trendonderzoek tweewielerbranche Wat wordt van de medewerker gevraagd in 2015?

trendonderzoek tweewielerbranche

Wat wordt van de medewerker gevraagd in 2015?

Rapportage Trendonderzoek - tweewielerbranche Wat wordt er van de medewerker in 2015 gevraagd?

In opdracht van OOMT uitgevoerd door: Innovam Datum: 1 november 2010 drs. Jessica Spithoven drs. Mirjam Wesseling drs. Bella Makatini

Rapportage Trendonderzoek 2010 - tweewielerbranche

Inhoudsopgave Samenvattende conclusies ...................................................................................................................... 3 1. Inleiding ............................................................................................................................................... 6 1.1. Leeswijzer .................................................................................................................................... 6 2. Doel van het onderzoek ....................................................................................................................... 7 2.1. Doelstelling ................................................................................................................................... 7 2.2. Onderzoeksvragen ....................................................................................................................... 7 3. Cijfers en trends in de tweewielerbranche .......................................................................................... 8 3.1. (Inter)nationale wet- en regelgeving ............................................................................................ 9 3.2. Overheidsstimulering ................................................................................................................... 9 3.3. Sociaal-economische, culturele en demografische ontwikkelingen ........................................... 11 3.4. Technologische en marktontwikkelingen ................................................................................... 12 4. Impact van trends en ontwikkelingen op de beroepsuitoefening in de tweewielerbranche .............. 17 4.1. Het tweewielerbedrijf de komende 5 jaar ................................................................................... 17 4.2. Impact op technische functies in de (brom)fietsenbranche de komende 5 jaar ........................ 17 4.3. Impact op technische functies in de motorfietsenbranche ......................................................... 21 4.4. Impact op niet-technische functies ............................................................................................. 23 Bijlage 1 – Onderzoeksverantwoording ................................................................................................. 26 Bijlage 2 – Gesprekspartners ................................................................................................................ 27 Bijlage 3 – Bronnen ............................................................................................................................... 28

2


Samenvattende conclusies Voor u ligt het trendonderzoek tweewielerbranche 2010-2015. In dit onderzoek wordt een doorkijkje gegeven naar 2015. Welke trends en ontwikkelingen zijn van invloed op het tweewielerbedrijf van 2015 en op de medewerkers die er werken?

Welke trends en ontwikkelingen spelen momenteel een belangrijke rol of gaan op korte termijn een belangrijke rol spelen in de tweewielerbranche?

Een aantal trends en ontwikkelingen speelt een belangrijke rol en/of zal de komende jaren een belangrijke rol spelen in de tweewielerbranche onder invloed van (inter)nationale wet- en regelgeving, overheidsstimulering en sociaal-economische, -culturele en demografische ontwikkelingen. Elektrisch vervoer De verkoop van de elektrische fiets zal de komende jaren blijven toenemen. Over de rol die de elektrische fiets de komende jaren zal innemen, wordt wisselend gedacht. Een deel verwacht dat de elektrische fiets een segment zal blijven van de totale fietsenmarkt. Het merendeel verwacht echter dat de elektrische fiets een markt op zich wordt. Over de opkomst van elektrische gemotoriseerde tweewielers wordt wisselend gedacht. Gevestigde merken lijken hier nog een afwachtende houding in aan te nemen. Toch leeft er ook de verwachting dat hier verandering in zou kunnen komen. Verkoop Het aantal verkochte nieuwe snorfietsen is met 22,01% toegenomen ten opzichte van dezelfde periode in 2009. De snorfiets was voorheen een praktisch vervoersmiddel, maar is nu meer trendy. De motorfietsenbranche daarentegen heeft te kampen met dalende verkoopcijfers ondermeer te wijten aan de economische crisis en (inter)nationale wetgeving en een negatief imago omtrent veiligheid. De fietsverkoop wordt afgezet via de vakhandel en het branchevreemde kanaal (bouwmarkten, warenhuizen etc.). Prijs is veelal de reden om voor andere kanalen dan de vakhandel te kiezen. De verwachting is dat naarmate een hogere kwaliteit fietsen via het branchevreemde kanaal wordt aangeboden, de verkoop via het branchevreemde kanaal verder zal toenemen. De verwachting is dat het aantal verkooppunten en vooral het aantal kleinere verkooppunten de komende jaren zal afnemen. Consumenten willen een breed assortiment, waaruit ze kunnen kiezen. Opvolgingsprobleem In de tweewielerbranche is sprake van een opvolgingsprobleem. De instroom van personeel zal naar verwachting de uitstroom niet kunnen opvangen, waardoor er een opvolgingsprobleem zal ontstaan. Dit wordt geweten aan een imagoprobleem en verloop binnen de gemotoriseerde tweewielerbranche. Complexiteit techniek Niet alleen de afgelopen jaren, maar ook de komende jaren zal de complexiteit van tweewielers verder toenemen onder invloed van de toename van elektronica, ICT, gadgets etc. Daarnaast worden toepassingstechnieken die worden gebruikt in de personen- en motorfietsenbranche (zoals injectiesystemen, katalysator), in toenemende mate gebruikt in de bromfietsenbranche.

3


Wat is de impact / invloed van deze ontwikkelingen op de medewerkers?

De verwachting is dat het bedrijf vooral zal veranderen in grootte. Er zullen minder, maar grotere tweewielerbedrijven zijn. De behoefte aan een ruim assortiment onder consumenten dwingt ondernemers voldoende oppervlakte te hebben om dit assortiment te kunnen herbergen. De winkelinrichting zal overzichtelijk zijn en op logischer wijze worden ingedeeld. Het is van belang dat men volgens de documenten van de fabrikant werkt, diagnoses kan stellen en met name dat men klantgericht denkt en werkt. De (Eerste) Fietstechnicus de komende 5 jaar: Voor de Fietstechnicus van 2015 is het belangrijk dat hij meer kennis en vaardigheden opdoet op het gebied van ICT, elektronica en de elektrische fiets. Dit heeft te maken met de toenemende complexiteit van fietsen, de toename van elektrische fietsen, nieuwe materialen en andere systemen. Het is daarom van belang dat de technische kennis up-to-date is. Ook is het van belang dat hij de productspecifieke voorwaarden per merk goed kent, daar waar hij in het verleden op dezelfde wijze te werk gaan ongeacht het merk. Door de komst van de nieuwe opleiding Eerste Fietstechnicus zal een aantal werkzaamheden van de Fietstechnicus meer bij deze nieuwe functionaris komen te liggen. Voor de technici geldt dat klantgericht denken en werken sterk wordt benadrukt met het oog op de kritische consument en de dreiging van externe spelers. Het is daarbij belangrijk dat de Fietstechnicus de klant uitleg kan geven op het gebied van reparatie en onderhoud, maar ook kan bijspringen als het gaat om verkoop. De Bromfietstechnicus de komende 5 jaar: Technologische ontwikkelingen die hebben plaatsgevonden, zijn de overgang van 2tact naar 4tact, de overgang naar injectiesystemen, de katalysator op de scooter en de hybride en elektrische scooter. Het is belangrijk dat de Bromfietstechnicus meer kennis en vaardigheden op doet op het gebied van injectiesystemen en elektronica. Daarnaast zal hij in de toekomst meer diagnoses stellen. Net als voor de Fietstechnicus is klantgericht denken en werken sterk van belang met het oog op de kritische consument. Het is bovendien belangrijk dat hij de klant uitleg kan geven op het gebied van reparatie en onderhoud, maar ook bij kan springen als het gaat om verkoop. De Motorfietstechnicus de komende 5 jaar: Op technisch gebied zal er naar verwachting niet veel veranderen, maar wel op niet-technisch gebied. Klantgericht denken en werken wordt steeds belangrijker, omdat deze ook steeds kritischer wordt. Het is daarnaast belangrijk dat ook hij de klant uitleg kan geven op het gebied van reparatie en onderhoud en bij kan springen als het gaat om verkoop. De Eerste Motorfietstechnicus de komende 5 jaar: De Eerste Motorfietstechnicus zal meer de assistent van de manager worden. Hij zal zich meer bezighouden met bedrijfsmatige aspecten zoals het werkplaatsrendement. Kennis van flat rate tijden is daarbij van belang. Hij vertaalt de strategie en visie van het bedrijf naar de werknemers en geeft leiding. De Verkoper de komende 5 jaar: Consumenten gaan niet meer blanco naar een tweewielerbedrijf als zij een (brom)fiets of motorfiets willen kopen. Voordat zij een bezoek aan een tweewielerbedrijf brengen, oriënteren zij zich vooral door internet te raadplegen. De verkoper speelt hier op in door goed te luisteren naar wat de consument al weet, te inventariseren waar hij behoefte aan heeft en hem te adviseren. Product- en assortimentkennis zijn daarbij belangrijke zaken. Volgens de ondervraagden hoeft hij geen opleiding op het gebied van tweewielers te hebben genoten, maar is het belang dat hij goed kan luisteren, inleven, adviseren en klantvriendelijk is. 4


De bedrijfsmanager de komende 5 jaar: Het is belangrijk dat de bedrijfsmanager bewuste keuzes maakt als het gaat om strategie en doelgroep. Wat voor zaak wil ik zijn en hoe wil ik mijn doelgroep benaderen? Het is daarbij van belang dat hij kengetallen kent, begrijpt en daarop stuurt. Hoe bepaal ik een juiste collectie in mijn bedrijf en hoe ga ik commercieel met de uren in de werkplaats om? Een lange termijnvisie is hierbij essentieel. Daarnaast is meer klantgericht denken en werken van belang. Ook is van belang dat hij investeert in (de kennis en het niveau van) zijn personeel. Het aanbieden van trainingen aan medewerkers wordt veelvuldig als voorbeeld genoemd mede met het oog op de toename van complexiteit. Gelet op externe spelers is het belangrijk dat hij zich blijft professionaliseren, zich onderscheidt en zijn toegevoegde waarde toont.

5


1. Inleiding De techniek om ons heen verandert voortdurend. Dit vraagt van bedrijven en medewerkers dat zij zich blijven ontwikkelen en scholen en hierdoor beter kunnen inspelen op en omgaan met veranderingen. Ontwikkelingen in de tweewielerbranche zijn ondermeer de toename van de elektrische fiets en de opkomst van de hybride scooter. Afbeelding 1 De waterstoffiets volgens Museon

Door deze en andere ontwikkelingen vinden doorlopend veranderingen plaats in de beroepsuitoefening van medewerkers in de mobiliteitsbranche. OOMT vindt het belangrijk om inzicht te hebben in de ontwikkelingen die de komende jaren impact hebben op de beroepsuitoefening van medewerkers in de tweewielerbranche. Hiermee kan OOMT immers haar beleid voor de komende jaren richting geven. Met andere woorden: Wat wordt er van de medewerker in 2015 gevraagd? Innovam heeft in opdracht van OOMT een trendonderzoek uitgevoerd dat heeft geresulteerd in concrete beschrijvingen van trends en ontwikkelingen in de mobiliteitsbranche. Deze beschrijvingen zijn daarnaast vertaald naar de impact van die ontwikkelingen op de beroepsuitoefening van medewerkers binnen de diverse afdelingen. Dit rapport richt zich specifiek op de tweewielerbranche.

1.1. Leeswijzer In hoofdstuk 2 wordt een korte toelichting gegeven op de doelstelling en de onderzoeksvragen. Vervolgens wordt in hoofdstuk 3 een beeld gegeven van de cijfers en trends in de tweewielerbranche. In hoofdstuk 4 wordt de impact van deze trends en ontwikkelingen op de beroepsuitvoering in de tweewielerbranche toegelicht. De onderzoeksverantwoording, de lijst met gesprekspartners en de lijst met bronnen zijn in de bijlagen weergegeven.

6


2. Doel van het onderzoek 2.1. Doelstelling De doelstelling van het onderzoek is: Inzicht verkrijgen in de belangrijkste ontwikkelingen die de tweewielerbranche tussen nu en 2015 beïnvloeden en de eisen die in 2015 aan het personeel worden gesteld, zodat er een goed beeld ontstaat van de medewerker van de toekomst.

2.2. Onderzoeksvragen Er zijn voor het onderzoek in de tweewielerbranche twee hoofdvragen geformuleerd: 1

Welke trends en ontwikkelingen spelen momenteel een belangrijke rol of gaan op korte termijn een belangrijke rol spelen in de tweewielerbranche?

2

Wat is de impact / invloed van deze ontwikkelingen op de medewerkers? Het gaat hierbij om: de vraag naar technische en niet-technische competenties (of kennis, vaardigheden en houding) van medewerkers? het niveau waarop zij moeten functioneren? de bedrijfssamenstelling?

.

7


3. Cijfers en trends in de tweewielerbranche In dit hoofdstuk zijn de cijfers en trends in de tweewielerbranche beschreven. Het gaat hierbij zowel om huidige ontwikkelingen als om ontwikkelingen die de komende jaren een rol zullen spelen. Deze resultaten zijn uit deskresearch en interviews verkregen. Uit deskresearch en de interviews blijkt dat technologische en marktontwikkelingen in de tweewielerbranche beïnvloed worden door de volgende „drivers‟: (Inter)nationale wet- en regelgeving Overheidsstimulering Sociaal-economische, -culturele en demografische ontwikkelingen Deze „drivers‟ worden in de navolgende alinea‟s geschetst, gevolgd door de consequenties hiervan op de technologische en marktontwikkelingen. In het volgende hoofdstuk wordt vervolgens de vertaalslag gemaakt van al deze ontwikkelingen op de impact van de diverse beroepen in het tweewielerbedrijf. Figuur 1 Drivers van technologische en marktontwikkelingen in de tweewielerbranche

Sociaal-economische, -culturele en demografische ontwikkelingen

(Inter)nationale wet- en regelgeving

Overheidsstimulering

Technologische en marktontwikkelingen

Impact op de beroepsuitoefening

8


3.1. (Inter)nationale wet- en regelgeving Er zijn lange termijndoelen om de emissie van ondermeer koolstofdioxide (CO2) terug te dringen. De E.U. heeft als doelstelling de CO2-uitstoot met 20% te reduceren. Het Ministerie van Infrastructuur en Milieu coördineert het beleidsprogramma „Schoon en Zuinig‟, waarbij een van de doelstellingen is: 30% minder uitstoot in 2020 vergeleken met 1990. Planbureau voor de Leefomgeving acht de Europese doelstelling wel en de Nederlandse niet haalbaar. Voor bromfietsen en motorfietsen worden daarom emissiegrenswaarden opgelegd. Volgens Richtlijn 97/24/EG van 17 juni 1997 dienen alle nieuwe EU-typegoedkeuringen voor twee- en driewielers te voldoen aan de volgende grenswaarden: Tabel 1 Euronormen voor twee- en driewielers volgens Richtlijn 97/24/EG CO

KWS

NOx

KWS+ NOx

g/km

g/km

g/km

g/km

>50 cm³

<50 cm³

17/06/99

2-cylinder

8

4

0,1

-

17/06/99

4-cylinder

13

3 -

0,3

-

-

3

17/06/99

6

Bron: Departement Leefmilieu, Natuur en Energie van de Vlaamse overheid

Tabel 2 Euronormen voor twee- en driewielers volgens Richtlijn 2002/51/EG

1/07/04

1/01/07

CO

KWS

NOx

g/km

g/km

g/km

I (<150cc)

5,5

1,2

0,3

II (>150cc)

5,5

1

0,3

I (<150cc)

2

0,8

0,15

II (>150cc)

2

1/07/04

I (<150cc) II (>150cc)

1/01/07

I (<150cc) II (>150cc)

Bron: Departement Leefmilieu, Natuur en Energie van de Vlaamse overheid

3.2. Overheidsstimulering Vanuit de overheid is er veel aandacht voor de volksgezondheid, ziekteverzuim en milieu. De overheid stimuleert daarom fietsen (in)direct door het parkeerbeleid, fietsvoorzieningen (zoals fietspaden, fietsenstallingen en oplaadpunten) en Fiets van de zaak. Uit onderzoek van TNO blijkt dat het aanscherpen van het parkeerbeleid ten gunste van de fiets, aanpassen van de woonwerkreiskostenvergoeding, verbeteren van de fietsinfrastructuur en -faciliteiten en stimuleren van gebruik van de elektrische fiets efficiënte maatregelen kunnen zijn om fietsen naar het werk te stimuleren. Er zijn daarnaast verschillende subsidieregelingen op het gebied van het stimuleren van elektrisch vervoer. Met de subsidieregeling „Elektrisch rijden en Slimme decentrale netwerken‟ van de provincie Noord-Brabant bijvoorbeeld wordt projectmatig ervaring opgedaan met elektrische voertuigen, met onderdelen of met de benodigde wegvoorzieningen. In ‟s-Hertogenbosch bijvoorbeeld zijn elektrische NS-scooters te huur voor abonnees van OV-fiets en voor houders van een mobiliteitspas. De subsidieregeling „Amsterdam Elektrisch‟ van de Gemeente Amsterdam en een aantal partners maakt het mogelijk dat iedereen die in het bezit is van een elektrische auto, motor of scooter die aan de voorwaarden voldoet bijvoorbeeld een oplaadpas bij NUON kan aanvragen. Met deze oplaadpas kan men in Amsterdam bij de oplaadpunten op straat gratis laden.

9


Tevens is er veel aandacht voor veiligheid. In 2009 vielen er in totaal 720 verkeersdoden en ongeveer 17.000 gewonden volgens het Ministerie van Infrastructuur en Milieu. In 2020 wil de overheid het aantal verkeersdoden hebben teruggebracht naar maximaal 500 en het aantal ernstig gewonden naar 10.600. In 2007 kwamen 77 bromfietsers om het leven door een verkeersongeval en moesten ongeveer 2.900 bromfietsers naar het ziekenhuis om aan hun verwondingen te worden geholpen. De Rijksoverheid heeft ondermeer de volgende maatregelen getroffen: Bromfietsrijbewijs: Iedereen vanaf 16 jaar mag op een bromfiets rijden. Een bromfietsrijbewijs is verplicht, tenzij de persoon in het bezit is van een geldig auto- of motorrijbewijs. Het bromfietsrijbewijs bestaat uit een theorie-examen en sinds maart 2010 ook uit een praktijkexamen. Met het praktijkexamen wil de overheid de veiligheid van bromfietsers, snorfietsers en brommobielers vergroten; De campagne „Val op‟ om het gebruik van verlichting onder fietsers te stimuleren; Bromfiets op de rijbaan: De grote snelheidsverschillen tussen bromfietsers en fietsers zorgden voor veel ongelukken op fietspaden. Door de bromfiets te verplaatsen van het fietspad naar de rijbaan is het aantal ongelukken minder geworden; Bromfietskenteken: Zonder bromfietskenteken mag een bromfiets niet de weg op. Hiermee wil de overheid de verkeersveiligheid vergroten, de diefstal van bromfietsen terugdringen, de aansprakelijkheid duidelijk vaststellen en de verzekeringsplicht beter handhaafbaar maken. Deze en de maatregel binnen de branche om te stoppen met het opvoeren van bromfietsen hebben er aan bijgedragen dat er een andere consument (mensen in de leeftijdsgroep 36 – 55 jaar die wat te besteden hebben) is opgestaan die de scooter als alternatief en trendy vervoersmiddel heeft ontdekt; De regels voor het rijden onder invloed van alcohol en drugs zijn voor een bestuurder van een bromfiets gelijk aan de regels voor een automobilist; Europees motorrijbewijs: Vanaf 2012 gaan de nieuwe Europese regels voor het motorrijbewijs in. Elk land mag binnen bepaalde marges nog wel eigen keuzes maken. o Er komt een categorie lichte motoren (tot 125 cc) bij. o De huidige categorie A-beperkt wordt opgerekt tot 35 kw. In Nederland wordt de nieuwe minimumleeftijd 18 jaar. o Voor het rijden op een zware motor (categorie A-onbeperkt) geldt dat iemand ten minste 2 jaar ervaring moet hebben op een motor in de nieuwe categorie A-beperkt (tot 35 kW). Dat is in Nederland nu ook al het geval. o Voor directe toegang tot de categorie zware motoren gaat een minimumleeftijd van 24 jaar gelden.

10


Figuur 2 Het cumulatief aantal verkochte nieuwe brom- en snorfietsen in de eerste acht maanden van 2010; uitgesplitst naar leeftijd eigenaar 12000

10834 9907

10000

7947

8000 6023 6000

5143

5596 4712

Bromfietsen

4147

4000 2619 2000

1955 782

1387

2509

2587

2633

2016

Snorfietsen

1582 611

0

Bron: VWE

3.3. Sociaal-economische, culturele en demografische ontwikkelingen Er zijn verschillende sociaal-economische, culturele en demografische ontwikkelingen die van invloed zijn op de tweewielerbranche: 3.3.1. Ontgroening en vergrijzing Volgens het CBS zal de totale Nederlandse bevolking toenemen van 16,5 miljoen in 2009 naar 17 miljoen in 2020, waarbij de Nederlandse bevolking tot 20 jaar afneemt (ontgroening) en die van 65 jaar en ouder zal toenemen (vergrijzing). Een andere bevolkingssamenstelling betekent ook een andere behoefte. Oudere leeftijdsgroepen hebben meer behoefte aan comfort en gemakkelijke bediening. 3.3.2. De consument verricht vooronderzoek met behulp van internet Consumenten gaan niet meer blanco naar een tweewielerbedrijf als zij een fiets, brom- of motorfiets willen kopen. Voordat zij een bezoek aan een tweewielerbedrijf brengen, oriënteren zij zich door te spreken met mensen uit hun omgeving en het internet te raadplegen (onder andere vergelijkingssites, social media, fora etc.). Op basis daarvan maken zij een voorselectie. Vervolgens bezoeken zij een tweewielerbedrijf met deze voorselectie in hun achterhoofd. De verwachting is dat deze trend zich de komende jaren zal voortzetten. De kritische consument: “Vroeger moest je het goed doen. Nu moet je het niet fout doen.” Consumenten zijn mondiger, veeleisender en meer assertief dan voorheen het geval was. Voorheen waren consumenten trouw aan de producten en diensten, waar zij gebruik van maakten. Zij kochten hun fiets of lieten hun fiets repareren bij de fietsenzaak, waar zij zelf of zelfs hun ouders al jarenlang kwamen. Tegenwoordig kijken zij kritischer naar wat een product of een dienst hen te bieden heeft. De door hen gewenste kwaliteit (en prijskorting) telt veelal zwaarder dan de loyaliteit naar een fietsenzaak. Niet alleen in het geval van slechte ervaringen (bijvoorbeeld als de fiets niet goed is 3.3.3.

11


gerepareerd), maar ook als zij elders hun fiets goedkoper kunnen laten repareren, meer keus hebben of meer service krijgen, aarzelen zij tegenwoordig minder snel om naar een andere fietsenzaak te gaan. De consument heeft behoefte aan hulp en advies. “In dorpen zal het vaker voorkomen dat mensen “naar Kees gaan” om hun fiets te laten maken dan in steden, maar dat was vroeger ook het geval bij de kruidenier. Nu gaan mensen ook naar de Albert Heyn.” 3.3.4. Customizen Er is een sterkere behoefte aan het „customizen‟ van producten in de maatschappij zoals bij laptops, T-shirts, sneakers etc. Deze producten worden aangepast conform de wensen van de consument qua kleur, versiering etc. Dit geldt ook voor de (brom)fiets. De klant wil zijn/haar eigen specifieke (brom) fiets qua kleur, bestickering etc.

3.4. Technologische en marktontwikkelingen 3.4.1. De verkoop van de elektrische fiets zal de komende jaren blijven toenemen Uit gegevens van BOVAG-RAI blijkt dat 63% van de gekochte fietsen nieuw is in 2009. Het aantal verkochte fietsen is sinds 2007 afgenomen zoals blijkt uit figuur 3. Hoewel het aantal verkochte fietsen is gedaald, is de omzet toegenomen. Dit is toe te schrijven aan de omzet van elektrische fietsen. Bij Accell Group (waar ondermeer de merken Batavus en Sparta onder vallen) bijvoorbeeld maakte de omzet van elektrische fietsen ruim 25% uit van de totaalomzet in 2009. Figuur 3 Verkoop van nieuwe fietsen in de periode 2005 - 2009 1450000 1400000 1400000 1350000

1337000

1323000

1300000 1250000

1281000 1239000

1200000 1150000 2005

2006

2007

2008

2009

Bron: BOVAG-RAI / CBS / GFK Panel Services

De verkoop van elektrische fietsen is toegenomen van 3% in 2005 naar 12% in 2009 en zal naar verwachting verder toenemen. De komende jaren zal de accu verbeteren en zullen de fietsen lichter in gewicht worden volgens de ondervraagden. “Ook de bereidheid om niet de auto, maar de fiets te pakken neemt toe. De elektrische fiets zal dit versterken.” Over de rol die de elektrische fiets de komende jaren zal innemen, wordt wisselend gedacht. Een deel verwacht dat de elektrische fiets een segment zal blijven van de totale fietsenmarkt. Het merendeel

12


verwacht echter dat de elektrische fiets een markt op zich wordt en dat er behalve elektrische stadsfietsen ook andere typen elektrische fietsen zullen volgen zoals elektrische mountainbikes, elektrische omafietsen etc. “Er zullen moederfietsen voor kind en boodschappen worden ontwikkeld wat er toe zal leiden dat de leeftijd van de gebruiker van een elektrische fiets zal dalen.” “In 2003 was het nog een nichemarkt, daarna werd het een marktsegment en nu ontwikkelt de e-bike markt zich tot een aparte markt,” zegt Mark Kuper, commercieel directeur van Sparta in een interview met Tweewieler. Figuur 4 Verkoop van nieuwe fietsen naar categorie in de periode 2005 – 2009 70% 60%

59% 60% 54%

50%

50%

49%

2005

40%

2006 30%

2007

20%

10%

10%

5% 4%

2008

17% 17% 15% 14% 13%

17% 15% 17% 16%

12% 10%

6% 3% 3%

3%

4%

2009 9% 9% 4% 4%

0% Toer- of stadsfiets

Hybride fiets MTB / ATB

Kinder- of jeugdfiets

Elektrische fiets

Overig

Bron: BOVAG-RAI / CBS / GFK Panel Services1

3.4.2. Over de opkomst van elektrische gemotoriseerde tweewielers wordt wisselend gedacht Fabrikanten zitten niet stil. De Piaggio MP3 LT is bijvoorbeeld de eerste motorscooter die met een autorijbewijs gereden mag worden. Er is ook sprake van de opkomst van hybride scooters zoals de Piaggio MP3 Hybrid. Uit tabel 3 blijkt dat er in de eerste acht maanden van 2010 2.959 elektrische snorfietsen zijn verkocht. Dit is circa 6% van de totale nieuwe snorfietsenverkoop. Over de opkomst van elektrische scooters wordt wisselend gedacht. Hoewel Peugeot in 2011 een elektrische scooter (E-Vivacity) op de markt brengt en nieuwe merken elektrische scooters aanbiedt, lijken de gevestigde merken hier nog een afwachtende houding in aan te nemen. Toch leeft er ook de verwachting dat hier verandering in zou kunnen komen: “Ik denk dat de verandering van houding en acceptatie sneller zal plaatsvinden dan men denkt. Op internationale beurzen zie je die ontwikkeling namelijk al plaatsvinden.”

1

Wegens kleine aantallen is in 2008 en 2009 de categorie MTB / ATB ondergebracht onder de categorie „overig‟. 13


Tabel 3 Het aantal verkochte nieuwe brom- en snorfietsen in de eerste acht maanden van 2009 en 2010; uitgesplitst naar brandstof Bromfietsen

Benzine Elektrisch

Snorfietsen

2009

2010

2009

2010

26.818

23.794

38.208

45.839

288

392

1.788

2.959

1

3

5

24.187

39.999

48.803

Onbekend Totaal

27.106

Bron: VWE

Hoewel BOVAG onlangs de eerste Grand Prix voor elektrische racemotoren in Nederland heeft gepresenteerd, wordt er nog geen sterke opkomst van elektrische motorfietsen verwacht. Omdat de motorfietsenbranche met andere uitdagingen (dalende verkoop, imagoprobleem) te maken heeft, is de verwachting dat de opkomst van de elektrische motorfiets nog op zich laat wachten. Zodra de elektrische auto meer is ingebed, is de verwachting dat er dan meer ruimte is voor de elektrische motorfiets. Afbeelding 2 Nul-emissie hybride motor volgens Motorzine

14


3.4.3. Stijgende verkoop van snorfietsen en dalende verkoop van motorfietsen Het aantal verkochte bromfietsen is in de eerste acht maanden van 2010 met 10,77% afgenomen en het aantal verkochte nieuwe snorfietsen is met 22,01% toegenomen ten opzichte van dezelfde periode in 2009. De snorfiets was voorheen een praktisch vervoersmiddel, maar is nu meer trendy. De motorfietsenbranche daarentegen heeft te kampen met dalende verkoopcijfers ondermeer te wijten aan de economische crisis en (inter)nationale wetgeving en negatief imago omtrent veiligheid. Het aantal verkochte motorfietsen is in de eerste acht maanden van 2010 met 12,32% afgenomen ten opzichte van dezelfde periode in 2009. 3.4.4. Opvolgingsprobleem In de tweewielerbranche is sprake van een opvolgingsprobleem. De instroom van personeel zal naar verwachting de uitstroom niet kunnen opvangen, waardoor er een opvolgingsprobleem zal ontstaan. Ondernemers worstelen met de vraag wie hen zal opvolgen, hoe zij diegene zullen begeleiden en hoe ze opvolging moeten regelen. De ondervraagden spreken van een imagoprobleem (stoffig, vieze handen) dat moet veranderen zodat jongeren meer geïnteresseerd raken in het fietsvak. Dit geldt ook voor de gemotoriseerde tweewielerbranche. Daarnaast wordt gesproken van verloop binnen de gemotoriseerde tweewielerbranche. Er zijn weinig doorgroeimogelijkheden voor Bromfietstechnici, waardoor zij vaak vertrekken naar bijvoorbeeld de personenwagenbranche. Ze zoeken naar meer uitdaging en willen bijvoorbeeld chef werkplaats worden. 3.4.5. Toename van de complexiteit van tweewielers Niet alleen de afgelopen jaren, maar ook de komende jaren zal de complexiteit van tweewielers verder toenemen onder invloed van de toename van elektronica, ICT, gadgets etc. Er zijn meer applicaties zoals voor het aflezen van de snelheid, temperatuur en om te bepalen hoe vol de batterij nog is bij elektrische tweewielers. Daarnaast worden toepassingstechnieken die worden gebruikt in de personen- en motorfietsenbranche (zoals injectiesystemen, katalysator), in toenemende mate gebruikt in de bromfietsenbranche. 3.4.6. Afname van het aantal en vooral van kleinere verkooppunten Volgens de RAI Vereniging bestaat de fietsvakhandel in Nederland uit circa 2.300 verkooppunten. De verwachting is dat het aantal verkooppunten en vooral het aantal kleinere verkooppunten de komende jaren zal afnemen. Consumenten willen een breed assortiment, waaruit ze kunnen kiezen. Dit aspect is voor hen belangrijker dan de in de vorige subparagraaf genoemde loyaliteit, maar ook belangrijker dan nabijheid. Hoewel consumenten het nog steeds prettig vinden om naar de dichtstbijzijnde fietsenmaker te gaan, vinden zij het steeds belangrijker dat er voldoende keus is: “Voorheen gingen consumenten naar de fietsenmaker op de hoek. Tegenwoordig zijn ze bereid om verder te reizen.” 3.4.7. Externe spelers vormen een bedreiging voor de vakhandel De fietsverkoop wordt afgezet via de vakhandel en het branchevreemde kanaal (bouwmarkten, warenhuizen etc.). Prijs is veelal de reden om voor andere kanalen dan de vakhandel te kiezen. De verwachting is dat naarmate een hogere kwaliteit fietsen via het branchevreemde kanaal worden aangeboden, de verkoop via het branchevreemde kanaal verder zal toenemen. Volgens de ondervraagden moet de vakhandel zijn toegevoegde waarde laten zien ten opzichte van internet en het branchevreemde kanaal door goede service te bieden en advies te geven. Volgens hen zal de marge op fietsen de komende jaren mede door de ontwikkeling van internet onder druk komen te staan. Er moet volgens hen daarom worden nagedacht over een ander verdienmodel.

15


In figuur 5 is de plaats van aankoop van nieuw aangeschafte fietsen weergegeven. Volgens BOVAGRAI is de verkoop van nieuw aangeschafte fietsen via de vakhadel met 3 procentpunten afgenomen van 77% in 2005 naar 74% in 2009. Figuur 5 Plaats van aankoop nieuw aangeschafte fietsen in de periode 2005- 2009 90% 80%

77% 78%

74% 74% 74%

70% 60%

2005

50%

2006

40%

2007

30%

23% 22%

26% 26% 26%

2008 2009

20% 10% 0% Vakhandel

Branchevreemd

Bron: BOVAG-RAI / CBS / GFK Panel Services

3.4.8. Digitalisering Er zijn ontwikkelingen gaande op het gebied van automatisering en digitalisering in de fietsenbranche. Het Platform Digitaal Samenwerken is een collectief van de Nederlandse Tweewielerbranche en heeft als doelstelling de digitale samenwerking tussen partijen in de keten te stimuleren, activeren, vereenvoudigen, betaalbaar te houden en - waar mogelijk - te standaardiseren. 3.4.9. Meer aandacht voor de winkelinrichting Volgens de ondervraagden wil de consument een overzichtelijke fietsenzaak, waar duidelijk is waar wat staat. Hiertoe is een groot oppervlakte nodig. Zij verwachten een toename van shop-in-shop, waarbij een aantal vierkanten meter in een winkel is gekoppeld aan een bepaald merk. Een enkeling verwacht ook een opkomst van single brand stores, waarbij een winkel één merk verkoopt zoals bij kledingzaken ook het geval is. Een ander verwacht dat dit alleen kans van slagen heeft in grote steden en indien er sprake is van een sterke merkbeleving of wanneer er sprake is van een holdingstructuur. In dat laatste geval is de retailorganisatie het label met meerdere vestigingen.

16


4. Impact van trends en ontwikkelingen op de beroepsuitoefening in de tweewielerbranche In dit hoofdstuk wordt de impact van de trends en ontwikkelingen uit het vorige hoofdstuk op de beroepsuitoefening in de tweewielerbranche beschreven. Welke consequenties hebben de ontwikkelingen op de organisatie van de werkzaamheden en de vereiste competenties in het fiets-, bromfiets- of motorfietsbedrijf? Hoe zien de werkzaamheden er de komende 5 jaar uit? Het gaat hierbij om zowel de technische als niet-technische functies. Afbeelding 2 De fiets van de toekomst volgens Bikextra

4.1. Het tweewielerbedrijf de komende 5 jaar De verwachting is dat het bedrijf vooral zal veranderen in grootte. Er zullen minder, maar grotere tweewielerbedrijven zijn. De behoefte aan een ruim assortiment onder consumenten dwingt ondernemers voldoende oppervlakte te hebben om dit assortiment te kunnen herbergen. De winkelinrichting zal overzichtelijk zijn en op logischerwijze worden ingedeeld. Het is van belang dat men volgens de documenten van de fabrikant werkt, diagnoses kan stellen en met name dat men klantgericht denkt en werkt. In de volgende alinea‟s wordt een beschrijving gegeven van de verschillende functies uit deze functiegroepen, zoals deze nu wordt ingevuld. Daarnaast wordt de vertaalslag gemaakt van de eerder genoemde trends en ontwikkelingen naar de gevolgen voor de werkzaamheden van deze functionarissen. Dit wordt per functie vertaald naar kennis, vaardigheden en houding die in 2015 voor een goede uitvoering van die werkzaamheden noodzakelijk zijn. Dit wordt steeds in een tabel weergegeven met de termen „kennen‟, „kunnen‟ en „zijn‟. In de tabel wordt in de rechterkolom weergegeven of deze zaken toenemen (+), afnemen (-) of gelijk blijven (=) ten opzichte van 2010. Voor enkele functies kan het ook zijn dat zaken eerst toenemen en daarna zullen afnemen. Dit zal met het teken +/aangegeven zijn.

4.2. Impact op technische functies in de (brom)fietsenbranche de komende 5 jaar In figuur 6 is de huidige functiestructuur voor (brom)fietsbedrijven weergegeven. Sinds het schooljaar 2010-2011 is de opleiding voor Eerste Fietstechnicus (niveau 3) gestart. Deze nieuwe functie is aan de figuur toegevoegd.

17


Figuur 6 Functiestructuur voor (brom)fietsbedrijven

Ondernemer/manager

Meewerkend werkplaatschef

Verkoper

Eerste Fiets-/ scootertechnicus

(Brom)fietstechnicus

Assistent Mobiliteitsbranche

4.2.1. Impact voor de Fietstechnicus: “De norse fietsenmaker kan niet meer.” De Fietstechnicus nu: Volgens het huidige kwalificatiedossier voert de huidige Fietstechnicus veel routinetaken uit zoals het uitvoeren van onderhoudsbeurten zoals een kleine of grote beurt (bijvoorbeeld banden, remkabels, verlichting, slot, ketting en lagers controleren of repareren / vervangen). Hij maakt fietsen afleveringsklaar maken en monteert accessoires. Hij stelt diagnoses als een fiets binnenkomt met een klacht of als hij zelf een klacht ontdekt: Waar komt een storing vandaan, bijvoorbeeld in de aandrijving, banden, ketting of remmen? Wat is de oplossing? Hij lost eenvoudige klachten op. Bij complexere storingen of klachten roept hij de hulp in van een collega of leidinggevende. In de praktijk staan veelal oud-Autotechnici in de werkplaats, omdat bedrijfsmanagers geen (geschikte) Fietstechnicus kunnen vinden. Deze oud-Autotechnici hebben veelal de overstap naar de tweewielerbranche gemaakt vanwege de toename van elektronica binnen de personenwagenbranche. Volgens de ondervraagden zijn deze oud-Autotechnici prima bij te scholen „on the job‟. De Fietstechnicus de komende 5 jaar: De ondervraagden vinden het belangrijk dat de Fietstechnicus meer kennis en vaardigheden opdoet op het gebied van ICT, elektronica en de elektrische fiets. Dit is te verklaren door de trend van de toename van de complexiteit van fietsen en de toename van elektrische fietsen. Er worden andere materialen gebruikt en de schakel- en remsystemen zijn geavanceerder dan voorheen het geval was. Het is daarom van belang dat de technische kennis van de Fietstechnicus up-to-date is. De overgang van uniforme naar productspecifieke voorwaarden is een belangrijke trend. Voorheen kon de Fietstechnicus op dezelfde wijze te werk gaan ongeacht het merk. Hij zal nu vaker de documenten van de fabrikant moeten raadplegen. Daarnaast heeft hij te maken met meer

18


bestellingen, meer artikelnummers en digitale communicatie, waardoor het belangrijk is dat hij kan plannen en met digitale systemen kan werken. Klantgericht denken en werken wordt daarnaast sterk benadrukt met het oog op de kritische consument en de dreiging van externe spelers. Het is daarbij belangrijk dat de Fietstechnicus de klant uitleg kan geven op het gebied van reparatie en onderhoud, maar ook kan bijspringen als het gaat om verkoop: “Als er een klant binnenkomt, kan een monteur hem niet met vieze handen te woord staan. Eerst handen wassen daarna invallen.” N.B. Een aantal werkzaamheden zal in eerste instantie nog bij de Fietstechnicus liggen, maar met de komst van de Eerste Fietstechnicus zullen deze werkzaamheden meer bij de Eerste Fietstechnicus komen te liggen. Het stellen van diagnoses bijvoorbeeld zal in eerste instantie toenemen voor de Fietstechnicus, maar bij de opkomst van de Eerste Fietstechnicus juist afnemen (+ / -). Tabel 4 De Fietstechnicus Kennen Kennis van elektrische systemen

+

Kennis van diverse (fiets)systemen en onderdelen (zoals batterij, motor etc.)

+

Kennis van elektronica

+

Productenkennis

+

ICT

+

Kunnen Werken met nieuwe materialen

+

Diagnoses stellen

+/-

Adviseren

+/-

Uitleg geven / voorlichten

+/-

Instructies en procedures opvolgen

+

Plannen en organiseren

+

Communicatief

+

Commercieel

+

Zelfstandig

=

Oplossingsgericht

=

Klantgericht

+

Collegiaal

=

Nauwkeurig

=

Hulpvaardig

+

Zijn

4.2.2. Impact voor de Eerste Fietstechnicus: “Assistent van de manager” Sinds het schooljaar 2010-2011 is de opleiding voor Eerste Fietstechnicus (niveau 3) gestart. Volgens het kwalificatiedossier doet de Eerste Fietstechnicus complexe onderhoudsbeurten, diagnoses en reparaties. Hij is commercieel en draagt actief bij aan het adviseren over en verkopen van fietsen, kleding, onderdelen en accessoires en overige producten zoals verzekeringen. Hij vertelt leerlingen en minder ervaren collega‟s wat ze kunnen doen en springt bij als zij vastlopen in hun werk. Hij is eindverantwoordelijk voor zijn eigen werk en het werk van minder ervaren collega‟s of collega's die op een lager niveau werkzaam zijn. Hij levert een bijdrage in de bedrijfsvoering, in de vorm van planning, aansturen en begeleiden van medewerkers, advies- en verkoopwerkzaamheden, voorraadbeheer, inkoop(advies), pr- en marketingactiviteiten. Doordat hij veel weet over alle processen in het bedrijf en een groot verantwoordelijkheidsgevoel heeft, kan hij ook ingezet worden om de eigenaar/bedrijfsleider te vervangen tijdens diens afwezigheid. Omdat er nog geen ervaringen zijn met de Eerste Fietstechnicus, kan er nog geen beeld geschetst worden wat de impact voor de 19


trends zijn op deze functie. Uit de interviews en uit eerder onderzoek blijkt wel sprake van een behoefte aan een Eerste Fietstechnicus, gelet op de toenemende behoefte aan een medewerker die diagnoses stelt, zich bezighoudt met klantcontact en een assistent van de bedrijfsmanager is. 4.2.3. Impact voor de Bromfietstechnicus: “Bijblijven in de techniek” De Bromfietstechnicus nu: Volgens het kwalificatiedossier voert de Bromfietstechnicus veel routinetaken uit zoals onderhoudsbeurten (bijvoorbeeld filters, banden, remmen, schokdempers, accu, bougies, verlichting en olie bijvullen of verversen. Hij maakt bromfietsen of scooters afleveringsklaar en monteert accessoires. Hij stelt diagnose aan bromfietsen met een klacht: Waar komen problemen vandaan, bijvoorbeeld in de overbrenging of aandrijving? Waardoor ontstaan trillingen of bijgeluiden? En wat is de oplossing? Hij lost eenvoudige klachten op. Bij moeilijkere klachten roept hij de hulp in van een collega, de werkplaatschef of bedrijfsleider. De Bromfietstechnicus de komende 5 jaar: Technologische ontwikkelingen die hebben plaatsgevonden, zijn de overgang van 2tact naar 4tact, de overgang naar injectiesystemen, de katalysator op de scooter en de hybride en elektrische scooter. Het is belangrijk dat de Bromfietstechnicus meer kennis en vaardigheden opdoet op het gebied van injectiesystemen en elektronica. Daarnaast is het stellen van diagnoses een must: „Waar begin ik mee?‟ Het stapsgewijs volgen van de veelal Engelse handleiding is daarbij essentieel. Net als voor de Fietstechnicus is klantgericht denken en werken sterk van belang met het oog op de kritische consument en de dreiging van externe spelers. Het is daarnaast belangrijk dat hij de klant uitleg kan geven op het gebied van reparatie en onderhoud, maar ook bij kan springen als het gaat om verkoop. Tabel 5 De Bromfietstechnicus Kennen Kennis van injectiesystemen

+

Kennis van elektronische managementsystemen

+

Kennis van elektronica

+

Engels

+

ICT

+

Diagnoses stellen

+

Adviseren

+


+


+


+

Communicatief

+

Zelfstandig

=

Oplossingsgericht

=

Klantgericht

+

Collegiaal

=

Nauwkeurig

=

Hulpvaardig

+

Kunnen

Zijn

20


4.3. Impact op technische functies in de motorfietsenbranche In figuur 7 is de functiestructuur voor motorfietsbedrijven weergegeven. In een motorfietsbedrijf zullen afhankelijk van de grootte van het bedrijf de genoemde functies op verschillende manieren worden ingevuld. In kleinere bedrijven kan het voorkomen dat één persoon meerdere functies vervult (zoals bijvoorbeeld een ondernemer die de rollen van manager, serviceadviseur, en partsmedewerker oppakt). De functiegroepen/ functies zien er als volgt uit: Figuur 7 Functiegroepen motorfietsbedrijf

Ondernemer/manager

Verkoopleider

Werkplaatsmanager

Serviceadviseur

Partsmedewerker

Eerste Motorfietstechnicus

Verkoper motorfietsen

Verkoper accessoires

Motorfietstechnicus

Assistent Mobiliteitsbranche

4.3.1. Impact voor de Motorfietstechnicus: “De klant centraal” De Motorfietstechnicus nu: De Motorfietstechnicus voert standaard controles en onderhoudsbeurten uit (bijvoorbeeld banden, ketting, tandwielen, remschijven en remblokken, accu en uitlaat controleren, olie en andere vloeistoffen bijvullen of verversen, lampen bijstellen, oliefilter vervangen). Hij maakt motorfietsen afleveringsklaar en verricht eenvoudige reparaties. Daarnaast monteert hij eenvoudige accessoires, zoals een uitlaat of kofferrek. De Motorfietstechnicus de komende 5 jaar: Op technisch gebied zal er naar verwachting niet veel veranderen, maar wel op niet-technisch gebied. Net als voor de Fiets- en Bromfietstechnicus is klantgericht denken en werken sterk van belang met het oog op de kritische consument. Het is daarnaast belangrijk dat ook hij de klant uitleg kan geven op het gebied van reparatie en onderhoud, en bij kan springen als het gaat om verkoop.

21


Tabel 6 De Motorfietstechnicus Kennen Kennis van (motorfiets)systemen en onderdelen

=

Kennis van materialen

=

Kennis van meet-, controle- en (hulp)gereedschappen

=

Kennis van veiligheidsrisico‟s bij motorfietsen

=

Kennis van eenvoudige systemen, onderdelen en accessoires van motorfietsen

=

Kennis van de opbouw van standaard checklists

=


+

Adviseren

+


+

(Hulp)apparatuur bedienen

=

Meet-, controle-, hulp- en handgereedschappen hanteren

=

Motorfiets afleveringsklaar maken

=

Communicatief

+

Zelfstandig

=

Oplossingsgericht

=

Klantgericht

+

Collegiaal

=

Nauwkeurig

=

Hulpvaardig

=

Kunnen

Zijn

4.3.2. Impact voor de Eerste Motorfietstechnicus: “Assistent van de manager” De Eerste Motorfietstechnicus nu: De Eerste Motorfietstechnicus werkt op het hoogste niveau in de motorfietswerkplaats. Hij doet de onderhoudsbeurten, diagnoses en reparaties waar meer bij komt kijken, bijvoorbeeld omdat een motorfiets een lastige storing vertoont. Hij monteert (elektronische) accessoires zoals radio‟s of een alarmsysteem. Hij spoort „vage‟ klachten op aan motorfietsen, waarvan de oorzaak moeilijk te vinden is. (bijvoorbeeld geluid, trilling en rijeigenschappen). Hij vertelt leerlingen en collega‟s wat ze moeten doen en springt bij als zij vastlopen in hun werk. Hij is eindverantwoordelijk voor werk van minder ervaren collega‟s. Hij wisselt technische informatie uit met externe specialisten en leveranciers. Zo nodig brengt hij die informatie over op zijn collega's. De Eerste Motorfietstechnicus de komende 5 jaar: De Eerste Motorfietstechnicus zal meer de assistent van de bedrijfsmanager worden. Hij zal zich meer bezighouden met bedrijfsmatige aspecten zoals het werkplaatsrendement. Kennis van flat rate tijden is daarbij van belang. Hij vertaalt de strategie en visie van het bedrijf naar de werknemers en geeft leiding.

22


Tabel 7 De Eerste Motorfietstechnicus Kennen Inzicht in cijfers en trends

+

Kennis van (complexe) (motorfiets)systemen en onderdelen

=

Kennis van complexe meet-, test- en diagnoseapparatuur

=

Kennis van de kwaliteitseisen van het bedrijf

=

Kennis van systemen, onderdelen en complexe (elektronische) accessoires van motorfietsen

=

Kennis van aandachtspunten bij de inspectie van motorfietsen

=

Kennis en toepassing van eenvoudige didactische principes

=

Kennis van de opbouw van complexe checklists

=

Kennis van flat rate tijden

+

Adviseren

+


+

Leidinggeven

+

Diagnoses stellen

+


+

Begeleiden van leerlingen en collega‟s

=

Bedrijfsmatig handelen

+

Communicatief

+

Zelfstandig

=

Oplossingsgericht

=

Klantgericht

+

Collegiaal

=

Hulpvaardig

=

Kunnen

Zijn

4.4. Impact op niet-technische functies in de tweewielerbranche 4.4.1. Impact voor de verkoper: “Sociaal en klantvriendelijk” Zoals eerder is aangegeven, gaan consumenten niet meer blanco naar een tweewielerbedrijf als zij een (brom)fiets of motorfiets willen kopen. Voordat zij een bezoek aan een tweewielerbedrijf brengen, oriënteren zij zich vooral door internet te raadplegen. De verkoper speelt hier op in door goed te luisteren naar wat de consument al weet, te inventariseren waar de klant behoefte aan heeft en hem/haar te adviseren. Product- en assortimentkennis zijn daarbij belangrijke zaken. Volgens de ondervraagden hoeft hij geen opleiding op het gebied van tweewielers te hebben genoten, maar is het belang dat hij goed kan luisteren, inleven, adviseren en klantvriendelijk is: “De klant wil in de watten worden gelegd. Hij verwacht niet iemand in driedelig pak, maar wel iemand die netjes en verzorgd is en hem een kop koffie aanbiedt.” Sociale en communicatieve vaardigheden worden veelvuldig genoemd. Het is daarbij belangrijk dat de verkoper mensenkennis heeft zodat hij kan filteren of een consument komt kijken of kopen. Ten slotte wordt het belang van aandacht voor aftersales genoemd: “Bel een klant na als hij een elektrische fiets koopt. Vraag hem of het goed gegaan is en of hij tevreden is.”

23


Tabel 8 De verkoper Kennen Productkennis

+

Assortimentkennis

+

Nieuwe media

+

Kennis van garantie, verzekeringen etc.

+

Kennis van wat er speelt op internet

+

Mensenkennis

+

Kunnen Verkoopvaardigheden

-

Sociale vaardigheden

+

Adviseren

+

Inleven / aanvoelen

+

Voorlichten

+

Luisteren

+

Onderzoeken wat de klant wil

+

Begrijpen

+

Commercieel

=

Communicatief

+

Klantgericht

+

Hulpvaardig

+

Creatief

+

Zijn

4.4.2. Impact voor de bedrijfsmanager: “Zorg dat je je onderscheidt van de rest” De bedrijfsmanager nu: De bedrijfsmanager heeft de volgende hoofdtaken: Strategisch beleid Financieel beleid Personeelsbeleid Commercieel beleid Aansturing van het bedrijf. De bedrijfsmanager de komende 5 jaar: Het is belangrijk dat de bedrijfsmanager bewuste keuzes maakt als het gaat om strategie en doelgroep. Wat voor zaak wil ik zijn en hoe wil ik mijn doelgroep benaderen? Het is daarbij van belang dat hij kengetallen kent, begrijpt en daarop stuurt. Hoe bepaal ik een juiste collectie in mijn bedrijf en hoe ga ik commercieel met de uren in de werkplaats om? Een lange termijnvisie is hierbij essentieel. Daarnaast is meer klantgericht denken en werken van belang. Hierbij valt te denken aan voorzieningen zoals: Koffieautomaat: Toiletten (Elektrische) leenfiets Voldoende demomodellen voor testrit Extra service (testbaan, bodyscan, zadelmeting) “Als je je auto wegbrengt, krijg je ook een kopje koffie of een leenfiets.” Het is daarnaast van belang dat hij investeert in (de kennis en het niveau van) zijn personeel. Het aanbieden van trainingen aan medewerkers wordt veelvuldig als voorbeeld genoemd mede met het oog op de toename van complexiteit. Gelet op externe spelers is het ook belangrijk dat de manager zich blijft professionaliseren, zich onderscheidt en zijn toegevoegde waarde toont.

24


Tabel 9 De bedrijfsmanager Kennen Inzicht in cijfers en trends

+

Kennis van wet- en regelgeving

+

Inzicht in eigen bedrijf en de omgeving van het bedrijf

+

Koers uitzetten voor het bedrijf en organisatie daarop inrichten

+


=

Bewuste keuzes maken

+

Aansturen van personeel

+

Sturen op kengetallen, cijfers en financiën

+

Risico‟s nemen

+

Investeren

+

Klantgericht

+

Ondernemer

+

Besluitvaardig / daadkrachtig

+

Visionair

+

Kunnen

Zijn

25


Bijlage 1 – Onderzoeksverantwoording Voor de tweewielerbranche zijn de volgende onderzoeksstappen gehanteerd. 1 2 3 4

Deskresearch Kwalitatieve interviews Analyse en rapportage Validering onderzoeksresultaten

Stap 1 Deskresearch Deskresearch heeft zich gericht op het in kaart brengen van marktontwikkelingen, technologische ontwikkelingen, (inter)nationale wet- en regelgeving, bedrijfsorganisatorische, sociale / demografische ontwikkelingen. Deskresearch bestaat uit:  Inventariseren van relevant bronmateriaal;  In kaart brengen van trends en ontwikkelingen op basis van bestaand bronmateriaal met betrekking tot de tweewielerbranche. Stap 2 Kwalitatieve interviews In de derde stap werden kwalitatieve interviews gehouden met experts uit de tweewielerbranche. De nadruk ligt op interviews met fabrikanten, importeurs en experts die zicht hebben op technologische veranderingen en de impact op de beroepsuitoefening. In de interviews stonden de volgende zaken centraal:  Inventariseren van technologische ontwikkelingen, marktontwikkelingen, (inter)nationale wet- en regelgeving, bedrijfsorganisatorische en sociale / demografische ontwikkelingen;  Doorredeneren van de trends en ontwikkelingen naar de gevraagde competenties van de medewerker in 2015. Stap 3 Analyse en rapportage In de vierde stap zijn de onderzoeksresultaten geanalyseerd en is per deelbranche een conceptrapportage opgesteld. Samengevat omvat deze stap de volgende activiteiten:  Analyse en verwerking van de resultaten uit de 0-meting;  Verwerking van de onderzoeksresultaten uit deskresearch en interviews in een innovatieframe en doorredenering van de effecten op beroepen en functies (gevraagde kennis, houding en vaardigheden)  Oplevering van een rapportage waarin de onderzoeksresultaten worden beschreven. Stap 4 Valideren onderzoeksresultaten De conceptrapportage is aan Edgar Rijsbaarman (OOMT) voorgelegd. Op basis van een inhoudelijke reactie is de definitieve rapportage opgesteld.

26


Bijlage 2 – Gesprekspartners

Gesprekspartner

Organisatie

Timon Rutten

Hans Struijk Fietsen

Marco Lindhout

Montana 2Wheels

Jeroen Schrijver

Bike Totaal

Henk de Vreeze

Biretco

Maurice Manders

BOVAG Tweewielerbedrijven

Wim Jonker

EBSC

Marco Kalden

Sparta

Stef Stock

RAI Vereniging

Piet Herckenrath

Herckenrath Fietsplaza

Jorryt Westra

Piaggio Vespa BV

Wim van Vliet

Tweewieler Academy

Ramon Salceda

Innovam

27


Bijlage 3 – Bronnen BOVAG-RAI (2010). Kerncijfers tweewielers 2010. Stichting BOVAG-RAI Mobiliteit: Amsterdam. BOVAG-RAI (2010). Mobiliteit in cijfers 2010-2011. Stichting BOVAG-RAI Mobiliteit: Amsterdam. Hackmann, A. (2010). Interview: Mark, Kuper, Commercieel directeur Sparta. Tweewieler, 9, 12-14. MarktMonitor in opdracht van OOMT (2009). Kengetallen Mobiliteitsbranche 1998 - 2008. Woerden: MarktMonitor. Planbureau voor de Leefomgeving (2010). Balans van de Leefomgeving 2010. Bilthoven: Planbureau voor de Leefomgeving. RAI Vereniging (2010). Fietsen in de Statistiek Nederland 2006 – 2010. Amsterdam: RAI Vereniging. TNO Kwaliteit van Leven in opdracht Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (2010). Beleidsadvies Stimuleren van fietsen naar het werk. Leiden: TNO. VWE (2010). Brom- snorfiets nieuwverkopen. Heerhugowaard: VWE. VWE (2010). Motorfiets nieuwverkopen. Heerhugowaard: VWE. www.lne.be www.raivereniging.nl www.rijksoverheid.nl www.tweewieler.nl www.vrom.nl

28

trendonderzoek tweewielerbranche Wat wordt van de medewerker gevraagd in 2015?

Recommend Documents