TWEELINg VROUWEN. Vrouw zijn in Kortrijk en Cebu City

TWEELINg VROUWEN

Vrouw zijn in Kortrijk en Cebu City

2

Inhoudstafel “De vrouw is het middelpunt van alles” (Lise Deman) “Het is de vrouw die het verschil maakt in de samenleving” (Kim Grace A. Mendoza)

Voorwoord

p. 4

Inleiding

p. 5

Vrouwen aan het woord

p. 6

Van Cebu naar Kortrijk

p. 7

Van Kortrijk naar Cebu

p. 10

De verhalen

p. 11

De tentoonstelling

p. 29

Vrouwenrechten

p. 30

Stedenband Kortrijk – Cebu City

p. 31

3

Voorwoord 8 maart is traditioneel Internationale Vrouwendag. Op deze dag wordt de wereld er aan herinnerd dat vrouwen nog steeds niet dezelfde rechten hebben als mannen. In het Westen heeft de vrouw gelijke rechten. Althans op papier. In de praktijk echter hebben vrouwen het nog al te vaak moeilijker dan mannen, bijvoorbeeld op de arbeidsmarkt. Kortrijk heeft een sterke traditie op vlak van ontwikkelingssamenwerking. Het stadsbestuur kiest er al een aantal jaar voor om zelf actief een rol te spelen. Dit uit zich o.a. in het ondersteunen en opzetten van heel wat sensibiliserende acties, de stedenband met Cebu op de Filipijnen, de organisatie van het postgraduaat Noord-Zuid, … In het kader van het postgraduaat Noord-Zuid 1 trok studente Tessa Van Assel in 2011 naar Cebu City in de Filipijnen. Ze liep er vijf maanden stage bij Women Resource Center of the Visayas. Tijdens haar stage maakte ze de viering van de Internationale Vrouwendag mee. De vrouwenorganisaties in Cebu organiseren in de hele maand maart activiteiten in kader van vrouwenrechten. Tijdens haar stage had Tessa gesprekken met verschillende vrouwen. Een projectgroep KATHO-IPSOC ging aan de slag met de verhalen en interviewde Kortrijkse vrouwen met een gelijkaardige achtergrond. Een politieagente, een jonge moeder, een zuster, … Met dit materiaal gingen ze aan de slag en ontwikkelden ze het project ‘Tweelingvrouwen’. Het resultaat leest u in deze brochure. Ga op zoek en ontdek de vele gelijkenissen! Alain Cnudde

Filip Santy

Schepen voor Noord-Zuid

Schepen van Welzijn

1

Het Postgraduaat Noord-Zuid is een eenjarige opleiding rond internationale samenwerking. Het idee voor de opleiding groeide uit een bezoek aan Cebu City. De opleiding is in handen van de hogescholen Katho en HOWEST met steun van de stad Kortrijk en de Provincie West-Vlaanderen. www.postgraduaat-noord-zuid.be

4

Inleiding

‘Tweelingvrouwen’ toont vrouwen uit Kortrijk en Cebu City, elk met hun verhalen en hun kijk op ‘vrouw zijn’. Via dit project willen we mensen laten stil staan bij vrouwenrechten. Gelijke rechten voor mannen en vrouwen lijken evident maar wie verder kijkt, merkt dat dit niet zo is. In deze brochure focussen we op wat vrouwen bindt. Vrouwen uit Kortrijk en Cebu vertellen over hun leven en hun engagementen met als uitgangspunt het ‘vrouw zijn’. Het project kadert binnen het stedelijk beleid rond gelijke kansen en internationale samenwerking. In deze brochure leest u een korte schets over het ontstaan van vrouwenrechten en de samenwerking tussen Kortrijk en Cebu City. Daarna kunt u zich verdiepen in de ervaringen en verhalen van vrouwen in Kortrijk en Cebu. Dank aan de projectgroep KATHO/IPSOC, Sarah Dayoha, Zenaida Amores, Tessa Van Assel, Postgraduaat Noord-Zuid en de vele anderen die meewerkten aan dit project. Veel leesplezier! Team Welzijn Stad Kortrijk.

5

Vrouwen aan het woord

Het project ‘Tweelingvrouwen’ toont aan dat vrouwen, overal ter wereld, met dezelfde zaken bezig zijn. Eerst en vooral laten we twee vrouwen aan het woord die de basis vormen voor dit project. Zenaida Amores is raadslid in een volkswijk (Barangay) in Cebu en is heel sterk geëngageerd in de vrouwenbewegingen. Ze was op bezoek in Kortrijk en vertelt haar ervaringen. Tessa Van Assel liep vijf maand stage in Cebu. Ze had er veel gesprekken met vrouwen in Cebu. Ook zij vertelt hoe zij de stad beleefde. Na deze eerste getuigenissen laten we de ‘tweelingen’ aan het woord. Antoinette en Liesbeth, beide zuster elk in een andere stad. Hetzelfde voor Maria en Christine, beide politiek geëngageerd. … Elke vrouw geeft haar visie op vrouw zijn, familie en religie, Internationale vrouwendag en een eigen toekomstperspectief.

6

VAN CEBU NAAR KORTRIJK ZENAIDA AMORES, BANTAY BANAY LEADER CEBU CITY In maart 2012 ontving de stad Kortrijk twee vrouwen uit Cebu City. Sarah Dahoya, van Women Resource Centre of the Visayas en Zenaida Amores, barangay councilor en Bantay Banay leader maakten gedurende tien dagen kennis met organisaties die actief zijn rond vrouwenrechten, ouderen, ... Daarnaast deelden ze hun eigen ervaringen met als baseline ‘we moeten vrouwen helpen zichzelf te helpen.’

Zenaida Amores aan het woord… Deze ervaring in Kortrijk was enkel mogelijk omdat ik een vrouw ben. Ik schoof mijn angst voor verre reizen langs de kant om in Kortrijk te vertellen over mijn werk en mijn rol als Bantay Banay leader met vrouwen in Cebu. Tijdens mijn bezoek stond ik vol bewondering voor de manier waarop Kortrijk basisdienstverlening aan de burgers verzorgt. De ontmoeting met het OCMW en het Sociaal Huis, maar ook de dienstencentra voor ouderen verruimden mijn blik. Wat me ook opviel was het vele gebruik van fietsen. Het is goed voor het milieu en voor de gezondheid. Het is fijn om werknemers, politici en zelfs ouderen te zien met hun fiets. Dit idee is het zeker waard om over te nemen in Cebu. Vanuit de vrouwenorganisaties kunnen we hiervoor lobbywerk verrichten. De ontmoeting met het stadsbestuur was voor mij een onvergetelijke ervaring. De schepenen luisterden geduldig toen ik het Bantay Banay programma en het werk van de vrijwilligers toelichtte. Ook de ontmoeting met Staatssecretaris Miet Smet en Senator Sabine de Bethune waren voor ons heel belangrijk.

7

De film ‘The Iron Lady’ over het leven van Margaret Thatcher is inspirerend voor vrouwen in de politiek. De film toont de moeilijke rol die vrouwen hebben. Ze moeten een evenwicht tussen vrouw, moeder en politica vinden. We ontmoetten vrouwengroepen van KAV, SVV Viva en Liberale Vrouwen. De thema’s die ze bespreken zijn dezelfde als in Cebu. Een groot verschil is echter dat vrouwen in Cebu City actief participeren in lobbywerk naar het beleid. Bij verkiezingen bvb. screenen vrouwen uit Cebu City de politici die niet vrouwvriendelijk zijn. Interculturele ontmoeting was een belangrijke doelstelling van dit bezoek. Door ons verblijf bij gastgezinnen en het contact met een diverse groep mensen (o.a. de projectgroep KATHO/Ipsoc) leerde ik veel over gewoontes in België.      

Gewoonte om gezond te eten (bvb. yoghurt of thee bij de maaltijden) Een sterk bewustzijn rond afval sorteren (ook thuis!) Heel strikt time management (alles moet op tijd) De liefde voor cultureel erfgoed Weinig volk dat de kerk bezoekt.. De kerken zijn zo mooi, maar dienen meer als museum voor toeristen

Studenten aan het woord… Tijdens het bezoek was er ook een ontmoeting met de projectgroep sociaal werk van KATHO. Dit bleef hen bij: ‘Sarah en Zenaida vertelden dat er in de Filipijnen op vlak van de positie en de rechten van de vrouw een duidelijke evolutie merkbaar is . Tien jaar geleden hadden de vrouwen amper rechten. Nu hebben ze er verschillende afgedwongen. Een mooi voorbeeld is de “anti-violence law against women”. Deze wet bepaalt dat vrouwen die mishandeld worden het recht hebben om met hun kinderen in hun huis te blijven wonen en hun man het huis uit te sturen. Als gevolg hiervan moet men vluchthuizen bouwen voor mannen. Dit is een zeer progressieve wet die in België nog niet bestaat.’ 8

VAN KORTRIJK NAAR CEBU TESSA VAN ASSEL, STUDENTE POSTGRADUAAT NOORD-ZUID KORTRIJK Ondanks een moeizame start smaakte deze eerste ervaring naar meer. Naar gedroogde mango, naar fried chicken, naar turon, naar verse kokosnoot, naar rijst… vooral naar rijst! Je eerste stage is een aaneenschakeling van impressies. Het is elke dag met open – en dus droge – mond luisteren naar vrouwen die allemaal een indrukwekkend verhaal te vertellen hebben. Ik luisterde en observeerde, leerde over hun dagelijkse strijd en bekommernissen, genoot van hun gastvrijheid. Oh ja, het cliché is waar. Ik was stomverbaasd over hun positieve ingesteldheid, hun hoop en kracht die ze uitstralen. Ondanks de honger, de stress en de armoede. Ze zijn rijk aan liefde en verwelkomden mij met open, zongebruinde armen. Dat is de reden waarom ik vol overgave aan dit project meewerkte. Via interviews en gesprekken gingen we op zoek naar de verschillen en gelijkenissen tussen Kortrijkse en Cebuaanse vrouwen. Ik hoop dat u, net als ik, even geboeid bent en geraakt wordt door deze vrouwen en hun verhaal. Ze openden mijn ogen. Er moet nog veel veranderen, maar er is ook veel moois. Aan u om te ontdekken… Tessa van Assel Studente Postgraduaat Noord-Zuid, 2010 - 2011

9

ANTOINETTE GO, RGS ZUSTER Wat betekent ‘vrouw zijn’ voor jou? Een vrouw moet niet enkel voor haar familie werken, maar ook voor zichzelf. Het is belangrijk dat ze gepassioneerd is en zelfstandig kan zijn. Een vrouw vandaag, moet veel kunnen verdragen. In stedelijke buurten hebben ze vooral huishoudelijk werk. Enkel op kantoor krijgen ze een gelijke behandeling als mannen. Nemen familie en religie een belangrijke plaats in je leven in? Familie, dat zijn de mensen met wie ik gelukkig kan zijn. Het is een plaats waar je kan samen zijn, samen leven, samen bidden en werken. Eigenlijk heb ik geen familie. Ik heb wel een grote groep vriendinnen. Het is een kleine gemeenschap. Hen zie ik als familie. Religie is heel belangrijk in mijn leven. Ik ben katholiek, maar eigenlijk heel flexibel op vlak van religie. Soms ga ik naar een Anglicaanse kerk. Ik bid tot dezelfde God als diegenen uit andere religies, maar ik ken mezelf als een sterk Christen. Ik geloof vooral in de vrijheid van het kiezen van een geloof. Hoe zie je jezelf over tien jaar? Op dit moment ben ik heel tevreden met mijn leven, ik zou er niets aan veranderen. Samen zijn met mijn vriendinnen en hen kunnen steunen, zorgt ervoor dat ik heel gelukkig ben. Mijn grootste wens is dat zij een gezond en gelukkig leven leiden en dat ze zelfzeker in het leven staan. Over enkele jaren zie ik mezelf nog steeds werken met vrouwen, maar ook in andere sectoren. Wat betekent de Internationale Vrouwendag voor jou? Internationale vrouwendag is voor mij weten dat vrouwen bepaalde rechten hebben. Wanneer deze dag eraan komt, vertel ik alle meisjes om deel te nemen aan de viering van het ‘vrouw zijn’. Vrouwen moeten zich bewust zijn van hun rechten. We zijn vrouwen en hebben rechten, daarop moeten we trots zijn!>> 10

LIESBETH FOULON ZUSTER

Wat betekent ‘vrouw zijn’ voor jou? Eigenlijk ben ik daar niet mee bezig … Het is belangrijk dat ik mezelf kan zijn en dat ik kan doen wat ik wil. Ik ben mezelf als vrouw natuurlijk! Vrouw zijn betekent voor mij een ‘zorg’ zijn in het leven. Een vrouw is anders dan een man, maar niemand is hierdoor slechter of beter. Nemen familie en religie een belangrijke plaats in je leven in? Omdat ik zuster ben, heb ik geen eigen familie opgebouwd. Ik heb twintig jaar in Afrika met kinderen gewerkt. Ik heb geprobeerd om een moeder voor die kinderen te zijn. Ik kreeg veel liefde en warmte. Ik voel me enorm verbonden met mijn twee zussen en mijn broer. Zij zijn voor mij heel belangrijk. Ik leef bewust vanuit een Christelijke visie. Wie religie belangrijk vindt, kijkt vanuit zijn binnenste. Je luistert naar mensen, maar je leeft toch meer vanuit je hart. God is voor mij een God van liefde. Dit is voor mij het meest zichtbaar gekomen in Jezus Christus. Ik kreeg twee boodschappen: bemin God en bemin Jezus. Dat probeer ik altijd te doen. Hoe zie je jezelf over tien jaar? Ik ben nu natuurlijk al 70 jaar … Maar ik probeer nog vrijwilligerswerk te doen en daar leef ik ook ten volle van. Ik hoop binnen tien jaar nog vol kracht te zitten en bij te dragen waar dat nog lukt.> Wat betekent de Internationale Vrouwendag voor jou? Ik houd niet zo van Internationale Vrouwendag. Ik vind het belangrijk dat de plaats van de vrouw in de maatschappij wordt erkend zonder een Internationale Vrouwendag.

11

HON. MARIA R. BUANGHUG GEMEENTERAADSLID

Wat betekent ‘vrouw zijn’ voor jou? Als je goed kijkt, is de vrouw eigenlijk het centrum van alles. Door mijn levenservaringen, ben ik het gewoon om zelfstandig te leven. Ik ben niet graag afhankelijk van anderen. Het lijkt soms alsof ik in staat ben alles te verwezenlijken. Als er hulp nodig is, heb ik daar geen problemen mee, maar ik wil nooit volledig afhankelijk zijn van die hulp. Een vrouw kan best zelfstandig functioneren. Neemt familie een belangrijke plaats in je leven in? Familie hebben is een hele prestatie als vrouw. Je bent pas volledig vrouw, wanneer je een kindje hebt. Het kan wel zijn dat er soms hartverscheurende situaties voorkomen in mijn gezin, maar ik probeer een zo goed mogelijke mama te zijn. Wat betekent de Internationale Vrouwendag voor jou? Ik vind het belangrijk dat we stilstaan bij het leven en de rechten van vrouwen. Want de vrouw is eigenlijk alles. Ze is universeel. We kunnen praktisch alles doen zonder afhankelijk te moeten zijn van iemand. Natuurlijk is het onmogelijk om alles alleen te doen, maar we kunnen gerust zelfstandig overleven. Kijk naar mij, ik ben al 15 jaar weduwe en ik red het ook in mijn eentje.

12

CHRISTINE DEPUYDT SCHEPEN/GEMEENTERAADSLID

Wat betekent ‘vrouw zijn’ voor jou? Vrouw zijn is een gegevenheid. Je wordt er mee geboren en dan word je vrouw. Ik ben vrij gevoelig aan die problematiek. Ik ondervind dat het niet evident is. Er is een groot onevenwicht en ongelijkheid. Ook omdat ik vandaag de enige vrouw ben in het schepencollege.>> Neemt familie een belangrijke plaats in je leven in? Familie, dat zijn de mensen waar je op kan terugvallen en die op jou terugvallen, ze kunnen op jou rekenen. Een gezin is soms lastig en moeilijk combineerbaar met je job. Anderzijds is het een grote meerwaarde. Kinderen confronteren je met jezelf en dat is bijzonder interessant.>> Hoe zie je jezelf over tien jaar? Ik ben blij dat ik nu in de politiek sta. Mijn kinderen zijn al groter en ik ben zelf zekerder geworden. Eigenlijk ben ik begonnen in het onderwijs, dat was heel toevallig. Ik heb veel bijgeleerd in het onderwijs en ik heb vooral ook leren omgaan met mensen. Ik hoop dat ik in de toekomst nog steeds mijn carrière verder kan opbouwen, maar ik ben blij zoals het nu is. Wat betekent de Internationale Vrouwendag voor jou? Ik vind Internationale Vrouwendag belangrijk. Mijn moeder is altijd al een beetje een feministe geweest. Ik weet zelfs nog dat we op 11 november af en toe eens naar een Nationale Vrouwendag zijn geweest. Maar ik denk dat de Internationale Vrouwendag toch nog belangrijker is. Neem nu bijvoorbeeld het boek ‘Duizend schitterende zonnen’, daarin kun je lezen wat er in Afghanistan is gebeurd en dat is echt afgrijselijk. Dan besef je pas dat er nog veel plaatsen in de wereld zijn, waar een Internationale Vrouwendag echt nodig is.>> 13

MELODY DE LA RITA TIENERMOEDER Wat betekent ‘vrouw zijn’ voor jou? Als vrouw heb je een belangrijke taak in het leven, je moet goed voor je kinderen zorgen.

Nemen familie en religie een belangrijke plaats in je leven in? Familie is belangrijk voor mij, maar ook voor mijn kinderen. Het is belangrijk dat je in het leven een huis hebt, waar je je samen met je familie veilig voelt. Voor mij is het daarnaast ook erg belangrijk dat mijn kinderen later een goed en beter leven zullen hebben. Bijvoorbeeld een beter huis, want wanneer iemand een beter huis heeft, dan betekent het ook dat die persoon een betere toekomst zal hebben. Ik vind religie heel belangrijk, je kunt God altijd oproepen wanneer je problemen hebt. God helpt je altijd. Hoe zie je jezelf over tien jaar? Ik hoop dat binnen tien jaar mijn kinderen het goed zullen stellen, dat ze hun school zullen afmaken en niet te vroeg zullen trouwen. Ik wil niet dat mijn kinderen doen wat ik vroeger gedaan heb. Wat betekent de Internationale Vrouwendag voor jou? De activiteiten van de Internationale Vrouwendag zijn me niet bekend. Ik heb er nog nooit aan meegedaan, maar ik vind het wel een belangrijk initiatief.

14

ANONIEM TIENERMOEDER

Wat betekent ‘vrouw zijn’ voor jou? Vrouw zijn, is voor mij een moeder zijn en een moedergevoel hebben. Daarnaast moet je ook je verantwoordelijkheid opnemen. Elke dag klaar staan voor man en kinderen, dat is mijn belangrijkste taak. Omdat ik al op een jonge leeftijd zwanger was, was ik daar bang voor. Ik was toen nog maar een meisje, maar ik moest mij gedragen als een vrouw, dat vond ik heel moeilijk. Nemen familie en religie een belangrijke plaats in je leven in? Familie is belangrijk voor mij.Ik zou niet weten hoe ik het zou doen zonder mijn vader en moeder. Nu heb ik een heel sterke band met mijn ouders. Toen ik thuis kwam met het nieuws dat ik zwanger was, waren ze echter razend. Uiteindelijk beseften ze dat abortus plegen niet verantwoord was. We hebben toen samen beslist om er voor te gaan. Ik ben niet gelovig. Ik ben ook niet gedoopt, mijn ouders vonden dit niet belangrijk. Ik sluit mij daar bij aan. Hoe zie je jezelf over tien jaar? Ik hoop dat mijn vriend en ik binnen tien jaar een eigen huis hebben. En dat ik vast werk zal hebben in een ziekenhuis of rusthuis. En misschien ook een tweede kindje. Daarnaast hoop ik dat we vooral gelukkig zijn en dat we weten waarvoor we leven. Wat betekent de Internationale Vrouwendag voor jou? Eerlijk gezegd kende ik deze dag niet echt. Voor mij is dat een dag zoals een ander. Ik vind het wel tof dat ze dit doen. Maar voor mij is het niet nodig dat er ieder jaar een Internationale Vrouwendag is.

15

VIOLETA ‘NANAY VIOL’ R. JAGMOC SENIOR

Wat betekent ‘vrouw zijn’ voor jou? Als vrouw ben ik moeder van vijf kinderen. Dat vond ik soms wel moeilijk, want ik kon niet meer meewerken aan een organisatie die me nauw bij het hart ligt (Cebu Urban Poor Women’s League, CUPWOL). Hier in de Filipijnen moeten de vrouwen thuis blijven en werken. Ik was toen ook erg ongelukkig, omdat ik niet iedere dag binnen wilde zitten. Ik wou deel uitmaken van de gemeenschap. Toch heb ik doorgezet en me blijven inzetten voor die organisatie. Ik wilde werken en ik wou helpen om vrouwen een stem te geven. Een vrouw moet gelijk zijn aan een man. Nemen familie en religie een belangrijke plaats in je leven in? Voor mij is familie heel belangrijk. Je kunt er altijd bij terecht. Ik ben Rooms- Katholiek en vooral actief in de Redemptorist kerk. In deze kerk organiseren wij van alles voor vrouwen. Hoe zie je jezelf over tien jaar? Nu ik oud ben, wil ik vooral tijd doorbrengen met mijn vrienden, familie en kleinkinderen. Daarnaast wil ik me ook nog inzetten voor Cebu Urban Poor Women’s League. Wat betekent Internationale Vrouwendag voor jou? De dag van de vrouwen moet blijven en alle vrouwen moeten weten dat deze dag bestaat. Wij hebben contacten in Nederland en zij bevorderen niet alleen de organisatie, maar helpen ook verschillende vrouwen.

16

LENA PLETS SENIOR

Wat betekent ‘vrouw zijn’ voor jou? Voor mij betekent een vrouw zijn dat je iemand kan lief hebben, waardoor je mooie kinderen op de wereld kan zetten. Het is belangrijk dat je voor je kinderen kan zorgen en je kinderen liefde kan geven. Ik vind het belangrijk dat kinderen in een goed gezin opgroeien. Er is een groot verschil tussen iemand die in een arm gezin is opgegroeid en iemand die in een gezin van betere klasse is opgegroeid. Nemen familie en religie een belangrijke plaats in je leven in? Familie is van groot belang voor mij. Ik kom uit een grote familie. We leefden met twaalf kinderen samen en zo heb ik leren delen. Ik heb de oorlog meegemaakt en dan leer je echt wat delen is. Doordat we met zoveel kinderen waren, denk ik dat onze familieband zeer sterk is geworden. We zijn thuis heel gelovig opgevoed. Mijn man is een jaar geleden gestorven. Door hem is mijn leven op vlak van geloof erg verruimd. Als je gelovig bent, voel je dat je er niet alleen voor staat, dat je gesteund wordt. De periode na het overlijden van mijn man, was een zeer moeilijke tijd. Doordat ik geloof, was die tegenslag draagbaar. Hoe zie je jezelf over tien jaar? Waarschijnlijk niet meer zo fit als nu, maar hopelijk nog altijd gezond van geest. Wat betekent de Internationale Vrouwendag voor jou? Dat het dan mijn verjaardag is. (lacht) Ik zal eerlijk zijn, ik weet niet zoveel over de Internationale Vrouwendag. Ik vind het wel goed dat dit nog eens extra wordt benadrukt. Vrouwen moeten gelijk behandeld worden als mannen. Als je de capaciteit hebt om verder te studeren, waarom zou je dan ook uiteindelijk geen hogeschool aankunnen?

17

SARAH A. DAYOHA NGO-werkster

Wat betekent ‘vrouw zijn’ voor jou? Als vrouw moet je veel verschillende rollen op nemen. Doorheen mijn leven heb ik zaken meegemaakt, waardoor ik mezelf nog extra vrouw voelde. Mijn eerste ervaring als vrouw was toen ik een moeilijke liefdesbreuk moest overwinnen. Ten tweede, was er de zwangerschap. Ik werd een moeder. Maar ook echtgenote, organisator en onderwijzeres. Als vrouw moet je dus veel taken kunnen combineren. Nemen familie en religie een belangrijke plaats in je leven in? Familie is niet enkel de plek waar ik geboren en opgegroeid ben. Het is ook mijn werk en de gemeenschap. Ze bepalen wie je bent als individu. Mijn collega’s op mijn werk zie ik ook als een stukje familie. Het is onmogelijk een leven te leiden zonder mensen om je heen. Voor mij is religie niet zo belangrijk. Ik geloof vooral in mezelf en in mijn vrienden. Problemen moet je zelf kunnen oplossen. Samen met diegene die je omringen. Niemand kan die problemen van je overnemen. Hoe zie je jezelf over tien jaar? Mijn grootste wens is dat mijn zonen erin slagen hun studies af te maken. Hopelijk werk ik nog steeds bij WRCV. Daar wil ik blijven helpen, want het is mijn leven. Wat betekent de Internationale Vrouwendag voor jou? Deze dag is heel belangrijk! In België zijn de rechten van de vrouw al veel uitgebreider dan hier in de Filipijnen. Net als in de Filipijnen zijn er ook in België enerzijds professionele vrouwen en anderzijds armen. Ik leef echter in een derdewereldland, waar vrouwen een leven moeten leiden dat ondergeschikt is aan dat van de mannen. We vechten dus nog steeds voor onze rechten als vrouw. We willen dat onze stem gehoord wordt in de samenleving. Daarom hechten wij enorm veel belang aan het feit dat er een Internationale Vrouwendag is 18

NELE VERHAEGHE NGO-WERKSTER

Wat betekent ‘vrouw zijn’ voor jou? Als vrouw voel ik mij zeker en vast niet benadeeld aan de man. Ik ben werkzaam binnen een sector die gelijkheid hoog in het vaandel draagt. Wat mij opvalt, is dat bij officiële aangelegenheden de man nog altijd voorrang heeft, alles moet nog altijd op naam van de man staan. Nemen familie en religie een belangrijke plaats in je leven in? Familie is voor mij zeer belangrijk. Mijn vriend en dochtertje nemen de allerbelangrijkste plaats in mijn leven in. Van je familie krijg je warmte en je kunt er altijd op terugvallen. Daarnaast vind ik het ook belangrijk om tijd vrij te maken voor vrienden, collega’s, … Religie neemt een kleine plaats in mijn leven in. Ik ben wel Katholiek opgevoed en ik ben altijd naar katholieke scholen geweest. Ik heb er wel voor gekozen om niet te trouwen en mijn dochter niet te dopen. Hoe zie je jezelf over tien jaar? Je leeft nu en je maakt keuzes, omdat je denkt dat die keuze de juiste is. Het heeft geen zin om spijt te hebben van wat geweest is. Je bent wie je bent door de dingen die je kiest doorheen het leven. Zelf sta ik voor alles open. Waar ik precies wil staan over tien jaar, weet ik nog niet. Wat betekent de Internationale Vrouwendag voor jou? Het is een goed initiatief, omdat het belangrijk is dat we stilstaan bij het feit dat vrouwen een bepaalde eigenheid hebben. Ik denk dat we vooral mensen moeten bewustmaken dat vrouwen in verschillende culturen leven en dat ze niet overal dezelfde rechten toegekend krijgen. Aan dat bewustzijn wil ik zelf mijn steentje bijdragen. Mijn inzet is niet enkel en alleen voor vrouwenrechten, maar voor mensen in het algemeen. 19

NONITA MARINET PALACIO VROUW IN KANSARMOEDE

Wat betekent ‘vrouw zijn’ voor jou? Een vrouw moet gerespecteerd worden. Ze mag niet gebruikt worden om elke dag in huis te blijven en te zorgen voor haar familie. Als ze gerespecteerd wordt, zorgt ze voor nieuw leven, namelijk kinderen. Vrouwen mogen niet behandeld worden als het ‘laagste van het laagste’ in de samenleving! Nemen familie en religie een belangrijke plaats in je leven in? Ik ben weduwe, dus ben ik zowel moeder als vader. De taak die ik vervul in mijn gezin is heel zwaar. Het is een enorme verantwoordelijkheid. Voor mijn kinderen is het belangrijk dat ik een rolmodel kan zijn. Je kan mij omschrijven als een spiegel, die mijn kinderen voorgehouden wordt. Zo hebben ze iemand om naar op te kijken en weten ze welk gedrag in welke situatie thuishoort. Volgens het geloof worden wij vaak gezien als slachtoffers van slechte behandelingen, misbruikt door onze omgeving. Vaak hoor je dan: “alles komt wel goed, want God zorgt voor hen!”. Dat is voor mij niet belangrijk. Ik moet zelf weten wat goed of slecht is en dit meegeven aan mijn kinderen. Wat betekent de Internationale Vrouwendag voor jou? Internationale vrouwendag is een feest dat gaat over onze rechten als vrouw. Het wordt in de hele wereld gevierd. Vrouwenrechten moeten gerespecteerd worden, omdat vrouwen diegene zijn die kinderen krijgen. Ze moeten op een gelijk niveau behandeld worden als mannen in de samenleving. Mannen mogen niet meer macht hebben dan vrouwen, want al wat mannen doen, doen vrouwen eigenlijk ook.

20

MARTINE NUYTTEN VROUW IN KANSARMOEDE Wat betekent ‘vrouw zijn’ voor jou? Een vrouw moet evenwaardig zijn aan de man. Vroeger was de vrouw ondergeschikt. In mijn relatie was dit ook het geval. Na 25 jaar ben ik dat beginnen inzien. Mijn passie was vrijwilligerswerk en daar ben ik toen ook aan begonnen. Nu voel ik me als vrouw veel meer geapprecieerd. Nemen familie en religie een belangrijke plaats in je leven in? Ik zie mijn familie niet meer, behalve mijn eigen kinderen. De dood van mijn moeder heeft me enorm geraakt en valt me nog altijd zwaar. Enkel zij begreep me en toonde dat ze me erg graag zag. Mijn kinderen zie ik niet zo vaak, ze wonen alle drie bij hun vader. Met de feestdagen vind ik dat wel moeilijk. Dan mis ik toch wel een beetje familie. Religie neemt geen grote plaats in mijn leven in. Ik ben katholiek opgevoed, maar verder heb ik geen band met de kerk. Het laatste dat mij bijgebleven is, is de begrafenis van mijn moeder. Thuis heb ik een klein hoekje gemaakt voor mijn moeder. Daar hangt het kruisbeeld van op haar kist, een kruisje van in de kerk en een foto van mijn moeder. Ik praat hier soms tegen, dat is mijn vorm van geloven. Hoe zie je jezelf over tien jaar? Ik hoop dat ik nog een relatie zal hebben en dat mijn kinderen het goed zullen stellen. Misschien ben ik binnen tien jaar oma. Dat begint al wat te kriebelen. Daarnaast hoop ik ook dat ik het financieel beter zal stellen. Het is voor mij vooral belangrijk dat ik uit de vicieuze cirkel van armoede kom. Wat betekent de Internationale Vrouwendag voor jou? Op deze dag komen bewegingen op straat voor de vrouwenrechten. Misschien moet dit meer gebeuren want een vrouw is evenveel waard als een man. Wij vrouwen kunnen elke studie aan en we kunnen elk beroep uitoefenen. Dit moeten we meer in de kijker zetten, ook voor vrouwen die in armoede leven. 21

SHEENA ESA P. CALANSINGIN STUDENTE Wat betekent ‘vrouw zijn’ voor jou? Voor mij is een vrouw gelijk aan een man. Ik vind dat je als vrouw gelijke kansen hebt als een man. Wij vrouwen hebben ook op cognitief vlak mogelijkheden om niet alleen in het huishouden maar ook in de gemeenschap een steentje bij te dragen. Daarnaast moet je als vrouw ook de kans krijgen om naar school te gaan. Gelijke verantwoordelijkheden, gelijke rechten, een gelijke behandeling. Nemen familie en religie een belangrijke plaats in je leven in? Familie is voor ieder mens belangrijk. Er is altijd een soort van ‘verplichting’ om contact met je familie te houden. Zo zie ik familie. Ik houd van mijn familie, maar hier in de Filipijnen is mijn familie erg uitgebreid. Ik heb superveel verwanten, het is werkelijk oneindig. Ik ben erg gelovig. Ik vind het niet tof dat de godsdienst veel regels volgt. In dat geval ben ik dan eerlijk gezegd geen werkelijk godsdienstig persoon. Toch geloof ik in God. Ik behoor tot een groep mensen en deze mensen helpen me geestelijk doorheen het leven. Hoe zie je jezelf over tien jaar? Ik hoop dat ik binnen tien jaar een eigen weeshuis zal hebben. Ik hoop echt dat ik dat kan doen. Ik zou graag die droom waarmaken. Ik zou ook graag nog eens naar Afrika gaan. Ik wil in de toekomst mensen helpen die het werkelijk nodig hebben. Wat betekent Internationale Vrouwendag voor jou? Voor mij is Internationale Vrouwendag heel belangrijk. Op deze dag ben ik zeer opgewekt. In de Filipijnen zijn er veel mensen arm. De vrouwen en kinderen worden soms nog steeds naar achter geschoven. De Internationale Vrouwendag helpt mensen er aan herinneren dat vrouwen gelijke rechten hebben. Eigenlijk is één Internationale Vrouwendag echt niet genoeg. Eén dag is niet genoeg om mensen te informeren van wat er werkelijk gebeurt en wat er moet veranderen!

22

MARJOLEIN VANDAELE STUDENTE Wat betekent ‘vrouw zijn’ voor jou? Voor mij staat een vrouw gelijk aan voortplanting. Ik denk dat het als vrouw toch wel belangrijk is om kinderen op de wereld te brengen. Nemen familie en religie een belangrijke plaats in je leven in? Voor mij is familie heel belangrijk. Vorig jaar ging ik op uitwisseling naar Peru. Ik heb mijn familie meer dan tien maanden moeten missen. Dat vond ik moeilijker dan verwacht. Ook de wekelijkse bezoeken aan mijn oma en opa heb ik enorm gemist. Religie neemt eigenlijk een kleine plaats in mijn leven in. Ik ben niet echt gelovig. In mijn dagelijkse leven kom ik eigenlijk niet in contact met geloof, enkel tijdens mijn vakantiejob in het klooster van Kortemark moest ik elke dag bidden.. Later wil ik graag trouwen, niet voor de papieren, maar vooral voor de mooie betekenis die erachter schuilt.>> Hoe zie je jezelf over tien jaar? Ik hoop dat ik over tien jaar een eigen gezinnetje heb, dat ik getrouwd ben en een goed beroep kan uitoefenen. Dat is voor mij toch wel heel belangrijk. Toen ik terug kwam uit Peru had ik meer zin om te studeren. In Peru hebben niet alle jongeren de kans om te studeren. Wij wel, dus waarom die kans niet met onze beide handen grijpen?>> Wat betekent de Internationale Vrouwendag voor jou? Over de internationale vrouwendag weet ik niet zoveel. Ik weet zelfs niet precies wanneer het valt. Ik besef wel dat het voor andere vrouwen, uit andere landen belangrijk kan zijn. Hier in België is het verschil tussen een vrouw en een man niet meer zo groot. Vrouw en man zijn hier evenwaardig en staan op gelijke hoogte.>>

23

MEESTER KIM GRACE A. MENDOZA ADVOCATE

Wat betekent ‘vrouw zijn’ voor jou? Ik zie een vrouw als een variërend en multidimensionaal individu. Een vrouw doet veel ervaring op doorheen haar leven. Onder meer onder de vorm van onderdrukking, discriminatie of zelfs misbruik. Het is de vrouw die het verschil maakt in de samenleving. Daarnaast is het ook de taak van de vrouw om haar kinderen goed op te voeden. Wat betekenen familie en religie voor jou? Wanneer je een familie hebt die erg chaotisch is, dan leef je in een chaotische samenleving. Als je een liefhebbende familie hebt, dan leef je ook in een liefdevolle gemeenschap. Familie schrijft en tekent de toekomst van de maatschappij. Vooruitgang begint in je familie, maar ze kan evengoed eindigen in je familie. Familie moet je zien als de basis van het leven. Ik ben heel gelovig. Voor mij is geloven in God belangrijk, ik geloof dan ook maar in één God. Waar ik ook ben, in iedere kerk kan ik bidden. Hoe zie je jezelf over tien jaar? Binnen tien jaar hoop ik me nog steeds jong te voelen. Ik zal meer ervaring hebben op beroepsvlak. Misschien vecht ik dan nog steeds voor de rechten van onze lokale boeren. Verder wens ik een eigen kindje te hebben en België eens te kunnen bezoeken. Wat betekent Internationale Vrouwendag voor jou? Internationale vrouwendag is dé dag waarbij de vrouw centraal staat. Voor ons, vrouwen, is het dus een heel speciale dag. Eigenlijk zou elke dag een dag voor vrouwen moeten zijn. Vrouwen staan immers altijd klaar voor hun kinderen, ze zorgen voor een proper huis, maken eten voor hun gezin, enz. Mannen mogen blij zijn als ze een vrouw gevonden hebben en haar dan ook zeer dankbaar zijn! 24

SANDRA CALLEWIER ADVOCATE Wat betekent ‘vrouw zijn’ voor jou? Als vrouw moet je met veel dingen bezig zijn, zaken kunnen combineren en coördineren. Ik merk dat ook aan de mensen rondom mij. Bij collega’s en vrienden is de coördinatie van het gezin en het werk meestal voor de vrouw. Dat vind ik eerder negatief. Het karakter is immers meer determinerend dan het geslacht. Je bent immers wie je bent. Nemen familie en religie een belangrijke plaats in je leven in? Familie is zeer belangrijk in mijn leven. Ik heb een drukke baan en moet dus vaak keuzes maken. Mijn gezin komt absoluut voor alles! Ik ben een moeder, maar de uitdagingen in mijn job heb ik nodig. Het is altijd een beetje puzzelen om bij onze familie te kunnen zijn. Maar we proberen daar tijd voor vrij te maken. Religie neemt maar een kleine plaats in mijn leven in. Ik ben wel Katholiek opgevoed. Omwille van de schandalen in de kerk zijn mijn kinderen niet gedoopt. We proberen wel de waarden en normen mee te geven als in een katholieke opvoeding. Mijn kinderen zitten bijvoorbeeld wel in een katholieke school, ik vind dat wel oké, want ze leren door die verhalen ook wat goed en fout is. Hoe zie je jezelf over tien jaar? Grote ambities heb ik niet, maar ik hoop dat ik binnen tien jaar wat verder sta, dat ik een rijker leven zal leiden. Maar zolang ik en de mensen rondom mij gezond en gelukkig zijn, moet er voor mij niet veel veranderen. Wat betekent de Internationale Vrouwendag voor jou? Ik vind het leuk dat deze dag er is. Het is jammer dat een Internationale Vrouwendag moet aantonen dat vrouwen ook iets kunnen maken van het leven, zelfs in moeilijke omstandigheden. Ik vind dat men mensen en vooral vrouwen moet beoordelen op hun capaciteiten. Ik hoop dat dit ooit zo zal zijn. 25

EDDIELY M. AUGUSTO POLITIE AGENTE

Wat betekent ‘vrouw zijn’ voor jou? Als politieagente, heb ik niet echt een beeld van wat ‘vrouw zijn’ eigenlijk is. Ik geloof dat de essentie van vrouw zijn, kinderen hebben is. Althans, dat heb ik gehoord van anderen. Ik ben wel getrouwd, maar ik kan niet zeggen dat ik vrouw ben omdat ik geen kinderen heb. Nemen familie en religie een belangrijke plaats in je leven in? Familie is heel belangrijk voor mij, maar persoonlijk vind ik dat mijn situatie niet zo goed is. Mijn man en ik wonen niet meer samen. Ik woon nu bij mijn moeder. Mijn man heeft geen job. Ik ben politie agente en werk de hele dag. Als ik thuis kwam, wilde ik dat mijn man een aantal huishoudelijke taken over nam. Dat deed hij echter nooit. Hij deed het deel van zijn werk niet. Religie neemt een grote plaats in mijn leven in, omdat ik samen met mijn man elke zondag naar de kerk ga. Dat is één van de weinige momenten die we samen spenderen. Als politieagente heeft geloof ook een belangrijke waarde. Soms gebeurt het dat we bidden omdat ons leven op ieder moment kan ophouden, onze job is niet veilig.

26

LIEN DEKLERCK POLITIE AGENTE

Wat betekent ‘vrouw zijn’ voor jou? Binnen mijn job als politieagente merk ik dat vrouwen en mannen toch anders tewerk gaan. Een vrouw is veel mondiger. Wanneer we bijvoorbeeld in een vechtpartij terechtkomen, zal een vrouw eerder praten met de personen en de gemoederen bedaren, terwijl een man soms nog wat meer agressie zal uitlokken. Op dat vlak is een vrouwelijke politieagente niet slecht in het team. Anderzijds kijken mensen soms naar ons van “het is een vrouw, ze zal dat niet kunnen”. Nemen familie en religie een belangrijke plaats in je leven in? Familie neemt een heel belangrijke plaats in mijn leven in. Ik heb een heel goed contact met mijn familie, vooral met mijn ouders en mijn zussen. We proberen ook altijd veel af te spreken, af en toe eens samen te gaan eten. Mijn vriend en mijn kindje zijn ook erg belangrijk voor mij, we proberen veel samen te doen, zij komen voor alles.

27

De tentoonstelling

De informatie uit de voorgaande interviews is verwerkt tot de tentoonstelling ‘Tweelingvrouwen’. Via foto’s, quotes, poezie, … worden de verhalen in beeld gebracht. De tentoonstelling kan u gratis ontlenen bij stad Kortrijk/Team Welzijn, tel. 056/27.72.75.

Enkele reacties… “Het aspect “tweeling” is duidelijk voorgesteld a.d.h.v. de puzzelstukken, de voetjes en de foto’s. De korte, voldoende en duidelijke informatie op alle borden nodigt uit tot lezen.” “Proficiat met de tentoonstelling, knap werk! Het valt mij vooral op hoeveel gelijkenissen er zijn tussen vrouwen uit twee totaal verschillende culturen. Ook de kernzinnen zijn heel sprekend.” “Mooie tentoonstelling, korte tekstjes met een veelzeggende boodschap. Er zijn toch heel wat gelijkenissen in de visie van de Filipijnse en westerse vrouwen.” “Mooie tentoonstelling! Serieus, met af en toe een grappige noot. Een plezante tentoonstelling om door te wandelen.”

28

Vrouwenrechten

Vrouwenrechten zijn mensenrechten. Dit lijkt heel vanzelfsprekend maar is niet zo. Het Verdrag inzake de uitbanning van alle vormen van discriminatie van vrouwen, kortweg het Vrouwenverdrag genoemd, is gebaseerd op de Universele Verklaring van de Rechten van de Mens. Vrouwen kunnen niet overal ter wereld de rechten claimen die in de Universele Verklaring van de Rechten van de Mens staan. Wat begrijpt men onder discriminatie van vrouwen? “Elke vorm van onderscheid, uitsluiting of beperking op grond van geslacht, die tot gevolg of tot doel heeft de erkenning, het genot of de uitoefening door vrouwen van de rechten van de mens en de fundamentele vrijheden op politiek, economisch, sociaal of cultureel gebied, op het terrein van de burgerrechten of welk ander gebied dan ook, ongeacht hun echtelijke staat, op de grondslag van gelijkheid van mannen en vrouwen aan te tasten of teniet te doen". (bron Wikipedia) Internationale Vrouwendag Om deze rechten in de kijker te plaatsen, wordt elk jaar de Internationale dag van de Vrouw georganiseerd. Deze ontstond in 1908. Op 8 maart vond er in New York een staking plaats tegen de slechte arbeidsomstandigheden van vrouwen in de textielindustrie. De staking was het prille begin van de strijd voor vrouwenemancipatie en tegen vrouwendiscriminatie. Twee jaar later werd deze dag officieel uitgeroepen tot Internationale vrouwendag. In 1978 pas volgde een officiële erkenning door de Verenigde Naties. In België wordt naast de Internationale ook een Nationale Vrouwendag gevierd. Dit op 11 november.

Meer info: op www.vrouwenraad.be

29

Stedenband Kortrijk – Cebu City

Sinds 2005 hebben Kortrijk en Cebu City in de Filipijnen een stedenband. Via deze samenwerking spelen de stadsbesturen in beide landen een specifieke rol in internationale samenwerking. Via uitwisseling van kennis en ervaring leren beide steden van elkaar. Cebu City Eén van de 7.000 Filipijnse eilanden is de provincie Cebu, waar Cebu City de hoofdstad van is. De stad wordt door haar 800.000 inwoners de ‘Queen City of the South’ genoemd. Net als Kortrijk vervult ze een centrumfunctie, met vele scholen, een sterk middenveld. Cebu City is opgedeeld in 80 Barangays of volkswijken met telkens elk een eigen, democratisch verkozen, bestuur. Na Manilla is Cebu City de belangrijkste studentenstad, door de acht universiteiten die er gevestigd zijn.

Kortrijk Ook Kortrijk heeft een centrumfunctie ter vervullen. De stad telt 75.000 inwoners en heeft zeven deelgemeenten. Vaak wordt Kortrijk de ‘Groeningestad’ of ‘Guldensporenstad’ genoemd, omwille van de Guldensporenslag die er in 1302 plaatsvond op de Groeningekouter. Net als Cebu City is ook Kortrijk een studentenstad die verschillende hogescholen en een universiteit kent. Stedenband Kortrijk – Cebu City Lokale besturen hebben overal ter wereld dezelfde opdrachten: dienstverlening aan de burger, ontwikkelen van een gebied of regio, … Rond specifieke thema’s worden uitwisselingsprojecten opgezet. Zo is er een samenwerking rond afvalbeleid, is er uitwisseling via stages, werden culturele projecten opgezet, is er een jongerenuitwisseling… www.kortrijk.be/stedenband

30

Een realisatie van: Stad Kortrijk – Team Welzijn Grote Markt 54 8500 Kortrijk [email protected]

31