Tussen privaat en publiek, 100 jaar Eerste Wereldoorlog her-denken
Case: De Eerste Wereldoorlog in de Westhoek (van Vlaanderen)
In Flanders fields the poppies blow Between the crosses, row on row, That mark our place; and in the sky The larks, still bravely singing, fly Scarce heard amid the guns below. We are the Dead. Short days ago We lived, felt dawn, saw sunset glow, Loved, and were loved, and now we lie In Flanders fields. Take up our quarrel with the foe: To you from failing hands we throw The torch; be yours to hold it high. If ye break faith with us who die We shall not sleep, though poppies grow In Flanders fields
Take up our quarrel with the foe: To you from failing hands we throw The torch; be yours to hold it high. If ye break faith with us who die We shall not sleep, though poppies grow In Flanders fields
Essex Farm mei 1915
Kanaaldijk Bij Essex Farm 2004 & 1924
Essex Farm 26 april 1915 & vandaag
Dikkebus, begin november 1914
Marcel Pasdeloup en Michel Achard, beiden begraven in Dikkebus, huidige begraafplaats:resp. onbekend en in Artois.
Dikkebus, 1916 & vandaag
Geschiedenis vasthouden of verliezen: Britse graven zijn gebleven, Franse graven zijn verdwenen
« si vis pacem, para bellum. » Deutsche Waffen und Munitionsfabriken
« si vis vitam, para mortem.» Sigmund Freud
S.Freud: Zeitgemässes über Krieg und Tod, 1915.
Railway Dugouts Burial Ground, 1915,1918 & vandaag: „geschiedenis vasthouden‟
Reninghelst NMC 1919 & vandaag „geschiedenis vasthouden‟
Franse herdenking: de geschiedenis reconstrueren
Geschiedenis verliezen, verdwenen Duitse begraafplaats in Bikschote
Verloren of Vermist? Concept van het Missing Memorial (1917)
Menin Gate Memorial to the Missing (bijna 55.000 namen) 24 juli 1927 & vandaag
Last Post – 1928
& vandaag Niet-materieel erfgoed
Verloren of Vermist? Één voor allen... Concept van de onbekende soldaat Wapenstilstand 1920 Paris - London
Regionaal monument: Bretons
Regionaal Monument Vlaams
Private herdenking • Persoonlijke objecten: Odon Van Pevenae(y)ge
Persoonlijke objecten: Karel Lauwers
... De Afwezigen Aanwezig maken...
De Vermisten herdenken
Greg Nottle & William Turner, Ploegsteert, Kerstdag 1914 De foto stond 90 jaar lang in een zilveren lijstje op de schoorsteenmantel “But, can this be a picture of the famous Christmas Truce? They are wearing the same uniform!”
zijn medailles dragen
een privaat/publiek monument oprichten Armand Van Eecke, Miniatuur van het standbeeld dat werd opgericht waar hij viel
Schenking aan het museum
Het ultieme privaat/publieke monument : Käthe KOLLWITZ
Vladslo Soldatenfriedhof Praetbos, Trauernde Eltern (1930)
Herdenken, evolutie in de tijd • 1ste generatie : privaat vs officieel (tijdelijke alliantie) • 2de generatie : verleden vs heden (de oorlog opruimen voor economische doeleinden vs: de oorlog als erfgoed) autoweg
Geruimde bunker 2009
Boezinge bedrijvenzone
• 3de generatie: bewoner vs bezoeker “Het Brugge syndroom”: bewoner vs toerist “Fuck the War”: gêne tgo bezoeker
=> onwetendheid vs specialisme = > opruimen van de tijdelijke alliantie, of die herbevestigen? => transcenderen van het nationale en het officiële
tussen monument en politiek
1972 protest tegen Britse troepen in Noord-Ierland
Een streek een stem geven, 1978 elfnovembergroep
Transcenderen van nationale en officiële connotaties. De verhalen van de “gewone mensen” deden dit altijd al
Altijd iemands vader Altijd iemands kind
Een streek een stem geven, 1992-2007 Vredesconcerten Passendale
2002 concert op Tyne Cot Cemetery, 4500 toeschouwers.
Tyne Cot 2010: WW1 re enactment
Het (oorlogs)landschap houdt alle materiële en immateriële getuigen van deze „uitdagingen‟ en „conflicten‟ vast. => ‘betekenissen’ => ‘zingeving’ Het (oorlogs)landschap is een antropologisch landschap, dat menselijk gedrag laat aflezen, omdat het historische, economische en culturele ‘waarden’ bewaart.
Het antropologische landschap verbindt de materiële en immateriële cultuur van de oorlog en zijn herdenking Materiële cultuur : objecten, militair en civiel Elementen in het landschap : begraafplaatsen, monumenten, relicten, sites op voormalige slagvelden, militaire installaties, boven- en ondergronds, de grote en kleine kenmerken van het landschap zelf (water, hoogtes, beken, wegen, houtkanten,kasteelparken, boerderijen)
immateriële cultuur : Getuigenissen, verhalen, orale geschiedenis, hoge en lage cultuur, literatuur, muziek, plastische kunst... Inclusiviteit: alle slachtoffers (van nationaal naar transnationaal en intercultuur (van Eurocentrisch naar kosmopolitisch), van militair naar humanistisch
Sinds 2006: het oorlogslandschap als focus van de interpretatie
Sinds 2008 de oorlogservaring in wereldwijd perspectief
Mens - Cultuur - Oorlog 5 continenten in Vlaanderen 1914 - 1918
Het antropologische landschap: ontmoetingsplaats met de geschiedenis en hoe we ermee in het reine kunnen komen. Bijvoorbeeld: de familie van Victor Spencer...
Dickebusch Huts Cemetery, Anzac Day 2007
Waka-huia van Pte Victor Spencer
Vanaf 2011
De Namenlijst (samen met Gone West) De inclusieve benadering van alle slachtoffers Inspiratie voor de herdenking
