NU MET DIGITALE EXTRA’s! Download de Layar-app Scan de pagina met het Layar-logo Bekijk en beluister de leuke extra's
JIPPIE NAAR DUITSLAND!: dé gids voor kids! Met Jippie naar Duitsland! leer je dit land op een speelse manier kennen. Het rugzakje Jippie vertelt allerlei waargebeurde verhalen en neemt je mee naar de leukste plekken voor kinderen. Per regio geeft hij de beste tips voor uitstapjes. En op de camping of in het hotel leg je met Jippie’s vertaalzinnen heel makkelijk contact met Duitse vrienden en vriendinnen. In Jippie lees je heel andere dingen over Duitsland dan in de gids van je ouders. Pas dus op dat zij jouw Jippie niet afpakken! • Unieke combinatie van reis- en taalgids voor kinderen • Met handige vertaalzinnen waarmee je Duitse vrienden maakt • Vol (taal)grapjes, spelletjes en met LAYAR-beeld en -geluid voor saaie reismomenten • Met meer dan 200 toeristische tips die juist voor kinderen leuk zijn
Hoeveel van deze vlaggetjes vind je in dit boekje? Welke Duitse slimmerd had last van dyslexie? Welke wereldreis maakte de hamburger? Hoe bestel je in Duitsland een lekker stuk taart?
JI
P PI E! . . .
TS L A N D !
...
NA
D UI AR
der Tirolerhut
dAs BrAndenburger Tor
JI
die Torte
P PI E! . . .
die Ameisen
‘Dit is geen gerecyclede volwassenengids, maar een echt boek met echte inhoud dat echt voor kinderen is bedacht.’ (de Volkskrant over Jippie naar Frankrijk!) Jippie gaat ook naar andere landen!
NUR 512
maakt deel uit van Kosmos Uitgevers, Utrecht / Antwerpen www.watenhoe.nl
jippie_n_D_kaft.indd 1
die Bretzel
9 789021 554723
www.kosmosuitgevers.nl
30-3-2014 20:50:44
Tekst: Kitty van Zanten Vormgeving: Mireille Spaas Vertalingen: Ina de la Motte en Christiane Hilgenberg Fonetiek: Christiane Hilgenberg en Vico van der Zalm Layartechnologie: Barry van Mastrigt
jippie_Duitsland_11.indd 1
17-4-2014 13:11:27
WIE IS JIPPIE?
Het rugzakje Jippie houdt van reizen en neemt jou graag mee. In deze reisgids reist hij door het land van onze oosterburen: Duitsland. Onderweg vertelt hij je van alles over dit land. Zo leer je Duitsland supergoed kennen voor je vakantie of voor je schoolwerkstuk. In Jippie naar Duitsland! lees je allerlei spannende gebeurtenissen die nog echt gebeurd zijn ook. Met de Duitse zinnetjes leg je makkelijk contact met Duitse kinderen. Hartstikke leuk natuurlijk, want net als jij houden Duitse kinderen veel van spelen. Voetballen bijvoorbeeld of tikkertje, maar ja, hoe zég je dat in het Duits? Jippie naar Duitsland! vertelt het je. En ook andere dingen die niet in de reisgids van je ouders staan. Bijvoorbeeld hoe je valse vrienden herkent… Er staan ook veel spelletjes en woordraadsels in de gids. Die zijn vaak hartstikke grappig. Niet alleen mensentaal, ook dieren-Duits komt aan bod. Wist jij bijvoorbeeld dat een Duitse hond alles cool vindt en de hele dag Wauw! roept? Het staat allemaal in Jippie naar Duitsland!.
G
jippie_Duitsland_11.indd 3
UT E
R EISE !
17-4-2014 13:11:28
REIS JE WIJS pag. 22
pag. 30
pag. 44
pag. 60
OP PAD
VRIENDEN?
SPELEN
SPIELEN
FREUNDE?
UNTERWEGS
PACKEN
INPAKKEN
DUITSLAND pag. 6
INHOUD
jippie_Duitsland_11.indd 4
17-4-2014 13:11:29
pag. 74
pag. 86
DE VAKANTIEPLEK
pag. 116
pag. 126
WOORDENLIJST
SPOORZOEKEN
INHALT
pag. 106
SPURENSUCHE
WÖRTERLISTE
AU WEIA!
O JEE!
AM URLAUBSORT
ETEN & DRINKEN
ESSEN & TRINKEN
jippie_Duitsland_11.indd 5
17-4-2014 13:11:30
DUITSLAND... ...TOEN HET NOG GEEN DUITSLAND HEETTE DUITSLAND
Tussen de prehistorie en nu hebben verschillende mensensoorten geleefd. Eén daarvan was bijvoorbeeld de neanderthaler. Deze kreeg zijn naam doordat in 1856 in het Duitse Neanderdal botten van deze mensensoort gevonden werden. De neanderthaler leefde tussen de 250.000 en 35.000 jaar geleden, in het stenen tijdperk. Net als wij liep deze mens op twee benen. Eerdere mensensoorten liepen op handen en voeten, zoals je apen wel kunt zien doen. De gevonden botten vertellen ons dat de neanderthaler kleiner was dan wij. Een volwassen neanderthaler man was ongeveer 1,60 meter lang. Zijn vrouw was ongeveer 10 centimeter korter. Ook weten we dat neanderthalers hun mond als een soort derde hand gebruikten om dingen mee vast te houden. Dat is te zien aan de manier waarop de voortanden in de opgegraven kaken gesleten zijn. Uiteindelijk stierf de neanderthaler uit en stammen wij af van de mensensoort Homo sapiens. begin van onze jaartelling geboorte van christus
0
-500
PREHISTORIE 3 tot 5 miljoen jaar geleden van steentijd t/m ijzertijd
280
500
ROMEINSE TIJD begint ongeveer 5 eeuwen voor Christus
ROMEINSE TIJD Het einde van de prehistorie is het moment waarop mensen gingen schrijven. Dat is ongeveer in de tijd van de Romeinen. Daardoor kunnen wij nog steeds lezen hoe mensen toen over hun leven dachten. De Romeinse veldheer Caesar trok met zijn troepen vanuit Italië op naar het noorden om meer land te veroveren. Dat was lastig omdat er zo veel verschillende stammen woonden. Maar ze spraken wel allemaal dezelfde taal. Voor het gemak noemde Caesar al die verschillende stammen Germanen. De rivier de Rijn was een handige verdedigingslijn voor de Germanen. Het lukte de Romeinen dan ook niet om het gebied Germania verder te veroveren. De Germaanse stammen waren te sterk. Die vochten hard terug en veroverden op hun beurt Romeins gebied. Ze namen wel het christelijke geloof over van de Romeinen. En de naam die de Romeinen hun gebied hadden gegeven: Germania. Dat zie je trouwens nog steeds terug in de Engelse naam voor Duitsland: Germany.
6
jippie_Duitsland_11.indd 6
17-4-2014 13:11:30
0
1000
MIDDELEEUWEN van ongeveer 5 tot 15 eeuwen na Christus
1500
REIS JE WIJS
jjmmmjjm!
mmjjmmjj!
2000
VROEGMODERNE NIEUWE TIJD vroegmoderne tijd, moderne tijd TIJD
KANSELIER Wij hebben als regeringsleider een premier. In Duitsland noemen ze die een bondskanselier. Het woord kanselier stamt af van het Latijnse woord cancelli uit de Romeinse tijd. Alleen een enkele belangrijke persoon kon in die tijd schrijven. Die schreef heus geen boodschappenbriefjes, alleen Zeer Belangrijke Stukken. Koninklijke besluiten bijvoorbeeld. Dat was het werk van de cancellarius. Hij had zijn werkplek achter een mooi hekwerk: een cancelli!
GERMANIA De grenzen van de verschillende landen zagen er in die tijd heel anders uit dan nu. Nederland hoorde voor een groot deel ook bij Germania. Met Germania wordt ook meer het gebied bedoeld waar stammen woonden die Germaans spraken.
7 jippie_Duitsland_11.indd 7
17-4-2014 13:11:31
SPELLETJE:
d A s T-sh ir t
Ik ga op reis en ik neem mee… Kies om de beurt een ding uit deze gids. Noem het Duitse woord ervan. De andere spelers moeten raden wat jouw woord betekent. Wie de meeste woorden goed raadt, is de winnaar. Scan de pagina om te horen hoe je het woord uitspreekt.
d e r D r A ch e n
JIPPI
E
INPAKKEN
d e r K o ffe r d ie S o n n e n b r i ll e der FliP FloP
d A s D i A b ol o d e r S P o r t s ch u h
d ie Z Ah n b ü rs te d ie TA u ch e r b r i ll e d ie TA s ch e nl A m P e
FIJNE SOKKEN Franz Falke startte in 1895 zijn eigen brei-atelier en specialiseerde zich in sokken. Je kunt het je misschien niet voorstellen, maar ook voor dit kledingstuk zijn heel wat slimme verbeteringen bedacht. Wat dacht je bijvoorbeeld van teennaden waarvan je geen blaren krijgt? Of van sokken voor linker- en voor rechtervoeten.
26
jippie_Duitsland_11.indd 26
17-4-2014 13:11:48
SPELLETJE: Zoek de tien verschillen tussen de twee koffers. Om het extra moeilijk te maken, is de rechter koffer het spiegelbeeld van de linker koffer.
d e r S o n n e n s ch irm
d ie S ch w im m f l o s s e n r i ll e
ol o
PACKEN
d A s B u ch
d ie S o c ke
d e r T ir ol e rh u t
d ie WA n d e rs ch u h e
d e r B All d ie TA s ch e nl A m P e
Die sokken zijn nog hetzelfde als ze van de breimachine af komen. Daarna gaan ze om een voetmal voor links of voor rechts. Hete stoom past de vorm van beide sokken aan de voet aan. Ook dat zit een stuk lekkerder tijdens lange wandelingen! Om ze uit elkaar te houden zet Falke op de sok voor links een L en op die voor rechts een R.
27 jippie_Duitsland_11.indd 27
17-4-2014 13:11:53
Der Mondschein schien schon schön. Der moondsjaain sjien sjoon sjeun De maan scheen al mooi.
de lente de zomer
HET JAARGETIJDE
de herfst de winter
So, jetzt will ich mal hängen! nou wil ik hangen !
HET WEER
Het is warm. Het is mooi weer.
OP PAD
Het is koud. De zon schijnt. Het gaat regenen. Het is bewolkt. Ik ben doorweekt. het kippenvel de regenboog
jippie_Duitsland_11.indd 40
17-4-2014 13:12:16
HEEL DUITS
der Sommer der zommer der Herbst der herpst
DIE JAHRESZEITEN DIE JAARESTZAITEN
der Winter der winter
Es ist warm. es ist warm Es ist schönes Wetter. es ist sjeunes wetter Es ist kalt. es ist kalt Die Sonne scheint. die zonne sjaint Es wird regnen. es wirt reegnen
DAS WETTER DAS WETTER
In Deckung, Jippie! zoek dekking, Jippie!
UNTERWEGS
der Frühling der fruuling
Als het bij ons keihard regent, zeggen wij dat de regen met bakken uit de hemel komt vallen. In het Duits zeggen ze net zoiets: ‘Es gießt wie aus Kannen!’ (es giest wie aus kannen). Dat betekent: ‘Het giet alsof het uit kannen komt.’ Zeg dat op zo’n dag tegen een Duitser en hij denkt dat je van Duitse afkomst bent!
Es ist bewölkt. es ist beweulkt Ich bin nass. ig bin nas die Gänsehaut genzehout der Regenbogen reegenboogen
jippie_Duitsland_11.indd 41
17-4-2014 13:12:19
VLEKJES EN PLEKJES die NAse
der PferdeschwAnz
de tattoo das Tattoo (das tattoe) het litteken die Narbe (die narbe) moedervlek das Muttermal (das moetermal)
die Schulter
die WAnge
het wratje die Warze (die wartse) de sproet die Sommersprosse (die zommersprosse)
der BAuchnA bel
de muggenbult der Muckenstich (der muukenstieg)
dAs Be in
ik op?
h?
Arme haben Arme. Arme haben Beine. Beine haben keine Arme. Arme Beine! Arme haaben arme. Arme haaben baine. Baine haben kaine arme. Arme baine Armen hebben armen. Armen hebben benen. Benen hebben geen armen. Arme benen!
jippie_Duitsland_11.indd 115
115
AU WEIA!
dAs Knie
de blauwe plek der blaue Fleck (der blauwe flek)
17-4-2014 13:14:36
NU MET DIGITALE EXTRA’s! Download de Layar-app Scan de pagina met het Layar-logo Bekijk en beluister de leuke extra's
JIPPIE NAAR DUITSLAND!: dé gids voor kids! Met Jippie naar Duitsland! leer je dit land op een speelse manier kennen. Het rugzakje Jippie vertelt allerlei waargebeurde verhalen en neemt je mee naar de leukste plekken voor kinderen. Per regio geeft hij de beste tips voor uitstapjes. En op de camping of in het hotel leg je met Jippie’s vertaalzinnen heel makkelijk contact met Duitse vrienden en vriendinnen. In Jippie lees je heel andere dingen over Duitsland dan in de gids van je ouders. Pas dus op dat zij jouw Jippie niet afpakken! • Unieke combinatie van reis- en taalgids voor kinderen • Met handige vertaalzinnen waarmee je Duitse vrienden maakt • Vol (taal)grapjes, spelletjes en met LAYAR-beeld en -geluid voor saaie reismomenten • Met meer dan 200 toeristische tips die juist voor kinderen leuk zijn
Hoeveel van deze vlaggetjes vind je in dit boekje? Welke Duitse slimmerd had last van dyslexie? Welke wereldreis maakte de hamburger? Hoe bestel je in Duitsland een lekker stuk taart?
JI
P PI E! . . .
TS L A N D !
...
NA
D UI AR
der Tirolerhut
dAs BrAndenburger Tor
JI
die Torte
P PI E! . . .
die Ameisen
‘Dit is geen gerecyclede volwassenengids, maar een echt boek met echte inhoud dat echt voor kinderen is bedacht.’ (de Volkskrant over Jippie naar Frankrijk!) Jippie gaat ook naar andere landen!
NUR 512
maakt deel uit van Kosmos Uitgevers, Utrecht / Antwerpen www.watenhoe.nl
jippie_n_D_kaft.indd 1
die Bretzel
9 789021 554723
www.kosmosuitgevers.nl
30-3-2014 20:50:44
