Een uitgave van: IN DIT NUMMER: Eurowerk Arnhem Kern
HAN BioCentre Expertisecentrum life sciences
2
Multifunctioneel onderwijs- en zorgcentrum Verbetering voor Malburgen
2
Nijmegen-Kanaalgebied
triple! nummer 2 • mei 2005
N I E U W S B R I E F VA N D E 3 E U R O P E S E S T I M U L E R I N G S P R O G R A M M A’ S IN DE REGIO ARNHEM-NIJMEGEN
Passionele regendans
Nanolab Nijmegen Voorsprong technologische revolutie
3
Noordoost Kanaalhavens Tweede fase revitalisering
4
3 vragen na afloop... Patrick Sessink ’t Holland Duiven
6
2000 tangoënde benen in een 2000 jaar oude stad. Een ludieke actie van Doble Ocho in het kader van Nijmegen 2000. Ondanks de kou dansten op 9 april 978 mensen de tango op het Mariënburgplein. Genoeg om het internationale record (800 mensen) te verbreken, maar niet genoeg voor een officieel benenrecord in het Guinness Book of Records. Nijmegen-Kanaalgebied stelde in totaal ruim 910.000 euro subsidie beschikbaar aan de Stichting Nijmegen 2000 jaar in het kader van de maatregel ‘Stedelijke uitstraling en Informatie en Kennisnetwerken’. ■
E X P E R T I S E C E N T R U M V O O R I N N O VAT I E E N B E D R I J V I G H E I D
HAN BioCentre brengt onderwijs en mkb bij elkaar In Nijmegen komt de komende twee jaar het HAN BioCentre tot leven. Dat is een expertisecentrum van de Hogeschool van Arnhem en Nijmegen (HAN) op het gebied van ‘life sciences’. Enerzijds maakt het innovatief onderzoek voor het midden- en kleinbedrijf betaalbaar. Anderzijds brengt het studenten via onderzoeksopdrachten dichter bij de beroepspraktijk. “Nu blijven innovatieve kansen in het mkb soms ideeën, omdat het noodzakelijke toegepast onderzoek vaak te duur is.” Projectinitiator Guido Matthée van de HAN verduidelijkt de toegevoegde waarde van het expertisecentrum. “Als studenten deze onderzoeksopdrachten uitvoeren, komt toegepast onderzoek wél binnen handbereik van die bedrijven. Bovendien krijgen studenten de kans om met concrete beroepstaken aan de slag te gaan, wat de motivatie en het verantwoordelijkheidsgevoel aanwakkert.” ONDERNEMINGSZIN Het werkend studeren past volgens Matthée precies in de omslag naar competentiegericht onderwijs.“Studenten life sciences zijn nu vaak erg op hun laboratorium gericht. Breng je de praktijk van de onderzoeksmarkt binnen de school, dan ontwikkelen ze automatisch meer ondernemingszin.” Onder ‘life sciences’ verstaat Matthée onderzoeksterreinen zoals moleculaire biologie, dna-diagnostiek en fermentatietechnologie. Althans, dat zijn de speerpunten van het HAN BioCentre. De initiatiefnemer geeft met een voorbeeld aan dat ook kruisbestuivingen mogelijk zijn met andere
2
opleidingsrichtingen zoals de heao: “De ene student voert in opdracht van een bedrijf het onderzoek uit voor een innovatieve toepassing, terwijl de economiestudent er vervolgens een marketingplan bij schrijft.” Volgens de bedenker van het project sluit het hoger beroepsonderwijs goed aan bij de onderzoeksvragen van het mkb: “Deze bedrijven zullen minder geïnteresseerd zijn in fundamenteel wetenschappelijk onderzoek. Door de goede contacten van de HAN-docenten met de Radboud Universiteit Nijmegen, is eventuele aanvullende deskundigheid toch binnen handbereik.” NETWERK De komende twee jaar zal projectleider Nick van Biezen, voormalig onderzoeker bij TNO Voeding, het expertisecentrum opzetten. Matthée: “Zaken als de apparatuur en de publiciteitsmiddelen vereisen natuurlijk investeringen, maar de opstartkosten zitten vooral in het opbouwen van een netwerk, het voorbereiden van de organisatie binnen de hogeschool en het afdekken van de eerste risico’s.” Het HAN Biocentre heeft de eerste twee onderzoeksopdrachten bijna binnen. Voor het uitbouwen van de organisatie in de komende twee jaar vraagt de HAN – naast de eigen investering van 300.000 euro en de investeringen van partners – een Eurowerksubsidie van 181.000 euro. ■ Voor meer informatie: Nick van Biezen, tel. 06 27 50 24 68 of Guido Matthée, tel. 06 22 20 41 15 of e-mail
[email protected]
De boer op voor Europees geld
D
De steden Arnhem en Nijmegen zijn samen met het Knooppunt Arnhem-Nijmegen en de provincie een lobby gestart om een deel van de nieuwe Europese Structuurfondsen voor 2007-2013 te bemachtigen. Samenwerking is het sleutelwoord. Er wordt een gemeenschappelijke ‘position paper’ geschreven over de regionale speerpunten van beleid. KAN-voorzitter Jaap Modder spreekt over de intensieve samenwerking, de lobby en het belang van het fonds. ■
Jaap Modder: “De samenwerking in de regio Lees verder op pagina 5
moet leiden tot het verkrijgen van een substantieel deel van de 400 miljoen euro die in Brussel klaarligt voor Oost-Nederland.” Lees verder op pagina 5
M U LT I F U N C T I O N E E L O N D E R W I J S - E N - Z O R G C E N T R U M
Verbetering sociale samenhang in Malburgen arbeidsmarkt”, zegt Peter Hilhorst, programmamanager voorzieningen bij de gemeente Arnhem. SAMENHANG Het centrum biedt onderdak aan twee scholen, een sportzaal, kinderopvang, thuiszorg en de Stichting Rijnstad (sociaal-cultureel werk in Arnhem). Een grote gemeenschappelijke ruimte vormt de belangrijkste basis voor activiteiten gericht op arbeidsparticipatie en sociale activering van kwetsbare groepen als allochtonen, vrouwen en bijstandsgerechtigden. De parallel met een brede school is dan snel getrokken. Het multifunctionele onderwijs-en-zorgcentrum is op dat concept gebaseerd, alleen nog wat uitgebreider. Hilhorst: “Het ligt bovendien in het hart van de wijk. Een goede plek om samenhang te creëren. Op die manier betrek je mensen bij hun omgeving.”
Omwonenden en gebruikers laten bij de start van de bouw een ballon op met een wens voor de nieuwe school.
Een nieuwe maatschappelijke impuls voor de Arnhemse wijk Malburgen. Nieuwe ontwikkelingskansen ook voor de wijkbewoners. Dat is het doel van het multifunctionele onderwijs-en-zorgcentrum aan de Graslaan in Malburgen. Een centrum dat uitgebreider is dan een brede school en waarbij onderwijs, opvang en een wijkcentrum onder één dak gehuisvest zijn.
H
et multifunctionele centrum maakt deel uit van een veel groter Arnhems project om de aanpakwijk Malburgen te verbeteren. Er is veel werkloosheid, bewoners hebben weinig onderling contact, staan laag op de maatschappelijke ladder en veel woningen en gebouwen zijn vervallen. “In het nieuw te bouwen centrum ontmoeten mensen en instanties elkaar. Het is een opstap naar een intensievere deelname aan de maatschappij en door onderwijs wellicht een nieuwe kans voor herintreding op de
In het centrum komt een ‘digitaal trapveldje’ waar ouders ervaring opdoen met computers en waar zij computercursussen kunnen volgen. Ouders kunnen bijvoorbeeld ook als assistent aan het werk bij de voor-, tussen- en naschoolse opvang van kinderen. Het multifunctionele onderwijs-en-zorgcentrum biedt daarnaast jaarlijkse programma’s aan voor volwasseneneducatie. Hilhorst: “Denk aan sollicitatietrainingen. Op die manier maken mensen vlak bij huis kennis met de arbeidsmarkt. Voor een arbeidsloket ergens in de stad is de drempel veel hoger.” In februari is de eerste paal geslagen voor het multifunctionele gebouw. Het centrum wordt in september 2006 in gebruik genomen. Aan het project is een EFRO-subsidie uit Arnhem Kern toegekend van ruim 875.000 euro voor bovenreguliere scholingsactiviteiten. ■ Voor meer informatie: Peter Hilhorst (programmamanager voorzieningen, gemeente Arnhem), tel. (026) 377 49 24
K E U R M E R K V E I L I G O N D E R N E M E N V O O R V E I L I G E B I N N E N S TA D
Arnhemse binnenstad op weg naar de tweede ster Het Arnhemse centrum wordt veiliger. Het gemeentelijke beleid is gericht op een afname van feitelijke onveiligheid en een toename van de veiligheidsbeleving van burgers. Vorig jaar behaalden de samenwerkende partijen in de binnenstad de eerste ster van het Keurmerk Veilig Ondernemen. Die bestond uit de inventarisatie van de noodzakelijke maatregelen. Nu werkt de binnenstad aan de uitvoering van dat actieplan.
U
“
it de respons van zeshonderd ondernemers is een lijst met dertig actiepunten voortgekomen”, vertelt binnenstadsmanager Ton Kranenburg van de Stichting Binnenstadsmanagement Arnhem. Samen met de gemeente, brandweer, politie en drie ondernemersorganisaties werkt de stichting aan verankering van veiligheid in de binnenstad. Nu ondervindt een kwart van de winkeliers overlast van zwervers, hanggroepjes, fietsers en folderaars in de binnenstad. Kranenburg: “Dat percentage moet omlaag naar één op de vijf door goede gemeentelijke verordeningen, waarmee de politie beter kan handhaven.” Schoonmaak en beheer van de binnenstad wordt ook beter volgens Kranen-
burg: “De schoonmakers worden bijvoorbeeld zichtbaarder door ze niet na sluiting, maar overdag in te plannen. Ook krijgen ondernemers een voordelig contract aangeboden voor verwijdering en voorkoming van graffiti op winkelpanden.” BEVEILIGING Vernielingen en winkeldiefstallen zijn volgens Kranenburg met vijf procent terug te dringen door meer beveiligingspersoneel in de winkelstraten. “Daarvoor moet echter wel het aantal deelnemende ondernemers verdubbelen van 50 naar 100. Nu wordt er nog te weinig aangifte gedaan. Om winkelpersoneel uit te leggen hoe zij zelf met diefstal en agressie moeten omgaan, komen er nieuwsbrieven en voorlichtingsavonden.” Kranenburg: “Een handige informatiemap voor ondernemers moet de drempel verlagen om ook een steentje bij te dragen aan de veiligheid. Daarin zitten bijvoorbeeld aangifteformulieren, een checklist voor de veilige inrichting van de winkel, inschrijfformulieren voor het beveiligingscollectief en de graffitibescherming en relevante informatie en telefoonnummers van gemeente, politie en brandweer.” SAMENWERKING Afzonderlijk komen de partijen niet ver. “Die informatiemap voor 1.100 ondernemers bijvoorbeeld, daar kan een ondernemer niet in z’n eentje aan beginnen”, verduidelijkt Kranenburg. “Daarom is samenwerking een voorwaarde voor het behalen van het keurmerk.” De gezamenlijke maatregelen vereisen een investering van een kleine 200.000 euro. Voor de helft daarvan is EFRO-subsidie van Arnhem Kern toegekend. Over twee jaar moet de Arnhemse binnenstad de actiepunten hebben uitgevoerd. Voor meer informatie: Stichting Binnenstadsmanagement Arnhem,
[email protected]
2
Met de bouw van een nanolaboratorium neemt de Radboud Universiteit Nijmegen een voorsprong op de volgende technologische revolutie. Door kennis en kunde van nanotechnologie beschikbaar te maken voor het bedrijfsleven, zullen het innovatievermogen, de concurrentiekracht en dus ook de werkgelegenheid van de regio Arnhem-Nijmegen groeien.
Nieuwe groeimarkt voor regionaal bedrijfsleven NANOLAB NIJMEGEN
N
anotechnologie is een vakgebied waarbinnen de Nijmeegse universiteit zich tot de wereldtop mag rekenen. De technologie bestudeert en manipuleert objecten met afmetingen van 0,1 tot 100 nanometer. Die zijn met het blote oog niet zichtbaar. Een nanometer is namelijk een miljardste meter en dat komt weer overeen met een tienduizendste deel van de diameter van een menselijke haar. O P M A AT “Met nanotechnologie zijn we in staat afzonderlijke atomen en moleculen te meten en te manipuleren”, zegt Piet Timmermans, vice-decaan van de Faculteit der Natuurwetenschappen, Wiskunde en Informatica (NWI). “Het maatschappelijke doel daarvan is dat we elke gewenste samenstelling van stoffen kunnen maken. In de toekomst kunnen we bijvoorbeeld op heel kleine schaal zeer veel geheugen opslaan. Dat doen we door nog meer magnetische gebiedjes op chips te maken. Maar ook coatings kunnen we nog beter op maat maken: door aanpassing van de structuur van atomen in de coatings kan bijvoorbeeld kleur of glans beïnvloed worden.” Hogere wiskunde is het. Ook nog voor het bedrijfsleven, meent Timmermans. Maar nanotechnologie is al wel wereldwijd bestempeld als een van de groeisectoren van de komende decennia. Net zoals de microchip dat de afgelopen jaren was. SYNERGIE Timmermans: “Voor het bedrijfsleven biedt het gebruik van nanotechnologie legio kansen. Denk maar aan Philips, Organon, Akzo Nobel of ASML. Maar daarvoor moet men wel de kennis hebben, want kennis van de structuren van afzonderlijke atomen is een voorwaarde om ze te kunnen manipuleren. Daarom hebben we een nieuw nanolab nodig. Een laboratorium dat geschikt is voor bedrijfsgerichte projecten en waar de synergie tussen wetenschap en bedrijfsleven tot stand komt.”
E N C A P S O N B V:
Nanolab trekt bedrijven Ze zochten, ze vonden en stroopten hun mouwen op. Dennis Vriezema en Lee Ayres stapten begin dit jaar in de groeimarkt die nanotechnologie heet. Hun Nijmeegse bedrijf Encapson BV ontstond veel eerder dan ze zelf hadden durven dromen. “De kansen zijn groot. Over een jaar willen we drie mensen in dienst hebben, over vijf jaar twintig”, aldus Vriezema.
A
ls startende onderneming gaat Encapson gebruikmaken van het kostbare nanolaboratorium dat momenteel met een EFRO-subsidie gebouwd wordt bij de Faculteit der Natuurwetenschap, Wiskunde en Informatie van de Radboud Universiteit Nijmegen. Daar maakt de wetenschap deze innovatieve techniek toegankelijk voor het regionale bedrijfsleven. Het gaat dan om het meten en manipuleren van afzonderlijke atomen om tot een gewenste samenstelling van moleculen te komen. “Wij hebben de stap al gewaagd”, zegt Vriezema. “Ons bedrijf is gespecialiseerd in polymeren. We maken kunststoffen naar de wens van klanten. Bijvoorbeeld een
3
Het lab wordt momenteel gebouwd en moet begin volgend jaar in gebruik worden genomen. Bedrijven, ook het mkb, kunnen het lab huren voor nanotechnologisch onderzoek. “Dat is gunstig voor ze, want zo kunnen ze zonder hoge investeringen de stap zetten om concurrerend te blijven. Maar ook spin-offs van nieuw opgezette bedrijven en werkgelegenheid in de regio behoort tot de reële verwachtingen”, weet Timmermans.
Met nanotechnologie zijn afzonderlijke atomen en moleculen te meten en te manipuleren.
Voor de bouw en inrichting van het nanolab heeft Eurowerk een EFRO-subsidie verleend van ruim 970.000 euro. De totale investering van de Radboud Universiteit bedraagt 3,8 miljoen euro. ■ Voor meer informatie: Piet Timmermans (vice-decaan Faculteit NWI), tel. (024) 365 28 97
oneffen of effen coating, die wel of niet reflecteert. Daarnaast maken we microscopisch kleine capsules, gericht op de medische industrie. We zijn er in ons onderzoek aan de universiteit bij toeval achter gekomen dat we polymeren met nanotechnologie kunnen rangschikken tot capsules, te vergelijken met microscopisch kleine zeepbellen, waarin we stoffen kunnen opsluiten. In tegenstelling tot een infuus, kunnen we medicijnen of enzymen zo heel gedoseerd in het lichaam brengen.” Nanotechnologie breekt binnen enkele jaren door, weet Vriezema. “Het is een heel specifiek en kansrijk vakgebied met nu nog weinig concurrenten. In het nanolab kunnen bedrijven gebruikmaken van de wetenschappelijke expertise en faciliteiten van de universiteit. Daar hoeven ze dan zelf niet in te investeren en starters zullen zich daarom graag in de buurt van die faciliteiten willen vestigen. Ga maar na welke positieve invloed dat op de werkgelegenheid heeft en op de concurrentiekracht van de regio.” ■
Dennis Vriezema: “Nanotechnologie is een specifiek en kansrijk vakgebied met nu nog weinig concurrenten.”
kort Tweede fase revitalisering Noordoost Kanaalhavens Debatteren in de Mariënburgkapel
D
e Mariënburgkapel ligt midden in het cultureel kwartier van Nijmegen bij Lux, het Vlaams Arsenaal, de openbare bibliotheek en het archief. Met een bestemming voor de kapel als debatcentrum wil Nijmegen zich in de toekomst verder profileren als landelijk kenniscentrum. In het debatcentrum kunnen kennisinstellingen zoals de Radboud Universiteit, Hogeschool Arnhem en Nijmegen en het UMC St. Radboud zich presenteren met programma’s en debatten waarin wetenschap, maatschappij en levensbeschouwing elkaar raken. Ook zullen er in de kapel culturele activiteiten worden georganiseerd zoals muziekuitvoeringen en tentoonstellingen. Daarnaast wil de publieke omroep de kapel gaan gebruiken voor onder andere levensbeschouwelijke televisiedebatten. Waarschijnlijk start de gemeente Nijmegen in het najaar 2005 met de verbouwing. Voor dit project is van Eurowerk een EFRO-subsidie aangevraagd van 115.000 euro. ■ Voor meer informatie: John van Sambeek (gemeente Nijmegen), tel. (024) 329 91 92
Het industrieterrein Noordoost Kanaalhavens in Nijmegen-West is verouderd. Ondanks de mooie ligging aan het water is het onaantrekkelijk voor bedrijven. Met behulp van Europese subsidies doet de gemeente daar wat aan. Na de zomer begint fase twee van het revitaliseringstraject. De Ambachtsweg en de Nijverheidsweg worden vernieuwd. En ook de havens, waar tientallen bedrijven aan grenzen, krijgen een flinke opknapbeurt. Ondernemingen kunnen straks weer volop gebruik maken van het transport over water.
B E L A N G R I J K S T E H AV E N G E B I E D Mede door het wegvallen van de nieuwe Waalhaven in de plannen voor het Multimodaal Transport Centrum in Valburg, blijven de noordoostelijke Kanaalhavens het belangrijkste havengebied in de regio. “Door de revitalisering willen we de waarde van de percelen vergroten”, licht Laurita toe. “We doen dit allemaal in nauw overleg met de Ondernemersvereniging Noordoost Kanaalhavens (ONOK). Want om er een succes van te maken is betrokkenheid van de bedrijven van groot belang.”
I
De totale kosten van de tweede fase bedragen volgens schattingen van de gemeente ruim 6,5 miljoen euro. Aan het project zal NijmegenKanaalgebied naar verwachting een EFROsubsidie toekennen van circa 3 miljoen euro. ■
n de eerste fase (1.6 miljoen euro EFRO-subsidie uit Nijmegen-Kanaalgebied-programma) zijn de Dr. De Blécourtstraat en de Bedrijfsweg onder handen genomen. Volgens projectleider Gino Laurita is het nu de hoogste tijd om de straten in de directe omgeving van de haven aan te pakken. “Het asfalt is kapot, de inritten zijn slordig. Kort gezegd zijn de straten onaantrekkelijk en hebben ze totaal geen uitstraling. Bovendien moet de riolering worden vernieuwd.” BEDRIJVIGHEID Volgend voorjaar moeten de straten zijn voorzien van bomen, nieuwe verlichting en goede parkeerplaatsen. Laurita: ”We willen de bedrijvigheid hier graag behouden en uitbreiden. Dat lukt niet als het terrein slecht onderhouden is.” Naast de ontsluiting via de weg krijgt de bereikbaarheid via het water veel aandacht. Momenteel maakt nog niet de helft van de 52 aan het water gelegen bedrijven gebruik van de havens. En de afgelopen vijf jaar maakten de ondernemingen bovendien steeds minder gebruik van deze aanvoerroute. Sinds de havens in de jaren vijftig zijn aangelegd, hebben bedrijven zelf aanpassingen uitgevoerd. Het gevolg hiervan is dat de kade niet overal even sterk is en dat de havens niet op alle plaatsen diep uitgebaggerd kunnen worden. Laurita: “Net als in de eerste fase gaan we een groot gedeelte van een stevige damwand voorzien en de kades bij de percelen verbeteren. Het vervoer over water wordt daardoor geoptimaliseerd. Dat trekt meer watergebonden bedrijven.”
Voor meer informatie: Gino Laurita (Projectbureau Grondgebieden), tel. (024) 329 20 57 of e-mail
[email protected]
Ontbrekende schakels gelegd
I
n de zomer van 2007 heeft Arnhem een dekkend glasvezelnetwerk op bedrijventerreinen van de John Frostbrug tot en met het Velperbroekcircuit. Tot nu toe bleven delen van de bedrijventerreinen Westervoortsedijk, Het Broek en IJsseloord I verstoken van een glasvezelnetwerk, omdat leveranciers van breedbandinfrastructuur de aanlegkosten te hoog vonden. Berekenen zij die kosten door aan de bedrijven die het netwerk gaan gebruiken, dan vindt het bedrijfsleven deelname niet meer interessant. De Stichting Telematica KAN doorbreekt die patstelling en gaat de aanleg met behulp van EFRO-subsidie realiseren. Ligt het netwerk er eenmaal, dan kan het bedrijfsleven tegen normale kosten deelnemen. Ook worden de wensen van deelnemers geïnventariseerd om samen diensten te kunnen inkopen. De EFRO-bijdrage aan de ontbrekende schakels bedraagt 56.212 euro. ■ Voor meer informatie: Winfried Lemmens (Stichting Telematica KAN), tel. (026) 442 21 22
Duurzaam energiegebruik met KWO in Arnhem Centraal
K
oude/warmtedistributie en -opslag (KWO) is een zeer milieuvriendelijk systeem voor klimaatbeheersing van gebouwen, waarbij koud of warm water in de bodem wordt bewaard tot toepassing gewenst is. In de stationsomgeving Arnhem Centraal wordt KWO deze zomer nog operationeel. Allereerst bij de twee nieuwe kantoortorens die er nu al staan en vervolgens bij alle gebouwen die nog in het gebied zullen verrijzen: kantoren, winkels, woningen en ook de nieuwe stationshal. In het gebied wordt warm en koud water op grondwaterniveau opgeslagen. Afhankelijk van het seizoen wordt dit water opgepompt voor koeling of verwarming in de gebouwen door
4
middel van een warmtewisselaar. De resterende warmte of koude komt via de warmtewisselaar weer terug in de bronnen. KWO betekent een flinke afname van het gebruik van fossiele brandstoffen. In het gebied wordt dan ook geen gas aangelegd. Mede daardoor werkt KWO ook ruimtebesparend: er is geen gasreduceerstation nodig, en ook geen koelinstallaties op de daken en installatietechnische voorzieningen in het gebouw. Dit komt de beeldkwaliteit ten goede en er is dus meer ruimte verhuurbaar. Het systeem ontvangt een EFROsubsidie uit Arnhem Kern van 769.536 euro. ■ Voor meer informatie: Mathieu de Ruiter, tel. (026) 377 36 95
Nieuw Europees geld moet de uitvoering van ambitieuze plannen in de regio Arnhem-Nijmegen versnellen en verbeteren. Omdat de huidige periode van Structuurfondsen volgend jaar afloopt, is er een gezamenlijke lobby in gang gezet om een deel van de Europese Structuurfondsen voor 2007-2013 vanuit Brussel, via Den Haag in de regio te krijgen. “Er zijn grote kansen voor regiobrede plannen. Het geld is er echter nog niet. Daar moeten we met z’n allen keihard voor werken”, meent Jaap Modder, voorzitter van het Knooppunt Arnhem-Nijmegen (KAN).
M
odder is net terug uit Brussel. Samen met vertegenwoordigers van de steden Arnhem en Nijmegen en de provincie heeft hij de regio bij de Europese Commissie gepromoot. Er zijn regiobrede plannen en de kans van slagen in Brussel en Den Haag is groter als je je gezamenlijk presenteert. Kijk maar naar de Randstad en het noorden van ons land. Modder: “In Brussel heeft men precies de thema’s in beeld die van Europa de sterkste kenniseconomie van de wereld moeten maken. Die thema’s zijn bepalend voor de verdeling van de structuurfondsgelden. Het is in dat kader heel belangrijk dat wij in de ‘Nota Ruimte’ en in ‘Pieken in de Delta‘ als economische kernregio zijn opgenomen. Men herkent ons. Tenminste, als wij eensgezindheid uitstralen. Want door verdeeldheid krijg je geen centen binnen.” SAMENWERKING Modder: “De samenwerking tussen de regionale partijen moet leiden tot het verkrijgen van een substantieel deel van de 400 miljoen euro die in Brussel klaarligt voor OostNederland. Daarover moeten goede afspraken met de
LOBBY REGIO ARNHEM-NIJMEGEN
Samen de boer op voor Europees geld provincie worden gemaakt. Het is nu zaak het bedrag gezamenlijk naar ons toe halen. Er staat heel veel op het spel.” Modder doelt daarmee op de investeringsimpuls voor de regio. Gezamenlijk wordt er nu gewerkt aan het ‘position paper’ met daarin de speerpunten voor de regio. Denk aan impulsen voor de creatieve industrie, de zorgsector (health valley), (grensoverschrijdend) toerisme en bereikbaarheid van de regio. “Al deze en nog veel meer punten zijn te matchen met de agenda’s in Brussel. Dat is niet zo moeilijk, want die zijn in heel brede termen geformuleerd: innovatie en kenniseconomie, werkgelegenheid en grensoverschrijdende samenwerking bijvoorbeeld.” Een ander speerpunt is de functievernieuwing van het platteland. “De regio verandert naar een parkstedelijk systeem. Tussen Arnhem en Nijmegen ontstaat straks park Overbetuwe met grote kansen voor recreatie. Bedenk je eens welke economische spin-off die ontwikkeling kan hebben als we daarin kunnen investeren.”
mooie zilvergrijze trein boemelt nu nog langs. We moeten snel en makkelijk bereikbaar zijn. Alleen al voor toerisme: onze steden, natuur en cultuurhistorie met de Romeinse en Bataafse geschiedenis trekken absoluut mensen aan.” In Brussel is men enthousiast. Er is echter nog wel een extra te nemen hobbel: Den Haag. “De regio Arnhem-Nijmegen moet ons eigen parlement ervan overtuigen het geld te investeren in ons gebied. Het position paper is daarbij een houvast. Die geven we straks aan gedeputeerde Aalderink en daarnaast gaan we er zelf de boer mee op”, vertelt Modder. “We trekken daarbij zoveel mogelijk op met de provincie.” Het KAN speelt daarin een voorname rol. “De organisatie zal de steden en gemeenten adviseren en opkomen voor hun belangen.” Aanjagen, noemt Modder dat. “Zorgen dat we onze eigen problematiek in een regionaal perspectief plaatsen. Samen kunnen we wat. Heel veel zelfs.” ■
BEREIKBAARHEID ‘Oude speerpunten’, zoals stedelijke herstructureringen, logistiek en revitalisering van bedrijventerreinen blijven volgens de KAN-voorzitter onverminderd belangrijk. Modder: “We willen het verbreden en verbeteren. Qua bereikbaarheid hebben we nog veel werk te doen. Ik noem nog maar eens de HSL tussen Amsterdam en Frankfurt. Wij hebben in Arnhem een halte op die lijn, maar die
“De regio Arnhem-Nijmegen moet ons eigen parlement ervan overtuigen het geld te investeren in ons gebied. Het position paper is daarbij een houvast.” 5
D
e Structuurfondsperiode 2000-2006 loopt volgend jaar af. Een goed moment om de totale investeringsimpuls in de regio Arnhem-Nijmegen in kaart te brengen. Van 1994 tot en met 1999 waren er twee Eurowerk-programma’s voor de hele regio, inclusief de twee steden. Voor de periode vanaf 2000 tot en met 2006 is de regio opgesplitst in drie afzonderlijke programma’s. De steden kregen voor bepaalde stadsdelen hun eigen subsidieprogramma’s: Arnhem Kern en Nijmegen-Kanaalgebied, daarnaast was er het regionale Eurowerk 3-programma. Alle programma’s samen hebben gezorgd voor een investering van bijna 463 miljoen euro in de regio. Daarvan is bijna 137,5 miljoen euro als EFRO-subsidie afkomstig uit de Europese programma’s. Het overige deel is geïnvesteerd door gemeenten en provincie als cofinanciering en door bedrijven en instellingen zelf. Door de investeringen zijn in het hele gebied sinds 1994 17.729 tijdelijke en permanente arbeidsplaatsen gecreëerd.
3
V R A G E N N A A F L O O P. . .
EUROWERK 2000-2005 & STEDENP R O G R A M M A’ S 2000-2006
H
et programma Eurowerk 3, 2000-2005, maakt onderdeel uit van het overkoepelende Europese subsidieprogramma voor Oost-Nederland, het EPD-Oost. Het EFRObudget bedraagt 20,1 miljoen euro. De totale investeringsimpuls is 66,6 miljoen euro. De EFRO-programma’s Nijmegen-Kanaalgebied en Arnhem Kern zijn onderdeel van het Doelstelling 2-programma Stedelijke Gebieden Nederland in de periode 2000-2006. Nijmegen en Arnhem zijn twee van de negen Nederlandse steden die aan het programma deelnemen. EUROWERK:
■ Totaal EFRO-subsidie: 20,4 miljoen euro (excl. budget Technische Bijstand)
■ Reeds toegekend*: 21,5 miljoen euro Totale investeringen: 70 miljoen euro
Revitalisering bedrijventerrein ’t Holland in Duiven
Patrick Sessink
16 miljoen euro
■ Reeds toegekend*: 13,7 miljoen euro Totale investeringen: bijna 53 miljoen euro
NIJMEGENKANAALGEBIED: ■ Totaal EFRO-subsidie: ruim 15,8 miljoen euro
■ Reeds toegekend*: 13,5 miljoen euro Totale investeringen:
1
Wat is de waarde van dit project voor de regio? Het gaat om revitalisering van een verouderd lokaal bedrijventerrein van 13,2 ha, dat tevens de poort voor een nog te ontwikkelen bedrijventerrein is. Er is gewerkt aan de infrastructuur, parkeerplaatsen, verkeersveiligheid, riolering en groen. Ondernemers zijn nadrukkelijk betrokken en ook aangesproken op hun eigen verantwoordelijkheid. Ze investeren nu ook meer in hun pand en terrein: goed voorbeeld doet goed volgen. Uiteindelijk zorgt deze kwaliteitsimpuls voor behoud en wellicht uitbreiding van werkgelegenheid. Investeren in bestaande terreinen voorkomt nieuwe ruimteclaims. En dat is goed: we moeten zorgvuldig en intensief met bestaande ruimte omgaan.
H
et overgangsprogramma voor de regio Arnhem-Nijmegen, Eurowerk 3, loopt van 2000 tot en met 2005. De uitvoering van projecten loopt door in 2006 en 2007. De Stedenprogramma’s NijmegenKanaalgebied en Arnhem Kern hebben een looptijd van 2000 tot en met 2006. De doorlooptijd van projecten voor beide Stedenprogramma’s is in 2007 en 2008. EERSTVOLGENDE STUURGROEPVERGADERINGEN: Arnhem Kern: 24 juni, 14 oktober Nijmegen-Kanaalgebied: 3 juni, 16 september Eurowerk: 8 juli, 28 oktober
ruim 48,5 miljoen euro
* Stand t/m mei 2005
6
is een initiatief van:
Bedrijfscontactfunctionaris gemeente Duiven
Agenda 2005 ARNHEM KERN: ■ Totaal EFRO-subsidie:
triple!
PROCEDURE SUBSIDIEAANVRAAG Een projectaanvrager kan op elk moment terecht bij het EFRO-Projectmanagement, dat gezamenlijk door de drie programma’s is ingesteld. Na een intakegesprek wordt de subsidieaanvraag met ondersteuning van het EFRO-Projectmanagement volledig gemaakt volgens de procedure en criteria voor subsidieaanvragen. De aanvraag wordt met een advies van het Projectmanagement voorgelegd aan de Agendacommissie van het betreffende programma voor een
2
Hoe heeft u de begeleiding van het EFRO-projectmanagement ervaren? Met name in het voortraject richting subsidieaanvraag zijn we erg goed begeleid door ESKAN (nu Oost NV). Na de subsidietoekenning hadden we contact met het EU-programmasecretariaat van de Provincie Gelderland. Afgezien van voortgangsreportages was er weinig contact maar als we begeleiding nodig hadden, konden we daar terecht.
3
Is de aanpak van dit project een voorbeeld voor andere projecten? Ja, deze aanpak zou als voorbeeld kunnen dienen. Niet alleen omvangrijke projecten komen in aanmerking voor financiële ondersteuning, maar ook kleinere projecten die belangrijk zijn voor de lokale economie. ■
1-LOKET Projecten voor de 3 subsidieprogramma’s indienen bij: EFRO-Projectmanagement (Oost NV) telefoon: (026) 384 42 22 e-mail:
[email protected]
‘technische’ beoordeling. Is deze positief, dan gaat de aanvraag naar de betreffende Stuurgroep. Deze beoordeelt een volledige subsidieaanvraag voor een finaal advies aan het college van B&W van Arnhem of Nijmegen voor de Stedenprogramma’s of het College van GS van Gelderland inzake Eurowerk. Het College van B&W van Arnhem of Nijmegen of het college van GS Gelderland beslist over de uiteindelijke toekenning van Europese subsidie aan een project. ■
Redactieadres: Postbus 9090 6800 GX Arnhem tel. (026) 35 99 186 fax (026) 35 99 209 e-mail:
[email protected] Redactie: Suzanne Beekman Thom Dieben Petra Eimers Gerard van Gaalen Marloes Ponsteen Esther Ruiten Eindredactie en coördinatie: Dieben & Meyer, Arnhem Vormgeving: Ineke Oerlemans Foto’s/Illustraties: Erik van ’t Hullenaar Hans Huurdeman Loet van Moll Voermans van Bree Druk: provincie Gelderland jaargang 5 nummer 2 mei 2005
Websites Meer informatie over de Europese subsidieprogramma’s is te vinden op internet: ARNHEM KERN: www.arnhem.nl (e-mail:
[email protected]) NIJMEGEN-KANAALGEBIED: www.nijmegen.nl (e-mail:
[email protected]) EUROWERK: www.eurowerk.nl (e-mail:
[email protected]) DOELSTELLING 2-STEDENPROGRAMMA: www.doelstelling-2.nl