Trefdag dijkinspectie en -onderhoud VERSLAG 7DE TREFDAG

Trefdag dijkinspectie en -onderhoud VERSLAG 7DE TREFDAG

12_150

WL Rapporten

Trefdag dijkinspectie en -onderhoud Verslag 7de Trefdag Visser, K.P.; Vincke, L.; De Vos, L.; Evers, W.; Elshof, J.; Smeets, S. ; Kruyniers, V.; Peeters, P.; Mostaert, F.

Februari 2015

WL2015R12_150_3

F-WL-PP10-1 Versie 04 GELDIG VANAF: 12/11/2012

Deze publicatie dient als volgt geciteerd te worden:

Visser, K.P.; Vincke, L.; De Vos, L.; Evers, W.; Elshof, J.; Smeets, S. ; Kruyniers, V.; Peeters, P.; Mostaert, F. (2015). Trefdag dijkinspectie en -onderhoud: Verslag 7de Trefdag. WL Rapporten, 12_150_3. Waterbouwkundig Laboratorium, Antwerpen, België.

Waterbouwkundig Laboratorium

Afdeling Geotechniek

Flanders Hydraulics Research

Department of Geotechnical studies

B-2140 Antwerpen

B-9052 Zwijnaarde

Tel. +32 (0)3 224 60 35

Tel. +32 (0)9 240 75 65

Fax +32 (0)3 224 60 36

Fax +32 (0)9 240 75 00

E-mail: [email protected]

E-mail: [email protected]

www.waterbouwkundiglaboratorium.be

www. geotechniekvo.be

Niets uit deze uitgave mag worden verveelvuldigd en/of openbaar gemaakt door middel van druk, fotokopie, microfilm of op welk andere wijze ook zonder voorafgaande toestemming van de uitgever.


Documentidentificatie Titel:

Trefdag dijkinspectie en -onderhoud: Verslag 7de Trefdag

Opdrachtgever:

Waterbouwkundig Laboratorium

Keywords (3-5):

Dijkbeheer, dijkmonitoring, dijkinspectie, dijkonderhoud, dijkdatabeheer, trefdag

Tekst (p.):

15

Vertrouwelijk:

☐ Ja

Ref.:

WL2015R12_150_3

Bijlagen (p.):

86 ☐ Opdrachtgever

Uitzondering:

☐ Intern ☐ Vlaamse overheid

☒ Nee

☒ Online beschikbaar

Goedkeuring Auteur

Revisor

Projectleider

Visser, K.P.

Vincke, L.

Peeters, P.

Coördinator Studie & Advies

Afdelingshoofd Mostaert, F.

Peeters, P.

Revisies Nr.

Datum

Omschrijving

Auteur(s)

1.0

16/01/2015

Conceptversie

Visser, K.P.

2.0

23/01/2015

Inhoudelijke revisie

De Vos, L.; Evers, W.; Elshof, J.; Smeets, S.

3.0

26/01/2015

2 Conceptversie

Visser, K.P.

4.0

27/01/2015

Revisie opdrachtgever

Vincke, L.; Peeters, P.

5.0

01/04/2015

Definitieve versie

Kruyniers, V.; Visser, K.P.

e

Abstract de

Op 18 november 2014 vond de 7 Trefdag Dijkinspectie en –onderhoud Vlaanderen plaats bij de afdeling Geotechniek te Zwijnaarde. De dag werd verzorgd door de afdeling Geotechniek en het Waterbouwkundig Laboratorium, en is bedoeld voor dijkbeheerders, onderzoekers en andere betrokkenen binnen de Vlaamse overheid. Tijdens de Trefdag werden een reeks lezingen gegeven over actuele onderwerpen met betrekking tot het (Vlaamse) dijkbeheer. De volgende onderwerpen passeerden de revue: voorbeelden van dijkmonitoring in de praktijk, dijkinspecties tijdens overstromingen in Zuidwest-Engeland (Somerset), een korte route van inspectie naar onderhoud, inspecties volgens het Nederlandse boekje en de werkzaamheden van de (vorig jaar opgerichte) Dijkbeheergroep Vlaanderen.



Inhoud Inhoud ............................................................................................................................................................... I 1.

Introductie ................................................................................................................................................. 1

2.

Kader ........................................................................................................................................................ 2

3.

Korte samenvatting presentaties .............................................................................................................. 4 3.1.

Dijkmonitoring met behulp van sensoren: locatie Hingene ............................................................... 4

3.2.

Detailmonitoring in de praktijk: locatie Schellebelle .......................................................................... 5

3.3.

Dijkinspecties tijdens overstromingen in Zuidwest-Engeland ........................................................... 6

3.4.

Korte route van inspectie naar onderhoud ........................................................................................ 8

3.5.

Inspecties volgens het Nederlandse boekje .................................................................................... 10

3.6.

Dijkbeheergroep: 1 jaar verder ........................................................................................................ 11

4.

Enkele impressies .................................................................................................................................. 13

5.

Deelnemerslijst ....................................................................................................................................... 15

Bijlagen – de volledige presentaties ..............................................................................................................B1 A. Dijkmonitoring met behulp van sensoren: locatie Hingene Klaas Pieter Visser ......................................B2 B. Detailmonitoring in de praktijk: locatie Schellebelle Leen De Vos .......................................................B23 C. Dijkinspecties tijdens overstromingen in Zuidwest-Engeland D. Korte route van inspectie naar onderhoud E. Inspecties volgens het Nederlandse boekje F. Dijkbeheergroep: 1 jaar verder

Definitieve versie F-WL-PP10-1 Versie 04 GELDIG VANAF: 12/11/2012

Wijnand Evers ....................................B39

Johan Elshof .....................................................................B58 Andre Smeets .................................................................B67

Leen Vincke ........................................................................................B76

WL2015R12_150_3

I


1. Introductie de

Op dinsdag 18 november 2014 vond de 7 Trefdag Dijkinspectie en –onderhoud Vlaanderen plaats bij afdeling Geotechniek te Zwijnaarde. De dag werd verzorgd door de Werkgroep Dijken, bestaande uit het Waterbouwkundig Laboratorium en de afdeling Geotechniek, en is bedoeld voor dijkbeheerders, onderzoekers en andere betrokkenen binnen de Vlaamse overheid. Tijdens de Trefdag werden een reeks lezingen gegeven over actuele onderwerpen met betrekking tot het (Vlaamse) dijkbeheer. Het onderstaande schema toont de verschillende onderdelen van de dag:

12u00-13u00

Broodjeslunch

13u00-13u40

Monitoring in praktijk: 2 (school)voorbeelden

13u40-14u05

Dijkinspecties tijdens overstromingen in Zuidwest-Engeland (Somerset)

14u05-14u30

Een korte route van inspectie naar onderhoud

14u30-14u55

Inspecties volgens het Nederlandse boekje

14u55-15u20

Dijkbeheergroep: 1 jaar verder

15u45

Borrel

In dit verslag zijn de ervaringen en resultaten van de verschillende onderdelen van de dag beschreven, gevisualiseerd en samengevat.


WL2015R12_150_3

1


2. Kader Om de onderwerpen/ thema’s van de Trefdag te kunnen kaderen geeft dit hoofdstuk een overview van de verschillende onderdelen binnen het Vlaamse dijkbeheer. De (praktijk)voorbeelden van deze zevende Trefdag situeren zich vooral binnen de inspectie-, onderhouden meetstrategie. Net als de seizoenen in een jaar heeft het dijkbeheer een terugkerend cyclisch karakter. Dijken dienen blijvend te worden geïnspecteerd, onderhouden en getoetst. Idealiter worden alle dijken binnen een beheergebied minstens één keer getoetst en visueel geïnspecteerd, waarna (afhankelijk van de noodzaak en capaciteit) cyclische inspectierondes en toetsrondes worden herhaald met een bepaalde frequentie om te controleren of het gewenste veiligheidsniveau aanwezig blijft. Hierbij is de frequentie van visuele inspecties logischer wijze hoger (gezien de omvang en relevantie) als dat van toetsing. Visuele inspecties kunnen bijvoorbeeld (half)jaarlijks plaatsvinden en toetsing vijf- a tienjaarlijks. Vanwege het cyclisch karakter kan het beheer van het dijkpatrimonium worden gezien als een Plan-DoCheck-Act-cyclus (Zie inspectiewaterkering.nl en Figuur 1), waarbij het beleid doelstellingen vooropstelt (bvb. inzake dijksterkte), via beheer & onderhoud de dijksterkte op peil wordt gehouden, een toetsing (dijkdiagnose) aangeeft of afdoende sterkte wordt gegarandeerd om vervolgens via een evt. verbeteringstraject de doelstellingen (alsnog) te halen.

Figuur 1 - Strategieën/onderdelen in de PDCA-cyclus van het dijkbeheer (Bron: Visser et al., 2015)

Binnen de beheercyclus worden de volgende (beheer)strategieën onderscheiden: •

inspectiestrategie,

•

beoordelingsstrategie (dijktoetsing),

•

meet- en monitoringstrategie,

•

databeheerstrategie (dijkdatabeheer),

•

onderhouds- en herstelstrategie en,

•

aanlegstrategie.

De recent opgerichte Dijkbeheergroep Vlaanderen heeft de intentie om voor elk van deze strategieën de komende jaren uniforme richtlijnen en een integrale aanpak binnen het Vlaamse dijkbeheer voor te stellen. Centraal bij elk van de strategieën binnen het dijkbeheer staan de mogelijke faalmechanismen. Figuur 2 geeft een overzicht van de meest relevante faalmechanismen voor de Vlaamse zee- en rivierdijken. Hoewel alle faalmechanismen zowel bij rivier- als zeedijken kunnen optreden zullen, gezien de verschillende hydraulische belastingcondities, het niet steeds dezelfde faalmechanismen zijn die maatgevend zijn.


WL2015R12_150_3

2


erosie talud landzijde (ERL) < hoogte (HT) & overtopping/ overloop (OT) >

erosie talud keerzijde (ERK)

afschuiving talud landzijde (STL)

afschuiving talud keerzijde (STK)

piping (PIP)

micro(in)stabiliteit (MI)

Figuur 2 – Maatgevende faalmechanismen Vlaamse dijken (naar TAW, 2001)

Het dient aanbeveling om bij het beheer van het dijkpatrimonium deze faalmechanismen voor ogen te houden. Waar bij inspecties bepaalde schade aan de bekleding, verzakkingen of uittredend water kunnen duiden op het inwerking zijn van een bepaald faalmechanisme, wordt bij (numerieke) toetsing en sterkte analyse de veiligheid en kans van optreden berekend met betrekking tot de verschillende faalmechanismen. Beide controleren echter de sterkte van de dijk ten aanzien van deze faalmechanismen.


WL2015R12_150_3

3


3. Korte samenvatting presentaties De verschillende presentaties van de Trefdag worden in chronologische volgorde kort samengevat in de paragrafen van dit hoofdstuk. De volledige presentaties zijn opgenomen in de Bijlagen van dit verslag.

3.1. Dijkmonitoring met behulp van sensoren: locatie Hingene Klaas Pieter Visser – Waterbouwkundig Laboratorium, Antwerpen In 2012 zijn binnen een pilotproject sensoren aangebracht in een Scheldedijk te Hingene, Bornem. Op deze locatie waren voorafgaand aan landzijde op enkele plaatsen vochtige/ drassige plekken waargenomen op het dijktalud en nabij de teen, wat duidt op lekkage doorheen de dijk en/of een relatief hoge watertafel in de dijk. Hoewel de stabiliteit van de dijk niet direct in gevaar was, werden in twee raaien en op maatgevende locaties sensoren aangebracht om de waterdruk en het waterpercentage te kunnen opvolgen. Doormiddel van deze meetcampagne is het de bedoeling de freatische lijn in het dijklichaam in kaart te brengen. Hiervoor werden piëzometers en vochtsensoren gebruikt om de stijghoogte, temperatuur en het vochtgehalte te bepalen op verschillende, wel overwogen, plaatsen in het dijklichaam. Voor een optimale plaatsing van de sensoren is de lokale laagopbouw vereist. De bedoeling is om via de combinatie van piëzometers en vochtsensoren een helder inzicht te verkrijgen in de verschillen in waterspanning en stijghoogte, teneinde het verloop van de freatische lijn in de dijk te bepalen. In zijn presentatie beschrijft Klaas Pieter Visser de meettechnieken, de uitvoering en de resultaten van de meetcampagne met piëzometers en vochtsensoren. Sinds het aanbrengen in 2012 worden deze sensoren nu continu opgevolgd in het draadloos meetnet van het Hydrologisch Informatie Centrum (HIC).

Uit de meetresultaten en analyse is duidelijk gebleken dat op basis van piëzometers een goede inschatting kan worden gemaakt van het verloop en de locatie van de freatische lijn en de waterspanningen in de bodem. De locaties van inplanting ten opzichte van ‘slecht-doorlatende’ (klei)lagen spelen hierbij een zeer belangrijke rol. Hoewel vochtsensoren aanvullende informatie geven ten aanzien van vochtpercentages in de verschillende grondlagen, kon in dit onderzoek de meerwaarde van vochtsensoren ten opzichte van piëzometers voor het bepalen van de freatische lijn niet direct worden aangetoond. Vochtsensoren kunnen eventueel wel worden ingezet als ‘early warning’. Door deze sensoren op strategische locaties net boven een drempelpeil van de freatische lijn aan bijvoorbeeld de landzijde van het dwarsprofiel te plaatsen, kunnen (uitzonderlijke) veranderingen in de verzadigingsgraad worden gedetecteerd.

Waterbouwkundig Laboratorium Ministerie van Openbare Werken Berchemlei 115 B-2140 Antwerpen, België


T F E I

WL2015R12_150_3

+ 32 32 24 63 68 + 32 32 24 60 36 [email protected] www.waterbouwkundiglaboratorium.be

4


3.2. Detailmonitoring in de praktijk: locatie Schellebelle Leen De Vos – Afdeling Geotechniek, Zwijnaarde Op een locatie te Schellebelle is een geleidelijke maar omvangrijke afschuiving van een grondlichaam en riviertalud langs de Schelde geconstateerd. Deze afglijding wordt waarschijnlijk veroorzaakt door een ophoging van de site (circa 3m) die is aangebracht aan het einde van de jaren ’60. Op deze ophoging werden twee huizen gebouwd, die vervolgens weer moesten worden afgebroken nadat er serieuze schade ontstond door de afglijding (jaren ‘70- ‘80). De afglijding gaat sedert die periode nog steeds verder. Om de sturende processen van de afschuiving te achterhalen werden zowel traditionele als enkele meer innovatieve monitoringstechnieken ingezet. In haar presentatie beschrijft Leen De Vos de ingezette technieken en de voorlopige resultaten. De volgende traditionele technieken werden ingezet: sonderingen, boringen met ongeroerde monsters en laboonderzoek, inclinometers en grondwaterpeilmetingen. Daarnaast zijn ook enkele meer innovatieve technieken beproefd, zoals in-place inclinometers, satellietbeelden (analyse van vervorming) en glasvezel.

Uit een vergelijk tussen de sondeer- en inclinometer-meetgegevens blijkt dat de horizontale verplaatsing zich enkel boven/in de tertiaire klei van Merelbeke bevindt. Boven deze laag beweegt het gehele grondpakket zich geleidelijk in horizontale richting naar de rivier. De boorgegevens tonen een duidelijke horizontale gelaagdheid aan van de klei in de kleilaag van Merelbeke. De waterstand in de rivier in combinatie met de grondwaterstand blijkt een belangrijke rol te spelen in de stabiliteit van het grondlichaam, aangezien de afschuivingen relatief lijken te versnellen tijdens momenten van lagere rivierwaterstanden en hogere grondwaterstand (tijdens de wintermaanden).

Afdeling Geotechniek Dep. Mobiliteit & Openbare Werken Technologiepark gebouw 905 - 9052 Zwijnaarde, België


T F E I

+ 32 92 40 75 56 + 32 92 40 75 00 [email protected] geotechniekvo.be

WL2015R12_150_3

5


3.3. Dijkinspecties tijdens overstromingen in Zuidwest-Engeland Wijnand Evers – Waterschap Groot Salland, Zwolle, Nederland Vanwege hevige en langdurige regenval, begin 2014, vonden grote en langdurige overstromingen plaats in Zuidwest-Engeland (Somerset). Al sinds begin van de maand december daarvoor was er veel regen gevallen in Zuidwest-Engeland, de grootste hoeveelheid sinds het begin van de meting ca. 250 jaar geleden. Begin februari is een delegatie op verzoek van minister-president Cameron naar Londen afgereisd om te onderzoeken waarmee de Nederlanders kunnen helpen. Een van de aanbevelingen was het sturen van een team dijkinspecteurs naar Somerset. Dhr. Wijnand Evers maakte deel uit van dit inspectieteam. Tijdens zijn prestentatie geeft hij verslag van zijn ervaringen en observaties tijdens deze expeditie. Tevens doet hij enkele aanbevelingen op basis van deze ervaringen en resultaten.

Na het uitvoeren van de inspecties werd al snel duidelijk dat de overstromingen vooral een capaciteitsprobleem zijn en niet zo zeer een probleem van de sterkte van de waterkeringen (dijken). Het watersysteem van rivieren en afwateringskanalen in de vlakten en heidevelden van Somerset is niet in staat om de hoeveelheid regenwater van december en januari af te voeren. De omstandigheden zijn extreem en er is gewoon te veel water. Op enkele plaatsen na bleken de dijken het onder deze extreme condities zelfs zeer goed te doen. Waar schade geobserveerd werd, hing dit vaak samen met de aanwezigheid van dieren (dassen) die graven in de dijken. Ook plekken met veel begroeiingen op de waterkeringen bleken risico plaatsen en waren door de begroeiing ook moeilijk te inspecteren.

Op basis van de inspecties in Zuid Engeland gaf het inspectieteam uiteindelijk de volgende aanbevelingen: •

Verkrijg het volledige beheer van de dijken en de bevoegdheden om regels en voorschriften af te kunnen dwingen (bijv. t.a.v. bomen ,vee, ruigten en bouwwerken op de dijk).

•

Zorg voor actuele data en maak deze makkelijk toegankelijk.

•

Maak een uitgebreide analyse van het hele watersysteem.

•

Zorg dat het veiligheidsniveau bij de mensen bekend is. Mensen verwachten veilig te zijn tegen overstromingen maar in de praktijk kan dat niet altijd worden gegarandeerd.


WL2015R12_150_3

6


•

Zorg voor voldoende inspecteurs en train ze ook om faalmechanismen te herkennen.

•

Wees voorzichtig met zware belastingen op een dijk tijdens hoogwater.

Tenslotte werden ten aanzien van dergelijke specifieke expedities de volgende aanbevelingen gedaan voor de uitvoering van de expeditie zelf: •

Zorg voor de juiste uitrusting en het juiste materiaal.

•

Voorbereiding op communicatie met de pers is belangrijk.

•

Extra persoon voor afhandeling administratie etc. zorgt ervoor dat de inspecteurs meer tijd hebben voor het werk dat zij eigenlijk moeten doen.

•

Het is zeer leerzaam om (af en toe) in de beheergebieden van anderen mee te kijken

•

Meer kennis nodig t.a.v. de (inschatting van) erosiebestendigheid van klei-gras.

Waterschap Groot Salland Dr. van Thienenweg 1 Postbus 60 8000 AB Zwolle, Nederland


WL2015R12_150_3

T F E I

+ 31 (0)38 455 72 00 + 31 (0)38 453 01 11 [email protected] http://www.wgs.nl/

7


3.4. Korte route van inspectie naar onderhoud Johan Elshof – Waterschap Groot Salland, Zwolle, Nederland Binnen de visie van het Waterschap Groot Salland wordt de eenheid van beheer en onderhoud benadrukt. Beheer en onderhoud kun je zien als een goed huwelijk, de twee kunnen niet zonder elkaar en zijn met elkaar verweven. Als je bijvoorbeeld niet goed nadenkt over het beheer kun je (later) te maken krijgen met hoge kosten voor onderhoud. Daarnaast moet het proces van inspectie en toetsen wat betreft de gegevens zodanig zijn georganiseerd dat op elk willekeurig moment een toetsing gedraaid kan worden.

Aangezien de relatie tussen beheer, inspectie en onderhoud van groot belang is, heeft het Waterschap een stroomschema ontwikkeld die de wederzijdse relaties en cyclische chronologie laat zien (zie figuur hieronder). De heer Johan Elshof ligt in zijn presentatie de verschillende onderdelen toe.

Tijdens en voor de inspecties zelf wordt gebruik gemaakt van het programma Digispectie. Zo kunnen observaties direct digitaal en op een uniforme manier worden verwerkt. Tevens worden vastgestelde locaties, waarvan herstel binnen een ±maand mogelijk is, ook ter plekke fysiek aangeduid met behulp van gele vlaggetjes (zie foto hieronder). Op deze manier kan de uitvoerder van de herstellingswerken de locatie makkelijker terug vinden. De locaties zijn dus zowel op de (digitale) kaart als in het veld aangeduid. Voor zowel onderhouds- als herstellingswerken is het van belang dat deze worden gecontroleerd (een vorm van inspectie) en dat de herstelde punten en de uitgevoerde controles worden opgenomen in de database. Dit geeft niet alleen een up-to-date overzicht van het beheer, maar maakt ook evaluatie mogelijk; waar lagen de problemen of aandachtspunten? Tenslotte dienen verbeteringen in de Plan-Do-Check-Act-cyclus te worden doorgevoerd.


WL2015R12_150_3

8


De volgende tips en aandachtpunten worden gegeven voor een efficiënt dijkbeheer: •

Kennis: zorg voor ervaren of opgeleide inspecteurs.

•

Gebied: weet de achtergrond van het gebied en het soort kering. Bevlogen medewerkers hebben de juiste motivatie.

•

Kennisspreiding: zorg dat er geen eilandjes ontstaan binnen de organisatie. Door voldoende in elkaars gebied te lopen wordt je minder afhankelijk bij calamiteiten of personeelswisselingen.

•

Informatie uitwisseling: door kennis te delen kun je elkaar versterken; en dit zowel binnen als buiten de eigen organisatie.

•

Continu inspectieproces: zorg dat beheerders/inspecteurs continu bezig zijn met hun kering

•

Aantal stappen in proces: elke stap voegt informatie toe maar laat ook informatie weg.

Waterschap Groot Salland Dr. van Thienenweg 1 Postbus 60 8000 AB Zwolle, Nederland


WL2015R12_150_3

T F E I

+ 31 (0)38 455 72 00 + 31 (0)38 453 01 11 [email protected] http://www.wgs.nl/

9


3.5. Inspecties volgens het Nederlandse boekje Andre Smeets – Waterschap Peel en Maasvallei Tijdens de Kennisdag Inspectie Waterkeringen van 20 maart 2014 te Arnhem (Nederland) verzorgde de heer Andre Smeets samen met een collega een seminar over het inspectieproces zoals toegepast bij het Waterschap Peel en Maas Vallei in Nederland. In zijn presentatie van de Trefdag Dijkinspectie en – onderhoud, beschrijft Andre Smeets enkele elementen uit dit seminar van de Kennisdag. Het waterschap Peel en Maasvallei is een relatief ‘jong’ waterschap in de Nederlandse provincie Limburg. Het is in 1994 ontstaan door de samenvoeging van de toenmalige waterschappen Het Maasterras, MiddenLimburg en Noord-Limburg en omvat grofweg de regio Noord-Limburg. De rest van de provincie Limburg wordt bestreken door het waterschap Roer en Overmaas. Vanwege overstromingen in 1993 en 1995 werden in periode 1996-97 ‘tijdelijke’ dijken aangelegd die uiteindelijk in 2005 werden geklasseerd als primaire waterkeringen. Na toetsingsronde bleek dijkversterking voor grote delen van het traject benodigd. De 1e tranche dijkversterking (circa 30 km) werd al uitgevoerd in 2004-2008. Tot 2024 wordt nog eens circa 70 km voorzien.

De frequentie van inspecties is geëvolueerd van 2x per jaar (1996-2005) tot 4x per jaar (2006-2010). In 2010 was de omvang van het dijkbeheer circa 2 fte (12 x per jaar) en momenteel (2014) bedraagt deze omvang 3.5 fte (fte = ‘fulltime-equivalent’ = rekeneenheid waarmee de omvang van een dienstverband wordt uitgedrukt; 1 ft is een full time voor één persoon). De frequentie en uitvoering van inspecties kan variëren naar gelang het aanwezige risiconiveau: dagelijks, periodiek, ad-hoc, tijdens hoogwater, maar zo veel mogelijk gepland. De geplande inspecties zijn de voorjaar-, de zomer- en de najaar-inspectie. De uitvoering vindt zowel te voet als met de auto, quad of helikopter plaats. Te voet kunnen logischer wijze meer gedetailleerde inspecties worden gedaan (voorkeur), terwijl bijv. observaties vanuit de lucht een belangrijke ‘andere kijk’ geven op de situatie.

Waterschap Peel en Maasvallei Drie Decembersingel 46 Postbus 3390 5921 AC VENLO, Nederland


WL2015R12_150_3

T F E I

+ 31 (0)77 389 11 11 + 31 (0)77 387 36 05 [email protected] http://www.wpm.nl/

10


3.6. Dijkbeheergroep: 1 jaar verder Leen Vincke – Afdeling Geotechniek, Zwijnaarde Ongeveer een jaar geleden werd de Dijkbeheergroep Vlaanderen opgericht. In deze beheergroep zetelen de verschillende Vlaamse dijkbeheerders: Waterwegen en Zeekanaal afdelingen Zeeschelde, Bovenschelde en Zeekanaal, NV De Scheepvaart, MDK afdeling KUST, de Vlaamse Milieumaatschappij en de coördinator van de werkgroep dijken. De werkgroep dijken, die de beheergroep ondersteunt en adviseert, bestaat uit afdeling Geotechniek, het Waterbouwkundig Laboratorium en het Agentschap voor Geografische Informatie Vlaanderen. Indien van toepassing kunnen ook andere onderzoeksinstituten van de Vlaamse overheid aanschuiven, zoals bijvoorbeeld het Instituut voor Natuur- en Bosonderzoek.

De Dijkbeheergroep heeft als doelstelling het uitbouwen van een geïntegreerd dijken oeverbeheer in Vlaanderen. Hiervoor is het afgelopen jaar een samenwerkingsovereenkomst opgesteld tussen alle partners. Deze overeenkomst zal begin 2015 officieel worden ondertekend. Belangrijke doelstellingen die worden genoemd in de samenwerkingsovereenkomst zijn onder andere: •

ondersteunen bij de zorgplicht van de beheerders, door het ontwikkelen van algemene richtlijnen en beheerstrategieën;

•

opzetten en onderhouden van optimale communicatielijnen tussen de betrokken partners;

•

opbouwen van een kenniscentrum dijkenbeheer

•

methodologisch onderzoek naar het faalgedrag van dijken en het beproeven van innovatieve dijkmonitoringstechnieken;

•

professionaliseren, uniformeren en afstemmen van het dijkdatabeheer door het uitwerken van een geïntegreerd IT-project.

Op basis van deze hoofddoelstellingen worden steeds per jaar enkele speerpunten geselecteerd die worden vastgelegd en uitgewerkt in een jaarprogramma en een rollende meerjarenplanning. Het afgelopen jaar is gewerkt aan de volgende speerpunten: •

Dijkbeeldvorming (opbouw gronddijk): het opstellen en beproeven van een ‘drie-traps-aanpak’ voor het vaststellen van de laagopbouw en grondkarakteristieken van de ondergrond en de dijken met behulp van klassieke geotechnische technieken (sonderingen, boringen) en geofysische meettechnieken (Elektromagnetisch (EM), Elektrische Resistiviteit Tomografie (ERT)).

•

Meet- en monitoringstechnieken: vele (o.a. geofysische) meettechnieken zijn beproefd en op basis van de resultaten is een rapport opgesteld dat een voorstel doet voor een meet- en monitoringsstrategie. Dit rapport zal in de eerste helft van 2015 worden gepubliceerd.

•

Dijkdatabeheer (overzicht, communicatie, prioritering, automatisering…): de verschillende databasen en mogelijke linken zijn geïnventariseerd. Enkele pilots zijn uitgevoerd om de verschillende datatypen naast elkaar te kunnen visualiseren/ beheren. Ook is een eerste voorstel gedaan voor typen data (en bijbehorende parameters) die minimaal gekend moeten zijn voor een beoordeling van de maatgevende faalmechanismen.


WL2015R12_150_3

11


Nu de hoofddoelstellingen en de scope voor de uitbouw van het Vlaamse dijken oeverbeheer het afgelopen jaar zijn vastgesteld, is het de bedoeling dat in het komende jaar de aanpak van de belangrijkste speerpunten voor de korte en middellange termijn worden verkend. De aanpak van deze verkenning zal worden vastgelegd in het jaarprogramma voor 2015. In de huidige conceptversie voor dit jaarprogramma wordt o.a. gedacht aan de volgende speerpunten: •

Verkenning en eerste stap in ontwikkeling van benodigde dijkdatabeheertools;

•

Inventarisatie van al beschikbare dijkdata;

•

Opstellen algemene richtlijnen (visuele) dijkinspectie, inspectieformulier;

•

Faciliteren cursus dijkinspectie.

Afdeling Geotechniek Dep. Mobiliteit & Openbare Werken Technologiepark gebouw 905 - 9052 Zwijnaarde, België


T F E I

+ 32 92 40 75 65 + 32 92 40 75 00 [email protected] geotechniekvo.be

WL2015R12_150_3

12


4. Enkele impressies


WL2015R12_150_3

13



WL2015R12_150_3

14


5. Deelnemerslijst voornaam

familienaam

functie

organisatie

E-mail

Chandra

Algoe

Projectgeoloog

MOW - GEO

[email protected]

Sophie

Borderé

MOW - GEO

[email protected]

Arn

Bormans

Hoofd patrimoniuminspecties

WenZ - aZS

[email protected]

Jozef

Campforts

Patrimoniumtoezichter

WenZ - aZS

[email protected]

Leen

De Vos

Onderzoeker

MOW - GEO

[email protected]

Johan

Elshof

Dijkbeheerder Waterschap

Groot Salland

Lindert

Emmerechts


WenZ - aZS

Wijnand

Evers


Groot Salland

Bram

Leus

Dijkinspecteur

NV De Scheepvaart

[email protected]

Kristel

Merckx

Hoofd patrimoniuminspecties

WenZ - aBS

[email protected]

Patrik

Peeters

Coördinator S&A

MOW - WL

[email protected]

Dirk

Peters

Medewerker

MOW - GEO

[email protected]

Gert

Schreurs

Dijkinspecteur

NV De Scheepvaart

[email protected]

Andre

Smeets


Peel en Maasvallei

Tim

Spiesschaert

Onderzoeker

MOW - WL

Piet

Thys

Stafmedewerker milieu en GIS WenZ - aZS

Kurt

Van de Belder


WenZ - aZS

Jo

Van Valckenborgh

Stafmedewerker Innovatie

AGIV

[email protected]

Bart

Vandevoorde

Senior onderzoeker

INBO

[email protected]

[email protected]

[email protected] [email protected]

Isabelle

Verbauwen

hoofddeskundige

MOW - GEO

[email protected]

Jeroen

Vercruysse

Onderzoeker

MOW - WL

[email protected]

Sarah

Verfaille

MOW - GEO

[email protected]

Ilse

Vergauwen

Projectgeoloog

MOW - GEO

[email protected]

Dirk

Verhoeven

Afdelingshoofd Maintenance

NV De Scheepvaart

[email protected]

Guy

Vermeir

Sectorverantwoordelijke

WenZ - aZS

[email protected]

Leen

Vincke

Onderzoeker

MOW - GEO

[email protected]

Klaas Pieter

Visser

Onderzoeker

MOW - WL

[email protected]


WL2015R12_150_3

15


Bijlagen – de volledige presentaties


WL2015R12_150_3

B1


A. Dijkmonitoring met behulp van sensoren: locatie Hingene Klaas Pieter Visser


WL2015R12_150_3

B2

18/11/2014 Trefdag dijkinspectie en -onderhoud: Verslag 7de Trefdag

Dijkmonitoring m.b.v. sensoren

7de Trefdag Dijkinspectie & -onderhoud Zwijnaarde, 18 november 2014 Klaas Pieter Visser (WL)

Dijkbeheer Eén v/d hoofddoelstellingen: ondersteunen bij de zorgplicht v/d beheerders, door het ontwikkelen van algemene richtlijnen en beheerstrategieën

Definitieve versie

WL2015R12_150_3

B3

1


BEHEERPLAN • Inspectiestrategie • Beoordelingsstrategie (dijktoetsing) • Meet- en monitoringsstrategie • Databeheerstrategie (dijkdatabeheer) • Onderhouds- en herstelstrategie • Aanlegstrategie

Categorieën dijkdata A. Sterkte eigenschappen B. Hydraulische belastingen C. Numerieke inspectie D. Visuele inspectie

Definitieve versie

WL2015R12_150_3

B4

2


Pijlers meettechnieken 1. Minstens eenmalig (cat. A) 2. Continue monitoring (vooral cat. B) 3. Periodieke meetcampagnes (cat. C & A ) 4. Detailmonitoring (wanneer nodig)

Pijlers meettechnieken 1. Minstens eenmalig (cat. A) 2. Continue monitoring (vooral cat. B) 3. Periodieke meetcampagnes (cat. C & A ) 4. Detailmonitoring (wanneer nodig)  Twee voorbeelden: • Hingene, Bornem • Schellebelle (Leen De Vos)

Definitieve versie

WL2015R12_150_3

B5

3


Locatie Hingene

U bevindt zich hier

Locatie Hingene

Definitieve versie

WL2015R12_150_3

B6

4


Locatie Hingene

Pilot locatie geofysische meettechnieken • IR • SP • PMR • ERT • EM

Definitieve versie

WL2015R12_150_3

B7

5




Definitieve versie

WL2015R12_150_3

B8

6


Detectie freatisch lijn m.b.v. piëzometers en vochtsensoren

Detectie freatisch lijn m.b.v. piëzometers en vochtsensoren

Definitieve versie

WL2015R12_150_3

B9

7


Plaatsing

Plaatsing

Definitieve versie

WL2015R12_150_3

B10

8


Locaties sensoren

Locaties sensoren (hoogtes)

Definitieve versie

WL2015R12_150_3

B11

9


Acquisitiesysteem • Datalogger en modem

Acquisitiesysteem • Datalogger en modem • Aanrijding 25 mei 2013

Definitieve versie

WL2015R12_150_3

B12

10


Locaties sensoren

Resultaten linker raai

Definitieve versie

WL2015R12_150_3

B13

11




Definitieve versie

WL2015R12_150_3

B14

12




Definitieve versie

WL2015R12_150_3

B15

13



Resultaten rechter raai

Definitieve versie

WL2015R12_150_3

B16

14




Definitieve versie

WL2015R12_150_3

B17

15




Definitieve versie

WL2015R12_150_3

B18

16


Visualisatie in dwarsprofiel

Linker profiel

Visualisatie in dwarsprofiel

Rechter profiel

Definitieve versie

WL2015R12_150_3

B19

17


Bepaling freatische lijn

Bepaling freatische lijn

Schematisatie grondopbouw en stijghoogtelijnen (Bron: ENW, 2004)

Definitieve versie

WL2015R12_150_3

B20

18


Conclusies • Piëzometers geschikt voor detectie freatische lijn • Vochtsensoren minder, maar wel nuttig voor early warning • Ook polderpeil meten • Grondopbouw van belang bij plaatsing • Bij afsluitende laag: piëzometer boven en onder de afsluitende laag • Tijdstip boren (niet tijdens vorst, mechanisch?) • Beperkingen door bekleding aan rivierzijde (let ook op waterpeilen) • Acquisitie kast zichtbaar maar vandalisme-proof • Zonnecel met batterij • Live link duidelijk meerwaarde: goede automatische verwerking vereist

Doorkijk • Realiseren live link: early warning (DDSC – Waterinfo)

Definitieve versie

WL2015R12_150_3

B21

19


Doorkijk • Realiseren live link: early warning (DDSC – Waterinfo) • Vergelijk met resultaten SEEPW modellering  rekenregels?

Doorkijk • Realiseren live link: early warning (DDSC – Waterinfo) • Vergelijk met resultaten SEEPW modellering  rekenregels? • Monitoring en conditioning (DMC) • Toetsing: dijken optimaliseren met sensoring

Bron: www.dmcsysteem.nl

Definitieve versie

WL2015R12_150_3

B22

20


B. Detailmonitoring in de praktijk: locatie Schellebelle Leen De Vos


WL2015R12_150_3

B23


Detailmonitoring in de praktijk: Schellebelle

7de Trefdag Dijkinspectie & -onderhoud Zwijnaarde, 18 november 2014 Leen De Vos (GEO)

Inleiding: locatie

Definitieve versie

Wl2015R12_150_3

B24

1


Inleiding: locatie

Inleiding: locatie

Definitieve versie

Wl2015R12_150_3

B25

2


Inleiding: afglijding • Afglijding veroorzaakt door een ophoging van de site (circa 3m) einde van de jaren ‘60. • Op de ophoging werden huizen gebouwd • Twee huizen werden weer afgebroken nadat er serieuze schade ontstond door de afglijding (jaren ‘70- ‘80) • Afglijding gaat sedert die periode nog steeds verder

Achterhalen van de oorzaak: monitoringsprogramma • Traditionele technieken: • • • •

Sonderingen Boringen met ongeroerde monsters en labo-onderzoek Inclinometers Waterpeilmetingen

• Innovatieve technieken: • In-place inclinometer • Analyse van vervorming via satellietbeelden • Glasvezel

Definitieve versie

Wl2015R12_150_3

B26

3


Monitoringsprogramma: traditionele technieken

Sonderingen

Klei van Merelbeke

Definitieve versie

Klei van Merelbeke

Wl2015R12_150_3

B27

4


Boringen met ontname van ongeroerde monsters in klei van Merelbeke • Bij boren wordt de grond naar boven gehaald: • Bepalen van de grondsoort • Beproeven van ongeroerde monsters in labo

• Uit monsters blijkt dat klei sterk horizontaal gelaagd is • Triaxiaalproeven en schuifproeven uitgevoerd voor de bepaling van de residuele sterkte van de klei • Residuele sterkte f’ = 12°, c’ = 0kPa

Inclinometers • • • •

Definitieve versie

Inclinometer buizen geplaatst in een boorgat Voldoende diep onder het onderste bewegende punt Met een sonde wordt om de 0,5m de helling van de buis opgemeten Zo wordt de verplaatsing van de buis opgemeten

Wl2015R12_150_3

B28

5


Monitoringsprogramma: inclinometers

Inclinometers • Verplaatsing naar de Schelde toe (centrale lijn)

Definitieve versie

Wl2015R12_150_3

B29

6


Sonderingen - inclinometers

Klei van Merelbeke

Waterpeilmetingen • Grondwater speelt vaak een belangrijke rol in de stabiliteit van een constructie • Peilbuizen in zandpakket onder en boven de klei van Merelbeke • Divers in de peilbuizen om de waterstand continu op te volgen • Waterdruksensoren/piëzocellen in de klei van Merelbeke (om waterdruk op te volgen in minder doorlatende lagen

© STOWA 2012 HANDBOEK METEN VAN GRONDWATERSTANDEN IN PEILBUIZEN

Definitieve versie

Wl2015R12_150_3

B30

7


Monitoringsprogramma: waterpeilmetingen

Waterpeilmetingen • Peilbuizen in zandpakket onder en boven de klei van Merelbeke • Divers in de peilbuizen om de waterstand continu op te volgen: diep

Definitieve versie

Wl2015R12_150_3

B31

8


Waterpeilmetingen • Peilbuizen in zandpakket onder en boven de klei van Merelbeke • Divers in de peilbuizen om de waterstand continu op te volgen: ondiep

Waterpeilmetingen • Waterdruksensoren/piëzocellen in de klei van Merelbeke (om waterdruk op te volgen in minder doorlatende lagen)

Definitieve versie

Wl2015R12_150_3

B32

9


Waterpeilmetingen • Peilbuizen in zandpakket onder en boven de klei van Merelbeke • Waterdruksensoren/piëzocellen in de klei van Merelbeke (om waterdruk op te volgen in minder doorlatende lagen

Achterhalen van de oorzaak: monitoringsprogramma • Traditionele technieken: • • • •

Sonderingen Boringen met ongeroerde monsters en labo-onderzoek Inclinometers Waterpeilmetingen

• Innovatieve technieken: • In-place inclinometer • Analyse van vervorming via satellietbeelden • Glasvezel

Definitieve versie

Wl2015R12_150_3

B33

10


In-place inclinometers

• Een in-place inclinometer bestaat uit een aaneenschakeling van verschillende inclinometer sensoren • De in-place inclinometer wordt in een inclinometerbuis gehangen en wordt in principe niet verwijderd tijdens de metingen

In-place inclinometers • In I5 werd een in-place inclinometer geplaatst • Hiermee kan de verplaatsing continu opgevolgd worden, zodat de link met andere parameters (grondwaterpeil, getijde, neerslag,…) kan gelegd worden

Definitieve versie

Wl2015R12_150_3

B34

11




Definitieve versie

Wl2015R12_150_3

B35

12


Analyse van vervormingen via satellietbeelden • Via analyse van satellietbeelden kan men de vervormingen van de aarde opvolgen • Grote voordelen zijn • Je kan met deze techniek teruggaan in de tijd • De meting verstoort de situatie niet • Uiteraard heeft deze techniek ook beperkingen: nabijheid van wateroppervlak, moeite met vegetatie…

Analyse van vervormingen via satellietbeelden • Analyse via satellietbeelden om uitgestrektheid van het glijdvlak en stabiliteit van de onmiddellijke omgeving te controleren • Beweging maar in 1 punt gedetecteerd, maar wel duidelijk beeld: zetting verloopt lineair in de tijd • Geen beweging buiten reeds gekende zone

Definitieve versie

Wl2015R12_150_3

B36

13


Toepassing optische vezeltechniek • Glasvezels/optische vezels worden reeds vele jaren toegepast in de telecommunicatie • In het buitenland wordt optische vezeltechniek al toegepast om geotechnische aspecten te monitoren (toegepast in dijken, pijpleidingen, …)

Toepassing optische vezeltechniek • Waar glasvezel en glijdvlak elkaar kruisen ontstaat er een rek in de meting • Doel is als een “early warning” systeem bij afschuivingen te werken 14800 12800 10800 8800 6800 4800 2800 800 90.75 80.75 70.75 60.75 50.75 40.75 30.75 20.75 10.75 0.75-1200

Definitieve versie

Wl2015R12_150_3

B37

14


Bedankt voor uw aandacht!

Definitieve versie

Wl2015R12_150_3

B38

15


C. Dijkinspecties tijdens overstromingen in Zuidwest-Engeland Wijnand Evers


WL2015R12_150_3

B39


Overstromingen in Zuidwest-Engeland en de hulp vanuit Nederland

De naam Somerset is afkomstig uit het oudEngels. En betekent "zomerboerderij", een boerderij die in de winter niet bewoond werd.

Definitieve versie

WL2015R12_150_3

B40

1


Sinds begin december is er veel regen gevallen in Zuidwest-Engeland; totaal tot 19 februari 632,5 mm; de grootste hoeveelheid sinds het begin van de meting ca. 250 jaar geleden

Definitieve versie

WL2015R12_150_3

B41

2


Definitieve versie

WL2015R12_150_3

B42

3


Aanleiding : Begin februari is een delegatie op verzoek van Minister President Cameron naar Londen afgereisd om te onderzoeken waarmee de Nederlanders kunnen helpen. Een van de aanbevelingen was het sturen van een team dijkinspecteurs naar Somerset.

van links naar rechts: • Theo Reuzenaar, Hoogheemraadschap

Hollands Noorderkwartier • Wijnand Evers, Waterschap Groot Salland • Peter Blommaart, Rijkswaterstaat • Erik Bijlsma, Rijkswaterstaat

Uitleg situatie Somerset op het kantoor van de EA in Bridgwater Overzicht overstroming Somerset 500 km2 water

Definitieve versie

WL2015R12_150_3

B43

4


Chesil Beach na de zware storm van Vrijdagavond; onderdeel van de Jurassic Coast Werelderfgoed

Van de 25 meter brede kruin is nog maar 4 - 5 meter over.

Definitieve versie

WL2015R12_150_3

B44

5


Definitieve versie

WL2015R12_150_3

B45

6


Willow Farm: de startplek voor een 4–tal inspecties langs de River Parret

Definitieve versie

WL2015R12_150_3

B46

7


Video

Definitieve versie

WL2015R12_150_3

B47

8


Soms smalle dijken met soms in het midden een dunne damwand

Definitieve versie

WL2015R12_150_3

B48

9


video

Definitieve versie

WL2015R12_150_3

B49

10


Veel veeschade en rijsporen

Soms niet te inspecteren door bosschages, rommel. Trekt ook veel ongedierte en gravers aan

Definitieve versie

WL2015R12_150_3

B50

11


Dit gedeelte van de kering nabij Monks sluice is ontworpen om te kunnen overstromen

Monks Sluice

Definitieve versie

WL2015R12_150_3

B51

12


Deze keringen zijn daarvoor niet ontworpen

Op veel plekken erosie door pompen Links de pompen van de Nederlandse firma Van Heck

Definitieve versie

WL2015R12_150_3

B52

13


Op diverse plekken wordt het leger ingezet. Links De Pub The King Alfred, het bolwerk in het protest tegen de EA

Pers: Van tevoren instructie meegekregen van de Unie van Waterschappen. De ambassade wordt overspoeld met verzoeken voor opnames over de Nederlandse delegatie. Interviews worden zorgvuldig afgestemd met de Ambassade en de Environment Agency.

Definitieve versie

WL2015R12_150_3

B53

14


Linksboven is de hoogste waterstand op de muren af te lezen

Definitieve versie

WL2015R12_150_3

B54

15


Einde

Conclusie • Capaciteit watersysteem • Dijken geschikt

Definitieve versie

WL2015R12_150_3

B55

16


Aanbevelingen • • • • • •

Meer bevoegdheden en volledig beheer Actuele data en toegankelijk Ken het watersysteem. Bekend met veiligheidsniveau Opleiding training inspecteurs Logistiekplan noodmaatregelen

Bevindingen Nederlands dijkenteam • • • • •

Juiste uitrusting en materiaal. Voorbereiding op communicatie pers Extra persoon voor afhandeling administratie etc. Leerzaam De erosiebestendigheid van klei-gras

Definitieve versie

WL2015R12_150_3

B56

17


Definitieve versie

WL2015R12_150_3

B57

18


D. Korte route van inspectie naar onderhoud Johan Elshof


WL2015R12_150_3

B58

21-1-2015 Trefdag dijkinspectie en -onderhoud: Verslag 7de Trefdag

7de Trefdag Korte route van inspectie naar onderhoud Johan Elshof, Waterschap Groot Salland Zwijnaarde (B), 18 november 2014

Programma • • • • • •

Definitieve versie

WGS Visie Bouwstenen Tips/ aandachtspunten Toekomst Vragen

WL2015R12_150_3

B59

1


Waterschap Groot Salland

Team beheer en onderhoud waterkeringen WGS

• 4 x beheerder waterkeringen • 3 x specialist waterkeringen • 2 x beleidsadviseurs

• 200 km primaire waterkering • 115 km regionale waterkering • 200 km overige waterkering

Definitieve versie

WL2015R12_150_3

B60

2


Kortste route?

Visie van WGS • Beheer en onderhoud zien als eenheid • Keringen continue toetsen

Definitieve versie

WL2015R12_150_3

B61

3


Schema proces

Onderhoud

Dataverwerking input

Beoordeling

inspectie

Diagnose Output

Input: Wat heb ik nodig

• • • • •

Toetsing Gegevens vorige inspectie Gegevens kering Kaartmateriaal Soort inspectie

Definitieve versie

WL2015R12_150_3

B62

4


Inspectie:

• • • • • • •

Vastleggen inspectie (Digispectie) Markering voor onderhoud Inspecteur kent openstaande punten Prioritering door inspecteur Soort Tijdstip Tijd

Dataverwerking:

• • • • •

Verwerking door beheerder waterkering Samenvoegen van inspecties Prioriteren Knelgevallen bespreken met specialisten Opslaan data zodat deze weer centraal is in te lezen

Definitieve versie

WL2015R12_150_3

B63

5


Onderhoud: • 85% van onderhoud direct door beheerder waterkering ingepland • Alle punten die op korte termijn hersteld kunnen worden aansluitend aan inspectie uitvoeren • Bundelen van werkzaamheden • Afstemming met aannemers • Afstemming eigen dienst • Klic Inspectie ID: wsgro_J. Elshof_l_20131209_42153 PM_687

Kering: grasbekleding Zone: buitentalud Element: gras Parameter: drijf- of zwerfvuil Kwaliteit: Slecht

Output:

• Aantonen zorgplicht • Aandachtspunten winterperiode • Aandachtspunten calamiteiten

Definitieve versie

WL2015R12_150_3

B64

6


Na onderhoud!

• • • •

Na uitvoering controle op werkzaamheden Herstelde punten in database opslaan Terugkijken Verbeteringen doorvoeren

Tips en/of aandachtspunten • • • • • •

Zorg voor voldoende kennis in eigen huis Ken je gebied/kering, zorg voor bevlogen medewerkers Kennisspreiding Continue inspectieproces Zorg voor informatie uitwisseling Aantal stappen in het proces

Definitieve versie

WL2015R12_150_3

B65

7


Toekomst • • • •

Risico gestuurd onderhoud Continue toetsen Bij elkaar kijken in de keuken Ervaren water

Vragen??

Definitieve versie

WL2015R12_150_3

B66

8


E. Inspecties volgens het Nederlandse boekje Andre Smeets


WL2015R12_150_3

B67


Inspecties volgens het ‘Nederlandse boekje’

Inhoud gebaseerd op presentatie Kennisdag waterkeringen van 20 maart 2014 Inspectieproces Waterschap Peel- en Maasvallei “op weg naar veilige dijken” Wido Derks Procesmanager waterkeringen André Smeets Dijkbeheerder Noord Limburg

Definitieve versie

WL2015R12_150_3

B68

1


Inspecties in opbouw bij waterschap Peel en Maasvallei Opbouw presentatie - Achtergronden - Inspectieproces - Wat komen we tegen - Waar willen we naar toe

Het werkgebied

Venlo

Roermond

Definitieve versie

WL2015R12_150_3

B69

2


Areaal-gegevens Werkgebied van Mook tot Roermond 105 km groene dijk 550 kunstwerken 6 km. keermuur (3,2 km demontabel) 82 coupures 1 keersluis 23 dijkringen

Definitieve versie

WL2015R12_150_3

B70

3


Historie Limburgse dijken • • • • •

Overstromingen 93/95 Aanleg “tijdelijke dijken” 96/97 Primaire waterkeringen vanaf 2005 1e tranche dijkversterking 30 km 2004-2008 Dijkversterking tot 2024 circa 70 km

Ontwikkeling inspectie in de tijd 1996 2006 2010 2014

Definitieve versie

– – : :

2005 : 2x per jaar 2010 : 4x per jaar 2 fte dijkbeheerders 12 x per jaar 3,5 fte dijkbeheerders

WL2015R12_150_3

B71

4


Inspectieproces Waarnemen

Uitvoeren

Registreren

Bepalen ernst schades

Prioriteren Urgentie toekennen

Welk type inspecties

Definitieve versie

WL2015R12_150_3

B72

5


Naar buiten Inspectieplan Waterschap Peel en Maasvallei

Definitieve versie

WL2015R12_150_3

B73

6


Wat doe ik met dit alles? Onderhoudsbestek

Vegetatieontwikkeling volgen

Grasmat herstel

Klaar met inpecteren en dan? Begroting

Legger en beheerregister

Waarnemen

Uitvoeren

Registreren

verbeteringswerken

Bepalen ernst schades

Prioriteren Urgentie toekennen

Onderhoudsplan

VTV-toets

Definitieve versie

WL2015R12_150_3

B74

7


Dijkinspecties waar staan we nu • • • • • •

Uniform inspecteren; Doorontwikkelen kwaliteit; Verder automatiseren informatiestroom; Keuze inspectiesysteem; Intensiveren inspecties; Wij willen graag kennis delen.

Inspectie volgens het boekje ?! • Voor dit moment ja • Voor de toekomst alleen als boekje regelmatig wordt bijgesteld.

Definitieve versie

WL2015R12_150_3

B75

8


F. Dijkbeheergroep: 1 jaar verder Leen Vincke


WL2015R12_150_3

B76



7de Trefdag Dijkinspectie & -onderhoud Zwijnaarde, 18 november 2014 Leen Vincke (GEO)

Dijkbeheergroep: 1 jaar verder 6de Trefdag Dijkinspectie en –onderhoud 12 december 2013

Definitieve versie

WL2015R12_150_3

B77

1



• Samenwerkingsovereenkomst dijkenbeheer • Lopende onderzoeksprojecten • Doorkijk naar jaarprogramma 2015

Samenwerkingsovereenkomst • Wie: partners – werking stuurgroep en werkgroep • Wat: hoofddoelstellingen – wat willen we bereiken • Hoe: jaarprogramma & rollende meerjarenplanning • Finale versie ter goedkeuring en ondertekening

Definitieve versie

WL2015R12_150_3

B78

2


Samenwerkingsovereenkomst • Wie: partners – werking stuurgroep en werkgroep

WERKGROEP

Samenwerkingsovereenkomst Hoofddoelstelling: professionalisering ‘dijken’ beheer in Vlaanderen • uitbouwen van een geïntegreerd dijken oeverbeheer in Vlaanderen; • ondersteunen bij de zorgplicht van de beheerders, door het ontwikkelen van algemene richtlijnen en beheerstrategieën; • opzetten en onderhouden van optimale communicatielijnen tussen de betrokken partners; • opbouwen van een kenniscentrum dijkenbeheer met WL en GEO als kennisbeheerders en –schakelaars, AGIV als technisch ondersteunende dienst en W&Z, DS, MDK en VMM als dataleveranciers en kennisgebruikers. • methodologisch onderzoek naar het faalgedrag van dijken en het beproeven van innovatieve dijkmonitoringstechnieken; • professionaliseren, uniformeren en afstemmen van het dijk(data)beheer door het uitwerken van een geïntegreerd IT-project

Definitieve versie

WL2015R12_150_3

B79

3


Samenwerkingsovereenkomst Hoofddoelstelling: professionalisering ‘dijken’ beheer in Vlaanderen • professionaliseren, uniformeren en afstemmen van het dijk(data)beheer door het uitwerken van een geïntegreerd IT-project dat:  een overzichtelijk en overkoepelend beheer van dijkdata mogelijk maakt door het koppelen van de bestaande databanken en het naast elkaar visualiseren van alle beschikbare gegevens;  een communicatieplatform mogelijk maakt voor uitwisseling van gegevens en kennis tussen de verschillende partners;  preventief ingrijpen bij nakend dijkfalen mogelijk maakt, door de uitbouw van een online monitoring- en voorspellingssysteem;  effectief en efficiënt dijkonderhoud mogelijk maakt;  de historiek van dijkvakken permanent bijwerkt.

Samenwerkingsovereenkomst

• Hoe: jaarprogramma & rollende meerjarenplanning

• Finale versie ter goedkeuring en ondertekening

Definitieve versie

WL2015R12_150_3

B80

4




Lopende onderzoeksthema’s • Dijkbeeldvorming (opbouw gronddijk)

Definitieve versie

WL2015R12_150_3

B81

5


Lopende onderzoeksthema’s • Dijkbeeldvorming (opbouw gronddijk) • Meet- en monitoringstechnieken •

Basisgegevens dijk

•

Inspecties

•

Detailmonitoring

Lopende onderzoeksthema’s • Dijkbeeldvorming (opbouw gronddijk) • Meet- en monitoringstechnieken

• Dijkdatabeheer (overzicht, communicatie, prioritering, automatisering…)

Definitieve versie

WL2015R12_150_3

B82

6


Lopende onderzoeksthema’s Dijkdatabeheer

Viewer

WEB

DOV WATER INFO

WEBSERVICES! LOKAAL GIS Databank

Berekeningsmodellen

Tool continue monitoring

AGIV

… Toetsing

Inspectie

OVERZICHT, COMMUNICATIE, AUTOMATISERING, PRIORITERING

Lopende onderzoeksthema’s • Dijkbeeldvorming (opbouw gronddijk) • Meet- en monitoringstechnieken • Dijkdatabeheer (overzicht, communicatie, prioritering, automatisering…) Prioriteringskaarten in opmaak (sturen van inspecties, grondonderzoek, monitoring,…)

Kans klein Gevolg groot

Kans groter

Gevolgen Aanmaken GIS-kaarten: kleiner Lokalisatie en geometrische gegevens (hoogtekaart kruin en binnenteen) Verschil maatgevend hoogwater - achterland Classificering dijken op basis van schadekaarten Beschikbaarheid basisgegevens (o.a. geotechnische gegevens) ? ‘Gevoelige’ dijkvakken (instabiliteit, terugkerend onderhoud,…)

Definitieve versie

WL2015R12_150_3

B83

7


Lopende onderzoeksthema’s • Dijkbeeldvorming (opbouw gronddijk) • Meet- en monitoringstechnieken • Dijkdatabeheer (overzicht, communicatie, prioritering, automatisering…)

Lopende onderzoeksthema’s • Dijkbeeldvorming (opbouw gronddijk) • Meet – en monitoringstechnieken • Dijkdatabeheer (overzicht, communicatie, prioritering, automatisering…) • Aanpak inspectie (o.a. faciliteren cursus dijkinspectie) • Onderzoek: Afdeklagen Bresproeven Zandleemdijken Stroming doorheen dijken Waterkeringsmuren Bekleding en oeververdediging …. AANLEG INSPECTIE ONDERHOUD

Definitieve versie

TOETSING

METEN & MONITORING

WL2015R12_150_3

DATABEHEER

B84

8




Opzet Jaarprogramma 2015  Vertrekkend van doelstellingen SWO  Koppeling naar thema’s werkgroep • Inventariseren basisgegevens (per beheergebied), ontwikkelen bestaande tool bij elk v/d beheerders • Opstellen prioriteringskaarten • Maken verschilkaarten geometrie dijk (hoogte, talud, bodempeil) • Inzet meettechnieken • Opstellen algemene richtlijnen (visuele) dijkinspectie, inspectieformulier • Faciliteren cursus dijkinspectie • Ontwikkelen tool continue monitoring

Definitieve versie

WL2015R12_150_3

B85

9



Bedankt voor uw aandacht!

Definitieve versie

WL2015R12_150_3

B86

10

Waterbouwkundig Laboratorium Flanders Hydraulics Research

Berchemlei 115 B-2140 Antwerpen Tel. +32 (0)3 224 60 35 Fax +32 (0)3 224 60 36 E-mail: [email protected] www.waterbouwkundiglaboratorium.be

Trefdag dijkinspectie en -onderhoud VERSLAG 7DE TREFDAG

Recommend Documents