proefversie
UIT DE PRAKTIJK TIJK
Carrefour Belgium werkt samen met IBO, Independent Barge Operator, om containers met nonfood-producten in eigen land te vervoeren. “85 % van de containers die o.a. vanuit het Verre Oosten aankomen in de haven reist via de binnenvaart uit Antwerpen naar ons depot in Vilvoorde”, zegt de verantwoordelijke van Carrefour.
“We hebben in Vilvoorde een containerterminal van 70 000 m2 gebouwd. Het idee was om minder vrachtwagens op de route Amsterdam-Antwerpen-Brussel te hebben. Er komen nu jaarlijks 30 000 containers per boot, dat zijn er 150 à 200 per werkdag. De kosten van het alternatief vervoer bij Carrefour zijn ongeveer dezelfde als die van het wegtransport. De boten zijn wel wat langer onderweg dan de trucks. Het neemt bijna twee dagen in beslag om met de boot van Antwerpen naar Brussel te varen, met de vrachtwagen is dat twee uur. Soms is er vertraging met het zeevervoer vanuit het Verre Oosten. Dan moeten de producten sneller in de winkels geraken, want ze staan al in de folder. Dat is de 15 % van de containers die nog via de weg reizen.” Bron: Vacature Opdracht 1 Moet Carrefour rekening houden met de leveringstijd van de leverancier bij het doorgeven van zijn bestelling? Verklaar. 2 Welke kosten zijn zeker opgenomen in de bestelkosten bij Carrefour? 3 Met welke kosten zal Carrefour rekening houden bij het vaststellen van het percentage voor de voorraadkosten? 4 Wat is de achterliggende idee om te kiezen voor vervoer over water? 5 Verklaar waarom het noodzakelijk is de goederen in een centraal depot op te slaan i.p.v. ze rechtstreeks naar de winkels te brengen.
32
De h@ndel en wij 6.1
3
‹
p o fv s proefversie
Inventarisatie tarisatie taris tiie van dee voorraad voorra oo oorra orraaad d
Bron: http://www.juridat.be
Verkenning
1 De schermafdruk hierboven is een collage van de wet van 17 juli 1975 op de boekhouding en de jaarrekening van de ondernemingen. Bewijs dat deze wet al vele keren werd aangepast. 2 Welke gegevens moeten er volgens art. 9 van deze wet opgenomen worden in de inventaris? Maak een lijst met de rubrieken die in de inventaris moeten voorkomen. Baseer je hiervoor op het rekeningenstelsel van Nougatine. 3 Zoek art. 5 van de Wet van 17 juli 1975. Surf naar www.juridat.be > NL > Belgische wetgeving > Dossiernummer 1975-07-17/31. Kies Opzoeking > Lijst > Detail. Verklaar waarom art. 9 niet van toepassing is op de bedrijven opgesomd in art. 5. 4 Welke gegevens zullen er, volgens jou, opgenomen worden in de inventaris i.v.m. de voorraden? Maak een lijstje met de items die zeker moeten worden vermeld. 5 Verklaar de zin: ‘De koning kan maatstaven voor de waardering van de inventaris bepalen.’
De h@ndel en wij 6.1
33
‹‹
proefversie
Ter zake
1 Begrip
Een inventaris is een beschrijvende lijst van alle bezittingen, vorderingen, schulden, rechten en verplichtingen van de ondernemingen. De voorraad maakt deel uit van de bezittingen. Na het nauwkeurig tellen van de fysieke en de economische voorraad wordt deze bezitting gewaardeerd en vergeleken met de boekwaarde. De boekhoudkundige waarde wordt aangepast aan de werkelijke toestand.
2 Waardering van de voorraad 1 Waarderingsregels Art. 9 van de Wet op de boekhouding en de jaarrekening van de ondernemingen vermeldt dat ondernemingen niet volgens eigen goeddunken de waarde van de inventarisgegevens kunnen bepalen. Dat is logisch: een onderneming zou bewust haar bezittingen of schulden kunnen overschatten of onderschatten om zo een verkeerd beeld van het bedrijf op te hangen of om het resultaat van het boekjaar te manipuleren en op die manier vennootschapbelasting te ontduiken. De wetgever heeft daarom regels voorzien waarbinnen de ondernemingen kunnen waarderen. Bovendien moeten de gehanteerde waarderingsregels worden opgenomen in de Toelichting van de jaarrekening. Specifieke regelgeving, zoals die met betrekking tot de waarderingsregels wordt vastgelegd in een KB (Koninklijke Besluit). Daarom bevat de wettekst de volgende zin: ‘De Koning kan maatstaven voor de waardering van de inventaris bepalen.’ 30 JANUARI 2001. - Koninklijk besluit tot uitvoering van het wetboek van vennootschappen Art. 24. De jaarrekening moet een getrouw beeld geven van het vermogen, de financiële positie en het resultaat van de vennootschap. Wanneer de toepassing van de bepalingen van deze titel niet volstaat om te voldoen aan dit voorschrift moeten aanvullende inlichtingen worden verstrekt in de toelichting. Art. 28. § 1. Elke vennootschap bepaalt de regels die gelden voor de waardering van de inventaris bedoeld in artikel 9, § 1, van de wet van 17 juli 1975 op de boekhouding van de ondernemingen. Met nakoming van de bepalingen van dit hoofdstuk, maar rekening gehouden met haar eigen kenmerken en, onder meer, voor de vorming en de aanpassing van afschrijvingen, waardeverminderingen en voorzieningen voor risico’s en kosten evenals voor de herwaarderingen. Deze regels worden bepaald door het bestuursorgaan van de vennootschap en vastgelegd in het boek bedoeld in artikel 9, § 1, van de wet van 17 juli 1975 op de boekhouding van de ondernemingen. Ze worden samengevat in de toelichting; overeenkomstig hetgeen is bepaald in artikel 24, eerste lid, moet deze samenvatting voldoende nauwkeurig zijn zodat inzicht wordt verkregen in de toegepaste waarderingsmethoden. Art. 30. De waarderingsregels bedoeld in artikel 28, § 1, eerste lid, moeten van het ene boekjaar op het andere identiek blijven en stelselmatig worden toegepast. Ze worden evenwel gewijzigd wanneer, onder meer uit hoofde van belangrijke veranderingen in de activiteiten van de vennootschap, in de structuur van haar vermogen of in de economische dan wel technologische omstandigheden de vroeger gevolgde waarderingsregels niet langer aan het voorschrift van artikel 24, eerste lid, beantwoorden. Art. 31. Elk bestanddeel van het vermogen wordt afzonderlijk gewaardeerd. Art. 32. De waarderingen moeten voldoen aan de eisen van voorzichtigheid, oprechtheid en goede trouw. Art. 69. § 1. De grond- en hulpstoffen, het gereed product, de handelsgoederen en de voor verkoop bestemde gebouwen worden gewaardeerd tegen aanschaffingswaarde of tegen de marktwaarde op balansdatum als die lager is. De waardering tegen de lagere marktwaarde, met toepassing van het eerste lid, mag niet worden gehandhaafd indien achteraf de marktwaarde hoger is dan de lagere waarde waartegen de voorraad werd gewaardeerd.
34
De h@ndel en wij 6.1
proefversie
In de statutaire jaarrekening arrekening van MIKO vinden we de waarderingsregels die het he bedrijf hanteert en heeft vastgelegd.
De h@ndel en wij 6.1
35
proefversie
Uit wat voorafgaat, kunnen unnen we de volgende principes over waarderingsregels samenvatten: sam 1 Elke onderneming g zal, z binnen de wet, haar waarderingsregels vastleggen, aangepast a aan de kenmerken van de onderneming. 2 De regels worden bepaald door het bestuursorgaan en schriftelijk vastgelegd. 3 De gekozen waarderingsregels moeten in de toelichting van de jaarrekening worden vermeld. 4 Eens de waarderingsregels vastgelegd zijn, mogen ze in principe de volgende jaren niet meer gewijzigd worden, tenzij in duidelijk omschreven omstandigheden. 5 De voorraad moet gewaardeerd worden tegen aanschaffingswaarde. Als op balansdatum de marktwaarde lager is dan de aanschaffingswaarde, dan tegen marktwaarde.
2 Waarderingstechnieken en invloed op het resultaat 30 JANUARI 2001. - Koninklijk besluit tot uitvoering van het wetboek van vennootschappen Art. 43. De aanschaffingswaarde van activa met identieke technische of juridische kenmerken wordt bepaald hetzij door individualisering van de prijs van elk bestanddeel, hetzij volgens de methode van gewogen gemiddelde prijzen, volgens de methode “Fifo” (eerst in - eerst uit) of volgens de methode ‘Lifo’ (laatst in eerst uit). Indien de methode wordt gewijzigd, mag de aanschaffingswaarde van de goederen die geacht worden eerst te zijn ingekomen, niet lager zijn dan de waarde waarvoor ze, voor toepassing van de desbetreffende waardeverminderingen, voorkwamen in de inventaris bij het afsluiten van het boekjaar tevoren. …
Bron: www.juridat.be > NL > Belgische wetgeving > Dossiernummer 2001-01-30/30. Uit art. 43 van het hierboven vermelde KB leren we dat er verschillende technieken zijn om de voorraad te waarderen: t volgens de methode van de geïndividualiseerde waarde t volgens de methode van de gewogen gemiddelde waarde t volgens de methode FIFO (First in, First out) of Eerst in, eerst uit t volgens de methode LIFO (Last in, First out) of Laatst in, eerst uit. Deze vier waarderingsmethoden werken we uit aan de hand van een concreet voorbeeld voor één product en tegelijkertijd berekenen we het verkoopresultaat voor dit product.
36
De h@ndel en wij 6.1
proefversie
Voorbeeld: In de boekhouding van v Nougatine vinden we voor de voorbije boekperiode o.a. de volgende bewegingen voor het product Z601 Vruchtenpasta: p p
De beginvoorraad in hoeveelheid vinden we in cel B4. De hoeveelheid eindvoorraad = totaal van kolom E = 4 stuks (cel E17) Gevraagd 1 Wat is de waarde van de eindvoorraad bij de verschillende waarderingstechnieken? 2 Wat is het resultaat van deze verkopen bij elke waarderingstechniek? 1 Waardering van de voorraad volgens de methode van de geïndividualiseerde waarde tegen aankoopprijs
Excelbestand: Blz37 Waardering voorr.indiv.xls Formules: In F5 =E4*B5, te kopiëren naar de volgende rijen met gegevens. In E17=SOM(E4:E16), som van de volledige kolom. In F17=SOM(F4:F16) In H9=C8*C9, te kopiëren naar de volgende rijen met gegevens en rijen aanpassen. In I5=(B4-E4)*B5, te kopiëren naar de volgende rijen met gegevens. In J17 =H17-I17
De h@ndel en wij 6.1
37
proefversie
2 Waardering van dee voorraad volgens de methode van gewogen gemiddelde aankoopprijs aa Deze methode houdt rekening met de hoeveelheid die bij elke prijs werd aangekocht tijdens een bepaalde periode. Omdat er meer goederen werden aangekocht tegen 14,00 EUR, moet deze prijs zwaarder doorwegen bij de berekening van de gemiddelde aankoopprijs van de voorraad. Daarom wordt het gewogen gemiddelde berekend. De gewogen gemiddelde aankoopprijs in het voorbeeld hierboven, is gelijk aan
(20 × 13, 80) + (15 × 14, 00) + (5 × 14,10) = 556,550 = 13, 91 20 + 15 + 5
40
In Excel kun je dat als volgt oplossen:
Excelbestand: Blz38 Waardering voorr.gemid.xls Formules: In G9 =C8*C9, te kopiëren naar de volgende rijen met gegevens. In G17 =SOM(G4:G16) In H19 =(B4*B5+B6*B7+B10*B11)/(B4+B6+B10) In H20 =E17*H19 In H21 =C8+C12+C14 In H22 =H19*H21 In H23 =G17-H22 Noot Door de afrondingen is er een verschil tussen het berekenen van de waarde van de eindvoorraad met Excel via verwijzing naar de cellen en het berekenen met de rekenmachine met het absolute getal.
38
De h@ndel en wij 6.1
proefversie
3 FIFO
Het letterwoord FIFO FFO staat voor First In, In First Out. Out Dit betekent dat de eerst aangekochte eenheden, het eerst de onderneming verlaten. Hier wordt verondersteld dat de goederen verstrekt worden tegen de prijs van de eerst in voorraad genomen goederen. Op die manier is de eindvoorraad gewaardeerd tegen de meest recente prijzen. Schematisch kunnen we dat als volgt voorstellen: Datum
Aankoop Q
1/1
20
1/4
15
30/4 1/6
Verkoop Q
Verkoop 1 -16
Rest 4
Verkoop 2
Rest
- 4 (1)
0
- 5 (2)
10
Verkoop 3
Rest
AP verkochte goederen 20 x 13,80 =
276,00
- 10 (1)
0
15 x 14,00 =
210,00
- 1 (2)
4
1 x 14,10 =
14,10
16 5
15/6
9
20/6
11 40
36
500,10
In Excel berekenen we nu achtereenvolgens: t de voorraad in aantallen t de waarde van die voorraad t de verkoopwaarde van de verkopen t de aankoopwaarde van de verkopen t het resultaat per verkoop t het totale resultaat
Formules: Open in Excel het bestand Blz39 FIFO.xls. Controleer de formules in de verschillende velden. Maak in kolom L de som van de aankoopwaarde van de verkochte goederen en vergelijk dit bedrag met het bedrag in de tabel erboven. Maak in kolom K het totaal van de verkoopwaarde en controleer het resultaat tussen verkoop- en aankoopwaarde.
De h@ndel en wij 6.1
39
proefversie
4 LIFO
Het letterwoord LIFO voor Last In, O staat s In First Out. Out Dit betekent dat de laatst aangekochte eenheden, het eerst de onderneming verlaten. De goederen worden uit de voorraad genomen tegen de prijs van de laatste aankopen in voorraad. De voorraad wordt dus gewaardeerd tegen de prijs van de oudste partijen. Schematisch kunnen we dat als volgt voorstellen. Datum
Aankoop Q
1/1
20
1/4
15
30/4
Verkoop Q
Verkoop 1
Rest
- 1 (2)
19
- 15 (1)
0
Verkoop 2 - 4 (2)
Rest 15
Verkoop 3 - 11
Rest
AP verkochte goederen
4
16 x 13,80 =
220,80
15 x 14,00 =
210,00
5 x 14,10 =
70.50
16
1/6
5
15/6
- 5 (1)
0
9
20/6
11 40
36
501,30
In Excel berekenen we dat als volgt:
Formules: Open in Excel het bestand Blz40 LIFO.xls. Controleer de formules in de verschillende velden. Maak in kolom L de som van de aankoopwaarde van de verkochte goederen en vergelijk dit bedrag met het bedrag uit de tabel erboven. Maak in de kolom K het totaal van de verkoopwaarde en controleer het resultaat tussen verkoop- en aankoopwaarde. Synthesetabel Individuele waarde Waarde eindvoorraad Resultaat afhankelijk van waarderingsmethode
40
Gewogen gemiddelde
FIFO
LIFO
55,70
55,65
56,40
55,20
334,50
334,45
335,20
334,00
De h@ndel en wij 6.1
proefversie
IN DE PRAKTIJK AKTIJK
Het is al veertien dagen druilerig weer. Aan zee en in de andere vakantieoorden wordt veel thee gedronken. Nougatine heeft een speciale actie gevoerd naar haar klanten-restauranthouders voor het product T306 Rozenbottel. Vanaf een bestelling van 5 eenheden van 100 builtjes krijgt de klant een prijsvermindering. Ook Nougatine heeft een gunstige prijs bedongen bij haar leverancier.
1 1.1 1.2 1.3 1.4 1.5 2 2.1 2.2 2.3 2.4 2.5 3 3.1 3.2 3.3 3.4 3.5
Geïndividualiseerde waarde volgens aankoopprijs Bereken: De eindvoorraad in aantallen De waarde van de eindvoorraad De verkoopwaarde van de verkopen per lot De aankoopwaarde van de verkopen per lot Het resultaat van deze verrichtingen. Gewogen gemiddelde aankoopprijs Bereken: De eindvoorraad in aantallen De waarde van de eindvoorraad De verkoopwaarde van de verkopen per lot De aankoopwaarde van de verkopen per lot Het resultaat van deze verrichtingen. FIFO-methode Bereken: De eindvoorraad in aantallen De waarde van de eindvoorraad De verkoopwaarde van de verkopen per lot De aankoopwaarde van de verkopen per lot Het resultaat van deze verrichtingen.
De h@ndel en wij 6.1
41
proefversie
4
LIFO-methode Bereken: De eindvoorraad in aantallen De waarde van de eindvoorraad De verkoopwaarde van de verkopen per lot De aankoopwaarde van de verkopen per lot Het resultaat van deze verrichtingen.
4.1 4.2 4.3 4.4 4.5
3 Boekhoudkundige verwerking van de voorraadwijzigingen Stel dat je in de boekhouding gekozen hebt voor de waardering van de voorraad volgens de methode van de individuele waarde van elk bestanddeel. Wij blijven bij het voorbeeld van één product, Z602 Vruchtenpasta in vorm van framboos, dat we berekend hebben op blz. 37. Stel deze situatie voor op rekeningen.
1 Boeking op rekeningen 34000 D+ Voorraad handelsgoederen Beginvoorraad 276,00
C220,30
D+
60940 Voorraadwijziging handelsgoederen 220,30
C-
Saldo 55,70
D+
60400 Aankopen handelsgoederen 280,50
C-
70400 Verkopen handelsgoederen
D-
C+ 835,30
Uit onze berekening blijkt dat er minder goederen werden aangekocht dan dat er zijn verkocht. Er is immers uit voorraad verkocht. De waarde van de eindvoorraad, 55,70 EUR, is kleiner dan de beginvoorraad. Dat bedrag wordt de beginvoorraad voor de volgende boekperiode. Op het einde van de boekperiode moeten we de nodige regularisaties boeken om de boekhouding aan te passen aan de realiteit. Eén van deze regularisaties is de voorraadwijziging. De activarekening 34000 Voorraad handelsgoederen moeten we regulariseren. De eindvoorraad is verminderd. We moeten de rekening dus crediteren voor het verschil tussen beginvoorraad en eindvoorraad. Daarom wordt de rekening met 220,30 EUR gecrediteerd. Om het resultaat op de juiste manier te beïnvloeden, moeten we de kosten verhogen met het bedrag van de goederen dat verkocht is uit voorraad. We openen daarom de kostenrekening 60940 Voorraadwijzigingen handelsgoederen en debiteren de rekening met het bedrag 220,30 EUR. Waar komt dit bedrag vandaan: We gebruikten 18 eenheden uit de beginvoorraad voor een bedrag van Anderzijds vormden we een nieuwe voorraad van: 1 eenheid à 14,00 EUR = 14,00 EUR 1 eenheid à 14,10 EUR = 14,10 EUR Totaal van de nieuwe voorraad tegen nieuwe prijzen Voorraadwijziging
42
De h@ndel en wij 6.1
248,40 EUR
- 28,10 EUR 220,30 EUR
proefversie
2 Invloed op het resultaat
Deze regularisatie zal het resultaat van de boekperiode beïnvloeden. Immers, als totale aankoopkosten worden voor de verkochte goederen in rekening genomen: Omzet verkochte goederen Kosten van de verkochte goederen Voorraadwijzigingen Totaal kosten verkochte goederen
835,30 EUR 280,50 EUR + 220,30 EUR - 500,80 EUR 334,50 EUR
Resultaat Besluit: Een voorraadvermindering vermeerdert de kosten.
IN DE PRAKTIJK Doe de boekhoudkundige verwerking van de voorraadwijziging volgens de methode van de gewogen gemiddelde waarde. Geef de herkomst van alle bedragen. Je kunt je hiervoor baseren op de gegevens in de tabel op blz. 38.
4 Waardevermindering van de voorraad Nougatine wil de voorraad vruchtenpasta liever niet langer bewaren. Het product loopt tegen de vervaldatum aan. Nougatine wil deze voorraad nu bij voorrang verkopen tegen een verlaagde prijs. Ze zal de frambozen verpakken in cellofaanzakjes en met een blikvanger in de etalage zetten met ‘speciale aanbieding’. We bekijken dit probleem aan de hand van een concreet voorbeeld in de methode van de individuele waarde van elk bestanddeel.
1 Begrip Een waardevermindering op de voorraad is een prognose die opgenomen wordt in de boekhouding. De bedrijfsleiding veronderstelt dat de realisatiewaarde van de goederen zeer klein of onbestaande is. De raming van deze prognose wordt opgenomen in de kosten.
2 Berekening van de waardevermindering Waarde van de voorraad volgens inventaris Vermoedelijk te ontvangen waarde = 4 kg x 10,00 EUR Te boeken waardevermindering
55,70 EUR - 40,00 EUR 15,70 EUR
De h@ndel en wij 6.1
43
proefversie
3 Boeking op rekeningen keninge keningen
De rekeningen uit het voorbeeld van de voorraadwijziging worden hernomen en het grootboek wordt verder uitgebreid: Reeds geboekt: 34000 D+ Voorraad handelsgoederen Beginvoorraad 276,00 220,30
C-
60940 D+ Voorraadwijzigingen handelsgoederen C220,30
Saldo 55,70
D+
34900 Geboekte waardeverminderingen op Cvoorraden 15,70
63100 Waardeverminderingen op voorraden (toevoeging) 15,70
D+
C-
We veronderstellen dat de eindvoorraad slechts 15,70 EUR waard is. Omdat dit een veronderstelling is, wordt de activarekening 34900 Geboekte waardeverminderingen op voorraden op de creditzijde met een bedrag van 15,70 EUR verminderd. Deze rekening corrigeert de rekening 34000 Voorraad handelsgoederen. De kostenrekening 63100 Waardeverminderingen op voorraden (toevoeging) wordt op de debetzijde met 15,70 EUR vermeerderd.
4 Invloed op het resultaat Omzet verkochte goederen
835,30 EUR
Kosten van de verkochte goederen
280,50 EUR
Voorraadwijzigingen
+ 220,30 EUR
Waardevermindering van de voorraad Totaal kosten verkochte goederen
+ 15,70 EUR Resultaat
44
De h@ndel en wij 6.1
- 516,50 EUR 318,80 EUR
4
proefversie se
Electronic onic o oni niic Data at Interchange Inte c an e (EDI) (EDI ED EDI DI))
De h@ndel en wij 6.1
45
‹ 1 2 3 4 5 6
proefversie p roefversie
Verkenning ng
Voor wie is dit bericht op de website van Carrefour bestemd? Wat wil Carrefour via dit bericht bereiken? Leg uit: definitieve dematerialisatie van de papieren factuur. Verklaar de woorden: authenticiteit en integriteit van gegevens. Geef een synoniem van ‘implementatie’. Surf naar www.carrefour.eu. Scrol naar het einde van de bladzijde. Kies de link Over Carrefour Belgium. Kies onder Leverancierswebsitee voor Elektronische facturatie. Welke zijn volgens Carrefour de redenen om te werken met EDI?
‹‹
Ter zake
1 Begrip
EDI of Electronic Data Interchange is een norm voor elektronische uitwisseling, meestal via e-mail, van documenten zoals bestelbons, facturen en verzendnota’s. Het komt erop neer dat de papieren documenten en hun postverzending vervangen worden door gegevensbestanden die elektronisch overgeseind worden via telefoonlijnen of andere netwerken. In tegenstelling tot papieren documenten, die met het menselijk oog gelezen worden, moeten elektronische documenten standaard gestructureerd zijn, met alle gegevens zoals datum, nummers en bedragen op precies dezelfde elektronische plaats. Deze documenten hebben daarom een standaardformaat volgens de Europese norm EDIFACT.
2 Doel Met EDI kan een ‘elektronische handelsgemeenschap’ opgezet worden waarin bedrijven met elkaar verbonden worden met het doel maximaal efficiënt te werken en de rendabiliteit van het bedrijf te verhogen door papieren documenten te verminderen of uit te schakelen. In de automobielsector wordt EDI al geruime tijd toegepast. De voorraad kan minimaal gehouden worden door de snelle uitwisseling van ordergegevens.
46
De h@ndel en wij 6.1
proefversie
3 Voordelen en van EDI
Dit elektronische platform biedt een aantal voordelen waaronder: t Nauwkeurigheid De normalisering van de structuur en de inhoud van de uitgewisselde informatie maakt automatisering van de informatieverwerking mogelijk. Vergissingen en bijhorende correcties worden zo tot een minimum herleid. t Snelheid Digitale verzending is op zich al sneller dan een postzending of koerierdienst. Bovendien wordt ook de hele aanpak en verwerking versneld. De manuele behandeling van documenten verdwijnt, printen is niet meer nodig. De documentenstroom vraagt minder tijd en minder energie. t Besparing Naast tijdwinst voor berging en archivering van papieren documenten biedt EDI ook financiële voordelen zoals het uitsparen van portkosten, het uitsparen van materialen voor het opbergen van papieren documenten zoals mappen, kasten, rekken en ruimte. t Netwerkefficiëntie Wie met EDI werkt, wordt opgenomen in het netwerk en wint vertrouwen bij leverancier en klant. Het platform kan worden gebruikt door producenten, leveranciers, onderaannemers, banken enz.
UIT DE PRAKTIJK
1 Surf naar www.wimbosman.be > Over Wim Bosman. Welk soort bedrijf is Wim Bosman? 2 Kies E-logistics > EDI. Welke EDI-varianten gebruikt het bedrijf en voor welke toepassingen?
De h@ndel en wij 6.1
47
proefversie
IN DE PRAKTIJK TIJK
Wie een project uitwerkt met minionderneming, leerbedrijf of Cofep, kan nu de boekhouding voor deze actieve werkvorm opstarten. Wie niet heeft gekozen voor een van deze werkvormen, kan nu het boekhoudpakket BOB50 opstarten. Het pakket kun je downloaden via de website van de uitgeverij van dit boek, www.plantyn.com, of rechtstreeks via de link http://methodes.plantyn.com/dehandelenwij/extra-materiaal/bob/
?
Test je kennis 1 Bereken de voorraadperiode en de voorraadrotatie met de volgende gegevens: Beginvoorraad Eindvoorraad Kostprijs van de omzet
28 300,00 EUR 27 800,00 EUR 490 000,00 EUR
2 Wat is het verschil tussen een bestelmoment en een leveringstermijn? 3 Wanneer spreken we van continu bestellen? 4 Leg het begrip postponed manufacturing uit? 5 EOQ 5.1
Bereken het EOQ in Excel met de volgende gegevens:
Product Aantal verkochte eenheden per jaar Aankoopprijs per eenheid Kosten per bestelling Voorraadkosten 40 % van de aankoopprijs per eenheid per jaar 5.2
D508 Champagne 828 eenheden 6,99 EUR 110,00 EUR 2,80 EUR
Teken een grafiek en stel de totale bestelkosten en de totale voorraadkosten voor, voor het berekende EOQ.
6 Verklaar waarom de voorraad deel uitmaakt van de inventaris. 7 Waarderingstechnieken van de voorraad voor het product R801 Theepot, 6 personen, Frans aardewerk.
48
De h@ndel en wij 6.1
7.1 7.2 7.3 7.4 7.5 7.6 7.7 7.8
proefversie
Bereken dee waarde van de eindvoorraad volgens de methode van de geïndividualiseerde geïndivid waarde. Bereken de waarde van de eindvoorraad volgens de methode van de gewogen gewo gemiddelde aankoopprijs. Bereken de waarde van de eindvoorraad volgens de methode FIFO. Bereken de waarde van de eindvoorraad volgens de methode LIFO. Bereken voor elke methode het resultaat van de verkopen. Maak een overzichtelijke tabel met het resultaat van elke methode en vergelijk de waarde van de voorraad en het resultaat afhankelijk van de waarderingsmethode. Boek de voorraadwijziging op rekeningen volgens de methode van de geïndividualiseerde waarde van de aankoopprijs. Stel het totaal van de aankopen en het totaal van de verkopen voor op rekeningen.
8 Waarderingstechnieken van de voorraad voor het product T312 luxe houten doos met 12 compartimentjes.
8.1 8.2 8.3 8.4 8.5 8.6 8.7 8.8
Bereken de waarde van de eindvoorraad volgens de methode van de geïndividualiseerde waarde. Bereken de waarde van de eindvoorraad volgens de methode van de gewogen gemiddelde aankoopprijs. Bereken de waarde van de eindvoorraad volgens de methode FIFO. Bereken de waarde van de eindvoorraad volgens de methode LIFO. Bereken voor elke methode het resultaat van de verkopen. Maak een overzichtelijke tabel met het resultaat van elke methode en vergelijk de waarde van de voorraad en het resultaat afhankelijk van de waarderingsmethode. Boek de voorraadwijziging op rekeningen volgens de methode van het gewogen gemiddelde. Stel het totaal van de aankopen en het totaal van de verkopen voor op rekeningen.
9 Voorraadwijzing Beginvoorraad Eindvoorraad 9.1 9.2
260 980,00 EUR 119 740,00 EUR
Boek deze voorraadwijziging op rekeningen. Welke invloed heeft deze voorraadwijzing op de kosten?
De h@ndel en wij 6.1
49
proefversie p
10 Voorraadwijzingg Beginvoorraad Eindvoorraad 10.1 10.2
100 500,00 00 00 EUR 13 700,00 EUR
Boek de voorraadwijzing op rekeningen. Welke invloed heeft deze voorraadwijzing op de kosten?
11 De eindvoorraad van het product N401 Zachte nougat is 50 kg. De waardering gebeurt tegen geïndividualiseerde aankoopprijs die hier 5,83 EUR bedraagt. 11.1 11.2
11.3
Stel de waarde van deze voorraad voor op de gepaste rekening. Stel dat je ervan uitgaat dat je deze nougat niet meer zult kunnen verkopen tegen deze prijs maar dat we een waardevermindering voorzien. Je denkt dat je nog 2,50 EUR per kg zult krijgen. Boek deze waardevermindering op rekeningen. Dit product was tijdens het voorbije seizoen zeer succesvol. We hebben in totaal 710 kg verkocht tegen 9,72 EUR. Bereken hoe het resultaat zal worden beïnvloed door de waardevermindering uit vraag 11.2.
12 De eindvoorraad van het product K704 bedraagt 80 dozen. De waardering gebeurt tegen geïndividualiseerde aankoopprijs, die hier 4,05 EUR bedraagt. 12.1 12.2
Stel de waarde van deze voorraad voor op de gepaste rekening. Ga ervanuit dat je deze koekjes niet meer zult kunnen verkopen tegen deze prijs en voorzie een waardevermindering. Neem aan dat je nog 2,00 EUR per doos zult krijgen. Boek deze waardevermindering op rekeningen.
13 EDI 13.1 13.2 13.3
Waarvoor staan de letters EDI? Wie kan met wie communiceren via EDI? Welke besparingen levert corresponderen met EDI op?
14 Qizini werkt met RFID Foodproducent Qizini heeft zijn productie- en distributieproces uitgerust met RFID. De aanleiding voor de RFID-implementatie lag bij retailer Delhaize. Deze klant van Qizini vroeg zijn toeleveranciers om artikelen aan te leveren in een speciale krat voorzien van een RFID-tag. Voorafgaand aan een zending moeten toeleveranciers per EDI-bericht aangeven welke artikelen in welke krat zitten. Als vrachtwagens bij Delhaize arriveren, kunnen pallets in één handeling worden gescand zodat in het systeem van Delhaize direct bekend is om welke artikelen het gaat. Deze investering van 103 000,00 EUR op vraag van een klant heeft Qizini, producent van pizza’s, sauzen en andere ‘convenience’ food, geen windeieren gelegd. Doordat producten snel en makkelijk kunnen worden geïdentificeerd, konden 2 voltijdse magazijnmedewerkers worden uitgespaard. Hierdoor was de investering binnen een jaar terugverdiend. Bron: http://www.fontysmediatheek.nl
50
De h@ndel en wij 6.1
proefversie
Bron: http://www.agrologistiek.nl/downloads/AlltraceRFID23.pdf 14.1 14.2
Surf naar http://www.qizini.com/nl/qizini-producten > Onze producten. Wat produceert Qizini? De productie van pizza gebeurt in het Nederlandse Liessel. Situeer deze plaats op de kaart van Nederland. 14.3 Delhaize heeft een distributiecentrum in Zellik. Zoek via Google Maps hoeveel km er liggen tussen Liessel en Zellik. 14.4 Hoe lang duurt minimum een rit van Liessel naar Zellik? 14.5 Uit de tekst weten we dat Qizini levert aan Delhaize. Toch vinden we in die winkel het merk niet terug. Hoe komt dat? 14.6 Wat is het voordeel van een RFID-tag? 14.7 Uit welke onderdelen bestaat een RFID-systeem? 14.8 Waaruit bestaat een tag? 14.9 Was dit voor Qizini een goede investering? Verklaar. 14.10 In het schema van de software staan de volgende letterwoorden MES, ERP, WMS. Zoek via Wikipedia waarvoor deze letterwoorden staan.
De h@ndel en wij 6.1
51
proefversie
Na dit hoofdstuk uk kun je antwoorden op deze vragen 1 Begrip 1 2 3 4 5 6
Wat is het nut van een voorraad? Geef twee voordelen en twee nadelen van het aanhouden van een voorraad. Welke elementen dragen bij tot voorraadvorming? Schrijf jit voluit en vertaal het letterwoord. Noteer de formule voor het berekenen van de voorraadperiode. Noteer de formule voor het berekenen van de voorraadrotatie.
2 Voorraadadministratie 7 8 9 10 11 12 13 14
Wat is het doel en de taken van de voorraadadministratie? Wie bepaalt, in principe, de leveringstermijn? Wat is het verschil tussen een vast en een variabel bestelmoment? Wat is een minimumvoorraad? Wat is een maximumvoorraad? Schrijf EOQ voluit. Welke elementen moeten gekend zijn voor het berekenen van de EOQ? Schrijf de symbolen in deze formule voluit: EOQ =
15 16
2 ⋅V ⋅ C o Cv
= Q * (want Q > 0) = EOQ
Stel het verloop van de totale kosten grafisch voor en zoek de EOQ. Bereken de EOQ en TC (Q) in concrete voorbeelden via Excel.
3 Inventarisatie van de voorraad 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26
Waaruit bestaat een inventaris? Geef drie wettelijke bepalingen i.v.m. waarderingsregels. Welke waarderingstechnieken voor het bepalen van de waarde van de voorraad ken je? Bereken via Excel de waarde van de voorraad volgens de verschillende waarderingstechnieken. Welke rekeningen worden bijgewerkt bij het opnemen van de eindvoorraad in de boeken? Op welke rekeningen staat de waarde van de totale aankopen van een periode? Op welke rekening staat de waarde van de totale verkopen van een periode? Op welke wijze beïnvloedt een voorraadtoename de kosten? Op welke wijze beïnvloedt een voorraadafname de kosten? Op welke wijze beïnvloedt een waardevermindering van de voorraad de kosten?
4 EDI 27 28 29 30 31
52
Waarvoor staat het letterwoord EDI? Wat is het doel van EDI? Waarom werkt het gebruik van EDI nauwkeurigheid in de hand? Waarom is werken met EDI kostenbesparend? Wat is netwerkefficiëntie?
De h@ndel en wij 6.1
5
pr proefversie e sie
Kennismaking making maki in met m t een e n professioneel professionee r fess o eel boekhoudpakket bboek oeek oek
Nougatine is een bvba. Een bvba is een rechtspersoon. Nougatine moet dus de boekhoudregels voor rechtspersonen volgen. De boekhoudwet van 17 juli 1975 schrijft precies voor hoe de boekhouding moet opgezet worden en vermits Nougatine een vennootschap met beperkte aansprakelijkheid is, moet ze de dubbele boekhouding voeren. Zoals elke onderneming heeft Nougatine gekozen voor een boekhoudpakket dat voldoet aan de eisen van de wetgeving. In een professioneel boekhoudpakket, zoals BOB50, kan de boekhouding van verschillende bedrijven bijgehouden worden. Elk bedrijf krijgt een dossier toegewezen. Wij hebben hier gewerkt met dossier 99 voor Nougatine.
De h@ndel en wij 6.1
53
‹
proefversie p roefversie
Verkenning ng
1
Synthetiseer in een paar zinnen de artikels 2, 3 en 4 van de wet met betrekking tot de boekhouding … van 17 juli 1975. 2 Open het boekhoudpakket BOB50. 3 Open het dossier Nougatine (de leraar zal het dossiernummer bekend maken). 4 Hoeveel tabbladen bevat het hoofdmenu? 5 In welk tabblad zullen we aan- en verkoopfacturen inboeken? 6 Verken in het hoofdmenu het tabblad Boekhouding & Financiën aan de hand van de volgende vragen: 6.1 Waar vinden we het rekeningenstelsel? 6.2 Zoek in het rekeningenstelsel de rekening met nummer 61213. Hoe ga je daarvoor te werk? 6.3 Over welke rekening gaat het? 6.4 Welk soort rekening is nummer 61213? 6.5 Waar vinden we de klantenkaarten? 6.6 Zoek de klantenkaart Terra Nova. 6.7 Welk nummer heeft deze klantenkaart in onze boekhouding? 6.8 Waar vinden we de leverancierskaarten? 6.9 Voeg leverancier Eline Flowers toe en ken de kaart het nummer 1026 toe. Voor de andere gegevens verwijzen we naar de afdruk van de kaart, verderop in het boek. 6.10 Leverancier BOB Time heeft een nieuwe naam en een nieuw adres. Wijzig deze gegevens op de bestaande kaart. 6.11 Hoe kunnen we bestanden afdrukken? 6.12 Druk het rekeningenstelsel af en berg het zorgvuldig op in je map. Je zult het nodig hebben bij het coderen van opdrachten.
‹‹
Ter zake
1 Openen pakket
We starten BOB50 via de snelkoppeling op het bureaublad en kiezen in het volgende dialoogvenster het dossier dat ons is toegewezen – in dit geval Code 99. De naam van ons bedrijf is Nougatine. Omdat ons pakket speciaal voor dit project is ontwikkeld, zien we naast de naam van ons bedrijf ook (Ha) – handel – en (Education) – onderwijs.
Kies 99. Kies OK.
54
De h@ndel en wij 6.1
proefversie
Na enkele deelschermen hermen die zich automatisch openen en sluiten, komen we terecht t in het hoofdmenu.
2 Bespreking hoofdmenu Het menu bestaat uit 4 tabbladen: t Boekhouding & Financiën t Vaste activa t Commercieel beheer t Algemene configuratie Onderaan het scherm krijg je informatie over het openstaande dossier. Je werkt nu in dossier 99 Nougatine. Het ondernemingsnummer wordt weergegeven en de munt waarmee we werken is de euro. Per gekozen tabblad biedt het pakket een ander deelmenu. We overlopen al de mogelijkheden.
1 Tabblad Boekhouding & Financiën Dit gedeelte bevat de algemene boekhouding. Hier kunnen we aankoop- en verkoopfacturen inboeken, betalingen verrichten en diverse posten inboeken. Verder kunnen we de klanten- en leveranciersfiches bijhouden en de algemene rekeningen consulteren.
De h@ndel en wij 6.1
55
proefversie
Kies het tabblad Boekhouding khouding & Financiën > Bestand. Bestand. Bepaalde functies worden orden vergezeld van een pictogram – je kunt deze functies ook rechtstreeks or oproepen via dezelfde pictogrammen in de werkbalk. We kunnen het klantenbestand dus openen via Bestand > Klanten of rechtstreeks via het pictogram . Het pijltje naast het pictogram biedt de keuzemogelijkheid een individuele kaart te zoeken
of de volledige klantenlijst op te vragen . Elk beschikbaar pijltje biedt toegang tot een uitschuifbalk met extra mogelijkheden. Bij het openen van een deelvenster worden een aantal knoppen beschikbaar. We noemen de meest voorkomende: Een gegeven toevoegen. Dat kan een nieuwe rekening zijn in het rekeningenstelsel, een nieuwe klanten- of leverancierskaart, een nieuw blad in een dagboek enz. Fiche verwijderen. Alles selecteren. De selectie ongedaan maken. Zoeken en voorbeeld op scherm. Belangrijk Als je in een dagboek een verkeerde regel hebt ingeschreven en die regel weer wilt verwijderen, ga dan met de cursor aan het begin van de regel staan en kies Ctrl+Del.
2 Tabblad Vaste activa
In deze module worden de vaste activa beheerd. De staat van de activa wordt hier bijgehouden. Dit houdt in: de aanschaffingswaarde, de afschrijvingen en eventueel de verwijdering uit het bedrijf.
56
De h@ndel en wij 6.1
proefversie
3 Tabblad Commercieel mmercieel beheer
Kies het tabblad Commercieel beheer > Ingaven > Ingaven klanten. Via deze module wordt de voorraad automatisch bijgehouden via het inbrengen van bestelformulieren en zendnota’s.
4 Tabblad Algemene configuratie
Kies het tabblad Algemene configuratie > Instellingen > Opties. Hier kunnen de instellingen van het pakket worden gewijzigd of aangevuld. We zullen geleidelijk aan alle modules doorlopen en inoefenen.
3 Een gegeven zoeken en raadplegen 1 Een grootboekrekening opzoeken Kies het tabblad Boekhouding & Financiën > Bestand > Boekhoudplan > Lijst of > Lijst. Kies in het tabblad Boekhouding & Financiën het pictogram
De h@ndel en wij 6.1
57
proefversie
Noteer in het zoekveld Opzoeken het rekeningnummer 61213. De cursor verspringt dan onmiddellijk naar het gevraagde nummer. Ofwel tik je het nummer van de groep in waartoe de rekening behoort, bijvoorbeeld 61. De cursor verspringt dan onmiddellijk naar de regel waar de groep begint. Je kunt dan verder scrollen naar de rekening. Dubbelklik op de plaats van de cursor om de rekening te activeren.
In het tabblad Debet/Credit kan de stand van de rekening worden geraadpleegd. Op dit ogenblik zijn er nog geen boekingen, vandaar dat deze rekening geen bedragen vertoont.
58
De h@ndel en wij 6.1
2 Een klant of een leverancier zoeken zoeke Kies in het tabblad Boekhouding & Financiën > Bestand > Klanten > Lijst. Of Kies in het tabblad Boekhouding & Financiën het pictogram > Lijst.
Omdat we enkel de naam van de klant en niet de referte kennen, kiezen we eerst Naam in het zoekveld Sleutel.
Vervolgens voer je in het zoekveld Opzoeken de naam Terra Nova in. De cursor verspringt automatisch naar de rij met de gewenste klantenfiche. Naargelang het gekende gegeven van de relatie kun je in het veld Sleutel de volgende mogelijkheden kiezen: Referentie: het relatienummer (klant of leverancier) Naam: de naam van de relatie Btw nr.: het btw-nummer van de gezochte relatie Bank: het bankrekeningnummer van de relatie PC: postcode
De h@ndel en wij 6.1
59
proefversie
Dubbelklik op de cursor om de klantenfiche te activeren.
De klantenfiche heeft verschillende tabbladen die we in de loop van het project verder zullen verkennen.
60
De h@ndel en wij 6.1
proefversie
4 Afdrukken en lijsten
1 Afdrukken van het rekeningenstelsel
Kies in het tabblad Boekhouding & Financiën > Afdrukken > Boekhoudplan.
We kunnen deze selectie aanvaarden maar vragen toch, alvorens af te drukken, om een afdrukvoorbeeld via de knop Afdrukvoorb.
De h@ndel en wij 6.1
61
BOB geeft altijd rekeningenstelsels ningenstelsels in de beide landstalen weer. Dit rekeningenstelsel bevat b 5 bladzijden. in de balk bovenaan. Om van de ene bladzijde naar de andere te gaan, kies je Om het document af te drukken, kies je Klik na het afdrukken op de knop Sluiten.
uiterst links in de bovenste balk.
2 Afdrukken klantenkaart
Kies in het tabblad Boekhouding & Financiën > Afdrukken > Afdrukbestanden > Klanten.
62
De h@ndel en wij 6.1
proefversie
Via deze selectie kun un je een lijst van alle klanten afdrukken. afdrukken Als je slechts één klant kla nodig hebt, kies in het veld Typee voor Gedetailleerde fiches. fich Vul bij Selectie in het veld van het nummer of de naam van de gezochte klant in, en in het veld tot hetzelfde gegeven als bij van. Controleer via Afdrukvoorb. welke informatie je krijgt bij elke keuze in het veld Type.
5 Gegevens toevoegen/wijzigen/verwijderen 1 Leverancierskaart toevoegen Kies in het tabblad Boekhouding & Financiën > > Lijst. Scrol naar het einde van de lijst om het laatst toegekende leveranciersnummer te kennen.
De h@ndel en wij 6.1
63
proefversie p
Kies onderaan het scherm herm de groene knop Toevoegen. Toevoegen
Vul in het deelscherm het nieuw toe te kennen nummer in. Hier is dat 1026. Vul het btw-nummer in. Als het een bestaand bedrijf is, kunnen we via de knop VAT de gegevens van het bedrijf opvragen. Hier lukt dat niet omdat het bedrijf gecreëerd is voor het spilbedrijf. Kies OK.
Vul het tabblad Beschr. in zoals in het bovenstaande voorbeeld. Kies Opslaan. Sluit het scherm door op het kruisje te klikken.
2 Een leverancierskaart wijzigen Kies in het tabblad Boekhouding & Financiën > > Lijst. Kies in het zoekveld Sleutel voor Naam. Noteer in het zoekveld Opzoeken de naam van de leveranciers, in dit geval BOB. Dubbelklik op de rij waar de cursor staat om de fiche te activeren.
64
De h@ndel en wij 6.1
proef proefversie
Plaats de cursor in het veld dat je wilt corrigeren. Selecteer de bestaande gegevens en voer de nieuwe gegevens erboven in. Als alles gecorrigeerd is, kies je onderaan het scherm
Opslaan.
3 Een gegeven wissen Of het nu om een klant, een leverancier of een grootboekrekening gaat, de manier waarop je een fiche te wist is altijd dezelfde. Kies in het tabblad Boekhouding & Financiën > Klanten > Lijst. Kies de klantenkaart die je wilt wissen door de naam of het nummer in te vullen in de zoekschermen.
De h@ndel en wij 6.1
65
proefversie
Kies onderaan het scherm herm Fiche wissen. Omdat dit een riskante te operatie betreft, krijgen we een extra deelvenster.
Opdat we deze klantenfiche niet zouden kwijtraken, kiezen we hier Nee. Sluit de fiche door op het kruisje te klikken.
IN DE PRAKTIJK Voeg een nieuwe leveranciersfiche toe aan het leveranciersbestand. . Kies Scrol naar het einde van de lijst om het laatste nummer te kennen. Kies de groene knop Toevoegen. Noot: We vullen nu enkel het tabblad Beschr. in. De andere tabbladen worden ofwel automatisch bijgewerkt bij het centraliseren van de ingeboekte gegevens, ofwel manueel na de bespreking van de verkoopvoorwaarden. Tabblad Beschr. (beschrijving) Leveranciernummer Btw-nummer Naam Adres PC Telefoon Fax IBAN Categorie Betalingstermijn
66
1027 0416 739 318 Cleandienst Poekeweg 48 BE 8000 Brugge 050 31 74 81 050 31 25 75 BE97 2300 0492 0849 BIN (Binnenland) Einde maand
De h@ndel en wij 6.1
De h@ndel en wij 6.1 68 123,11
Liquide middelen
Totaal activa
150 000,00
131 819,32
131 819,32
49 407,16
310 142,62
Geldbeleggingen
Handelsvorderingen
Vorderingen op ten hoogste één jaar
Voorraden
Voorraden en bestellingen in uitvoering
49 407,16
30 600,00
Meubilair en rollend materieel
Vlottende activa
85 603,22
193 939,40
Installaties, machines en uitrusting
Terreinen en gebouwen
Materiële vaste activa
Vaste activa
Activa
709 492,21
399 349,59
310 142,62
23 560,45 13 254,89
Belastingen Bezoldigingen en sociale lasten
Totaal passiva
Overlopende rekeningen
127 263,40
23 403,57
129 323,98
1 855,00
18 550,00
Leveranciers
Schulden op meer dan een jaar die binnen het jaar vervallen
Schulden op ten hoogste één jaar
Kredietinstellingen, leasingschulden en soortgelijke schulden
Schulden op meer dan één jaar
Schulden
Overgedragen winst
Wettelijke reserves
Reserves
Geplaatst kapitaal
Kapitaal
Eigen vermogen
Balans van Nougatine bvba, op 31 december 20.., Ondernemingsnummer BE0720 454 335
1 852,60
187 482,31
129 323,98
370 428,32
1 855,00
18 550,00
709 492,21
318 658,89
390 833,32
Passiva
6 Starten n met meet het heet boekhoudpakket boekhoud dpakket kket Q 1 Beginbalans
proefversie oe ve s
67
proefversie
Bij de opstart van een n boekhoudpakket moeten eerst allerlei parameters ingesteld worden, zoals de lengte van het boekjaar, ar, het aantal posities in het nummer van een grootboekrekening, ar grootboekrekenin het type van de rekeningen, het aantal posities in het nummer van de klanten en leveranciersrekening, de aanmaak van dagboeken zoals het aankoopdagboek, verkoopdag, financiële dagboeken, de boekperiode enz. Ook heeft het pakket zelf een aantal vastgelegde parameters. Zo heeft BOB50 drie soorten rekeningen: t Algemene rekeningen, die voorgesteld worden door een A. Dit symbool geldt zowel voor activa, passiva, kosten- en opbrengstenrekeningen. t Klantenrekeningen die voorgesteld worden door een K t Leveranciersrekeningen die voorgesteld worden door een L. Nadat alle parameters ingesteld zijn, kan met het pakket gewerkt worden. Vertrekkend vanuit de beginbalans kunnen we de openingsjournaalpost inboeken in het diversendagboek OPE.
‹ 1
1.1 1.2 1.3 1.4 1.5 1.6 1.7 1.8 1.9 1.10 1.11 1.12 2
Verkenning Open BOB50 en kies in het tabblad Boekhouding & Financiën voor Ingaven > Individuele ingaven > Diverse posten > OPE. In welk dagboek kom je terecht? Hoeveel bladzijden telt dit dagboek? In welke periode werd hier geboekt? Blader door het dagboek en zoek de types (T) rekeningen waarop hier geboekt werd. Op welke rekeningen staan de leveranciersschulden? Op welke rekening staan de klantenvorderingen? Welk bedrag staat er op de rekening A10000 Geplaatst kapitaal? Welk bedrag staat er op de rekening A49990 langs de debetzijde? Welk bedrag staat er op de rekening A49990 langs de creditzijde? Verklaar de bedragen op de rekening A49990. Verklaar waarom het saldo van de openingspost nul is. Sluit het dagboek met het kruisje. Kies in het tabblad Boekhouding & Financiën > Raadplegen > Historiek van de algemene rekeningen. Bovenaan in het scherm vind je informatie over de eerste rekening die je kunt consulteren. Hier is dat de rekening 10000 Geplaatste kapitaal.
2.1 Kies de loep bovenaan in het scherm. Je krijgt nu de rekening in detail te zien. Kies in de rekening het tabblad Debet/Credit. Welk bedrag staat hier op de rekening? 2.2 Verklaar waarom hier geen bedrag op de rekening staat terwijl we daarnet in het diversendagboek OPE zagen dat er wel degelijk op deze rekening is geboekt. 3 In de openingspost vinden we onder andere de rekeningen L101 en K2018. Waarom vinden we die rekeningen niet in de beginbalans? 4 Print de voorlopige boekingen uit het diversendagboek OPE. 5 Controleer grondig alle boekingen. 6 Neem een back-up. 7 Centraliseer de boekingen.
68
De h@ndel en wij 6.1
‹‹
proefversie
Ter zake ke
1 Openen van diversendagboek OPE in dossier 99
Bij de start van de boekhouding boeken we de openingspost in het diversendagboek OPE. Dit is een dagboek dat we speciaal creëren om de beginbedragen in de boekhouding te registreren. De aanduiding van de periode waarin we boeken moet universeel zijn – daarom gebruiken we **/20.. Open in BOB50 het dossier dat je werd toegewezen. Bij ons is dat 99 Nougatine.
Kies in het tabblad Boekhouding & Financiën voor Ingaven > Individuele ingaven > Diverse posten.
Om tijd te winnen hebben wij de openingspost al ingeboekt. De leraar kan er echter voor kiezen deze openingspost te verwijderen om aan de leerlingen de mogelijkheid te bieden de post zelf in te boeken. Noot: Als de leraar verkiest te vertrekken van de ingeboekte gegevens, raden we aan het dagboek even actief te maken. Ga met de cursor in een willekeurig veld staan, bijvoorbeeld in het veld dat het rekeningnummer 22100 bevat. Verwijder het nummer met de terugsteltoets en herschrijf het. Onderaan het scherm wordt de knop Kies Opslaan.
Opslaan actief.
De h@ndel en wij 6.1
69
proefversi proefversie
70
De h@ndel en wij 6.1
proefversie
In de eerste journaalpost aalpost worden alle ‘Algemene rekeningen’, rekeninge rekeningen’, namelijk alle activa a en alle passivarekeningen geboekt. ekt. Als alle saldi van de balansrekeningen zijn geboekt, moet ek moe de journaalpost in evenwicht zijn. In journaalpost 2 boeken we de K-rekeningen of de individuele klantenrekeningen. In journaalpost 3 boeken we de L-rekeningen of de individuele leveranciersrekeningen. Als tegenrekening voor deze individuele rekeningen gebruiken we de algemene rekening 49990 Opening/afsluitrekening. We verduidelijken dit principe aan de hand van een schema. Dubbele boekhouding
D
49990 Opening/afsluitrekening 131 819,32 131 819,32 (1)
Extracomptabel
C
D+
2001 Zoethoek 2 478,63
-C
D+
2003 Pannenhuis 9 456,12
-C
D+
2004 De Barge 1 945,75
-C
D+
2006 De conciërgerie 2 415,96
-C
(2)
......
D+
2030 Giovanni 14 785,03
-C
. . . . D+
40000 Handelsdebiteuren 131 819,32
-C (3)
Totaal = 131 819,32
(1) Bij het openen van de algemene rekeningen wordt niet de rekening 40000 Handelsdebiteuren gedebiteerd maar wel de rekening 49990 Opening/afsluitrekening. (2) Openen van de individuele rekeningen met tegenboeking op de rekening 49990. (3) Automatisch doorschrijven op de collectieve rekening 40000 Handelsdebiteuren.
De h@ndel en wij 6.1
71
proefversie
Extracomptabel comptabel
D-
1002 Sucron 23 457,93
Dubbele ubbele boekhouding boekho
+C
D
49990 Opening/afsluitrekening 127 263,40 127 263,40 (1)
C
(2)
D-
1003 Franca 5 816,63
+C
D-
1004 Rietveld 8 479,20
+C
D-
1007 Marcia 13 425,90
+C
......
D-
1009 Olivia 10 247,60
+C
. . . . DTotaal = 127 263,40
(3)
44000 Leveranciers 127 263,40
+C
(1) Bij het openen van de algemene rekeningen wordt niet de rekening 44000 Leveranciers gecrediteerd maar wel de rekening 49990 Opening/afsluitrekening. (2) Openen van de individuele rekeningen met tegenboeking op de rekening 49990. (3) Automatisch doorschrijven op de collectieve rekening 44000 Leveranciers.
72
De h@ndel en wij 6.1
proefversie
De h@ndel en wij 6.1
73
proefversie
74
De h@ndel en wij 6.1
proefversie
De h@ndel en wij 6.1
75
2 Afdrukken ‘Te centraliseren boekingen uit het diversendagboek diversen diversend OPE Zolang de dagboeken niet gecentraliseerd zijn, zijn de ingeboekte bedragen niet opgenomen in de boekhouding. Maar eens gecentraliseerd kan er niets meer worden gewijzigd. Daarom is het belangrijk de voorlopige boekingen eerst grondig te controleren. Daarom drukken we de dagboeken af alvorens we gaan centraliseren.
Kies boven het openstaande dagboek in de takenbalk
Afdrukvoorbeeld.
Controleer het Afdrukvoorbeeld. Ga van het ene blad naar het andere met de bovenaan. Als alles in orde is, kies dan
Printen.
Sluit het afdrukvoorbeeld met de knop . Als alles in orde is, kunnen we in principe gaan centraliseren. In een klassituatie lijkt het ons verstandig eerst een back-up te nemen. Sluit de module BOB50 door op het kruisje te klikken.
3 Back-up nemen Een back-up nemen we via de module BOB System. Sluit alle schermen in de module BOB50. Kies op het bureaublad de snelkoppeling Kies OK in het eerste scherm.
76
BOB50 System.
De h@ndel en wij 6.1
pijltjestoetsen
proef proefversie
Kies OK.
Kies Onderhoud > Backup/Restore.
We komen terecht in het tabblad Backup. Kies de selectieknop in het veld Dossiers. Selecteer dossier 99 in het volgende scherm. Klik op de blauwe pijl naar rechts. Kies OK.
De h@ndel en wij 6.1
77
proefversie
Kies de selectieknop in het veld Vaste eenheid. De cursor verspringt naar de directory waar BOB50 zich bevindt. Kies in dat scherm de knop Nieuwe map maken. Geef de nieuwe map de naam backup99 of de naam van het dossier waarin jij werkt. Selecteer daarna deze map door erop te klikken. Kies OK.
In het veld Vaste eenheid wordt nu het pad aangegeven waar de back-up zal worden bewaard. Kies Uitvoeren. Laat het systeem rustig verwerken. De balk geeft de status aan. BOB50 geeft de inhoud van een back-up niet weer. We moeten dus zelf een lijst bijhouden met het nummer van de back-up en de bijhorende inhoud. Om de gegevens van de back-up te kennen, kiezen we het tabblad Restore.
78
De h@ndel en wij 6.1
proefversie We leggen nu manueel een lijst aan waarin we informatie noteren over deze back-up volgens het onderstaande model. Datum
Naam dossier
Nr. backup
Omschrijving
05/02/20..
99 Nougatine
BOB1
Dagboek OPE beginsituatie vóór centralisatie
Noteer zorgvuldig de datum, het nummer en de inhoud van de back-up. Berg de lijst op in je werkmap. Telkens we een reeks boekingen hebben verricht, zullen we een back-up nemen. alvorens te centraliseren. Nu we van deze situatie een back-up hebben gemaakt, kunnen we met een gerust gemoed centraliseren. Mochten we achteraf toch nog fouten vinden, dan kunnen we deze back-up terugzetten via Restore en vanuit de oude situatie opnieuw beginnen. Sluit het deelscherm door op het kruisje te klikken. Sluit de module BOB50 System, eveneens door op het kruisje te klikken.
4 Centraliseren van het diversendagboek OPE We openen opnieuw BOB50 en daarin de boekhouding van Nougatine. Open het diverse postendagboek OPE. Eens de gegevens gecentraliseerd zijn, is wijzigingen aanbrengen niet meer mogelijk. Daarom is het van primordiaal belang zeer grondig te controleren alvorens te centraliseren. Centraliseren kunnen we op verschillende manieren:
1 Centraliseren vanuit het dagboek Als een verrichting in een dagboek in evenwicht is, wordt de knop Opslaan actief. Met deze functie worden de gegevens slechts voorlopig opgeslagen. Je kunt ze nog altijd wissen of corrigeren. Met de knop Opslaan worden de gegevens immers niet naar de rekeningen verstuurd. Pas als je kiest voor centralisatie, worden de bedragen ingeschreven op de rekeningen en is het aanbrengen van wijzigingen niet meer mogelijk. Het is dus heel belangrijk dat je alle boekingen eerst grondig controleert alvorens je centraliseert. Nu we een kopie hebben opgeslagen van de boeking in het diversendagboek OPE, kunnen we het dagboek centraliseren. We openen opnieuw de module BOB 50 en het dossier met de openingspost. Het pakket biedt verschillende mogelijkheden om te centraliseren.
De h@ndel en wij 6.1
79
p
Eerste mogelijkheid tot centraliseren
Kies in het tabblad Boekhouding & Financiën > Ingaven > Te centraliseren.
Klik in de regel om te selecteren of kies
Alles selecteren.
Verrichting uitvoeren. Kies Het systeem geeft via een deelscherm de status aan. Laat het rustig verwerken. Sluit het scherm door op het kruisje te klikken. Kies het tabblad Boekhouding & Financiën > Ingaven > Beheer van de ingaven. Het scherm Status van de ingaven geeft aan dat de bewerking is uitgevoerd. Tweede mogelijkheid tot centraliseren
Kies in het tabblad Boekhouding & Financiën > Ingaven > Beheer van de ingaven.
80
De h@ndel en wij 6.1
proefvers proefversie
Hier geeft het systeem aan dat er drie journaalposten moeten worden gecentraliseerd en dat de volgende boekpost het nummer 4 zal krijgen. Klik in de regel OPE Diverse posten opening om te selecteren. Kies
Centraliseren.
Derde mogelijkheid tot centraliseren We kunnen ook rechtstreeks centraliseren in een openstaand dagboek.
Kies onderaan in het dagboek
Centraliseren.
De h@ndel en wij 6.1
81
proefversie
Q 2 Voorraadadministratie dministratie
Voorraad kost geld, tijd en ruimte. Het is dus zeer belangrijk dat we continu een zeer juist overzicht hebben op de aanwezige voorraad in het bedrijf. Om dit te realiseren is software een gedegen hulp. Ook in een boekhoudpakket kunnen we de voorraad bijhouden. Het volstaat de documenten aan te maken die de voorraadbewegingen volgen, zoals leveringsbonnen die wij van de leverancier krijgen en bestelbonnen, leveringsbonnen en verkoopfacturen die wij opmaken voor onze klanten.
‹
Verkenning
Open BOB50 en daarin het dossier Nougatine. 1 Kies het tabblad Commercieel beheer > Artikels en prijslijsten > Artikels > Lijst. 1.1 Zoek artikel N403 via de kortste weg. 1.2 Kies het tabblad Aankoop. Wat is de aankoopprijs van dit artikel? 1.3 Kies het tabblad Prijslijst en korting. Wat is de verkoopprijs van dit artikel? 1.4 Kies het tabblad Voorraad. Hoeveel bedraagt de voorraad van dit artikel? 1.5 Voeg een nieuwe artikelkaart toe. Geef ze het nummer P102. De rest van de informatie vind je op blz. 80 (checken!) in de oranje balk van de inventarislijst. 2 Sluit de artikelkaart en de lijst. Blijf in het tabblad Commercieel beheer en kies Ingaven > Ingaven voorraad > Inventaris. Voeg dit artikel toe aan de inventaris.
‹‹
Ter zake
1 Artikelkaarten raadplegen
Kies Commercieel beheer > Artikels en prijslijsten > Artikels > Lijst.
82
De h@ndel en wij 6.1
proefversie
Noteer in het veld Opzoeken Opzoek het nummer van het gezochte artikel. De cursor verspringt ngt onmiddellijk naar de regel waar het artikel staat. Dubbelklik ng Dubbe op die regel om de artikelfiche te activeren.
In de tabbladen vind je de nodige informatie over aankoop- en verkoopprijs. Deze informatie moet de gebruiker zelf invullen. De voorraadpositie wordt automatisch bijgehouden door het pakket, na ingave van de beginvoorraad. De knop Voorraadbeheer is op deze fiche blauw gekleurd, wat betekent dat het voorraadbeheer voor dit artikel wordt bijgehouden. Indien er artikelen zijn waarvan geen voorraad wordt bijgehouden, geven we dat aan met een klik op deze knop. Het tabblad Voorraad activeer je met de Pijltjestoets (naar rechts of naar beneden) naast de tabbladen.
Sluit de artikelkaart en de lijst door op het kruisje te klikken.
De h@ndel en wij 6.1
83
proefversie
2 Artikelkaart rt toevoegen
Kies in het tabblad Commercieel beheer > Artikels en prijslijsten > Artikels.
Je komt terecht op de laatst geopende artikelkaart. In dit geval is dat N403. Die kaart hebben we niet nodig. We kiezen onderaan
Toevoegen.
Noteer in het kleine deelscherm het nummer van de fiche. Het veld familie vullen we hier niet in. Bij Nougatine zijn de artikelen automatisch in families ingedeeld volgens hun eerste letter. De P staat voor pralines. Kies OK in het deelvenster. Het nummer wordt nu opgenomen in de lege fiche.
84
De h@ndel en wij 6.1
proef proefversie
In het veld Omschr. vullen we de naam van het artikel in. Hier is dat Studentenhaver melk. In het tabblad Beschr. vullen we de eenheden in. Hier is dat kg. De prijs van de pralines is bepaald per kg. Bij Cat.1 wordt hier automatisch de P ingevuld. Dat komt doordat die categorie bovenaan staat in de lijst. De P staat voor Pralines. Dat is hier dus correct. Bij andere producten zullen we de juiste letter moeten kiezen, bijvoorbeeld de Z voor zoetwaren. Kies het tabblad Prijslijst en korting.
Vul in het veld Verkoopprijs het bedrag in. Alt.val. verwijst naar de oude Belgische frank en het bedrag is een omrekening naar die munt. Voor ons is dat niet meer relevant, maar sommige bedrijven geven nog graag deze omrekening mee aan hun klanten. Vandaar dat het pakket de mogelijkheid voorziet. Kies het tabblad Aankoop.
De h@ndel en wij 6.1
85
proefversie
Kies de selectieknop in het veld Leverancier. In de lijst van de leveranciers klikken we in de gepaste regel. Aangezien Nougatine de pralines zelf produceert, kiezen we hier 1001 Eigen atelier.
We vullen de fiche verder in met de gegevens uit de inventarislijst op blz. 80. Kies het tabblad Voorraad. In dit tabblad vullen we enkel de minimumvoorraad in. Hier is dat 25 stuks. Opslaan. Kies Controleer nog even de tabbladen om te zien of de gegevens werden opgenomen. Sluit de fiche door op het kruisje te klikken.
86
De h@ndel en wij 6.1
proefversie
3 Inventaris is
Een voorraad kan slechts worden ingeboekt als de artikelkaart al bestaat. Voor alle artikelen in de voorraadlijst die niet in de oranje balk staan, bestaat een artikelkaart en is de voorraad opgenomen in de voorraadlijst.
Kies in het tabblad Commercieel beheer > Ingaven > Ingaven voorraad > Inventaris.
Overloop de lijst en zoek ook het artikel N403. Dat is de kaart die we daarnet hebben gecontroleerd. Kies de groene knop Toevoegen.
Kies OK in het deelscherm.
De h@ndel en wij 6.1
87
proefversie
Vul het veld Datum in. We nemen aan dat we dit artikel in de voorraad opnemen op 03/01/20.. In het veld Onze ref. noteren we Beginvoorraad2. Vul verder het veld Artikel, Eindvoorraad en Eenheidsprijs in. De totale waarde wordt automatisch berekend. Kies Opslaan. Sluit het scherm door op het kruisje te klikken.
4 Controleren artikelkaart Kies in het tabblad Commercieel beheer > Artikels en prijslijsten > Artikels > Lijst. Noteer in het veld Opzoeken de referte van het artikel, hier P102. Dubbelklik op de regel waarin de cursor staat om de artikelkaart te activeren. Kies het tabblad Voorraad.
88
De h@ndel en wij 6.1
proefversie
De gegevens die je e zonet in de inventaris hebt geboekt, staan nu op de kaart. Wanneer een bedrijf rijf met automatische bestellingen werkt, kan op dit tabblad de rij d minimumhoeveelheid worden ingevuld. Bestellingen kunnen dan automatisch worden aangemaakt. In onze boekhouding maken we geen gebruik van deze mogelijkheid. Sluit de kaart door op het kruisje te klikken.
5 Voorraadlijst afdrukken
Kies in het tabblad Commercieel beheer > Afdrukken > Voorraadpositie.
Aanvaard de voorgestelde selectie. Kies de knop Afdrukvoorbeeld.
De h@ndel en wij 6.1
89
proefversie
Je krijgt een lijst die uit twee bladzijden bestaat. Ga naar de tweede bladzijde met behulp van de pijltjes bovenaan. Druk eventueel de lijst af. Kies de knop Sluiten. Sluit de andere schermen door op het kruisje te klikken.
IN DE PRAKTIJK 1
Op de volgende bladzijden vind je de inventarislijst van alle producten. Voor producten die zich in een oranje gemarkeerde balk bevinden, bestaan nog geen artikelkaarten. Ze zijn dus ook niet opgenomen in de inventaris. 1.1 Maak de artikelkaarten op voor alle oranje gemarkeerde producten, behalve voor artikel P102 waarvan we de artikelkaart in de les hebben opgemaakt. De naam van de leverancier vind je in de artikellijst vooraan in het boek op blz. 9-15 (checken!). 1.2 Neem de beginvoorraad van deze producten op in de inventarislijst op 03/01/20.. met referte beginvoorraad3. 2 Druk de inventarislijst af.
90
De h@ndel en wij 6.1
BEGINVOORRAAD NOUGATINE Art. nr. Omschrijving ASSORTIMENT PRALINES P101 Studentenhaver wit P103 Studentenhaver fondant P104 Orangette P107 Manon aardbeivulling P110 Mont Blanc P112 Ballotin fondant P114 Vijg melk P115 Merveille melk P116 Ruiterhelm fondant en wit P118 Paardenkopje fondant en praliné P119 Esdoornblad melk en wit P120 Aardbei marsepein P121 Marsepein natuur met walnoot P122 Marsepein pistache P123 Marsepein clementine P124 Marsepein banaan P125 Marsepein peer P126 Marsepein limoen P127 Rösti melk P128 Diamant wit P129 Kuipje met praliné en chocoladeparels P131 Ramson melk P132 Strik melk met vulling banaan P133 Witlof wit met pralinévulling P134 Kuipje melk met karamel P138 Caraque margriet melk P140 Nougatine, blokje nougat omhuld met melkchocolade P102 Studentenhaver melk P105 Isabelle fondant P106 Manon nougat P108 Manon koffie P109 Manon rhum P111 Kastanje melk en praliné P113 Kuipje met advocaat P117 Portret fondant P130 Snoekbaars wit P135 Stronkje fondant met marsepeinvulling P136 Amanda melk en praliné P137 Caraque margriet wit P139 Caraque margriet fondant TOTAAL Leverancier 1001 1001 1001 1001 1001 1001 1001 1001 1001 1001 1001 1001 1001 1001 1001 1001 1001 1001 1001 1001 1001 1001 1001 1001 1001 1001 1001 1001 1001 1001 1001 1001 1001 1001 1001 1001 1001 1001 1001 1001
Eenheden kg kg kg kg kg kg kg kg kg kg kg kg kg kg kg kg kg kg kg kg kg kg kg kg kg kg kg kg kg kg kg kg kg kg kg kg kg kg kg kg
EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR
Valuta 30 25 50 15 20 40 40 35 35 60 60 80 70 60 80 60 60 60 80 100 100 100 70 50 80 70 60 60 80 50 40 40 40 50 50 60 60 80 70 70
10 10 30 7 10 20 20 15 15 35 35 40 30 25 40 25 25 25 40 45 45 45 30 30 40 35 25 25 40 20 15 15 15 20 20 25 25 40 35 35
5 5 5 5 5 5 5 5 5 5 5 5 5 5 5 5 5 5 5 5 5 5 5 5 5 5 5 5 5 5 5 5 5 5 5 5 5 5 5 5
: door de leerlingen in te vullen EOQ Min. voorr. Termijn 5,90 6,05 11,40 7,20 7,20 6,72 10,80 6,45 6,72 10,80 6,72 9,00 7,65 7,65 9,00 9,00 9,00 9,00 8,82 6,72 10,80 7,72 7,20 10,80 7,20 4,32 4,92 5,95 6,72 6,10 7,20 7,20 7,08 7,20 6,72 6,65 7,65 6,45 4,32 4,38
Kostprijs EUR 28 24 46 13 18 37 36 34 33 56 59 60 65 63 49 50 26 27 42 49 76 55 32 32 50 60 31 45 44 48 38 37 20 26 47 37 51 48 40 41
Aantal 165,20 145,20 524,40 93,60 129,60 248,64 388,80 219,30 221,76 604,80 396,48 540,00 497,25 481,95 441,00 450,00 234,00 243,00 370,44 329,28 820,80 424,60 230,40 345,60 360,00 259,20 152,52 267,75 295,68 292,80 273,60 266,40 141,60 187,20 315,84 246,05 390,15 309,60 172,80 179,58 12.656,87
Voorraad
20,50 20,50 20,50 20,50 20,50 20,50 50 20,50 0 20,50 50 20,50 20,50 50 20,50 20,50 50 0 20,50 20,50 50 20,50 50 20,50 50 20,50 50 20,50 20,50 50 20,50 50 20,50 50 20,50 50 20,50 50 20,50 50 20,50 50 20,50 50 20,50 50 20,50 50 20,50 50 20,50 50 20,50 50 20,50 50 20,50 20,50 20,50 20,50 20,50 20,50 20,50 20,50
Verkooppr.
proefversie p roe oefverrsssie ie
De h@ndel en wij 6.1
91
92
De h@ndel en wij 6.1
N410
N409
N407 N408
N406
N401 N402 N403 N404 N405
T301 T302 T303 T304 T305 T306 T307 T308 T309 T310 T311
Art. nr.
ASSORTIMENT NOUGAT Zachte nougat in kleine stukjes met vanillesmaak per kg Nougat cappuccino met koffie en cacao per kg Nougat met chocolade Nougat met tropisch fruit Zachte natuurlijke nougat in repen van 40 gram individueel verpakt in cellofaan Mininougat voor hotels afzonderlijk verpakt, 8 gram, per doos van 100 stuks Zakje met 12 nougatblokjes, zacht, 100 gram Kartonnen doosje met afzonderlijk verpakte nougatblokjes, 150 gram, assortiment classic Kartonnen doosje met afzonderlijk verpakte nougatblokjes, 150 gram, tropisch fruit Houten kistje met 8 plakjes nougat, geschikt in verdeeldoosje, assortiment classic, 125 gram TOTAAL
Omschrijving ASSORTIMENT THEE Earl Grey uit India per 100 builtjes Earl Grey uit Ceylon los per kg Zwarte thé Sri Lanka per 25 builtjes English Breakfast per 100 builtjes Asian white thea per 25 builtjes Rozenbottel per 100 builtjes Green tea Ceylon in houten kistje 50 g Muntthee per 100 builtjes Rooibos 100% cafeïnevrij uit Zuid-Afrika 100 g Fruitthee van bosvruchten per 20 builtjes Jasmijnthee, 100 g TOTAAL
BEGINVOORRAAD NOUGATINE Art. nr. Omschrijving ASSORTIMENT CHOCO C201 Choco in glazen achtkantig bokaaltje 250 gram melk C202 Choco in glazen achtkantig bokaaltje 250 gram fondant C203 Choco in glazen ronde bokaal afgedekt met canvas en touwtje van raffia, 250 gram melk C204 Choco in glazen ronde bokaal afgedekt met canvas en touwtje van raffia, 250 gram fondant C205 Choco in glazen ronde bokaal afgedekt met canvas en touwtje van raffia, 250 gram, dame blache, fondant en wit TOTAAL TOTAAL GEREED PRODUCT 1001 1001
stuk stuk
stuk
doos
stuk doos
doos
kg kg kg kg stuk
100B kg 25B 100B 25B 100B stuk 100B 100G 20B 100G
1003
1003
1003 1003
1003
1003 1003 1003 1003 1003
1022 1022 1022 1022 1021 1010 1022 1010 1010 1010 1010
Leverancier
1001 1001 1001
stuk stuk stuk
Eenheden
Leverancier
Eenheden
EUR
EUR
EUR EUR
EUR
EUR EUR EUR EUR EUR
USD USD USD USD USD EUR USD EUR EUR EUR EUR
Valuta
EUR
EUR
EUR EUR EUR
Valuta
800
700
500 800
350
40 30 50 50 300
400 30 600 400 600 200 300 200 300 700 300
EOQ
50
50
50 50 50
350
300
250 350
150
20 15 20 25 150
180 15 250 180 250 100 150 100 150 50 50
Min. voorr.
20
20
20 20 20
10
10
10 10
10
10 10 10 10 10
45 45 45 45 60 15 45 15 15 15 15
Termijn
10
10
10 10 10
: door de leerlingen in te vullen EOQ Min. voorr. Termijn
1,80
1,50
0,65 1,38
5,10
5,83 5,83 5,83 6,36 0,34
2,20 2,02 0,66 1,36 0,64 3,18 2,95 2,56 0,67 0,75 1,20
Aank.prijs EUR
2,20
2,10
1,65 1,80 1,92
Kostprijs EUR
326
236
265 377
135
31 28 17 28 142
245 28 412 180 389 98 142 38 512 34 37
Aantal
113
45
115 80 67
Aantal
2.991,25
586,80
354,00
172,25 520,26
688,50
180,73 163,24 99,11 178,08 48,28
539,00 56,56 271,92 244,80 248,96 311,64 418,90 97,28 343,04 25,50 44,40 2.602,00
Voorraad
805,49 13.462,36
248,60
94,50
189,75 144,00 128,64
Voorraad
3,00
2,50
1,09 2,30
8,54 8 54 4
9,72 72 9,72 72 9,72 72 10,60 60 0,60 60
5,50 0 5,05 05 1,65 65 3,40 40 1,60 60 7,95 6,65 65 6,40 40 1,23 23 1,68 68 1,95 95
Verkooppr. ooppr. p pr.
3,70 ,
3,50
2,75 3,00 3,20
Verkooppr.
proefversie p roe oefvers o efverrs sie e
De h@ndel en wij 6.1
K704
K703
K702
K701
Z602 Z603 Z604 Z605 Z606 Z607 Z608
Z601
ASSORTIMENT KOEKJES Amandelbrood Jules Destrooper, 4 pakjes in kartonnen doos Parijse Wafels Jules Destrooper, 3 zakjes in kartonnen doos Natuurboterwafels Jules Destrooper, 60 stuks in kartonnen doos Mélange natuurboterwafels en amandelbrood in blikken doos, 350 g TOTAAL
Omschrijving ASSORTIMENT ZOETWAREN Vruchtenpasta op basis van agar in de vorm van citroen, ananas, kiwi per kg Vruchtenpasta in de vorm van frambozen per kg Colabeertjes, 1 kg Woudvruchtenbeertjes, 1 kg Muisjes, drie smaken, 1 kg Cuberdons, 1 kg Zuurtjes in de vorm van vliegtuigjes, 1 kg Zuurtjes in de vorm van flesjes, 1 kg TOTAAL
BEGINVOORRAAD NOUGATINE Art. nr. Omschrijving ASSORTIMENT DRANKEN D501 Smeets minibar 4 x 3 cl in houten rekje D502 Appeljenever Rubens 20%, 20 cl D503 Whisky Johnnie Walker Old Scotch 20 cl D504 Witte wijn Chardonnay Jardin de France 25 cl D506 Rode wijn, Château Coufran, Haut Médoc 375 ml D507 Champagne Laurent-Perrier 375 ml D508 Champagne Piper Heidsieck 375 ml in geschenkverpakking TOTAAL
doos
doos
doos
doos
kg kg kg kg kg kg kg
kg
1023
1023
1023
1023
1007 1007 1007 1007 1007 1007 1007
1007
Leverancier
1024 1024 1024 1024 1024 1024 1024
stuk stuk stuk stuk stuk stuk stuk
Eenheden
Leverancier
Eenheden
EUR
EUR
EUR
EUR
EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR
EUR
Valuta
EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR
Valuta
350
300
350
350
100 40 40 60 40 40 40
120
EOQ
100 200 100 400 400 800 700
150
120
150
150
40 20 20 30 20 20 20
50
Min. voorr.
50 100 40 200 200 400 350
20
20
20
20
15 15 15 15 15 15 15
15
Termijn
30 30 30 30 30 30 30
: door de leerlingen in te vullen EOQ Min. voorr. Termijn
4,05
2,21
2,75
2,27
13,80 2,45 2,34 2,48 4,30 2,88 2,88
13,20
Aank.prijs EUR
4,45 1,80 2,90 0,93 3,99 4,99 6,99
Kostprijs EUR
148
130
160
140
44 28 38 50 31 18 17
55
Aantal
95 97 88 205 191 414 314
Aantal
1.644,50
599,40
287,30
440,00
317,80
607,20 68,60 88,92 124,00 133,30 51,84 48,96 1.848,82
726,00
Voorraad
6.066,01
422,75 174,60 255,20 190,65 762,09 2.065,86 2.194,86
Voorraad
6,75 5
3,69 69
4,59 59
3,79 79
00 23,00 4,09 09 3,90 4,14 14 7,16 6 4,80 80 4,80
00 22,00
ooppr. p pr. Verkooppr.
8,90 3,50 5,80 1,85 7,99 9,99 67 12,67
Verkooppr.
proefversie p rro oefve o oe effv verssie ve ie
93
94
De h@ndel en wij 6.1
TOTALE VOORRAAD
VERPAKKING Ballotin mat goud/wit 1 kg per 50 stuks Ballotin mat goud/wit 750 g per 50 stuks Ballotin glanzend wit/goud 500 g per 100 stuks Ballotin glanzend wit/goud 250 g per 100 stuks Platte doos, rood, 25 x 25 x h 2,7 cm per 12 stuks Ronde doos, groen, diam 17,5 x 14 cm per 4 stuks Ronde doorzichtige doos, diam 10, h 15 cm per 40 stuks Cellofaanzakjes 8 x 5 h 25 cm, per 250 stuks Krullinten mat, 10 mm x 250 m Cellofaan rol 60 cm x 150 m TOTAAL TOTAAL HANDELSGOEDEREN
1012 1005 1005 1005 1005 1005
doos stuk stuk stuk stuk stuk
1009 1009 1009 1009 1009 1009 1009 1009 1009 1009
1016 1016 1016 1016 1004 1004 1004 1012
stuk stuk stuk stuk stuk stuk stuk doos
pak pak pak pak pak pak pak pak rol rol
Leverancier
Eenheden
EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR
EUR EUR EUR
EUR EUR
EUR
EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR
Valuta
40 40 20 20 250 500 400 20 30 30
250 200 50
250 250
300
75 75 75 75 100 50 50 400
15 15 10 10 100 250 200 8 10 10
120 80 20
120 120
150
30 30 30 30 40 25 25 100
20 20 20 20 20 20 20 20 20 20
30 30 30
30 30
45
60 60 60 60 60 60 60 45
: door de leerlingen in te vullen EOQ Min. voorr. Termijn
Noot: de voorraad grondstoffen laten we hier, omwille van de eenvoud buiten beschouwing.
V901 V902 V903 V904 V905 V906 V907 V908 V909 V910
BEGINVOORRAAD NOUGATINE Art. nr. Omschrijving ASSORTIMENT RECIPIËNTEN, DOZEN EN GADGETS R801 Theepot 6 personen, Casa Frans aardewerk R802 Suikerpot met deksel Casca R803 Melkpot 6 personen R804 Ontbijtkop met schoteltje Casca R805 Vierkant diep bord R806 Soepbol 45 cl ivoorkleurig porselein R807 Schaaltje voor soepbol diam 16 cm ivoorkleurig porselein R808 Rechthoekige mandjes met oortjes 36 x 26 x h 7 per doos 96 stuks R809 Ronde bamboemandjes diam 40 x h 10 cm, per doos 60 stuks R810 Blikken dozen Country Cottage 62 x 42 x 85 mm R811 Blikken theedoos achtkantig met Schotse ruit, 92 x 71 x 88 R812 Blikken doos poppenhuis, met pop 64 x 55 x 35 mm R813 Blikken doos met knuffelbeer 80 x 64 x 60 mm R814 Blikken doos in vorm van wagen, 12,7 x 16,93 cm TOTAAL
23,75 23,75 41,65 30,85 26,24 11,15 22,32 38,95 4,15 12,00
3,50 4,98 6,98
2,05 2,30
2,44
10,80 4,80 4,20 3,90 4,50 3,18 1,20 1,36
Kostprijs EUR
13 14 22 21 145 302 312 9 13 25
117 88 22
118 116
130
75 36 32 34 85 36 36 95
Aantal
49.407,16
308,75 332,50 916,30 647,85 3.804,80 3.367,30 6.963,84 350,55 53,95 300,00 17.045,84 35.944,80
409,50 438,24 153,56 3.746,38
241,90 266,80
317,20
810,00 172,80 134,40 132,60 382,50 114,48 43,20 129,20
Voorraad
5,60 0 7,90 90 11,20 20
3,20 20 3,60 60
3,90 90
18,00 8,00 7,00 6,50 7,50 5,30 2,00 2,20 20
Verkooppr.
proefversie p roeffv verrssie ve
proefversie
Na dit hoofdstuk tuk kun je antwoorden op deze vragen 5 Kennismaking met een professioneel boekhoudpakket 1
Wat bedoelt de boekhoudwet met ‘Elk bedrijf moet volgens haar omvang een passende boekhouding voeren’?
2
Waarover moet de boekhouding inlichtingen verstrekken volgens art. 3 van de boekhoudwet?
3
In welke logische volgorde moet een boekhouding bijgehouden worden?
4
In welke klassen is het rekeningenstelsel ingedeeld?
5
Wat is de betekenis van elke klasse?
6 Starten met een boekhoudpakket 6
In welk dagboek wordt de beginbalans ingeboekt?
7
In welke periode wordt een beginbalans ingeboekt? Waarom?
8
Toon aan de hand van een voorbeeld het verschil aan tussen individuele en collectieve rekeningen.
9
Waarom worden bij het inboeken van de beginbalans de individuele rekeningen klanten en leveranciers ingegeven?
10
Wanneer staan de bedragen van de ingeboekte verrichtingen effectief op de rekeningen?
11
Tot welke rubriek van de balans behoort de voorraad?
De h@ndel en wij 6.1
95