tuters en kwakers nieuwsbrief imkerverening deventer
najaar 2013
Nieuwsbrief (door Sia)
Colofon deze nieuwsbrief is een uitgave van: Imkervereniging Deventer (www.imkersdeventer.nl) Redactie: Sia Prins Je kunt je kopij mailen naar
[email protected] Sluitingsdatum: januari 2014 Aanmelden of Afmelden Als je deze nieuwsbrief wilt ontvangen, of niet meer, stuur dan een email met je naam, adres en het woord aanmelden of afmelden naar:
[email protected] Bestuur: Voorzitter: Sigis Sparenberg telefoon: 0570 591215
[email protected] penningmeester: Hilbrand Meijer, telefoon: 06 51340873/ 0570 658390
[email protected] telefoon: 0570 677465 Secretaris+ redactie nieuwsbrief Sia Prins 0570 591271
[email protected] bestuurslid en beheer Verenigingsstal: Remco Bijkerk
[email protected] Beheer imkerwinkel: Hilbrand Meijer Openingstijden: voorlopig op afspraak 06-51340873 Depot ‘Over de IJssel’ Adres: Groningerstraat 5, Deventer. Telefoon: 06-51340873
Het is alweer een behoorlijke tijd geleden dat de laatste nieuwsbrief uitkwam. Het organiseren van het bloemen-, bijen- en honingfestival en het feest rond het uitreiken van de koninklijke onderscheiding aan Sigis onze voorzitter en natuurlijk niet te vergeten aan onze vereniging zelf, slokte zoveel tijd op dat het er niet van kwam. Geen nieuwsbrief dus maar wat hebben we ons honderdjarige bestaan gevierd!! Geweldig hoe iedereen zich heeft ingezet om er een heel bijzonder jubileumjaar van te maken. Hieronder een foto-impressie voor wie er niet bij kon zijn of wie het leuk vindt om nog wat na te genieten. Harry Mulder heeft
1
overigens twee dvd’s gemaakt, één van het festival en één van de uitreikingen. Beiden komen op de website te staan maar mensen die graag een eigen dvd willen kunnen dat bij mij aangeven. Tegen een geringe vergoeding worden ze dan gebrand.
2
Een dikke duim voor de bijen Tijdens het bijenfestival op 1 juni hebben kinderen en ouders met stempelinkt een dikke duim voor de bijen op een houten bijenkast gedrukt. Daarna hebben ze er vleugeltjes en pootjes bij getekend en klaar was de bij. Het is een mooie maar ook bijzondere bijenkast geworden. In deze bijenkast zitten namelijk bijzondere raampjes. Wanneer je die uit de kast tilt komt er een educatieve plaat tevoorschijn met aan beide zijden foto’s en tekst. Deze kast is op het Oogstfeest aangeboden aan Cor Braams van de Ulebelt. Want waar past deze kast beter dan bij de imkerlessen die in samenwerking met de Deventer imkers en de Ulebelt ieder jaar gegeven worden aan de Deventer basisscholen. Het imkerseizoen met de scholen zit er overigens weer op. Al met al hebben zo'n 400 kinderen een bezoekje gebracht aan onze stal op de Ulebelt. We hebben vast bij een aantal jeugdigen een vlammetje aangestoken dat op latere leeftijd nog eens serieus gaat branden! We hebben alleen maar positieve reacties gehoord: voorbeeldige volken, vele keren de koningin gezien, met darren gespeeld. Namens Jaap Keizer: iedereen bedankt voor de inzet. We zijn goed bezig.
3
De bijen van......... bestuivingsimker Bob Kliest (door Herman Naeff) Bob loodst mij op deze middag in oktober naar het gehucht Bekveld, achter Zutphen gelegen, tussen Toldijk en Hengelo (Gld). Op het terrein van kinderboerderij Feltsigt ligt een grote bijenstal (40 kasten). Behalve deze stal heeft hij zijn volken ook staan op andere locaties zoals Wilp, Brummen, De Hoven en Schalkhaar. In totaal beheert hij 300 volken. Vier jaar geleden heeft hij hier zijn eerste stal gebouwd. Via streekmarkten in de omgeving is het eerste contact gelegd met de kinderboerderij. Twee jaar geleden is deze stal door een storm omver geblazen, nu hebben de bijen een steviger behuizing. Bob hoort met 300 volken tot de middelgrote beroepsmatige imkers. In Nederland zijn een twintigtal bestuivingsimkers, waarvan een klein aantal zeer grote imkers met 1000 volken. Hij is 33 jaar oud en woont met vrouw en kinderen in Zutphen. Hij heeft milieutechnologie gestudeerd en werkte bij diverse gemeenten en Arcadis. Op 7-jarige leeftijd kreeg hij voor het eerst contact met bijen, op 13-jarige leeftijd verzorgde hij zijn eerste volk. In 2000 kwam er voor hem een grote omslag in het imkeren. Hij maakte de slag van hobbyimker tot beroepsmatige imker, waarbij de bestuiving in de glastuinbouw de hoofdmoot vormt. Hij richtte in 2010 een eigen bedrijf op, “Imkerij de Raat”. Met een grote aanhanger (40 volken) reist hij door het gehele land. Per jaar ±80.000 km. Zijn bijen staan vooral in kassen maar ook wel buiten in fruitboomgaarden. In kassen komt monocultuur het meest voor. In de tuinbouw is bestuiving van groot belang, de vruchten kunnen zich niet ontwikkelen zonder bestuiving. Bestuiving is de overdracht van de mannelijke stuifmeelkorrels naar de vrouwelijke stempel. De bevruchting is de versmelting van de kern van de spermacel met de kern van de eicel. Er zijn verschillende soorten van bestuiving zoals zelfbestuiving, buurbestuiving en kruisbestuiving. Gisteren haalde Bob dertig kasten in Zeeland op waar de bijen buitendijks (kwelder) op zee-aster, zeedistel en lamsoor vlogen en binnendijks (slik) op wilgenroosje en berenklauw. 4
De volken hebben zich gelukkig weer goed kunnen ontwikkelen. Voor de bijen is dit van groot belang want de volken die in kassen hebben gestaan halen alleen nectar en stuifmeel van een eenzijdige monoculturen en dat leidt na een paar weken tot krimp van het volk. Een 6-raams volk krimpt binnen drie weken tot drie ramen, een 10-raams volk tot 67 ramen. Je ziet nu pas hoe belangrijk diversiteit is. In de kas wordt een bestuivingsvolk daarom na drie weken vervangen door een nieuw volk, waarbij wordt gezorgd dat de vliegbijen van het oude volk op het nieuwe volk kunnen invliegen. Deze “oude” vliegbijen weten goed de weg en dat is belangrijk voor het nieuwe volk. De bestuivingsvolken dienen voor het bestuiven van aardbeien, voor zaadteelt en gewasveredeling. Bob is ook lid van de imkersbond ABTB (Algemene Boeren- en Tuinders Bond). In deze bond met 600 leden zijn zowel hobbyimkers als professionele imkers lid. Onder deze bond functioneert de Nederlandse Bestuivings Commissie (NBC). De NBC is intermediair tussen imker en teler. De meeste bestuivingsimkers ( ± 20) houden zich aan de richtlijnen. Er gelden landelijke tarieven. Eén volk in de kas kost de teler € 5.83 per volk/per dag. Gemiddeld staan de volken 3-6 weken op een monocultuur (aardbei, pompoen, courgette, komkommer en uien enzovoorts). In het algemeen is een teler erg voorzichtig met het preventief toepassen van bestrijdingsmiddelen. Hij weet dat een imker niet bij hem terug zal keren als een volk het loodje legt. Hij zorgt er zo nodig voor dat bij spuiten uit noodzaak de bijen tijdelijk uit de kas worden gehaald en in de koeling worden gezet. Bob imkert met huis-, tuin- en keukenbijen ofwel de zwarte bij. Ook heeft hij Texelse bijen. Hij denkt dat de import van rassen zoals Carnica en Buckfast een ongunstig effect kan hebben op het genenmateriaal. Je weet namelijk nooit wat de gevolgen zijn voor een ras bij uitwisseling van genen.
5
Voor een bestuivingsimker is het van groot belang dat lokale overheden beseffen dat voor het houden van bijen “genoeg ruimte” voor imker en bijen een essentiële voorwaarde is. Ten tweede is een goede voedselvoorziening voor de bijengezondheid van groot belang. Het “bijenlint” is daarvan een goed voorbeeld. Vele gemeenten passen dit nu toe. Soms wordt er veel te vroeg gesnoeid zoals het snoeien van de linde vóór de bloei of zelfs tijdens de bloei. Vernielzucht rond een bijenstal is ook een aandachtspunt. Bob geeft ook les aan scholen in de buurt. Ook geeft hij praktijklessen aan kinderen en volwassenen op de bijenstal. Kritische noot? Volgens Bob moeten imkers niet te zuinig zijn. Een kwakkelend volk zal nooit een groot volk met een haaldrift worden. Een dubbeltje wordt geen kwartje. Ga niet verder met een zwak volk en verenig geen zwakke volken. Sommige imkers hebben een tunnelvisie. Imkers hoor je nog al eens zeggen dat bijensterfte ten gevolge van de varroamijt vooral veroorzaakt wordt door onvolledige bestrijding maar je hoort ook dat het juist de pesticiden zijn die de bijensterfte veroorzaken. Alleen zwart of wit bestaat echter niet. Dat is een te eenzijdige benadering. Er zijn bij bijensterfte meer factoren in het spel. Tot slot Wat trekt hem vooral bij het imkeren? De biologische factoren boeien hem het meest. Wat zich allemaal afspeelt in een volk: de prachtige harmonie van het volk, de communicatie tussen bijen, de ontwikkeling van ei tot bij, het aanzetten van een koninginnendop, het aanbieden van nectar en stuifmeel en het imkeren geeft hem rust en voldoening.
Agenda 12 november examens 14 november Roosdorpfilm. Uitnodiging volgt 15 november lezing bibliotheek. Zie informatie in deze nieuwsbrief vrijdag 22 november Inwinteravond. Uitnodiging volgt 28 november bestuursvergadering 10 december wasavond en honingavond bij Hanne (nog onder voorbehoud) 21 december varroabehandeling. Informatie volgt 29 december buntsnijden (nog onder voorbehoud) 6
Lezing over bijen Bomans’ “Erik of Het klein insectenboek” is dit jaar het themaboek van de actiemaand Nederland Leest. Daarom organiseert de bibliotheek een lezing over insecten en wel één van de meest boeiende groepen van insecten: bijen. Aan de hand van eigen foto-, film- en demonstratiemateriaal laat bijenkenner Anne Jan Loonstra de biologie en levenswijze van wilde bijen en hommels zien en hun verbondenheid met het landschap waarin ze leven. Het wordt een zeer visuele en laagdrempelige kennismaking met wilde bijen waarin bewustwording en verwondering centraal staan. Anne Jan Loonstra is bijenkenner, doet veel (veld)onderzoek naar bijen en is medeauteur van het in 2012 verschenen standaardwerk “De Nederlandse bijen”. Praktische gegevens: Datum: vrijdag 15 november Tijd: 20.00 – 22.00 uur Locatie: Bibliotheek Centrum, Brink 70, Deventer Gratis toegang Aanmelden:
[email protected]
Bijenstalling aangeboden Voor komend voorjaar en erna zoekt Felice Flameling iemand die zijn of haar bijenvolk bij haar in de moestuin zou willen stallen. Het adres is: Rustpunt De Theepot aan de Spanjaardsdijk, bij de Zandbelterbrug. Wie belangstelling heeft kan contact opnemen.
[email protected]
7
Roggemaaiersdag (door Henny Kerkmeijer) Op zondag 21 juli werd voor de vijfde maal het roggemaaiersfeest gehouden bij de familie Schutte in Averlo. Het was schitterend weer, iedereen genoot van het roggemaaien, de rondrit per koets en natuurlijk van de pannenkoeken met honing, de kruidmoes en het ijs. Onze imkersvereniging was ook aanwezig met de kraam. Er kon naar de bijen worden gekeken in de Warré kast. Ook waren de korfvlechters weer korven en manden aan het vlechten. Er werd ook een stro-smacht gevlochten. Deze werden vroeger gebruikt om de korven in het veld te beschutten. Het was een zeer geslaagde dag!
8
