Programma 9.30 - 10.00 uur Inloop met koffie en thee. 10.00 - 10.15 uur Welkom en introductie op de dag door Gerdo van Grootheest, Frank Strolenberg en Frans Pollux
10.15 - 10.45 uur Introductie Maastrichtse aanpak door projectleiding Maastricht-LAB. 10.45 - 12.00 uur De Maastrichtse aanpak vergeleken; dialoog over strategie. Workshop 1: de nieuwe makelaarsrol van de gemeente (Amsterdam - Maastricht). Workshop 2: de publiekrechtelijke rol van de gemeente (Deventer - Maastricht). Workshop 3: de privaatrechtelijke rol van de gemeente (Leiden - Maastricht). 12.15 - 12.45 uur De hoogtepunten samengevat door Frans Pollux. 12.45 - 13.30 uur Lunch. 13.30 - 15.30 uur LAB-Safari; op de fiets langs experimenten van het Maastricht-LAB. 16.00 - 18.00 uur Maastricht aan zet; inspiratie en initiatief Borrel
Leegstand stadsbreed & kansen voor herbestemming
Waarom is leegstand landelijk ‘hot’? • Leegstand neemt zichtbaar toe • Grote leegstand in kantoren en winkels • Door (grote) leegstand kan een woonomgeving of vestigingsklimaat verslechteren • Groot aantal betrokken partijen (eigenaren, beleggers, huurders, omwonenden, overheid, makelaars, ontwikkelaars)
Leegstand gezien vanuit de overheid Leegstand = ‘neutraal’ (onderdeel van huidige ‘transitie’) geen acuut probleem, leegstand accepteren geen directe reden om te slopen Leegstand = probleem bij verloedering of onveiligheid als dit op ongewenste plekken ontstaat als dit financiële consequenties heeft Leegstand = kans herbestemming tijdelijke invulling gebieden toevoegen aan groenstructuur
Leegstand in cijfers (Maastricht 2013) Kantoren Winkels Woningen Bedrijvenparken
: ca. 16% : ca. 9% : ca. 3% : ca. 5%
Maatschappelijk vastgoed : 10 - 15 % van gemeentelijke panden (en leegstaande kerken) Grootschalige monumenten : 20 panden (niet zijnde winkels, kantoren en woningen) Ps Een frictieleegstand van ca. 3 tot 5 % is nodig om de markt goed te laten functioneren en wordt gezien als ‘gezonde’ situatie.
Maastricht in uitvoering 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7.
Stedelijke Programmering (snijden, afboeken, kiezen) Terughoudend met nieuwbouw Samen met marktpartijen zoeken naar oplossingen Inzetten op herbestemming van beeldbepalende gebouwen Beleid voor aanloopstraten, wonen boven winkels, … Verbinden van vraag en aanbod (accountmanagement) Stadsbrede integrale benadering via experimenten en samenwerking met landelijke partners in het Maastricht-LAB
“Samenwerken, een integrale aanpak en concessies doen”
Verwachtingen en conclusies • Toename van leegstand in de komende jaren, met name in maatschappelijk vastgoed en religieus en industrieel erfgoed • Stadsbreed is er meer ruimte dan programma • Permanente leegstand treedt op • Het is niet de vraag of maar waar leegstand ontstaat • Naast matchen vraag en aanbod, is ook bepaalde sturing nodig • Meer dynamiek en laagdrempelige ingangen zijn nodig • Leegstand moet op sommige plekken geaccepteerd worden • Maar op sommige locaties moet leegstand juist voorkomen worden
Locaties in Beeld
Locaties in Beeld
Beïnvloedingsmogelijkheden gemeente 1. Publieke functie Publiekrechtelijke instrumenten • structuurvisie, economische visie, bestemmingsplannen • opstellen handleiding aanpak leegstand Makelaarsrol • inzicht in vraag (initiatieven) en aanbod (leegstand) • verbinden vraag & aanbod en dialoog organiseren
2. Private functie • strategische vastgoedportefeuillesturing • voorbeeldfunctie (experimenteren, afboeken/sloop)
Publieke functie Publiekrechtelijke instrumenten
Structuurvisie én herbestemming
Handleiding aanpak leegstand Gebieden
Leegstand
Verdichten (oranje/rood gebied)
Ongewenst. Herbestemming prioriteit. Actief inzetten op diverse invullingen.
Economisch harten van de stad (stadscentra) en ontmoetingsplekken ‘Neutraal’ (wit/grijs gebied) Woongebieden en bedrijventerreinen
Accepteren. Herbestemming geen prioriteit. Niet intensiveren, ingrijpen als dit noodzakelijk is. Geen publieksaantrekkende functies.
(uitzondering: actief herbestemmen van selectief aantal waardevolle gebouwen) Verdunnen (groen gebied) Parken en groene zones (aanwezig en gewenst)
Gewenst. Indien mogelijk hier verdunnen/slopen (uitzondering: actief herbestemmen van selectief aantal waardevolle gebouwen)
Publieke functie Makelaarsrol
Nieuwe acties • Integrale ‘overlegtafel’ vraag en aanbod • Laagdrempelig informatiepunt met vastgoedaanbod • Gerichte en brede communicatie aan initiatiefnemers
• Verbinden/versterken van initiatieven (online makelpunt/platform) • Continue dialoog (themabijeenkomsten, netwerken)
Vastgoedaanbod
Brede en gerichte communicatie
Online verbinden en versterken
Private functie
Nieuwe acties • Proactieve strategische portefeuillebenadering • Analyse bezit - ligging, gebruik, technische staat en boekwaarde - toegevoegde waarde t.o.v. beleidsdoelstellingen • Waardecreatie t.o.v. waardevermindering • Voorbeeldfunctie (afboeken, experimenteren, afbreken,…) • Nieuwe financiële instrumenten inzetten en onderzoeken
Een structurele stadsbrede aanpak Kansen voor herbestemming inzichtelijker en laagdrempeliger maken Sturing door ‘handleiding aanpak leegstand’ - stimuleren economische ‘harten’ - respecteren bestaande rechten
