Trainingssessie Reizen met het openbaar vervoer

Openbaar vervoer

Trainingssessie 1

Trainingssessie Reizen met het openbaar vervoer Introductie 3 Oefeningen 7 →→ Deel 1: Intake Oefening 1 A: De inleiding (op verplaatsing) 8 Oefening 1 B: Inleiding in de klas 9 Oefening 2: Voor- en nadelen van het OV 10 Oefening 3: Inleiding op het portfolio 11 Oefening 4: Verschillende OV-mogelijkheden 12 Oefening 5: Dagelijkse situaties op het OV (1) – OV-aankondigingen 13 Oefening 6: Dagelijkse situaties op het OV (2) – OV-gesprekken 14 Oefening 7: Samenvatting van de oefeningen – De OV-muur 15

→→ Deel 2: Theorie Oefening 8: Groepsverdeling 17 Oefening 9: Een reis plannen (Stap 1): Keuze van bestemming 18 Oefening 10: Een reis plannen (Stap 2): OV-maatschappij kiezen (of combineren) 19 Oefening 11: Een reis plannen (Stap 3): Online plannen 20 Oefening 12: Een reis plannen (Stap 3b): Dienstregelingen lezen 21 Oefening 13: Een reis plannen (Stap 3c): Prijzen en biljetten 22 Oefening 14: Een reis plannen (Stap 4a): Informatie opvragen via de telefoon (1) – Voorbereiding 23 Oefening 15: Een reis plannen (Stap 4b): Informatie opvragen via de telefoon (2) – Rollenspel 25 Oefening 16: Een reis plannen (Stap 4c): Informatie opvragen via de telefoon (3) – Het echte telefoontje 26 Oefening 17: Afronding (met portfolio) 27

→→ Deel 3: Praktijk Oefening 18: Reizen met het OV (1) – Voorbereiding 28 Oefening 19: Reizen met het OV (2) – Borden en geschreven informatie 29 Oefening 20: Reizen met het OV (3) – Gesproken informatie in OV-stations 30 Oefening 21: Reizen met het OV (4) – Contact met anderen 31

→→ Deel 4: Afronding Oefening 22: Ervaringen uitwisselen 32 Oefening 23: Samenvatting (met portfolio) 33 TOGETHER_Openbaar vervoer_3_Trainingssessie.pdf

Openbaar vervoer

Trainingssessie 2

Materiaal →→ Materiaal voor trainers Handleiding Het openbaar vervoer gebruiken

→→ Materiaal voor cursisten Werkbladen Werkblad 1: De inleiding op verplaatsing Werkblad 2: OV-pictogrammen verbinden Werkblad 3: OV-aankondigingen Werkblad 4: OV-gesprekken Werkblad 5: Reisvoorbereiding Werkblad 6: Dienstregelingen lezen Werkblad 7: Hoeveel kost het? Werkblad 8: Informatie opvragen via de telefoon (Voorbereiding) Werkblad 9: Informatie opvragen via de telefoon (Rollenspel) Werkblad 10: Informatie opvragen via de telefoon (Echt telefoontje) Werkblad 11: Borden en geschreven informatie in OV-stations Werkblad 12: Gesproken informatie in OV-stations Werkblad 13: Sociale contacten op het OV

TOGETHER_Openbaar vervoer_3_Trainingssessie.pdf

Openbaar vervoer

Trainingssessie Introductie

Trainingssessie Reizen met het openbaar vervoer Algemene richtlijnen om met migranten te werken Als je met migranten werkt, besteed dan voldoende aandacht aan taal- en cultuurproblemen. Je moet niet alleen nadenken over de specifieke noden van de cursisten, maar ook over je aanpak en het geslacht van je lesgevers. Hieronder vind je enkele aspecten waar je rekeningen moet mee houden, afhankelijk van de cultuur van de deelnemers: • Als je niet op de hoogte bent van de vaardigheden van je deelnemers, neem dan de tijd om hen hierover te ondervragen. • Vermijd situaties die gênant kunnen zijn voor deelnemers door hun cultuur, geslacht of religie. • Soms is het beter om deelnemers op te splitsen in een vrouwen- en mannengroep. • Als je de deelnemers opsplitst volgens geslacht, zorg er dan voor dat de lesgever ook hetzelfde geslacht heeft. Je vindt in de bijlage van deze opleidingsmodule een tabel terug over cultuurspecifieke (( waarden voor het openbaar vervoer, waarin de houding t.o.v het openbaar vervoer in verschillende landen vergeleken worden.


3

Openbaar vervoer


Doel van de sessie Het doel van deze sessie is om het openbaar vervoer voor te stellen als een waardevol transportmiddel dat comfortabel, veilig en handig is en bovendien de deelnemers kan helpen om meer betrokken te zijn in hun gemeenschap. De cursisten leren de voordelen en de basiswerking van het openbaar vervoer kennen en proberen het openbaar vervoer in hun dagelijks leven te integreren. Verder zullen de cursisten meer leren over: »» Welke diensten het openbaar vervoer aanbiedt. »» Hoe ze het openbaar vervoer moeten gebruiken. »» Hoe ze informatie moeten opzoeken over tarieven, kortingen en hoe ze het juiste biljet moeten kiezen. »» Hoe ze een reis met het openbaar vervoer moeten plannen en uitvoeren. Op het einde van de oefensessie zal iedereen, indien ze dat wensen, een persoonlijk portfolio hebben. Over het algemeen bestaat de training uit een combinatie van harde en zachte maatregelen.


4

Openbaar vervoer


5

→→ Leerdoelen van deze sessie zijn: • Leren een rit met het openbaar vervoer plannen en uitvoeren. • Prijzen, tarieven, dienstregelingen en routeplanners leren gebruiken. • De juiste informatie terugvinden via de telefoon, het internet of door het te vragen aan anderen. • Leren omgaan met verschillende situaties en zoekstrategieën verwerven. • Taalvaardigheid verbeteren.

&

HARDE MAATREGELEN ZACHTE MAATREGELEN

• Sociale integratie door meer betrokkenheid in de gemeenschap.

• Meer motivatie om het openbaar vervoer te gebruiken en hierin plezier scheppen. • Meer begaan zijn met het openbaar vervoer en obstakels overwinnen. • De lokale omgeving leren kennen en leren grotere afstanden afleggen.

• Het nodige zelfvertrouwen kweken om zelfstandig het openbaar vervoer te gebruiken.

Zie ook bij de algemene inleiding van deze module. ((


Openbaar vervoer


Opbouw van de sessie Deze sessie beschrijft de OV-activiteit met je cursisten en bevat voorbereidende en aanvullende oefeningen die in vier delen zijn opgesplitst: »» Deel 1 begint met een bezoek aan een station of halte. Dit is een ervaringsgerichte oefening waardoor de deelnemers in de praktijk de voor- en nadelen en de verschillende mogelijkheden van het openbaar vervoer (OV) leren kennen. Bovendien maken ze kennis met de dagelijkse werking van het OV. Verder leren ze ook het portfolio gebruiken. »» Deel 2 bevat voorbeeldoefeningen om een OV-rit te plannen in drie verschillende stappen (keuze van bestemming, keuze van OV-middel, online plannen, dienstregelingen lezen, prijzen en biljetten en informatie vragen). »» Deel 3 behandelt de praktische uitvoering van de OV-uitstap inclusief de bijkomende oefeningen over geschreven en gesproken informatie in OV-stations en contact leggen met anderen. »» Deel 4 vat de ervaringen die de deelnemers hebben opgedaan tijdens de sessie. Het is aanbevolen om alle oefeningen achter elkaar op te lossen, maar het is ook mogelijk om een selectie te maken. Er is geen juiste of foute aanpak. Je kan de handleiding Het openbaar vervoer gebruiken. Indien mogelijk, kan je ook de cursisten vragen om de werkbladen op te lossen na de trainingssessies.

Specifieke vaardigheden en doelen (voor taalleerkrachten) Tijdens de uitstap met het openbaar vervoer, werken de deelnemers (in (kleine) groepen). Ze werken vanuit hun eigen noden, wensen en ervaringen. Deze oefensessie is erg ervaringsgericht. Indien mogelijk, maken de cursisten de oefeningen binnen hun eigen gemeenschap. Zo leren ze de belangrijkste informatie over het OV opzoeken, lezen en begrijpen, ontdekken ze het lokale OV-aanbod en leren ze het OV gebruiken in hun vertrouwde omgeving. Richtlijnen over het taalniveau en taalvaardigheid worden bij alle oefeningen aangeduid. Je kan een lijst terugvinden van de gebruikelijke Europese taalniveaus in de bijlage van (( deze module.

→→ Taalvaardigheden H Z L S

Horen Zeggen Lezen Schrijven


6

Openbaar vervoer


Materialen in deze sessie Het volgende materiaal wordt aangeraden voor de sessie: »» Balpennen »» Biljetten en biljetprijzen (voorbeelden) »» Buskaartjes »» Computer »» Dienstregelingen (van de belangrijkste lijnen in de regio) »» Flap-over »» Fotomateriaal van het OV (folders, foto’s, pictogrammen, logo’s, foto’s van verschillen OVvoertuigen, enzovoort.) Fotomateriaal kan je verkrijgen in de lokale trein- en busstations en in VVV-kantoren. Je kan bestellingen doorgeven via e-mail of online of je kan aan je cursisten vragen om er enkele mee te brengen. »» Fototoestel »» Handleiding Het openbaar vervoer gebruiken »» Kaarten (van de lokale omgeving) »» Klemborden »» Notitieboek/papier »» Online reisplanner »» Overeenkomst »» Portfolio »» Prikbord »» Recorder »» Schoolbord »» Schrijfmateriaal »» Stiften »» Telefoon, telefoonboek »» Toegang tot internet »» Werkbladen voor de cursisten

Portfolio Om ervoor te zorgen dat de informatie tijdens de oefensessie nuttig is en om het leerproces na de cursus gaande te houden, wordt elke deelnemer gevraagd om een portfolio bij te houden over alles wat tijdens de oefensessie wordt gedaan. Het portfolio kan gebruikt worden om de persoonlijke vooruitgang van de cursist te beoordelen. Het kan foto’s bevatten, handige zinnen, tekeningen, routes, dienstregelingen, enzovoort. De werkbladen en praktische oefeningen die de deelnemers tijdens de oefensessies krijgen, kunnen er in bewaard worden. Door zich op de persoonlijke noden van de deelnemers te richten, kan het portfolio dienen als een gepersonaliseerde OVhandleiding.


7

Openbaar vervoer

Trainingssessie Deel 1: Intake

Oefeningen Deel 1: Intake In dit deel wordt nagegaan hoeveel basiskennis de deelnemers al hebben. De opleiding vertrekt vanuit de noden, wensen en ervaringen van de deelnemers zelf. Op het ervaringen probleemgericht leerproces volgt een inleidend bezoek naar een station. Zo worden de cursisten meteen geconfronteerd met de echte wereld en kunnen ze beter inschatten wat ze nog moeten leren over het openbaar vervoer. Maar ook zonder praktisch voorbereidend bezoek zullen de cursisten vertrouwd raken met de belangrijkste aspecten van het openbaar vervoer.


8

Openbaar vervoer

Trainingssessie Deel 1: Intake OEFENING 1 A Inhoud

De inleiding (op verplaatsing) Bij voorkeur gaat de klas op uitstap, maar als dat niet mogelijk is kan de lesgever foto’s tonen van een trein- of busstation en dit met de klas bespreken. De discussie zorgt ervoor dat de lesgever meer te weten komt over: • Wat ze opmerken? • Wat ze al weten? • Welke woordenschat/ taalvaardigheden ze missen? • Welke informatie ze niet terugvinden of over het hoofd zien?

Didactische tips

Groepsoefening De lesgever toont een afbeelding van een treinstation. De cursisten worden aangespoord om luidop te vertellen over: • Wat ze zien. • Wat ze ervaren. • Wat ze moeilijk vinden. • Wat ze anders vinden dan in hun land van herkomst. Verder worden de cursisten aangemoedigd om foto’s/opnames te maken tijdens hun bezoek. De lesgever duidt aan welke informatie de cursisten over het hoofd zien en/of maakt hiervan foto’s/opnames om later in de les te gebruiken.

Materiaal

Handleiding Het openbaar vervoer gebruiken Algemene opmerkingen over inleidende activiteiten, p. 10 Werkblad 1 De inleiding op verplaatsing Fototoestel, bandrecorder, buskaartjes

Duur Taal/CEFR-niveau en vaardigheden


~ 1–3 u Niveau: alle Vaardigheden: H, Z (L, S)

9

Openbaar vervoer

Trainingssessie Deel 1: Intake OEFENING 1 B Inhoud

Inleiding in de klas Bij voorkeur gaat de klas op uitstap om alles in het echt mee te maken. Als dat niet mogelijk is, kan de docent werken met foto’s van stations en haltes. Hierover kan men dan discussiëren. De docent leert bij over: • Wat ze herkennen? • Wat ze al weten? • Welke woordenschat ze hebben/missen? • Welke informatie ze over het hoofd zien?

Didactische tips

Groepsoefening De docent toont een afbeelding van een treinstation. De cursisten worden aangemoedigd om luidop te vertellen over: • Wat ze zien. • Wat hun ervaringen zijn. • Wat ze moeilijk vinden. • Wat ze anders vinden dan in hun thuisland. De lesgever duidt aan welke informatie de cursisten over het hoofd zien en/of maakt hiervan foto’s/opnames om later in de les te gebruiken.

Materiaal

Handleiding Het openbaar vervoer gebruiken Algemene opmerkingen over inleidende activiteiten, p. 10 Werkblad 1 De inleiding op verplaatsing Afbeelding van een treinstation (minstens A3, bij voorkeur groter)



~ 30 min Niveau: alle Vaardigheden: H, Z (L, S)

10

Openbaar vervoer

Trainingssessie Deel 1: Intake OEFENING 2 Inhoud

Voor- en nadelen van het OV Terug in de klas kan het verzameld materiaal gebruikt worden om een groepsgesprek op gang te brengen.

Didactische tips

Groepsgesprek De cursisten bespreken hun ervaringen met het openbaar vervoer in groepjes van 2-6 personen. Ze gebruiken werkblad 1 en delen het verzameld materiaal op in twee groepen: 1. moeilijk/niet goed/nadeel 2. gemakkelijk/goed/voordeel De groep probeert hierover een consensus te bereiken. Als er geen bezoek geweest is, kan de lesgever een discussie leiden over volgende vragen (Voorbeelden): • Wie is er met de bus/trein/tram naar hier gekomen? • Wie is er met een ander transportmiddel naar hier gekomen? • Wat is het snelste vervoermiddel? • Wat is het gemakkelijkste vervoermiddel? • Wat verkiezen jullie? • Welk vervoermiddel vinden jullie niet leuk? Achteraf kunnen de voor- en nadelen neergepend worden op een flap-over of een schoolbord. Gebruik foto’s en afbeeldingen om de discussie te illustreren indien het taalniveau laag is.

Materiaal

Handleiding Het openbaar vervoer gebruiken De voordelen van het openbaar vervoer, p. 2 ev. Werkblad 1 De inleiding op verplaatsing Verzameld materiaal en foto’s van het bezoek Flap-over/schoolbord, stiften

Duur Taal/CEFR-niveau en vaardigheden TOGETHER_Openbaar vervoer_3_Trainingssessie.pdf


11

Openbaar vervoer

Trainingssessie Deel 1: Intake OEFENING 3 Inhoud Didactische tips

Inleiding op het portfolio De lesgever stelt het portfolio voor. Alle deelnemers formuleren drie vragen waarop ze een antwoord willen krijgen tegen het einde van de oefensessie. Elke deelnemer stelt de drie vragen individueel op. Verklarende woordenlijst U kunt de cursisten ook aanmoedigen om een eigen woordenlijst op te stellen met woorden die ze belangrijk of moeilijk vinden.

Materiaal Duur Taal/CEFR-niveau en vaardigheden


Portfolio’s voor alle deelnemers, schrijfgerief ~ 10 min Niveau: alle Vaardigheden: H, L, S

12

Openbaar vervoer


Verschillende OV-mogelijkheden Het doel van dit onderdeel is om kort te schetsen hoeveel de deelnemers weten over het OV-systeem in hun buurt.

Didactische tips

Individuele oefening Verbind de pictogrammen met het juiste logo en de juiste voertuigen (werkblad 2). Maak een kort overzicht van de juiste antwoorden en nodig de groep uit om zelf ook beeldmateriaal te verzamelen van het OV in hun woonbuurt. Bijvoorbeeld, voor groepen met een laag taalniveau: vergroot de pictogrammen, logo’s en foto’s en gebruik het bord of smartbord. Gebruik: • Pictogrammen van de trein, metro, tram, bus, minibusjes, … • Logo’s van vervoersmaatschappijen • Foto’s van OV-voertuigen

Materiaal

Werkblad 2 OV-pictogrammen verbinden Fotomateriaal van het OV (pictogrammen, logo’s en foto’s van OV-maatschappijen, voertuigen, enz.)



~ 15 min Niveau: alle Vaardigheden: H, Z, L (S)

13

Openbaar vervoer


Dagelijkse situaties op het OV (1) - OV-aankondigingen De groep luistert naar informatie die omgeroepen wordt in het station, een situatie die zich heel waarschijnlijk zal voordoen op de OV-uitstap.

Didactische tips

Luisteroefening Naast geschreven informatie, wordt veel OV-info ook mondeling doorgegeven. Bij deze oefening luisteren de deelnemers naar een opname van een situatie op een trein en worden ze daarna gevraagd om te vertellen wat ze gehoord hebben. Vanuit een ervaringsgericht leerperspectief, is het beter om een echte opname te gebruiken. Je kan makkelijk opnames maken door naar je lokaal treinstation te gaan en met een bandrecorder een aankondiging op te nemen. Indien er geen recorder beschikbaar is, kan de lesgever de standaardzinnen voorlezen op werkblad 3. Lees ze voor zoals de omroeper dat zou doen en vraag aan de cursisten om de lege gaatjes op te vullen. Je kan de informatie ook altijd aanpassen. Voor cursisten met een lage taalvaardigheid kan je meerkeuzevragen stellen, zodat ze zelf niets hoeven neer te schrijven. Een ander alternatief is een woordenlijst opstellen zodat de deelnemers het juiste woord kunnen opzoeken en overschrijven.

Materiaal



Werkblad 3 OV-aankondigingen ~ 20 min Niveau: alle Vaardigheden: H, L, S

14

Openbaar vervoer


Dagelijkse situaties op het OV (2) - OV-gesprekken De groep luistert naar gesprekken en situaties die ze waarschijnlijk zullen horen op een OV-uitstap.

Didactische tips

Luisteroefening en groepsgesprek Lesgever leest voorbeelden voor van gesprekken en situaties die vaak voorkomen in een trein- of busstation. Achteraf wordt aan de deelnemers gevraagd waarover de gesprekken gingen en moeten ze de vragen op werkblad 4 oplossen. Na elke luisterbeurt is er een groepsgesprek. De vragen zijn: • Herkent je deze situatie? • Hoe zou je op deze situatie reageren? • Kan je je reactie uitdrukken in een rollenspellen?

Materiaal



Werkblad 4 OV-gesprekken ~ 30 min Niveau: alle Vaardigheden: H,Z, L (S)

15

Openbaar vervoer


Samenvatting van de oefeningen – De OV-muur Aan de hand van een groepsgesprek worden alle ervaringen samengebracht in een brainstormschema op de OVmuur. De bedoeling van dat schema is om een gemeenschappelijk referentiepunt te hebben tijdens de rest van de oefensessie.

Didactische tips

Samenvatting De deelnemers stellen een OV-muur samen (op een flapover of een schoolbord) met foto’s, opvallende, leuke of interessante reacties op de uitstap en luisteroefeningen. De logo’s en pictogrammen worden ook op dit bord geplaatst. Het schema blijft gedurende de volledige sessie in de klas staan. Hoe moet je een OV-muur maken (in je klas)? De OV-muur is een simpele manier om de thema’s die in klas worden besproken te visualiseren. Je kan zo’n muur makkelijk maken met een flap-over, een schoolbord, een whiteboard of simpelweg een groot blad ophangen aan de muur. Het idee erachter is dat de belangrijkste oefeningen, afbeeldingen, citaten, biljetten, documenten, werkbladen, enz. vastgepind worden op één OV-muur. Op die manier kunnen alle thema’s gevisualiseerd worden en „aanwezig” blijven (in de klas).


16

Openbaar vervoer

Trainingssessie Deel 1: Intake Op zich is alles mogelijk. Er zijn geen beperkingen over wat wel en niet op de muur mag komen. Als iets het geheugen van je cursisten prikkelt, mag het zeker op de muur komen. Als leerkracht of docent kan je altijd naar de muur verwijzen als je leerstof wilt herhalen, ook al is het al lang geleden. De OV-muur geeft de deelnemers ook meer verantwoordelijkheid. Ze zijn niet langer volledig afhankelijk van wat in het klassieke oefenboek neergeschreven staat. De cursist kan zelf beslissen wat zijn/haar geheugen prikkelt of welke woorden en zinnen belangrijk zijn voor hem/haar. Materiaal Duur

Flap-over, schoolboard, notitiemuur, plaklint, enz. ~ 15 min

Taal/CEFR-niveau en vaardigheden

Niveau: alle Vaardigheden: H, Z (L, S)

Totale duur Deel 1

~ 3 u 30 min – 5 u 30 min


17

Openbaar vervoer

Trainingssessie Deel 2: Theorie

Deel 2: Theorie In dit deel wordt er kennis verworven over hoe je een OV-rit moet voorbereiden. Het is de bedoeling om erg praktijkgericht de verschillende stappen van een routeplanning te doorlopen. OEFENING 8 Inhoud

Didactische tips

Groepsverdeling In dit deel wordt er kennis verworven over hoe u een OVrit moet voorbereiden. Het is de bedoeling om erg praktijkgericht de verschillende stappen van een routeplanning te doorlopen. De lesgever baseert de groepsverdeling op: • Ervaring: Elke groep bevat een meer en minder ervaren reiziger. • Interesses: De groepsleden hebben ongeveer dezelfde interesses. Bijvoorbeeld: mensen die een rit naar school of de oppas willen plannen of mensen die dicht bij elkaar wonen of werken, …



~ 10 min Niveau: alle Vaardigheden: H, Z

18

Openbaar vervoer

Trainingssessie Deel 2: Theorie OEFENING 9 Inhoud

Didactische tips

Materiaal

Een reis plannen (Stap 1): Keuze van bestemming De groep kiest een eindbestemming. Het is belangrijk dat alle groepsleden zichzelf in de keuze kunnen terugvinden. Klein groepsgesprek • De groepsleden bespreken welke rit ze willen plannen. Ze kunnen daarbij werkblad 5 gebruiken. • Indien nodig, kan de leraar helpen door brochures, foto’s, enzovoort te voorzien. Handleiding Het openbaar vervoer gebruiken De basis vaardigheden om het openbaar vervoer te gebruiken, p. 3 ev. Werkblad 5 Reisvoorbereiding Fotomateriaal van het OV (folders, brochures, afbeeldingen, logo’s, foto’s van vervoersmaatschappijen, voertuigen, … .)



~ 15 min Niveau: alle Vaardigheden: H, Z, L, S

19

Openbaar vervoer


Een reis plannen (Stap 2): OV-maatschappij kiezen (of combineren) De rit naar de gekozen eindbestemming wordt in ieder groepje voorbereid. Ze kunnen hierbij de OV-muur gebruiken (of deel 1) om te zien welke vervoersmaatschappij (of combinatie van maatschappijen) ze moeten gebruiken.

Didactische tips

Klein groepsgesprek Afhankelijk van de afstand, frequentie, ... , kiezen de cursisten (een aantal) verkeersmaatschappijen. De OV-muur kan een hulp zijn bij de oefening. Het resultaat wordt ingevuld op werkblad 5.

Materiaal

Handleiding Het openbaar vervoer gebruiken De basis vaardigheden om het openbaar vervoer te gebruiken, p. 3 ev. Werkblad 5 Reisvoorbereiding OV-muur, OV-infomateriaal




20

Openbaar vervoer


Een reis plannen (Stap 3): Online plannen Het is belangrijk om na te gaan of de groepsleden toegang hebben tot het internet om hun reis te plannen. Als de meeste deelnemers (thuis) over internet beschikken en de vervoersmaatschappij een online planner heeft, plant de groep hun uitstap online. Als ze geen internet hebben, gaan ze meteen over naar de volgende stap.

Didactische tips

Groepsoefening – Zoeken op het internet Als er een deelnemer is die ervaring heeft met een onlineplanner van een OV-maatschappij, kan hij/zij die voorstellen aan de andere groepsleden. Als niemand voorkennis heeft, kan de lesgever helpen. De volgende informatie moet aanwezig zijn: • Dienstregeling • Prijzen van de meest geschikte biljetten • Hoe men naar het station of een halte moet raken? • Hoe men van het station of de bushalte naar de eindbestemming kan raken? De uitkomst kan ingevuld worden op werkblad 5

Materiaal

Handleiding Het openbaar vervoer gebruiken De basis vaardigheden om het openbaar vervoer te gebruiken, p. 3 ev. Werkblad 5 Reisvoorbereiding Internettoegang




21

Openbaar vervoer


Didactische tips

Een reis plannen (Stap 3b): Dienstregelingen lezen De groepsleden leren dienstregelingen lezen. Groepsoefening De lesgever voorziet voor elke groep dienstregelingen. Meer ervaren cursisten leggen aan hun groepsleden uit hoe ze de dienstregelingen moeten gebruiken. Heeft er niemand ervaring, dan kan de lesgever bijkomende oefeningen geven, zowel schriftelijke als mondelinge (werkblad 6). Voor mensen met weinig of geen talenkennis bespreek je beter maar een onderdeel van een dienstregeling. Zo is het systeem achter de dienstregeling makkelijker te begrijpen. Bijvoorbeeld: Tom moet om 9u op het werk zijn. Wanneer kan hij een bus nemen? De deelnemers zoeken de juiste informatie op in de tabel.

Materiaal

Handleiding Het openbaar vervoer gebruiken De basis vaardigheden om het openbaar vervoer te gebruiken, p. 3 ev. Werkblad 5 Reisvoorbereiding Werkblad 6 Dienstregelingen lezen Dienstregelingen van de belangrijkste OV-lijnen in de buurt




22

Openbaar vervoer


Een reis plannen (Stap 3c): Prijzen en biljetten De groepjes zullen verschillende tarieven en biljetten met elkaar vergelijken om te zien welk biljet ze het best kopen om met hun groep op hun eindbestemming te raken.

Didactische tips

Groepsoefening Meer ervaren groepsleden kunnen aan de anderen uitleg geven over de verschillende soorten biljetten. Heeft niemand ervaring, dan is de lesgever er om ze te helpen. De leerkracht kan ook extra schriftelijke en mondelinge oefeningen (werkblad 7) geven. Voor deelnemers met ervaring kan het een bijkomende uitdaging zijn om de tarieven en biljetsoorten online op te zoeken. Bijvoorbeeld: Hoeveel kost een biljet heen-en-terug naar Brussel? Deelnemers zoeken de juiste informatie op in een tariefen prijstabel.

Materiaal

Handleiding Het openbaar vervoer gebruiken De basis vaardigheden om het openbaar vervoer te gebruiken, p. 3 ev. Werkblad 5 Reisvoorbereiding Werkblad 7 Hoeveel kost het? Overzicht van prijzen en soorten biljetten




23

Openbaar vervoer


Een reis plannen (Step 4a): Informatie opvragen via de telefoon (1) – Voorbereiding Iedere groep stelt een lijst op van zaken die ze aan de telefoon moeten stellen als ze hun reis goed willen voorbereiden.

Didactische tips

Groepsoefening Bereid vragen voor die meer uitleg vragen over de dienstregeling, prijzen, route, enzovoort (werkblad 8). Voorbeeldvragen: • Hoe laat is de bus naar...? • Waar is de bushalte bij … ? • Hoeveel kost een kaartje naar … ? • Hoe laat vertrekt de trein terug naar huis? • Hoe lang duurt de rit naar … ? • Hoeveel kost de reis als we als groep reizen? Telefoonsimulatie op verschillende niveaus • De lesgever/docent leest samen met een andere moedertaalspreker de gesprekken voor. • De lesgever/docent telefoneert naar een collega in het gebouw en zet de luidsprekerfunctie aan. • De lesgever/docent telefoneert naar een informatiedienst van het OV en vraagt echte informatie op. • Een van de deelnemers voert een telefoongesprek met de docent/lesgever. • Een van de deelnemers belt naar een lesgever/docent in het gebouw met de luidsprekerfunctie aan. • Een van de deelnemers telefoneert naar een informatiedienst van het OV en vraagt echte informatie op. • Deelnemers bellen elkaar op (ze zitten rug aan rug) en geven elkaar informatie.

Als schrijven te moeilijk is, kunnen deelnemers de antwoorden opschrijven in kernwoorden of de meerkeuzevakjes aanvinken.


24

Openbaar vervoer

Trainingssessie Deel 2: Theorie Materiaal

Handleiding Het openbaar vervoer gebruiken De basis vaardigheden om het openbaar vervoer te gebruiken, p. 3 ev. Werkblad 5 Reisvoorbereiding Werkblad 8 Informatie opvragen via de telefoon (Voorbereiding) Schrijfgerief




25

Openbaar vervoer


Didactische tips

Een reis plannen (Stap 4b): Informatie opvragen via de telefoon (2) – Rollenspel Groepsoefening (Optie 1) De groepsleden oefenen het telefoongesprek dmv een rollenspel. Twee deelnemers telefoneren. Als een van de twee het even niet meer weet, kan iemand anders invallen. Groepsoefening (Optie 2) De lesgever stelt een oefeningenblad op met antwoorden waaraan men zich kan verwachten als men informatie opvraagt via de telefoon. Ofwel speelt de lesgever de rol van iemand die op een informatiedienst werkt. Je kan daarbij werkblad 9 gebruiken, waarop een rollenspel van een telefoongesprek terug te vinden is.

Materiaal

Handleiding Het openbaar vervoer gebruiken De basis vaardigheden om het openbaar vervoer te gebruiken, p. 3 ev. Werkblad 5 Reisvoorbereiding Werkblad 8 Informatie opvragen via de telefoon (Voorbereiding) Werkblad 9 Informatie opvragen via de telefoon (Rollenspel)




26

Openbaar vervoer


Didactische tips

Een reis plannen (Stap 4c): Informatie opvragen (3) – Het echte telefoontje Groepsoefening Zoek het telefoonnummer op van de infobalie van de OVmaatschappij. Daarna belt er iemand naar de maatschappij en stelt hij/zij de vragen die de groep heeft voorbereid. Door de luidsprekerfunctie aan te zetten, kunnen de anderen meeluisteren en antwoorden noteren op werkblad 10. Groepen met weinig talenkennis, kunnen deze oefening oplossen a.d.h.v. een rollenspel (zie oefening 15/werkblad 9).

Materiaal

Handleiding Het openbaar vervoer gebruiken De basis vaardigheden om het openbaar vervoer te gebruiken, p. 3 ev. Werkblad 5 Reisvoorbereiding Werkblad 8 Informatie opvragen via de telefoon (Voorbereiding) Werkblad 9 Informatie opvragen via de telefoon (Rollenspel) Werkblad 10 Informatie opvragen via de telefoon (Echt telefoontje) Telefoon, telefoonboek (of internet)




27

Openbaar vervoer


Didactische tips

Afronding (met portfolio) Samenvatting van de voorbereidende fase van de OV-uitstap. Als men een portfolio gebruikt, kunnen de deelnemers alle nodige informatie over hun uitstap in hun portfolio bewaren. Ze schrijven ook neer hoe ze zich voelen over de uistap, of ze ernaar uitkijken, of ze bang zijn, enzovoort. Als men geen portfolio heeft, maakt men dezelfde oefening maar dan luidop. De lesgever kan polsen hoe de deelnemers tegenover de uitstap staan.


Totale duur Deel 2


Portfolio’s, schrijfgerief ~ 10 min Niveau: alle Vaardigheden: (H, Z) L, S

~ 3 u 25 min

28

Openbaar vervoer

Trainingssessie Deel 3: Praktijk

Deel 3: Praktijk De theorie wordt in de praktijk omgezet. Bij alle oefeningen en ook bij de uitstap zelf, worden deelnemers aangemoedigd om hun portfolio (als men dat heeft) te gebruiken als ze een probleem of moeilijkheid hebben. Hierdoor zullen deelnemers zelfstandiger worden. OEFENING 18 Inhoud

Didactische tips

Reizen met het OV (1) – Voorbereiding De groep vertrekt goed voorbereid (vanuit de klas) en wandelt naar het OV-station/halte van hun keuze. Groepsoefening Voor de OV-uitstap zijn er twee mogelijkheden: • De deelnemers maken in kleine groepjes korte ritten met verschillende bestemmingen (de docent maakt groepjes van twee of meer personen, er is telkens een groepsleider). • De deelnemers kiezen samen één bestemming en reizen in groep.

Materiaal

Handleiding Het openbaar vervoer gebruiken De basis vaardigheden om het openbaar vervoer te gebruiken, p. 3 ev. Tips om activiteiten rond het openbaar vervoer te organiseren, p. 10 ev. Portfolio’s, klembord, dienstregelingen, buskaartjes, relevant OV-materiaal, schrijfgerief, andere benodigdheden, enz.



30 min – 1 u (afhankelijk van de OV-bestemming) Niveau: alle Vaardigheden: H, Z, L, S

29

Openbaar vervoer

Trainingssessie Deel 3: Praktijk OEFENING 19 Inhoud

Reizen met het OV(2) – Borden en geschreven informatie Deelnemers leren over borden en geschreven informatie in OV-stations.

Didactische tips

Groepsoefening (Optie 1) - Uitstap in één groep De docent neemt de tijd om borden en geschreven info te overlopen. De cursisten vertellen wat zij denken dat de borden en de informatie betekenen. Het is altijd beter dat een van de deelnemers uitleg geeft aan zijn collega’s dan dat de docent dat doet. Foto’s van moeilijke of belangrijke borden krijgen een plaatsje op de OV-muur (whiteboard schema) met daarbij de uitleg. Groepsoefening (Optie 2) - Uitstap in kleine groepjes De deelnemers krijgen de taak om foto’s te nemen van geschreven informatie of borden die ze niet kennen. Als er geen fototoestel ter beschikking is, kunnen ze de informatie opschrijven. De cursisten kunnen werkblad 11 gebruiken. De docent legt volgende termen uit, zodat de deelnemers ze zeker begrijpen: • Uuraanduiding • Bestemming • Perron • Aankomst • Vertrek Indien mogelijk, maakt de docent een overzicht van de vaakst voorkomende woorden en foto’s.

Materiaal

Handleiding Het openbaar vervoer gebruiken De basis vaardigheden om het openbaar vervoer te gebruiken, p. 3 ev. Tips om activiteiten rond het openbaar vervoer te organiseren, p. 10 ev. Werkblad 11 Borden en geschreven informatie in OV-stations Portfolio’s, fototoestel, Klembord, OV-muur, schrijfgerief


30

Openbaar vervoer

Trainingssessie Deel 3: Praktijk Duur Taal/CEFR-niveau en vaardigheden

30 min – 1 u (afhankelijk van de OV-bestemming) Niveau: alle Vaardigheden: H, Z, L, S

OEFENING 20 Inhoud

Reizen met het OV (3) – Gesproken informatie in OV-stations In OV-station is er ook veel gesproken informatie aanwezig. Die informatie is als niet-moedertaalspreker vaak heel moeilijk om te begrijpen.

Didactische tips

Groepsoefening (Optie 1) - Uitstap in één groep Als er informatie wordt omgeroepen in het OV-station, vraagt de docent aan de cursisten om uit te leggen wat er net gezegd werd. Groepsoefening (Optie 2) - Uitstap in kleine groepjes De groepjes krijgen de opdracht om te luisteren naar wat omgeroepen wordt en om te proberen het te begrijpen. Indien mogelijk, kunnen ze de berichten opnemen. Als dat niet kan, proberen ze om het bericht neer te schrijven zodat ze het later in de les kunnen bespreken (werkblad 12). Indien de cursisten de gesproken informatie niet begrijpen, kan de docent achteraf enkele voorbeelden voorlezen en uitleggen.

Materiaal

Handleiding Het openbaar vervoer gebruiken De basis vaardigheden om het openbaar vervoer te gebruiken, p. 3 ev. Tips om activiteiten rond het openbaar vervoer te organiseren, p. 10 ev. Werkblad 12 Gesproken informatie in OV-stations Portfolio’s, klembord, schrijfgerief



30 min – 1 u (afhankelijk van de OV-bestemming) Niveau: alle Vaardigheden: H, Z (L, S)

31

Openbaar vervoer

Trainingssessie Deel 3: Praktijk OEFENING 21 Inhoud

Reizen met het OV (4) – Contact met anderen Als men met het openbaar vervoer reist, is sociaal contact met anderen noodzakelijk.

Didactische tips

Groepsoefening (Optie 1) – Uitstap in één groep De lesgever moedigt de cursisten aan om contact te zoeken met andere OV-passagiers. Hij/zij kan daarvoor eenvoudige voorbeeldzinnen gebruiken (werkblad 13) zoals: Excuseer, wilt je neerzitten op mijn plaats? / Excuseer, ik moet hier afstappen. / Kan ik je helpen met je tassen? / Excuseer, gaat deze bus naar...? / ... Het kan dat niet alle OV-passagiers willen meewerken aan dit leerproces. Het is de taak van de lesgever om altijd een positief contact met de OV-reizigers te behouden. Als dat niet lukt, kan hij/zij meer uitleg geven over de opzet van de trainingssessie. Het is niet erg als de cursisten moeten zoeken naar woorden of een gepaste houding. Het moet uiteindelijk een positieve ervaring zijn voor alle partijen! Groepsoefening (Optie 2) – Uitstap in kleine groepjes Voor de groep vertrekt, geeft de docent nog een kort overzicht van eenvoudige voorbeeldzinnen en moedigt hij de deelnemers aan om contact te zoeken met andere OV-passagiers.

Materiaal

Handleiding Het openbaar vervoer gebruiken De basis vaardigheden om het openbaar vervoer te gebruiken, p. 3 ev. Tips om activiteiten rond het openbaar vervoer te organiseren, p. 10 ev. Werkblad 13 Sociale contacten op het OV Portfolio’s, klembord, schrijfgerief

Duur Taal/CEFR-niveau en vaardigheden Totale duur Deel 3 TOGETHER_Openbaar vervoer_3_Trainingssessie.pdf

30 min – 1 u (afhankelijk van de OV-bestemming) Niveau: alle Vaardigheden: H, Z (L) ~ 2 u – 4 u

32

Openbaar vervoer

Trainingssessie Deel 4: Afronding

Deel 4: Afronding De bedoeling van dit deel is enerzijds om de trainingssessie af te sluiten, de groep wordt uitgenodigd om hun ervaringen met elkaar te delen. Anderzijds kan men tijdens dit deel de portfolio’s afwerken en meenemen naar huis. OEFENING 22 Inhoud

Ervaringen uitwisselen De deelnemers vertellen over hoe ze de OV-uitstap ervaren hebben.

Didactische tips

Groepsgesprek - Uitstap in één groep De deelnemers wisselen ervaringen uit. Als ze nog met vragen zitten, kunnen ze erover discussiëren met de rest van de groep. De OV-muur wordt afgewerkt en de cursisten evalueren of hun ideeën en attitudes t.o.v. het OV veranderd zijn doorheen de trainingssessie. Groepsgesprek - Uitstap in kleine groepjes De deelnemers vertellen aan elkaar hoe hun uitstap is verlopen en tonen eventueel foto’s of laten geluidsopnames horen. Als ze nog met vragen zitten, kunnen ze erover discussiëren met de rest van de groep. De OV-muur wordt afgewerkt en de cursisten evalueren of hun ideeën en attitudes tov het OV veranderd zijn doorheen de trainingssessie.



OV-muur, fotomateriaal van het OV, opnames ~ 30 min Niveau: alle Vaardigheden: H, Z, L

33

Openbaar vervoer

Trainingssessie Deel 4: Afronding OEFENING 23 Inhoud

Didactische tips


Samenvatting (met portfolio) Alle informatie wordt samengevat in het portfolio. De cursisten schrijven hun belangrijkste ervaringen neer. Ze nemen hun portfolio door en beantwoorden de drie vragen die zichzelf aan het begin van de trainingssessie hebben gesteld. Portfolio’s, schrijfgerief ~ 15 min Niveau: alle Vaardigheden: L, S

Totale duur Deel 4

~ 45 min

Totale duur van de Trainingssessie

~ 9 u 40 min – 11 u 40 min


34

Trainingssessie Reizen met het openbaar vervoer

Recommend Documents