Z.s. /
RAPPOPvT over den gèlygftaat de? Jóodfthe met alle andere Bataaflche Burgers , van wege ene Perfonele Commisfie door J. G. H. Hahn ter Nationale Vergadering uitgebracht , Op den i van Oogstmaand 1796. Het fiveeds jfaar der Bataaf-
s u R G E 11 s
REPRESENTANTEN!
Reeds op het einde der eerde M a a n d v i n de z i t t i n g dezer V e r g a d e r i n g , is ter u w e r tafel g e k o m e n , z e k e r b e l a n g r y k adres van enige Bataaffshe B u r g e r s , horende t ó t de Jood' i c h c Brocderfcnap. B y het zelve w o r d t aan den enen k a n t recht gedaan aan de Staten G e n e r a a l , die aan de grote b e ginfcfcn onzer^ R e v o l u t i e g e t r o u w de J o d e n i n N e d e r k n i al? L e d e n van "het V o l k , onaangezien 'hunne G o d s d i e n f t i g e d e n k b e e l d e n , hebben erkend , en h u n t o e g e k e n d , de S t e m . g e r e c h t i g d h e i d , c n de verkiesbaarheid tot L e d e n v a n de*e V e r g a d e r i n g ; maar aan den anderen kant verheft z i c h d a a r i n , ene b i l l y k e klaajttem over v e r o n g e l y k i n g e n en o n d e r d r u k k i n g van het J o d e n d o m niet m i n d e r n a , d a n , v o o r de R e v o l i r i e " en w o r d t b y het dispofirief van UI. eene v e r k l a r i n g g e v r a a g d , dj; de Joden Stemgerechtigd! Burgers van het Bataaffche Gemembest zynde, gefield vsorden in de voile uitoefening van het Burgerrecht van Nederland, en dat alle florsnis daarvan deor UI. moge worden verhinderd. B y u w r o e r e e t van den 2 9 M a a r t 1. 1. hebt g y g e w i l d Burger? R é p r t f e n t a n t e o ! dat uv/e m e d e l e d e n , van Leeuwen, Halm, Schimmelpenninck, Nuhout van der Veen, Branger, Jltrtogh en Aanir.ck, der V e r g a d e r i n g daaromtrent z o u d e n dienen van dcrzelver Confidcrarien en a d v y s , en onder bet u i g i n g , dat het ons hartelyk leed d o e t , z u l k s , d o o r een aaneenfcbakeling v a n w e r k v e r h i n d e r d , niet vroeger te h e b . beu k u n n e n d o e n , z o geven w y ons thans de e e r , o m naar oiis best vermogen aan u w e intentie te b e a n t w o o r d e n . Staat o n s dan t o e , B u r g e r s ReprefentantenI dat w y h e t ais nodeloos b e f t h p u w e n , o m u w e n aandacht o p t e l c i d e n , langs de v e r v a a r l y k e k e t t i n g van b y n a t w i n t i g E e u w e n der o n d e r d r u k k i n g en v e r v o l g i n g v a n de K i n d e r e n I s r a ë l s , d o o r hunne onrechtvaardige medemenfehen. Daar gelaten a o vele g r u w e l e n , als m e n tegen hen gepleegd heeft, en derz e i v e r openbare ttryd, met de heilige p l i c h t e n van reden e n n a t u u r , en met dc i'ehonc lesfen van d e n b e m i n n c l y k e n G o d s dienst van Jefus, zo kan m e n z y a e gedachten niet laten ftilA ftaan,
C * ) I h a n , zonder a f g r y z e n , b y de o v e r w e g i n g , dat een deel v a n liet m e n s c h d c m , door met openhaar geweld tegen een ander deel , met ene zo rampzalige irandvastigheid eeuw i n eeuw u i t t e w o e d e n , het geheel heeft beroofd van de wisfe v r u c h t e n per v i y e u i t o e f e n i n g , van de n a t u u r l y k e eri z e d e l y k e v e r m o gens van m i l l i o c n e n menfehen. W e l k denkend wezen verz i n k t niet in droefheid en j i m m e r , wanneer h y dien d r o o m nagaat, van z e d e l y k kwaad en o n h e i l over het menfchelyk gedacht daardoor uttgeftort! immers tegenwerking is i n d : geheele natuur gelyk aan w e r k i n g , en de Geloofsgenoten van Msfes, d o o r de K r i s t e n e n v e r a c h t , vernedert en v e r t r a p t , moesten dezen w e l b e f c h o u w e n , niet als hunne B r o e d e r s , inaar als hunne gezworene en eeuwige V y a n d e n , tegen w e l k e z y l i s t en bedrog mogten a a n w e n d e n , daar hunne haat en w r o k i n de daad waren o n o T e r w i n l y k , en daar het o v e r w i c h t van het geweld der niet J.>den, het gebruik van a n d e r e - W a penen o n m o o g l y k maakte. — W y houden bet z o als gezegd is Reprefentanten! v o o r o n n o d i g om dit u i t t e p l u i z c n , z o w e l ais o m u w e begeerte naar recht cn reden te willen o p w e k k e n , d c o r het b e t o o g der v o o r t r e f f e l y k h e i d , o m die o u d c o n r e c h t vaardigheden te beteren. £ n even z o o fcheinen ons de regels der gezonde S t a a t k u n . d e , als V3ii z e l v c n te f p r e k e n : ' waarom toch z y n de meeste j o d e n in N e d e r l a n d der v o r i g e order van z a k e n , met alle hare f.egenfUydige v e r w a r r i n g e n , z o y v e r i g toegedaan geweest? en waarom telt men n u n o g onder h m zo vecle yvcraars v o o r , en z o veele aanklevcrs van Oranje en z y n (tel'z'cl? W y laten bet l i rooi Jen van geld d a a r , en het o m k o p e n , i n t y d e n van gevaar, Qranje's geliefd h u i s m i d d e l . W y ïateit o o k daar de vooroordelen u i t diezelfde bron v o o r t g e v l o e i d tegen al wat PatriOtismus h e e t , en het groot belang der r y k e j o d e n i n de Engeifehe F o n d f e n : maar de cerfte, de nat u u r l y k e , de ware oorzaak van deeze v e r k l e e f d h e i d , c n v o o r t d u r e n d e gehechtheid is het o v e r d r e v c a gevoel van o n hózoHDen d a n k b a a r h e i d : ja Burgers Reprefentanten toen de fehatrykc J o d e n u i t Spanjen en P o r t u g a l , den b r a n d f h pels hcrwaards o n t v l o d e n ; toen men h u n i n ons L a n d , z o w e l als i n E n g e l a n d , het leven cn hunne fchattcn l i e t : toen z y het hier zo w e l ais d a a r , m i n d e r k w a a d hadden dan e l d e r s ; toen bekreunden z y z i c h noch aan b u r g e r l y k e r e c h t e n , n o c h aan G i l d e n s , noch aan g e l y k f h a t ; maar even sis i e m a n d die i n het water g e v a l l e n , cn ter n a u w e r n o o d van den d o o d gered i s , zo gaven z y z i c h alleen over aan de v r e u g de des bchouds van h u n l e v e n , en geiyk z y daarenboven h u n n e n G o d s d i e n s t op zekeren voet mogten uitoefenen , z o waren z y niet alleen o n v e r f c h i l ü g omtrent andere bepalingen , w e l k e men hun k o n v o o r f c h r y v e n , maar hunne harten wierden zelfs v e r v u l d , met eerbied en dankbaarheid v o o r ene' R e g e r i n g , aan w e l k e z y z o veel v e r p l i c h t i n g meenden te h e b b e n ; z y zagen d e r z e l v e r o m v e r f t o t i n g fteeds a a n , als hun
C
3
)
Irun waarachtig ongeluk; als het a a n k w a m op derzelver beh o u d dan waren zy tot alles gereed, en het oze huis van JNasfau dat a l t y d de fpil was o f ftond te w o r d e n dier R e g e r i n g , hccftzich aan hun ï t c e d s weten op te doen als de oorzaak van dien welvaart w e l k e hun hier w e r d gegund, cn als bet enig m i d d e l van hnil behoud. D a t cerfte gevoel d e r r y k e Joden is medegedeeld aan aankomende geloofsgenoten uit DuitiCnland, d i e der vervolging daar o n t w e k e n ; de daar u i t voortfpruitende vooroordelen zyn h u n op allerlei w y z e u ingeftampt; van den V a d e r z y n z y op den Z o o n v o o r t g e p l a n t , en de ilaafachtisfte buigingen naar de grillen van den V o r s t en van de R e genten, zyn daaraan m e n s c h k u u d i g toetefchry v e n , zo w e i als hunr.e voortdurende a a n k l e v i n g . . B v a l d i e n nu deze blinde liefde o o r f p r o n g l y k v e r o o r z a a k t is worden d o o r de v e r g u n n i n g van leven en e i g e n d o m , en door het genadig verlof, o m het O p p e r w e z e n o p c n l y k in het l i e b r e e u w s c h a a n t c b i d d e n : wat z a l dan het gevolg w e z e n wanneer het v r y e Volk van N e d e r l a n d , a f k e r i g o m een deel z v n s zelfs te v e r l o c h e n e n , den loden een waarborg zal H e l len van hunnen v o l k o m e n g e l y k f t a a t ; wanneer het d e n z c l v e n hunne menigvuldige geledene, en helaas t nog te lydene r a m pen zal doen vergeten; wanneer het h u n alle die r e c h t e n , al die v r y h e i d , al die v e r l i c h t i n g , al dat h e i l , cn met een w o o r d dar zelfde V a d e r l a n d zal b e z o r g e n , het w e l k v o o r den v r y m a n ai] -s c n alies zyn m o e t ? — 'er zyn i n N e d e r l a n d ten mmlleu v v E t f l d u i z e n d Joden , en onder dezen z e k e r enige ware c n zeer v e r l i c h t e P a t r i o t t e n ; maar da: overig zo aanzicnlykgetal van zyne dwaasheid te genezen , hetzelve der V r y h e i d en den V a d e r l a n d e r s winnen, door de v c r g e l y k t n g van h u n vor i g lot met de verheffing tot de v o l l e waarde van m e o f c h È n cn van burgers g e l u k k i g te m a k e n , en i n de harten der N e . dcrlandfche Joden, den waren N i t i o n a l e n geestdrift te ontl i e t e n : Z i e daar den fchonen taak van het Volk van Nederl a n d , e n de zekere b e l o n i n g zyner c a uwer rechtvaardigheid 1 , . , D a n wy w i l l e n niet verder redenkavelen n o c h uit de gef c a i e d k u n d e , noch u i t de ftaatkunde, noch aandringen op het -roede voorbeeld van N o o r d A m e r i k a en F r a n k r y k . W y vrac c n a l l e e n , of de o n w r i k b a a r c bcginfelcn , waarop onze Rev o l u t i e fteunt, de gelykftelling der j o d e n niet e i s c h t , ofSted e l v k e en zelfs P r o v i n c i a l e Reglementen daar iets tegen verm o g e n , cn c i n d e l y k o f de tegenwerpingen fteek h o u d e n ? De onwrikbare bcginfelen waarop onze Revolutie fteunt; wy bedoelen hier de n a t u u r l y k c en volftrekte g c l y k h e i d in rechten der menfehen in het g e m e e n , en der Leden van het N e d e r landfcae Volk i n het byzondcr, c n ten tweden, de oppermacht des gehelen Volks. W i e toch kan b e t w i s t e n , dat Joden menfehen, en dat zy en de niet l o d e n , in den volften zin van het woord , natuurgenoten zyns Hebben zy niet deuzclfden Schepper,denzelfden Wetgever, dcnzelfden Rechter, dezelfde behouftens, dezelfde wyze A a vau* EC
C
4
)
, i « a r a a n ? W o r d e n z y niet als w y geboren, leven en k e r v e n z y niet als w y , en z y n Z y niet begrepen o r d e r bet Gebed , waarmede deze V e r g a d e r i n g dagelyks w o r d t g c ö p c r d ? E n z o 19 het o o k gelegen met de J o d e n als L e d e n van d e N e dcrhindfehe M a a t f t h a p p y b e f c h o u w d : tj betalen m e t de andere BatavciJ g c l y k fcilót en l o t ; Z y draden dezelfde lasten cn d c z e l i d c maatfeiiappelyke f c h a d e n : z y moct-n dus o o k d e e i g e n o t e n z y n van dezelfde voordelen cn dezelfde baten. * E n t e n aanz.cn der Oppermacht van het gehele V o l k , z o maken z y uit een negcnendeitigftc deel van h e t z e l v e , en dat het ge h c e l z o i . d - r e e n g e d e c l t e n t e t meeris hctgehecl fpringt immers i n b e t o o g . — Maar 'er w o o r d e n n o d i g daar daden fpreken ' de Bondgenoten hebben g e w i l d , dat het gehele V o l k z o u w o r d e n geteld , de J o d e n k o n d e n even zo m i n als de K w a kers of de Gereformeerden , o f de R o o m f c h e n , w o r d e n u i t . g e f l o t e n , c n z y z y n o o k niet uitgefloten: z y z y n als i n t e grerende L e d e n van d e n S o u v e r c i n i n de G r o n d v e r g a d e r i n gen o p g e r o e p e n ; z y z y n daar verfchencn en werkzaam geweest , en f e h ö p n w y u verfcheidene K i e z e r s , u i t de B r o c defiehap der M o l a ï t e n g e n o m e n , z o u d e n bunnen opnoemen , z o begrypen w y , dat al ware d i t n i e t , z y echter horen tot onze C o m m i t t e n t e n , o f het V o l k v a n N e d e r l a n d . Dv rtiriftü t w y f e l daaromtrent ftelt naar ons i n z i e n de w e t t i g h e i d dezer V e r g a d e r i n g , t o : w i e r d a a r f t ï l ü n g z y hebben medegew e r k t , op zeer losfe f c h r o e v e n ; w a n t z o de J o d e n niet h o ren tot het V o l k v i n N e d e r l a n d , dan is de v e r k i e z i n g e n ramenftetHng van deze V e r g a d e r i n g , van den beginne a f san gedaan door h u n , d i e 'er geen recht toe hadden'; dan w i e r d t r e t R e g l e m e n t , z o vaak als o n z e lastbrief b è f t h o ü w d , g e . heel cn al v c i y d e i d ; d a n waar z o u ons d i t henen v
r
a
v
o
,
c
l
w
a
t
z
y
n
leiden ? W y vroegen i n de twede plaats , of Stedel-.ie en zdfs Provinciale Reglementen daar iets tegen vermogen: ecze v r a a " is i n z i c h zeiven o u g c r y m d , w y bekennen h e t ; geen L i d van het gehele lighaarö k a n hetzelve d o e n o p h o u d e n -het é e n e e l te z y n ; geen gedeelte der M a a t f c h a p p y kan tegen het geheel z e g g e n : i k verkies van u een negenendenigfte deel afecfuipperen , c n n i - t t e m i ü z u l ' e n d i t agtendertig negenenden igfte delen toch het geheel u i t m a k e n : en e v e n w e l Burgers R e p r e f e n t a n t e n , het is maat z o ; 'er z y n S t e d e l y k e , en z o w y i - e l o v c n o o k P r o v i n c i a l e R e g l e m e n t e n , waarin den J o d e n , die L e d e n z y n van het V o l k van Nederland , die andere e n mindere w y z i g i n g van h u n ftemrecht w o r d t o n t n o m e n . — M o e o n g e r y m d , h o e ' f f r y d i g met alle gezonde b c g i n f e l e n ! e a dat z y nergens n o g i n N e d e r l a n d tot G i l d e n s (die 'er toch z y n ; v.ore.en toegelaten, dat men h u n nergens enige voordelen der Maatfchappy g u n t , en dat m e n niet zelden de v » n armoede vergaande J o d e n , die het een o f ander r o n d v e n t e n , t n daardoor ccn z u u r ftukje b r o o d z o e k e n te v e r w e r v e n ' hetzelve afneemt, hen beboet, en o o k anders alleen o m dat / y Joden z y n m i s h a n d e l t , is te w a a r , te t r e u r i g , en te o n t ere Hd
C 5 ) erend voor ere v r y é Maatfchappy, dan dat wy er lang bf zouden itiiflann. E n wicn zal Hét lusten om te beweren , da: iets van dit alles de onwrikbare bcginfelen der R c v o l u . tic in het raiflfte zou ontzenuwen? W y vroegen in de derde plaats, of de tegenwerpingen ten dezer. Jicei hw.iden ? Welk een ruim veld Raprajfentahteö , ligt hier voor ons open ! E n geen wonder! de felile DwepCry fe. derr eeuwen geboren en gevoed; ingekankerde Volksvooroordelen , door geletterden en geestelyken gettadig aangezet en gekoesterd, en de fehreeuweudfte onrechtvaardigheden van alle de Europeaanfche Staten , tot ene rampzalige hebbelykheid geworden: Deze zyn de drie hoofd bronnen , waaruit een drum van zwarigheden en tegenwerpingen on; liaan , welke by velen gehouden worden voor Onoplosbaar, cn althans voor onoverkomelyk. — Zelfs Rousfeauen Voltaire delen in den algemenen afkeer van de Joden, en ook aan den Duitfehen Plato, en aan den fchranderen Pinto, hebben de tydgenoten nooit van harten vergeven , dat zy van Joodfche Ouders geboren waren. — Zulke diepe wortelen heeft die vervloekte merJiChenhaat geichotcn! het is nu byna 50 jaren geleden, dat men in Engeland door een Parlementsakte heeft duiven pogen, om dezen haat te tarten, en te verklaren, dat ook de Joden zouden kunnen genaturalifeerd worden; maar nièttcgcnflaande de bepalingen by de Akte van 1753 gemaakt, heeft de razende tegenfhnd dien flap der menschlykiieid en Staatkunde doen intrekken. De iehriitcn van fommige verlichte nienfchenvricnden in Frankrvk en in Duitschiand, en de zich lttngzatuérhand verfprlf. den de wysgerige denkbeelden, beloofden wei, dat 'er met den tyd enige beteifchap dier verouderde kwaal te wag'. ten was, en federt enige jaren had men inde daad in fommige-Landen van ons werelddeel bewezen, dat men begon te geloven dat de Joden ook Menfehen waren, en fOCdeBurgcrs konden z y n ; maar dit alles ftond zogefchapen, dat 'ernog een Eeuw nodig zou geweest zyn , eer de algemene geest de tegen verpingen zou aangezien hebben als vervallen, en het gevoelig hart bloedde by het vooruitzigt, dat zulk een aantal onzec Natuurgenoten voor zo lang als verloren moest befchouwd worden : aan de aanbiddelyke Voorzienigheid fchynthet anders te hebben gewild , en de Noord-Amerikaanfchc cn Franfche omwentelingen nebben ten dezen, den voortgang der verlichting, tot heil van het geheel menfchelyk gedacht, zodanig verfoeid , dat ook onze Revolutie dit voetfpoer reeds aanvanglyk gedrukt heeft; het mag ons gebeuren Burgers R e prefentanten , om de verbroedering van alle Bataaiïche Burgers, onaangezien hunne Godsdienftige denkbeelden , met verrukking te gemoet te zien , cn wy menen de beantwoording der tegenwerpingen vry wat te kunnen bekorten. Over het algemeen zouden wy kunnen velftaan mette zeggen, datgene hoegenaamds redeneringen iets ter wereld vermogen te3 geu A
C
6
)
gen de eens bcwezene w a a r h e i d ; de J o d e n z y n M e n f e h e n , fcn het is o o k gefebiedkundig onbetwistbaar, dat z y als leden van het v r v c B a t a a f l c h e i V o l k hebben g e w e r k t , en bier w o r den vertegenwoordigt. W y hebben d i t hier boven b e t o o g d , cn gene tegenwerping k a n d i t omverftoten. M i s l ' c h i c n z o u men o o k k u n n e n a a n m e r k e n , dat z y w e l d c g c l y k z y n begreepen o n d e r de A l l i a n t i e met de Fraofcbe R e p u b l i e k , c n dat gene drogredenen h u n van dit verkregen recht k u n n e n beroven o f deszejfsgegrondheid b e t w i s t e n ; maar w y begryt.cn Burgers Reprefentanten dat het der N a t i e c n IJ beter z a l v o l d o e n , z o w y onafhangiyk van de b a a i b l y k l y k i i c i d der z o even gemaakte a a n m e r k i n g e n , deze o f gene van die b o d a n k e l j k h e d e n ontleden w e l k e men gewoon is met z o v e e l ophefs aantehalen. D e J o d e n w o r d t gezegd z y n E m i g r a n t e n u i t het O o s t e n , en reikhalzende naar het beloofde L a n d , z y n z y overal V r e e m delingen , en k u n n e n althans n i m m e r R e p u b l i k e i n e n worden , daar z y v e r v u l d z y n met de v e r w a c h t i n g v a n den M e s f i a s , dat is van den Stichter var: een A a r d s c h K o n i n g r y k . D a n , o m dat het j o o d f e h e V o l k v o o r zeer veie E c u w e n , u i t z y n l a n d gejaagd cn p o l i t i e k ter dood g e b r a g t i s , daarom z y n de verfpreide AfftanirneliDgen der g e n e n , die weleer dit V o l k u i t m a a k t e n , overal en a i t y d V r e e m d e l i n g e n . Z y k u n n e n n i m m e r cenig p o i i t i c k belang hebben , o f z y moesten het d a n (tellen i n een l a n d , dat v o o r h u n niet beftaat: w c i k eene reden e r i n g ! E n w i e n mag het v o o r k o m e n te ffroken , met het w c l z y n vaneen Staat, wanneer z y die 'er zich van elders i n n e derlaten , met alle hunne N a k o m e l i n g e n ftceds als V r e e m d e lingen w o r d e n b e h a n d e l d , al onderwerpen z y z i c h aan de W e t t e n vun den S t a r t , en al h e l p e n z y d e s z e l i s ' l a s t e n dragen? M o e r e n w y dan aan de E m i g r a n t e n , die de herroeping van het E d i k t van N a s t e s herwaards d r e e f , c n aan hunne K i n d e r e n , als Vrcenjdcljngen het Burgerrecht o o k al weigeren? M e n z a i z e g g e n : dezen hebben n o o i t een V o l k geweest^ de Jodeu a l . O o k hunkeren z y niet z o als de joden naar hun o u d V a d e r l a n d , w e r w a a r d s z y wanen , d a t d e M e s l i a s hen terug zal leiden. M a a r laten w y mogen vragen , o f de J o d e n een V o l k z y n cn blyven, al z y n z y , zedert genoegzaam 2000 Jaren n u h u n eigen L a n d verdrecven ? M a a k t het bezit van een b y z o n d c r L a n d , o f maakt G e l o o f s g c n o o t l c h a p , her onderscheidend k e n m e r k u i t v a n een V o l k ? Is 'er dan o o k een V o l k v s n R c m o n f t r a n t e n , Lutheranen of K a l v i n i s t e n ? ~ E n wat aangaat hunne terugreis naarPalacstina , die hun het O p p e r w e z e n z o u beloofd h e b b e n , w e l k K r i s t e n is niet o v e r t u i g d , dat z y z i c h i n hunne verwachting ten eeuwigen dage z u l i e n bedrogen v i n d e n ? O f heeft de M a a t f c h a p p y iets te vrezen v a n harsfenfehimmen ? — W a t meer is , k a n ofmag zy z i c h i m m e r b e m o e i j e n , m e t de G o d s d i ê n f t i g e denkbeelden van hare L e d e n , z o maar dezelve aan de W e t g e t r o u w z y n , c n de g e mecne lasten helpen dragen,
Ón-
C
7
)
Oridertusfcnerl voegt men ons toe , k u n n e n de j o d e n , althans n o o i t goede Burgers z y n van een V r y f t a a t , welks R c g c e r i n g s f o r m deunt op de R e c h t e n van den M c n s c h cn van den B u r g e r , en op de O p p e r m a c h t van het V o l k ; o f z y moesten dan ophouden J o l e n " te w e z e n . Z y geloven vastelyk , dac hunne Meslias een Aardscb K o n i n g z y n moet . en z y befthouwen de A n t i R e p u b l i k e i n f c h e d e e k b e c l d e n , als van G o d zeiven geleraard. W y a n t w o o r d e n , zo al die fcherpe lere van f o m m i g c J o d e n eens w i e r d t g e l e n i g d , z o u dat zo t r e u r i g w e z e n , o f z o u het ons K r i s t e n e n veeleer moeten t o e f c h y n e n , ais vallende i n het p l a n der V o o r z i e n i g h e i d ? E n dat G o d s openbaring den Joden gev o e l e n z o u inboezemen , ftrydig met de R e c h t e n van den M e n s c h , is ene volmaakte o n z i n . W a a r u i t v l o e y e n deze!ven v o o r t ? U i t de reden z e l v e , dat is uit den heiligen w i l v a n h e r h o o a f t é w e z e n , en gene openbaring die met de reden ftrydr kan Goddelyk z y n . O o k lette men op het v/aar denkbeeld der Joden van hunnen K o n i n g l y k c n Mesfias. H e t is w e l aan den é n e n kant harsfenfehimmig , maar aan den anderen kant is het zeer verre van tirannieke gevoelen te koesteren. D e Burger Fricdrichsfcld heefc m z y n e fenone fchriften van voorleden Jaar bewezen uit het O u d e Teftament en den T a l m u d , d a t ' h e t den j o d e n verboden i s , o m iets hoegenaamd i n het w e r k te ftellen, ter v e r v r o e g i n g der k o m s t van den M e s ü a s , op ftrafl'e van dezelve agtcr u i t te z e t t e n , en dat h l i n n e gelovigen van z y n B e w i n d gene andere denkbeelden h e b b e n , dan die volmaakt overeenftemmen met de G e l y k h c i d , de V r y h e i d en de algemene B r o c d c r f c h a p , zodanig dat het zelfs z o u u i t k o m e n op een v o l k o m e n gclukftaat: — laten w y v r y uit z e g g e n , o f de maatfchappy van z u i k een ideaal iets te v r e z e n heeft. W y gaan o v e r tot de b e d e n k i n g o f de Joden , die men b e w e e r t , de W a p e n e n niet raar behoren te mogen voeren , w e l Leden k u n n e n z y n van een V r y f t a a t , »n over het algemeen o f hunne verbroedering met n i e : J o d e n gene zederykc onmooglykhèid is? E d o c h , w y vinden geen fpoor van die onfrefchiktheid, o m de W a p e n e n ?3n te g o r d e n , noch in hunne W e t , noch i n de G c f c h i e d e i i i s , noch i n de tegenwoordige o n d e r v i n d i n g . M o f t s heeft ze integendeel .tot een krygshaftig V o l k moeten v o r . rren , c n gelyk z y reeds i n E g y p t e n onder A l e x a n d e r en e l ders pedient hebben, getuigt in het b y z o n d e r de R o m c i n f c h e H i i l o r e van hunne m o e d , t r o u w en dapperheid. H e t was eerst na verloop van vier E e n w e n , dat de K e i z e r H o n o r i u s hun den k r y g s d i e n s t v o o r het v e r v o l g ontzegt heeft, en fchoon de R o m e i n e n het Joodfehc V o l k hadden o v e r w o n n e n , ftonden z y echter h u n burgerrecht t o e , aan mannen van het M o f n l f c h G e l o o f , en 'er z y n zelfs Voorbeelden; dat z y i n de eerfte E e u w e n onzer rydrekeflirlg de hoogfte eeramptcn bekleed hebben. M e n weet hoe die na het jaar 418 is veranderd , ho<: dï
C s ) de v e r w y d e r m g al!cng--kens verbitterd is , hoe JufttóiaiM de [oden befteinptk als uitvaagfcl van het m e n s c h d o r a , cn hoe z y na de p v c r f t r ó n u ' n g van het Romeini'che R y k d o o r de . o v e r w i n n a r e n , des te dieper v e r a c h t , en des te feller gehaat / . y n ; naar mate d e z e n , ze reeds d o o i de R o m e i n e n met i c h i m p en fcbande o v e r l a d e n , c n o n w a a r d i g geacht v o n d e n o m de wapenen te voeren. Heeft naderhand dc«e o f gene RabbyB het wanbegrip gehad , dat z y op een S a b b a t h , o f o p ee-i feestdag, z i c h tegen den V y a n d niet i n k t e n w e r e n , dit is c i e b y z o n d c r e k e t t e r y , en geen verftandig memcii,fcan dit o p ix-kenjng van de Joodfehe leer fteilen. M e n z o u o o k plaataon k u n n e n aanhaieu van den T a l m u d , die vlak het tegendeel b e w y ' . e n , z o dit a n d e r s , z e i f s ten aanzien van de eigenlyk gezegde j o o d f e h e leer n o d i g was. E n o m 'er ecu w o o r d b y . t e voeg e n , van dc tege.-woordigc o n d e r v i n d i n g , z o zien w y in de O o s t c n r y b f c h e L e g e n zeer veele j o d e n , zo heeft *\fp/t de Ui 'er b y z a n d c r i n den iaatften T u r k i e h e n O o r l o g zeer veel o p g e n o m e n , z o h:ebe:i w y zeiven altoos joodfehe M a . trozen gehad op os:;:e V l o r e n , z o z v n 'er n i e r e n daar, na de R e v o l u t i e , ouder onze; Nationale Guardes Joodfehe B u r gers, die zich zeer wei gedragen, en e i n d e l y k . dat hier alles afd'oet, zo z y n 'er onder de Fraufebe H e l d e n zeer vele j o d e n . Maar, zegt men met aandrang, de verbroedering met de Joden is cn blyft ene enrpopglyfcheid'j van wegc den ftaat waarin zy zich tegenwoordig b e v i n d e n , natuuidyk en , edelyk. Waar is h e t , Burgers Reprefentanten! dat 'er veel aanftotelyks, en zeifs iets i s , dat afkeer w e k t i n de h o u d i n g , de t a a l , de uiorsfighcid c » andere v i i k c e r d e h c b b c l y k h e d c n van vele Joden; maar het is niet minder w a a r , dat dit alles in z y n aard t o e v a l l i g i s , r n dus allengskens te hcrftellcn en . afteleggen. Immers het l i g t • n o c h i n de metifeheiy. ke natuur, n o c h in den J o o d f c h c n G o d s d i e n s t , dc moe. der van het K r i s t e n d o m , c n w i e is 'er die o n t k e n t , dat de oorzaak van d i t aiies aan de K r i s t e n e n te w y i c n i s ? hebben z y hunne j o o d f e h e M e i d e m c n i c h c n , niet Reeds zeer liefdel o o s , zeer o n k r i s t e l y k behandeld? E n heeft dit by het vrye V o l k van Nederland nu althans geen plaats meer? Waar zyn de maatregelen der P o l i t i c , o m het afzonderlyk wonen der Joodfehe Burgers te bekteen? wordr hun het 'recht niet J a n 'gcr betwist, o m van dezelfde Scholen, met andere g e z i n d ten zich voor hunne j e u g d te bedienen? o m van dezelfde Meefters, geleerde G c n o o j f c b a p p c n , Gezelfchappen en zelfs Dienstboden gebruik te m a k e n ? welke veranderingen ten goede zouden dergclyke middelen binnen kort niet te weeg brengen ? D e reden en de o n d e r v i n d i n g (laven dit beide. — E n wat de verbodene fnyzen betreft, wy betuigen niet te z i e n , dat zy geen goede Leden van een cn dezelfde Maatfchappy kunnen z y n , die ee:i gernoedelyk bezwaar hebben, om zeker fourt v.m i'pys en drank met iedereen te eten, o f
zt-
C 9 ) zeker foort v a n vleesch i n het geheel te g e b r u i k e n ? Deert het de M a a t f c h a p p y , dat de R o o m i c h c n hunnen vasttyd houden 4 E n o o k de J o d e n mogen met Kristenen ten allen t y d c (.ing a a n , en hunne tafel delen. J a w y geloven , Burgers R e p r e sentanten! dat z y o o k met K r i s t e n e n mogen t r o u w e n : f c h o o a o o k dit 'er w e i n i g toe z o u d o e n , want H e r n h u t t e r s cn K w a . k e r s , b y v o o r b e e l d , z y n beste B u r g e r t , al l l u i t e n z y andersdenkenden buiten hunne H u w e l y k s b e d d e n . M a a r het oude T e s è a m e n t k o n d è l l u w e l y k e n met Ivristenen by gene m o o g l y k heid verbieden. D e z e n «varen onbekend , en het ftelilg verbod , i'preekt alleen van de , aarj de j o d e n , aangew e z e n e V y a n d c n . — Daarenboven geloven ' w y , dat b « t e i g e n t i y k e k w a a d hier zie i n de verkeerde wetten van de o i i . deifcheidene Staten. D c maatfchappy moet het h u w e l y k niet anders h e i ' e h o u w c n , dan als een contract. - — D e G e c s t c l y k h e i d heeft 'er niets mede te doen. D e Staatcn G e n e raal hebben o o k k o r t na onze R e v o l u t i e , alle h a t c l y k c p r o h i b i t i v e wetten doen o p h o u d e n , als o f het oudcrl'ehcid v a n C o d s d i c n f t i g e g e v o e l e n , iets deed tot de liefde tnsfehen M a n en V r o u w , en w y z o u d e n U zelfs i n E n g e l a n d g e l u k k i g e voorbeelden k u n n e n aamvyzen van h u w e l y k e n t u s i c i c u K r i s tenen c n J o d e n , t e r w y l het i n allen gevalle der M e n s c h l i e venele Staatkunde zeer o n v e r f c h i l l i g i s , o f al de G e e s t c i y k h e i d blieft te t w y f c l c n aan de w e t t i g h e i d van een C o n t r a c t , dat niets m i n d e r . a l s gcestelyk i s , gelyk o o k goede w e t t e n , w e l z u l l e n z o r g d r a g e n , dat h i e r o m t r e n t ten aanzien der o p v o l g i n g e n gene zwarigheden o n t f t a a n : —- e i n d c l y k is d e a a n t y g i n g geheel ongegrond dat dc Joodfehe L e e r mede z o u b r e n g e n , den K r i s t e n e n te beliegen cn te b e d r i e g e n , e v e n z o als het ene valfchc bc-fchuldigiug i s , dat de R o o m i c h e n , allen d e n g e n e n die O n r o o m s c h z y n , g e l o o f moeten w e i g e ren , al heeft dit al de een o f andere K e i z e r i y k c o f Priester l y k e heethoofd gezegd. Behalven t'riedrichsftld', k u n n e n w y n i e t nalaten o m hier b y z o n d e r aantehalen , zeker b o n d i g v e r t o o g , door de R e q u e i t n n t e n aan uwe C o m m i s f i e ter h a n d g e f i e l d , en waarvan w y w e n f e h e n , dat z y het grootftc gedeelte p u b l i c k moffen doen w o r d e n . ' E r blyft ons dan n o g over de b e d e n k i n g , w e l k e w y w e t e n dat zelfs Joden opperen . dat n a m c l y k , wanneer hunne G e l o o f s g e n o t e n , Nederlandfchc Burgers z u l l e n mogen w o r d e n , o f l i e v e r , wanneer men h u n de uitoefening van d i t reeds beflaande r e c h t , niet langer z a l b e t w i s t e n , de Republiek: binnen k o r t , z o d a n i g z a l overladen w o r d e n , d o o r den toev l o e d van bedel J o d e n , b y z o n d e r u i t D u i t s c h l a n d en P o l e n , dat de v e r w a r r i n g en het nadeel onberekenbaar z u l l e n z y n . M a a r vvaariyk , w y maken ons daarvoor niet i n het m i n fte verlegen: de vermeerdering van goede B u r g e r s , van w e l k e G e z i n d t e dan o o k , is v o o r den Staat allerheilzaamst. Met is meer dan t y d , dat de d w a z e u i t z o n d e r i n g omtrent de J o d e n van dezcu algemenen Staatsregel ophoude , en kwade. B u r g e r s , bedelei.de l u i a a r d s , o f l u i e I c d i g l ö p c r s , hoogstfehaB dc-
C
10
)
delykc Leden , zal ene goede wetgeving wel weten te weren , zonder onderfcheid van Jood of Kristen. Ook mag die plotfclingc overkomst een fchrikbeeld zyn , door hun verwekt, die het liever wilden houden, zo als liet is; maar in de Natuur hccfr dit zo ligt geen plaats. W y zien die zwermen van Joden niet, die naar Noord -Amerika of naar Frankryk trekken, en zelfs menen wy ons, uit dc • Joodfehe Gefehiedcnis te herinneren , dat toen weleer uit alle de hoeken der wereld, de Joden wierden uitgenodigt, cn dat van hogerhand, om den tweden Tempel te komen bouwen, duizende Joodfehe familien nogthans, bleven daar zy zich hadden nedergezet, en daar onder zo velen, die het maar gantsch niet breed hadden. Ds mensch is in zakeren zin traag, en aan den grond gehecht, waarop hy leeft. En het is dan {leunende op alle deze aanmerkingen, dat wy geen zwarigheid maken Ulieden te adviferen, om der waarheid cn den goede beginfelcn openbare hulde te doen, cn te decreteren: De Nationale Vergadering erkent het beginfel, dat het Bttaafsch Burgerreeht onafhanglyk is van enig Godsdienflig Gehof, en dal de zogenaamde'jodenin Nederland niet alleen tot het Volk behoren, meur ook in den volmaalijlen gelykjlaat met alle andere Burgers behoren gefield en gehandhaafd te worden, ten aanzien der maatfchappclyke rechten en plichten.
Wy zien wel iö , Burgers Reprefentanten ! dat daar door flechts ten dele aan het verzoek der Requcstranten voldaan wordt , cn het geweld niet geweerd, dat men hier cn daar voortgaat tegen hun te plegen, maar dc aard van het tusfehenryk der Nationale Vergadering , laat niet toe om iets meer te bereiken dan met wenfehen, gedurende het tydvak der Revolutie waarin wy thans z y n , cn welks afloop wy wel mogen befpocdigeu, maar welks natiwriyken joop, wy niet kunnen of mogen veranderen. Evenwel gy zult misfehien nuttig oordelen, om onder ]v r aannemen van het voorgetelde beginfel, en by hetzelfde Decreet vasttcftellen, dat dit Rapport aan de hoogst Gecongrueerde machten in de onderfcheidene Gewesten zal worden gezonden, met adhortatie, om de juistheid van het be. pinfel dezer Vergadering te erkennen, en naar hare WysJieid en vermogen tegen te gaan , de openbare onrechtvaardigheden ten dezen hier cn daar plaats hebbende, en in het byzonder om van nu af aan te vernietigen, zodanige verkeerde inftellingen , welke geenfints tot het wezen van het Joodfehe geloof horen , maar llrydig zyn met ene geregelde Vryheid der Maatfchappy. — Het is hekend Burgers Reprefentanten ! dat hier of daar zogenaamde Reglementen der Joodfehe Kerk; beitaan , door het vorig Gouvernement van ivd tot tyd goedgekeurd, en zeer zeker onbeftaaubaar met Gclvkheid, Vryheid, en de goede Zeden. Wy behoeven 'er niet bytevoegen dat wy dit Rapport aan uw meer verlicht oordeel onderwerpen. Ter Drukkeryc van V A N S C H E L L E & C O M P . in d c I I A A G E .