1
“Wachten op…” ______________________________
Een muzikaal-humoristische schoolvoorstelling over pubers, voor jongeren van de 2° Graad ASO/TSO. “Wachten op…” is een productie van BroedBloeders VZW
www.broedbloeders.be - www.hanenhelder.be
2
1 Intro
Beste leerkracht, Binnenkort komt u met uw klas kijken naar “Wachten op…”, de nieuwste voorstelling van Han Coucke & Helder Deploige. Om u en uw leerlingen voor te bereiden op dit theaterbezoek, geven we graag deze lesmap mee. Ze bevat inhoudelijke informatie over de voorstelling én enkele ideeën om klasactiviteiten i.v.m. dit muzikaal-komische theaterstuk te ontwikkelen. Veel plezier ermee!
“Wachten op….” Pubers! Wie zijn ze? Wat doen ze? Wat drijft hen? Waar komen ze vandaan en vooral: waar gaan ze heen? In deze muzikale theatervoorstelling spelen Han Coucke & Helder Deploige twee leeftijdsgenoten aan de poort van hun puberteit. Kleine jongens met grote-mensendromen. Macho’s met een klein hartje. Klaar voor het leven. Maar welk leven? Dat is nog even afwachten …. Als pubers kruipen Han & Helder in de huid van fictieve personages. In hun rijke verbeelding voeren ze absurde dialogen die betekenis geven aan de eigentijdse leefwereld van jongeren. Actuele thema’s zoals vriendschap, verliefdheid, de vader zoon relatie en overvloedig veel keuze hebben, sturen de gedachtengangen van beide pubers van het kastje naar de muur… Dus wachten ze op iets. Op de dag dat ze volwassen zijn, op de ware liefde, op beterschap, enfin, ze wachten … wachten … wachten …
Tekst & spel: Han Coucke & Helder Deploige Regie: Joris Van Den Brande Muziek: Helder Deploige Licht & geluid: Margriet Blok Decor: Han Coucke, Helder Deploige & Stijn De Roeve Fotografie: Stijn De Roeve Educatieve omkadering: Stijn De Roeve
3
2 De makers
Han Coucke (°1975) gaat door het leven als helft van cabaretduo Gino Sancti en is tegelijk als Han solo de eerste extreem-rechtse stand-up comedian van Vlaanderen. Nog net niet schizofreen genoeg duikt hij ook regelmatig op in het theater (4Hoog Producties, De Kopergietery, NTGent) en de TV-wereld (De Kotmadam, Witse, Flikken, Louis/Louise…). Als comedy- en theatercoach is Coucke sinds enkele jaren een referentie geworden. Hij verleende zijn medewerking aan verschillende workshopprojecten. Deze kweekvijvers leverden talentvolle beginnende comedians op waaronder de Hakims of Comedy. Hij is tevens personal coach & regisseur van komisch uitschot als Freddy De Vadder, Henk Rijckaert, Steven Mahieu en last but not least… Philippe Geubels!
Gentenaar Helder Deploige (°1977) is autodidact multi-instrumentalist, componist, producer en acteur. Hij speelde met oa. Sukilove, Wouter Deprez, Kommil Foo, Flip Kowlier en The Rhythm Junks. In 2003 nam hij zijn eerste solo album op ‘The king lost his crown’ en in 2006 kwam ‘The ceiling is not the sky’ uit, het tweede deel van zijn trilogie. Helder nam de productie van ervaren rotten als Kommil Foo voor zijn rekening en ook het debuut van Berlaen (PIAS, 2011). Als acteur heeft hij verschillende producties op zijn naam. Zo slaan Mich Walschaerts (Kommil Foo) en Helder de handen in elkaar voor de tournee ‘Te gek voor woorden’, om psychiatrische problemen meer bespreekbaar te maken.
Joris Van Den Brande (°1979) studeerde dramatische kunsten/regie aan het Rits in Brussel. Hij maakte vlak na zijn afstuderen de fel geprezen voorstelling ‘Zolderling’ voor Bronks en is sindsdien actief als freelance acteur/maker bij verschillende gezelschappen (Action Malaise, Antigone, De Queeste, Bronks, KVS, De Filharmonie…). Hij speelde verschillende gastrollen op televisie (Witse, Flikken….) en is kernlid van het collectief Lazarus.
3 Een interview met Han & Helder Han & Helder, hoe hebben jullie elkaar leren kennen? Han: Wij hebben elkaar 10 jaar geleden leren kennen via het kindertheater 4Hoog. We creëerden toen de productie ‘Specht’ voor 6-jarigen en daarna ‘Bol de wereld’, beiden geregisseerd door Raf Walschaerts. We hebben toen elke voorstelling meer dan 100 keer gespeeld. We zijn heel veel op tournee geweest en hebben samen het land doorkruist. We zijn naar Oostenrijk en Duitsland geweest en hebben veel bij elkaar gezeten, veel ‘gezeverd’ en geïmproviseerd en toen is de basis van deze voorstelling gelegd zonder dat we het toen echt beseften. Helder: We deden spontaan dingen die niet geschikt waren voor ons doelpubliek. Na verloop van tijd hadden wij zoveel typetjes, sketches en liedjes. En gaandeweg zijn we een verhaal gaan creëren waarin we die waanzin en gekte kwijt zouden kunnen – op een manier dat alles wél zou passen om het voor jongeren te spelen.
4 Jullie werken voor de eerste keer samen met acteur/regisseur Joris Van Den Brande. Hoe kwam die samenwerking tot stand? Han: Heel toevallig. Omdat wij tijdens het creëren onszelf eigenlijk al een beetje regisseren én door onze sterke karakters meteen ook weten wat we willen, werken we graag pas vanaf de eindfase met een ‘echte’ regisseur. En Joris is voor ons de perfecte combinatie omdat hij dat geheel dan weer van op een afstand bekijkt. Met een zeer kritische blik, maar altijd opbouwend om zo een meerwaarde te geven aan ons stuk-inwording. Hoe je het ook draait of keert: je hebt nooit 100% zicht op wat je juist doet in het geheel als je zelf op het podium staat. Wat heeft jullie geïnspireerd om tot deze verhaallijn te komen? Han: Ons uitgangspunt was een voorstelling maken waarin alle typetjes, die we de voorbije jaren ontwikkeld hadden, zouden kunnen thuis brengen. Wij imiteren heel veel mensen die we echt kennen. Wij vergroten die dan uit en maken er een karikatuur van. Op dat vlak zaten we zelfs met een luxeprobleem: we kenden mensen te over die ons inspiratie gaven tot een karikatuur, zonder dat ze het zelf beseften… Helder: Op een bepaald moment combineerden we die typetjes in een verhaal, waarbij we een bepaalde thematiek voor ogen hadden: waar zijn jongeren van 14 tot 18 jaar mee bezig? Niet alleen qua dagelijkse activiteiten, maar vooral ook filosofisch bekeken: hoe kijken jongeren naar het leven? En wat is hun verhouding met hun rolmodellen? Volgen ze hun idolen, of hun ouders… of distantiëren ze zich daar liever van en zoeken ze zelf uit welke weg ze inslaan? Han: Om de personages Han & Helder gestalte te geven op het podium, zijn we voor het stuk vertrokken vanuit een binding met de vaderfiguur, omdat we uiteindelijk twee puberende jongens spelen – die toevallig ook onze echte namen dragen. Het gaat dus niet concreet over onze eigen vaders, maar we beelden elk één extreme houding uit van hoe jongeren tegenover die vaderfiguur kunnen staan: Helder mist zijn vader omdat hij hem nooit gekend heeft, terwijl ik zogezegd een vader heb die tot vervelens toe mijn beste vriend wil zijn zodat ik er eigenlijk van weg wil. Het is allemaal niet waar, maar theatraal is dat interessant natuurlijk. Helder jij bent in deze voorstelling acteur, maar ook muzikant én componist van de muziek in “Wachten op…” Hoe heb je de thematiek van het stuk in muziek vertaald? Helder: Ik zie mezelf niet zozeer als ‘componist’. Ik heb de akkoorden op de tekst gezet en de melodie gezocht. Maar uiteindelijk zijn de basisideeën samen met Han ontstaan. Han: De muziek zelf begint bij Helder, hij is een echte muzikant en ik volg hem daar blindelings in. Dan zoek ik gevoelsmatig mee. Dat instrument klinkt, dat niet, misschien moeten we dat meer combineren met dat, dat vind ik mooi en zo verder. Het is een proces, het is zoeken. Helder: Daar is niet over nagedacht en komt eerder spontaan. Ik heb nooit thuis gezeten en speciaal een nummer daarvoor ‘gecomponeerd’. Ik heb dit meestal ‘on the spot’ gedaan in Han zijn woonkamer: mijn gitaar gepakt, twee akkoorden gespeeld en we waren vertrokken. Het belangrijkste is wat we er juist mee willen zeggen. Jullie personages zijn de ruggengraat van de verhaalstructuur. Als jongere leer je bepaalde vaardigheden aan door het milieu waarin je opgroeit. Herkennen jullie dit in je personage? Helder: Absoluut! Han: De personages die wij spelen, komen allebei uit een totaal ander milieu. Daar gaat het juist allemaal over. Ik heb als personage wel een fantastische vader, maar toch ben ik er niet tevreden mee. Helder heeft geen vader en is er ook niet tevreden over. Het belicht de verschillende situaties waar je kan uit voortkomen ; verschillende soorten
5 gezinsstructuren, een vader die je kent of niet kent. Hoe ga je daar mee om? Strenge ouders, vrije ouders, daar gaat het allemaal over. Wat de mensen verwachten, wat verwachten volwassenen van jou verwachten. En wat verwacht je van jezelf? Dat is puberteit in al zijn facetten. En daar zijn zowel Helder als mijn personage onderdeel van. Welke gevolgen heeft dit voor jullie personages in het verhaal? Helder: Ik wil met mijn personage ten eerste een heel fysiek iemand neerzetten. Iemand die niet alle kansen heeft gekregen in het leven, al van kindsbeen af niet. Net omdat de vaderfiguur in zijn leven ontbrak en dat zorgt voor emotionele barsten in het personage dat ik neerzet. Han is mijn antagonist, het personage dat net tegenovergesteld is aan wat ik speel. Hij heeft wel een vader en wat voor één! Han komt in het verhaal meer uit een nest waar veel keuzes en mogelijkheden werden meegegeven. Han zijn personage is nooit iets tekort gekomen. Maar emotioneel gezien zijn daar evenzeer barsten uit voortgekomen omdat hij een beetje een overdosis aan vaderfiguur over zich krijgt. Han: Ik heb inderdaad een vader, maar voelt het aan alsof ik geen vader heb, omdat hij kost wat kost mijn allerbeste vriend wil zijn. En daarom keurt hij alles, maar dan ook alles, goed wat ik doe. Daardoor is er ook niets meer spannend aan het feit dat ik als puber alles zelf wil ontdekken. Zowel Helder als ikzelf vragen ons door onze verschillende achtergrond af wat een goede vader is? Het besluit is: een vader is een vader, je hebt een vader. Helder zegt het ook op een bepaald moment “wees blij dat je een vader hebt”. In het verhaal proberen wij daar net mee om te gaan ; Helder heeft er nooit één gekend en heeft er zelf één gecreëerd zoals hij hem wil zien. En uiteindelijk neemt hij daar ook afscheid van. Maar ik neem ook afstand van het feit dat ik wel een vader heb, van wie ik vind dat hij niet echt de ideale vader is. Helder: Het stuk vertolkt een soort proces van volwassen worden in het aanvaarden van je vader, van een vaderfiguur. Han: Dat is echt volwassen worden. Dat is het wachtproces dat elke jongere meemaakt: je eigen weg zoeken, los van je ouders, om ze dan later meer als ‘mens’ en als ‘vriend’ te zien dan een soort figuur die over je waakt. Je moet je vader bv. een beetje afstoten als ‘vader’ en meer als ‘mens’ zien. Dat is het proces van volwassen worden. En hoe dat dan precies als ouder voelt, daar kunnen we, wie weet, een volgend theatertstuk over maken
6
4 Klassikale opdrachten voor en/of na de voorstelling
Vóór de voorstelling Het is belangrijk dat de leerlingen goed voorbereid naar de theaterzaal trekken. Dat versterkt de beleving en maakt de betrokkenheid groter. Vooraf hoeft er nog niet teveel verteld te worden over de voorstelling zelf, zo kan je de jongeren nieuwsgierig houden. De voorstelling spreekt voor zich. Je kan als voorbereiding op basis van enkele vragen – bv. de titel van de voorstelling en enkele scènefoto’s - polsen naar hun verwachtingen. Dit kan de zin om op een positieve manier deel te nemen aan een culturele activiteit verhogen. Een aantal suggesties: •
We gaan naar theater. Wat verwacht je hierbij? (Humoristisch, literair, moeilijk, saai,...)
•
Wat is het verschil tussen theater, cabaret en stand-up comedy? Wat is regie?
•
Wanneer is een theatervoorstelling voor jou geslaagd?
•
Wat zijn jouw eerdere ervaringen bij het bijwonen van een theatervoorstelling?
•
Wat zijn de belangrijkste theatercodes? (Je kan deze terugvinden op www.wock.be dan klik je links bovenaan op ‘producten’ en onderaan de nieuwe pagina vind je de theatercodes, klik dan op ‘lees meer’).
•
De voorstelling heet “Wachten op …”. Waarover zal de voorstelling gaan denk je? (Toon ook enkele scènefoto’s ; dit kan mogelijks inspireren, zie vraag 2)
Opdracht: De jongeren krijgen de opdracht om tijdens de voorstelling te letten op wat er juist gezegd wordt bij het zien van deze scenefoto’s.
Na de voorstelling “Wachten op…” biedt veel interessante stof om nadien een klassikaal gesprek te houden. 1) Algemene nabespreking van de voorstelling -
Wat vond je van de voorstelling en waarom? Fundeer je mening.
-
Waarover gaat de voorstelling inhoudelijk?
-
Voelde je je aangesproken? Specificeer.
-
Wat is er zo verschillend tussen Han & Helder?
7 -
Zou dit verhaal zich in het echte leven kunnen afspelen?
-
Wie van de hoofdpersonages begreep je het best?
-
Begreep je de verschillende motieven achter de daden van de hoofdpersonages?
-
Wie waren de oudjes met hun schorten? Wat was hun doel/wat deden zij?
-
Wie was de man met zijn leren jacket aan? Wat probeerden de makers hiermee duidelijk te maken?
-
Beschrijf het decor en geef je persoonlijke mening erover
-
Verklaar de titel “Wachten op…”.
-
Wat vonden jullie van de muziek? Wat was het doel van de muziek?
-
Welke soorten instrumenten werden er bespeeld? Wat weet je over die instrumenten?
-
Hoe werkte de muziek in op je gemoedstoestand bij het bekijken van de voorstelling?
2) Wat wordt er juist door de acteurs verteld tijdens deze scènes? Duid de verschillende rollen of typetjes aan die door Han & Helder worden vertolkt en geef de inhoud van de scène weer.
(foto 1)
(foto 2)
8
(Foto 3)
(foto 5)
(foto 4)
9
(foto 6)
(foto 7)
(foto 8)
(foto 9)
10 Extra opdracht: Pas de tekst aan op een ironische manier of probeer het tegenovergestelde te doen van wat er juist verteld wordt. Gebruik je fantasie, er zijn hiervoor geen eenduidige richtlijnen. Wie durft het aan één van deze aangepaste fragmenten na te spelen, probeer even te experimenteren met dialogen of monologen. Dit kan heel kort zijn om wat spanning op te wekken. Je verdeelt de jongeren het best in kleine groepjes.
3) Het stellingenspel De klas wordt fictief opgedeeld in drie delen. Nadat de stelling door de leerkracht is voorgelezen, kunnen de leerlingen kiezen in welk deel ze gaan staan. Vooraan of links in de klas gaan de jongeren staan die voor de stelling zijn. Achteraan of rechts in de klas gaan de jongeren staan die niet akkoord gaan met de stelling. Wie hierover geen uitgesproken mening heeft, of zowel voor als tegen is, zet zich in het midden van de ruimte. Eens de keuzes gemaakt zijn, dienen de leerlingen op vraag van de leerkracht om de beurt hun eigen mening weer te geven. je op vraag van de leerkracht elk om beurt je eigen mening te argumenteren. De leerkracht leest de stellingen best eerst door, omdat hij best kan inschatten welke stellingen het meest relevant of het meest geschikt zijn om te gebruiken naargelang de klassamenstelling.
Stellingen: -
Je kan gerust opgroeien zonder vader als je een goede moeder hebt.
-
Verliefd zijn is iets wat je kan tegenhouden.
-
De band met je vader zegt veel over hoe jij zelf bent.
-
Een echte liefdesbrief is ouderwets - iets van vroeger.
-
“Wachten op…” is een geschikte titel voor de voorstelling.
-
Keuzes kunnen maken betekent vrijheid en dat is voor iedereen belangrijk.
-
Als je een goede relatie hebt met je ouders, heb je sowieso later een betere relatie met je partner (in vergelijking met diegene die geen goede relatie hadden met hun ouders).
-
Verliefd zijn is noodzakelijk in een relatie.
-
Grootouders houden hun kleinkinderen liefst zo lang mogelijk klein.
-
Jongeren waarvan de ouders gescheiden zijn, hebben het moeilijker om hun weg te vinden in het leven dan jongeren waarvan de ouders niet gescheiden zijn.
-
Iedereen heeft een dier in zich.
-
Van alle instrumenten in de voorstelling is de drum het meest opvallend.
11 -
Je moet op je zestiende zeker weten wat je later wil worden om goede keuzes te maken.
-
Het is ‘cool’ als je ouders ook nog uitgaan en eens op dezelfde plek komen als jij.
-
Als één ouder bedrogen wordt door de ander, dan gaat die beter weg, ook al is dat jammer voor de kinderen.
-
Een LAT-relatie is voor rijke mensen.
-
Echte vrienden blijf je voor het leven.
4) Facebook-actie Tegenwoordig worden er bijna geen echte liefdesbrieven meer geschreven, alles wordt via chat of SMS verstuurd. Een liefdesbrief schrijven op een traditionele manier blijkt voor de meeste jongeren uit de mode. Opdracht: Wie de mooiste liefdesbrief aan Han en/of Helder op de facebook-pagina post (posten via notities op ‘Han & Helder’), maakt kans op een meet & greet met Han & Helder. En ook de jongens mogen meedoen, voor hen hebben we een speciale verrassing in petto!
12
“Wachten op…” Evaluatieformulier ____________________________________________________ Uw reacties en die van de leerlingen zijn voor ons als makers bijzonder waardevol. U doet ons veel plezier door dit formulier terug te sturen naar: BroedBloeders VZW, Biezenstuk 91, 9000 Gent Of mailen naar:
[email protected] Alvast bedankt. 1. Wat is uw algemene indruk van “Wachten op…”? Wat vindt u er heel goed aan en wat minder goed? ………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………………………….. 2. Is “Wachten op…” geschikt voor jongeren +14? Waarom wel of niet? ………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………………………… 3. Hoe zijn de reacties van de jongeren? Wat vonden ze leuk en wat minder leuk? ………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………………………… 4. Werd de voorstelling achteraf in de klas besproken, en zo ja, hoe? Maakte u daarbij gebruik van deze lesmap? ………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………………………… 5. Wat vindt u van deze lesmap? Heeft u suggesties om een lesmap beter te maken? ………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………………………… 6. Nog andere opmerkingen? ………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………………………… • Leerjaar:……………………………………………………………………………………………………………………………… • School +leerkracht:……………………………………………………………………………………………………………. • Waar en wanneer heeft u “Wachten op…” gezien? ............................................................................................................................ Indien u vragen hebt of graag de oplossingen wilt van opdracht 2, kunt u ons steeds mailen op
[email protected] Alvast bedankt!
