Tussenrapportage GGD: Stand van zaken Aanpak AED-netwerk Breda juli 2009 en voorstel voor vervolg Inhoud. 1. De betekenis van een AED en een AED-netwerk 2. 3. 4. 5.1. 5.2. 5.2.1. 5.2.2. 5.2.3. 5.2.4. 5.2.5. 5.2.6. 5.2.7. 5.2.8. 5.2.9. 6.
AED: een gemeentelijke verantwoordlijkheid? AED en de gemeente Breda De gebiedsgerichte aanpak Resultaten en conclusies gebiedsgerichte aanpak, algemeen Resultaten en conclusies pér gebied Prinsenbeek Teteringen Ulvenhout Bavel Breda Centrum Breda Noord-Oost Breda Noord-West Breda Zuid-Oost Breda Zuid-West Voorstel voor vervolg.
1. De betekenis van een AED en een AED-netwerk Een Automatische Externe Defibrillator (AED) kan in combinatie met reanimatie levens redden. Bij een hartinfarct1 is snelle hulpverlening een absolute noodzaak.
Met een goed gespreid, toegankelijk, beschikbaar en bruikbaar netwerk van AEDapparaten én opgeleide bedieners kan het risico dat mensen overlijden aan de gevolgen van een hartinfarct verkleind worden. Hoe eerder begonnen wordt met reanimeren en defibrilleren, hoe beter de kansen. Een van de normen voor spreiding, bereikbaarheid, toegankelijkheid en bruikbaarheid is de 6-minutenzone van de Nederlandse Hartstichting. Het is overigens niet altijd eenvoudig om tot een volledig dekkend netwerk te komen (bijvoorbeeld in gebieden met weinig inwoners).
1
Elk jaar wordt ongeveer 1 op de 1.000 inwoners slachtoffer van een plotselinge hartstilstand. Minder dan 10% overleeft, maar dit percentage kan verhoogd worden door maatregelen te treffen.
1
2. AED: een gemeentelijke verantwoordelijkheid? De gemeentelijke verantwoordelijkheid op het gebied van de volksgezondheid is in hoofdzaak geregeld in de Wet Publieke Gezondheid. Collectieve preventie is daarbij een hoofdthema. Wettelijk gezien heeft de gemeente geen verantwoordelijkheid in het tot stand brengen van een AED-netwerk. Door verschillende partijen wordt echter wel een rol voor de overheid/ gemeente gezien. De Gezondheidsraad stelde in haar advies (januari 2002): ´De overheid doet er goed aan een open, aanmoedigende houding aan te nemen ten aanzien van het gebruik van AED´. In ´How to save more lives, Hoe de veiligheidsregio door middel van Multi-First respons en de AED de reguliere hulpverlening aan de burger kan verbeteren´(maart 2006), schrijft de heer de Laat: ´In een aantal landen zoals Canada, de VS en het Verenigd Koninkrijk heeft de AED vanwege de goede resultaten inmiddels een brede toepassing in de maatschappij verworven zowel bij hulpverlenende diensten als in de private sector (Public Access Defibrillation)´. Hij ziet belangrijke kansen voor AED door een bijdrage vanuit de integrale, multidisciplinaire hulpverlening van de veiligheidsregio. De Nederlandse Hartstichting schrijft in haar brochure ´Is uw gemeente voorbereid op een hartstilstand? (april 2009) over de rol van de gemeente:
3. Wat kan uw gemeente doen? Door een bijdrage te leveren aan het opzetten van een 6 minuten zone, kunt u als gemeente laten zien dat het welzijn van de inwoners voor u van groot belang is. Als gemeente kunt u de verantwoordelijkheid op zich nemen om een 6 minuten zone te organiseren en te bewaken. Ook kunt u er voor kiezen om een meer coördinerende rol op u te nemen en relevante lokale organisaties te betrekken bij de 6 minuten zone. Tot slot kunt u er ook voor kiezen om een bepaald bedrag beschikbaar te stellen en de organisatie over te laten aan andere lokale partijen.
Gemeenten gaan op verschillende manieren met AED om. Er zijn gemeenten die zelf de coördinatie ter hand nemen. Er zijn gemeenten die alleen financieel bijdragen. Ook zijn er gemeenten die trachten het eigen initiatief van burgers te stimuleren. Voorbeeldgemeenten die de coördinatie op zich namen zijn dicht bij huis BaarleNassau, Aalburg en Geertruidenberg (vaak gaat het wel om kleinere gemeenten).
3. AED en de gemeente Breda Al in 2006 nam Breda het initiatief om in ca. 60 gemeentelijke gebouwen, waar ambtenaren werkzaam zijn, een AED-apparaat te plaatsen en medewerkers op te (laten) leiden. Voorjaar 2006 benaderde de Stichting Reanimatie- en AED onderwijs Breda e.o. de gemeente met het verzoek om ondersteuning bij de totstandbrenging van een AEDnetwerk. De gemeente besloot te starten met een oriënterend onderzoek naar de beschikbaarheid van AED´s in Breda en de bereidheid van organisaties om mee te werken aan de totstandkoming van een netwerk. Op grond hiervan zou het college van B&W besluiten op welke wijze de gemeente wil bijdragen aan de totstandbrenging van een AED-netwerk in Breda. Naar aanleiding van het advies van de GGD besloot het college in november 2007:
2
a) De aanschaf van een AED-apparaat door EHBO-verenigingen subsdiabel te maken tot een maximale subsidie van € 17.500 voor zeven apparaten en onder nader uit te werken subsidievoorwaarden b) Te stimuleren dat partijen in het veld de verantwoordelijkheid nemen voor de totstandkoming van een AED-netwerk in Breda; hiertoe de GGD West-Brabant (i.s.m. GHOR Midden- en West-Brabant) opdracht te geven het plan van aanpak, dat zij in dit kader hebben opgesteld, uit te voeren c) De GGD tevens opdracht te geven het eerste kwartaal van 2009 te rapporteren aan de gemeente over de resultaten die bereikt zijn. De gemeente zag voor zichzelf vooral een rol in de voorwaardenscheppende sfeer en wil het initiatief bij organisaties en burgers laten. Inbedding van het netwerk ín de samenleving is een belangrijke voorwaarde. Na enkele voorbereidende gesprekken is najaar 2008 gestart met de gebiedsgerichte aanpak. In mei 2009 werd de Stuurgroep AED-netwerk Breda ingesteld, bestaande uit de gemeente Breda, de Stichting Reanimatie- en AED-Onderwijs Breda e.o., de GHOR Midden- en West-Brabant en de GGD West-Brabant.
4. De gebiedsgerichte aanpak Het plan van aanpak om gebiedsgericht een AED-netwerk te realiseren bestond uit de volgende stappen: 1. Een bijeenkomst op 18-12-2007 voor EHBO-verenigingen en partijen die tijdens het verkennend onderzoek aangaven actief mee te willen werken aan de totstandbrenging van een AED-netwerk. 2. Daarna pér gebied (4 kernen en 5 stadsdelen) een aanpak bestaande uit: Een startbijeenkomst (doelen: kennismaking, vaststellen bereidheid om mee te werken aan AED-netwerk, benoeming trekker en verdeling taken m.b.t. locaties, organisatie, opleiding, communicatie en middelenwerving) Een ontwikkelbijeenkomst (doelen: vaststellen noodzakelijke stappen om te komen tot een AED-netwerk en verdeling taken) Een aftrapbijeenkomst (doelen: officiële start en vastleggen verantwoordelijkheden). Waarbij GGD en GHOR tijdens de bijeenkomsten ondersteuning bieden en tussentijds een helpdeskfunctie vervullen.
De totstandbrenging van het AED-netwerk is naar de mening van de gemeente nadrukkelijk een taak van burgers en voorzieningen. Uitgangspunt is een olievlekwerking na de startbijeenkomst.
3
5.1. Resultaten en conclusies algemeen I. In totaal 154 AED-apparaten in Breda bekend In Breda zijn voor zover nu bekend 154 AED-apparaten aanwezig. Voor met de gebiedsgerichte aanpak begonnen werd waren er 32 bekend. De AED-apparaten zijn in kaart gebracht. Op grond hiervan kan voorzichtig geconcludeerd worden dat niet overal in Breda een zogeheten 6-minutenzone aanwezig is. II. Spreiding wel bekend; toegankelijkheid, beschikbaarheid en bruikbaarheid nog niet overal Er is een format ontwikkeld om deze aspecten in beeld te brengen (zie bijlage 1). In sommige gebieden is het invullen daarvan al ter hand genomen. Pas wanneer gegevens over toegankelijkheid, bereikbaarheid en bruikbaarheid ook bekend zijn, kunnen daadwerkelijk conclusies getrokken worden over witte plekken, knelpunten en noodzakelijke vervolgacties (o.a. het plaatsen van nieuwe AED´s, het verplaatsen van AED´s naar een buitenkast). III.Gebiedsgerichte bijeenkomsten verschillend van aard Dat de bijeenkomsten in de 9 gebieden verschillend verlopen is eigen aan de door de gemeente gekozen strategie. Het was juist de bedoeling aan te sluiten bij initiatieven in de samenleving en de verantwoordelijkheid daar te leggen. IV. Vooraf vastgestelde stapsgewijze aanpak blijkt in de praktijk anders uit te pakken Met name vijf oorzaken liggen hieraan ten grondslag: a) EHBO-verenigingen zijn niet allemaal aan één bepaalde werkgebied verbonden: Bij de start werd er min of meer van uitgegaan dat de EHBO-verenigingen een belangrijke rol zouden spelen in de totstandbrenging van een AEDnetwerk. In de dorpskernen is die vooronderstelling juist gebleken. In de 5 stadsdelen niet. De verschillende EHBO-verenigingen hebben hun leden en cursisten verspreid over Breda. b) Doel om tijdens startbijeenkomst een trekker te benoemen was té hoog gesteld: Slechts tijdens één startbijeenkomst werd direct een trekker gevonden. In enkele gebieden bleek bovendien dat er een stap overgeslagen was: niet alle deelnemers waren op de hoogte van de werking van een AED en het belang van een AED-netwerk. c) Aanpak was veel tijdsintensiever dan vooraf werd ingeschat: In het plan van aanpak voor de uitvoering van de gebiedsgerichte aanpak was ca. 20 uur GGD en ca. 20 uur GHOR-ondersteuning opgenomen. In de praktijk bleek het traject veel tijdsintensiever te zijn. Zo kostte onder andere het uitnodigen van de betrokkenen voor de startbijeenkomst veel tijd. In plaats van in 9 gebieden tegelijk beginnen was een gefaseerde aanpak effectiever geweest. d) GGD kon niet de adequate ondersteuning bieden die nodig was: Grote werkdruk bij de GGD heeft tot vertraging geleid. Het belemmerde ook de zorgvuldige communicatie met de betrokkenen (stukken ter vergadering uitgedeeld, late uitnodiging/ verplaatsing van afspraken). Met name is dat vervelend omdat het hier gaat om betrokkenen die op vrijwillige basis een bijdrage leveren. Niet van iedere bijeenkomst is een verslag beschikbaar gesteld. De resultaten uit alle bijeenkomsten zijn wél verwerkt in deze rapportage. e) Tot begin 2009 heeft de GHOR weinig personele inzet gepleegd.
4
V. Het sms-alertsysteem biedt betere kansen om een AED-netwerk tot stand te brengen: In februari 2009 is het aed-alertsysteem ingevoerd. Gediplomeerde AED-bedieners kunnen zich aanmelden bij www.aed-alert.nl. Ook AED-apparaten kunnen aangemeld worden. Bij een 112-melding van een hartstilstand stuurt de Gemeenschappelijke Meldkamer eerst een (meestal twee) ambulance op weg. Direct daarna ontvangt aed-alert een signaal.
Hoe werkt AED-Alert? Nadat 112 is gebeld wordt vanuit de meldkamer de lekenhulpverlening opgestart. AED-Alert bestaat uit een database met mensen die hebben aangegeven mee te willen werken aan het project en die kunnen reanimeren en/of defibrilleren. Op het moment dat de meldkamer de postcode ingeeft van de locatie waar het slachtoffer zich bevindt, gaat AEDAlert aan het werk. Het selecteert alle mensen die kunnen reanimeren en op een postcode wonen/werken binnen een straal van bijvoorbeeld 500 meter van het slachtoffer. Deze mensen krijgen dan allemaal een sms-bericht met daarin de locatie waar het slachtoffer zich bevindt en de boodschap daarheen te gaan en te starten met reanimatie. Tegelijkertijd kijkt het programma welke AED’s zich binnen een straal van bijvoorbeeld 500 meter van het slachtoffer bevinden. Daarna stuurt het programma op dezelfde wijze een bericht aan alle mensen die binnen een straal van 300 meter van elk van deze AED’s wonen/werken. In dit bericht wordt de hulpverlener opgeroepen om de AED op te halen en vervolgens naar het slachtoffer te gaan. Op deze wijze wordt voorkomen dat er onnodig tijdverlies optreedt doordat er bijvoorbeeld pas door de aanwezigen bij het slachtoffer wordt besloten dat de AED gehaald moet worden of, erger nog, dat er helemaal geen AED gehaald wordt omdat men niet van het bestaan afweet. In het sms-bericht wordt immers de locatie van de AED aangegeven. Door de scheiding aan te brengen tussen mensen die kunnen reanimeren en mensen die kunnen defibrilleren wordt nodeloos tijdverlies voorkomen. Met AED-Alert wordt een slachtoffer snelle en adequate hulp geboden waardoor de kans op overleven toeneemt.
VI. Communicatie is een cruciaal aandachtspunt: Met goede communicatie kunnen verschillende doelen bereikt worden: - Burgers weten wat een AED is, waarom een AED-netwerk belangrijk is - Burgers weten waar de AED´s hangen - Burgers zijn gestimuleerd zich op te laten leiden tot AED-bediener - Eigenaren van AED-apparaten zijn gestimuleerd deze aan te melden bij een sms-alert - Gediplomeerde AED-bedieners zijn gestimuleerd zich aan te melden bij een sms-alert - Betrokkenen kennen de antwoorden op vaak gestelde vragen (FAQ´s); Tijdens de bijeenkomsten zijn uiteenlopende praktische vragen aan de orde gesteld, namelijk: Wie betaalt elektrodes en batterijen na gebruik? (´eigenaar´/ ´is vaak op te nemen in onderhoudscontract´) Is een AED-bediener aansprakelijk als er iets mis gaat? („verzekerd via overkoepelende EHBO-bond‟)
5
Móet je altijd reageren als je een sms-alert ontvangt? („aanmelding bij sms-alert geschiedt op vrijwillige basis; burgers hebben verplichting hulp te verlenen‟) Wie is verantwoordelijk bij verlies of diefstal? Hoe om te gaan met mensen die een medaillon dragen dat zij niet gereanimeerd willen worden? Wie heeft/ neemt verantwoordelijkheid voor nazorg? („EHBO of St. Reanimatie AED Onderwijs, met evt. verwijzing naar huisarts of ggz; slachtofferhulp sluit niet voldoende aan‟) Klopt het dat sportverenigingen via Breda Actief een gratis AEDopleiding kunnen volgen? (´ja´; nb. Mogelijkheden voor andere vrijwilligersorganisaties nagaan) Welke subsidiemogelijkheden zijn er (o.a. ook via buurtbudget of via exploitatie gebouwen?) De GHOR heeft eerder initiatieven de mogelijkheid geboden een AED-journaal te vullen en (met een kleine financiele bijdrage) te verspreiden. In de verschillende gebieden is positief gereageerd op het voorstel een AED-journaal te verspreiden met een ´algemene AED-zijde´, en een gebiedsgericht ingekleurde andere zijde. Ook bijdragen via wijk- en dorpskranten en websites werden actief aangeboden. Goede voorbeelden zijn www.reanimatieleren.nl, www.ehboulvenhout.nl en www.reanimatieprinsenbeek.nl. De Veiligheidsregio heeft onlangs een AED-flash ontwikkeld met het doel AED breed onder de aandacht te brengen.
6
5.2. Resultaten en conclusies pér gebied 5.2.1. Prinsenbeek Genodigden - EHBO Prinsenbeek - Stichting Reanimatie Prinsenbeek - KBO - Dorpsraad Prinsenbeek - Stichting Reanimatie- en AED Onderwijs Breda e.o.
Betrokkenen - EHBO Prinsenbeek - Stichting Reanimatie Prinsenbeek (samen trekker in Stichting Heartsafe) - KBO
Aantal bijeenkomsten: 3 (23-9-08; 4-11-08; 20-1-09). Stand van zaken: Voor zover nu bekend zijn totaal 13 AED-apparaten aanwezig (Postcodes 4841 AC, AT, GG, JH, KG, MT, NA, NN, PA, PR, RR, XC en XC). Prinsenbeek had voor de start al het eigen projectplan ´Prinsenbeek hartsafe´ van de EHBO-vereniging Prinsenbeek en de Reanimatiestichting Prinsenbeek i.o., 26 september 2006). Gegevens over toegankelijkheid, beschikbaarheid en bruikbaarheid pér apparaat zijn tijdens bijeenkomsten geïnventariseerd (zie ook artikel BN/ De Stem hieronder) en beschikbaar via de website van de Stichting Reanimatie Prinsenbeek. Oprichting stichting werd overwogen, met name vanwege vastleggen van verantwoordelijkheden (is inmiddels gebeurd). De Dorpsraad Prinsenbeek gaf tijdens de startbijeenkomst aan niet verder te willen deelnemen vanwege de gemeentelijke beleidslijn (geen financiele middelen beschikbaar stellen, wél ondersteuning bij inbedding in samenleving). De GGD West-Brabant heeft 3 bijeenkomsten ondersteund en aangeboden als helpdesk te willen blijven functioneren. Conclusie: AED-netwerk loopt. Inmiddels is de Stichting Heartsafe opgericht, die de kar trekt. Dit gebied behoort tot de best practices2. Voorgesteld wordt in een overleg met de trekker de actuele stand van zaken te verkrijgen en een ondersteuningsaanbod m.b.t. communicatie te doen (AEDjournaal). ´Prinsenbeek bouwt eigen AED-netwerk datum: 18/03/09 tijd: 08:35 auteur: Floor van Gelderen PRINSENBEEK – In Prinsenbeek moet de komende maanden een netwerk van automatische externe defibrillators (AED‟s) komen te hangen. Daarmee kunnen mensen gereanimeerd worden voordat een ambulance ter plaatse is. Het eerste exemplaar wordt in april bij de tennis- en voetbalvereniging gehangen. Over de subsidiëring van het plan is nog niets bekend. “We hebben een verzoek voor subsidie ingediend bij de Kruisvereniging”, vertelt Hans Visseren, bestuurslid van stichting Heartsafe. Of dat erdoor komt, dat weten we nog niet. Het zijn nogal kosten die we maken. Een AED kost al 2000 euro. De speciale buitenkast kost zo‟n 700, 800 euro. Dat zijn geen kleine bedragen.”
2
Voor de indeling ´best-practices´, ´starters´en ´blanco´s´ wordt verwezen naar hoofdstuk 6.
7
Het idee ontstond volgens Visseren twee jaar geleden. “Destijds gebeurde er twee vervelende incidenten op het tennispark. Allebei de keren kreeg iemand hartstilstand. Toen dachten we, we willen kijken wat we er mee, of eigenlijk tegen kunnen doen.” De tennis- en voetbalvereniging hebben afgelopen winter 60 a 70 opgeleid voor het gebruik van de AED. Ook kunnen zij handmatig reanimeren. De AED bij het sportpark komt in een beveiligde buitenkast aan de buitenmuur. “Zodat iedereen op het sportpark er snel bij kan zijn. Ook de nabije omgeving kan er dan gebruik van maken.” De speciale buitenkast werkt met een pincodeslot. Hans Visseren zegt dat de stichting nog moet bekijken hoe ze de toegang daartoe gaan regelen. “We zitten eraan te denken om mensen die de opleiding hebben gehad te informeren over de code. Ook zouden we 112 kunnen inlichten. Als iemand dan 112 belt in de regio, dat zij dan de code kunnen geven. We willen ook graag toezicht op de kast.” Hoe dat precies eruit gaat zien is nog niet bekend. Waar de andere AED‟s komen te hangen, wordt nog bekeken. “Ze moeten in ieder geval verspreid zijn over het dorp zodat iedereen er toegang toe heeft. We moeten nog bekijken hoe deze hartapparaten gaan worden bediend. Misschien kunnen mensen die de reanimatieopleiding hebben gehad meewerken, bijvoorbeeld dat ze worden opgeroepen als iemand 112 belt. Zij zijn dan snel ter plekke en kunnen dan levens redden.”
5.2.2. Teteringen Genodigden - EHBO Teteringen - Dorpsraad Teteringen (werkgroep Wonen, Zorg en Welzijn) - Plaatselijke Kruisvereniging -
TOV (Teteringse Ondernemers Vereniging) ´t Web Huisarts Zuiderhout, Stichting Reanimatie en AED Onderwijs Breda e.o.
Betrokkenen - EHBO Teteringen - Dorpsraad Teteringen (werkgroep Wonen, Zorg en Welzijn) - Plaatselijke Kruisvereniging (trekker) - TOV (Teteringse Ondernemers Vereniging) - ´t Web - Huisarts - Zuiderhout,
Aantal bijeenkomsten 3 (15-1-09; 26-3-09; 11-5-09). Stand van zaken: Voor zover nu bekend zijn er totaal 9 AED-apparaten aanwezig (Postcodes 4847 AJ, BE, DK, EJ, EJ, EJ, EZ, KN en TK). De TOV heeft zich bereid verklaard om op strategische plaatsen AED´s te willen plaatsen. Gegevens over toegankelijkheid, beschikbaarheid en bruikbaarheid pér apparaat zijn nog niet geïnventariseerd (stond geagendeerd voor 11-5-09). Spreiding op het eerste gezicht redelijk Opgeleide AED-bedieners nog niet geïnventariseerd. Er is een trekker aanwezig. De GGD West-Brabant heeft de startbijeenkomst ondersteund. Daarna fungeerde de GGD West-Brabant als helpdesk (o.a. bij voorbereiding bijeenkomst 11 mei 2009). Conclusie: Er is een goede basis voor een AED-netwerk. Er is een trekker aanwezig. Het netwerk onderneemt op dit moment verschillende acties: - Verder in kaart brengen van apparaten - Inventariseren toegankelijkheid, beschikbaarheid en bruikbaarheid en aantal gediplomeerde AED-bedieners Voor een later moment staat de bestuursstructuur geagendeerd.
8
Dit gebied behoort tot de best practices. Voorgesteld wordt om in een overleg met de trekker de actuele stand van zaken te verkrijgen en een ondersteuningsaanbod m.b.t. communicatie te doen (AED-journaal).
5.2.3. Ulvenhout Genodigden - EHBO Ulvenhout - Stichting Reanimatie en AED Onderwijs Breda e.o - Wijkagent - Wijkcontactpersonennetwerk - Ondernemersvereniging Ulvenhout - Dorpsraad Ulvenhout.
Betrokkenen - EHBO Ulvenhout (trekker)
-
Wijkagent Wijkcontactpersonennetwerk Ondernemersvereniging Ulvenhout Dorpsraad Ulvenhout.
Aantal bijeenkomsten voor zover bekend: 1 (7-1-09) Stand van zaken: Voor zover nu bekend zijn in totaal 8 AED-apparaten aanwezig (Postcodes 4851 AT, CA, CN, CP, EA, EL, SJ en SM). Voor dit gebied was door de EHBO-vereniging al een eigen plan uitgewerkt. Gegevens over toegankelijkheid, beschikbaarheid en bruikbaarheid pér apparaat zijn reeds geïnventariseerd en worden door de EHBO-vereniging op via een PPT helder in beeld gebracht. Opgeleide AED-bedieners krijgen via deze beelden inzicht in toegankelijkheid, beschikbaarheid en bruikbaarheid AED-apparaten in Ulvenhout. De contactpersonen uit het Wijkcontactpersonennetwerk zien rol voor zichzelf m.b.t. communicatie. Men wil in Ulvenhout zo spoedig mogelijk een AED-journaal uitbrengen. Aandacht voor nazorg wordt benadrukt. Conclusie: Het AED-netwerk loopt. Zie hiervoor http://ehboulvenhout.come2me.nl/713720/AED. Dit gebied behoort tot de best practices. Voorgesteld wordt in een overleg met de trekker de actuele stand van zaken te verkrijgen en een ondersteuningsaanbod m.b.t. communicatie te doen (AED-journaal).
5.2.4. Bavel Genodigden - EHBO Bavel - Dorpsraad Bavel - Stichting Reanimatie en AED Onderwijs Breda e.o.
Betrokkenen - EHBO Bavel - Dorpsraad Bavel - Stichting Reanimatie en AED Onderwijs Breda e.o.
Aantal bijeenkomsten: 1 (7-10-08) Stand van zaken: Voor zover nu bekend zijn in totaal 5 AED-apparaten aanwezig (Postcodes 4854 AB, CB, CP, NV en PN). Gegevens over toegankelijkheid, beschikbaarheid en bruikbaarheid pér apparaat zijn nog niet geïnventariseerd.
9
Spreiding op eerste gezicht redelijk. Opgeleide AED-bedieners nog niet geïnventariseerd. Met name wordt aandacht gevraagd voor goede nazorg. Dorpsraad wil bijdrage aan communicatie geven. Er is vooralsnog geen trekker aanwezig. De GGD West-Brabant heeft startbijeenkomst ondersteund. De geplande vervolgbijeenkomst kon vanwege afwezigheid van GGD geen doorgang vinden.
Conclusie: Een basis voor een AED-netwerk is wel aanwezig. Hiervoor moet hernieuwd contact opgenomen worden en in samenspraak gewerkt worden aan: - het in kaart brengen van apparaten - inventariseren van toegankelijkheid, beschikbaarheid en bruikbaarheid - aanstellen trekker - communicatie. Dit gebied behoort tot de starters. Voorgesteld wordt alle betrokkenen uit te nodigen voor een bijeenkomst met het doel samenwerkingsafspraken te maken en een trekker te benoemen.
5.2.5. Breda Centrum Tot dit gebied behoren Fellenoord, Schorsmolen, Valkenberg, Stationsbuurt en Chassé/ Oud-Boeimeer. Genodigden - EHBO vereniging Breda Centrum - Stichting Reanimatie en AED Onderwijs Breda e.o - Wijkraad Fellenoord/Schorsmolen - Wijkraad Stadshart/ Valkenberg - Wijkraad Chassé/ Oud-Boeimeer - Fysiocollectief, praktijk Rietveld - Apotheek Motké Poels - Chassé Theater - Rode Kruis
Betrokkenen - EHBO vereniging Breda Centrum - Stichting Reanimatie en AED Onderwijs Breda e.o - Wijkraad Fellenoord/Schorsmolen - Wijkraad Stadshart/ Valkenberg - Wijkraad Chassé/ Oud-Boeimeer - Fysiocollectief, praktijk Rietveld - Apotheek Motké Poels
Aantal bijeenkomsten tot nu toe: 2 (29-1-09; 18-3-09). Stand van zaken: Voor zover nu bekend zijn in totaal aanwezig 35 AED-apparaten aanwezig (Postcodes 4811 AZ, AZ, BB, BB, BB, DD, DD, DH, DH, DJ, DX, DZ, DZ, DZ, ET, ET, GH, GM, GS, HR, HS, KA, LW, MA, NA, TA, VM, VX, VX, VX, WX, XG, XS, XS en ZM). Gegevens over toegankelijkheid, beschikbaarheid en bruikbaarheid pér apparaat zijn nog niet geïnventariseerd. Spreiding op eerste gezicht redelijk m.u.v. Schorsmolen. Gezien groter risico vanwege groot aantal aanwezige mensen extra aandacht voor winkel- en uitgaansgebied. Opgeleide AED-bedieners in centrum nog niet geïnventariseerd. Wijkraden willen bijdrage leveren in communicatie (o.a. artikel plaatsen in wijkkranten). Er is vooralsnog geen trekker aanwezig.
10
GGD West-Brabant heeft beide bijeenkomsten ondersteund. Gemist werd een introductie op de werking van een AED en het belang van een AEDnetwerk. Apparatuur werkte helaas niet tijdens startbijeenkomst.
Conclusie: Er is een basis voor een AED-netwerk is aanwezig. Hiervoor zijn nog wel een aantal acties noodzakelijk, namelijk: - in kaart brengen apparaten - inventariseren toegankelijkheid, beschikbaarheid en bruikbaarheid - trekker benoemen - communicatie Het gebied wordt uitgebreid met de wijk Belcrum (zie hierna onder 5.2.6.). Breda-Centrum behoort tot de starters. Voorgesteld wordt alle betrokkenen (inclusief St. Wijkraad Actiecomité Belcrum en Groepsprakijk voor Fysiotherapie en Orthopaedische Manuele Therapie Monné cs.) en, gezien hun belangstelling op 1812-07, het Rode Kruis uit te nodigen voor een bijeenkomst met het doel samenwerkingsafspraken te maken en een trekker te benoemen.
5.2.6. Breda Noord Oost Tot dit gebied behoren: Hoge Vucht, Doornbos, Linie en Belcrum. Genodigden - KNV EHBO afd. Breda - Apotheek Hoge Vucht - Overleg Breda Noord - St. Buurthuis Geeren Noord - Bewoners Belangen Vereniging Geeren Noord - St. Wijkraad Actiecomité Belcrum - Bewoners Belangen Vereniging 164 - Groepsprakijk voor Fysiotherapie en Orthopaedische Manuele Therapie Monné cs. - Stichting Reanimatie en AED Onderwijs Breda e.o.
Betrokkenen
-
-
St. Buurthuis Geeren Noord Bewoners Belangen Vereniging Geeren Noord St. Wijkraad Actiecomité Belcrum Bewoners Belangen Vereniging 164 Groepsprakijk voor Fysiotherapie en Orthopaedische Manuele Therapie Monné cs. Stichting Reanimatie en AED Onderwijs Breda e.o.
Aantal bijeenkomsten tot nu toe: 1 (2-2-09). Stand van zaken: Voor zover nu bekend zijn in totaal 18 AED-apparaten aanwezig (Postcodes 4816 AA, AP, CZ, CZ, GD en KA; 4826 AA, AA, AB, AB, AB, CX, DL, HB, HT en HT; 4827 EG en LN). Gegevens over toegankelijkheid, beschikbaarheid en bruikbaarheid pér apparaat zijn nog niet geïnventariseerd. Op eerste gezicht wel aantal witte plekken (Belcrum, Wisselaar, Geeren-Zuid) . EHBO-vereniging was ondanks positieve reactie op uitnodiging niet aanwezig en heeft zich ook niet afgemeld. Tip: ook winkeliersvereniging en Vugterhage uitnodigen voor volgend overleg. Gemist werd een introductie op de werking en het belang van een AED(netwerk). Wél is er bereidheid om actief mee te werken.
11
Aanwezigen adviseren eerst contact te leggen met de heer v.d. Berg van Overleg Breda Noord (wel uitgenodigd, niet aanwezig) en pas daarna opnieuw bijeen te komen. Er is vooralsnog geen trekker aanwezig. Betrokkenen uit Belcrum gaven aan op grond van ´reguliere indeling´ aan te willen sluiten bij Breda Centrum.
Conclusie: Een basis voor een AED-netwerk is nog niet aanwezig. Het gebied valt onder de blanco´s. Voorwaarde is allereerst overleg met de EHBO vereniging (KNV EHBO afd. Breda) en het Overleg Breda Noord. Andere aanwezigen toonden tijdens de startbijeenkomst grote bereidheid om inzet te leveren.
5.2.7. Breda Noord West Onder dit gebied vallen de Haagse Beemden, Princenhage, Westerpark, Heuvel, Tuinzigt en Haagpoort. Genodigden - EHBO St. Christophorus Princenhage - Bekom -
Ondernemers Vereniging Woonboulevard Breda Stichting Reanimatie en AED Onderwijs Breda e.o Dorpsraad Princenhage Wijkraad Tuinzigt/ Westerpark Buurtcentrum Tuinzigt Oranjehaeve De Kleine Hoeve Fysiotherapie Westerpark/ Tuinzigt Praktijk voor fysiotherapie De Heuvel Paramedisch centrum Heksenwiel Stichting Wijkbelang Heuvel Apotheek Tuinzigt Huisartsen
Betrokkenen - EHBO St. Christophorus Princenhage - Bekom - BCC Breda - Ondernemers Vereniging Woonboulevard Breda - Stichting Reanimatie en AED Onderwijs Breda e.o - Dorpsraad Princenhage - Wijkraad Tuinzigt/ Westerpark - Buurtcentrum Tuinzigt - Oranjehaeve - De Kleine Hoeve - Fysiotherapie Westerpark/ Tuinzigt
Aantal bijeenkomsten tot nu toe: 1 (17-2-09). Stand van zaken: Voor zover bekend zijn in totaal 29 AED-apparaten aanwezig (Postcodes: 4812 BC, GT, PR en XN; 4813 AV, EC, PM en XH; 4814 EJ; 4815 HK, HK en NG; 4822 AT, NJ, NJ, RK en TV; 4823 AA, HA, JV, JX en JZ; 4824 DA, KA en SB; 4837 BR en BV; 4838 EW; Beheerdersruimte Asterdplas). Gegevens over toegankelijkheid, beschikbaarheid en bruikbaarheid pér apparaat zijn nog niet geïnventariseerd. Wel bereidheid aanwezig om dat te gaan doen. Spreiding laat op eerste gezicht witte plekken zien in Westerpark en Heuvel.
12
Gezien groter risico vanwege groot aantal aanwezigen extra aandacht voor de Woonboulevard (idem voor toegang andere spoedhulpverlening). Opgeleide AED-bedieners nog niet geïnventariseerd. Gebied wordt te groot gevonden door betrokkenen. Voor een netwerk is een gebied met al bestaande cohesie nodig. Er is vooralsnog geen trekker aanwezig. Tijdens de startbijeenkomst is afgesproken om de reeds bekende AEDlocaties door de GGD West-Brabant te verdelen over de aanwezigen ter invulling van het format. Dit is nog niet gebeurd. Op 1 juli jl. heeft een apart overleg plaatsgehad met de Bekom. De Bekom is vooralsnog afwachtend om een rol te gaan vervullen in een AED-netwerk. Het belang ervan wordt nadrukkelijk wel onderschreven.
Conclusie: Een basis voor een AED-netwerk is aanwezig. Voorgesteld wordt het gebied te splitsen in 2 deelgebieden: Haagse Beemden en de overige wijken, Heuvel-TuinzigtHaagpoort, Princenhage-Westerpark. Aan het gebied ´overige wijken´ zal gezien de door hen aangegeven betrokkenheid ook het Buitengebied Zuidwest toegevoegd worden (Wijkraad Buitengebied Zuidwest) Beide gebieden behoren tot de starters. Voorgesteld wordt in beide gebieden de betrokkenen uit te nodigen voor een bijeenkomst met het doel om tot samenwerkingsafspraken te komen en een trekker te benoemen.
5.2.8. Breda Zuid Oost Tot dit gebied behoren de wijken Brabantpark, Driesprong, Heusdenhout, IJpelaar, Blauwe Kei, Overakker en Nieuw Wolfslaar. Genodigden - Wijkraad IJpelaar/ EHBO vereniging Breda Centrum (één persoon) - Kringapotheek De IJpelaar - Stichting Reanimatie- en AEDonderwijs Breda e.o. - Wijkraad Brabantpark - Wijkraad Heusdenhout - Dewanmaluku - De Burcht - PMC Heudenhout - Apotheek Heusdenhout
Betrokkenen - Wijkraad IJpelaar/ EHBO vereniging Breda Centrum (één persoon) - Kringapotheek De IJpelaar
Aantal bijeenkomsten tot nu toe: 1 (7-4-09). Stand van zaken: Voor zover bekend zijn er totaal 23 AED-apparaten aanwezig (Postcodes: 4817 GA, HA, JT, JX, LR, ME, VG, ZH, ZK en ZK; 4818 CG; 4834 HC, KR, LK, NJ, PR, SN, SR,TM, WK, XK en XN; 4835 AG). Tijdens de bijeenkomst bleken veel genodigden verhinderd te zijn. De meesten hebben, zij het achteraf, allemaal een reden voor verhindering aangegeven. Gegevens over toegankelijkheid, beschikbaarheid en bruikbaarheid pér apparaat zijn voor een gedeelte geïnventariseerd en te vinden op www.ehbobreda@nl. De EHBO-vereniging Breda Centrum en de Wijkraad
13
IJpelaar zijn zelf actief m.b.t. AED (zie artikel uit de Wijkkrant voor IJpelaar en Overakker van februari 2009; http://www.ehbobreda.nl/downloads/wijkkrant037.pdf).
Voor het overige is de toegankelijkheid, bereikbaarheid en bruikbaarheid nog niet in beeld gebracht. Op eerste gezicht lijkt in elk geval Heusdenhout een witte vlek. In IJpelaar doet zich de bijzondere situatie voor dat zich daar een door de gemeente geschonken AED-apparaat bevindt. Het onderhoudscontract op dit apparaat is verlopen en de eigenaar (wijkraad) zoekt middelen hiervoor. Opgeleide AED-bedieners in Zuidoost nog niet geïnventariseerd. Er zijn vooralsnog weinig betrokkenen en geen trekker. De GGD West-Brabant en de GHOR Midden- en West-Brabant hebben de startbijeenkomst ondersteund.
Conclusie: Een basis voor een AED-netwerk is nog niet aanwezig. Het gebied wordt vooralsnog ondergebracht bij de blanco´s. Voorgesteld wordt het gebied gezien de onderlinge sociale betrokkenheid te splitsen in 2 deelgebieden: Brabantpark/ Heusdenhout/ Driesprong en Overakker/ IJpelaar/ Blauwe Kei/ Nieuw Wolfslaar. Voorgesteld wordt pér gebied een nieuwe startbijeenkomst uit te schrijven.
5.2.9. Breda Zuid West Tot dit gebied behoren: Ginneken, Ruitersbos, Boeimeer, Zandberg en het Buitengebied Zuidwest. Genodigden - EHBO vereniging Ginneken - Stichting Reanimatie en AED Onderwijs Breda e.o - Wijkraad Buitengebied Zuidwest - Stichting Zandberg West - Vereniging Ginneken = Ginneken - Fysiotherapiepraktijk Ginneken - Stichting Wijkraad Zandberg Oost - Wijkraad Boeimeer
Betrokkenen - EHBO vereniging Ginneken - Stichting Reanimatie en AED Onderwijs Breda e.o - Wijkraad Buitengebied Zuidwest - Stichting Zandberg West - Vereniging Ginneken = Ginneken
Aantal bijeenkomsten tot nu toe: 2 (2-2-09; 9-3-09).
14
Stand van zaken: Voor zover nu bekend zijn er in totaal 14 AED-apparaten aanwezig (Postcodes: 4817 JX; 4818 BV en BV, NH, RA en SJ; 4819 BD en ED; 4836 AC, AC en AC; 4837 BW; 4838 GT; Beheerdersruimte Galderse Meren). Gegevens over toegankelijkheid, beschikbaarheid en bruikbaarheid pér apparaat zijn nog niet geïnventariseerd. Speciale aandacht werd gevraagd voor horecagedeelte op Ginnekenmarkt (veel bezoekers, verhoogd risico). Stichting Bruisend Ginneken heeft voornemen om bij activiteiten een apparaat beschikbaar te gaan stellen. Opgeleide AED-bedieners nog niet geïnventariseerd. Wijkraden willen artikel plaatsen in wijkkranten. Er is vooralsnog geen trekker aanwezig. Wel bereidheid tot medewerking. Er wordt op gewezen dat het moeilijk is om vrijwilligers te krijgen. Betrokkenen vinden niet duidelijk welke verantwoordelijkheid zij op zich nemen als zij deelnemen in een AED-netwerk. EHBO-vereniging geeft aan dat haar werkgebied zich niet beperkt tot Breda Zuidwest, maar dat zij cursisten/ leden heeft over geheel Breda e.o.. Wijkraad Buitengebied is verrast door ´niet vergeten´ van de buitengebieden Effen, Liesbosch, De Rith, Ruitersbos en Mastbos. Zij voelen op grond van ´reguliere indeling´ echter meer affiniteit met wijk Princenhage. Conclusie: Een basis voor een AED-netwerk is aanwezig. Dit gebied behoort tot de starters. Voorgesteld wordt alle betrokkenen uit te nodigen voor een bijeenkomst met het doel samenwerkingsafspraken te maken en een trekker te benoemen.
6. Voorstel voor vervolg Voorgesteld wordt om voort te gaan op de reeds bereikte resultaten en voor het vervolg concrete, haalbare, tijdgebonden en meetbare doelen vast te leggen. Onderstaande doelen dienen dus nog wel nader onderbouwd te worden. De GGD verricht hiervoor het voorwerk en zal dit voorleggen aan de stuurgroep. Daarmee is voor iedereen duidelijk wat nagestreefd wordt. Uitgangspunt blijft een stimulerende, signalerende en verbindende rol van de gemeente. Daarbij wordt vastgehouden aan het oorspronkelijke collegebesluit van november 2007. Wel wordt voorgesteld een (kleine) bijdrage ten behoeve van communicatie beschikbaar te stellen (zie onder doel 4). Met de GGD West-Brabant (en de GHOR Midden- en West-Brabant) is de afspraak gemaakt dat ervoor gezorgd wordt dat onderstaande doelen kunnen worden verwezenlijkt. Doel 1. Van alle tot nu toe bekende 154 AED-apparaten is de toegankelijkheid, beschikbaarheid en bruikbaarheid bekend. Aanvankelijk was het de bedoeling dat het hiertoe ontworpen format ingevuld zou worden door betrokkenen bij de gebiedsgerichte netwerken. Aangezien lang nog niet alle netwerken zijn verwezenlijkt, wordt nu voorgesteld dat de GGD deze inventarisatie op zich neemt. Dit zal via een mailing namens de stuurgroep geschieden. De adressen van alle 154 AED´s zijn immers bekend. De brief gaat medio 15 september 2009 uit, met het verzoek om voor 6 oktober te reageren. De gegevens zullen gekoppeld worden aan de spreidingskaart.
15
Doel 2. Op grond van de resultaten uit doel 1 zijn door de Stuurgroep witte plekken, knelpunten en vervolgacties in beeld gebracht. Tijdens de stuurgroepvergadering die in de loop van november 2009 gehouden gaat worden, zal dit doel nader besproken worden. De GGD gaat vervolgens aan de slag met de afgesproken vervolgacties. Doel 3. Op grond van deze vervolgacties krijgen de gebiedsgerichte netwerken een nieuwe input. Dit gaat gefaseerd gebeuren, waarbij gewerkt wordt met drie categorieën: 1. de best practices (waar al een trekker aanwezig is en het netwerk draait; in totaal 3) 2. de starters (waar in potentie belangstelling bestaat om een bijdrage te leveren aan een AED-netwerk; in totaal 5) 3. de blanco´s (waar nog een basis gelegd moet worden; in totaal 3). Nb: in plaats van in 9 gebieden, wordt op grond van verbondenheid in de praktijk in het vervolg gewerkt in 11 gebieden; Breda Noord West is daarbij verdeeld in aan de ene kant het gebied Haagse Beemden en aan de andere kant de overige wijken. Breda Zuid Oost is verdeeld in Brabantpark/ Heusdenhout/ Driesprong en IJpelaar/ Overakker/ Blauwe Kei/ Nieuw Wolfslaar. Daarnaast is sprake van enkele kleine verschuivingen (zo is Belcrum toegevoegd aan Breda Centrum). Deze gefaseerde aanpak vindt verspreid over 2009/ 2010 plaats. Daarnaast zal de stuurgroep nauwkeuriger formuleren wat onder een netwerk verstaan wordt (Nb. Met een onderscheid naar een netwerk van AED´s en een netwerk van personen). Doel 4. Er verschijnt een AED-journaal met een algemene AED-zijde en een gebiedsgerichte zijde (voor de communicatiedoelen zie 5.1.). De algemene zijde is in oktober 2009 gereed. De gebiedsgerichte zijde wordt meegenomen in de gefaseerde aanpak uit doel 3. Voor het AED-journaal kan gebruik gemaakt worden van het vaste format van de GHOR (Midden- en West-Brabant) en haar afspraken met de drukker. Op basis van een voorlopige offerte mag uitgegaan worden van kosten van ca. € 6.200,-- voor 11 versies. De gebiedsgerichte netwerken zullen worden verzocht de verspreiding op zich te nemen. Inmiddels zijn hiermee al goede ervaringen opgedaan. Zo hebben in een gebied de wijkcontactpersonen aangeboden het journaal te verspreiden. In enkele andere gebieden is aangeboden het journaal tegelijkertijd met de wijkkranten te verspreiden. Doel 5. De stuurgroep AED rapporteert in februari 2010 én in december 2010 over de stand van zaken. De GGD zal hiertoe het voorbereidende werk verrichten.
16
Bijlage 1. Format Toegankelijkheid, Bereikbaarheid, Bruikbaarheid. AED en adresgegevens
Concrete hangplaats incl. belangrijke aanvullende gegevens
Toegankelijkheid in tijd
Knelpunten in fysieke toegankelijkheid (o.a. code, slagboom, mag AED meegenomen worden?)
Contactpersoon beheer en onderhoud
Aangemeld bij aed.alert?
Mogen deze gegevens gepubliceerd worden?
1. 2. 3. 4. Etc.
17
