TRIANGEL JAARGANG 26
nr. 3
4 juni - 27 augustus 2014 kopij kunt u inleveren tot en met 17 augustus a.s.
1
PINKSTEREN: DE ANGST VOORBIJ Sprakeloos waren ze, die leerlingen van Jezus. Ik vind het nieuwe testament zo charmant, omdat het de menselijkheid van de grote mannen (en vrouwen) van het begin niet verhult. Sterker nog, in het boek van de Handelingen van de Apostelen komt het zo mooi tot uitdrukking, dat de vrienden van Jezus de bemoediging nodig hadden van Maria, de moeder van Jezus. Zij hield ze bij elkaar en wekte in hen vertrouwen op. Als het aan de sterke mannen gelegen had, waren ze allang teruggegaan naar het vertrouwde van alle dag: vissen vangen en geld tellen. De angst voorbij. Angst is zo’n slechte raadgever en toch lijkt ze in elke organisatie en situatie wel de moeder van alle wijsheid. Angst herken je als vooroordelen de plaats innemen van ontmoeting, interesse en gesprek van hart tot hart. Je in de ander verplaatsen, dat is voor mij Pinksteren. Dan heb je immers lief: je wisselt je hart uit. Je denkt en spreekt vanuit het hart van de ander. Dat kan alleen als je vertrouwen hebt, als er ruimte is. Die ruimte is even kostbaar als zeldzaam. Met Pinksteren sta je in de ruimte van God zelf: die ruimte droeg Jezus in zijn hart en het maakte Hem tot een ‘leraar met gezag’. Het is een ruimte die je raakt, omdat Hij de kunst verstaat om je aan te kijken met liefde zonder een afwerend oordeel in zijn blik. Het is een ruimte die je doet opkijken, omdat je onmogelijke dingen ziet: genezing, vergeving, trouw, de Ander eerst. Park Lee Young is een jonge vrouw die ruimte had. Ze was lid van de bemanning van de veerboot die ten onder ging bij Zuid-Korea. Waar andere crewleden, de kapitein voorop, zich lieten leiden door angst en zelfbehoud, deelde zij moedig zwemvesten uit, verbond een hoofdwond en zocht naar nog meer overlevingsmiddelen. Ze heeft haar moed met de dood bekocht, maar ze redde een natie. Ze krijgt postuum de hoogste onderscheiding van haar land: The Good Samaritan. Park Lee had ruimte. Ze dacht en handelde uit een andere geest en haar gedachtenis maakt stil en nederig. Paus Franciscus heeft de presidenten Abbas en Perez uitgenodigd om ‘bij hem thuis’ te komen bidden. Het lijkt zo’n vroom gebaar. Hij ging hen in zijn bezoek aan het Heilig Land voor in de kunst van het overwinnen van angst. Hij drukte zijn mede-lijden uit met de lijdende Palestijnse bevolking, door te bidden bij die vreselijke scheidingsmuur, die zoveel leed en agressie oproept. Hij drukte zijn mede-lijden uit door te bidden bij het monument voor Israëlische burgers, omgekomen door terreuraanslagen. Zijn uitnodiging om alleen maar samen te komen en te bidden is niets anders dan de uitnodiging om in een grotere ruimte te stappen. De ruimte van God, die angst verdrijft en losmaakt uit de steeds zwaarder wegende boeien van het verleden. Dat er angst heerst zagen we ook in de uitslag van de Europese verkiezingen. Zo weinig mensen maken gebruik van hun recht om te stemmen. En in sommige andere landen zijn de anti-partijen wel erg groot geworden. Maar ja, als politiek 2
zich opsluit in zichzelf en steeds onpersoonlijker wordt ? Nee, dan het voorbeeld van Annie, boerin in Overijssel. Ze was gevraagd als lijstduwer van het CDA, maar ging volop de boer op. Ze sprak en spreekt de taal van het volk en dat volk sprak op zijn beurt: Annie kreeg 110.000 voorkeursstemmen. Nooit was Brussel dichter bij Twente. Het kan. Denken en handelen vanuit de ander. Geen angst. Geen oordelen. Ik wens het ons toe om zo te zijn. De wereld kan wel wat meer liefde gebruiken: menselijkheid, tederheid, aankijken, spreken en handelen van hart tot hart. pastoor Matthieu Wagemaker
BOAZ BERICHTEN
EVEN BIJPRATEN Het nieuwe bestuur voor de vier parochies begint aardig op stoom te komen. Het vindt zijn weg in de nieuwe organisatie, die we stap voor stap met elkaar aan het ontdekken zijn. De financiële commissie werkt goed: de jaarrekeningen van de verschillende parochies zijn nu op orde en kunnen worden afgetikt. Alle parochies maken een begroting en de penningbeheerders maken volop gebruik van elkaars expertise om dat goed en verantwoord te doen. De volgende stap is, dat zij samen bekijken hoe kosten bespaard kunnen worden door meer gebruik te maken van de voordelen van samenwerking in inkoop, gebruik van machines, etc. De onderhoudscommissie is volop bezig met het in kaart brengen van het noodzakelijk onderhoud aan de kerkgebouwen voor de komende zes jaar. Dan weten we waar we aan toe zijn, kunnen we ons hoofd breken over de vraag hoe dat onderhoud te financieren en maken we gebruik van elkaars talenten en de prima onderhoudsgroepen in de parochies, om het zo kosteneffectief mogelijk uit te voeren. Het bestuur heeft iedere vergadering een ontmoeting met sleutelfiguren in de parochies om onderlinge bekendheid te vergroten en in goed overleg een koers uit te zetten: oecumene, caritas, ouderenpastoraat, communicatie, locatiebeheer, secretariaat, pastoraat binnen de gemeenschappen, familiepastoraat, samenwerking buiten BOAZ, leerhuis… Niets gaat overhaast, maar er is dynamiek en we zetten stappen. Onbezoldigd diaken Gert-Jan van der Wal zal per 1 september voor 70% van de gewone werktijd benoemd worden als diaken-pastor voor onze BOAZ-parochies. Bestuur en Pastorale Raad wensen diaken Gert-Jan geluk met deze benoeming. Ik ben zelf reuze blij, dat de parochies mogen rekenen op een tweede pastor die een man is met grote liefde voor mensen, praktisch ingesteld en een diep gelovig mens. De Pastorale Raad en het bestuur gaan zich met ons buigen over een goede 3
taakverdeling. Bernadette Boom is gevraagd door het bestuur om de ouderenbezoekgroepen te begeleiden en voorstellen te doen voor versterking van het ouderenpastoraat. Ze werkt samen met Sandra Kluyskens namens de Pastorale Raad. Naar invulling van het familiepastoraat wordt nog gezocht. De kandidate die we op het oog hadden heeft zich om privéredenen teruggetrokken. Voor de kerk van Overveen is een kleine werkgroep binnen het bestuur opgezet om, in overleg met Mieke Schobbe, een plan te maken voor aanpassingen in het interieur van de kerk. Deze aanpassingen richten zich er vooral op om het kerkgebouw in zijn devotie te versterken, frisser en warmer te maken. De plannen zijn nog in een beginnend stadium. In Zandvoort is door vrijwilligers het initiatief genomen de tuin stevig onder handen te nemen en te verrijken met een Mariagrot. Het resultaat mag er zijn (zie blz. 28). De Mariagrot zal op een feestelijke manier in gebruik genomen worden met een Mariaviering en een feestelijke avond. De datum is nog niet bekend, omdat we nog op zoek zijn naar een passend Mariabeeld. De werkgroep BOAZ-leerhuis is volop aan de slag voor het seizoen 2014-2015 een aantrekkelijk en divers aanbod te organiseren. Verdieping, meditatie, bijbellezingen, een collegetour-achtig programma in Aerdenhout rond thema’s geloof, werk, zingeving staan op de agenda. De werkgroep werkt zoveel mogelijk samen met de bestaande groepen. De viering van de Eerste Communie in Overveen en Aerdenhout was voor mij ontroerend. Ik heb dit jaar de communicanten zelf intensief begeleid. Dat bouwt een band op en ja, ik was ook onder de indruk van de toespraken van de ouders en grootouders. Vrijdag 13 juni komen ze weer bij elkaar en gaan we ze uitnodigen voor de club in de BOAZ. Zeven keer per jaar een uurtje samenkomen om verder te groeien! Ik heb het bestuur voorgesteld, dat ik van half september tot het einde van het jaar gebruik maak van de sabbatregeling. Vorig jaar was ik 20 jaar priester en had ik dat voornemen al gemaakt. Ik denk dat nu de mogelijkheid is er even tussen uit te gaan en te werken aan mijn eigen ziel! Het bisdom staat er positief tegenover en wil zorgen voor vervanging. Als het allemaal gaat lukken volgt meer nieuws. Het gaat niet zo geweldig met de kerk in Nederland vertelt een onderzoek van het Sociaal Cultureel Planbureau. En toch is er zoveel te doen en blijken zoveel meer mensen gevoelig voor wat ons beweegt… Ik moet dan denken aan Jezus’ uitspraken: de velden staan wit van de oogst. Er is nog zoveel te ontdekken en zoveel om van te genieten. De Geest blijft verrassen! pastoor Matthieu Wagemaker 4
VERDIEPING ■ ZATERDAGMIDDAGCONCERTEN ROND HET WILLIBRORDUSORGEL In de Kathedrale Basiliek St. Bavo aan de Leidsevaart vinden van 3 mei tot 27 september voor de 41e keer wekelijkse orgelconcerten plaats. In de serie van 2014 komen twee thema’s aan bod; -Fantasie en Variatie, twee muziekvormen die op het orgel bijzonder tot hun recht komen; -1914-1918, La Grande Guerre, muziek rond de Eerste Wereldoorlog. De toegang is gratis. ■ BISDOMBEDEVAART NAAR ROME Gaat u met de beide bisschoppen uit het bisdom mee op bedevaart in mei 2015? In samenwerking met reisorganisatie VNB wordt in die periode een 10-daagse busreis van 30 april t/m 9 mei en een 6-daagse vliegreis van 2 t/m 7 mei naar Rome georganiseerd. De bisschoppen willen speciaal ook de jongere leeftijdsgroep uitnodigen met deze bedevaart mee te gaan. Tieners en jongeren zullen hun eigen programma-momenten hebben. Ook wordt in het programma rekening gehouden met ouders met kinderen. Het programma in Rome betekent veel lopen. Het is dus belangrijk, dat deelnemers goed ter been zijn. In de volgende Triangel leest u meer over deze bedevaart. Mocht u nu al vragen hebben dan kunt u terecht bij Ans Klunder, tel: 5245018 of Sandra Kluyskens, tel: 5731225. ■ ONTMOETINGSDAG NIEUWE KATHOLIEKEN
Op zaterdag 13 september zal in het Julianaklooser, Hoogeweg 65 te Heiloo van 9.45-16.00 uur voor de vierde keer een ontmoetingsdag voor nieuwe katholieken plaats vinden. De dag is bedoeld voor mensen die nog niet zo lang geleden zijn opgenomen in de katholieke Kerk. Voor meer informatie & opgave: Mirjam Spruit, afdeling Catechese, tel: 51126 35 of e-mail:
[email protected] .
5
■ STICHTING CLASSIC CONCERTS ZANDVOORT Protestantse Kerk, aanvang: 15.00 uur, toegang: € 5,--: *zondag 22 juni pianorecital - Frederic Voorn *zondag 21 september Laureaten - Prinses Christina Concours ■ VORMINGSAANBOD BISDOM HAARLEM-AMSTERDAM/DE TILTENBERG Het programma vindt u op www.bisdomhaarlem-amsterdam.nl en www.tiltenberg.org of vraag informatie via tel.nr: 5112600 of 0252-345345. ■ PROGRAMMA KARMELITAANS CENTRUM VOOR SPIRITUALITEIT Het programma vindt u op www.kcs-haarlem.nl of bel naar: 5274675. Het Karmelitaans Centrum voor Spiritualiteit is gevestigd aan de Parkstraat 1 in Haarlem.
DIACONIE allerlei manieren waarop christenen zich solidariseren met mensen in nood of (mee-)werken aan het oplossen van maatschappelijke problemen. Al deze activiteiten worden georganiseerd vanuit de IPCI van de parochies Agatha en Antonius&Paulus, rek.nr: NL29FVLB 0227 0527 30, Aerdenhout
►WEEK NEDERLANDSE MISSIONARISSEN, PINKSTERACTIE Als vanouds is de Pinkstercollecte bestemd voor de Week Nederlandse Missionaris (WNM), waarmee we het welzijn en werk van missionarissen ondersteunen. Missionarissen geven veel en vragen weinig. Hooguit vragen zij de WNM om een bijdrage voor kosten van werk, woning, parochie, zorg of welverdiend verlof. Met het vuur van de geest van Pinksteren steunen wij de Week Nederlandse Missionaris. Daarmee steunen wij onze zusters en broeders in de missie, die ons geloof met hart en ziel in praktijk brengen. Daarnaast steunen wij de jongere missionair werkers, die in hun voetsporen treden. Ook zij verbinden zich met mensen die in armoede en verdrukking leven. Elke bijdrage aan de WNM is van wezenlijk belang voor de missionaire traditie.
6
Van 29 mei t/m 8 juni vindt de Pinksteractie plaats. Deze collecte is één van de belangrijkste pijlers van de Week Nederlandse Missionaris. Geef tijdens de collecte met Pinksteren of maak een gift over op rekeningnummer IBAN NL30RABO 0171 2111 11, WNM, Den Haag.
►SAM’S KLEDINGACTIE Op 11 en 12 april vond de halfjaarlijkse kledinginzameling plaats van Sam’s Kledingactie voor Mensen in Nood. Velen van u hebben aan deze actie bijgedragen. In totaal werd in Zandvoort 1250 kg. en in Aerdenhout 160 kg. kleding ingezameld. Wij willen u, namens Sam’s Kledingactie, heel hartelijk danken voor deze opbrengst. Sam’s Kledingactie voor Mensen in Nood levert al 45 jaar een bijdrage aan het werk van Cordaid Mensen in Nood. De opbrengst van de ingezamelde kleding van dit najaar wordt gedoneerd aan een project binnen India. Binnen dit project wordt voor mensen (de kastelozen (Dalit) en tribale groepen), die het ergste getroffen worden bij overstromingen of bij zware stormen, evacuatiecentra gebouwd zodat zij kunnen overleven. Kijk voor meer informatie over Sam’s Kledingactie en de gesteunde projecten op www.samskledingactie.nl .
►OOK DIACONIE Tijdstip: zaterdag 17 mei Locatie: de stoep voor 'Appie' Een grote kraam met een spandoek, waarop in grote letters VOEDSELBANK en daarom heen zwermen vrijwilligers in een groen T-shirt met logo 'voedselbank'. Het kan niet anders: hier wordt een actie ten bate van de voedselbank gehouden. Iedereen die de supermarkt van A.H. in wil gaan om de zaterdagse inkopen te doen, krijgt een flyer toegestopt met de vraag iets extra's te willen kopen voor de mensen, die het minder breed hebben en aangewezen zijn op het wekelijkse pakket van de voedselbank. Gelukkig lijken de weergoden ons goed gezind. Het is een prachtige dag, droog en warm. Ook het winkelend publiek geniet duidelijk van het mooie weer en dat maakt ze extra goedgevend, hopen wij. De coördinator van het geheel, Paul Sweerts, heeft zijn zaakjes goed geregeld, alles loopt op rolletjes, want je wilt niet weten wat er voor zo'n dag allemaal geregeld moet worden. Allereerst moet Albert Heijn akkoord gaan met deze inzameling voor zijn deur en de 'overlast' voor zijn klanten. Dan moeten vergunningen aangevraagd worden bij de gemeente voor een parkeerverbodontheffing 7
van één dag voor de vrachtwagen en het plaatsen van de kraam. Ad hoc-vrijwilligers moet hij charteren, die hun vrije zaterdag op willen offeren en desnoods in de stromende regen willen staan om mensen aan te spreken en naast de gulle gaven ook schampere opmerkingen te incasseren. De jongste nauwelijks 13, de oudste 73 jaar, ze waren er weer, vol goede moed om de recordopbrengst van 59 kratten, van een vorige inzameldag bij de Vomar, hier minstens te gaan evenaren. Er hangt ook een pamflet met de tekst: gevraagd een dames- of herenfiets en een koelkast. De eerste aanzet die dag zijn de gekregen 60 blikken maaltijdsoep, dat tikt lekker aan: 3 volle kratten. De zaterdagdrukte komt op gang. Om 12 uur staan al twaalf kratten in de vrachtauto. Van 12 tot 2 uur draaien we topuren, Het aantal kratten loopt op tot boven de dertig. Gaan we een recordaantal halen? Van een eerdere donatie gaan Emke en Tilly inkopen doen. Opnieuw zes kratten met dank aan de gulle gevers. Een vader met zijn zoon, op weg om een nieuwe fiets te kopen, ziet ons pamflet hangen en besluit ter plekke om de nog zeer mooie 'oude' fiets van zijn zoon aan de voedselbank te schenken. Iemand meldt nog een goede koelkast beschikbaar te hebben. Onze dag kan niet meer stuk. Zou het de uitstraling van de zon zijn of het enthousiasme van al de vrijwilligers? Zelfs heel jonge kinderen en winkelende pubers komen ons iets brengen, omdat op school over de voedselbank verteld is. Een oude dame komt de winkel uit en geeft een pak rijst af. Na een uurtje komt ze terug met een tas vol blikjes en potjes. Ze heeft haar voorraadkast eens nagekeken en dit is de opbrengst. 'Wel even nakijken', zegt ze zelf, 'want in mijn tijd kenden we nog geen vervaldata'. Inderdaad zijn enkele blikjes zwaar over de datum, maar de intentie was goed. Vijf uur, winkels in de buurt houden het voor gezien en sluiten hun deuren. Ook wij vinden het welletjes en gaan opruimen. Hebben we onze score gehaald? Later op de avond krijgen we per e-mail de opbrengst door: maar liefst 64 volle kratten! Dank, dank, aan alle mensen die met hun bijdrage deze kratten gevuld hebben. We zijn als vrijwilligers trots op het winkelend publiek van ons dorp. Leve Zandvoort aan Zee !!! Tilly Boddaert - Geerards
►EEN JAAR SINT ANTONIUS KOOKT - SANT EGIDIO HAARLEM Een jaar geleden startte een groep enthousiaste vrijwilligers op dinsdag 22 mei in Haarlem met de buurtkeuken Sint Antonius Kookt. Een bijzonder eetmoment, waar eens in de twee weken voor € 5,-- een driegangen diner in restaurantsfeer wordt aangeboden aan met name oudere en eenzame mensen en cliënten van de voedselbank. Elke avond komen zo’n 45 bezoekers. 8
De 20 vrijwilligers die dit mogelijk maken, vormen gelijktijdig de Sant Egidio Beweging Haarlem. Een lekenbeweging die zich middels het eeuwenoude principe van Ora et Labora inzet en verbindt aan de kwetsbare mensen in de samenleving. Een verbond dat men aangaat vanuit vriendschap en oprechte betrokkenheid en wederkerigheid. De Sant Egidio Beweging kent een karakteristiek gebedsmoment, dat lijkt op die uit de kloostertradities. Het is, naast de vriendschap met de armen, dit gebedsmoment dat eenheid brengt in een beweging die verspreid is over meer dan 70 landen en meer dan 50.000 leden telt. Op dinsdag 10 juni zal om 19.00 uur het eerste officiële Sant Egidio gebed in Haarlem plaatsvinden in de Groenmarktkerk. U bent hierbij van harte uitgenodigd. Vanaf die datum zal dit gebed in eerste instantie om de twee weken plaatsvinden. Wilt u meer weten of vrijwilliger worden? Kijk dan op www.sintantoniuskookt.nl of e-mail naar
[email protected] .
►NIEUWS UIT STEM IN DE STAD Zonder de steun en betrokkenheid van de kerken in de omgeving Haarlem, zou het werk van Stem in de Stad niet mogelijk zijn. Ook uw kerk is betrokken. Hartelijk dank daarvoor! Graag informeren wij u in dit bericht over Asielzoekers en het Nieuwe Wereldhuis, de afdeling voor asielzoekers, vluchtelingen, ongedocumenteerden, onuitzetbaren en arbeidsmigranten in Haarlem e.o. De afdeling staat hen bij, helpt hen op weg en stimuleert hen om hun eigen kracht te ontdekken en in te zetten. In nauw contact met juridische en medische beroepskrachten wordt met de asielzoekers gewerkt aan een oplossing voor hun situatie. Er wordt gekeken naar de mogelijkheden een verblijfsstatus te verkrijgen, maar ook naar andere opties, zoals terugkeer of doormigratie. Het zijn langdurige en intensieve trajecten. Asielzoekers die in Nederland hun hoger beroep afwachten, krijgen geen opvang en mogen ook geen regulier werk doen en verkeren daardoor vaak in een onmogelijke situatie. Stem in de Stad biedt aan een zevental ‘sans-papiers’ (tijdelijk) onderdak. Stem in de Stad vraagt aandacht voor de soms onhoudbare situatie, waarin deze doelgroep verkeert. Bijvoorbeeld door het organiseren van ontmoetingen met politici en door artikelen in de pers. Recent heeft Stem in de Stad haar verontwaardiging kenbaar gemaakt over het opnieuw in Vreemdelingendetentie zetten van Straatjournaal verkoper Mohamed Rugamana. Dat is reeds 3x eerder gebeurd en telkens is gebleken, dat het niet mogelijk was tot uitzetting over te gaan en werd Mohamed na een aantal maanden detentie weer op straat gezet zonder enige vorm van opvang. In 2013 begeleidde de afdeling intensief 17 personen.
9
Het Nieuwe Wereldhuis is gericht op ontmoeting en ontwikkeling. De voornaamste activiteit is de Nederlandse les. Maar ook andere initiatieven zijn mogelijk (gespreksgroepen, fietslessen, computerles). De cursisten worden nadrukkelijk uitgenodigd zelf mee vorm te geven aan de activiteiten. Het animo voor de lessen neemt jaarlijks toe. In 2013 volgden 65 cursisten taallessen, een stijging van 25%. Diane Martens is coördinator van de afdeling Asiel en Wereldhuis. Wilt u meer informatie over deze afdeling, dan bent u van harte uitgenodigd contact met haar op te nemen via
[email protected]. Meer informatie over Stem in de Stad vindt u op www.stemindestad.nl . Twitter@stemindestad
Facebook www.facebook.com/stemindestad
VOOR A.A.P. 63 Voor aap staan wil niemand, voor ‘A.A.P.’ hopelijk wel. In deze rubriek gaat de redactie op zoek naar wat onze parochianen beweegt. Soms n.a.v. een bijzondere gebeurtenis, soms om een medewerk(st)er in het zonnetje te zetten. Een gesprek over geloof en hoe je dat kunt uitdragen, vandaag de dag. Dagblad Trouw legt regelmatig de tien geboden voor aan een bekende Nederlander; TRIANGEL stelt elke keer dezelfde zes vragen, om te ontdekken wat ‘het zesde zintuig’ van de geïnterviewde is.
interviewer: mevr. T. Boddaert
HET ZESDE ZINTUIG VAN GERARD MOL G. J. J. Mol, huisarts. Zo stond hij jarenlang in het telefoonboek vermeld. Drieëndertig jaar lang heeft hij zijn kennis en zorg als zodanig ingezet voor de Zandvoortse gemeenschap. Ter gelegenheid van hun 50-jarig huwelijksfeest vroeg ik hem samen met zijn vrouw Ineke, als trouwe kerkgangers, te mogen interviewen voor het zesde zintuig. Hij stemde toe, maar mevrouw Mol wilde liever de haar zo vertrouwde plaats van hulp en steun op de achtergrond blijven innemen. De plaats die ze zo als vanzelfsprekend gekregen had, toen ze met hem als huisarts trouwde. Een dokter is gewend te luisteren en zijn privé voor zichzelf te houden, maar voor deze gelegenheid geeft hij ons een kijkje achter de schermen van zijn en hun leven. 1. Bent u met kerk/geloof grootgebracht ? In 1931 ben ik in Amsterdam ter wereld gekomen als jongste in een gezin van vijf kinderen. Doordat al vrij gauw bleek dat ik astma had en daardoor altijd ziek of onderweg was, heb ik binnen het gezin altijd een uitzonderlijke plaats gehad. Mijn ouders waren heel brave mensen. Elke morgen gingen ze samen naar de mis van half zeven en dan kwamen wij. Samen hebben ze ons het geloof voorgeleefd. Mijn 10
vader was chef van de Gooise Stoomtram. Hij was wat strenger en meer gesloten dan moeder. Ik herinner me, dat hij bij zorgen of verdriet in zichzelf keerde. Je voelde dan dat er iets was, je zag het ook, maar wist niet wat. De oorlog heb ik heel bewust meegemaakt. In Amsterdam waren veel Joden. Toen in 1943 het dragen van een gele ster verplicht werd, kende je hen daaraan. We woonden niet zo ver van de Hollandsche Schouwburg en ik herinner me de lange rijen mensen met een bundeltje kleren op weg naar het Poortstation, anderhalve kilometer verderop. Beelden van de Grüne Polizei die mensen uit hun huizen haalde, de razzia's later, je vergeet het nooit meer. Een van mijn oudere broers had een schuilplaats gemaakt tussen plafond en vloer van de bovenste verdieping en de zolder die afgesloten werd met een klep, waar de wasmachine dan bovenop geschoven werd. Een veilige schuilplaats in geval van huiszoeking, want mijn beide broers waren toen in de leeftijd van de Arbeideinsatz. Zulke situaties, die angst en dreiging, ook al gebeurde het niet, nemen je gevoel van veiligheid weg waardoor de astma alleen maar erger werd. Twee keer ben ik in het kader van de Amsterdamse bleekneusjes voor zes weken in een kinderkoloniehuis in Bakkum geweest, waar ik overigens helemaal geen last van astma-aanvallen had. Astma was er ook de oorzaak van, dat ik na de lagere school niet naar het Ignatius College kon, want een half uur fietsen was te ver voor mij. De andere mogelijkheid, de Rijks HBS tegenover onze deur, vonden mijn ouders als goede katholieken geen optie, dus werd het MULO-B. In de jaren die volgden ben ik in Zwitserland geweest voor een astmakuur en heb ik een tijd in Nijverdal op een boerderij gewoond. Goede herinneringen heb ik aan het plattelandsleven daar, waar ik als schillenboer rond reed en het voer voor de varkens maalde. Op aandringen van mijn moeder heb ik ook nog spraakles gevolgd, om door ademhalingsoefeningen meer stemvolume te krijgen, iets waar ik later zeker voordeel van heb gehad. Toen ik in 1949 eindexamen MULO deed ben ik op een bedrijfslaboratorium terecht gekomen, waar een opleiding aan verbonden was tot chemisch analist t.b.v. de suikerindustrie. Aangestoken door mijn medestudenten uit Indonesië wilde ik, na een cum laude afgesloten studie, in 1952 naar Java toe. Maar de situatie daar, de onafhankelijkheidsoorlog en zo meer, maakte dat onmogelijk. Toen besloot ik arts te worden, deed in 1955 Staatsexamen HBS en 24 jaar oud begon ik als werkstudent aan de studie medicijnen. Na mijn doctoraal examen kwam ik als co-assistent interne geneeskunde in het O.L.V. Gasthuis in Amsterdam en daar ontmoette ik op het lab Ineke. Mijn eerste praktijkervaring was een waarnemingspost in Nunspeet. Het was in die hele strenge winter '62- '63, dat ik bij het uitstappen van de auto op de gladde weg onderuit ging. Heup gebroken. Ik voelde het al direct. Negen weken ziekenhuis waren het gevolg. Herstellende zag ik een advertentie: gevraagd seizoensarts voor het strand te Zandvoort. De zee ! Mijn astma ! Zo ben ik hier gekomen. Juist in die tijd zocht dr. Robbers een assistent-arts, om het zelf wat kalmer aan te doen. In 1964, na een halfjaar, kon ik de praktijk overnemen. 11
In hetzelfde jaar zijn Ineke en ik in de kerk van Overveen, de kerk van haar jeugd, getrouwd. Het overnemen van huis en dokterspraktijk-met-goodwill aan de Emmaweg kostte een kapitaal. Er brak een heel moeilijke, zware tijd aan. Als arts alleen moest ik dag en nacht beschikbaar zijn. Vakantie was er niet bij. Een assistent of vervanging kon ik me in die beginperiode niet veroorloven. Ineke was mijn assistente. Zij moest altijd thuis zijn om de telefoon te beantwoorden. Ze was administratrice en boekhoudster, steun en toeverlaat, alles in een. Toen na enkele jaren de praktijk begon te groeien, werd het beter en kreeg ik ook ondersteuning in de praktijk. Nu kunnen we terugkijken op een mooi leven. We hebben hard gewerkt en ook verdriet gekend. Kinderen hebben we helaas nooit gekregen. 2. Heeft de kerk u in de weg gestaan ? Nee, ik heb de kerk en de kerkelijke regels nooit als een obstakel in mijn leven ervaren, ook niet in de 33 jaar dat ik huisarts was. Dat ik mijn studiedoel via een omweg moest bereiken. omdat ik door de geloofsovertuiging van mijn ouders niet naar de Rijks HBS mocht, zou je zo kunnen bekijken, maar daarin speelde mijn gezondheid ook een rol. In de jaren zestig en zeventig, de jaren van de seksuele revolutie, van 'flower power' en vrije seks, van grote onwetendheid over voorbehoedsmiddelen en slechte voorlichting, ook toen was mijn geloof geen sta in de weg. De kerk bleef vasthouden aan oude regels van onthouding en geen seks voor het huwelijk, maar de mensen hadden daaraan geen boodschap meer. Ik heb het toen als mijn sociale taak en verantwoordelijkheid gezien, hierin een voortrekkersrol te nemen. Ik ben voorlichting gaan geven over voorbehoedsmiddelen en veilig vrijen. Liever 100 maal de pil dan één keer een abortus ! Tot ver in de omtrek werd ik gevraagd lezingen te komen geven. Ik heb dat gedaan vanuit mijn visie en mijn geloof. Je zou inderdaad misschien kunnen zeggen, dat ik daarin ruimer van opvatting was. 3. Wat heeft uw geloofsopvatting beïnvloed ? Mijn geloof heeft zich in de loop der jaren met de tijd mee ontwikkeld, maar een spastisch streng geloof heb ik nooit gehad. Wel is het altijd van invloed geweest op mijn manier van leven, ook bij mijn partnerkeuze. Ik wist dat mijn toekomstige vrouw katholiek zou zijn. Maar toen ik verliefd werd op Ineke, heb ik heus niet als eerste aan haar gevraagd of ze katholiek was. Ze werkte in een katholiek ziekenhuis… dus. Of mijn geloof beïnvloed wordt door alles wat er nu in de kerk speelt ? Ik zit achter in de kerk en kijk met verwondering hoe het nu gaat. Ik leef mijn eigen geloof, maar je moet je natuurlijk wel thuis kunnen voelen in zo'n kerk. Voor mij is persoonlijk contact heel belangrijk, maar een pastoor met vier parochies heeft altijd tijd tekort, dat begrijp ik wel. Trouwens dat gemis aan aandacht speelt overal, ook in de artsenpraktijk van nu. Zomaar bij een patiënt langsgaan, alleen maar om eens te kijken hoe het gaat, waar hoor je dat nog ? Het is een verarming van de samenleving. 12
4. Waarom bent u gelovig betrokken in de parochie ? Vanuit mijn interesse in mensen en in mijn patiënten heb ik me altijd ingezet in het pastoraat van de samenleving. Die belangstelling, die betrokkenheid zal altijd wel blijven, het is mijn levensinstelling. Mijn beroep en mijn inzet bracht met zich mee, dat ik voor allerlei functies gevraagd werd. Zo ben ik jarenlang voorzitter van Pro Juventute geweest, een stichting die steun geeft aan projecten voor kinderen en jongeren in problemen. Lange tijd was ik medisch adviseur van het Wit-Gele Kruis en zo heb ik ook zitting gehad in de patiëntenadviesraad van de Maria Stichting. 5. Wat moet volgens u hoog op ieders agenda staan ? Geen makkelijke vraag. Ik denk: het besef dat je niet alleen voor jezelf leeft. Je leeft in een gemeenschap en dat vraagt aandacht hebben voor de ander en voor de samenleving als geheel. Vanuit mijn geloof sta ik in de samenleving, wil ik er zijn voor de ander en mijn interesse in hen tonen. Ik denk dat als dit hoog op ieders agenda zou staan er tijd en warme aandacht voor elkaar zou zijn. 6. Welk beeld van God is u dierbaar ? De God met het opgeheven strenge vingertje is het nooit geweest. Mijn opvatting over zonde is verdwenen, met de tijd mee geëvolueerd . Ik zie God als een goede vriend die je alles kan toevertrouwen, die met weinig woorden weet wat er aan de hand is, waarvoor een blik al voldoende is. Een relatie die je ook binnen een goed huwelijk krijgt. God is onbewust altijd aanwezig. God is ook te zien en te ontmoeten in een ander. Ik zie God als een evenbeeld. De God ons vroeger aangepraat door de geestelijkheid is uitgegroeid tot een grotere, allesomvattende God: Hij die is en altijd zijn zal.
JONGLEREN IN DE AAP (83) In deze rubriek staan berichtjes, informatie, suggesties, die in ruime zin te maken hebben met kinderen, jongeren en geloof. Het gaat om nieuws uit beide parochies: Agatha en Antonius & Paulus (AAP). De titel zegt iets over jong. Dat is ruimer dan ‘kinderen’. Over leren, ervaringen van kind en jongeren. Soms serieus, soms speels: jongleren. ►EERSTE
COMMUNIEVIERING
In onze BOAZ-parochies was de meimaand de eerste communiemaand. Na wekenlange voorbereiding was op 11 mei het feest van de Eerste Communie in de kerk van Overveen voor: Toine van Bakel, Sjoerd Creyghton, Roberto 13
Dinkelberg, Casper Groenendijk, Lisa de Groot, Julian en Justin van Loon, Chris Waardijk, Annemijn de Weerd en Yara Workel. Op 18 mei was het feest in de kerk van Aerdenhout voor: Fee de Bruijn, Mariska Doveren, Esmée Draijer, Valérie Frese, Nout Geldof, Tess Kloeck, Daniël de Kramer, Mai Lin Muis, Siebe Lycklama à Nijeholt, Floortje Magielse, Pleuntje Nijhuis, Helena Paap, Lore en Niek Tollenaar. Voor Mieke Lawlor was het feest van haar eerste communie 31 mei in Ierland. ►VORMELINGEN
2014
Op 14 juni zullen in Schalkwijk 17 jongeren uit onze regio gevormd worden. De afgelopen maanden zijn zij 9 keer bij elkaar gekomen. Eind vorig jaar is gestart met een fietstocht langs alle kerken van Schalkwijk tot en met Zandvoort. Met de groep zijn opdrachten gedaan, waarbij zij bezig zijn geweest met hun geloof, de geloofsbelijdenis in eigen woorden opschrijven, kwartet over de goede week. Ook is deelgenomen aan de Bavodag, een dag voor alle vormelingen uit ons bisdom, waar goede gesprekken zijn gevoerd met o.a. een uitvaartondernemer en brandweermensen over wat hen bezielt. De jongeren hebben een persoonlijk wapen geschilderd en zullen deze presenteren tijdens de vormselviering. De vormelingen zijn: Patrick Aarts Jacob Bakker Enrique van der Donk Renske Gebe Ole Grootes Simon Grijmans Michelle Hilbers Sheldon Kakaire Anouk van Lent Larissa van Loenhout Marjolein van de Nes Florentien van Rijsoort Eline van Steijn Michelle Termote Emma Theloosen Sean Twonig Mathijs Zoon ►VORMSELPROJECT
2014 – 2015
De vormselviering 2014 moet nog plaatsvinden, maar… we starten binnenkort ook met de groep voor 2015. Het vormselproject wil een voorbereiding zijn op het ontvangen van het Sacrament van het Heilig Vormsel. Dit sacrament hoort bij het doopsel, dat een kind meestal ontvangt als baby. Bij het vormsel zijn de kinderen groot genoeg om er over mee te praten, wat het betekent bij een kerk te horen. Kinderen die nu in groep 8 zitten en ná de zomervakantie naar het voortgezet onderwijs gaan, worden voor dit project uitgenodigd. Kinderen die in ons bestand staan ingeschreven krijgen automatisch een persoonlijke uitnodiging. Heeft uw kind interesse, kom dan naar de informatieavond op woensdag 11 juni 2014, aanvang 19.30 uur in de pastorie van de Sint Bavo Kathedraal, Leidsevaart 146 te Haarlem. De avond duurt tot 21.00 uur. Er zal een apart programma zijn voor de kinderen. Opgave kan voor 6 juni via:
[email protected]. De bijeenkomsten starten na de zomervakantie, maar op zondag 22 juni vindt een gezellige fiets-/speurtocht plaats langs de kerken van onze regio. 14
►KATHOLIEKE JONGERDAG
De jaarlijkse landelijke Katholieke Jongerendag is van vorm veranderd en is nu een openluchtfestival. Op 28 en 29 juni zal op het terrein van de Abdij Mariënkroon in Nieuwkuijk bij Den Bosch de eerste editie plaatsvinden. Op zaterdagavond is de inhoud ontmoeting, een programma voor jongeren van 16+ met diverse optredens. De jongeren slapen in eigen tenten. Het dagprogramma op zondag is een mix van aanbod voor tieners en jongeren. Voor meer info, zie www.jongbisdomhaarlem.nl/WJDag .
OP DREEF Zeg dat wel. Letterlijk had ik er de vaart in. Als je eenmaal in België Sint-Job-in-‘t-Goor en daarna Lille achter je hebt, rijd je op de tolweg richting Reims op een prachtig glooiende weg alsof de hele wereld van jou is. Wauw. Laat je om te beginnen verleiden niet het links hooggelegen Laon voorbij te sjezen. Ik heb een korte tour de France gedaan. Eigenlijk meer een pelgrimage langs bij voorkeur oude romaanse kerken en kloosters. Terug naar de 11e-12e eeuw. Maar de versieringen aan portalen, pilaren en kapitelen vertellen een nog altijd actueel verhaal. Van de sobere romaanse architectuur hebben bouwers en kunstenaars tot in onze tijd gevoel voor verhoudingen geleerd. Heel basaal deden zij het met vierkanten, cirkels, rondingen, rechthoeken. Het rechthoekige is de aarde, de boog is de hemel, is hun boodschap. Een verbeelding van de hele kosmos, hier samengebald in enkele vierkante meters. De kubisten en constructivisten van de vorige eeuw hebben er naar hartelust uit geciteerd. Mondriaan en ‘de stoel’ van onze Rietveld zijn zonder die (anonieme) kunstenaars en monniken van toen, ondenkbaar. Een adembenemend voorbeeld van navolging heb ik opnieuw gezien in Ronchamp, de kapel van O.L. Vrouw Nôtre-Dame-du-Haut, ontworpen door de architect Le Corbusier. Ze ligt op een hoogte, volkomen in harmonie met het landschap. Ik wist niet dat enkele jaren geleden, verbonden met de kapel, een nieuw klooster is gebouwd. Het ontwerp is van niemand minder dan Renzo Piano, de architect van wetenschapsmuseum ‘Nemo’ aan het Amsterdamse IJ. Ik beperk me tot waar ik erg naar uitzag en waar het nooit van was gekomen: Moissac. Gelegen tussen Touloose en Cahors in de Languedoc. Het portaal van de benedictijner abdijkerk heeft me onmiddellijk te pakken. Het is een diep overwelfde voorhal mét een verhaal. De reliëfs aan de rechterzijde beelden het goede uit en het leven. Daar draait het natuurlijk om de geboorte van Christus. Niet zomaar een kerstplaatje met Maria naast de kribbe geknield en Jozef als een oude sukkel ernaast. De kunstenaar heeft de jonge moeder tijd in bed gegund. Het gaat om de geboorte van het nieuwe leven. Mag het lieve mens er even van 15
bijkomen. De drie wijzen uit het Oosten komen er al aan. Zij vertegenwoordigen de volken van de wereld. Het kind is al vroeg bij de les en heet ze hartelijk welkom. Het wemelt er van engelen, die de zaak goed in de gaten houden. Eerst al Gabriël, die de geboorte aankondigt. Van begin af aan is leven bedreigd. De oude Anna en vooral Simeon zijn in de tempel van Jeruzalem in alle staten van opwinding over de beloftevolle tijd die is gekomen. Simeon knuffelt het kind, zoals grootvaders dat mogen. Anna en Maria staan er stralend bij. Maar daar is weer de engel, die Jozef tipt. ‘Pas op voor Herodes.’ En daar gaan ze. Op weg naar Egypte op een stoere ezel. Die gaat door roeien en ruiten, door gebarricadeerde stadspoorten. Links is het andere koek. Kwaad, uitbuiting, list en bedrog lagen voor de middeleeuwers altijd om de hoek. Ze blijken van alle tijden. Het kwaad wordt demonisch verbeeld in een plofdikke satan en wulpse verleiding. Daaronder ook een verhaal van een bed. Nu is het een doodsbed. Het bed van de rijke Lazarus. Het is een en al treurnis. Ze hadden het zo prettig gehad aan die copieuze maaltijd. Alleen die vervelende melaatse aan de deur. Een hond likt zijn zweren. In het paradijs is gelukkig Abraham. Hij wiegt de arme op zijn schoot. Toch weer leven. Dit alles als een stripverhaal met elkaar verweven. Tussen goed en kwaad, rechts en links, sta je nu recht voor de ingang. Ik kijk omhoog nar het hoogtepunt van het gebouw, het timpaan. Een deur met Jezus in het midden, niet als de gekruisigde. Het is het paasvisioen naar de Apocalyps van Johannes. Een beeld vol troost met 24 ‘oudsten’ om hem heen, een en al leven. De vier levende wezens, die je in zoveel kerken ziet, zijn er natuurlijk ook. Het zijn de vier evangelisten. De mens is Matteus. De leeuw is Marcus. Het rund is Lucas. De arend is Johannes. Deze gekroonde Christus, die zelf door goed en kwaad is heengegaan, ziet nu als het ware vanuit het midden toe op wie naar binnen gaan in dit gebouw van vierkant en cirkel. Hier ben je thuis. Ik moet ophouden, want eenmaal binnen, raak je niet uitgekeken. Om alleen maar te noemen de kruisgang in de kloosterhof met 76 bewaard gebleven kapitelen en hun verhalen, uitgebeeld op iedere vierkante centimeter. Andere hoogtepunten waren Arles (met o.a. een heel geestige Vincent van Goghexpositie), Angoulême, Poitiers. De allerleukste verrassing was in Lyon, in het Museé des Beaux Arts. Dat klinkt al zo vrolijk. In een vitrine met beeldjes uit Egypte van 2200 jaar vóór Christus, een beeldje van een boer, die een koe helpt kalven. Ik kom uit Noord-Holland en ik weet niet waarom, maar dit beeldje van leven, zo’n trouwe koeienkop, zwartgevlekt, verwacht je niet daar eeuwengeleden tussen de piramides. Van een ontroerende directheid en van alle tijden. Wie vakantie heeft, geef oog en ziel de kost. Dick Duijves, pastor emeritus
16
Een terugblik op een bewogen jaar door emeritus pastor Landa Rave: EEN JAAR VERDER Het is nu een jaar geleden, dat velen van u me een ‘denderend’ afscheid bezorgden: het zingt nog altijd na. Inmiddels is mijn huis opgeknapt en staat er een prachtige geluidsinstallatie (vandaar dat nazingen), waar ik volop van geniet. Dank zij u ! Dat ‘huis opknappen’ ging natuurlijk niet vanzelf. Het is verhuizen in je eigen huis: hoe krijg ik het spul in dozen ? Even later: waar laat ik ze ? Nog weer later: in welke doos zat dat ook alweer ? De onderste, ja. Toch was dit geklus goed: met concrete dingen bezig zijn, handen uit de mouwen en . . merken dat je geen twintig (of veertig) meer bent. Ai ! Langzamerhand heeft alles zijn plek gekregen. Nu ik nog, want ik ben heel wat tegengekomen. Er is veel gebeurd vanaf 1974, toen ik hier kwam wonen en later werken. Ik ben blij en het doet me goed met de tijd en de ruimte die er nu is op een nieuwe manier verder te kunnen gaan. Intussen is ook in ons kerkenland veel gebeurd. We ondervinden veranderingen in eigen parochies aan den lijve of lezen erover op de website of in de parochiebladen. De één wordt er blij van, een ander boos, een derde onzeker en weer anderen wachten af. Wie breder kijkt, ziet meer. Of heeft erover gelezen in de krant. In ruim één jaar tijd zijn de vier pastoraal werk(st)ers van regio Haarlem Kust verdwenen. Er waren verschillende redenen voor, maar het maakt wel iets zichtbaar. Bij mij was het de leeftijd. Maar de drie collega’s – één midden veertig, twee midden vijftig – moesten het laten gebeuren dat hun taken drastisch werden ingekort, met name op het gebied van liturgie en m.b.t. hun zelfstandigheid. Dit maakt zichtbaar, dat de beleidslijn van een priesterkerk met alleen (mannelijke) diakens stevig wordt omklemd. Zij bepalen. Vrouwen en parochiegemeenschappen (‘leken’) hebben een ondergeschikte plaats. Zij dienen te volgen. Nu hoeft er met diakens en priesters niets mis te zijn. Maar als vitale delen van de kerkgeschiedenis worden overgeslagen en trouw moet worden beloofd aan de huidige bisschoppen, die wetten en regels als hoogste prioriteit stellen, wordt het wel moeilijk. Als het om loyaliteit en trouw gaat, zijn angst en gewetensnood gauw geboren. Problemen ook. Want voor wie de letter van de wet sterker geldt dan de geest, deugen momenteel een aantal dingen niet, zoals vrouwen en ‘leken’ die dingen doen die niet ‘mogen’ (ik krijg dit woord bijna niet op papier). De letter van de wet eist controle. Dus moet er worden gesaneerd. Een bisdom verschilt hierin niets van een commercieel bedrijf (waarbij financiën ook vaak de vlag zijn die de lading dekt). ‘Saneren’ betekent letterlijk: gezond maken. Figuurlijk: orde op zaken stellen. Zo wordt het bedrijfsmatig ook gezien. Kennelijk zijn we dus erg ziek en hebben wij, met velen, geheel verkeerd gedacht. 17
In de antwoorden die mijn collega’s op deze ‘sanerende’ veranderingen hebben gegeven, hebben zij gemeen dat zij in hun hart trouw zijn gebleven aan Jezus’ woorden: ‘Bemin de Heer, uw God, met geheel uw hart, geheel uw ziel en geheel uw verstand. Dit is het voornaamste en eerste gebod. Het tweede daarmee gelijkwaardig: Bemin de naaste als uzelf. Aan deze twee geboden hangt heel de Wet en de profeten.’ (Mt. 22, 37-40) Om hieraan trouw en daarmee zichzelf te kunnen blijven, zagen zij zich tot een keuze genoodzaakt. Spanningen kun je één of twee jaar uithouden (mits er een positief perspectief is), maar geen tien jaar en langer (zonder positief perspectief). Collega Erna Peijnenburg is inmiddels tot priester gewijd in de Oud-Katholieke Kerk en tot pastoor benoemd. Ze maakt het goed. Collega Clementine van Polvliet is als zelfstandige een nieuwe weg ingeslagen om mensen in een andere pastorale setting nabij te kunnen zijn. En in tegenstelling tot de kop destijds in de krant, is ze niet uit de R.K. kerk getreden. Ik hoop dan ook van harte, dat ze in onze parochies welkom blijft in voorkomende gevallen. Collega Alfons Bartholomée heeft, na een jaar tussen wal en schip te hebben gezeten, inmiddels eervol ontslag gekregen. Maar hoe eervol voelt het om, na bijna dertien jaar altijd voor mensen klaar te hebben gestaan, te horen dat er geen plaats meer voor je is en je eigenlijk een herscholingscursus Liturgie zou moeten volgen ? Je kunt als pastoraal werk(st)er ook andere keuzes maken. Blijven bijvoorbeeld. Maar in de loop der jaren heb ik al heel wat collega’s zien verdwijnen naar het zg. categoriale pastoraat (ziekenhuizen, zorgcentra en andere bijzondere zorg). Dat was echt niet omdat ze het werken in een parochie vervelend vonden, integendeel. Het waren vaak mensen, die meer konden dan ze mochten van de plaatselijke priester. Je kunt ook redenen hebben om in te stemmen met een takenpakket, waarin liturgie en zelfstandigheid geen noemenswaardige rol hebben. Het is voor iedereen anders en ieders keuze verdient respect. Ik heb buitengewoon veel respect voor mijn regio-collega’s en voor hun keuze. Ze hebben karakter en het lef de gevolgen van hun trouw te dragen. U zult begrijpen dat deze ontwikkelingen mij bijzonder raken. Ik heb me altijd één met hen gevoeld. We waren ook één met de priesters van onze parochies, ieder met zijn/haar eigen taken en verantwoordelijkheden. Zo konden we ons van harte inzetten voor onze parochiegemeenschappen. In feite hebben deze gemeenschappen, die ons hun vertrouwen gaven - u dus - ons gewijd tot de toegewijde mensen die we hopen te zijn geweest. Ik heb niet hoeven kiezen. Maar zij werden voor het blok gezet. Dan valt er weinig meer te kiezen, als je jezelf nog recht in de spiegel wilt aankijken. Maar de prijs is hoog, héél hoog. Daarom wil en mág ik het niet onvermeld laten. Het gebeurt immers voor onze ogen. Eerst en vooral is er hun persoonlijke pijn, onmacht, boosheid en onzeker 18
toekomstperspectief. Maar er is ook schade die onze parochies door het huidige beleid oplopen. Mensen wegsaneren - hoe elegant dit ogenschijnlijk ook gebeurt en hoe kostenbesparend het ook mag zijn - lost geen problemen op, maar maakt ze zichtbaar. Problemen zijn al ongemakkelijk genoeg, maar ze wegstoppen maakt het nog ingewikkelder. Want wat bovengronds wordt weggemaaid, groeit ondergronds verder. Dus des te belangrijker is hoe we ermee omgaan. Over omgaan met problemen worden boeken vol geschreven. ‘Wij’ hebben ook zo’n boek. De Bijbel staat vol problemen: over macht en de laatste en de eerste (willen) zijn; over wijs en dom; over hebben en geven; over doen en laten; over vrouwen en mannen; over het oog van de wereld en het oog van het hart. Laatst vroeg ik me af of we geen toren van Babel aan het bouwen zijn. Waarbij snelle bouwers, die voor het oog van de wereld tot in de hemel willen reiken, en degenen die aan de fundamenten van de parochies werken (of hebben gewerkt) niet meer met elkaar kunnen praten. We weten wat ervan kwam: chaos. Oplossingen vind je niet in de Bijbel. Wel wegen om te gaan. En dat we ze niet alléén hoeven te gaan . . . . mits we de ander en De Ander in ons leven toelaten. Ruimte geven zelfs. Eerdergenoemde woorden van Jezus maken duidelijk, dat je daarvoor je verstand niet hoeft in te leveren (integendeel) en ook jezelf niet hoeft af te schrijven. God zij dank hebben mijn collega’s dat goed begrepen en er naar gehandeld. We hebben allemaal onze eigen weg hierin te gaan. Voor niemand is dat makkelijk. Wil het geen chaos worden zoals in Babel, dan dienen we elkaar ècht serieus te nemen, d.w.z. met elkaar te praten, te overleggen, ruimte te laten en te geven. Je hoeft die ander niet te worden, maar wel net zo serieus te nemen als je jezelf neemt. Als je elkaar niet het juk oplegt om te denken of te worden als jijzelf kan er ruimte ontstaan – om te ademen, te leven en wie weet iets nieuws te zien gebeuren. We hoeven het niet alleen te doen. Dus, zet open die ramen van het dichtgetimmerde huis, dat de kerk aan het worden is. Dan kan de Geest van Pinksteren naar binnen, die ons leert elkaar te verstaan. ’t Zou toch zonde zijn, als Zij buiten de kerk moet waaien. Mag het u goed gaan ! met hartelijke groet voor ieder, em. (dat is nog niet echt gewend) pastor Landa Rave
19
WEEKENDVIERINGEN IN DE KERKEN IN DE REGIO R.K. Parochiegemeenschap Bloemendaal Bispinckpark, Bloemendaal
zon. 10.00 uur
O.L. Vrouw Onbevlekt Ontvangen Korte Zijlweg, Overveen
zon. 11.30 uur
Kathedrale basiliek St. Bavo Leidsevaart, Haarlem
zat. 19.00 uur zon. 10.00 uur
Antonius van Padua Nieuwe Groenmarkt, Haarlem
zat. 17.30 uur zon. 10.30 uur
Moeder van de Verlosser Prof. Eijkmanlaan, Haarlem-Schalkwijk ------------------------------------
zon. 10.00 uur
Taizé-diensten in Zandvoort Eerste vrijdag van de maand van 19.30 tot 20.00 uur. Wie op de hoogte gehouden wil worden over de Taizédiensten in Zandvoort kan mailen naar
[email protected] . Dialoogvieringen in Schalkwijk (Molenwijk) Elke eerste zondag van de maand om 10.00 uur in basisschool ‘De Brandaris’, Frieslandlaan. Vredesvieringen in de Groenmarktkerk, Haarlem Elke eerste maandag van de maand om 12.30 uur een half uur durende middagpauze-dienst voor de Vrede.
ACTIE KERKBALANS DAAR GEEF JE VOOR !
2014 20
DOORDEWEEKSE DIENSTEN
St. Agathakerk, Zandvoort Op woensdag en vrijdag 6 juni en 4 juli 5 september
08.30 uur eucharistieviering 19.30 uur Taizédienst Prot. Kerk 19.30 uur Taizédienst Agathakerk
Huis in de Duinen, H. Heyermansweg, Zandvoort (2e en 4e vrijdag 10.00 uur: 2e door r.k. kerk; 4e door protestantse kerk) 13 en 27 juni 11 en 25 juli 8 en 22 augustus Elke 3e vrijdag: gesprekskring met de geestelijk verzorger Yvonne Kleinveld.
Nieuw Unicum (zaterdag 10.45 uur, Stiltecentrum) 7 en 28 juni
Bodaan (4e dinsdag van de maand, 16.00 uur) 24 juni 22 juli 26 augustus
ANTONIUS & PAULUS BENTVELD/AERDENHOUT/HAARLEM ZUIDWEST
UIT DE KOORBANKEN
IN MEMORIAM
= Muziek = Onderscheiding *Het heeft de koning behaagd…..het was weer een lintjesregen, wat heet,…..een hoos. *De clerus heeft zichzelf heilig verklaard…. Twee pausen maar liefst. *Maar….. het heeft God behaagd tot zich te nemen en te plaatsen in het koor der engelen: ‘Truus Donkelaar-Turkenburg’, jong bijna 93 jaren. En…. op een speciaal plekje - vlak bij Onze Lieve Heer en Maria, een ereplaats !!! 21
Ik weet één ding heel zeker….. mocht dit sprookje bestaan, dat dit grote engelenkoor op elke 29e mei, tijdens het: ‘Heilig, heilig, heilig, de God der hemelse machten’ het voor ons zo bekende: ‘Lang zal ze leven’ zal zingen!! Lang zal ze leven in de gloria. namens het Antonius&Pauluskoor, Max Koning
PERSONALIA
HUWELIJK Ze wonen in het verre Nieuw Zeeland, de Nederlandse LISELORE GEENEVASEN en de Nieuw Zeelander ROBERT DAUGULIS. Daar werd hun burgerlijk huwelijk voltrokken. Zaterdag 17 mei luidden de kerkklokken van de Antoniuskerk voor Liselore en Robert, waar de inzegening van hun huwelijk plaatsvond. Wij wensen het jonge paar een liefdevol en gelukkig huwelijksleven.
OVERLEDEN Dinsdag 25 maart in de vroege morgen overleed thuis WILHELMUS JACOBUS MARIA -WIM- WOERDE. Hij was 74 jaar. Wim is in Haarlem geboren en opgegroeid als oudste in een gezin van drie jongens. Na de lagere school ging hij als 12-jarige jongen naar Maastricht en volgde een opleiding tot broeder. Na een paar jaar voelde Wim, dat zijn roeping om broeder te worden toch niet voor hem was weggelegd. Hij ging terug naar Haarlem. In 1956 ontmoet Wim op de dansschool zijn Iet. Ze trouwen in 1963. Er worden drie kinderen geboren: Patty, Ellen en Erik. Wim was op zijn best als hij kon besturen, organiseren, regelen. Een boek lezen was niets voor hem. Hij was o.a. jeugdleider bij de voetbal, heeft aan de start gestaan van het Jeugdsportfonds in Kennemerland, later actief in en voor de KBO, o.a. ouderen behulpzaam zijn bij het invullen van hun belastingpapieren. Wim was een heel actieve vrijwilliger. Ook in zijn werk waren de banen, waarin hij wat voor mensen kon betekenen op zijn lijf geschreven. Wim heeft vele banen gehad, maar zijn werk bij het GAK, nu UWV, was zijn topbaan. Hij kwam veel bij mensen thuis. Hij was in zijn element. als hij iets kon doen voor de ander. Zijn gezin was zijn alles, trots op zijn kinderen en kleinkinderen. Vorig jaar februari waren ze 50 jaar getrouwd en dat is met het hele gezin in Winterberg gevierd. Hij was een man, die kon genieten van de kleine dingen. Twee jaar geleden werd 22
kanker geconstateerd bij zijn oog. Gesteund door zijn Iet en de kinderen heeft Wim al het mogelijke gedaan om de kanker de baas te worden. Het heeft niet zo mogen zijn. In zijn afscheidsviering zijn o.a. de volgende woorden gesproken: ‘Wij willen Wim dankbaar zijn voor alles wat hij eenvoudig en liefdevol gedaan heeft.’ Op de door de kleinkinderen mooi versierde kist lagen twee onderscheidingen: de erepenning van de stad Haarlem en de Koninklijke Onderscheiding Lid in de Orde van Oranje-Nassau. Wij wensen Iet, de kinderen en kleinkinderen heel veel sterkte met dit verlies Na de gebedsviering was de crematieplechtigheid in Driehuis. † Donderdagmorgen, 24 april, overleed in het Spaarne Ziekenhuis GEERTRUIDA WILHELMINA MARIA -TRUUS- DONKELAAR– TURKENBURG op 92- jarige leeftijd. Truus, geboren in Amsterdam, komt uit een groot gezin en is opgegroeid in Hillegom. Ze ontmoette Ab Donkelaar bij het dansen in Brinkmann op de Grote Markt. Ze trouwden op 15 augustus, feestdag van Maria Hemelvaart en gingen wonen op de Bentveldsweg 134, naast de ouders van Ab. In 1977 werd Ab ernstig ziek. Zijn gezondheid bleef kwetsbaar en broos. 10 Maart 2001 overleed Ab. Truus heeft altijd hard gewerkt. Een ieder die hulp nodig had, kon op haar rekenen. Ze was een zeer betrokken tante, geïnteresseerd in haar neven en nichten; verjaardagen werden niet vergeten. Truus was een heel actief koorlid. Tot het einde aan toe heeft ze haar wijsheid, kennis, haar muzikale talent en vriendschap gedeeld met leden van het koor. Ze kwam trouw naar de repetitie-avonden op de dinsdag en de laatste vier jaar werd op vrijdagmiddag de altpartij thuis bij Truus doorgenomen. En ook maakte Truus nog steeds deel uit van de koorcommissie. De Gregoriusonderscheiding voor meer dan 40 jaar koorlidmaatschap was dan ook meer dan terecht. Truus zag er altijd goed verzorgd uit, genoot van de kleine dingen: een glaasje port, lekker eten en van haar zelfstandigheid. Ze reed haar auto nog ! Truus genoot van de aandacht die anderen haar gaven, maar zeker genoot ze ook van de aandacht die zij aan anderen gaf. Toch gingen ook bij haar de jaren tellen. Ineens ging het allemaal heel snel. Donderdagmorgen 24 april is Truus, toch nog voor velen plotseling, overleden. We wensen haar familie en de leden van het Antonius&Pauluskoor heel veel sterkte met dit verlies. Dinsdag 29 april was de afscheidsviering in de Antoniuskerk. Voor deze ene keer zat het koor voorin, dicht bij hun Truus, hun koorlid en vriendin. Clementine van Polvliet
23
AGATHA ZANDVOORT
VAN DE EVENEMENTENCOMMISSIE De laatste klaverjasavond van het seizoen is in mei geweest. Het nieuwe seizoen start in oktober.
ZOMEREXPOSITIE Evenals voorgaande jaren organiseert de Lokale Raad van Kerken Zandvoort ook dit jaar in juli en augustus een kunstexpositie in de St. Agathakerk, geïnspireerd op het jaarthema: 'Delen, Geven en Nemen'. Meer informatie leest u t.z.t. in de lokale media. De opening vindt plaats op 5 juli om 14.30 uur.
Mariagrot en vijver, tuin St. Agathakerk (zie ook pagina 4)
24
PERSONALIA OVERLEDEN Met uiterste inspanning van al haar kwetsbare krachten richtte ze zich op om - zoals ze dat op feesten wel deed - haar allerliefsten toe te spreken. Tijdens de zalving met chrisma-olie, de balsem voor de ziel. Ze belde nog met een zus en een kleinkind aan de andere kant van de oceaan. Als trotse oma en overgrootmoeder van 19 kleinkinderen en 10 achterkleinkinderen was ze altijd attent naar iedereen. DOOR BUSEMMELKAMP had het leven lief. Het liefst zou ze feestend en dansend de hemel ingegaan zijn. En wie zal het zeggen ? Geboren Amsterdamse had ze op turnen Jac Bus ontmoet. In 1946 trouwden ze. Haar man was politiek geïnteresseerd vanuit grote sociale gevoeligheid. Door werkte als gastvrouw in een radio/ tvzaak. De kleurentelevisie kwam op. Technisch wist ze er niets van, maar door haar charme en handelsgeest gingen ze als warme broodjes. Als pedicure had ze haar klanten. Veel zorg had ze om Jac, toen hij in 1991 ziek werd en uiteindelijk zorg nodig had in Huize ‘De Rijp’. Zeven jaar later overleed hij. Alleen zijn viel haar zwaar. In haar leven was ze altijd een verbindend mens geweest. Ze zocht contact en avontuur. Tot hun beider verwondering kwamen Door en Kees van Staveren op elkaars weg…. op het Agathakerkhof. Schuin tegenover elkaar lagen hun lief. Plantjes verzorgend en pratend met hun overleden schat vinden ze in hun rouw de liefde. Door werd Dorien. Samen praatten ze veel, ondernamen reizen, Het was opnieuw een schok, toen Kees in 2009 plotseling overleed, juist na een fitnesstraining. Toch probeerde ze haar leven weer op te pakken, met steun in de rug van Maria, in wie ze veel vertrouwen had. Na de uitvaartdienst werd ze begraven bij Jac en dicht bij Kees. D. Duijves
†De kist was aan alle kanten bezaaid met foto’s. Het waren geen selfies, de rage van deze tijd. Als 91-jarige was hij van een andere generatie. De foto’s gingen om de ander, om de belangstelling, de moeite die anderen namen hem op te zoeken. Daarvoor had TON BAKELS zijn fototoestel altijd binnen handbereik, tot op het laatst. Zo stond hij op 6 mei gewikkeld in deze warme fotodeken van mensen vóór in de Agathakerk. Net als zijn vader en grootvader kreeg hij als eerstgeborene de naam Anthonie. ‘Anthonie Bakels fotografie’ werd een instituut in de Zandvoortse gemeenschap. Na zijn opleiding elektro-techniek ging hij toch in de fotografie. De zaak in de Kerkstraat, die hij beheerde met zijn vrouw Jos Moison en broer Fred. Jos en Ton hadden elkaar leren kennen op hun dagelijkse reis met de trein naar Amsterdam. Ton moest naar school. Jos werkte op reclamebureau’De La Mar’. Ton had zijn geestelijk huis in de protestantse kerk. Dat baarde in die tijd vader Moison grote 25
zorgen. ‘Twee geloven op één kussen, ….’, het oude spreekwoord. Bij Jos zelf was de verbondenheid met het katholieke geloof ook heel diep. Om haar en uiteindelijk ook uit eigen overtuiging is Ton katholiek geworden. Gelukkig behield hij zijn protestantse ziel. Waarschijnlijk was hij een van de weinigen, die pastoor Piet van Diepen in die tijd weerstond en wist te bespelen. Ton kende de Agathakerk al eerder door de trouwreportages die hij er maakte. Liefde voor de zee had hij van zijn vader meegekregen. Vorig jaar nog werd hij onderscheiden om zijn 75-jarig lidmaatschap van de Zandvoortse Reddings Brigade. Ton heeft achter de schermen ontzettend veel hand- en spandiensten in de parochie verricht. Duizenden ‘Brandingen’ en ‘Triangels’ afgeleverd in het stenciltijdperk en liturgieboekjes. Ton was een precieze werker. Tijdens koorrepetities, waarin ‘Josje’ meezong, waste hij af. Natuurlijk genoot hij ook mee in de nazit. We hebben stilgestaan bij zijn talent van zien. Voor een fotograaf is kijken niet genoeg. Met velen namen we afscheid. Er was in het familiegraf op de algemene begraafplaats nog precies één plek voor hem vrij gehouden. Moge hij zien met nieuwe ogen wat voor ons nog is verborgen. D. Duijves
De redactie wens u een fijne zomer !
Indien u opgenomen bent of wordt in het ziekenhuis en u wenst bezoek vanuit de Agathaparochie, wilt u dan contact opnemen met mevrouw A. Spierieus, tel: 5249563 (ziekenhuizen mogen uit privacy-overwegingen geen opnames doorgeven aan derden).
26