlucht zyn, worden steeds hoort men een onderzeesch ge' in Hunan achtervolgd door de legers van mei.
eri'P^J *
Canton en Nanking.
Telegrafisch Nieuws Kroniek
ENORME BRAND TE BOSTON.
De afgeloopen week
25 Millioen dollar schade
Boston, 3 Febr. (Aneta Reuter). Dehandelswijk Fall River is vernield door een brand, die in de Pocasset fabrieken uitbrak en, aangewakkerd door den wind, zeer snel om zich heen greep. Achttien huizenblokken, die een oppervlakte van een halve vierkante mijl beslaan, werden zoo goed als geheel met den grond gelijk gemaakt. De schade wordt minstens op 25 millioen dollar geschat. Veertig gebouwen werden vernield, waaronder twee hotels, drie theaters, twee krantendépöts, vier banken, een gerechts gebouw en verschillende groote waren huizen. Elf brandweerlieden moesten in het hos pitaal worden opgenomen; 260 anderen bekwamen lichte verwondingen. De koude vormde een groote handicap voor de brand weerlieden, waarvan er 500 waren opgeroepen, waaronder zich detachementen van acht naburige steden bevonden.
We werden deze week verrast dooreei: bericht uit Riga, dat er in Moskou revolu tic of contra-revolutie, net zooals men het noemen wil, was uitgebroken. Vier regimenten, die aan Trotski trouw waren ge bleven, bombardeeren hetKremlin. Spoedig echter volgde de officieeie tegenspraak van de Russische regeering. Er was heelemaal geen opstand, luidde die tegenspraak. Nu is de Russische officieeie wereld niet aan de eerste, noch aan de daaropvolgende leugens gestorven het bolsjewisrte zou dan reeds lang ter ziele zijn maar toch kan men nu wel aannemen, dat de opstand of het verzet, dat er stellig is geweest, met succes werd bedwongen. Het demonstreert opnieuw de hechthek van het tegenwoordig Russisch bewind, dat zich ondanks een zeer krachtige op positie een oppositie van zeer gevaarlijk karakter, mede vanwege de popularitéiharer leden toch maar steeds weet te handhaven. Het enkele feit, dat tal van bekende Russische communisten, die eer groote rol hebben gespeeld in binnen- zoo wel als buitenland naar de meest uiteenge legen en onherbergzame oorden kondei. COMMUNISTEN TE SINGAPORE worden verbannen, zonder dat de beide GEARRESTEERD. groepen elkaar in de haren vlogen, is zeer Propagandisten voor Indië teekenend. We hadden iets dergelijks vei Singapore, 3 Febr. (Aneta Reuter). De wacht, als uit Riga werd gemeld, en mer autoriteiten ontdekten het hoofdkwartier, kan ervan overtuigd zijn, dat ertneerdai waar van uit naar men meent een grooi poging één tot verzet is geweest, maai
—
—
—
—
blijkbaar is alles afgestuit op de organisatie van de partij, die ondanks alle verdeeld heid toch nog sterk is. Misschien voos vai binnen, dat is mogelijk. Maar in ieder ge val staat er thanstoch niets tegenover, dat voldoende levenssappen ot voldoende durf heeft, om de Communistische parti, aan te pakken. Overigens behoeven we als „bom geois"—niet te treuren, dat de opstand ii Moskou niet is geslaagd. Want de „zuivere' partij der oppositie is — ja, dat gaat moei lyk, we wilden zeggen: plus royaliste qule roi. We zouden dat kunnen transponee ren in: rooder dan rood. Niettemin heel oe oppositie stellig iets sympathieks, ii zooverre, dat ze bestaat uit idealisten, di* zich ergeren aan het feit, dat het tegei; woordig bewind compromissen aangaat me de bourgeoisie en het kapitalisme lees : de menscheiijke natuur —£n aldus van dei heilstaat afwijkt in bedenkelijke ma*e. Daai staat weer tegenover, dat een idealistisch» communistische maatschappij ainder ge vaarlijk voor„de buitenwereld zou zyn. N ü laten zich nog velen in het ootje ne men door de welwillende en tegemoetko mende houding van Rusland, waardooi de gelegenhek Rusland geld krijgt en het gezag in andere staten te ondermijnen Beziet men de zaken nuchter, dan dient gezegd, dat de tegenwoordige vtlgens d( oppositie afvallige regeering meer doe ten behoeve van de „wereldrevolutie" dai een dogmatisch-zuivere communistisch re geering zou kunnen doen. Complimentei aan Poincaré, die de betrekkingen me Rusland niet wenscht te verbreken, maai zoo naief is een correcte diplomatieke hou ding te eischen Het verloop van zaken in China moet anders een harde noot om te kraken ziji geweest voor de Russische regeering, juist in deze omstandigheden en nadat ze eers zoo gejuicht had over de successen in China Het is gansch anders geloopen dan mei had verwacht. Russische invloed is tijdeliji geheel verdwenen. Ja. zelfs de infectie vai. de Kuo min tang is nutteloos gebleken, aan gezien Chiang Kai Shek—watrrenook vai hem zeggen moge en welke verhaaltjes ook de ronde mogen doen omtrent ziju geestelij ke gesteldheid—een zoo krachtige figuur igebleken, dat hij deKuo min tang op zy kon schuiven. Hij heeft zichzelf tot generalis simus verklaard zonder de Kuo min tanj' en hij heeft door zijn daden na zijn weder optreden te kennen gegeven, dat hij gaarn« de Kuo min tang en alles wat daarnevens nog mocht bestaan of opstaan zal erkermei zoo maar zijn inzichten worden gevolgd. En het eigenaardige is, dat men weer ach ter hem is gaan staan, hoe sterke oppositie aanvankelijk ook tegenover hem stond. Et geleidelijk wordt het Zuiden gezuiverd vai ongewenschte elementen, terwijl in he. Noorden de opmarsch der ver'bondenei: voortschrijdt. Natuurlijk zijn detoestandei bij de Nankingers ook niet ideaal, maar wi blijven waardeering uitspreken voor he geweldige doorzettingsvermogen van d» nationalisten ,dat werkelijk merkwaardig»
—
—
—
—
heeten. Later zullen ze natuurlijk wel weer ruzie krijgen, maar men moet zich zelf maar eens verplaatsen in de positie vau ben die temidden van zulk een chaos moeten werken en toch in ieder geval plannen maook uitvoeken, besluiten nemen.en die moet
ren.
...
deel der communistische propaganda hiei Ned.-Indië verspreid wordt. Vier Chineezen en een vrouw werdei gearresteerd. Een groote hoeveelheid com munistische lectuur werd in beslag geno men. Er bestaat reden aan te nemen, dat de arrestanten de kern van de plaatse lyke, communistische activiteit vormden. en in
DE ONTVANGST VAN DE COMMISSIE SIMON. Ernstige ongeregeldheden in Br-Indië
Bombay 3 Febr (Aneta Reuter). De com missie-Simon kwam te Bombay aan, op wej: naar Delüi. Vele winkels, scholen en han delsvereenigingen namen deel aan een pro test-demonstatie. 350 Nationalisten, vooral gegaan door Shaukataii, trokken vroeg ii deu morgen naar den ingang van de haven, waar zij deu weg afgezet vonden door politie
die hen terugdreef. Toen wachtten zij buiten de haven, totdai de commissieleden vier uur later, na het ont bijt, tevooi schijnkwamen. De demonstranten, die in het wit gekleed waren, voerden zwarte vlaggen mee, waarop geschreven stond: „Simon, ga terug I" Geen vertegenwoordiging, geen coinmia siev, „Niet noodig en niet welkom" en „Wef.' met het Britsche imperialisme !", en trokken zoo door de straten. Anto 's, met de „nationale vlag" doorkruis ten de stad. Tot eenige winkeliers in de buitenwijken, die toch zaken deden, riep men „Sluit je winkel, het is staking!". Simon deelde mede, dat de leden diep doordrongen zyn van hun verantwoorde lijke taak en dat hij binnenkort een mede deeling zal doen inzake de voorgestelde procedure, welke alle achterdocht geheel zou doen verdwijnen. De commissie gaat later naar Delhi. Calcutta 3 Febr. f Aneta Reuter). Demon stranten in Zuid-Calcutta gooiden met stee nen naar trams en autobussen en wierpei; vensters in, Viergepantserdeauto'spatrouil leeren door de stad. Madras 3 Febr. (AnetaReuter) Zoo goed als de heele handel ligt stil, en de autobussen ei rickBhaws rijden niet, in verband met cci: proclamatie om te protesteeren tegen de aankomst van de commissie-Simon in Br. Indië. Nadat men metsteenen naar de politie geworpen had vuurde deze op de oproer lingen, waarvan er 1 gedood en ögewono werden. Madras, 3 Febr. (Aneta Reuter), D< ongeregeldheden begonnen met het steeuei; gooien naar een etenswinkeltje, dat ge noodzaakt was te sluiten, en daarna ge plunderd werd. De politie joeg de menigte uiteen en arresteerde twee personen. Dr menigte schuilde toen voor de gevangenis samen en eischte, dat de gevangenen lo.< zouden worden gelaten. Acht politieman nen werden tijdens het uiteenjagen dei menigte gewond. Deze verzamelde zie! weer voor het Hooggerechtshof, waar di auto, die aan den procureur toebehoorde, in brand werd erestoken. De conoraissariy van politie, Phillips, de magistraat en dr. Pandalay verschenen met bereden poiitii en arresteerden vier personen. De menigti hleef den commissaris Phillips en dr Pandalay met steenen gooien, waarop do politie bevel gegeven werd te vuren. Bombay 3 Febr. (Aneta Reuter). D< protestactie heeft de Europeesche handel? wijk zoo goed als niet aangetast, doch elders treedt zij zeer actief op. Slechts weinige winkels zijn open. Er gaan weinig zaken om en het verkeer met kleine voertuigen in de straten ligt stil. De Inlandsche wijken zijn vol voetgangers. De meefrte weverijen en werkplaatsen zijr gesloten. Op een eivolle meeting van studenten, werd 's middags een tegen de
«tudenten moo>t n 'n de ziekenhuizen wor-
den opgenomen. Madras 3 Febr. (Aneta Reuter). Tijdens de relletjes van hedenochtend werden zeventien personen gewond. Eén stierf in het hospitaal. De menigte verzamelde zich weer voor het Hooggerechtshof en viel de auto's van Europeanen aan. De secretaris van de Imperial Bank werd in zijn auto aangehouden; de auto werd vernield. Twee brigadiers werden gewond. Men is den toestand nog niet meester. De troepen zijn opgeroepen.
doode punt. Manchester 3 Febr. (Aneta Reuter). De conferentie inzake de katoenindustrie is op het doode punt blijven staan, terzake van de werkuren en de loonen. Op het
De Grieksche regeering maar weer eens afgetreden.
Athene 3 Febr. (Aneta Reuter). De re is afgetreden, nadat het kabinet het niet eens kon worden over de aanbesteding van den wegenaanleg. geering
-inaanaaanaDQoananaDanDDaDDDDaananoonnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnmri i n innnr-v
uJDQQaaaaDaoaaDDDDannnnnnnnnrVinnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnrf-Tfl^nnnr^
IK
I
""
OOP T
UW BENOODIGD
ff
IJZER
DC
I
BE
VAN DE
I
DELI-ESTATES ENGINEERING
DC
|
_____________________ MEDAN
B_
TELEFOON IVO. 3SS
Het Duitsch—Lithausche handelsverdrag. Berlijn, 29 Januari (T.O.S. Str.). Door geheel Duitschland is men verheugd over het sluiten van het abitrage-verdrag tus schen Duitschland en Lithauen en de Duitsche publieke opinie waardeert ten zeer-
DC
aaaaaaaaaaaaaamaaaaaaaaaaaaaam
DC DC DCi
ste het succes, dat door onderhandelaars _DDDDDDDCO_n_O3aDaDDpDDpDDppDDDpDDDDpaDDDDDDDDD_ODDDDD_OD_CIDDDDDDDOD behaald is, vooral in verband met een juDDDaDDDDDDD__-33DDai__5D_ÖDaDDDDaD_ODDDnDDaaDDDDDaaDDDDaD_]_-___ODDDDD^^ aantal sluimerende beslissingen, in bijzonderheid die, die invloed hebben op het Duitsche element te Memel, welke DuitschLithausche samenwerking vereischt! De Berlijnsche dagbladen vermelden, HEDENAVOND-ALLEEN zonder commentaar, de vrees van Frankrijk, dat Waldemaras een poging deed om Duitsche hulp tegen Polen te winnen. ZONDAGAVOND De -Intransigeant" beweert in een ar TERRAS CONCERT tikel, dat het Duitsch Lithausche Abitra en DANSMUZIEK geverdrag slechts een voorwendsel is cE ZONDAGMIDDAG het blad dringt er met nadruk op aan, dat de Volkenbond tusschen beide zsl GEWONE LUNCH of komen. UITGEBREIDE RIJSTTAFEL, EXTR\ VERDe onderhandelingen voor het Abitrageverdrag tusschen Duitschland en Lithauen ZORGDE DINERS zijn gisteravond beëindigd en hedenmorRuime Keuze van Spijzen a la gen eerst formeel. Carte, uit onze rijk voorziene Koelkamer. De Padvinderij. Indien gewenscht wordt het diner Londen, 29 Januari (Rugby-Str.). Op de op het terras geserveerd. 553 gisteren gehouden jaarlijksche meeting van de Padvindersassociatie werden hartelijke gelukwenschen van den koning en valden prins van Wales ontvangen met de opbloei van de padvindersbeweging, waarvan het ledental in het Britsche koninkrijk verleden jaar met 61.000 toenam. Het _ich als lid laten inschrijven var. millioenen jongens en meisjes over do
geheele
I
HOTEL DE BOER
DANSMUZIEK —
| Goalpara Thee)
wereld wordt door den koning
beschreven als een zegevierende stap naai de bevordering van de internationale broe
Importeurs:
derschap. De wereldleider, generaal Baden Po well, biacht een verslag uit waaruit bleek dat er momenteel 592.000 padvinders ii het Britsche koninkrijk zijn, terwijl in d< 42 landen, die bij het Internationale kantoor ingeschreven zijn, 1.712.000 jongens getraind worden volgens de idealen en de methoden van de padvindersbeweging.
De postvlucht van Londen naar Singapore.
j GEO
1 MEDAN
Bordeaux 3 Pebr (Aneta Radio). Majoor
Rome.
Een Fransche emissie in Amerika.
Bordeaux 3 Febr (Aneta Radio). Uit New Vork wordt gemeld, dat de Paris-Orleans spoorwegmaatschappij een nieuwe emissie van 10.750.000 dollar plaatst, aflosbaar in 40 jaar tegen 5 Va PCt, hetgeen de eerste door Frankrijk in Amerika geplaatste emissie is, sedert het verbod is opgeheven.
341
| I
E
Tiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiimiiiiiiimiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiini:
-
Londoo br >-
N.V. Ijsfabriek Siantar
Ardath Tobtcoo Cos Lid.
Jaarlijksche Algemeene Vergadering van Aandeelhouders 254 op Zaterdag 11 Februari a. s. 's morgens 10 uur ten kantore van Mrs. A. A. Aberson c. s. te Medan. Bekendmaking Agenda : Notulen De Voorzitter van den Plaatselij ken Winst- en Verliesrekening Raad van het Cultuurgebied der Oost1927 en vaststelling Dividend kust van Sumatra maakt bekend, dat Jaarverslag Directeur de Secretarie van den Raad is Rondvraag. verplaatst van Paleisweg 2A naarde OUDEMARKT 74, (boven het DE DIRECTIE. 1473 kantoor van de Arbeids inspectie).
-
naar Ontraal-Azlë. New Vork, 30 Jan. (Reuter Str.). De delegatie van de Sovjet spoorwegen, die een De Voorzitter voornoemd, aan de Vereenigde Staten bezoek VAN KEMPEN. brengt, heeft te Cleveland een aantal locomotieven, boorwerktuigen en vrachtauto! Medan, 4 Februari 1928. 1485 aangekocht, die gebruikt zullen worden voor den aanleg van een ontworpen spoor lijn over een lengte va; 900 mijl, welke Tashkent en Novos Ibirak zal verbinden. De spoorlijn zal graan, hout, etc. 'ver voeren naar Centraal Azië, waar, naar men vertrouwt, de spoorlijn de verbouw van tabak en katoen zal opvoeren. Een
TEL. 680
5
tt-k
Nevall en kapitein Vincent, die by wijze van demonstratie een postvlucht maken van Londen naar Singapore, landden op Le Bourget en vertrokken via Marseille naar
WEHRY & Co.
spoorlijn
|
Q>ofcr>oenaqo
ADVERTENTIEN
—
Levensverzekering Maatschappij ,ARNHË
DELISCHE KUNSTKRING
n
M"
DINSDAG
gg
9
vVe zijn zeer benieuwd naar het verloof Vooral in deze tijden is het raad7 FEBRUARI a. s. -_-_-_■_______■ I ri vau de krijgsverriclitingen in het voorjaar te verzekering een sluiten zaam en dezen zomer. Afgaande op de huidigzal de Delische Kunstkring, uitsluisituatie, zou men moeten concluleoron, dat ij kantoor te tend voor de leden, des avonds 9.15 > 2 het lot van Tsjang Tso Lm is bezegeld 2 uur, in de DELI BIOSCOOP d;m zijn, is het inter«santste. MEDAN Tel. 315. .Mocht dit zoo 315 wat daarna zal gebeuren Aan de Fransch-Duitsche „opersoonlrjki besprekingen over de grenzen heen", net van Prins Achmed, regisseur Lotte : merkwaardige Fransch-Duitsche debat-in vertoonen. Reiniger, de-ruimte tusschen Stresemann en Briand Toegangsprijs f l.— excl. belasting hebben we deze week reedp de noodige aandacht ge vijd. Het is een hoogst belangrijke kwestie-, maar veel nader tot een werSLECHTS ÉEN VOORSTELLING. CHRISTIAAN NICO LYSEN kelijke bevredigende verhouding hoeft dit 47Ï gerichte aangenomen. resolutie commissie ons niet gebracht. Een gelijksoortige demonstratie had 's morgens plaats van de zijde der arbei3 Febr. 1928. Tanah Bésih ders, waar afbeeldingen van Baldwin, Birkenhead, Simon en Ramsay MacDonald IV. I. Vereeniging tol verbrand werden, doch totnutoe hadden 1488 Bescherming van Dieren Internationale maritieme arbeidsconferentie. geen andere ongeregeldheden plaats. Afdeeling Oost-Sumatra. Calcutta, 3 Febr. (Aneta Reuter). Nadat .Miimi]iiiiiiiiimiiiiimiiiiiiiiiiimiiiiiiiiiiiiiiiiiimii£ Genève 3 Febr. (Aneta Reuter). De uitvau steenen het internationaal ar- studenten de universiteit met beko voerende raad Ledenvergadering op Donderdag { beidskantoor nam een resolutie aan, ten geld hadden, trachtte de commissaris van dezer 's avonds 8 uur, in de Theos gunste van het uitschrijven vau een inter politie, Sir Charles Tegart de studenten Loge, Poloniaweg, alhier. nationale maritieme arbeidsconferentie, 011 tot uiteengaan ie bewegen. Agenda: Vaststelling afdeelingsregle middellijk na de gewone arbeidsconferenDe studenten weigerden dit en wierpen ALLE autoriteiten, gehouden wore't. met steenen naar de waarhn ment, verkiezing bestuur enz. tie, die het volgende jaar De motie werd ondersteund d. or de Tegart licht aan een arm gewond werd. Leden, komt allen op! Ook candidaatTelefoon 240 : leden zijn 10 Labourgroep, doch de uitvoerende raad De millitairen werden opgecommandeerd = Kesawan zéér welkom. E Medan, 4 Febr. 1928 253 za, van het arbeidskantoor was ertegen, even- en patrouilleeren met de bajonet op het als Forbes Watson, de at'gevaardige der geweer, in Noord-Calcutta. Er hadden verHet Voorloopig Bestuur Engelsche werkgevers. schillende arrestaties plaats. Verscheidene Tiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiuiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiin? 1479
IB
-
T k
n
rruxakJC Svaar'étlerv n
' j
D£ SILHOUETTEN-FILM
Geboren
ZONDAG j___
S2^_s_l T^iiï, '
Buitenland
|samarangsche|
f
ASSURANTIEZAKEN
-
l
»
I RIJSTTAFEL I TER MEULENI
I UITGEBREIDE
I
I
UIT 'T MOEDERLAND DE VEENDAMMER HYPOTHEEKBANK
Nadere bvzonderheden.
Omtrent het voorgevallene met de Veendammer Hypotheekbank, waarover Aneta reeds een en ander seinde, lezen we in de Holl. bladen nog het volgende: De poging om een faillissementsaanvrage te voorkomen is niet gelukt. De Amsterdamsche Rechtbank heeft het faillissement uitgesproken. In de laatst gehouden vergadering van Pandbriefhouders te 's-Gravenhage heeft het comité, dat zich ter dezer zake gevormd bad, getracht dit te voorkomen, daar het vreesde, dat door het stellen dezer zaak in handen der Justitie nog minder materieel voordeel behaald zou worden.
In het Paleis van Jnstitie te Amsterdam had een conferentie plaats van de Eerste Kamer der Rechtbank, waarbij o.m. tegenwoordig waren de heer Bos, voorzitter
van de Vereeniging van hypotheekbankdirecteuren, de heer Van Lier, directeur van de Utrechtsche hypotheekbank en oudVoorzitter dier vereeniging, en mr. A. Svan Nierop, ter bespreking van een aanklacht bij de Justitie van vermoedelijke malversaties bij de Veendammer Hypotheekbank. Deze bank was korten tijd gevestigd te Hilversum en thans aan het Frederikplein te Amsterdam. De conferentie had tot gevolg, dat de substituutofricier van Justitie mr. Massink ingreep en het faillissement aanvroeg van deze hypotheekbank. Dit faillissement wei-d door de Kamer aangegaan met benoeming van mr. G.S. Salm en mr. A.S. van Nierop tot curatoren. Tevens werd een bevel tot onmiddellijke inhechtenisneming wegens vermoedelijke bedriegelijke bankbreuk uitgevaardigd tegen mr. E. M. R. Kortenhoeve, wonende te 's-Gravenbage, president-commissaris, A. C. Möhring, eveneens aldaar, directeur, benevens van J. J. Woltman en J. P. H. Woltman, ood-directeuren van genoemde hypotheekbank, te Hilversum. De beide heeren Woltman zijn te Amsterdam aangehouden en mr. Kortenhoeve te 's-Gravennage. Zooals reeds in de laatst gehouden ver gadering van pandbriefhouders is meegedeeld, is vermoedelijk ruim zes millioen gulden bij deze zaak betrokken. Hoofdzakelijk zouden Groningsche landbouwers de gedupeerden zijn. Naar verluidt had de heer J. Woltman, oud-directeur der Veendammer Hypotheekbank, aan het comité ter behartiging van de belangen Van pandbriefhouders, secretaris daarvan is de heer P. J. F. Kloppenburg, een bedrag toegezegd van f2 1/* mil lioen, mits niet tot gerechtelijke vervolging werd overgegaan. Bovendien waren regelingen getroffen om de betaling der per 1 .)an. 1928 vervallende coupons en losbare pandbrieven te verzekeren. Daarna zou er weer een vergadering van pandbriefhouders gehouden zijn, doch de Justitie heeft gemeend eerder te moeten ingrijpen. Aanvankelijk werd de bank, althans tot uitstekend beheerd. Het aantal leeningen was toen gestegen tot plm. 1000. met een bedrag van f6,700.000, w.o. 12 leeningen tot een bedrag van f2.700.000. Aan het eind van 1916 waren 650 aandeelen geplaatst en verdeeld over 284 aandeelhouders, terwijl 10 aandeelen waren volgestort. De hoogst uitgegeven pandbrieven waren toen van 5 pet. In 1917 schijnt en met 1916,
men den solieden weg verlaten te hebben, althans is men daarmede begonnen. Het aantal leeningen ging van 1917—1924 regelmatig achteruit, terwijl het aantal groote leeningen in 1916 nog 12, toen gestegen was tot 38, waarop gestort was Sl^ millioen gld. Bovendien nam het aantal aandeelhouders regelmatig af, terwijl aan het eind van 1924 reeds 212 aandeelen waren volgestort en in 1916 slechts 10. Ondertusschen was het bedrag van de uitgegeven pandbrieven van lager percentage b.v. 4 pet, gedaald van f620000 ip nog geen f 80000, terwijl in 1924 verder in omloop waren f 3.783.000 a 4 x/g pet., f 5.070.000 a 5 pet., f 285.000 a öl^ pet. en f 652.000 a 6 pet. (bedragen aan pandbrieven). Bovendien waren toen nog geplaatst 368 leeningen tot een bedrag van f9.697. 000, waarvan alleen op 38 Teeningen f7. 506.000 was gestort. Toen werd de bank naar Hilversum overgebracht en traden de commissarissen zoo goed en zoo kwaad als het ging, naar aanleiding van de bekende vergadering te Veendam af. Aan het einde van 1926 waren toen nog geplaatst 90 leeningen tot een bedrag van f 8.531.000 waaronder 54 leeningen met een bedrag van 8.104.000 gulden, terwijl toen een kapitaal aan pandbrieven in omloop wasa4Vü pet., f 4.264.000 a 5 pet. en f 700.000 tegen hoogere percentage.
"
Bovendien schijnen er toen maar slechts
30 aandeelen te zijn volgestort (in 1924:212). In verband met deberichtenin de pers verschenen over het faillissement van de N.V. Veendammer Hypotheekbank ontving het Haagsen. Correspondentiebureau een uiteenzetting van den secretaris van de Vereeniging van Directeuren van Hypotheekban ken, gevestigd te 's Gravenhage. Deze deelde mede, spaarzaam te moeten zijn in zijn mededeelingen, daar de zaak thans in handen der Justitie is, doch sprak er zijn verwondering over uit, dat het publiek zoo eenzijdig wordt voorgelicht. Als voorbeeld haalde hij aan, dat wel wordt medegedeeld, dat de heeren Woltman c.s. hun aandeelen, waarop f 96000 was gestort, hebben overgedragen aan een bank voor een groot bedrag doch er wordt niet bij verteld, dat die koopprijs de fabelachtige som van ruim f 2.600.000 bedroeg, hetgeen neerkomt op een koers van ongeveer 2600 pCt. De vordering die de heeren Woltman c.s. voor den verkoop der aandeelen kregen, werd door de Veendammer Hypotheekbank in betaling aangenomen voor f 2.100.000, aan waardevolle hypotheken, onroerende goederen te Hilversum, en automobielen, welke de heeren Woltman bij diezelfde gelegenheid van de Veendammer Hypotheekbank kochten. In de tweede plaats is de voorstelling onjuist, als zou het comité van den Provincialen Bond van Effectenbezitters de pandbriefhouders vertgenwoordigen. Dit comité bestaat uit 5 heeren uit den Haag, en op een vergadering van ongeveer 35 personen werd het voorloopig comité zonder stemming als definitief comité aangewezen, met toevoeging van mr. Boon, die ter vergadering aanwezig was. Hoeveel pandbrieven op die vergadering vertegenwoordigd waren, is niet gebleken, doch men kan er zeker van zijn, dat dit bedrag in het nietvalt bij de 2 millioen aan pandbrieven, waarvoorde belangen reeds in handen zijn gesteld van de Vereeniging voor den Effectenhandel te Amsterdam. In de derde plaats meende genoemde secretaris er nog op te moeten wijzen, dat nadat de heeren Woltman in Juni 1927 hun directeursplaatsen hadden afgestaan aan
de heeren Möhrïng en Kortenoever, op 15 December j.l. laatstgenoemden weer plaats maakten voor de heeren M. Meinersmate Parijs, als directeur, en J. Schien van der Loeff te Kowno als president-commissaris, zoodat niemand hier te lande de belangen van de schuldeischers van de Veendammer
Hypotheekbank behartigt. De conclusie, dat door het ingrijpen der Justitie de belangen der pandbriefhouders zouden zyn benadeeld, kan men dan ook moeilijk onderschrijven, als men weet, op welke wijze er met de bezittingen der Veendammer Hypotheekbank is omge sprongen. Ten allen overvloede wees de secreta ris er nog op, dat de Veendammer Hypo theekbank in geenerlei relatie staat mei de Vereeniging van Directeuren van Hy potheekbanken.
De
typhus op
de „Gelria”. Het stoomschop „Gelria" van den Kon. Hollandschen Lloyd, op reis van Buenos Aires naar Amsterdam, aan boord, waarvan, zooals gemeld is, zich enkele ty-
klasse pantrij. Het schip is daarom toen van Loon, Dr. M. de Hartogh, L. E. M. Raal
met geheel nieuw personeel uitgevaren, na volkomen ontsmetting door den G.G. en G.D. Het achtergebleven keukenpersoneel is door den G.G. en G.D. onderzocht op de aanwezigheid van bacillendragers. Het resultaat was negatief. Een paar reizen ishet goed gegaan, doch thans staan we voor nieuwe gevallen die zich weer bepalen tot dezelfde groepen der bemanning. Gedurende de. laatste reis zijn voorgekomen drie gevallen met doodelijken afloop eu zes lichte gevallen. De patiënten zijn thans allen herstellend en overgebracht naar het Wilhelmina-gasthuis. Bij alle zieken en officieren alsmede het keukenpersoneel, is gedurende de opvaart van IJmuiden naar Amsterdam bloedonderzoekingen, welke noodig zijn, in vollen omvan j» verricht geworden. De uitslagen van onderzoekingen, tijdens de reis verricht, wijzen ook op de mogelijkheid van paratyphusinfectie. Ofschoon verband met de vroeger waargenomen gevallen van echten typhus verondersteld mag worden, is de mogelijkheid niet buitengesloten, dat er geen samenhang bestaat. Gevaar voor uitbreiding over de stedelijke bevolking bestaat niet. Elk zelfs licht twijfelachtig geval wordt nauwkeurig gecontroleerd. Gedurende de reis is gedaan wat menschelijkerwijs mogelijk was om uitbreiding op het schip te voorkomen en de zieken goed te behandelen. Alle mogelijke bronnen van infectie worden thans nogmaals nauwkeurig onderzocht om de oorzaak van deze nieuwe épidemie vast te stellen. Een lid der bemanning van de „Gelria" zeide aan de „Msb." o.m. dat de eerste gevallen van typhus zich hadden voorgedaan na vertrek van het schip uit Buenos-Ayres. Tot de slachtsffers behoorden— naar men weet —de tweede stuurman Doorenbosch en de assistent-machinist Meyer. Eerstgenoemde is te Pernambuco ter aarde besteld, stoffelijk overschot van den laatsten is aan de golven toevertrouwd. Het was ecu ontroerend oogenblik, toen de kist, die met de Hollandsche driekleur bedekt was, in de golven verdween. De zegsman zeide voorts, dat aan boord het bericht is ontvangen dat de tweede machinist Wiilems, die in het hospitaal te Las Palmas werd verpleegd, eveneens is overleden. Op het schip werd omtrent ziektegevallen de grootst mogelijke zwijgzaamheid betracht; dat de stemming onder passagiers en opvarenden verre van rooskleurig was, laat zich begrijpen.
te, Herman Salomonson, Ö. Verbeek, Ed. Verkade, Mr. J. de Vrieze, mevrouw F. O .Zillesen—Feith en de heer H, J. Wegerif. Zij schrijft: „Na den tragischen dood van Jean Louis Pisuisde eu zijne vrouw Jenny Gilliams, hebben wij ons in verbinding gesteld met de familie der overledenen, in verband met de financieele situatie der beide kleine
achtergebleven kinderen. Het is gebleken, dat allerlei omstandigheden, grootendeels buiten den wil van Pisuisse en zijne vrouw, de toekomst dezer kinderen niet in die mate verzekerd is als Pisuisse en Jenny het zouden hebben ge wenscht en zooals zij die geregeld zouden hebben, indien niet het plotseling voorgevallene dat verhinderd had. In overeenstemming met de familie wenden wij ons thans tot de bewonderaars van het betreurde echtpaar om bijdrage tot het vormen van een Pisuisse fonds. De bestemming van dit fonds zal in de eerste plaats zijn de verzekering van de toekomst der beide kinderen, zóó als Pisuisse en Jenny zich dat voorgesteld hadden, indien ze hadden mogen blijven leven. Het tweede doel is het vormen van een blijvend werk in den geest van het werk der overledenen, als herinnering aan hetgeen ze voor het Nederlandsche publiek
phusgevallen met doodelijken afloop hebben voorgedaan, is de vorige maand te IJmui den aangekomen. Toen de „Gelria" was vastgemaakt, gingen de inspecteur van de volksgezondheid voor Noord-Holland en Utrecht, dr. Doijer, de leider van den ge zijn geweest." meentelijken geneeskundigen dienst te Am De heer H. J. Wegerif, (Gabriël Metsusterdam, dr. L. Heijermans en de leider van straat 6 te Amsterdam) zal gaarne bijdrade afd. volksgezondheid van dien dienst, dr. gen in ontvangst nemen. Veldhuyzen, aan boord, om een onderzoek in te stellen. Tijdens het schutten in de sluis, werd het De moordaanslag op inspecteur Paul. onderzoek voortgezet. Niemand werd aan Zooals men weet heeft de Haagsche boord toegelaten. Om half één 's middags rechtbank den koopman R. wegens poging is de „Gelria" opgevaren naar Arasterdam. tot op den politie-inspecteur Paul moord inspecteur van Tijdens de vaart zetten de tot 20 jaren gevangenistraf. veroordeeld doctoren volksgezondheid en de andere de De gronden waarop het vonnis werd gehun onderzoek voort. wezen, waren, dat de rechtbank aannam, De lijken van den tweeden officierDooren dat verdachte de bedoeling heeft gehad, inbosch en den assistent-machinist Meyer specteur Paul van het leven te berooven en waren niet meer aan boord, zoodat het schip het achtte, dat hij, op zichonaannemelijk vlag de niet halfstok had. geschoten. zelf zou hebben In verband met in de Reeds uren voordat de „Gelria" de handelwijze tegenover den inspecteur Amsterdamsche haven arriveerde, waren meende de rechtbank voorts te kunnen zeer vele verwanten en vrienden van opaannemen, dat verdachte eveueens de even varenden en passagiers naar de Oostelijke tucele gevolgen van zijn schieten op de geHandelskade gekomen, waar zij voor het tuigen Gerlach en Jansen voor zijn rekemeerendeel in het Lloyd's koffiehuis een ning nam. Verdachte toch wilde, koste schuilplaats zochten voor den gestadigen wat het koste, in vrijheid blijven kouden regen. De rechtbank achtte geen redenen aanTe vier uur meerde het mailschip aan om een onderzoek naar de geestverwezig, het etablissement der maatschappij en de mogens van den verdachte te gelasten. De talloozen in het Lloyd's koffiehuis spoed ethische defecten, welke hij vertoont, beden zich naar den ingang van de groote hoeven geen storing van de verstandelijke geloods, voor welke de „Gelria" ligplaats Louis Pisuisse. Jean vermogens te doen aannemen. en de stroom had, spoedig nomen kwam al t^r heeft zich naar Aneta reeds seinde een Ten aanzien van de strafmaat overwoog van opvarenden en passagiers. Er volg commissie gevormd, waarin zitting hebben de rechtbank, dat verdachte moet worden de: toen op de kade een ontroerend en har- de heeren Max Blokzijl, Mr. G.A.Boon, I.P. beschouwd als een gevaarlijk misdadiger telijk wederziens, aldus de „Msb." J. Clinge Doornbos, D. Hans, Dr. F. H. G. die een menschenleven niet telt. H. Het verschijnen van eenige ambulanceauto's van den G. G. en G.D. wees er op, dat er nog zieken aan boord waren. Dr. L. Heyermans te Amsterdam, heeft aan de pers het volgende relaas verstrekt: Reeds op de reis, die 16 Juli van het ervaren Britsch of Hollandsen vorige jaar eindigde, waren eenige gevallen van typhus voorgekomen. Daarna zijn verschillende reizen gemaakt, zonder dat er ziekte-gevallen zijn waargenomen. Toentertijd heeft de Kon. Holl. Lloyd in samenwerking met den geneeskundigen en gezondheidsdienst, alle maatregelen genomen om deze kleine epidemie, waarvan voor rubber en koffie. Koffie ervaring strekt tot aanbeveling. Brieven onder de oorsprong duister bleef, en die zich be- No. 1382 Adm. De Sumatra Post. paalde tot zekere groepen der bemanning, te onderdrukken. Het daarover toen uitgegeven bericht behelsde, dat de vermoedelijke oorzaak van de voorgekomen typhusgevallen gezocht werd indeaa_Ac_:gi.ci~ van een bacillendrager onder het keukenpersoneel van officieren messroom en 2e
Voor direct gevraagd
ASSISTENT
MLniHIIIIHIIHIllllHHIHIHIIIIIIIIIHIIIIIIHllHllHIIlllHH(!iSaliHI-i;!llll«ailllill lIIIIIIIIIIIIIIHIEIiIIIIIIIIIIINIIIIIIIIIIIIHIIIIIIIfIIIIIIIHHIIII^
i
II
/^^^
i
de
I $tJIB BERGCULTURES I 0^
No* 24 dd. 10 ~ 12 ' ~ 27 meldt
|
*
Het spreekt vanzelf, dat HET VAN BELANG IS, om | gezien de vele CARBOLINEUMSOORTEN van afwij1 kende samenstelling, welke in den handel zijn, slechts bestellingen te doen op een umi—n ■ inn umi nm ■ i
[ I
|
|
BETROUWBAAR mp pk-
■
WIJ LEVEREN HET BEKENDE MERK CARBOLINEUM PLANTARIUM
ï
MEN ERKENDE DE BIJZONDERE EIGENSCHAPPEN !
LINDETEVES-STOKVIS ____?__§
illHHHI(llii|[!iii!IIHIIIIIIIIIJilll(!IJIII!lilJIII!ill!!ii!]|||iii;ili:ilHllliiliH
Paleisweg
MEDAN
Tel. 192
_____■_____■_■
Bekleede Rottan Zitjes
B________S__---B-B-1
bestaande uit 4 Stoelen en 1 Tafel
I
_H______H__Ï
raam
in verschillende kleuren
|
§I
I
vanaf
//.5U
Gld.
1
I
1
vanaf
6«jwo
Gld.
1
I
1
1
1
I
I
Ij i
EN ONGEPOLITOERD
I
vanaf
42 5U e
Gld.
j
|| „EXCELSIOR" I |
f__■___________!
I I
U weet toch dat wij een opruiming houden van enkele modellen | 1 van onzen meubelvoorraad tegen 1 belangrijk gereduceerde prijzen?
|
I 1 1 1
VIERDE BLAD
DE SÜIATRA POST ZATERDAG 4 FEBRUARI 1928. CHÜNGHWA
E
f
Koninklijke Paketvaart Maatschappij
f
S. S. „RETEH" Bovengenoemd stoomschip vertrekt iederen
DONDERDAG 3 uur n. m.
MEDAN.
ASSISTANT
Jaarlijksche Algemeene Vergadering op Zaterdag 11 Februari 1928 for rubber and coffee. Coffee experience an asset. Apply Box 1381 Adm. des morgens te 9 uur ten kantore De Sumatra Post. KESAWAN 25, MEDAN. Vaststelling van de notulen der vorige jaariijksche algemeene veradering. aarverslag 1927. 111. Vaststelling Balans-, Winst-en
f
Verliesrekening 1927. IV. Vaststelling Dividend. V. Verkiezing Bestuur. |lÜllHllilllll!HH!ifiHl!iliilill!illii!lllillillilil!ilillllüi!l||tli||||||||||i|||ili|||Ullil||||li!l§ VI. Wat verder ter tafel 2 al worden
|HL FL Autobezitters!! I 1 | EEN KOMPOSILL blikje (Universal) EEN blikje KOMPOSILL (Super Polish) | en Twee SCHOONE doeken E
-
is alles wat Ü noodig heeft om zoowel het metaalwerk als de carrosserie van Uw wagen SCHOON en GLANZEND
■
Het eerste
dient als
praeparaat
gebracht.
HET BESTUUR.
1359
REINIGINGS- EN POETSMIDDEL het tweede als Wij garandeeren succes.
1 The Anglo-Dutch Estates AgcncyLtd. I TELEFOON IMPORT AFD. 251
540
WINCHESTER FLASHLIGHT in Uwen auto te hebben.
voor
Gebonden
avond
Boekhandel VAREKAMP &
Overal verkrijgbaar. Fairbanks in
- - EMPIRE THEATER de _Soon van
Zorro!
Speeldata
Jan.
_
„
—
HEEREN REGENJASSEN
Jjet riem
gemaakt
FIETS CAPE Uitstekend voorwielrijders. Vervaardigd van y ima
en zakken.
VER El o2vDc)?«-S_r DAM.LEEREN SCHOEN C
Zeergoed geschikt'savonds of bij speciale gelegenheden f27.95 Gewone prijs
*
--
I £l.-
NU
NOG VIER STUKS KINDERWAGENS
van Zephirstof, Gemaakt HAn"nrrKPPnpmmp
i„H n
155 aVwone S rf i.oo ürewoue pnjs
Zwarte
f 1.00
Uitverkoop
Gewone prijs
U
KINDERJURKJES
t el °Pvouwbaar. Zeer S_ït ?ierk met verstelbare kap,
fek Kleu r
f H.50
en
nncn li»*->U
en leuning.
'so f Vl **&*> ,
,
K NDER H()EDJE . _,__.
'"s|_ïJ
„u"£ fe* schikt voor school. t
LINNEN JAPONNEN ochtend jakunnen goed tegen .p Wasch, zijn goedkoop in 'et gebruik. Gewone prijs f 8.50
S^ncn
M
Gewone prijs f 1.50, f 1.95 f 2.25 en Uitverkoop
f 1.35,
f 5.00 f 1.50 en f 1 95 g£
uitverk.
I
Uitverkoop
-
VOILESTOF ""-1-0 ■w Aardig gebloemdevoile met frissche kleuren. Zeer goed en sterk. Gewone prijs f 1.10 Uitverkoop
.
|00
* Meter, ■» ■■""
DAMES PANTALONS . Goede kwaliteit katoen aan de pijpen geborduurd Elastiek in het middel. Gewone prijsf 3.25 en f 3.75
f 2 .7e5n f 3. 25per
NU
stuk
-
Mimosa Invisa
Medan
SEED 5
I
■
"■
i
;
MEST
-
STOFFEN
AlJTnij
BU
/Q^TIJDERAKER v_^V tigste herdenking
vi ert de
zes-en-zeven- de geregelde productie 24 uren lang zonder van zijn bestaan ophouden gereden met een snelheid van circa
door aankondiging van een nieuwe en ver- 100 K.M. per uur, waarbij nieuwe records voor beterde Director! De rustige motor van den £He wagens in hun klasse gevestigd werden! Director - reeds wereldvermaard voor betrouwnieuw Studebaker chassis heeft alleen baarheid en economie - werd nu begiftigd met nog meer kracht, en nog vluggere acceleratie! smerimI noodig tusschen de 3300 en 4200 K.M. De Studebaker vierwielenremmen zijn thans Voor de eerste nieuw-type Director vervaar- zelfwerkend. digd werd, reden proefwagens duizenden kilo- Wji Hpmnnafr-»---. KqJ . a Dir6°" meters op Studebaker'- Proefterrein. Onder Kom tvom nem tem zien md ermede i i a en ~*« " officieeie conti ole van de Amencan Automobile verwacht een openbaring van uw eerste rit Association werd en der eerste Directors uit in dezen nieuwen Studebaker! ,f
N* V. Medan,
ja-
x.
,-t
Z?
lT .... "T"....
Verwey & Lugard's Automobiel Mij. Weltevreden,
t. v. v.
Soerabaia.
Semarang,
Djokja,
Bandoeng.
Mucunoides
Centrosema Pubescens
■
U
f99 50
NU
versch geoogst
Calopogonium
.Josi
___flE'____l
NOG TWEE STUKSEDISON o RFI . nDAMnDHnnN GRAMOPH(>ONS BELL Met mooie mahoniekast, zeer goede klank, speelt alle soorten platen. Gowone prijs f 120.00
Paleisweé 4
ZADEN phonk 274
M
I 3. 95
Whiteaway Laidlaw
Medan,
»
LE~ |
DIRECTOR
VILTEN HOEDEN
#
1200
|«
.
PeV stulc
DUBBELE HOEDEN ~e Doublé Terai, de beste Q erra >r _met groot en ' in tWee ?0 Kes(li breeden rand, beuren Bruin en Grijs. Gewone prijs f 22.50 Uitverkoop
FËBR.
Een speciale aanbieding in heeren vilten hoeden, zeer kwaliteit paramatta, gehee] geschikt voor dagelijksch dicht te knoopen. gebruik, in verschillende Gewone prijzen f 11.95 maten en 3 kleuren: grijs, f 12.75 f 13.50 bruin en beige. Let op den . Aft, verlaagden prijs. Uitverkoop I 1(|.»5 Gewone prijs f 5.95
van prachtige Kwaliteit rubber en stof. Voorradig in verschillende "laten. Let op den v__, klaagden prijs yj 50
FEBR.
jl
STUDEB AKERS .Zoo niet, bezoekt onze toko,
204
„
INTRODUCTIE VAN
Koopjes gezien.
s Pebr.
7 FEBRUARI ORANJE BIOSCOOP 14-15 9 MEDAN. 8 Co. Medan SIANTAR LANGSA 1440 TEB. TINGGI 10—11 18 19 TANDJONG BALEI 12 IS FEBR. P. BRANDAN 22 —23 6
KISARAN
-
Hebt U on.se
bU
DOTV „Q",
S 31
f 16.50
Het heeft reeds vele au-
torijders gered in moeilijke omstandigheden
m\
HANDBOEK
192
Importeurs:
vi I 8.1
ER STEEDS VOOR EEN
Douglas
in Nederlandsch - Indië
nabehandeling ter verkrijging van een VERHOOGDE GLANS. Probeert U het eens op de spatborden van Uw wagen.
WP ZORG
Voorhanden :
CULTUUR-en HANDELSONDERNEMINGEN
te houden.
Wanted immedlately experienced British or Dutch
(The Chinese Trading Co. Ltd.)
I.
en geeft iederen Maandag een rechtstreeksche verbinding tusschen BELAWAN en PANEH. 247
J
SHANGYEH MIJ.
Agenda:
van BELAWAN naar PENANG
NO. 30.
POOC
p. brandan phone 2
"~________________T
Goed adverteeren beteekent geld verdienen.
1469
STU DEBAKER /^^>l BUILDERS
OF
QUALITY
VEHICLES
FOR
76
YEARS
FEMINA AmsterdamschAllerlei. Een echtgenoot op zicht. Een nieuw experiment in de maatschappij t Nieuwe jaar zet vermakelijk in. Zeiden de ouden niet reeds, dat het theater de leerschool der menschheid is? Nu, dan staan we hier begin Januari met een allerkostelijkste „les", ons gegeven door 't gezelschap van Cor van der Lugtl „Op zicht" heet het nieuwe tooneelstuk van Lonsdale en ge moet even mee.... lachen om 't mans „thesis". Zijns inziens komt het huwelijk steeds te pardoes. Je zit in de fuik vóór je het weet en kom er dan maar weer eens uit 1 Er moet, altijd volgens Lonsdale, die zelf her. haaldelijk afdoend getrouwd moet zijn geweest en het dus wel zal weten, een achterdeurtje, een maasje open blijven ter ontsnapping. Hij stelt derhalve voor: neemt elkaar, binnen de grenzen der behoorlijkheid, een maand op proef. Ontbijt samen, doet getweeën wandelingetjes, leert eikaars
vermoeiende en banale bezigheid is voor een geboren hertog en zich alles achterna laat dragen door de bekoorlijke Helen Hayle. Deze jongedochter, hoewel opgegroeid in de knak worst jesfabriek van haar vader, waarmede deze vernufteling een onmetelijk fortuin èn een zachte hersenaandoening verwierf, heeft een aristocratisch gemoed en is ongelimiteerd dol op den berooiden, voor een deel idioten, maar toch zoo vermakelijken hertog. Ook zij, doordat beiden logeeren in het Schotsche landhuis, heeft zonder dat zij het wil, evenals Mrs. Wislack, een man op
de vrouw, die heel het jaar dóór, haar verrichten....; dames met „roode beüefleur" quentie of uit elkander voortvloeiend gevolg diensten aanbiedt aan hen, die op reis gaan, wangen bijvoorbeeld te redden van groene steeds aanwezig zijn in alle kleeding-artikelen,
of verhuizen I
De kottuutn advi euse ! En nu, schrijft 't Hbld., heeft Berlijn een noviteit ingevoerd, die weliswaar ook van de Nieuwe Wereld is afgekeken, maar die toch op het vasteland van Europa tot nog toe onbekend was. Enkele groote modehuizen hebben sinds korten tijd, employees aan
of zwarte japonnen en jonge mei«jes te houden binnen de perken v*n «oberen chic en te voorkomen, dat de bakviscn-jeugd zich te rijk kleedt, wat haar soms meer te pronk stelt, dan ia kieschheid voor de op zich zelf reeds schoone jeugd wenscheiijk is!
Wet is stijl? In aansluiting met deze kwestie van het gesteld, die, indien gewenscht alle mogelijke smaakvolste aller vrouwenberoepen, de volinlichtingen geven op mode-gebied. Het klinkt gende philosophie, d:e reeds op zichzelf een anderen bij te kostbare raadgeving in zake kleedingkeuze proef en dat dit den drang naar het huwelijk niet zoo erg moeielijk staan in de maar de in houdt. kostuum-kwestie, bepaald versterkt, leert het verdere verloop van het stuk allerminst! Toch worden op practijk bewijst, dat lang niet iedereen Stijl in kleeding beduidt smaakvolle keuze. het laatst vier menschen nog behoorlijk deugt voor dit nieuwe beroep., Want Men kan rijk gekleed zijn, en toch distinctie gelukkig, waaruit men kan leeren, dat de behalve, dat de raadsvrouwe volkomen en stijl missen. man en de vrouw, hóe ook gewaarschuwd, op de hoogte moet zijn van alles, wat in Zie hier de opinie van een Fransche naaier op het eind altijd weer invliegen, merkt het rijk der mode voorvalt, moet zij oog ster, wonend in 't hart van Amsterdam, en hebben voor kleur en lijn en vooral dient bedienend de eerste families : de guitige H. P. op. zij begaafd te zijn met een zeer groote dosis Indien iemand mij honderd gulden gaf om tact en geduld. voor een beroep Een nieuw nieuwe japon te koopen voor een spedevrouwciale gelegenheid, zeide ze, dan zou ik er Wee over de lastige vijftig voor de japon besteden, en de overige We kennen nu de vrouwelijke ingenieur, koopsters! vijftig voor de bijkomstigheden. Op die zoo goed als de juriste die haar sekse niet Het is heusch geen sinecure om b.v. een manier zou mijn japon er kostbaarder en verloochent en die tijdens de rechtzitting haar neus poedert De vrouw heeft kleine, gezette koopster, die zich per sé een aardiger uitzien, dan die van de dame die weliswaar het recht veroverd, om een „man- geruit kostuum wil aanschaffen ervan te de keele honderd gulden alleen aan de japon eigenaardigheden kennen en gaat de liefde nelijk beroep" uit te oefenen maar door de doordringen, dat zooiets haar niet staat. En zoo besteed hebben. Dat zelfde principe, daar nog niet voor op den loop, dan is het concurrentie, die het sterke geslacht daardoor even voorzichtig moet men een niet zoo heel zeide zij zou ik ook toepassen op inkoopen de echte en dus: in 's hemels naam maar aangedaan wordt, blijkt het voor haar hoe jonge klant onder het oog brengen dat pastel- van bescheidener geaardheid en als ik vijf levenslang. langer hoe moeielijker om zich een plaats te tinten voor iemand van haar leeftijd niet en twintig gulden bezat om een jumper te Of liever: Mrs. Wislack, een dame met veroveren in de maatschappij. Noodgedrongen meer in aanmerking komen keopen, en ik vond er een van tien of vijftien humeur, 's èn een te jaars lastig weten energieke zielen soms een vak gulden, die me aanstond, dan nam ik dien 50.000 Pond komt, op dit idee. De goedmoedige heer scheppen, waarin werkelijk „toekomst" blijkt Een vast salaris! jumper en besteedde het overige aan het Halton, een man met beperkte geestvermogens te zitten. Geen wonder dus, dat er nog slechts wei- noodige om de jumper een succes te doen en een dito inkomen, achtervolgt haar reeds nige beroeps-mode-raadgeetsters zijn. Maar zijn. 't Is voor mij een regel, dat ik, wanneer vijftien jaar met zijn vlam en zelfs Mrs. Dames zijn vindingrijk. de enkelen, die zich wijden aan de nieuwe ik zeg : een japon kost b.v. tachtig gulden Wislack, die anders hoofdzakelijk aan zichzwakke geslacht blijkt in dit bezigheid, blijken ten volle berekend voor ik dit bedoel in den zin van met alles wat Vooral het hardnekkigheid zijn. zelve denkt, vindt, dat zulke Er zijn in de haar zware taak. er bij komt aan bijbenoodigdheden. opzicht vindingrijk te beloond dient te worden. Voor het huwelijk, laatste jaren door vrouwen „zeker een dozijn Zij verdienen een vast salaris en krijgen Natuurlijk zijn er bepaalde toiletartikelen, waar ze reeds eens mee kennis heeeft gemaakt, beroepen „aangekweekt", waarvan vroeger geen percenten van eventueele aankoopen die niet voortdurend vernieuwd dienen te schrikt ze echter nog terug. Daarom deelt geen sprake was. Speciale liefhebberijen als wat haar gunstig af doet steken bij de ge- worden, (zooals: schoenen, regenmantels, ze den goedmoedigen heer Halton mede: pilote in 't vliegmachien, en „chauffeuse" wone winkeljuffrouwen, die als belangheb- parapluies) wanneer deze in de juiste kleur „De neem je een maand op proef. Je gaat zelfs nog buiten beschouwing gelaten. benden bij den verkoop, natuurlijk haar gekozen zijn, dan zorgen zij steeds voor de me naar met mee mijn landhuis is Schotland uiterste best doen, om iets kwijt te raken algemeene harmonie in een garderobe, die na een gezonde wandeling van een goed Do gattvrouw aan een klant. Tot vleierijen als „wat staat reeds stijl op zich zelf beduidt. uur, dwars over een berg, ben je 's nachts van één avond. die japon u beeldig", terwijl de spiegel het Koop bij voorbeeld voor algemeen gebruik en gedraag je je daar zoo weer in je hotel Amerika kent gastvrouwen voor een avond, tegenovergestelde bewijst behoeven de offi- steeds handschoenen van een onbepaalde beminelijk als thans, en blijk ik me niet in je die op officieeie partijen haar hulp bieden. cieeie raadgeefsters haar toevlucht niet te ne- nuance beige of cement, die harmonieeren karakter vergist te hebben, dan krijg je mijn De groote stoomvaart-maatschappijen enga- men. Frank en vrij zeggen zij haar oordeel met alle tinten (zooals bruin, grijs en blauw.) lastig humeur met de 50.000 Pond. Én anders geeren beschaafde vrouwen als „chef de en verplichten op die manier, tal van hui Laten schoenen en kousen in dat geval harstuur ik je terug, reiskosten voor mijn reke- reception". Engeland heeft nieuwe vrouwelijke pelooze koopsters aan zich en aan het mo- monieeren. Regenjas en parapluie houden ning." ambachten uitgevonden. Ten eerste dat deleus. het betrekkelijk lange tijden uit en een kaIn deze onalledaagsche situatie slijten Mrs. van „treasure-tinkers", dat zijn vrouwen, Naar we persoonlijk vernamen zullen de ncel-kleurige reis-, regen en stof-jas met een Wislack en haar proef-ballon eenige weken die zich er op toeleggen, om kostbaarheden moderaadgeefsters ook spoedig in Holland oranje parapluie oftewel een bruine pain Schotland en, tot groot vermaak van het van den meest uiteenloopenden aard, zooals in actie te zien zrjn. Hoewel de vrouwen rapluie met hel kleurigen rand, is een bepubliek, voegt ook de hertog van Bristol gobelins en oudekant, dure halssnoeren en er zich al aanmerkelijk veel gracieuzer te zitting, waaronder we vele modes en regens zich bij hen, een zeldzaam egoïstisch heer- bibelots te herstellen en schoon te houden. kleeden weten dan voorkeen, is er voor dr lang veilig kunnen schuilen. Laat die harschap, die vindt, dat zelfs denken al een te En ten tweede : beroep van „koffer-pakster", adviseuses nog „kunstvol" werk genoeg te monieerende toets die kleurige noot van se-
—
—
—
MHMHMK W>-MnM--_M«_HMNMgME
Thans te bezichtigen In alle Oakiand Showrooms
Sex. Neurasthenie, Impof., Zwakte, bij mannen en vrouwen, worden
■
radicaal generen door een kuur met Scxofortin.Filltn, die de levensfunctie» spoedig opwekken en herstellen. Verkrijgbaar bi) alle apothekers f4— #^sï_,__. f mam mm ■ per doos voor""kuw vbb 3 w«k«n. Wettig gedeponeerd. Hoofddepot, witwiimmim VolkibeÜMg. Noordwllk 7, Weltevredtn
s
S
xp va rAD 11ld .
-
maamiÊm^m^mmmMßMmmMmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmn
die te zamen gedragen worden. De „pull over" dien men bij den tweedmantel draagt, dient gekozen te worden bij de kleur van dien mantel. Met een bij behoor cnde sjawl gaat men net zoo te werk, en de kleine leeren, wollen of zijden corsagebloem, valt onder dezelfde wet. Als ge er bijv. een paar „bleek-blonde" avondschoenen op nahoudt, een paar in goud of zilver tint, dan zult ge bemerken, dat ge die schoenen bij alle mogelijke dans- en diner-japonnen kunt aanhebben. In de garderobe zal een „zuinige" inrichting zijn geworden, dank zij uw overleg en evenwicht. De beste manier om die harmonie te verkrijgen, is zich te bepalen tot een speciale tint die u goed kleedt. Gebruik die tint cm zoo te zeggen als uitganspunt, verschillende punten moeten hierbij in het oog gehouden «orden, aangezien het feit dat een tint in de mode is, niet voldoende is. Heeft de draagster eenmaal een kleur beet, die haar flatteert, laat zij dan met die tint, die gerust een „ouderwetsche" mag zijn, bijkomstigheden combineeren in de allerlaatste mode-tint en zij zal dan een kleuren nuance verkrijgen, die zeer origineel en aantrekkelijk is. Bezit men b.v. (om dat die kleur de flatteerende tint is) een mantel van pastel-blauwlaken, dan drage men daarbij niet persé een pastelblauw sjawl, maar een sjawl in de nieuwe mode-tint „bois de rosé", en ook een kleine hoed in die kleur. Ziehier een voorbeeld van eigenaardig zich vermengende tinten : beigeroze en blauw, die beter aan 't moderne oog behagen, dan het enkele „blauw" over heel de lengte van 't figuur van de draagster. Boven alles vermijde men kleinigheden, die een ensemble door overdaad bederven.
Sommige vrouwen zijn, nadat het toilet voltooid is, er nog „dol" op, een glimmend speldje hier, een bloem daar, of een zakdoekje elders te steken. Die kleine veelvuldige overdreven coquetteriëen aan hoedrand oi kostuum zijn uit den booze en rooven u precies de distinctie waar ge naar zoekt. Bedenk, dat de japon, de mantel met haar goede coupe u tot een versiering moet zijn, en dat ge door al die bijkomstige sierselen u zelf in zulk een opzichtigheid zet, dat ge de japon haar fraaiste taak ontrooft, dat ia te toonen hoe mooi haar eenvoud u kleedt. Bij een japon van mocie stof en goede snit, behooren behalve perfecte schoenen en kousen, niet meer dan één sieraad, of één bloem, of een sobere kantgarneering, om het geheel een
succes
te doen zijn.
P o t po u r r i.
TREKPENNEK bek
Met grooten openslaanden koperen steel.
cD
VAREKAMP & Co. :-:
1468 MEDAN 1451
TE- 211.
CHRYSLER 1
jg||h
y ■^
aa\ W
i
my^' My%m*ï~\
j^rfjfßfasßJ
den
MOTORS heeft Oakland
nieuwen
j
I
. .
1
KWALITEIT AFWERKING
I §
1
REMSYSTEEM
1
I
';"_^^^
DUURZAANIHËID
1
WERELDBEKEND
I
VRAAGT PROEFRIT
1
1
FUCHS 6 RENS § B Paleisw. 7 - MEDAN - Tel. 22 I
1jl
fi______*
m
e eigenschappen i 1 gelegd, welke dezen wag.en_te tlJde onder .allen,betrouwbaar -11 alle omstandigheden maken. I
v
1
EIGENSCHAPPEN ZIJN^j
\^a\^^Q^^ Js'Am\a\ %""*y
_d!__F
~*~~
GENERAL in
..
j.'^h
WSWWBWBSB-f'pi*
*
xt
ft
3
1
I
»-_-«■*
CHRYSLER
,
.
Het is een groote, krachtige, schitterend mooie wagen, meesterlijk uitgevoerd tot in alle finesses, van duurzamen bouw en bestemd om zijn eigenaar jarenlange trouwe oiensten te bewijzen. De nieuwe motor is krachtiger en geruisch-
loos gelijk de zomerkoelte - verkregen door een met zware tegenwichten voorziene krukas met nieuwe harmonische balans, alsmede d°or het geheel in rubber opgehangen Oakland chassis, De magnifieke carrosserieën van den nieuwen Oakland zijn alle laag en lang. Elk omvat een keur van luxueuse uitrustingstukken Alle zijn rijk bekleed en de afwerking is van diekwaliteit waar*voor de frase „Built by Fisher" instaat.
„ "--—-"-----m-mmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmm. OAKLAND verkoopers en wederverkoopers zijn overal gevestigd. 1465
msr
8
fIHH?J ■BK|ÖP^>
.
Importeurs:
AAN DE TELEFOON „Hallo, met wie ?" „Uspreekt met Bram". „O, met den kruidenier? 'k Zal even voor u vragen, hoor, Dat doe ik met plezier."
ONS JBUGDHOEKJIS. DE DRIE HONDEN.
hij zijn tranen, „want," zei hij, „wat gedaan is kan niet ongedaan gemaakt worden," wat „Is u daar nog? dan is het goed, Kunt u me wel verstaan? de waarheid was. De Koning begon nu vol Er was een een Koning, die drie bekoor- ijver zijn verloren prinsesjes op te zoeken. Moes vraagt of u de suiker brengt, lijke dochtertjes had, maar, wat heel eigenDe rijst en de saffraan." Maar waar hij zocht, Noord, of Zuidwaarts, aardig was, hij hield ze opgesloten in een Oost- of Westwaarts, nergens_ontdekte hij de hoogen toren, waar niemand haar mocht vermiste kinderen. „Ook twee pond meel en dart een pot ■aderen, behalve degenen, die met de zorg „Zoo gaat het niet." zeide Zijne Majesteit Met fijne bessenjam, voor de drie prinsessen belast waren. op een keer. „De prinsesjes moeten gevon- Die lusten we allemaal zoo graag 't Spreekt van zelf, dat de Koning een den worden. Wanneer er Op onze boterham." een man in mijn gegronde reden had om zoo te handelen, 't koninkrijk is, die mijn drie dochters terug Was niet, omdat hij zijn kinderen niet lief brengt, zal een der prinsessen zijne bruid „En zorgt u er wat spoedig voor? had, o neen. Het was heel iets anders. Tel- zijn en mijn halve koninkrijk Neen, Moeder weet niets meer, schenk ik hem kens als een der prinsesjes haar tweeden ge- bovendien." Ze heeft van alles nog in huis, boortedag vierde, was een oude vrouw in Toevallig brachten twee Ziet u ! Nu, dag, Mijnheer I" vreemde prinsen het paleis verschenen, zonder dat iemand eenige dagen aan het hof door, maar twee wist vanwaar ze kwam of waarheen ze ging grooter bluffers bestonden er op de heele en iederen keer liet ze een zilveren kistje wereld niet. achter, waarin men, als het geopend werd, „De prinssesen vinden," zeiden zij, „Wel, DE ZINGENDE WEVER een perkament vond. dat doen wij, terwijl andere lui er over nawas eens een arme linnenwever, die van 's Er Op dit perkament stond geschreven, dat het denken", en ze trokken er op uit met hunne morgens vroeg tot 's avonds laat bezig was in kind zou worden weggevoerd door de berg neuzen in de lucht. zijne De man was werkplaats. en reuzen, wanneer de Koning het voordat Nu moet je weten, dat in een bosch op tevreden en hij zong, terwijl zijneopgeruimd handen vlijtig het vijftien jaar was, ook maar enkele mi- eenigen afstand van het paleis een weduwe bezig waren, het hoogste lied uit. Och, wat nuten buiten het kasteel liet gaan. woonde met haar eenigen zoon. kende die linnenwever een liedjes 1 En mooi De prinsessen waren nu acht, tien en twaalf De jongen, erg die knap en was flink als hij zong I Hij bezat iets wat je heelejaar en jullie kunt zeker best begrijpen, dat ze heette Robert, maar zijne moeder noemde maal niet voor geld kunt koopen: een prach't vervelend vonden altijd in dien toren te hem altijd Bobs. tige, volle stem en 't was een genot werkelijk zitten. Omdat de weduwe arm was, moest de jon- naar hem te luisteren. Op een mooien zomerdag zaten ze alle gen altijd haar Nu had onze linnenwever een schatrijken drie voor een klein venster, dat in den tuin lederen dag varkens in het bosch hoeden. trok Bobs er met zijn drie var- koopman tot buur, en deze vond het heelebeneden uitzag. kens op uit en nam dan een klein fluitje maal niet prettig, dat die arme linnenwever Plotseling bemerkte het jongste meisje een mee, waarop hij zoo heerlijk speelde, dal 's morgens vroeg de taak van den haan verprachtigen pauw op het terras. Hij liep heen iedereen, die het er door bekoord vulde en voor wekker speelde. hoorde en weer en zag er zoo schitterend uit, ter- werd. 't Allerliefste had den man kort en wijl zijn uitgespreide staart door het zonlicht Op een mooien morgen vermaakte hij zich goed verboden, maarhijdat't ging niet endaarwerd bestraald, dat ze hem haar zusjes weer met het spelen van allerlei vroolijke om er hij bedacht wat anders op. aanwees. wijsjes, toen plotseling een klein, oud manOp een keer liet hij den linnenwever koEn alle drie hadden ze zooveel pleizier in netje voor hem stond. Hij had een langen, vroeg hem hoeveel hij dacht, dat zijn men den mooien vogel, dat ze niets liever wenscfc- witten baard, tot op zijn voeten neerviel gezang waard was. Deze dacht even na en die ten dan naar beneden in den tuin te gaan om en naast hem liep en groote hond. antwoordde: „nu mijndagloon is 't zeker hem van dichtbij te kunnen bewonderen. Ze want ik werk dubbel zoo pretwaard, smeekten daarom den oppersten wachter tig als ik er bij zing." Toen vroeg de toestemming te geven om een poosje naar koopman, hoeveel zijn dagloon bedroeg; buiten te gaan, maar hij sloeg van schrik jullie knnt wel begrijpen, dat het niet eens en de handen in elkaar. wss. De koopman zei toen, „weetje wat, veel „O, neen," zei hij, „de Koning zou ons je een maand loon vooruit betalen, niet ik zal allen laten onthoofden als we u ook slechts voor je zingen maar voor je zwijgen." En <en oogenblikje het kasteel lieten verlaten." legde 't geld voor hem neer. hij Maar de prinsesjes hielden aan en waren De linnenwever meende, dat dit een bijzonzoo lief en vriendelijk, dat ze ten slotte haar der gemakkelijke manier van geld verdienen «in kregen, onder voorwaarde niet langer was en hij nam hei: geld aan en beloofde, dat dan vijf minuten buiten te blijven. De deuren zou zingen. niet hij Werden ontgrendeld en de drie meisjes tripThuis gekomen telde hij zijn schat nog eens pelden naar buiten. na, zooveel geld had hij nog nooit bij elkaar Maar de pauw was verdwenen en ze liepen „Goeden mijn op gehad. Hij borg het zorgvuldig weg en ging zoon," morgen, hij, zei overal heen in de hoop hem terug te vinder, plechtigen vreugde aan 't werk, maar telkens als vol toon. totdat ze een heel eind van 't kasteel ver„Ik wil voor een van mijn hij gewoonte wilde gaan zingen, zweeg hij hond ruilen uit je wijderd waren. varkens." verschrikt. Hij had immers zijn zingen Plotseling werden ze omringd door een verkocht, leger dwergen. Geen der prinsesjes wist, 's Avonds telde hij zijn geld opnieuw na (Wordt vervolgd.) Waar ze vandaan kwamen en voordat ze en legde 's onder zija kussen. Maar hij kon een woord konden zeggen, werden zij door slapen. Hij dacht telkens: „Nu moest niet het bergvolkje weggedragen, waarheen wist het eens gestolen worden" en hij woelde niemand. onrustig om en om, en deed geen oog toe. Er heerschte een vreeselijke verwarring Toen 't nog heel vroeg in den morgen was, in het kasteel toen het nieuws den Koninwas hij moe van 't rekenen en peinzen, dat ter oore kwam. Zijne Majesteit was zee den geheelen nacht gedaan had, en luste hij bedroefd over het verlies zijner kinderen, dat loos en ontevreden stond hij op. Hij had geen hij een week lang schreide. Toen droogde zin om aan zijn werk te gaan en geen liedje Een sprookje.
PENSION SPERNOGA mm TEL. 176 MEDAN MODERNE BANKETBAKKERIJ. Taarten, Petits fours, gebakjes, Vol
au Vents, Pasteitjes, croquetten enz. enz. Utrechtsche spritsjes in Luxe Verpakking. Diners en abonnements diners
BELEEFD AANBEVELEND
E. H. DE VRIES Cuisinier-Patissier 825
I
<'■' ■IWII-_ll__H----H--_--_MiM_____gE^aß___B_^MM| lIBI—
per 1000
stuks.
IJ 1 lfl
: >£
yT
sr
NGEE HONG—HAP TONG
REI-DANSEN DOOR Willemien Brom-Struick Met inleiding van
_____-__^B__G______________-.E__S____l____nH_^_H|__-____i
INGENAAID Fl. 3.50 GEBONDEN Fl. 4.70 ______________________f>vkb_______________-_hl
KODASCOPE ft
MEDAN 1396
_4
Ê
I*''^
fl
fl
|ï
Boekhandel
fl
; —:
& Co. TEL 211
c
"
. . .. .
.
-IPwP
£:„-—--^■-"■^S
.
— —
— ——
.
.
.
.
. .
.
„Jantje, 'k moet jou eens wat vragen Moet je nu je zusje plagen ?"— —„Zusje kan er heusch wel tegen 't Maakt haar niemendal verlegen I"
— BRIEVENBUS.
Beste Meisjes on Jongens! Lida v. B. Neen hoor Lida het is geen drukfout, olgende week maar eens kijken bij de antwoorden. Oplossing No. 20. lantjeß. Al jarig geweest Jan. Ik ben erg nieuws[ierig naar een brief Corrie Willie en Hermij Voor de grooterea. '. B. Ik miste jullie deze week. 1. Batavia moet zijn Weltevreden; Corrie enGerdaD. Je kunt goed raadsels Schreien Weenen; 3. Zijlem Haarlem ; Jullie volgend werk heb ik ook al >plossen Gerda Neepot Japan; 5. Moswarm Moakow ; mtvangen. Tootje en Bennie de G. Hoe ia Antgooien Antwerpen ; 7. Apelwitn Apeldoorn. iet met Ben? Kees J. Hoor ik weer eens gauw 2a. Beter te geven dan te ontvangen, wat? Billie Kaatje en Don a 1 d R. De opb. Na regen komt zonneschijn. ossingen zijn goed hoor Kaatje. Krijg ik ze de volgoe — roe 3. Kan Kangoeroe. Jende week ook weer ?Annie, NoraenGerdiß. Voor de kleintjes. Wat veel kinderen gaan er met de trein mee, ge1. Ze branden beiden korter. cellig voor jullie. Wat zal dat heerlijk zijn als jullie 2. tak kat. illemaal een fiets hebt. Mano en Herman S3. Brastagi ; Siantar; Prapat. Dat is dan een echte vergissing geweest hé dat ullie 19 niet inzonden. Opgaaf No. 22. Wat een lange brief Mano. Je tikt al wat goed Voor de grooteren. boor. Kent Herman het ook al? Leuk zoon le. Schrijf op: een land, dat een groote rol gespeeld bioscoop hé? Joke en Anneke S. Je schrijft beeft in den laatsten grooten oorlog; eene stad aan de Do- keurig hoor Joke wat een n>et heb je gehad met je vriendinnetje. To n en Arm e k e K. Neen hoor nau; eene ttad in het N. van Nederland; eene stad in Italië afd. Middellandsche zee ; eene stad in 't N. v. RusTon dat is zeker een andere Tante Mies. Leuk dat land ; eene rivier in Fankrijk ; een plaatsje in FriesAnneke ook mee gaat doen. Wat keurig schrijven land; eene rivier in Spanje. Oe beginletters dier jullie. woorden vormen wederom 't eerste woord. Tot de volgende week. TANTE MIES.
RAADSELS.
——— — —
\
——
—
—
JÊÊÊÈ^ Ê (BSSmM S^l n wl^^^^^^^
BURGHARDT'B
\
bekroond var Hen»-, ratten- en muizenver-
__
delgg_ngsrr_id«!eï.
WAARSCHUWÏNO!
Er is maar ÉÉN ECHT
I
| Bupghardt's varkensvergift 1 | en dat is met de nandteeftenlng 1 j van den | A
vergift t
(BURGHARDT)
Verkrijgbaar blf onsen Vertegenwoordiger voor Sfunatra:
Jm\\mW*
MUNTEN UIT DOOR
van tiet
Jsm*&
__SL MB^__£j
Handelsver. B. H. KERKHOFF te Sf£DAN Fabrikante: DE RESIDENTIE
APOTHEEK
v/h
I
LÜMKEMA»
\ "^"^"^» SOERABAIA, SIMPANG 61. «-__-»_»■■■_■
—
DEGELIJKHEID EN EENVOUD
1F
Werken geheel automatisch, een genot voor de stille kebonavonden
S^fe
—
Alleen de handteekening waarborgt ét etbtbefct!!
DE NIEUWSTE
~
..
■ii^n^^^__
KODAK UITVINDINGEN
__*&
— — — —
—
___H-_-___a___B______-_____a_______^
EN
—
ia een deel van 't gelaat. 16 18 27 20 is een kostbare stof. Daar vatte hij lustig zijn arbeid weer op ; 17 11 12 19 is een boom. en onder 't werken zong hij uit volle borst, 13 18 24 is een zuidvrucht. 21 — 8 1 dient om een beeld of iets anders te plaatsen. in Blijden zin en goeden moed, S 22 4 9 behoort tot het gebit. Stel ik boven geld en goed: Voor de kleintjes. Tralali, tralala I tralali, tralala Op dekruisjeslijnen komt 1. X En toen hij den geheelen dag vroolijk en de naam van een kerkelijk , X tevreden zijn plicht vervuld had, sliep hij feeat " een medeklinker X nu'sdier —'t zelfde fóó rustig en heerlijk, dat hij maar wat vvvX X X X een als 't gevraagde -r woud blij was, dat hij het geld, dat hem belette woord een zeevisch V te zingen, had teruggebracht. ~. een vrucht een medeX klinker. TANTE LIZE Op dekruisjeslijnen komt 2. X de naam eener voetbekleeX Xding. Een medeklinker. Een y voertuig. Een schietwerkZUSJE. lets, wat de fotoYYYYYYYYY tu'Égrilafmaakt -_AA-_A._-AA.J_ Gevraagde .A. yoorwerp. Een reusachtig dier. Een lekkernij, die men " -A- " " X veal op de kermis eet. Een vrucht en een madeklinker. X om een tuin met w. loop mij 3. Met h. vindt men ik langs de tuin, met 1 en z ben ik de stam van werkwoorden. terug.
VAREKAMP > Co.. MEDAN
Prijs f 2.30
VAREKAMP
1 ■f HKg
CINÉKODAK
—— — — — — —— —— ——— —— —
■!■ tf'lUllilW, JJMB-M
DOOR JOH N THEUNISZ
[P I
PROF. DR. GERARD BROM Gekleurd omslag en 1 1 penteekeningen van POL DOM 28 dansen, met muziek, zangteksten en dansaanwijzingen met geteekende voorbeelden, van Nationalen bodem
.
DE DIEPSTE DUIFT L-
Jhp y/^($S
>^_
..
H|j^O|Kjm^EW|EK
|K
F 8.-
om zich zelf wat op te vroolijken. Langzaam 2. °P de kruisjeslijnen kom XXXXXXXXXX v kroop de tijd om en de linnenwever gevoelde de naum eener bloem, lt regel: 't gevr. woord;2dee zich alles behalve gelukkig. V . ' plaats bij Gouda ;3e : een ■"" En plotseling nam hij een besluit. iets, wat de vogels in de X Zoodra de groote deuren van 't magazijn lente doen :4e: eene water X " " ' ' naast hem geopend werden, betrad onze val in Amerika; Se: een bijljelV . sche vrouwennaam; 6e: iets, werkman het kantoor van den koopman. v wat men om den hals draagt: " " " Hrj legde 't geld, dat deze hem den vo7e: een metaal; 8e: ec-n X rigen dag betaald had, n;er en zei: Vergeef boom; 9e: eene oude lengX me, mijnheer, maar ik moet er niets van v temaat; 10e : een medeklinker. hebben. Ik heb den beelen nacht geen oog 3. Een spreekwoord, dat uil 6 woorden of 27 toegedaan. Neem 't als 't u belieft terug." letters bestaat. En eer de verblufte rijke kon antwoorden, 2 14 3 5 vindt men in tuinen. was de linnenwever de deur uit en keerde 15 25—10 6 21 zijn prachtige met een verlicht hart in zijn werkplaats bloemen. 7 4 26 23
—
A T U WI
1
BLAADEREN en MICHELSEN.
§
ASSURANTIEKANTOOR
Prijzen vanaf f 180.- en f 190.-
|
mesters foto-handel . H Kesawan 2 Telefoon 498 <*
SS
VAN
Inspecteur: L.D. SiEVERS,
Siantar, 417
ZR
"77*
MUHUiniWmiUtnUHmnUU.HHHHïHIUiHIi üUTTniI REPARATIE en CONSTRUCTIE Machinerieën en Electriciteit
ïiiiiiimiiiiimiiiiiiiiiimiiiimniiiiimiiiiimmii voor Gas- en Oliemotoren Stoommachines, Stoomketels
Automobielen en verder alle voorkomende machinerieën
dynamo's en electromotoren. Op aanvraag worden onze technisch 'zeer goed onderlegde Japansche en andere werklieden en mandoers naar de ESTATE uitgezonden. voor
iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiii
Machinefabriek Nissin
Gloegoer, Medan.
Telefoon No. 762.
Java Dcli New-York Lijn Geregelde rechtstreeksche veertiendaagsche verbinding van JAVA via SINGAPORE PENANG en BELAWAN-DELI naar NEW VORK, BOSTON en andere havens ter Oostkust van Noord Amerika met vaste vertrekdata van Batavia. Lading van Dcli kusthavens wordt in doorvoer aangenomen in samenwerking met de Koninklijke Paketvaart Maatschappij. Eerstvolgende
Harrisons & Crosfield Ltd.
„ROTTERDAM".
(Shipping Department) Tel. Nr. 200
'Velef. Nrs.
-
1231
I
-1*232 -1251
381 z
513 za,
illlillllllllllllllllllllllllllll van het
Pls-i WIJSMAN
Geeft l' op als lid aan den Bibliothecaris C.H. ten Cate en maakt gebruik
HET VAN OUDS BEKENDE MERK
Ter Introductie aan Niet - Leden
Oostkust van Sumatra Comité
II
GOUVERNEMENTS TELEFOONDIENST Vanaf 1 Februari 1928 is voor de aangeslotenen op het Gouv. Telefooncomplex Atjeh alsook voor de aangeslotenen op het Telefoonnet Medan, de gelegenheid opengesteld telefonische gesprekken te voeren met de* aangeslotenen op de B. B. telefoonnetten
——
LAM NO, TJALANG en MEULABOH
I
I
op Atjehs Westkust. De gesprekskosten bedragen het tarief van een gesprek met Kotta Radja verhoogd resp met f (150, f I.— en f 1.50. De gesprekken worden gevoerd op risico van den aanvrager. De bestaande fonogratnmendienst tusschen het Gouv. complex het B. B. net langs de Westkust blijft gehandhaafd. en Gidsen van Atjehs Westkust kunnen worden aangevraagd aan den Beheerder van den B B. telefoondienst te Kotta Radja, alsook aan mijn bureau Paleisweg 5, telefoon 114G.
°-
Intern. Crediet & Handelsv.
Tel. Nrs. 214 -1013 401
1
afvaarten van BELAWAN:
5 Pebr. 1928 (H.A.L.) S. S. „BLOMMERSDIJK" 19 (S.M.N.) S. S. „BALI" „MEDON" 4 Maart „ (N.5.M.0.) S. S. (R.L.) S. S. „MENADO' 18 6 April (N.5.M.0.) S. S. „CITY OF FLORENCE" S. S. „VECHTDIJK" (H.A.L.) 15 „ Wijziging in vaarbeurten en afvaartdata voorbehouden. Lading wordt ook aangenomen naar Inland Points in U. S. A. en Canada Voor deze Inland Points worden doorvoerconnossementen afgegeven. Voor inlichtingen gelieve men zich te wenden tot: Voor de N-s-MVoor de R-L- & H-A-LStoomvaart Mij.
„NEDERLAND"
Ij
II
De Pt. Ingenieur. Chef van het zesde Telegraaf- en TeleiïRmdistrk't.
A.W. SLAGER.
im
I
5
BOTERehKAAS
de interessante werken die hieronder volgen:
van
milMlllllllllllllllMlllllllllllllllllillllllilllllllllllllllllllllllllllülllllllllllillllinillllllllllMlllMMlll lIMIIIIIIIIIUIIIH
Dr. B. BRANDT
Kulturgeographie von Brasilien. Dr. L. BREITFUSS Irrifahrten im Lande des weissen Todes J. FREIHERfI VoN BRENNKR Besuch bei den Kannibalen Sumatras. Ir. J. VAN !>E V BROEK Tinmijnbouw. W. N. BROEKHUIZEN Van de Noordkaap tot den Bosporus. Dr. R. BROEKNMA Oostkust van Sumatra, 2 dln. H. A. BROUW EK, Practical Hints toScientific Travellers 527 2 dln.
N. V. Vereenigde Javasche f 1 Houthandel Maatschappijen j
1
AMSTERDAM
■
-'il
|IH!lfllllll!lltillHilllllHlimiH!Hil]||IIIIIIIIIHl!HH!llllllli!IIIIIIH
■
.i
..il
.
■
'
i
1468
SEMARANG
|
|
I JElectrische
j
Zagerij en Timmerfabriek, afdeeling:
1 Machinale Houtbewerking Semarang
f
Onze geheel pasklaar gemaakte, goed gebundelde en duidelijk gemerkte:
|
I
I
|
I
( Si
j&ll!.'!m..imn,l!H
Ondernemingswoningen 1 Bungalows f Woninggeraamten f Kapconstructies | Koelie-en Toekangwoningen I Kozijnen, Deuren en Ramen ) worden zoowel op Java als in de Buitenbezittingen, ook wegens de hooge toekangloonen, steeds meer gevraagd»
8
I
Prima afwerking
Gemakkelijk op te stellen
ïilllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllUlllMllllllllllllllll
|
lIIIIIIIIIIIIIIIIM
BOUWKUNDIG BUREAU
\§ ""B-B ___B____B
I KANONNENWEG 5 Verkrijgbaar in Hotels, Clubs en groote Kedeh's tnporteurs:
I
N.V. HANDEL
MIJ.
iwUHHII I IHIHI I HI I I I I HI I I I I I I I I I I IHHimiI I HI H
411
„DELI
ATJEH"
VROOM]
P- A. J. DE Architect Aannemer
-
TELEFOON 1115
\
pKOOÏTEER| | GASFABRIEK
-
MEDAN.
VIJFDE BLAD.
NO. 30.
MEDAN
30 JAARGANG
ZATERDAG 4 FEBRUARI 1928.
De Sumatra Post
JAVA'S GROOTSTE BOEDHISTISCHE BOUW WERK UIT DE LUCHT GEZIEN.
— De
Boroboedoer, het wereldberoemde Boedhistisch Mahaganistisch heiligdom in de residentie Kedoe op Java, h een voorbeeld van stoepa-bouw. Hij bestaat uit 9 terrassen, waarvan de onderste zes een vierkant, de bovenste drie een cirkelvormig grondplan
hebben. Het geheel is
—
LONDEN ONDER WATER. Verleden maand werd Londen door een hevige overstrooming geteisterd, waarbij 14 menschen het leven verloren. Hierboven de Victoria-toren van het parlementsgebouw, weerspiegeld in het water.
omstreek^
het jaar 850 onzer jaartelling gebouwd op en om den top van een natuurlijken heuvel.
—
DE THAMES BUITEN HAAR OEVERS. Het water van de Thames steeg zoo snel dat verschillende Londensche wijken overstroomd werden. Marshara Street in Westminster tijdens den vloed.
—
TWEE DOODEN EN ACH.T ZWAARGEWONDEN eischte de tweede ontploffing te Berlijn, die tijdens een proef met knalpatronen een villa in de voorstad Dahlem verwoestte. De puinhoopen van de garage. (Zie ook foto rechtsonder).
—
—
DE MODE VAN DEN DAG. In deze regenjas met bijpassenden hoed en een paar rubberlaarsen trotseert de moderne vrouw de i hevigsto regenbuien.
OM HET DAMKAMPIOENSCHAP VAN NEDERLAND werden in „Parkzicht" te Amsterdam de jaarlijksche wedstrijden gehouden, waaraan deelnamen de heeren: 1. R. C. Keiler, 2. J. H. Vos, 3. P. J. van Dartelen, 4. A. K. W. Damme, 5. W. C. J. Polman, 6. J. Niestad, 7 J. I. J. de Jong en B.C. J.Lochtenberg}
DE ON TPLOFFINGSRAM PTE BERLIJN. —In de Landsberger Allee te Berlijn had door een onbekende oorzaak een geweldige ontploffing plaats waardoor talrijke menschen gedood werden. Het doorzoeken der ruines, warm 17 lyken werden gevonden.
—
WERELD DER BOEKEN. Kerels) door C y r i él B u \ sse. Uitgave van Rysselberghe & Rombout, Gent en C. A. J. van Dishoeck, Bussurn. We hebben met veel genoegen deze bundel schetsen van Cyriel Buysse gelezen. Ze zijn gevarieerd, ze zijn goed geschreven, ze zijn onopgesmukt, openhartig, los en zonder eenige pretentie. Trouwens, Cyriel Buysse is een goed schrijver. Maar hij schijnt meer bezonken in deze schetsen. Bovendien is hij naast een schrijver een gevoelig mensch, die het leven rondom zich bekijkt, die er de schaduw en de lichtpartijen onmiddellijk door zijn oogharen waarneemt, en de contouren der figuren alvast heeft opgezet. Het is in deze eenvoudige schetsen alsof de leut en het lijden om beurten om den hoek komen kijken en soms allel>ei tegelijk. Deze korte verhaaltjes, ze blijven nahangen in de gedachte. Althans bij ons was dat zoo met verschillende het geval. Er zijn van die menschen, die ons ook het eenvoudigste hoekje van het alledagleven met zulk een warmte kunnen teekenen, dat we er stil van worden en ons verbaasd afvragen, wat we eigenlijk dagelijks missen door onze oogen niet open te doen. Zoo een mensch is Cyriel Buysse blijkbaar. Niet dat we al deze schetsen van even hoog gehalte achten. Er zijn erbij, die misschien beter door andere vervangen hadden kunnen worden. Maar bet meerendeel is toch zoo typisch, zoo raak, zoo smeuis», zoo beeldend geschreven, dat we de bundel als geheel niet gaarne missen zouden. De schetsjes hebben, zooals te verwachten was van Buysse. bijna alle betrekking op het lage Vlaanderland en de bescheiden menschen, die er wonen. Hij kan ze u zoo beerlijk voorstellen in een paar woorden. En ge leeft heel spoedig mee met hun leventje, ge hebt u ingedacht in de sfeer van hun leven met weinig inhoud misschien, maar dan toch met een eigen verwachten, een eigen hopen, en dikwijls teleurstelling. Zeer geslaagde schetsjes zijn o.m. het Legaat, Poapkens Zondagsrust, en vooral: Het Huis. Dat laatste is misschien wel het beste. Moeder en een al oude wordende dochter, die de huwelijkskansen ziet verdwijnen, wonen in het dorpshuis en hooren dat Firmin, de tuinknecht vau den heer, wiens prachtige tuin zich achter haar huis uitstrekt, gaat '.trouwen. En het ergste is, dat vlak naast haar huis een nieuw wordt neergezet voor Firmin. Geruchten gaan, dat de tuinknecht trouwt met een meisje van een ver dorp. Maar men ziet haar maar niet opdagen. En in Celesta's hart groeit de hoop, dat zij als bij verrassing in dat nieuwe huis zal koiiMH wonen, dat Firmin haar zal komen halen. Kerst hebben ze op Firmin en zijn huis gesmaald. Maar sinds die nieuwe gedachte is die zienswijze glad veranderd.. Edoch, aan de hoop wordt door de komst van het meisje van verre de bodem ingeslagen en moeder en dochter zijn er finaal van onderstebo ven. Ze zitten stil bij elkaar op den avond van het trouwen. Ze hooren alles, wat er daarnaast gebeurt. Er wordt gefeest en gelachen. Dan vertrekken de gasten en alles wordt stil. Celesta is naar haar kamertje verdwenen. „Zij had slechts een klein raampje, langs waar zij het huis van Firmin en daarachter den opglooiendcn lusttuin van meneer Alexander kon zien. Bevend duwde zij het luikje open en staarde naar buiten. Uet was een zachte, ietwat nevelige mauenacht vol zoete geuren. Alles was ineens heel stil geworden; alleen de nachtegalen zongen galmend in de hoogfs, zwarte kruinen.van meneer Alexan-
COSY CORNER. De drie fazen van den
automobilist.
Gelukkig kent iedere automobbilist deze drie fazen niet. Maar dr bennen dr. En misschien zal een of andere lezer mogelijk ook lezeres—na door worsteling van dit verheven epos met zeer dramatisch einde, er wel één meenen te herkennen. 1) e e e r s t e fa z e: In dit stadium van lichamelijke wel te verentwikkeling staan gekomen, heeft de toekomstige molornianiak slechts één verlangen, koestert hij slechts ëéne hoop: „Eenmaal de hand aan het stuur van een eigen wagen het aardrijk onveilig te kunnen maken." Nu is dit sensalioueele genot "slechts voor hem weggelegd in de wagen van een van zijn vrièden en v/.d op de achterbank of'naiist den chauffeur. Want ondanks het wereldschokkende feit dat iemands salaris per jaar f 156.02 6 7 minder bedraagt, zijn er nog .wel mcnscheh die je niét negeeren. En zoo gelukt het in Indië wel eens een vriend-met(en-wagen te vinden. Ook lukt bet wel eens in een van de van natuurlijk de oudste "agens de maatschappij of firma een slippertje te maken, wanneer de directeur met verlof, de manager binnenland naar Brastagi de dito buitenland naar Prapat is, de eerste procuratiehouder met Angina te bedde en de tweede op zyn vierde huwelijksreis is. Maar dat hc-1 oort tot de hooge. de zeer hooge uitzonderingen. Alleen de wensch, de hartekreet ..een eigen wagen" blijft en groeit tot een ob-
—
-■
—
■
—
cessie, totdat
ders rusttuin. Celesta boog voorover en keek met bonzend hart naar het huis van Firnlin, dat in den maneglans schemerde. Géén straaltje licht meer; niet meer het minste geluid! Alleen de wijdgalmende zang der nachtegalen in de grootsche stilte. Celesta schreide. Haar borst ging snikkend op, en neer en haar keel kreunde zuchten, die zij niet beheerschen kon. Haar handen krampten zich aan de vensterbank vast. Het was onzinnig, maar zij kon het niet helpen; haar gemoed was te vol. Zij had hardop willen snikken en huilen en zij beet op haar bevende lippen, om het niet staanbaar te doeu. Maar eensklaps schrok zij geweldig en dé schrik bracht haar meteen tot bewustzijn terug! In dat huis daarnaast, in dat schijnbaar ingeslapen en als 't ware doode huis, waar Firmin eu zijn vrouw nu samen en alleen waren, had zich eensklaps op de bovenverdieping iets bewogen en zij hoorde Firmin's stem, die rustigvriendelijk vroeg; „Heddë de blaff'eturen liever toe of open, Claratsjen?"
kaarsendruppelende kandelaars..... Steven lag daar eindelijk te snakken. In zijn wasbleek gelaat lagen de schalieblauwe holten van de oogen en de inge-
van rust en kalmte. Hij waande zich meer, Kobe meende- stappen en stem-
achtervolgd, bespied, bedreigd door Hij boosdoeners en hinderlagen schuwde eenieder en waagde zich schier niet meer op straat. vallen wangen. Hij Vooral des avonds was de oude GrijKobe boog zich over zijn broer. had maar èèn vrees: dat Steven zou pers ten prooi aan aanvallen van versterven zonder hem aan te wijzen waar volgingswaanzin, die hem van zijn eigen 't geld stak. Want hij had geld, dat wist schaduw deden schrikken... Kobe zeker Die onrust dreef hem Turend in den vlammendans van he. haardvuur, naar voorhoofd. zat hij thans weer moederziel het het angstzweet zeggen? Steven, moet ge me niets meer alleen vervaard te luisteren naar hei het geld geklaag van den wind in den schoorMij, Uw broer Dat woord wekte bij den stervende steen, het zoeven langs reten en speleten, een laatste opflakkering van levenshet rammelen aan deuren en ramen, zijn oogen jn licht terwijl het kracht. En het woeste geruisch van het dorre ge den kelder brak, stamelde hij: In bladerte in den zwarten tuin... En als trap onder de dan een oogenblik stilte inviel, hoorde tweede steen Hel hoofd viel slap achterover in de hij bzzz, bzzz, bzzz, zijn bloed, dat suikussens en 't doodsgereutel schoot Ste- zend naar zijn" kloppende slapen joeg. Plots... een kort geraak! ven in de keel. 't Was uit...... was er in 't Was daar achter de deur. Anderendaags, niemand 's lemand moest op de wenteltrap zijn. huis, buiten den doode en Kobe, brak H00r!... Xv kraakte weer het eiken deze op de aangewezen plaats 'n paar vloersteenen los en vond er een zware balkwerk van de zvvartberookte zoldepot. Hij voerde hem gauw huiswaarts, ring... Liep daar boven nu niemand op met een kruiwagen, onder bussels hooi. de kamer weg. Een oogenblik hoorde Een koortsachtige spanning deed den Kobe weer niets anders dan het gelo< Er was een korte stilte en toen vernam boer op zijn oude stramme beenen van het onweer, dat het huizeken op zijn Celesta een vrouwenstem, die uit de daveren. grondvesten deed daveren...... Maai diepte van de kamer kwam: Thuis gekomen, grendelde hij deuren weer was het als sloop er iemand langs> "Toe " en vensters, deed de luiken dicht en de trap naar boven. Celesta trok zich stil terug en sloot toen hij zich geheel in veiligheid wist, DaarKobe's bloed klopte sneller haar eigen luikje. naast een kast. Het heele huis knerpte kantelde hij niet popelend hart den Zij hoorde ook Firmin de zijne sluiten. ijzeren pot om op de dikke eiken tafel... was vol verdachte geruchten... Alles werd doodstil. Alleen de nachteKobe verzamelde al zijn moed, stak lui zie, 't was als liep er vloeiend goud galen bleven onvermoeibaar schallen in uit de kruik Al mooie, geel glanzen- een eind kaars aan en opende niet bede hooge kruinen van den sehoonen de munten, die rinkelden en tinkelden vende hand de deur van het trapportaaï. lentetuin". op en boven elkaar, af schuinend van De bruine treden, faal belicht, wentelden Een aardig staaltje van zijn oolijke, den tafelrand, in breede kringen voort- ;:is een slakken-huis en spiraalden neer half-ondeugende, maar toch warm-ge- rollend, belder zingend over den roo- onder de sloffende voeten van Kobe, die voelde schrijverij. Met beide handen woel- in den gelen schijn van zijn kaarsevlam den tichelvloer. v. B. de Kobe Grijpers in de schitterende l.ygend naar boven strompelde. De deur van de slaapkamer stond op hoop, liet de goudstukken door zijn kromme* vingers heenglijden, immer, een kier. Plots krijschte de deur verder hij stortte ze uit boven zijn open en een felle tocht blies met een meer hoofd en liet ze neertuimelcn langs zijn flap de kaars uit. 't Was er pikdonker. ooren, die er gretig naar luisterden als De deur piepte verder open, onheilspelnaar de heerlijkste muziek.. ... Dan lend. Kobe klappertandde- Hoe kwam scharrelde bij weer alles bij elkaar, het dat die deur op een kier stond? Was DE SCHAT VAN KOBE GRIJPERS. streelde de muntstukjes, telde ze en lei het wel de tocht die ze deed open door ze in stapeltjes, het eene hoopje naast draaien, 0f... zat daarachter, in den hoek De halve tafel stond er verscholen, onder de kleeren van de het andere J. Minand. mee Kobe telde met kapstok, de inbreker niet gereed om zijn bedekt schier Kobe Grijpers zat bij 't haardvuur, dat honderden, met duizenden Het was slag te slaan? Waarom sprong hij dan Hakkerend in den open schoorsteen om gek te worden Hij lachte met mi niet toe? Kobe verwachtte elk oogenopsloeg en de ineengedoken gestalte van een korte, zenuwachtige sperring van brik een ijzeren greep rond zijn keel te dvn ouden boer donker en gedrochtelijk den mond maar voelde tegelijk den voelen wringen... En telkens bleef het deed spoken en dansen op den rood kouden angst om het hart slaan. (-ogenblik uit. belichten kamerwand. Immers, „ze" moesten hem eens koIs daar iemand? stotterde hij. Zijn Buiten gierde de wind en joeg fantasHij zou het bestermen berooven holle stemgeluid joeg hem angst eigen tische wolkgevaarten voorbij een bleeke ven... Slechts twee gevoelens bleven aan. Er kwam geen antwoord- Bevend maan, die nu en dan door het omschebezit van stak Kobe weer zijn kaars aan en duwde vreugd hem over: de om bet nierde kruisraam zichtbaar werd. De schat en de vrees voor zijn behoud. iot het uiterste bereid de deur verder ruiten rammelden en knarsten en in den den Want daarvan was hij zeker: de dot hof zwiepten en knerpten de gemartelde pelingen, al wisten ze niets bepaalds open. Er gebeurde niets... Alles stond op boomtakken onder het woeste stormge- vermoedden wel, dat Kobe geld had. Er; zijn plaats, het ledikant, het tafeltje, het weld ze hielden niet van Kobe, omdat hij zoo 1 ast je. Even kijken... Niemand onder Een weer voor dieven en moorde- ; was. Ze wisten bovendien dat het bed. Kobe sloot gauw het venster, naars, peinsde Kobe Grijpers en tuurde \rekkig woonde, dat uit hij hij schraapalleen dat uitzag op den tuin, na vluchtig, onwillekeurig door het venster den tuin had weggezueht laatsten knecht zijn schiete lijk een blik te hebben geslagen in, waar de duisternis onheilspellend en dat Fik, de graatmagere naar de plek waar de schat rustte. Dan zonden ruisehle en wemelde Met hond, die zich moest vergenoegen met trok hij bibberend van kou, zijn kleeren ze mochten komen Maar van Kobe's schrale en kousen uit, zette zijn slaapmuts op en drieën, niet tienen, met honderden, toch den keurigen afval was. Zeker bij bibberend van kou, zijn kleeren en keuken, geheel onschadelijk zouden ze 't geld niet vinden wisten ze dat ware zoo gealles- Niets kousen uit, zette zijn slaapmuts op en Hij Kobe alleen wist waar het zat makkelijk bij een donkeren nacht als o]) kroop tusschen de lakens. alleen Het was de erfenis van zijn binnenbreken, den vergiftiKobe hond De killigheid van die lakens doorbroeder Steven, die de week tevoren gen, Kobe in zqn slaap van kant maken, huiverde hem En hij dacht aan zijn gestorven was. Kobe wist, dat Steven rijk, zeer rijk hel grond rooven broer Steven, die nu ook tusschen killige Maar ze mochten hem dooden... den lakens lag, maar o, zoo veel kouder nog moest wezen, al leefde hij als de armste, en voor altijd ellendigste kluizenaar. Beiden hadden schat zouden ze niet hebben... Hij zou dan deze En een op verbergen. pikzwarten hem Hoc naar, „Grijpers" geniet dat hij nu zoo ineens aan trouwens hun naam en schoffelend schar nacht maake Kobe stolen. Ze waren alle twee om het vrekden dooden Steven begon te denken. Het kigst. Hun gierigheid stond te lezen in rend met schop en hak, een hol tusschen was Kobe zoo zonderling te moede. Hij de stronken en wortels van een popu- kon zich bijna indenken, hoe dat zijn hun staal-grijze oogen, die zoo wantrouwend konden gluren van onder de lier in de hof en plaatste er den pot in, op moest, dood te wezen. En hij vouwde onwillekeurig de handen op de borst, zooborstelige wenkbrauwen; ze stond Je ongeveer een halve meter ddepte.;. of er zien, ging En Kobe dagen den om alle als hij Steven had zien liggen en zooals lezen in harden trek hun duher geen plek hij was, onraad of rond den daar nu zelf lag, als wachtte hij lippigen mond en sprak uit de kromming „Hein vreemde voetafdrukken te met de zeis" op bezoek. bespeuvan hun knokkeligc grijpvingers neen j onzag, hij Slotseling tegelijkertijd begon Fik, de dat alles En in deze avondïijke eenzaamheid, ren vielen. Wanneer hond vervaarlijk te blaffen en te huilen, zag Kobe zich weer terug aan het doodsaangroerd was gebleven, verminderde rukkend aan ketting en ring. bed van Steven Op het tinnen kruis zijn opwinding. Nu waren „ze" daar Geen twijfel vloeide het weifelende licht van twee Maar nooit weer had hij een gevoel
onweer-
KORT VERHAAL
De tweede f aze: Some morning he awoke and found himself famous. Niemand had het ooit durven denken; de heer Nooitgedacht zelf niet in l minst. Maar laat ons blijde zijn dal er \an die onbegrijpelijkheden ons levens-1 ad kruisen- Wanneer de toekomst voor ons zou zijn als een open boek, zou het leven ondragelijk worden. Hoe het ook zij; sinds dien fameuzem morgen, waarop de thans alleen nog voor de buitenwereld maar onbegrijpelijke promotie, den heer Nooitmedeaanspraakrecht op de gedacht auto gegeven heefl, is de heer Nooitgedacht geheel veranderd. Er zijn verschillende onmiskenbare symptomen die daarop wijzen. In de eerste plaats is er een soort hersenverweeking, die hem lielct drie kwart van zijn vroegere kennissen te herkennen. Dan is er een plotselinge ontspanning in de spieren van zijn stembanden opgetreden die zijn stemgeluid, eerst wijfelend en aarzelend, tot het'vijfvoudige stemvolume heeft opgevoerd. In de derde plaats draagt hij, allemaal .sinds dien morgen, het hoofd in de lucht en de borst boog opgezet. Ook tegenover deze kwaal staat de medische wetenschap machteloos. Wij zullen den lezer niet vermoeien .■met de vermelding van de plotselinge opbloei in de jarenlange stagnatie van de kennis der autotechniek, noch van de Verrijking der terminologie, die de heer Nooitgedacht, ook weer allemaal 'sinds oicn fameuzen morgen heeft doorgemaakt. Wij zullen er den dekmantel deiliefde over uitspreiden en geen onthullingen doen, die doen vermoeden dat ioowel aan deze technische kennis als aan de terminologie des heeren Nooitgedacht wel een en ander hapert. Toch is de heer Nooitgedacht nog niet
„volmaakt" gelukkig. Zoo zijn er nog machtiger en grootere wagens, (Ue de „zijne" onophoudelijk op den weg lappen. En ook betreurt hij bet dat de pendoppo van de hotels zich niet midden in de groote zaal bevindt.. Maar daarom niet getreurd. Toch zal iedereen weten dat de lieer Nooitgedacht auto rijdt. Want eigenhjk nog voornamer dan de auto zelf vindt hij de a u to j a s. Helaas toont de autojas 'n karakteristieke overeenkomst met den hoogen hoed Zij staan n.l. beiden zeer zelden iemand. ?iaar terwijl 'n hooge hoed aan den drager nog wel eens iets komiekerigs geeft, roept de autojas meestal onvermijdelijk de idee van slager of grutter te voorschijn. Hét is trouwens ook onverklaarbaar waarom er, wanneer iemand metzijn-hoed-op een hotel betreedt — overigens een echte ingeroeste moederlanschc er smalend.-„hoed" geloeid gewoonte wórdt en den heer Nooitgedacht niet van alle kanten niet de hoonende uitroepen „jas" bekogeld wordt, wanneer hij in ' autojas
gefluister te hooren.' Neen, 't was maar watergedruppel m de dakgoot of geraas van den wind in de boomen. In de verte antwoordde het langgerekt gejammer van een anderen hond. Toen werd alles stil. Kobe viel in slaap. Maar het duurde niet lang of hij droomde Er lag een berg van goud op zijn borst. Hij stikte haast onder het gewicht. Hij had al de kracht van zijn twee armen noodig om den klomp te omvatten, die zijn ribben scheen in te drukken en hem de ademhaling doorbelemmerde. Plots slaakte Kobe een gil. Want utt de duisternis die
kwamen langvingerige groote, nader, magere, beenderihanden ge handen, met pezige, kromme grijpvingers, als de schrage pooten van venijnige spinnen, bleeke harige handen die vingerscharrelend nader kropen, huiveringwekkende beesten gelijk, naar het goud toe. Handen, tien, honderd duizend knokkelige handen tegelijk dreigden van voren, van achteren, van terzijde, onafwendbaar Kobe sloeg er wanhopig naar, maar zijn arm klapte daar steeds terug. De scherpe nagels haakten in het goud. rukten er van alle zijden schitterende brokken af; en dan trokken zich de handen, de gespreide vingeren spannend over de buit, naar de duistere kam.erhoeken terug. Kobe loosde een zucht van verlichting, zoo zwaar, dat hij er van wakker werd. Hij wreef zich bang over het lijf, als jeukte het nog, waar het goud gelegen Hij zag hem nog, den schittehad. renden klomp. Van goud droomen, van zooveel goud droomen, peinsde Kobe dat beteer kent zwaar verlies. Zoo sprak overigens ook liet grof, vettig beduimelde hoek, waarin zijn hijgeloovige geest bij dag de verklaring zocht van zijn nachtelijke vizioenen. En hij geraakte niet meer in slaap. Hij wroette en woelde de dekens En om.-Wat duurde die nacht lang zou er gebeurd droom Wat die zijn? Want er moest zeker,iets zijn voorgevallen zijn. Hij herinnerde zich nu ook het gejank van den hond die thans zweeg, die stappen, die stemmen, die hij En de had gemeend te vernemen stilte, die buiten ingtroeden was, maakte de uren nog trager. Eindelijk begon een grijze klaarte door bet raam te schijnen en belichtte vaag de uitspringende hoeken van tafel en kast. Kobe hield het niet langer uit. Hij kleedde zich vlug, daalde moeizaam de trap af, stak een stallantaarn op en liep in den somberen tuin. Een bang voorgevoel beklemde hem. Hij greep hak en spade en begon koortsachtig te spitten tusschen de Wortels van den derden populier. Wat leek de grond hem los! Och kom t', was maai Nu moest hij er ongeveer inbeelding De put was al diep. Het zweet zijn druppelde Kobe van 't voorhoofd op de handen- Zijn hart bonsde als gig breke.n Het bloed joeg aar zijn hoofd. Ha!! Daar krijschte de spade op den ijzeren buik van den pot. Hij zat er dus nog in! Kobe kon een blijde uitroep niet onderdrukken en spitte met verdubbelden moed den geheelen pot bloot. Nu gauw bet deksel braf gelicht, dat hij ze kon zien, eventjes maar, zijn lieve goudvinkjes...... Hij lichtte met de lantaarn toe en hief het deksel op Een rauwe kreet schraalde door zijn Hij keel. Zijn knieën knikten. Ai!! vallen. hersenen Zijn liet de lantaarn sloden op springen. Bood schui mboirelde naar zijn lippen- En met een smak stortte hij neer, 't verwongen gezicht naar de groeve. Zooals het goud uit den pot, was de ziel van Kobe gevlucht uü zijn oude, dorre lijf. hem
omringde
En de .heer Nooitgedacht, nu zelf aan na een uur of twee in den regen langs het stuur denkt terug aan den tijd in een eenzamen heideweg te moeten looIndië toen ie een chauffeur had, hij ver- pen, om dan ten slotte bij een boerderh. langt naar de Indische wegen en smacht aangeland, vragend om mogelijk verve/naar den wagen waarin hij toen reed, van den gestranden wagen zoo zich ergerend aan dil rammelende op- moeten vernemen, alsdat je naar de hoop van-zegen vehikel, totdat hij in maan kunt loopen, En ditzelfde antzijn gepeinzen gestoord wordt door een woord nog een paar maal te moeten zijn gepeins gestoord wordt door een aanhooren. En heusch, het is nog minder een plotselinge stagnatie van de „auto", die wanneer de duisternis reeds haar pretje, blijft voortduren. Lezeressen en lezers laat ons beleef e donkere waden over de heidevlakten blijven en hier geen waarheidsgetrouw weeft, je vrouw voor. de keus te stellen verslag uitbrengen van het dispuut dat óf op de zolder van een ongeveer tweezich, nadat de heer Nooitgedacht een of op de zolder van een ongeveer twee kwartier lang op zijn rug in de modder uur afgelegen boerderijBeminde lezeressen en lezers, ik onder de auto heeft gelegen, met zijn lieftallige ega heeft. Laat ons in hemels- smeek, u laat ons beleefd blijven naam beleefd blijven. Pie r r e Want heusch het is geen pretje, daar-
—
De derde faz e: De derde en laatste faze speelt zich in het moederland, c rgens op een eenzaam en verlaten heideweggetje. De familie Nooitgedacht bad gedacht het er vandaag maar eens van te moeten nemen en eens wat frissche heidelucht in te gaan ademen. De dag is niet geheel volgens het programma verloopen. O.a- is het een uur na het Vertrek begonnen, te regenen en blijven regenen en op den terugweg giet het. Een der spruiten heeft zijn enkel verzwikt, 'n ander heeft in stilde de halve proviandmand naar binnen geslokt, het ldeek dat de boter vergeten was, etc. Neen, de stemming laat wel iets te wachten over.
___
Laten we dr nou nog een aanrijden, en dan naar huls gaan,