Uitgebreide omschrijving van het programma 09.30-10.00 uur: 10.00-10.15 uur: 10.15-11.15 uur:
Binnenkomst, koffie en thee. Welkom en inleiding. Een ander geluid als het gaat om gezin en relatie
1. Wat wensen jonge ouders wérkelijk als het gaat om hun relatie en gezin? 2. Welke kennis en inzichten zijn van belang voor (aanstaande) ouders als het gaat om de ouder - partnerrelatie? 3. Wat kan de professional in deze concreet betekenen voor (aanstaande) ouders?
Gezien de prognose van het groeiend aantal scheidingen onder ouders met kleine kinderen, de negatieve gevolgen voor de kinderen zelfs tot op oudere leeftijd en de existentiële crisis, pijn en verdriet naast financiële schade die scheidende ouders doormaken, maakt dat er de laatste tijd steeds meer behoefte is aan een ander geluid als het gaat om gezin en relatie:
Ad 1: De diepste wens van alle (aanstaande) ouders is samen genieten van een gelukkig kind in een gelukkig gezin. Daarvoor is een stabiele relatie van belang. Toch brengt de komst van een eerste kind veel onrust en zorgt in veel gevallen voor een crisis. In een crisis hebben ouders nauwelijks of geen aandacht meer voor hun kind. Bij een (dreigende) scheiding, ruim dertig procent, is deze aandacht in de meeste gevallen volledig weggevallen en wordt het kind gedurende een korte of langdurende periode zowel fysiek als emotioneel verwaarloosd met ernstige gevolgen voor de ontwikkeling. Dit geldt ook voor kinderen die een tweede scheiding meemaken als vader of moeder de relatie met de stiefouder verbreekt. Dit gaat op voor 60 procent van de tweede relaties.
Ad 2: Uit interviews met (aanstaande) ouders is gebleken dat jonge en aanstaande ouders voldoende kennis en inzichten opdoen over de fysieke voorbereiding op de bevalling en de verzorging van de baby. Ook over de materiële voorbereiding is er voldoende aanbod als het gaat om de aanschaf van een veilige wieg, de mooiste kleertjes en de beste buggy. Echter aan datgene wat voor de ontwikkeling van het kind essentieel is - een veilige omgeving zonder ernstige en duurzame relatieconflicten tussen de ouders - wordt nauwelijks of geen aandacht geschonken. Evenmin wordt voorlichting gegeven over de betekenis van hechting: hechtingspatronen met de eigen ouders, binnen de relatie én de nieuw te ontwikkelen hechting met de baby en het jonge kind. Ook de betekenis van seksualiteit m.b.t. de band tussen de ouders en de positieve invloed van hormonen in deze, komen niet of nauwelijks aan bod. Al deze onderwerpen worden belicht tijdens het seminar. Ad 3: Ouderschapsvoorlichting en begeleiding m.b.t. de partnerrelatie binnen het ouderschap kan gegeven worden op verschillende momenten in verschillende praktijken waarbij te denken valt aan zwangerschapsgym of yoga, het consultatiebureau of binnen hulpverlening en gezinsbegeleiding. Ook voor de gemeente kan een rol weggelegd worden in deze. 11.15-12.15 uur:
Het Opvoeddrieluik De Ouderschapsbelofte bij de komst van een kind Het verplichte Ouderschapsplan bij scheiding Het Stiefouderschapsplan bij de vorming van een nieuw gezin
1: Wat houdt de Ouderschapsbelofte in en hoe verhoudt deze zich tot de rechten van het kind? 2: Wat is de betekenis van de Ouderschapsbelofte als ouders gaan scheiden en welke begeleiding kan geboden worden bij het opstellen en uitvoeren van het verplichte Ouderschapsplan?
3. Wat zijn de belangrijkste kenmerken en valkuilen van een nieuw gezin en wat is de meerwaarde van de Ouderschapsbelofte bij het opstellen van het Stiefouderschapsplan?
Ad 1: Een belofte is het geheugen van de wil, schreef Nietzsche. De Ouderschapsbelofte bestaat uit 5 beloftes en is gebaseerd op de rechten van het kind. De meeste ouders zijn niet op de hoogte van de rechten van het kind en de daaraan gekoppelde plichten van hen als ouders. De ouderschapsbelofte is een handzaam middel om deze rechten onder de aandacht te brengen en ouders een praktisch handvat te bieden bij de vorming van hun gezin en de ouder- partnerrelatie.
Ad 2: Bij een scheiding moet het Ouderschapsplan opgesteld worden. Wanneer ouders tijdens de vorming van hun gezin afspraken hebben gemaakt over de wijze waarop zij met elkaar en met hun kinderen om willen gaan en deze in goede tijden hebben besproken a.d.h.v. de Ouderschapsbelofte, kan dit een positief effect hebben op de invulling én naleving van het Ouderschapsplan bij scheiding. Het opstellen van het Ouderschapsplan bij scheiding vindt meestal plaats in turbulente tijden. Binnen een jaar na de scheiding zijn de meeste scheidende ouders nog erg van streek, kwaad of rancuneus om een stabiel en werkend Ouderschapsplan op te stellen. Hoe kan het beter? Wat is het juiste moment om het ouderschapsplan bij scheiding op te stellen? Zijn de ouders op de hoogte van de gevolgen voor hun kind? Ook wat betreft de komst van een mogelijke stiefouder? Ad 3: Een nieuw gezin heeft specifieke kenmerken die anders zijn dan de kenmerken van een kerngezin. We benoemen 7 kenmerken van het stiefgezin en gaan in op schrijnende valkuilen die aanleiding zijn voor een tweede scheiding. Het opstellen van een Stiefouderschapsplan inclusief informatie, inzicht en begeleiding voor ouders en stiefouders, vormt een preventief middel en een bijzonder houvast. De betekenis van een eerder opgestelde Ouderschapsbelofte en de inhoud van het Ouderschapsplan bij scheiding nemen bij het opstellen van een Stiefouderschapsplan een belangrijke plaats in. 12.15-13.15 uur:
Lunch. Heeft u informatiemateriaal over uw eigen werkzaamheden, dan kunnen deze tijdens de lunch verspreid worden en/of neergelegd op verschillende tafels.
13.15-13.45 uur:
Spanningen in de relatie: autonomie en verbondenheid Inleiding op het middagprogramma.
Waarom komen zoveel relaties in slecht weer en waarom zoeken de meeste mensen na een scheiding weer opnieuw een vaste relatie? Ondanks de roep om vrijheid en autonomie? Verbinding en gezamenlijkheid is wellicht onze sterkste kracht. Wanneer we ons verbonden voelen zijn we op ons best. Mensen verlangen meer naar contact dan naar absolute vrijheid. ‘Samen of alleen’ is steeds opnieuw een zoeken naar de juiste balans. 13.45 -14.45 uur:
Gelukkige ouders - blije kinderen 1: Wat zijn de gevolgen van ernstige conflicten tussen ouders voor baby’s en jonge kinderen ? 2: Welke hechtingsstijl kunnen kinderen ontwikkelen? 3: Wat is de impact van deze hechtingsstijl op de partnerrelatie?
14.45-15.00 uur: 15.00-16.00 uur:
Pauze Maak je relatie kind-proof 1: Wat zijn de relationele uitdagingen voor ouders tijdens de transitie van partnerschap naar ouderschap? 3: Wat is het verschil tussen ouderschap en partnerschap? 2: Wat is de betekenis van seks en affectie op de partnerrelatie?
Het opvoeden van kinderen en tevens het in stand houden van een goede partnerrelatie naast werken, promotie en het onderhouden van vriendschappen is voor veel jonge ouders niet eenvoudig. Rol- en taakverdeling ligt minder vast dan vroeger en de sociale contacten staan door de vele werkuren vaak onder druk. Bovendien speelt seksualiteit een grote rol. Tijdens het seminar belichten we deze voor aanstaande ouders belangrijke vragen.
16.00-16.30 uur: praktijk.
Ouderschapsvoorlichting en Ouderschapsbelofte in de
In het seminar bespreken we de volgende vragen:
Wat kan de arts of verpleegkundige op het consultatiebureau concreet betekenen? Hoe kan de zwangerschapsgym of yoga de gangbare kennis uitbreiden met voorlichtingsavonden voor aanstaande moeders én vaders? Welke kennis is zinvol en gewenst? Welke extra informatie kan de gemeente verstrekken en hoe kan vanuit de gemeente een samenwerkingsverband tot stand gebracht worden tussen verschillende zorgaanbieders binnen de eigen gemeente? Wat kan de hulpverlener en gezinsbegeleider doen in de praktijk als hij of zij geconfronteerd wordt met ouders die door verschillende problemen ook in een relatiecrisis belanden? Wat kan de rol en betekenis van de mediator/advocaat zijn die ouders begeleidt bij een scheiding? Is de scheiding onvermijdelijk? Hebben ouders voldoende kennis en inzicht m.b.t. de rol en betekenis van hun relatie op de ontwikkeling van hun kind? Is er voldoende onderzocht of de scheiding de beste oplossing biedt?
16.30-16.45 uur:
Afsluiting.