Uitgebreide gehoortest. Goed horen en verstaan op kantoor. De kraan kon hij horen druppen. interview. door de HoorProfs vakaudicien

www.hoorprofs.nl

MAGAZINE NUMMER 1 2011

Uitgebreide gehoortest door de HoorProfs vakaudicien

Goed horen en verstaan op kantoor interview

“De kraan kon hij horen druppen”

Stichting HoorProfs Maanlander 14 A-2 3824 MP Amersfoort Postbus 2556 3800 GC Amersfoort Tel 088 00 19 299 [email protected]

hoorJournaal magazine wordt u aangeboden door HoorProfs

2

HOORJOURNAAL nr. 1

Voorwoord Acto Pro een betere oplossing een beter leven

Inhoud

‘Bereken zelf snel en makkelijk het bedrag dat je maximaal kan lenen voor een hypotheek’ lazen wij op een website. Met twee muisklikken en het invoeren van een paar gegevens zou de computer

4

Uitgebreide gehoortest door de HoorProfs vakaudicien

ons vertellen hoeveel we zou mogen uitgeven aan een woning. Vreemd. De computer wist niets over onze achtergrond, ons verleden, onze financiële situatie en onze wensen. Logisch dus dat we uiteindelijk geen advies kregen, maar een indicatie. Een schatting, waar we volgens de kleine lettertjes geen rechten aan kon ontlenen. Wat was dit lokkertje dan eigenlijk waard? We dachten direct aan het audicienvak en ons eigen bedrijf. Een hypotheek verschilt in dit opzicht

6

12

klanten zeker niet de deur uit met het eerste het beste hoortoestel. Nee, om een goed hooradvies te kunnen geven is een compleet beeld nodig.

Boek: 15 8 101 vragen over horen

dat het aan mij lag.”

Interview: ”De kraan kon hij horen druppen.”

slechthorenden

Samenwerking zorgverzekeraars

9 “Ze zeidenInterview: doodleuk

20

14 Specialevoorrijopleiding doven en

niet zoveel van een hoortoestel. We nemen niet ‘even snel’ een hoortest af. En we sturen onze

Nieuwe producten

16

Interview: “Ze fleurde helemaal op, fantastisch toch?” Audiciens gaan opticiens achterna

We brengen het gehoor volledig in kaart, alleen dan kunnen we op zoek naar de beste hooroplossing. Op pagina 4 en 5 leest u daar meer over. Het is u waarschijnlijk al opgevallen dat het HoorJournaal er een beetje anders uitziet dan u gewend was. We hebben ervoor gekozen om het

21Column: Vincent Bijlo 22

Audiometrie bij kinderen

24

Goed horen en verstaan op kantoor

25

Hoortoestelverzorgingstips

HoorJournaal niet meer als krant, maar in een handzaam magazineformaat uit te geven. Dat leest een stuk prettiger. Maar verder is er

Oticon presenteert Oticon Acto Dé manier om meer uit het leven te halen. Oticon Acto Pro heeft niet alleen een compacte vormgeving, maar zorgt er ook voor dat u met minder inspanning weer kunt deelnemen aan een gesprek. U zult merken dat u aan het einde van de dag minder vermoeid bent. Informeer bij uw audicien naar de mogelijkheden voor ConnectLine, waarmee geluidssignalen van bijvoorbeeld (mobiele) telefoon, tv en spelcomputer via bluetooth direct naar uw hoortoestel(len) wordt verzonden. Voor meer informatie kunt u terecht op www.oticon.nl

eigenlijk niet zoveel veranderd. Want ook in dit nummer van het HoorJournaal leest u van alles over gehoor, gehoorverlies en praktische gehooroplossingen. En persoonlijke, bijzondere verhalen van gewone mensen met gehoorverlies. Van jong tot oud. Maar ook de column van Vincent Bijlo ontbreekt niet. En puzzelaars nodigen we uit om de woordzoeker op pagina 26 op te lossen. Een mooie prijs ligt wellicht in het verschiet.’

Veel leesplezier gewenst!

HoorProfs

10

Hoorde Jeanne d’Arc echt engelen zingen?

11

Futurist Marcel Bullinga: Horen & zien in 2025 Meten is weten met de iPhone

18

Het imago van slechthorendheid

26 27

Woordzoeker Prijsuitreiking

Colofon HoorProfs hoorJournaal is een uitgave van Stichting HoorProfs en de bij haar aangesloten vakaudiciens. Voor informatie: Stichting HoorProfs, Maanlander 14 A-2, 3824 MP Amersfoort Telefoon: (088) 00 19 299 Website: www.hoorprofs.nl E-mail: [email protected] Concept en realisatie: Intens reclame en marketing ©2011 Alle rechten voorbehouden. Niets uit deze publicatie mag worden verveelvoudigd, opgeslagen in een gegevensbestand, of openbaar gemaakt, in enige vorm of op enige wijze, hetzij elektronisch, mechanisch, door fotokopieën, of op enige andere manier, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van HoorProfs.

4

HOORJOURNAAL nr. 1

HOORJOURNAAL nr. 1

Uitgebreide gehoortest door de HoorProfs vakaudicien Grat Ongeveer alle audiciens bieden in hun advertenties aan gratis uw gehoor te testen. Desnoods zonder afspraak. Maar de ene hoortest is de andere niet. De HoorProfs vakaudicien gaat een stuk verder dan veel andere audicienbedrijven. En als het om uw gehoor gaat is het dus belangrijk om de verschillende testniveaus te kennen. Vergoeding door verzekeraar De gratis hoortest van veel audiciens bestaat uit een kwaliteitsmeting van het gehoor in het toongebied tussen 1.000 en 4.000 hertz. Dat noemen we het middengebied. Wordt in dit toongebied een gehoorverlies van 35 decibellen of meer gemeten, dan wordt een hoortoestel door de verzekeraar - geheel of gedeeltelijk - vergoed. Dat is helder. Maar voor ons is dat te beperkt. Een meting in het midden gebied noemen we dan ook liever geen gehoortest, maar een gehoorscreening. Meer dan screening De HoorProfs vakaudicien gaat verder dan de screening en maakt een toondiagram van 250 tot 8.000 hertz. Dat is het gebied waarin ons gehoor het gevoeligst is en we spraak verstaan. En dat is dus hoger en lager dan het middengebied. Alleen zó kan vastgesteld worden of er sprake is van lawaaibeschadiging of verlies bij lage tonen. Want gehoorverlies beperkt zich niet tot het gehoorgebied tussen 1.000 en 4.000 hertz. En als de verzekeringsmaatschappij een hoortoestel niet wil vergoeden, dan wil dat niet zeggen dat een hoortoestel niet nodig ís.

“We meten de kwaliteit van het gehoor én de kwaliteit van verstáán”

“Gehoorscreening is iets anders dan een gehoortest”

Beengeleiding Al wijst een screeningstest op gehoorverlies, dan is nog niet bewezen dat versterking door een hoortoestel de beste oplossing is. Een screeningstest maakt namelijk niet inzichtelijk waar de oorzaak van het verlies zich bevindt. Daarom test de HoorProfs vakaudicien het

gehoor niet alleen door de gehoorgang, maar ook achter het trommelvlies. Door middel van beengeleiding wordt de kwaliteit van het midden- en het binnenoor gemeten. Als daar geen gehoorverlies is, dan is doorverwijzing naar een kno-arts soms een betere oplossing dan het aanmeten van een hoortoestel. Kwaliteit van horen én kwaliteit van verstaan De HoorProfs vakaudicien meet niet alleen de kwaliteit van het gehoor, maar ook de kwaliteit van het verstáán. Met een geijkte test wordt onderzocht hoe woorden, klanken en zelfs letters verstaan worden. Met het linker- en het rechteroor afzonderlijk. Een groot voordeel is dat daarmee kan worden bepaald welk type hoortoestel de beste oplossing is voor de situatie. Speech mapping Ook beschikken alle HoorProfs vakaudiciens over een speech mapping systeem. Hiermee kan een slechthorende ervaren hoe hij straks, mét een hoortoestel, zal gaan horen. Erg prettig natuurlijk. Maar speech mapping heeft ook een ander voordeel. Partners of kinderen kunnen met het systeem zien en horen wat hun slechthorende vader, moeder, man of vrouw níet hoort. En dat is in veel gevallen erg nuttig. Compleet beeld Als het om uw gezondheid gaat, is alleen het beste goed genoeg. Dat geldt daarom dus ook voor uw gehoor. Hoe staat het ervoor met uw gehoor? Wij testen het uitgebreid. En gratis. Zo krijgt u een compleet beeld. Kom snel langs of bel ons voor een afspraak.

5

is

uitgeb gehoo reide rtest

Uw gehoor is in goede handen bij de zelfstandige HoorProfs vakaudicien. Merkonafhankelijk

Wij werken samen met alle hoortoestelmerken in Nederland. Van ons kunt u dus altijd een op maat gesneden, merkonafhankelijk advies verwachten.

Gediplomeerd Bij ons weet u zeker dat u altijd een vakaudicien met de juiste papieren tegenover u krijgt.

Gecertificeerd Alle HoorProfs vakaudiciens dragen het keurmerk ‘Erkend audicien’ en zijn in het bezit van het StAr-certificaat.

Persoonlijk De HoorProfs vakaudicien is geen onderdeel van een winkelketen, maar een lokale zelfstandige ondernemer bij u in de buurt.

Nauwkeurig We nemen de tijd om uw gehoor nauwkeurig en uitgebreid te testen.

Voordelig Door onze afspraken met zorgverzekeraars krijgt u in veel gevallen de kosten van uw hoortoestel geheel of gedeeltelijk terug.

6

HOORJOURNAAL nr. 1

advertentie

Samenwerking zorgverzekeraars Een grátis hoortoestel. Veel audiciens adverteren ermee. Het lijkt bijna te mooi om waar te zijn. Het is ook niet helemaal waar. Maar omdat er goede weten regelgeving bestaat, is het mogelijk een hoortoestel te dragen zonder dat het u (veel) geld kost.

De nieuwste mobiele telefoon van Humantechnik

Wij laten graag van ons horen De Sydney

Hooroplossingen worden in veel gevallen geheel of gedeeltelijk vergoed door zorgverzekeraars. Ook uw HoorProfs vakaudicien heeft zorgovereenkomsten afgesloten met Nederlandse zorgverzekeraars. Met álle zorgverzekeraars, dus ook de uwe. Hoewel de zorgverzekerings

* verkrijgbaar bij uw audicien Zeer aantrekkelijke prijs

Beltoon instelbaar tot 100 dB

Bluetooth

SOS-functie

30 dB versterking

Aansluiting voor headset

Ringleiding overdracht

Simlock vrij

naar hoortoestel

“We maken afspraken met alle zorgverzekeraars. Dus ook met die van u.”

www.hoorexpert.nl Hoorexpert

polissen en premies onderling verschillen, geldt er één basisvergoeding voor hoortoestellen. De aanvullende vergoeding is afhankelijk van uw zorgpolis. HoorProfs All-in pakket Consumenten die een zorgverzekering hebben bij Univé, VGZ, IZA of Trias ontvangen het HoorProfs All-in pakket. Dat betekent dat zij tijdens een proef periode van drie maanden minimaal twee hoortoestellen testen. Daarnaast

€ 119,-

Gildenstraat 30

4143 HS Leerdam

Telefoon 0345 - 63 23 93

Ex-profvoetballers René en Willy van de Kerkhof

krijgen zij een Dry&Store Global® opbergbox met bijpassende Dry Briks® droogtabletten, gratis oorstukjes en thin tubes, betaalt u vijf jaar lang géén reparatiekosten en bieden wij uitgebreide nazorg, ook gedurende vijf jaar.

Basisvergoeding hoortoestellen U komt in aanmerking voor een vergoeding bij een gehoorverlies van 35 dB op het beste oor. Als u voor één oor een hoortoestel nodig zou hebben, maar met uw andere oor een gehoorverlies heeft van minder dan 35 dB, In 2011 is de basisvergoeding bij de eerste aanschaf van een hoortoestel € 501,50 per oor. Het gehoorverlies van 35 dB op het beste oor moet worden vastgesteld door een KNO-arts of Audiologisch Centrum.

Waarom aan de zijlijn blijven staan?

Bent u niet bij UVIT aangesloten? Geen probleem, wij hebben contracten met álle zorgverzekeraars. Vraag naar de mogelijkheden die uw polis u biedt.

Zij maken een audiogram en schrijven het recept voor. Uw huisarts kan u hiernaar doorverwijzen. Met dit recept en audiogram gaat u naar de HoorProfs vakaudicien in uw buurt. Alléén vergoeding door StAr-gecertificeerde audiciens Uw HoorProfs vakaudicien is StAr-gecertificeerd. Sinds 2010 vergoeden sommige verzekeraars uw hoortoestellen alleen als u deze aanschaft bij een StAr-gecertificeerde audicien. Een reden temeer om uw hoortoestellen bij de HoorProfs vakaudicien aan te schaffen.

Siemens Motion. Voor mensen die willen meespelen. Ex-profvoetballers Willy en René van de Kerkhof zien gehoorverlies niet als een handicap, maar meer als een blessure. Er is namelijk iets aan te doen. Daarom dragen ze al enige tijd een Siemens Motion hoortoestel. Motion is oplaadbaar met de nieuwe eCharger. De gehele productlijn is nu uitgerust met BestSound Technology; optimale spraakverstaanbaarheid, ongeëvenaard comfort en volledig automatisch en draadloos. www.siemens.nl/hoortoestellen

Answers for life.

8

HOORJOURNAAL nr. 1

HOORJOURNAAL nr. 1

BOEK:

101 vragen over horen Auteur

Nic van Son

101 vragen over hore n

heldere antwoorden op de

heldere

Nic over horen r het gehoor 101 vragen st gestelde vragen ove antwoorden op de mee

heldere

en op de meest gestel

de vragen over het geh oor oor geh heegen het l normaa ovel:r het eevra

meest gestelde vragen

ijk?’

‘Wat hoor je nou eigenl

is ook . Maar ermee omgaan idr is op zichzelf al lastig Auteu Slechthorendhe omgeving zijn daarin geduld en steun van de voor is een uitdaging. Begrip, Het k. kkelij an is ook is niet altijd even gema wel lastig. Maar ermee omga erg belangrijk. Maar dat een slechthorendethore ndheid is op zichzelf al zijn daarin lijk voor te stellen wat Slech een horende soms moei steun van de omgeving ging. Begrip, geduld en nou eigenlijk? je uitda is voor hoor een Het k. Wat . kkelij horen en niet kan altijd even gema grijk. Maar dat is niet wel ergr belan Auteu ‘het in kaart moeilijk voor te stellen wat een slechthorende ls voor soms Speech Mapping (Enge een horende de Met hulp! biedt ing wat Speech Mapp je nou eigenlijk? en laten horen kan hoor naast uw Wat . aan horen ien uw audic en niet brengen van spraak’) kan mensen rondom een ‘het in kaart begrip kweken bij de kring Het h Mapping (Engels voor slechthorende hoort. Naast t in een situatie.Mapp ing biedt hulp! Met Speec wat de h h Mapping vooral inzich Speec uw naasten laten horen maar kan slechthorende, biedt Speec eren, k’) kan uw audicien aan Slechthorendhe id en eenal lastig is gehoorverlies te simul brengen van spraa m elf op het rondo zichz staat in mens n allee kring . Maar ermee omgaan bij de systeem is niet hil tussen mét enhoort. Naast begrip kweken een versc uitda Het . is ook ging otsen . Begr nabo Het ip,tie. gedu thorende ld en steun van de omge hoortoestel slech t in een situa l inzich zolang met biedt Speech Mapping voora ook het effect van een ving zijn daarin erg belangrijk. Maar dat . Soms lopen mensenslech kan nde, horen te maar thore is niet goed eren, is altijd even gemakkeli ing simul te lies gehoorver zonder hooroploss jk. een het kt. Het hore geraa staat is in nde zijn voor n nd soms allee en moei n mét voor te stellen wat een systeem is niet dat ze eraan gewe . Het verschil tusselijk slechthorendheid rond slechthorende wel en niet hoortoestel nabootsen kan horen. Wat hoor g met dat het ook anders kan. je nou eigenlijk? ook het effect van een . Soms lopen mensen zolan Speech Mapping laat horen horen te goed is ing zonder hooroploss geraakt. nd zijn ch Mapping biedt hulp dat ze eraan geweSpee dicien naar de ! Met Speech Mapping slechthorendheid rond bij uw HoorProfs vakau rs kan. andegen (Engels voor ‘het in kaart Informeer gerust eens dat het ook bren van spraak’) kan uw h Mapping laat horen or in kaart te brengen. Speec audicien aan uw naas geho uw om den ten laten horen wat slechthorende hoort. mogelijkhe de Naas t begrip kweken bij de dicien naar de vakau kring Profs slech Hoor mensen rondom een thore uw bij nde, biedt Speech Mapping Informeer gerust eens vooral inzicht in een breng syste emen. situatie. Het is niet alleen in staat gehoor in kaart te uw om den lijkhe het gehoorverlies te moge simuleren, maar kan ook het effect van een hoortoestel nabootsen . Het verschil tussen zonder hooroplossing mét en is goed te horen. Soms lopen mensen zolang slechthorendheid rond met dat ze eraan gewend zijn geraakt. Speech Mapping laat horen dat het ook ande rs kan. Informeer gerust eens bij uw HoorProfs vaka udicien naar de mogelijkheden om uw gehoor in kaart te bren gen.

ijk?’


Nic van Son

Nic van Son


andere audicien probeerde Cees dezelfde hoortoestellen. En weer vielen ze na een paar maanden uit.

ijk?’

Na ruim een jaar las zijn vrouw in een streekkrant een opmerkelijk bericht. In Deurne zat een vakaudicien die slechthorende mensen uitnodigde voor een test met zijn hoortoestellen. Cees belde direct en kon er binnen een paar dagen terecht. “Ik ontmoette een zeer vriendelijke audicien. Hij hoorde mijn verhaal aan en deed een uitgebreide hoortest. En hij zag het wel zitten.”

over het gehoor

De aanbieder van dit boek is aangesloten bij HoorProfs – kwaliteitslabel voor de zelfstandige vakau dicien

esloten bij HoorProfs – ge vakaudicien

“Ze zeiden doodleuk dat het aan mij lag”

101 vr1a0g1e1nv0r1agen over hoovreeornhovrreangen ver horen van Son

van Son

roepen van je kind, brek ende golven in concert, dwarrelende blaaendjes tijd in ens een golv e her end fstwandeling. an je kind, brek horen dat allemaal wat . en worden onzeker. lingder ndemin s tijdens een herfstwa ftijd, of door mijn wer .k, is er iets aan te doen? En dan der en worden onzeker ragen op: hoe werkt een oor eigenlijk? Waar kan dan ik het er iets aan te doen? En het erfelijk? Hoe zit het met de vergoedingen? Wel het ik kan r Waa ? ke r eigenlijk al? In dit boek gaan weke op al deze en nog vee l meer t de vergoedingen? Wel t veel illustraties. r al deze en nog veel mee

Nic van Son

Nic over horen r het gehoor 101 vragen st gestelde vragen ove antwoorden op de mee

n over horen

Cees Uitbeijerse (65)

de meest heldere antwoorden op t gehoor gestelde vragen over heheldere antwoorden op de meest n over het gehoor gestelde vrage heldere antwoorden op de meest gestelde vragen over het gehoor

Cees kreeg een paar hoortoestellen om uit te proberen. Maar na een paar maanden stak het vochtprobleem weer de kop op. “Ook zijn apparaten gingen langzaam als een nachtkaars uit.” Maar deze audicien liet zich niet uit het veld slaan. Hij zocht door tot hij een geschikte oplossing had gevonden. “En dat is gelukt.

Wat is geluid? Is slechthorendheid te verhelpen door een medische ingreep? Hoe kan ik het best mijn oren schoonhouden? Over onze oren, horen en slechthorendheid weten we eigenlijk maar bar weinig. Gelukkig is er nu een boek met alle antwoorden op de meest voorkomende vragen over ons gehoor. Horen is voor de meeste mensen de normaalste zaak van de wereld. Het geluid van de kletterende regen op het dak, de intensiteit van een popconcert, de ruisende wind door de bomen. Voor ruim 1,4 miljoen Nederlanders is horen helemaal niet zo vanzelfsprekend. Zij zijn in meer of mindere mate slechthorend. Vragen Een verslechterd gehoor roept vragen op. Waar komt die slechthorendheid vandaan? Is het erfelijk? Kan een beschadigd gehoor hersteld worden? Waar kun je een hoortest laten doen? En wat bedoelt de audicien als hij het heeft over een audiogram? Maar ook niet-slechthorenden hebben vaak geen weet van wat er allemaal bij het gehoor kom kijken. Want wanneer is geluid te hard? Hoe kan ik mijn oren het best beschermen? En waar zitten die gehoorbeentjes nou eigenlijk?

Wonderlijk gehoororgaan Nic van Son, journalist en specialist op het gebied van spraak en gehoor, geeft in zijn boek ‘101 vragen over horen’ antwoord op de meest gestelde vragen over het gehoor en alles dat daarbij komt kijken. Hij legt uit hoe trillingen in de lucht worden opgevangen door ons wonderlijke gehoororgaan en vervolgens worden omgezet naar het geluid dat wordt begrepen door onze hersenen. Tegelijkertijd omschrijft hij de kwetsbaarheid van het gehoororgaan en hoe we dat het best kunnen beschermen. Hardnekkige mythes Van Son beantwoordt niet alleen vragen, hij ontkracht ook hardnekkige mythes en hij geeft praktische tips. Bijvoorbeeld over de vergoeding van hoorhulpmiddelen of wat je kunt doen aan jeuk in het oor. Alle informatie is geschreven in heldere taal en overzichtelijk gerangschikt in acht hoofdstukken.

Achterin het boek vinden we een verklarende woordenlijst met veel voorkomende begrippen en een opsomming van nuttige adressen. Het boek ‘101 vragen over horen’ is een uitgave van de Nationale Hoorstichting in samenwerking met HoorProfs. Het boek kost slechts € 9,95 en is onder meer verkrijgbaar bij uw HoorProfs audicien.

101 vragen over horen Auteur: Nic van Son Uitgeverij: Inmerc BV 136 pagina`s ISBN 978-902154902-6 Advies verkoopprijs:

2 9,95

Fotografie: Lilian van Rooij

Cees Uitbeijerse (65) is een groot liefhebber van klassieke muziek. Vooral de muziek van Mozart, Bach en Vivaldi vindt hij prachtig. Het was dan ook best even slikken toen zijn vrouw en kinderen zo’n vier jaar geleden tegen hem zeiden dat hij ‘rijp’ was voor een hoortoestel. “De communicatie was moeilijker geworden. Daarbij kon ik mijn favoriete lassieke muziek bijna niet meer horen. Net als de vele mooie vogelgeluiden.” De oorzaak van het gehoorverlies ligt waarschijnlijk in het verleden, denkt Cees: “Ik werkte vanaf 1959 in de bouw. Van gehoorbescherming hadden we toen amper gehoord.” Het gehoor verlies werd extra voelbaar, toen Uitbeijerse trainingen ging geven. “Vooral de cursisten achterin de zaal kon ik moeilijk verstaan. Dat loste ik op door tijdens de instructies tussen de rijen door te lopen.”

Bij een ketenaudicien legde hij zijn probleem voor. “In eerste instantie had ik goede medewerking. Maar na het gebruik van een paar maanden vielen de apparaten uit.” Cees kreeg nieuwe toestellen, maar weer een paar maanden later gebeurde hetzelfde. “Ze zeiden doodleuk dat het aan mij lag. Ja, ja! Uiteindelijk bleek het een vochtprobleem te zijn. Transpiratie. Er was niets aan te doen.” Bij een

Uiteindelijk zijn het hoortoestellen in de vorm van otoplastieken geworden. Deze hebben een perfecte pasvorm en openingen waar het geluid van buiten op een natuurlijke wijze naar binnen komt en waardoor transpiratie wordt tegengegaan. Zo is communicatie met mijn familieleden en vrienden weer mogelijk. De muziek van Mozart, Bach en Vivaldi strelen mijn oren, net als de heerlijke vogelgeluiden. En sinds een paar maanden hoor ik het gekraai van mijn eerste kleinkind op de juiste sterkte. Fantastisch.”

Meer weten? Vraag uw lokale HoorProfs vakaudicien om advies.

9

advertentie

HOORJOURNAAL nr. 1

Trendwatcher

Cuddlie. Horen & zien in 2025 De zon schijnt mild. Een sperwer fladdert om u heen en doet een duik naar de grond. Beet. U geniet. Het is die prachtige zomer van 2025, weet u nog? Veel minder regen dan gewoonlijk. De Lage Landen zijn een soort Italië geworden, in temperatuuropzicht dan, en zonder Berlusconi. Stel, u bent nu 56. Hoe jong bent u dan in 2025? Ff rekenen. 56 + 14 = 70 jaar. (Dit doe ik uit het hoofd hè…) Gefeliciteerd! Goed gezond? Actief? Into de laatste gadgets? Vast en zeker. U bent stukken beter op de hoogte dan uw kleinkinderen, die het niet meer zo kunnen bijbenen. Die verzuipen een beetje in de drukte van de mediawolk die om iedereen heen hangt, maar u niet. U houdt het hoofd koel en helder.

Wilt u meer weten? Alle informatie vindt u op w w w. w i d ex . n l maar uw audicien kan u ook alles over de nieuwe FUSION vertellen.

Hoorde zij engelen zingen? Jeanne d’Arc (1412–1431), bijgenaamd de Maagd van Orléans, was een tiener toen zij verklaarde engelengezang te horen. De engelen vertelden Jeanne dat Frankrijk bevrijd moest worden van

de Engelsen. Ze werd door de kroonprins tot legeraanvoerder benoemd, trok een harnas aan en leidde de bevrijding van onder meer Orléans en Reims. In 1430 viel de Maagd in handen van

de Engelsen die haar voor de inquisitie brachten. Een jaar later stierf Jeanne d’Arc op de brandstapel in het centrum van Rouen. Eeuwen na haar dood houdt Frankrijks nationale heldin de gemoederen nog steeds bezig. Ze was dapper, vastberaden en uitzonderlijk vroom. Maar hoorde zij werkelijk engelen zingen?

“Engelen vertelden Jeanne dat Frankrijk bevrijd moest worden.” Over de ‘stemmen’ die Jeanne tot haar daden brachten doen verschillende theorieën de ronde. Met de wijdverbreide visie dat zij aan tinnitus zou hebben geleden zou het hoge ‘gezang in haar hoofd’ verklaard kunnen worden.

Goed, u bent dus 70 en u werkt aan de presentatie voor de buurtwerkvereniging in het park, zittend op een bankje. Het bankje waar u altijd op zit. Uw eigen intieme gezellige in-hetpark-zit-bankje. Dat bankje dus. Het bankje herkent u en stuurt de presentatie door nu u hem af heeft. Er komt een schoonmaakrobot voorbij. Laatste model; lijkt op een echte menselijke schoonmaker.

“Goedendag mevrouw Nora, hoe maakt u het? Weer aan het genieten van de sperwers? Mag ik er even bij? Voeten omhoog alstublieft. Ik zorg dat het schoon blijft!” Hij maakt graag een praatje met u. Herkent u; weet dat u vaak op dat bankje zit. Jaja, de meeste robots, zeker die in het ziekenhuis en op het werk, zijn sociaal. Emo’s worden ze liefkozend genoemd. Ze zorgen ervoor dat er nog steeds handjes aan het bed zijn, en op kantoor. De rest van de wereldbevolking is gegroeid, maar Europa niet. Europa is grijs geworden – lekker hoor. Maak het beste van wat je hebt, zei mijn moeder altijd. Wijze vrouw was dat. In haar tijd hadden ze nog nooit van Emo’s gehoord, maar ze had ze erg handig gevonden, denk ik. Een soort stofzuiger voor van alles en nog wat. Bovendien zijn ze erg beleefd. U mag uw Emo graag. Hij scharrelt al jaren rond in het park, net als u. Het is een lief ding. U hebt een koosnaampje voor hem. Cuddlie!

met de mensen om hem heen; vooral energie is gewild. U wacht 15 seconden, 3 energie-euro’s afgeschreven, en klaar. De selfchecker is weer fris en fruitig en sleept u opnieuw door het leven, voor een maandje of 5. Het is eigenlijk een Cuddlie in zakformaat. Je checkt er van alles mee. Erg handig. Hij checkt of de groente in de supermarkt onbespoten is. Hij checkte ook of de man die u hebt ingehuurd om uw huis vanuit Brazilië te beveiligen, geen strafblad had. Je kunt er natuurlijk ook mee bellen. (Vroeger noemden ze het een mobieltje.) U lijkt een beetje op Cuddlie, trouwens. Geen gehoortoestel. Zit ingebed in uw oren. Geen bril. Zit ingebed in uw oog. O zo handig. Voelt u zich jonger? Ja, stukken. Aha, een wolk voor de zon. Toch een drupje. Naar binnen!

“Hi Cuddlie. Kan je me even helpen?” “Tuurlijk mevrouw, wat kan ik voor u doen?” “Draai je ff om. Ik gebruik je oplader.” U stopt uw selfchecker in de rug van Cuddlie. Gaat pijnloos hoor, hij merkt er niets van. Cuddlie deelt graag van alles

Apple

Meten is weten met de iPhone Sinds de introductie in 2007 zijn er wereldwijd tientallen miljoenen exemplaren van de Apple iPhone verkocht. Dat het apparaat méér is dan zomaar een mobiele telefoon, is voor veel mensen geen nieuws. Dagelijks worden er nieuwe toepassingen – zogenaamde applicaties of apps – voor de iPhone ontwikkeld en, al dan niet tegen betaling, op internet aangeboden. Ook op het gebied van gehoor en geluid zijn er interessante apps te verkrijgen. Zo is er een gratis decibellenmeter, waarmee u tijdens een concert direct kunt meten of uw gehoor schade oploopt. En met een gehoortest applicatie – die overigens niet helemaal gratis is – kunt u op eenvoudige wijze testen hoe het met uw gehoor gesteld is. Maar hoe aardig de test ook is – als u het écht zeker wilt weten kunt u toch het best even langs de HoorProfs vakaudicien fietsen. Deze en vele andere apps vind je op www.apple.com

Futurist & Keynote Speaker Marcel Bullinga is de auteur van Welcome to the Future Cloud – de wereld in 2025 in 100 voorspellingen. www.futurecheck.nl

11

Nieuwe producten

HOORJOURNAAL nr. 1

HOORJOURNAAL nr. 1

advertentie

sona hearing

Decibel meter

advertentie

Battery Benelux

Defecten aan uw hoortoestel en oorinfecties voorkomen?

Elke dag hebben we te maken met decibellen. Maar deze worden pas hinderlijk of kunnen zelfs schadelijk worden als ze bepaalde grenzen overschrijden. Onderstaand een tabel om te tonen hoe hard echt hard is.

Vocht en oorsmeer tasten uw hoortoestel en oorstukje aan. Oorsmeer bevat bacteriën en stof. U brengt telkens een vervuild oorstukje in. Daarmee vergroot u de kans op infecties aanzienlijk. Er is een oplossing: Cedis SanDry Drogen & UV-ontsmetten in 1. Kijk voor meer informatie op www.batterybenelux.nl

sona introduceert haar nieuwe sona:vogue hoortoestellen in Nederland. Naast de nieuwste digitale technologie bieden sona:vogue hoortoestellen maximale flexibiliteit. U kunt samen met de HoorProfs vakaudicien de functionaliteiten en de prijs van de sona bepalen en u heeft zelfs de mogelijkheid extra functies toe te voegen gedurende 2 jaar na de koop. Het toestel groeit zo met u mee.

180

Kijk voor meer informatie op: www.sonahearing.nl

ZEER SCHADELIJK

170

advertentie

Progress Hearing

Widex Fusion Klein, kleiner, draadloos. Dat is nu ook mogelijk voor mensen met een wat groter gehoorverlies. Hoortoestellen die onderling informatie uitwisselen voor een nog natuurlijker geluidsbeleving, slimme hulpmiddelen om ongestoord TV te kijken of een afstandsbediening waarmee u kunt telefoneren. En als het signaal in stereo is dan krijgt u het ook in stereo.

1

3

Kijk voor meer informatie op: www.progresshearing.nl of bezoek één van de Oorakel vestigingen.

2

150 140

Kijk voor meer informatie op: www.widex.nl

120

SCHADELIJK

FM microfoon/zender(1), halsgedragen ontvanger(2), TV- zender(3) Lichtgewicht, ergonomisch vormgegeven Zeer groot bereik, ± 70 meter Discreet, eenvoudig en comfortabel Zoom, Sound Boost en Omni-directionele functie Optimale geluidskwaliteit en veelzijdigheid in gevarieerde luistersituaties Televisie of andere audio direkt via uw hoortoestel Geleverd in handig reisetui voorzien inclusief accessoires

160

130

Widex

Progress Hearing introduceert de Conversor Pro Lifestyle+ • • • • • • • •

advertentie

110 100 90 80 70 60

AANVAARDBAAR

12

50 40 30 20 10 0

13

De partner van

advertentie

Cedis SanDry

drogen en UV ontsmetten

True vanaf het moment dat de ﬁlm begint

Maak kennis met Beltone True

Cedis producten zijn verkrijgbaar bij uw audicien Download de SanDry-brochure van batterybenelux.nl Joh. Enschedeweg 16-18 1422 DR Uithoorn

[email protected] www.batterybenelux.nl

Echt goed horen, ook in veeleisende omstandigheden. Dat biedt Beltone True. Een revolutionair hoortoestel dat er voor zorgt dat u spraak in iedere situatie optimaal kunt verstaan, terwijl u nog steeds volop in contact staat met uw omgeving. Achtergrondgeluiden blijven hoorbaar zonder af te leiden en vervelende ﬂuittonen zijn nagenoeg niet meer aanwezig. Tevens biedt Beltone True draadloze accessoires waardoor u direct in verbinding staat met televisie, stereo en telefoon. Ga voor meer informatie naar een audicien bij u in de buurt of kijk op www.beltone.nl Dé hooroplossing in veeleisende omstandigheden

Speciale rijopleiding voor doven en slechthorenden Bij het autorijden heb je je zintuigen hard nodig. Voor doven en slechthorenden is het dus soms knap lastig om een rijopleiding te volgen. Rijschool Clarien in Hoogvliet is naast een gewone rijschool ook specialist in rijopleidingen voor doven en slechthorenden. Rijschoolhouder Clarien Kriens (44) legt uit waarom. “We richten ons op het praktijkdeel én de theorie. Voor slechthorenden is de standaard vraagstelling van het theorie-examen vaak heel onlogisch. Ik vertaal de vragen naar gebarentaal.” Ook het rijden zélf wordt op een aangepaste manier gedoceerd. “Slechthorenden kunnen het schakelmoment niet op het gehoor bepalen. Maar ze hebben nog twee zintuigen over. Ik leer ze de toerenteller te gebruiken. Daarbij leren zij het schakelmoment op hun gevoel vinden. Het trillen van de motor

Een hoortoestel kan het verschil maken. Tussen nauwelijks iets horen en goed verstaan. Tussen veel missen en gewoon weer meedoen. En tussen twee mensen. Want slechthorendheid is niet alleen lastig voor een slecht horende zélf, maar beïnvloedt ook het leven van de mensen om hem of haar heen. Vijftien jaar is het stel uit Dordrecht nu samen. Toen Ad Wevers (61) zijn Marja (47) leerde kennen, had ze moeite met verstaan. “Maar een hoortoestel”, zegt Ad, “Nee, daar wilde ze niet aan. Ze wilde niet met van die grote dingen achter haar oren rondlopen. Ze was bang dat iedereen haar dan meteen als doof zou gaan zien. IJdel? Ach, je weet hoe vrouwen zijn, hè?” De oorzaak van Marja’s slechthorendheid is niet bekend. Het kan zijn dat de oorinfectie waar ze op eenjarige leeftijd mee kampte een rol heeft gespeeld.

Ad Wevers (61)

“Ze fleurde helemaal op, fantastisch toch?” Maar een echt probleem was het nooit, volgens Ad. “We leerden er gewoon mee omgaan.” Maar in de loop van de tijd verslechterde het gehoor van Marja. Een jaar of zes geleden stapte ze toch maar eens bij een audicien naar binnen.

“Als ik vóór Marja fiets dan hoort ze me niet”

vertelt hen wanneer de auto het juiste aantal toeren maakt om op of juist terug te schakelen. En wil ik een situatie of een handeling uitleggen, dan zetten we de auto even stil langs de kant van de weg.” Hoewel er aangepaste rijopleidingen voor doven en slechthorenden zijn,

is er helaas nog geen mogelijkheid om een aangepast rijexamen af te leggen. Een aangepast examen door een examinator die kan doventolken zou een fantastische oplossing zijn.” www.clarien.nl, www.cbr.nl

HOORJOURNAAL nr. 1

“Toen ze eenmaal hoortoestellen in had, fleurde ze helemaal op. Ze hoorde dingen die ze jaren niet meer had gehoord. Ze hoorde de kikkers kwaken in de sloot. En op een zomeravond hoorde ze door een opstaande deur een vogeltje zingen. Dat vogeltje zat in een huis in een kooi. Fantastisch toch?” Marja hoort met haar rechteroor niks. Met links een klein beetje. Ze heeft

fantastische hoortoestellen, maar daarmee is niet álles op te lossen. “We gaan graag fietsen ’s zomers. Als ik achter of naast haar fiets, gaat het prima. Maar rijd ik vóór Marja, dan hoort ze me niet.” Het blijft dus best wel eens lastig. Ook in haar werk. Marja is werkzaam als administratief medewerkster bij een voogdij-instelling voor minderjarige vluchtelingen. Ad: “Ze beantwoordt daar de telefoon. Dan is heldere communicatie belangrijk. Gelukkig heeft Marja daar een speciaal versterkertje voor.”

“IJdel? Ach, je weet hoe vrouwen zijn, hè?” Nu zijn vrouw hoortoestellen heeft, merkt Ad pas echt hoe slechthorend ze eigenlijk is. “Soms reageert ze niet op


mijn vraag. Dan blijkt ze de toestellen even uit te hebben gedaan. En dan kan ik gillen wat ik wil, respons krijg ik echt niet.” Marja is momenteel toe aan nieuwe hoortoestellen. Van haar audicien mag ze verschillende toestellen uitproberen. “Ze doet ze in als we in het weekend naar de voetbalvereniging gaan. Daar is veel rumoer en harde muziek. Zo kan ze goed testen welk model het best is.” IJdelheid was de reden dat Marja jarenlang zonder hoortoestellen door het leven ging. Hoe is het daar nu mee? “Daar heeft ze geen last meer van. Maar ze maken die toestellen ook zo klein tegenwoordig dat je je daar eigenlijk helemaal geen zorgen over hoeft te maken. Je ziet ze nauwelijks zitten. Er zijn kennissen die niet eens weten dat Marja slechthorend is.”

15

16

HOORJOURNAAL nr. 1

HOORJOURNAAL nr. 1

Audicien gaat opticien achterna Had je slechte ogen, dan ging je naar de oogarts. Hij verrichtte de oogmeting en schreef een recept uit waarmee je bij de opticien een bril kon kopen. Zo ging dat tot een jaar of twintig geleden. Tegenwoordig worden je ogen door een opticien opgemeten waarna je in zijn winkel direct een leuk montuur kunt gaan uitzoeken. Hij verzorgt het slijpen van de glazen en maakt het montuur passend. En hij regelt tenslotte de financiële afhandeling met jouw zorgverzekeraar. Een oogarts bezoek je pas als zich complicaties voordoen. Het ziet er naar uit dat deze verschuiving van taken ook gaat plaatsvinden in de hoorzorg.

geen probleem. We hebben de kennis en kunde in huis. Natuurlijk is ons dat niet aan komen waaien: we hebben geïnvesteerd in aanvullende trainingen, een medische camera en meetapparatuur.” Maar is een aanvullende cursus niet iets anders dan de universitaire opleiding otologie die de kno-arts heeft gedaan? Hibout: “Natuurlijk. We pretenderen ook niet dat we evenveel weten als een kno-arts. Maar we kunnen wel veel voorwerk doen. We meten de mate van slechthorendheid en kijken of een oor ‘pluis’ of ‘niet pluis’ is.

“We hebben geïnvesteerd in aanvullende trainingen, een medische camera en meetapparatuur.” Dat wil zeggen dat we vaststellen of de slechthorendheid wordt veroorzaakt door slijtage of door andere complicaties. En we besluiten dan of doorverwijzing naar een kno-arts nodig is. We hanteren daarbij een heel lage drempel: bij elke vorm van twijfel consulteren we de kno-arts. We blijven graag in goed contact met de kno-arts.”

Lahbib Hibout, audicien

Tot nu toe beoordeelt in eerste instantie de keel-, neus- en oorarts een hoorprobleem. Hij doet hoortests, onderzoekt of er een medische oorzaak is voor het gehoorverlies en of er een operatie noodzakelijk is. Pas als hij concludeert dat er een hoortoestel nodig is, komt de audicien in beeld. Maar in de nabije toekomst zullen audiciens deze beoordelingen en de adviezen die daarop volgen, voor een deel over gaan nemen. Mensen met beginnend gehoorverlies kunnen binnenstappen bij de audicien die zal beoordelen of een hoortoestel de oplossing is voor het hoorprobleem, of dat er iets anders aan de hand is.


Een doorverwijzing naar de kno-arts volgt dan alsnog. Het doel is mensen met hoorproblemen sneller en beter van dienst te zijn. Enkele zorgverzekeraars stimuleren deze ontwikkeling, die efficiëntere, minder omslachtige hoorzorg moet opleveren. Kennis Voor het gehooronderzoek is anatomische kennis nodig. Om taken over te kunnen nemen van de kno-arts, moeten audiciens die kennis bijspijkeren. Gaat dat goed? Lahbib Hibout, audicien bij een HoorProfs audicienbedrijf in Diemen, is positief: “We krijgen er extra verantwoordelijkheden bij en vinden dat

hamert op kwaliteit. “Ik ben zeker niet tegen overname van enkele taken door audiciens, mits we een constructie kunnen ontwikkelen waardoor de kwaliteit van de geboden zorg blijft zoals die nu is. Want dát is wat consumenten, kno-artsen en audiciens uiteindelijk willen. En de zorgverzekeraars willen dat natuurlijk ook.”

Kwaliteit Neemt de kwaliteit van de zorg niet af als audiciens taken van de knoarts overnemen? Anouk Dijksma van Stichting HoorProfs, waarin 180 zelfstandig audicienbedrijven zich hebben verenigd, volgt de ontwikkelingen op de voet. “De audiciens die zich bij ons hebben aangesloten, voldoen aan onze kwaliteitseisen en zijn allemaal gecertificeerd door Stichting Audicienregister (StAr). Deze stichting verzorgt de nascholingscursussen waarna audiciens vaardig zijn voor gehooronderzoek. Door stimulatie van de zorgverzekeraars gaan de ontwikkelingen nu zo snel, dat nog niet alle audiciens de nascholingscursussen hebben kunnen volgen. Omdat er onvoldoende scholingscapaciteit is, duurt het nog even voordat elke audicien voldoet aan de kwaliteitseisen. Pas als het zover is, dan is de branche helemaal klaar voor overname van enkele taken van kno-artsen. Maar dat is slechts een kwestie van tijd. Stichting HoorProfs

Jan van der Borden, kno-arts


vindt die overname alleen mogelijk als de medische controle voldoende is gewaarborgd.” Ook Jan van der Borden, kno-arts van het BovenIJ Ziekenhuis in Amsterdam,

Stelling:

Tot op heden werden adviezen van een audicien gecontroleerd door de knoarts, die weer onder toezicht van de medische autoriteit staat. Valt straks de controle van de audicien door een kno-arts helemaal weg? Niet als het aan Van der Borden ligt. “Er zijn verschillende oplossingen. Een voorbeeld is een systeem dat al een paar jaar op de Waddeneilanden bestaat. Huisartsen daar consulteren specialisten op het vasteland door hen digitaal een compleet verhaal en beeldmateriaal toe te sturen. Op eenzelfde manier werk ik samen met een aantal audiciens. Zij zetten elke intake op een server; compleet met audiogram, uitvoerige beschrijving van de voorgeschiedenis en haarscherpe foto’s van het trommelvlies. Op basis daarvan kan ik prima controle-

ren of hun beoordeling klopt. Ik noem die samenwerking tele-otologie.” Win-win-win-winsituatie Als het goed georganiseerd is, denkt Van der Borden, zullen uiteindelijk alle betrokken partijen baat hebben bij gehooronderzoek door audiciens. “Kno-artsen zullen meer tijd kunnen vrijmaken voor de specialistische gevallen, audiciens gaan over meer kennis beschikken, zorgverzekeraars hoeven geen ziekenhuiskosten meer te vergoeden en de consument gaat daardoor als het goed is minder premie betalen. Dan zou er echt sprake zijn van een win-win-win-winsituatie.”

Voor meer informatie kunt u terecht bij uw lokale HoorProfs vakaudicien

De verschuiving van taken van kno-arts naar audicien stelt hogere eisen aan de kwaliteit van de audicien. zou mij vertrouwen geven als ik weet dat er een aan een audicien altijd een kno-arts is gekoppeld waarnaar ik kan worden doorverwezen.”

Cyrille de Waard, 40 jaar “Dat is inderdaad zo. Ik weet niet of ik nu even veel vertrouwen heb in de audicien als in de kno-arts. Als er iets met mijn oren aan de hand zou zijn, zou ik eerder naar een arts gaan. Hebben audiciens een keurmerk? Dat zou voor mij verschil maken, dan ben ik er zeker van dat zij goed geschoold zijn. En het

Henny Schoonoord, 51 jaar “Ik vind het heel belangrijk dat de audicien vakkundig is en wat betreft scholing in de buurt komt van de kno-

arts. Een audicien moet goed gekwalificeerd zijn om een juiste inschatting te maken of iemand moet worden doorverwezen naar de kno-arts omdat hij medicatie of een operatie nodig heeft. Audiciens moeten korte lijnen hebben met de kno-arts en makkelijk een beroep op hem kunnen doen. Dat lijkt me met de moderne communicatie geen probleem. De audicien kan foto’s sturen naar de kno-arts die de op afstand kan meekijken.” “Ik ben wel benieuwd wat de insteek is van deze ontwikkeling. Als de zorgverzekeraar taken van de kno-arts alleen maar vanuit bezuinigingsoogpunt bij de audicien neerlegt is en geen oog heeft voor kwaliteit, weet ik niet of dit strookt met het heilige doel mensen beter te helpen.”

17

18

HOORJOURNAAL nr. 1

HOORJOURNAAL nr. 1 2011

Slechthorend? Ik? Welnee. TNS NIPO onderzocht imago van slechthorendheid Veel mensen kampen met slechthorendheid: ruim één op de tien volwassen Nederlanders heeft moeite met horen of verstaan. Maar wordt het dragen van een hoortoestel dan ook automatisch door iedereen geaccepteerd? TNS NIPO deed onderzoek naar de beeldvorming rondom slechthorendheid en hoortoestellen.

van leesbrillen tot bloedverdunners en van auto’s met een hoge instap tot snurkkamers. Ook het slechter wordende gehoor blijft niet onbesproken, maar daar wordt opvallend lacherig over gedaan. Alsof men zich schaamt voor gehoorverlies. En misschien is dat ook wel zo. Eén op de tien Ons land telt zo’n 1,4 miljoen slechthorenden van 18 jaar en ouder. Dat betekent dus dat bijna 10% van alle volwassen Nederlanders niet goed hoort. Het is dan op zijn minst opmerkelijk dat slechts 650.000 Nederlanders een hoorstel dragen. Afgelopen jaar onderzocht TNS NIPO het imago van slechthorendheid en hoortoestellen. Aan het onderzoek werkten maar liefst 200.000 mensen mee. Het resultaat is het uitgebreide rapport Gehoor Nederland 2010.

IJdelheid Uit het onderzoek blijkt dat goed kunnen communiceren meer invloed heeft op de kwaliteit van leven dan ijdelheid.

“Meer dan de helft van de goedhorenden vindt niet dat een hoortoestel erg opvalt” Slechts 15% van de ondervraagden verkiest het slecht kunnen volgen van een gesprek boven het dragen van een hoortoestel. Deze, en vele andere conclusies zijn te lezen in rapport Gehoor Nederland 2010.

Meer weten?

Bron: Gehoor Nederland 2010 | F6844 | © TNS NIPO | 4 maart 2010 | 2

Het hele rapport is te downloaden op:

www.hoorprofs.nl, onder het kopje ‘downloads’

“Ervaringen worden zonder gêne uitgewisseld” Handicap Een belangrijke conclusie uit het onderzoek is dat slechthorendheid nog steeds wel wordt gezien als handicap. Gelukkig worden mensen met een hoortoestel over het algemeen niet anders behandeld dan mensen zonder hoortoestel. Zowel de meeste horenden als slechthorenden menen dat het dragen van hoortoestellen geaccepteerd is. 84% van de horenden zou zonder gêne aan anderen vertellen als hun partner een hoortoestel zou dragen. Voor slechthorenden lag dat percentage wat lager, op 61%.

Mijn vader en moeder zijn 63 en 60 jaar oud. Het zijn actieve mensen. Allebei zijn ze zojuist gestopt met werken maar hun agenda’s zijn voller dan ooit. Ze sporten drie keer in de week, maken mooie reizen en brengen veel tijd door met hun twee kleinkinderen. Ze voelen zich allerminst

oud. Datzelfde geldt voor al hun 60+ broers, zussen en vrienden. Toch gaan de gesprekken op verjaardagsfeestjes niet meer alleen over de kleinkinderen en de caravan. Voorzichtig worden de lichamelijke gevolgen van ouder worden aangesneden. Ervaringen worden zonder gêne uitgewisseld:

Opvallen Veel hoortoesteldragers maken zich zorgen over de zichtbaarheid van hun hoortoestel. Geruststellend zijn de bevindingen van TNS NIPO op dat vlak: meer dan de helft van de goedhorenden vindt niet dat een hoortoestel erg opvalt. Opmerkelijk is wel dat vrouwen vaker dan mannen vinden dat een hoortoestel niet erg opvalt. Een ruime meerderheid geeft aan dat hoortoestellen tegenwoordig geavanceerd en klein te vinden.

advertentie

Natuurlijk hoort u!

Tijdens een goed gesprek. Wanneer er van alles gebeurt in uw omgeving. Dan zult u het rijke en heldere geluid van ReSound Alera het meest waarderen. Dankzij de unieke Surround sound geluidskwaliteit; · Verstaat u spraak beter, zelfs als er achtergrondgeluiden zijn · Bent zich bewust van wat er om u heen gebeurt · Hoort u waar de geluiden vandaan komen · Kunt u genieten van muziek die zo helder en puur klinkt als hij bedoeld is

Ware grootte

ReSound Alera heeft unieke draadloze mogelijkheden;

ReSound Unite TV

ReSound Unite

ReSound Unite Telefoonclip

Draadloze verbinding

Afstandbediening

Handsfree telefoneren

met audiobronnen

Vraag ernaar bij uw audicien of kijk op www.natuurlijkhoortu.nl

19

20

HOORJOURNAAL nr. 1

HOORJOURNAAL nr. 1

letten? Gelukkig konden we met al deze vragen bij een gezinsbegeleider terecht.” In een carrouselonderzoek brachten een logopedist, een psycholoog en een orthopedagoog de situatie in beeld. “Spraak en taal bleken prima te zijn ontwikkeld.

“Spraak en taal bleken prima te zijn ontwikkeld“ Ivar kon naar een reguliere school. Hij kan met zijn gehooraanpassing alles goed verstaan, al blijft het lastig voor hem om het verschil te horen tussen ‘paard’ en ‘taart’. Zeker als er veel mensen om hem heen zijn.” Verborgen slechthorendheid Chantal begreep niet hoe Ivar zo lang kon functioneren met zijn ‘verborgen’ slechthorendheid.

“Ivar kan met zijn hoortoestel alles verstaan, maar het blijft lastig verschil te horen tussen ‘taart’ en ‘paard’“


“De kraan kon hij horen druppen” “Eigenlijk wisten we wel dat het gehoor van Ivar niet in orde was. Kort na zijn geboorte werd een gehoortest afgenomen en hij deed het niet best.” Ivar (5), de zoon van Chantal Beurskens (37) en haar echtgenoot Gunnar (39), werd nader getest in het audiologisch centrum. Er zat vocht achter het trommelvlies maar hij werd niet voor verder onderzoek doorgestuurd naar een kno-arts. “Een communicatiefoutje tussen ons en het audiologisch centrum.” Chantal zag aanvankelijk geen verschil tussen de ontwikkeling van Ivar en zijn oudere zus Yara (7). “Hij reageerde op

álles. De kraan in de keuken hoorde hij bij wijze van spreken gewoon druppen. Maar toen Ivar met tweeëneenhalf jaar

naar de peuterspeelzaal ging, begonnen de problemen. Tot dat moment was hij thuis geweest, alleen met mij of Gunnar. Nu hij zich in een ruimte tussen kinderen bevond ging hij zich vreemd gedragen. Hij kon ineens keihard gaan gillen, om niks.”

Het dossier werd opgezocht. Via de huisarts en de kno-arts kwamen we uiteindelijk bij het audiologisch centrum uit. Snel was duidelijk dat Ivar slechthorend was en we gingen naar buiten met een recept voor een set hoortoestellen. Dat was best even slikken.”

ADHD “Bij het consultatiebureau werd Ivar onderzocht. De arts wilde hem gaan testen op ADHD toen ik mij de gehoortest net na zijn geboorte herinnerde.

Vragen “Toen Ivar eenmaal hoortoestellen had, kwamen de vragen. Kon hij naar een gewone school? Hoe zat het met zijn ontwikkeling? Waar moesten we op

“Het schijnt veel vaker voor te komen dat kinderen slechthorend zijn zonder dat iemand het weet. Ik wil ouders dan ook op het hart drukken hun kind goed in de gaten te houden en in gesprek te blijven met school. Zo kunnen veel meer slechthorende kinderen zich, net als Ivar, binnen het reguliere onderwijs blijven ontwikkelen.”

Meer weten? www.kinderhoortest.nl www.hoorprofs.nl

21

Column

door Vincent Bijlo Ome Jan wordt een beetje oud, althans, dat vinden wij. Hij loopt moeilijk, valt af en toe en hij hoort slecht. Maar aan de rollator is hij niet te krijgen. “Die is voor oude mensen.” En voor gehoorapparaten geldt hetzelfde. Ik riep vorige week tegen hem: “Man, hoe oud moet je worden. Kijk naar mij, ik ben 45, dit jaar vier ik mijn zilveren gehoorapparatenjubileum. Ik ben al aan het vijfde setje toe.” “Ja, jij,” zei hij, “jij bent niet oud.” “Maar jij ook niet,” zei ik, “dat beweer je toch de hele tijd?” “Nou ja,” zei hij, “ik ben wel oud, maar niet zo oud dat ik…” Beng, daar viel hij weer op de grond. Hij vloekte, krabbelde overeind, veegde het stof van zijn broek en stak een sigaret op. Hij mag eigenlijk niet meer roken, hij heeft al drie bypassoperaties gehad, maar stoppen met roken is voor oude mensen. “Weet je neef,” zei hij, hij keek achterom, zijn vrouw, mijn tante, stond een stukje verderop met mijn vrouw te praten. “Weet je waarom ik die dingen niet neem?” “Omdat die voor oude mensen zijn.” “Nee, omdat ik anders je tante weer hoor ouwehoeren. Dat ik die dingen niet heb is de redding van mijn huwelijk,” ze zijn over twee maanden zestig jaar getrouwd. “O,” zei ik, “maar de apparaten van nu hebben daar ook een speciale stand voor, die heet jehova, dan laten ze geen geluid door.” “Shit,” zei ome jan, hij is jong qua taal, “nou, geef me die van jou dan eens.” Ik vertelde hem dat dat niet kan, mijn oorstukjes passen niet in zijn oren, en de instellingen van de apparaten moeten voor iedereen apart gemaakt worden. Ome jan zou zich de pleuris schrikken als hij mijn apparaten in zijn kop zou krijgen. Ik hoor met mijn echte oren namelijk nog veel minder dan hij. Hij zou overspoeld worden met een bombardement van geluid. Een wind van mijn tante zou klinken als een ontploffende kanonslag vlakbij zijn oor. Toch was hij nieuwsgierig geworden. “Zou ik dan Eredivisie Live weer verstaan?” vroeg hij. “Ja,” zei ik, “ongetwijfeld, maar Feyenoord, (dat is Ome Jan’s club) speelt zo ongehoord slecht dit seizoen, wat dat betreft zou je er niet op vooruitgaan.” Hij was om. Ik heb net een half uur lang met hem zitten bellen. Hij verstond elk woord dat ik zei. Hij is erg blij met zijn apparaten, maar er is één minpuntje, die stand jehova zit er bij hem niet op, dus of we binnenkort kunnen vieren dat hij zestig jaar getrouwd is… In ieder geval, hij hoort weer als de beste.

22

HOORJOURNAAL nr. 1

HOORJOURNAAL nr. 1

Een blik naar een ronddraaiend molentje Audiometrie bij kinderen is een specialisme Tien vingertjes, tien teentjes, één neus en twee oren. Als een baby wordt geboren zijn we erg opgelucht als ‘alles eraan zit’. Maar we weten dan nog niet of alles ook direct goed wérkt. Want hoe is het bijvoorbeeld met het gehoor gesteld? En hoe kom je daar achter? Wat is de invloed van slechthorendheid op de ontwikkeling van een kind? De geboorte van een baby is een bijzondere gebeurtenis. Mooi en indrukwekkend. Maar ook spannend. Is het kind gezond? Direct na de geboorte wordt de baby gewogen, gemeten en getest. Ook het gehoor wordt onderzocht. En dat is niet voor niets. Neonatale gehoorscreening Als een baby ongeveer een week oud is, krijgt de baby een hielprik. Op dat moment wordt ook vaak de neonatele gehoorscreening gedaan. Deze test meet de geluiden die een gezond oor

produceert als reactie op geluid. Uitzondering hierop zijn pasgeborenen die langer dan 24 uur op een neonatale intensive care unit (NICU) hebben gelegen. Hun gehoor wordt gescreend via een screeningsprogramma in het ziekenhuis. Van de 180.000 kinderen die jaarlijks in ons land worden geboren, wordt er bij zo’n 200 baby’s een permanent gehoorverlies groter dan 40 dB gemeten. Eenderde daarvan heeft in een NICU gelegen. Sandra van Dijk, audioloog, van het Audiologisch Centrum in Zwolle legt uit hoe dat

komt: “De prevalentie (het aantal gevallen per duizend of per honderdduizend op een specifiek moment in de bevolking) van slechthorendheid is veel hoger binnen de NICU’s als gevolg van bijvoorbeeld extreme vroeggeboorte of zuurstofgebrek rond de geboorte. Het aantal kinderen met gehoorverlies neemt toe naarmate ze ouder worden, het betreft hier kinderen met bekende en onbekende risicofactoren. Middenoorontsteking is de belangrijkste veroorzaker van tijdelijk gehoorverlies bij kinderen.

Afhankelijk van conditionering Volwassen oren werken hetzelfde als kinderoren. Toch is audiometrie (gehooronderzoek) met kinderen echt iets anders dan een gehoortest bij een volwassene uitvoeren. Van Dijk: “Het belangrijkste verschil tussen volwassenen en kinderen is dat de volwassene meestal bewust meewerkt. En gemotiveerd blijft.” Bij kinderen gaat het onderzoek op een speelse manier, waardoor je het kind prikkelt om actief en gemotiveerd te blijven. Ook het feit dat jonge kinderen zelf nog niet kunnen zeggen of ze een toon horen, maakt de gehoormeting anders. “We zijn afhankelijk van de reacties die het kind laat zien op de geluiden. Wij bieden geluiden aan en lokken reacties uit. We maken dankbaar gebruik van conditionering. Dit kan een hoofdbeweging zijn richting een ‘visuele beloning’, zoals oplichtende lampen, een schijf die gaat draaien met voorwerpen. Deze methode is betrouwbaar toe te passen bij kinderen van een halfjaar en ouder. Maar ook bij baby’s jonger dan zes maanden kunnen al duidelijke reacties gezien worden. Bij oudere kinderen onderzoeken we het gehoor door middel van een spel, bijvoorbeeld het plaatsen van een poppetje in een bus. Vaak zijn ouders verrast dat hun kind zo goed kan meedoen aan deze onderzoeken.” Volledig beeld Om een volledig beeld te krijgen van het gehoor van een kind en de gevolgen daarvan werken audiologen samen met specialisten van diverse pluimage. Sandra van Dijk: “Ons team bestaat uit logopedisten, audiologieassistenten, maatschappelijk werkers, psychologen en audiologen. Daarnaast werken we ook samen met de screeningsinstanties, huisartsen, kno-artsen, kinderartsen, jeugdartsen, scholen voor slechthorenden en specialistenteams die zich bezig houden met cochleaire implantaten. Door die multidisciplinaire aanpak kunnen de verschillende ontwikkelingsgebieden van het slechthorende kind goed gevolgd worden.” Taal- en spraakontwikkeling Het niet of te laat herkennen van slechthorendheid kan grote gevolgen hebben voor de ontwikkeling van een kind.” Eén van de kwetsbare aspecten

is de taal- en spraakontwikkeling. Maar ook op sociaal-emotioneel vlak kan een slechthorend kind achterstand oplopen. Een slechthorend kind krijgt simpelweg minder input binnen dan een goedhorend kind. Ook als het hoortoestellen draagt. Omdat er minder informatie via het gehoor binnenkomt, wordt taalverwerving bemoeilijkt. Om het proces van taalleren te ondersteunen kan het bijvoorbeeld zinvol zijn om gebarentaal aan te bieden. Daarvoor werken we samen met Pento Gezinsbegeleiding MiddenOost Nederland, een organisatie die gezinnen met slechthorende en dove kinderen intensief begeleidt. Opgelucht Sandra vertelt dat pasgeboren baby’s pas sinds 2002 gescreend worden. “Wanneer wij vroeger kinderen binnenkregen met een gehoorprobleem waren ouders opgelucht dat er iets gevonden werd. Ouders maakten zich al zorgen maar ze wisten niet precies wat er aan de hand was met hun kind – dat gemiddeld al tweeëneenhalf jaar oud was. Nu zien wij baby’s van drie tot vier weken oud. De ouders kunnen dan nog niet gemerkt hebben dat het gehoor niet goed is.

Voor hen is het moeilijk voor te stellen wat het betekent.” Ouders hebben veel invloed Maar neonatale screening en multidisciplinaire aanpak ten spijt, er lopen nog steeds kinderen rond met verborgen slechthorendheid. Ouders moeten altijd alert blijven of hun kind goed hoort, ook vanwege de middenoorproblemen die een tijdelijk gehoorverlies kunnen veroorzaken. Hoe een slechthorend kind zich ontwikkelt hangt niet alleen samen met de mate van de slechthorendheid en de mogelijkheden van het kind. Een belangrijke rol spelen ook de kennis en de ervaring die ouders opbouwen, hoe ze zijn voorgelicht en begeleidt. Ze moeten kritisch blijven, ook naar het Audiologisch Centrum en de audicien toe!

Meer weten? www.aczwolle.nl www.kinderhoortest.nl www.nsdsk.nl

23

24

HOORJOURNAAL nr. 1

HOORJOURNAAL nr. 1

25

Hoortoestelverzorgingstips

bewaar uw hoortoestellen altijd in het bijgeleverde hoortoesteldoosje

Een nadeel is dat een teksttelefoon alleen gebruikt kan worden in combinatie met een andere teksttelefoon. Het apparaat kan namelijk geen spraak omzetten in schrift. Met een teksttelefoon naar een gewone telefoon bellen kan wel via Teleplus, de teksttelefoonservice van KPN. Een medewerker van Teleplus zet de gesprekken om van Tanden blijven gezond als je ze regelmatig poetst. Autolak beschermt schrift naar spraak en andersom. Als u het best met een wekelijkse wasbeurt. Waar je zuinig op bent kan lang wilt communiceren in gebarentaal dan meegaan. En verdient dus intensieve verzorging. Dat geldt zeker voor kunt u gebruik maken van een beeldtelefoon. Met een beeldtelefoon kunt u een hoortoestel. Voorkom dat vuil de geavanceerde microtechnologie bellen naar een andere beeldtelefoon. bewaar uwof hoortoestellen altijd in hetmet de 4 hygiënetips bewaar uw hoortoestellen altijd op een droge plek L ontregelt beschadigt van HoorJournaal. bewaar uw hoortoestellen altijd op een droge plek Leg uw hoortoestel dagelijks inzelfs de Dry and Store bewaar uw hoortoestel nooit in de auto bijgeleverde hoortoesteldoosje dus niet in de badkamer! Het is mogelijk om via een beeldtelefoon dus niet in de badkamer! te gebaren met de persoon aan de andere kant van de lijn.

Luisterhulp en soloapparatuur Een luisterhulp is een uitkomst in situaties waar veel omgevingsgeluid of een slechte akoestiek is, bijvoorbeeld bewaar uw hoortoestellen altijd in het bewaar uw hoortoestellen altijd op een droge plek Leg uw hoortoestel dagelijks in de Dry and Store tijdens een seminar of op een beurs. bijgeleverde hoortoesteldoosje dus niet in de badkamer! De afstand tot de spreker kan kleiner gemaakt worden door een handmicrofoon in de buurt van de spreker te houden. Om vergaderingen of lezingen beter te kunnen volgen is soloapparatuur zeer geschikt. Een draadloze microfoon en bewaar uw hoortoestellen altijd op een droge plek Leg uw hoortoestel dagelijks in de Dry and Store bewaar uw hoortoestel nooit in de auto zender worden door de spreker om de dus niet in de badkamer! hals gedragen. De slechthorende vangt het geluid middels een ringleiding of 1 Bewaar uw hoortoestellen altijd hoofdtelefoon (afhankelijk van het merk in het bijgeleverde hoortoestelhoortoestel) op. Er is soloapparatuur doosje of in de Dry and Store* beschikbaar waarbij meerdere microfoons op één ontvanger aangesloten kunnen *Als u verzekerd bent bij Univé, VGZ, worden, perfect voor vergaderingen met IZA of Trias ontvangt u van de HoorProfs meerdere sprekers. vakaudicien de Dry and Store. Dit is een

Goed horen en verstaan op kantoor bewaar uw hoortoestellen altijd in het bijgeleverde hoortoesteldoosje

Een meeting met de hele afdeling, een conference call of even een telefoontje met een opdrachtgever. Veel kantoorwerk valt of staat bij communicatie. Nu er een heel scala aan handige hoorhulpmiddelen op de markt is, hoeft slechthorendheid daarbij geen belemmering te zijn. Telefoneren Er bestaan speciale telefoons voor slechthorenden. Als er op de werkplek geen digitale centrale is, of als de digitale centrale een analoge lijn heeft, dan kan een speciale telefoon met voldoende volumeversterking en toonregelaar uitkomst bieden. Maar het kan veel slimmer. Veel hoortoestellen hebben een t-stand (ringleidingstand). Hierdoor wordt het geluid direct, zonder kwaliteitsverlies, van de telefoon naar het hoortoestel gestuurd. Bijkomend voordeel is dat het omgevingslawaai wordt teruggedrongen. Op de meeste aangepaste telefoons kan een headset of soloapparatuur aangesloten worden.

Mobiel telefoneren Op mobiele telefoons kan een loopset (een headset voor slechthorenden) aangesloten worden. Ook hierbij kan het gesprek via de t-stand van het hoortoestel of BAHA opgepikt worden. Tevens kan er via bluetooth contact gelegd worden tussen de mobiele telefoon en een speciale bluetooth ontvanger. Bij sommige merken hoortoestellen is een streamer te gebruiken die het makkelijk maakt om te telefoneren met een telefoon met bluetooth. Op flexibele werkplekken, kantoortuinen of andere luidruchtige ruimtes kan het een oplossing zijn om de telefoon door te laten schakelen naar de mobiele

telefoon. Bij het mobiel bellen kan de slechthorende weglopen van het lawaai of gebruikmaken van de loopset en de t-stand, waardoor het storende achtergrondgeluid weggefilterd wordt. Tekst- en beeldtelefoon Als het gehoorverlies telefoneren niet toelaat, kan een teksttelefoon een uitkomst zijn: door middel van een toetsenbord en een beeldscherm worden boodschappen over en weer gezonden. Dat lijkt dus op chatten, sms-en en mailen, met één belangrijk verschil. Met een teksttelefoon is het direct duidelijk of de ontvanger de boodschap ontvangen heeft.

Vergoeding door UWV Er zijn ontzettend veel bewaar uw hoortoestellen altijd in geavanceerde het oplossingen voor slechthorende kantoorbijgeleverde hoortoesteldoosje medewerkers. Dit betekent niet dat een slechthorende werknemer duurder is dan een goedhorende. Hulpmiddelen die nodig zijn voor de werkplek worden in veel gevallen vergoed worden door het UWV. Wilt u weten hoe dat werkt? Uw HoorProfs vakaudicien kan u er meer over vertellen. Tevens kunt u bij uw audicien diverse hooroplossingen bekijken.

Meer weten? www.oorakel.nl www.uwv.nl www.beeldbellen.info

bewaar uw hoortoestel nooit in de auto

3

Bewaar uw hoortoestel nooit in de auto

laat uw hoortoestel nooit nat worden

droogdoos waar u uw hoortoestellen in kunt opbergen. Het droogsysteem houdt uw hoortoestellen langer schadevrij.

bewaar uw hoortoestellen altijd op een droge plek dus niet in de badkamer!

4

Leg uw hoortoestel dagelijks in de Laat uw hoortoestel nooit nat worden

Meer weten? Vraag uw vakaudicien om meer tips en advies. 2

Bewaar uw hoortoestellen altijd op een droge plek, dus niet in de badkamer

la

26

HOORJOURNAAL nr. 1

HOORJOURNAAL nr. 1

Winnaar puzzel voorjaar 2010

Woordzoeker

Prijsuitreiking

Los de puzzel op en maak kans op een iPad.

E O T O S C L E R O S E F G C S E P I K B A R O T R A U M A E Z H E I O T D E C I B E L L E N H W L O I T S C L S I D E H A I T O E A K L L A T N E O T Z O L D O O M W L E E R C L U E R P A U E O R M A H E I S E I I F B R O P P M B E A F E P T T V N N R M S U O G E R I V A R M S E R U G O A C G E E S D A B K T E A A O M U O A O L N O O A E A A Z R L T O M A H L U T O O U D I C T R D P O H O A C I J R F R E M A H T I O O O E C L D E I H A U D I O L O O G T M G E B S L E C H T H O R E N D M O I N B A I I H O O R T O E S T E L I J T U H D I N D T R I L H A A R T J E S I A E B U S I S U C A R E P Y H U R T S

G E H O O R Z E N U W A E L H C O C

puzze l

en win!

maak k ans

op een ipad! Zoek in de woordzoeker alle woorden uit de onderstaande lijst. De overgebleven letters vormen samen een zin. Los de puzzel op en stuur de oplossing en uw gegevens uiterlijk 1 juni 2011 naar [email protected] of per post naar: Stichting HoorProfs o.v.v. Woordzoeker voorjaar 2011. Postbus 2556 3800 GC Amersfoort De winnaar ontvangt van ons een Apple iPad.

drempel fantoomgeluid gehoorbeentje gehoorverlies gehoorzenuw gitaarmuziek hamer hertz hoorfunctie hoortoestel

aambeeld audioloog baha barotitis barotrauma cholesteatoom cochlea communicatie cupula decibellen

hyperacusis lawaaidoofheid logopedie otoplastiek otosclerose postlinguaal slechthorend stapedectomie trilhaartjes zwemmersoor

vul de oplossing hier in: Naam*: Leeftijd:

Adres*: Postcode/Woonplaats*:

Telnr.:

E-mail:

Naam van de audicien (zie achterpagina)*: *Verplicht in te vullen. Alleen volledig ingevulde bonnen kunnen verwerkt worden. Of stuur de oplossing naar: [email protected]

Fietsen. Dat is wat mevrouw VelthuisAssink (71) uit Hengelo het liefst doet. Vorig jaar trapte ze maar liefst 1.500 kilometer weg. Als ze niet op de fiets zit, mag ze graag puzzelen. Een sudoku in de krant of een Zweeds raadsel in een tijdschrift, alles wordt opgelost. En niet om te winnen: zelden stuurt ze een oplossing retour. Vorig voorjaar viel het HoorJournaal op de mat.

Mevrouw Velthuis-Assink loste het kruiswoordraadsel op en besloot de oplossing een keer wél in te sturen. Tot haar verbazing werd ze uitgenodigd langs te komen bij Ophof Opticiens en Audiciens. Op 9 september 2010 ontving mevrouw Velthuis-Assink uit handen van vakaudicien Erwin Veenstra en Conny de Boer van Stichting HoorProfs de puzzelhoofdprijs:


een schitterende Samsung flatscreen televisie. We feliciteren mevrouw Velthuis-Assink van harte met haar prijs en wensen haar heel veel kijkplezier.

Op de foto (v.l.n.r.): Erwin Veenstra van Ophof Opticiens en Audiciens, prijswinnares mevrouw E.A. Velthuis-Assink en Conny de Boer van Stichting HoorProfs.

27

Grati s

uitge gehoobreide rtest

Horen zoals het hoort Redenen genoeg om snel bij uw HoorProfs vakaudicien langs te gaan

Voor uw gehoor is alleen het beste goed genoeg. Dat vinden wij ook. Daarom leggen we de lat altijd hoger dan u misschien zou verwachten. Neem onze gehoortest. Waar veel audiciens niet verder gaan dan een screeningstest, nemen wij de tijd voor een compléte gehoormeting (zie pagina 4). We zoeken altijd naar de beste hooroplossing, die u op uw gemak kunt uitproberen. En wat nog het mooist is: voor die service betaalt u niets extra. Wat ons betreft hoort dat namelijk gewoon zo.


Uitgebreide gehoortest. Goed horen en verstaan op kantoor. De kraan kon hij horen druppen. interview. door de HoorProfs vakaudicien

Recommend Documents