Traditioneel reclamebureau heeft geen toekomst. Hart Voor De Zaak cross-channel communicatiegroep: een beetje Parijs in Oegstgeest HERFST 2013

HERFST 2013

Zakenmagazine voor Leiden, Leiderdorp, Zoeterwoude, Voorschoten, Oegstgeest, Warmond, Wassenaar en Roelofarendsveen

Hart Voor De Zaak cross-channel communicatiegroep:

Traditioneel reclamebureau heeft geen toekomst La Société:

een beetje Parijs in Oegstgeest

Goed betalende klanten houden uw bedrijf gezond.

Debiteurenbeheer en pre-incasso van credifixx. Een uitkomst. Credifixx heeft het Incassokeurmerk en is lid van de Nederlandse Vereniging van Incasso-ondernemingen.

Met effectief debiteurenbeheer houdt u uw bedrijf financieel gezond. Wilt u wel optimaal liquide zijn, maar ontbreekt het u aan tijd om hier écht actief mee bezig te zijn? Bespreek dan eens met Joost van der Helm de mogelijkheden van het (gedeeltelijk) uitbesteden van uw debiteurenbeheer aan Credifixx. Kies voor een aanpak die werkt!

Credifixx Incassoservices BV

T 071 301 57 17

Flevoweg 9H, 2318 BZ Leiden

www.credifixx.nl

HOTEL | TERRASTUIN | TROUWEN | RESTAURANT | BAR | LOUNGE

www.lasociete.nl | www.debeukenhof.nl

EEN GREEP UIT ONS AANBOD

Vrijheidslaan 35 | 2321 JR Leiden | tel. 071 - 5233 277 e-mail: [email protected] | website: www.basis.nl

TE HUUR LEIDEN Breestraat 159

Ca. 125 m² winkelruimte gelegen in één van de drukste winkelstraten van Leiden ca. 5 m. front voorzien van o.a. c.v. en airconditioning per oktober 2013 beschikbaar binnenstedelijke faciliteiten op loopafstand uitstekende bereikbaarheid Huurprijs: € 25.000,-- per jaar

TE HUUR NIEUW-VENNEP Venneperhof 94

Ca. 190 m² winkelruimte gelegen in ‘Winkelcentrum de Symfonie” Eventueel uit te breiden met ca. 100 m² voormalige Free Record Shop parkeren in directe omgeving uitstekend gelegen nabij o.a. Dirk v/d Broek en C1000 Huurprijs: € 47.500,-- per jaar

TE HUUR KATWIJK Andreasplein 16

Ca. 93 m² commerciele ruimte gelegen op strategische locatie aan rand van winkelhart Katwijk aan Zee opleveringsniveau in overleg parkeren voor de deur in 2012 geheel gerenoveerd ca. 5,5 m. front Huurprijs: € 25.000,-- per jaar

TE HUUR LEIDEN Willem Barentszstraat 15-39

Vanaf ca. 500 m² bedrijfs- en kantoorruimte in totaal zes bedrijfsunits beschikbaar ca. 220 m² kantoorruimte per unit units beschikken over eigen afgesloten buitenterrein vrije hoogte ca. 6,5 m. units zijn onderling te schakelen gelegen op bedrijventerrein ‘De Waard’ Huurprijs: € 40.000,-- per jaar

TE HUUR RIJNSBURG Rijnsburgerweg 108

Representatief kantoorpand van ca 856 m² gelegen op strategische locatie deelverhuur mogelijk ruime parkeer faciliteiten zichtlocatie nabij flora holland per 1 januari beschikbaar Huurprijs € 137,50 per m2 per jaar

TE HUUR LEIDERDORP Leiderdorp, Lijnbaan 3p

Ca. 104 m2 kantoorruimte ‘turn key’ opleveringsniveau gesitueerd op ‘De Baanderij’ 2 parkeerplaatsen goede bereikbaarheid flexibele huurperioden bespreekbaar per direct beschikbaar Huurprijs: € 9.500,-- per jaar

TE HUUR LEIDEN Mary Beystraat 5 - 7 & 9

Ca. 750 m² multifunctionele bedrijfs-/winkelunit, vanaf 215 m² unieke zichtlocatie gesitueerd op ‘Vlietpoort’ ca. 30 m. front uitstekende bereikbaarheid turn key vrij parkeren Huurprijs: € 64.000,-- per jaar

TE HUUR NOORDWIJK De Keuvel 1-3

Winkelruimte van ca. 496 m² in ‘Hof van Noortwijck’ nabij Digros, Action & D-Reizen ca. 30 m. front casco oplevering uitstekende bereikbaarheid uitstekende parkeervoorzieningen in ondergrondse parkeergarage Huurprijs € 86.800,-- per jaar

TE HUUR KATWIJK Meeuwenlaan 43 – 45

Circa 265 m² winkelruimte met magazijn ook geschikt als kantoorruimte deelverhuur vanaf ca. 90 m2 vrij parkeren aan voorzijde ca. 15 m. front nabij wijkwinkelcentrum ‘Bosplein’ opleveringsniveau in overleg Huurprijs: € 125,-- per m2 per jaar

EEN GREEP UIT ONZE TRANSACTIES

Onderstaand een aantal recente transacties in de gemeente Leiden en omgeving, verhuurd of verkocht aan ondernemers met vertrouwen in de toekomst! TE HUUR LEIDEN

TE HUUR LEIDERDORP

Haarlemmerstraat 12

VE RH UU RD

Ca. 45 m² winkelruimte

gelegen op topstand ca. 5 m. front per direct beschikbaar onlangs gerenoveerd parkeren in omgeving voorzien van hete lucht gordijn Huurprijs: € 30.000,-- per jaar

TE HUUR KATWIJK

Weversbaan 12

VE RK OC HT

gelegen op bedrijventerrein “De Baanderij” thans in gebruik als autoshowroom goed bereikbaar beschikt over voldoende eigen parkeerplaatsen v.a. ca. 770 m² beschikbaar flexibele huurtermijn bespreekbaar

Huurprijs € 53.900,-- per jaar

TE KOOP LEIDEN

Steenbakkerstraat 1

VE RH UU RD

Ca. 1.390 m² hal en ca. 420 m² kantoor eigen parkeerplaatsen per direct beschikbaar voorzien van loopkranen gelegen aan het water goed bereikbaar buitentermen aan de achterzijde Huurprijs: € 120.000,-- per jaar

TE HUUR RIJNSBURG

Rooseveltstraat 8-10

W EE R

2

ontwikkeling en realisatie door Bouwbedrijf Niersman hoogwaardig opleveringsniveau representatieve bedrijfsunits v.a. ca. 134 m² units zijn reeds beschikbaar ruime parkeergelegenheid uitgebreide brochure op aanvraag beschikbaar Koopsom: v.a. € 145.500,-- v.o.n.

TE HUUR LEIDEN

Noordeinde 34

VE RH UU RD

Ca. 303 m2 kantoorruimte

nabij winkelcentrum De Hoftuin & Visser ’t Hooft Lyceum goede bereikbaarheid absolute zichtlocatie parkeren op achtergelegen terrein nabij openbaar vervoer per direct beschikbaar Huurprijs: € 35.000,-- per jaar

VE RK OC HT

Bedrijfsverzamelgebouw “De Witte Roos”

Haarlemmerstraat 21

VE RH UU RD

Ca. 65 m2 winkelruimte op goede locatie alsmede ca. 48 m opslagruimte nabij Via Mio, Etos, Mango & H&M goede bereikbaarheid per direct beschikbaar ca. 4,5 m. front 2

Huurprijs: € 27.500,-- per jaar

erd e t i c i l e f e G cces u s l e e v n e

TE KOOP ZOETERWOUDE Schenkelstraat 1

VE RK OC HT

Circa 330 m² kantoorruimte

ruime parkeermogelijkheden in directe omgeving per direct beschikbaar turn-key opleveringsniveau ruime bestemmingsmogelijkheden solitair kantoorpand in woonwijk gelegen Koopsom: N.o.t.k. Huurprijs: € 32.500,-- per jaar

TE HUUR LEIDEN Rapenburg 1

VE RH UU RD

Ca. 225 m² kantoorruimte

verdeeld over 3 etages “turn-key” oplevering Rijksmonument parkeren in directe omgeving representatieve uitstraling per direct beschikbaar

Huurprijs: € 41.000,-- per jaar

TE KOOP LEIDEN Middelstegracht 34 / Hendrikstraat 2

VE RK OC HT

Tweetal verhuurde woningen in Leiden eigendom van Gemeente Leiden Middelstegracht 34: ca. 60 m2 GBO Hendrikstraat 2: ca. 77 m2 GBO opleveringsniveau in huidige staat gelegen in karakteristiek centrum

Koopsom: € 260.000,-- kosten koper

VOORWOORD EN INHOUDSOPGAVE

PAGINA HART VOOR DE ZAAK

10

PAGINA RABOBANK

PAGINA RON HOOGENBOOM

24

PAGINA SVALA AUTO

PAGINA LA SOCIÉTÉ

35

PAGINA VAN DORP INSTALLATIES

PAGINA VNO NCW

50

LEIDEN INTOBUSINESS 06

14

28

PAGINA LEIDEN CULINAIR

42

PAGINA PIETERSKERK

PAGINA GEORUN

36

46

58

PAGINA VAN DER VALK HOTEL LEIDEN

PAGINA DZB LEIDEN

30

PAGINA TEEKENSKARSTENS

41

PAGINA BUNNIG & PARTNERS

PAGINA ZORG EN ZEKERHEID

48

60

20

ACTUEEL

COLUMNS

REPORTAGES

Actueel

8

BV Leiden

16

Villa HBK

27

LEF Nieuws

34

Leiden Culinair

36

VNO-NCW miljoenenontbijt

50

Pietia Laarhoven-van der Mark

13

Jan Buitendijk

23

Eddy Staas

33

Henny Rietkerk

45

Theo Willem van Leeuwen

54

Hart Voor De Zaak

10

cross-channel communicatiegroep Rabobank

14

In/Ident

17

All Class Feuilleton

19

Van der Valk Hotel Leiden

20

Svala Auto

28

DZB Leiden

30

La Société restaurant l bar l lounge

35

TeekensKarstens advocaten notarissen 41 Van Dorp installaties

42

Pieterskerk

46

Bunnig & Partners

48

Omroep West

52

Restaurant Trots

55

CarProf - Hemcar

57

GeoRun

58

Zorg en Zekerheid Leiden Basketball 60 INTERVIEWS

9 holes, 9 vragen

24

met Ron Hoogenboom

LIFESTYLE

EN VERDER

Daan Slooter

64

Business & Style

62

Colofon

66

Concurreren met grootste metropolen ter wereld Ooit noemde Cees Broeksma, voormalig directeur van de Kamer van Koophandel, het gebied tussen Alphen aan den Rijn en Katwijk, met de Leidse regio als middelpunt, een deltametropool. Een deltametropool is de term die wordt gebruikt voor de ambitie om agglomeraties in de Randstad met elkaar te laten functioneren als één regio die kan concurreren met de grootste metropolen in de wereld. Ik las dat in een artikel, ik denk tien jaar geleden, en weet nog dat ik het allemaal een beetje hoogdravend vond. Inmiddels ben ik erachter dat Broeksma gelijk had. Het is een optelsom. Dit gebied heeft universiteiten (de TU Delft reken ik gemakshalve mee) en dus een waanzinnige kennis om te delen. Verder zijn we het wereldcentrum van de bloemen, zijn we ‘bioscience’, gaan we ter land, ter zee en in de lucht, barst Leiden van de oudheid en de cultuur en zijn wij ook nog eens een belangrijk (internationaal) congrescentrum. Vijf gemeenten (Leiden, Leiderdorp, Oegstgeest, Voorschoten en Zoeterwoude) hebben nu de handen ineen geslagen om zichzelf op diverse fronten te verbeteren: internationale kennis, nieuwe banen en nieuwe markten voor het midden en klein bedrijf. Deze gezamenlijke economische agenda geeft aan waar de Leidse regio de economie moet vernieuwen en welke bestaande onderdelen ze moet versterken. Er wordt ingezet op het stimuleren van ondernemerschap, aansluiting van het onderwijs op de arbeidsmarkt en een aantrekkelijk vestigingsklimaat. Ik geloof oprecht dat wij als Leidse regio, met deze economische agenda in de hand, inderdaad kunnen concurreren met de grootste metropolen in de wereld. Oscar Middeldorp Uitgever Leiden IntoBusiness

LEIDEN INTOBUSINESS 07

ACTUEEL Polaroid Sports Collection 2014

Voor wereld- én lokale toppers! Voor vele Olympiërs in Europa is Polaroid Sports Performance hét zonnebrillenmerk. Polaroid is al 75 jaar expert in polarisatie. De sport collectie biedt bescherming en de nieuwste innovaties voor nog betere performance en functionaliteit.

Polaroid is hoofdsponsor van het sterkste MTB team ter wereld, het GIANT Pro XC team met wereld toppers als Fabian Giger, Emil Lindgren en de Poolse zilveren medaille winnares Maja Wloszcsowska. Daarnaast was Polaroid Official Supplier van het KLM Open. “Bijzonder trots zijn wij dan ook op automotive en sports ambassadors Tim Coronel en Rintje Ritsma”, aldus Gijs van Leeuwen, directeur van Polaroid Eyewear. Niet alleen wereldwijd, maar ook lokaal zijn is Polaroid zeer actief. Zo worden de Hockey Club Alphen en VV Zwammerdam door het bedrijf gesponsord. “Kortgeleden mochten wij ons in het bijzonder verheugen op het binnenhalen van de grootste lokale topper, ‘Ironman’ Bas Bosman!”, zegt Gijs. Bas Bosman is Alphenaar en blogger van Alphens.nl en heeft met succes de Ironman van Kopenhagen volbracht.

De Sports Collection van 2014 bevat weer een hoop nieuwe en verbeterde modellen. Polaroid-zonnebrillen hebben een goede prijskwaliteit-verhouding. Zo is Model P7315 al verkrijgbaar voor € 39,95

Onze redactie heeft de lijst inmiddels al aardig compleet, maar omdat wij niet pretenderen alle wijsheid in pacht te hebben, laten wij ons graag leiden door suggesties. Mail deze gerust naar [email protected]. Wie moet de lijst binnen denderden en wie moet hoger? Wie moet lager of moet eigenlijk uit de lijst gaan? Het zijn roerige tijden. De economie staat onder druk en het geld ligt niet voor het oprapen. Er zijn mensen die nu het beste uit zichzelf naar boven halen. Tegelijkertijd vallen er ook slachtoffers. De bekendmaking vindt plaats op 12 december tijdens de kerstbijeenkomst in het Rijksmuseum voor Oudheden. De Top 50 van Machtigste Leidenaars verschijnt in december in Leiden IntoBusiness. De lijst heeft inmiddels een aardige reputatie opgebouwd en bovendien zijn telkens illustere namen op de zeer gewilde nummer 1-positie terechtgekomen. Wie volgt Thijs Hemmes op als Thijs Hemmes was de laatste. Menno Smitsloo, Jan Versteegh, machtigste man/vrouw van Leiden? Marcel Verburg en Peter Labrujère gingen hem voor.

Decemberuitgave Leiden IntoBusiness

Wie volgt Thijs Hemmes op? LEIDEN INTOBUSINESS 08

9-holes-menu Benefiet Golftoernooi voor Ronald McDonald Huis weer groot succes Op vrijdag 30 augustus jl. vond voor de derde keer het ‘9-holes-menu Ronald McDonald Huis Leiden Benefiet Golftoernooi’ plaats op Golfclub Kagerzoom in Warmond. Het unieke aan dit benefiet golftoernooi is dat op de 9-holesbaan de deelnemers een culinair 9-gangendiner doorlopen. Op iedere hole verzorgt een restaurant uit Leiden en omgeving een van de 9-gangen en kan zich als restaurant presenteren aan de deelnemers. De prijsuitreiking vindt plaats op woensdag 11 september in het Ronald McDonald Huis. De winnaar van het toernooi is AMBOG BV. Maar de uiteindelijk winnaar is natuurlijk het Ronald McDonald Huis Leiden, vanwege de opbrengst van maar liefst € 20.000,-. Door ondermeer de fantastische en belangeloze medewerking van Golfclub Kagerzoom en diverse toprestaurants en horecaondernemers uit de Leidse regio, waaronder: Kitch&, Restaurant Allemansgeest, Van der Valk Hotel Leiden, Brasserie Streeder, Allemansgeest, Restaurant In den Doofpot, Restaurant Woods, De Beukenhof, La France, Brasserie Groep, Simon Lévelt, Drankengroothandel Boonekamp, favorietewijn.nl, Dekker Warmond, Label 62 en Horesca Horecavo. Dit unieke concept, waarbij op iedere hole een restaurant zijn specialiteit uitserveer-

2008 PETER LABRUJÈRE

de, weer een doorslaand succes geworden. 26 Flights met in totaal 164 mensen uit de groot Leidse regio hebben zich uitstekend vermaakt, zijn culinair verwend, hebben contacten gelegd en ook nog heerlijk gegolfd. Een win-win situatie! Ronald McDonald Huis Leiden De stichting Ronald McDonald Huis biedt ouders en broertjes en zusjes van ernstig zieke kinderen een ´Thuis ver van Huis´. Een plek, op loopafstand van het LUMC, waar ouders en familieleden in een huise-

2009 MARCEL VERBURG

(voorzitter Zorg en Zekerheid Leiden Basketball)

2010 JAN VERSTEEGH (bestuursvoorzitter TeekensKarstens)

lijke omgeving kunnen logeren tijdens de opname van hun kind. Naast het Ronald McDonald Huis op de Boerhaavelaan beheert de stichting ook de Ronald McDonald Huiskamer in het LUMC. De Huiskamer biedt gezinnen van een opgenomen kind een plek in het ziekenhuis waar ze in een ´huiselijke´ omgeving op een ontspannen manier bij elkaar kunnen zijn. De Stichting krijgt geen overheidssubsidies en is voor de exploitatie volledig afhankelijk van giften en donaties van particulieren, bedrijven, scholen, clubs en verenigingen.

2011 MENNO SMITSLOO (Smitsloo Groep)

2012 THIJS HEMMES

(HBK belastingadviseurs & accountants)

LEIDEN INTOBUSINESS 09

COVERSTORY

De slag is aan cross-channel communicatiebureaus. Traditionele reclamebureaus hebben geen toekomst.

Hart Voor De Zaak in 4 jaar tijd geëvolueerd tot cross-channel communicatiegroep Hart Voor De Zaak heeft een sterke reputatie opgebouwd als creatief reclamebureau. Sinds de start in 1996 werkt het in Leiden gevestigde bureau voor regionale, landelijke en internationale opdrachtgevers. Met de gevleugelde kreet ‘Moeten ze bij u zijn, dan moet u bij ons zijn’ worden potentiële klanten verleid. Het bureau heeft vroegtijdig geanticipeerd op de veranderende marktomstandigheden en wensen van opdrachtgevers en is de afgelopen jaren van reclamebureau doorgegroeid naar een cross-channel communicatiegroep met 4 afzonderlijke bedrijven. In gesprek met Ramses Braakman, Joost Hartman, Jeroen Monkhorst en Arjo Popping (4 partners) vragen wij om een toelichting op hun ondernemingsvisie. TEKST DENNIS CAPTEIN l BEELD HART VOOR DE ZAAK

■ 4 Bedrijven in een groep, welk bedrijf

■ Cross-channel, dat zal niet iedereen

■ En hoe doen jullie dat? “Mensen

doet precies wat? “Hart Voor De Zaak, naamgever van de groep, houdt zich bezig met communicatiestrategie, het bouwen en positioneren van merken en ontwikkeling en uitvoering van campagnes. Spreadit Online Marketing richt zich op webdevelopment en online marketing. Mobizzy Mobile Marketing maakt mobiele websites makkelijk en TradeMade biedt innovatieve trademarketing en shop-in-shop-oplossingen. Samen focussen onze 4 bedrijven op de totale customer journey (van online tot offline) en het optimaliseren en meetbaar maken van alle touchpoints. Naast gezamenlijke klanten hebben de 4 bedrijven ook elk hun eigen klantenkring.”

direct iets zeggen? “Grenzen vervagen. Fysieke ‘stenen’ winkels starten webshops en online retailers openen fysieke winkels en afhaalpunten (click & collect). Winkelen is een cross-channel beleving geworden. Veel retailers en merken hebben nog moeite met de integratie van online en offline. Consumenten daarentegen switchen moeiteloos en gebruiken alle beschikbare kanalen, waar en wanneer het hen uitkomt. Het besluitvormingsproces rond een aankoop, de klantreis (customer journey), begint lang voordat de consument een voet over de winkeldrempel zet, zowel online als offline. Wij zorgen ervoor dat die consument bij onze opdrachtgever naar binnen stapt, daar klant wordt en blijft.

hebben te veel keuze en te weinig tijd. Het enorme aanbod, instore en online, is meestal vergelijkbaar in kwaliteit en mogelijkheden. Het onderscheidend vermogen van merken en retailers is daarom belangrijker dan ooit. Vanuit dat gegeven opereren we altijd vanuit een geïntegreerde merkvisie. Met de Merkcharisma-aanpak van Hart Voor De Zaak helpen we klanten te focussen. We stippelen een route uit voor de gestructureerde groei naar een charismatisch merk; een merk dat in de ogen van de doelgroepen niet inwisselbaar is voor een ander. Het draait om creëren van merkervaring vóór, tijdens en na de fysieke en digitale winkelbeleving. Met als uiteindelijk doel: Customer Lifetime Value.”

LEIDEN INTOBUSINESS 10

“Een sterk en onderscheidend merk heeft altijd voordeel, maar moet alert blijven. We zien om ons heen vertrouwde merken wegvallen die te laat hebben geanticipeerd op het gewijzigde consumentengedrag. We kijken dus naar het merk maar ook naar het totale businessmodel, de (online) marketing en relevantie.” “Een mooi voorbeeld van samenwerking binnen onze groep is de nieuwe campagne van FOCWA Eurogarant. Een cross-mediale aanpak met traditionele media zoals een landelijke TV-campagne en megamasten langs de snelweg, gecombineerd met

een campagnewebsite, online ondersteund met banners, YouTube/Uitzendinggemist en inzet van een mobiele website als conversiewapen direct na autoschade. Het geheel ondersteund door merkactivatie met promotieteam (in opvallende oranje stretched limo) dat op 20 grote landelijke, bij de doelgroep passende events verschijnt en leuke gimmicks en schadeformulieren uitdeelt met een QR-code naar de mobiele site.” ■ Hoe belangrijk is mobiel internet

voor cross-channel geworden? “Overal op straat, in de winkel, in de auto én

thuis zie je whatsappende, internettende mensen. Smartphones zijn altijd binnen handbereik en mensen zijn permanent online. De invloed van de smartphone is in elke branche enorm, maar wordt nog steeds onderschat. Meer dan 60% van het totale internetverkeer verloopt via mobiele devices (smartphones en tablets). 90% van de websites is echter niet mobile-ready. De detailhandel ondervindt dagelijks hoe groot de rol is van smartphones, neem bijvoorbeeld het doen van prijsvergelijkingen in de winkel. Daarnaast worden QR-codes steeds vaker gescand, ook voor toeleiding naar een mobiele webshop. Bol.com heeft onlangs van een winkelruit een webshop gemaakt met QR-codes. Voor intelligente e-commerce oplossingen werken we trouwens nauw samen met eQommerce, het bedrijf van Alexander van Nimwegen en Lennart Koopmans, de jongens achter Goeiemode.” “Met Mobizzy waren we 3 jaar geleden een van de eerste aanbieders van mobiele websites. Inmiddels zijn we marktleider met meer dan 30.000 verschillende mobiele websites van klanten op ons systeem. Bekende merken als IKEA, Ahold, Cisco, FOCWA en Somfy maken gebruik van Mobizzy maar ook kapsalons, modewinLEIDEN INTOBUSINESS 11

“Ons credo luidt: ogen goed open houden, anticiperen op ontwikkelingen, innoveren als het moet, hard blijven doorwerken en veel lachen. We hebben een mooi vak.”

kels, garagebedrijven, schilders, bakkers, slagers, advocaten, fysiotherapeuten en duizenden restaurants. Zo maar wat mooie voorbeelden van mobiele websites van Mobizzy zijn Grand Hotel Huis Ter Duin, restaurant Lute uit Amstelveen en Meesterbakker van Maanen met ruim 50 winkels.” ■ Waarom nog trademarketing als de

rol van de winkel steeds meer schijnt af nemen? “Juist daarom! De schatting is dat in 2014 het percentage offline verkopen dat beïnvloed is door internet stijgt naar 55%! Dat is de kracht van cross-channel: online gemak, offline experience. Met ons bedrijf TradeMade zorgen we voor synergie tussen de winkelvloer en online. Het verhaal kan nog zo mooi zijn, maar als de fysieke winkelervaring niet klopt komt er een abrupt einde aan de customer journey. De vraag is hoe houd je de klant zo lang mogelijk vast in de winkel? Door een totaalbeleving van het winkelen te maken, die verder gaat dan even kijken, passen en kopen. Alles draait in de winkel om beleving, aandacht en superservice. Met Moovs uit Leiden werken we samen als het gaat om training van winkelpersoneel, staff en management. Zij zijn experts in de customer journey binnen een overall relatiestrategie.” LEIDEN INTOBUSINESS 12

“Voor LG, Cisco, Somfy en LavAzza verzorgen wij complete verkoopdisplays en shop-in-shop-concepten, vaak met een interactieve functie (gratis wifi, mobiele site via QR of met touchscreen). We ontwikkelen, plaatsen en ontzorgen klanten. Onlangs hebben we voor LG in 6 weken tijd 131 consumentenelektronicawinkels voorzien van complete verkoopdisplays van 4 tot 40 meter. En eind september hebben we de introductie van de allernieuwste Oled televisies verzorgd in 40 winkels.” ■ Kunnen we concluderen dat online in

alles een belangrijke factor is? “Die conclusie mag getrokken worden ja. Online is

natuurlijk een heel breed begrip en inmiddels diep verankerd in onze samenleving. Veel van het dagelijks menselijk handelen wordt beïnvloed door het internet. Alles gaat sneller en makkelijker. En er komen nog zoveel nieuwe ontwikkelingen aan. 9 jaar geleden zijn we gestart met Spreadit. In feite was dat al onze eerste stap richting cross-channel. Een bedrijf dat altijd scherp oog heeft voor online ontwikkelingen, technieken en trends. Daarnaast is het een perfecte partner voor robuuste websiteontwikkeling en online campagnes. Als je de websites die we nu bouwen vergelijkt met die van 9 jaar geleden, dan kun je wel stellen dat er veel veranderd is.”

COLUMN Bij het ter perse gaan van deze editie ligt Prinsjesdag 2013 alweer enige weken achter ons. Nu ik dit schrijf, staat de media nog vol van discussies en analyses in navolging van de troonrede. Het woord participatiemaatschappij slaat vooral de klok! Zo schreef Marcel Hulspas “Het beest heeft eindelijk een naam. Het loopt al enkele maanden rond in Den Haag, iedereen heeft het geroken, het dook op in allerlei vergaderzalen op de achterste rij, maar hoe het beest heette, dat wist niemand.”

Exit verzorgingsstaat, leve de participatiemaatschappij! Bij termen als exit en participatiemaatschappij denk ik direct aan mijn ondernemingsrechtpraktijk, aan alle onderhandelingen die ik in dat kader heb gevoerd en alle contracten die ik heb opgesteld. Een participatiemaatschappij, ook wel private equity genoemd, neemt rechtstreeks deel in het aandelenkapitaal van een onderneming. De looptijd van de investering is afhankelijk van het type financiering, de ondernemingsfase en de marktontwikkeling. De investering is veelal voor bepaalde tijd, waarna een zogenaamde exit volgt. Menig lezer zal op zijn beurt bij private equity het beeld krijgen van fondsen die ondernemingen opkopen, saneren en maximaal rendement er uit trekken zonder mededogen.

ESG middels Triple-A?

Hoe past dit in het thema van deze editie: Finance in relatie tot Duurzaam Ondernemen? Onlangs was ik op kasteel Nyenrode bij een door Portland Partners georganiseerde bijeenkomst Ethics & Finance. Portland Partners is een corporate services boutique firm. Vanwege uitlatingen als “de financiële sector heeft niet meer regels nodig maar meer waarden…”, “eigen verantwoordelijkheid wordt ontkend door een overdosis aan regelgeving en toezicht…” en “juridisch correct kan tegelijkertijd moreel abject zijn…” werd stilgestaan bij de rol en samenhang van MVO, compliance en integriteit in de financiële sector nu en in de toekomst. Tijdens de bijeenkomst sprak Ruth de Groot (de vrouw achter Rudy Sustainable Design & Project Management) bevlogen over de twee gezichten van MVO: whitewashing en greenwashing. Lex Werkheim (director asset management solutions) verhandelde over hart versus wet. Marcel Canoy (hoofdeconoom bij Ecorys en hoogleraar aan de Universiteit van Tilburg) vertelde over zelfreflectie en mededogen en de ‘Triple-A econoom’ die in staat is te laveren tussen de cynicus en de cijferfetisjist. In zijn boek legt Marcel uit dat de Triple-A een kwinkslag is met serieuze ondertoon en niets te maken heeft met rating agencies. De Triple A-econoom gebruikt het gedachtegoed van Aristoteles, Thomas van Aquino en Adam Smith om oplossingen te bedenken voor hedendaagse problemen. Wellicht spreken we binnenkort ook wel van Triple-A participatiemaatschappijen?

TEKST PIETIA LAARHOVEN-VAN DER MARK FOTOGRAFIE JOHN BRUSSEL PIETIA IS PARTNER BIJ TEEKENSKARSTENS ADVOCATEN NOTARISSEN

Voor nu ken ik alleen de ESG participatiemaatschappijen. De Nederlandse Vereniging van Participatiemaatschappijen heeft een praktische handleiding over duurzaamheid in private equity gelanceerd. De afkorting ESG staat voor Environmental, Social & Governance. Het houdt in dat factoren als energieverbruik, klimaatbeïnvloeding, hergebruik van grondstoffen, gezondheid, veiligheid en goed ondernemingsbestuur worden meegewogen bij de selectie en het beheer van portefeuillebedrijven. Binnen een verantwoordelijk ESG-beleid past de ambitie van participatiemaatschappijen om het bedrijven sterker en gezonder te maken. Dat vergt zelfreflectie en mededogen van alle betrokkenen. De Triple-A econoom zal zijn hart daarbij ophalen. En ik in mijn praktijk trouwens ook! Pietia Laarhoven-van der Mark

REAGEREN? [email protected] LEIDEN INTOBUSINESS 13

REPORTAGE

Miguel Meel, Bastiaan van Dijk en Bart Hoenen

Anke van Vuuren en Agnita Mur

Rabobank:

‘Thuis in het onderwijs, thuis in de Leidse regio’ Door de aanwezigheid van de universiteit, de hogeschool, het ROC en ruim 40.000 studenten neemt de onderwijssector in Leiden een vooraanstaande plaats in. Deze sector is erg belangrijk voor de werkgelegenheid en het sociaaleconomisch klimaat in de Leidse regio. De Rabobank kent de uitdagingen in het onderwijs en zet haar kennis, middelen en netwerken in om verbindingen te leggen tussen het onderwijs en het bedrijfsleven. Enerzijds werkt de Rabobank mee om studenten aan relevante werkervaring te helpen. Aan de andere kant zet de Rabobank zich in om studenten te helpen ondernemerschap in de praktijk te brengen. TEKST MARTIN HOEKSTRA l FOTOGRAFIE LAVINIA SPRUITENBURG

Een van die initiatieven om studenten aan relevante werkervaring te helpen, is het leerwerkbedrijf Move Your Skills. Dit is een gezamenlijk initiatief van het ROC en Rabobank Leiden, Leiderdorp en Oegstgeest. Move Your Skills voorziet in stageplekken voor studenten. Nathan Wijnands is tweedejaars student marketing communicatie op het ROC. Hij heeft twee stageprojecten gedaan bij Move Your Skills: een project om studenten bewust te maken van zwerfafval en een duurzaamheidsonderzoek. Dat laatste deed Wijnands in samenwerking met Roel Opbroek, ondernemer en oprichter van Alliantie Shantih. “Samen met drie studenten van het ROC heb ik onderzoek gedaan naar duurzaamLEIDEN INTOBUSINESS 14

heid bij tien Leidse ondernemingen”, legt Opbroek uit. De ondernemers kregen terugkoppeling van de resultaten en een advies van de studenten. “We keken naar drie onderdelen: People, Planet en Profit”, geeft Wijnands aan. “De resultaten hebben wij gepresenteerd tijdens Ondernemersdag071 bij Leiden Culinair. De drie ondernemingen die het beste scoorden op de drie onderdelen, kregen een award.” Dankzij Move Your Skills heeft Wijnands een keuze kunnen maken voor een vervolgstudie. “Het heeft helemaal niks met mijn opleiding te maken. Dus eigenlijk heb ik mijn ‘skills’ gevonden!” Opbroek is enthousiast over het project. “Het was mooi om de studenten kennis te laten maken met ondernemers. Move Your Skills is een zeer gemotiveerde en enthousiaste

club. We zoeken samen naar nieuwe mogelijkheden tot samenwerking!” Basis voor de arbeidsmarkt “Move Your Skills heeft veel voordelen voor de studenten”, vindt Daniëlle Koeman, manager van Move Your Skills. “Ze doen inspiratie op, kunnen hun blik verruimen, durven te ondernemen, durven te werken; het geeft hen een stevige basis voor de arbeidsmarkt of bij het starten van een eigen bedrijf. Ook de ondernemers met wie wij samenwerken, doen inspiratie op en verruimen hun blik. En het is natuurlijk een mooie kennismaking met toekomstige medewerkers of ondernemers.” Jenny Everts, lid van het college van bestuur bij ROC Leiden, kwam via Move

Jenny Everts en Daniëlle Koeman

Your Skills in contact met de Rabobank. Everts benadrukt het belang van bedrijfservaring voor studenten. “Om ervoor te zorgen dat er over een aantal jaar voldoende opgeleide beroepsbeoefenaars zijn, zijn stage- en werkplekken onmisbaar.” “Met Move Your Skills levert de Rabobank een mooie bijdrage aan het onderwijs en aan de toekomst van onze studenten”, geeft Koeman aan. “Bij opdrachten voor ondernemers krijgen de studenten het gevoel dat ze een relevante bijdrage leveren aan het bedrijf. Dat is precies de ervaring die we willen meegeven.” “Het relatienetwerk dat de Rabobank meeneemt is geweldig”, zegt Everts. “Dat leidt soms tot mooie opdrachten voor onze studenten, maar ook tot gastlessen. Wie kan er nu mooier vertellen over ondernemerschap? Een docent of een ondernemer?” Ondernemerschap in praktijk De Rabobank heeft ook verbindingen gelegd met de Hogeschool Leiden, en dan vooral met de opleiding Commerciële Economie waar studenten hun kennis over ondernemen in praktijk brengen. Bastiaan van Dijk, Miguel Meel en Joost Meijer zitten in het tweede jaar van deze opleiding. Een van de opdrachten was het maken van een ondernemersplan. Zij bedachten STIB, een organisatie die de marketingcommunicatieprofessionals van de toekomst confronteert met het hedendaagse bedrijfsleven. Tijdens Ondernemersdag071, een initiatief van de Rabobank, werden de drie studenten in verbinding

Nathan Wijnands en Roel Opbroek

gebracht met Bart Hoenen, ondernemer en directeur van Area071. “Wij combineren een dynamische werkomgeving voor starters met een omvangrijk netwerk, expertise en advies. Dit wordt ondersteund door een aantal partners waarvan de Rabobank er een is”, legt Hoenen uit. Hoenen was een van de juryleden die tijdens Ondernemersdag071 de plannen van de studenten beoordeelde. “Onderwijs is belangrijk voor het concept en wij ondersteunen de Hogeschool op het gebied van ondernemerschap in de praktijk”, stelt Hoenen. “De samenwerking is ook interessant voor de studenten. Het levert een groot netwerk op en interessante stage-opdrachten bij grote partners. Wij bieden hen een praktijklocatie waar ze veel kunnen leren.” Tijdens Ondernemersdag071 stonden de drie studenten tegenover medestudenten en ondernemers. “We hadden al een goed idee, maar door het schrijven van het ondernemersplan hebben wij meer inzicht gekregen in de haalbaarheid ervan”, aldus Meel. “Ik weet nu zeker dat ik later een eigen bedrijf wil starten”, vult Van Dijk aan. De aanwezigheid van bestaande ondernemers was volgens Meel interessant: “We hebben misschien al onze eerste klant gescoord!” Agnita Mur is lid van het college van bestuur bij Hogeschool Leiden. “Het opleidingsaanbod van de Hogeschool Leiden is specifiek gericht op de lokale economie en de lokale arbeidsmarkt. Ons doel is het ontwikkelen van de benodigde competenties bij de studenten.”

Lat hoog leggen Ondernemerschap is een belangrijk thema binnen het onderwijscluster ‘Management & Bedrijf’ waarvan Anke van Vuuren de directeur is. “Via Ondernemersdag071 is de Rabobank betrokken bij prijzen rond ondernemerschap en voor goede scripties. De Rabobank stimuleert daarmee dat studenten gaan presteren; de lat hoog leggen en competitie inbrengen. Zo stimuleren wij bij onze studenten een krachtig en duurzaam ondernemerschap!” De Rabobank wil een bijdrage leveren aan de lokale ontwikkeling van de onderwijssector. En verbindingen maken met de duizenden studenten en medewerkers van de onderwijsinstellingen. “Naast het helpen van jongeren in de voorbereiding op hun toekomst, willen we de jeugd helpen leren om te gaan met geld”, stelt Remko Jansen, directeur bedrijven bij Rabobank Leiden, Leiderdorp en Oegstgeest. “En via onze werkgroep Onderwijs denken wij mee over en ondersteunen wij initiatieven om wetenschappelijk onderwijs onder jongeren te stimuleren. Wat natuurlijk weer gunstig is voor de sector Bioscience. Uitdagingen genoeg dus.” Rabobank Leiden, Leiderdorp en Oegstgeest Schipholweg 105 2316 XC Leiden T 071 - 565 93 00 E [email protected] I www.rabobank.nl/ leiden-leiderdorp-oegstgeest LEIDEN INTOBUSINESS 15

REPORTAGE

BV LEIDEN: VOLOP IN BEWEGING

De BV Leiden heeft de laatste maanden weer diverse mooie evenementen georganiseerd, op deze pagina een verslag.

Zomer-Business-BBQ De derde Zomer-Business-BBQ van BV Leiden was ook dit keer weer een groot succes: mooi weer, lekker eten en een goede opkomst. Wederom was men te gast bij Biercafé Olivier aan de Hooigracht, die de BBQ mede mogelijk maakte. Ruim 120 ondernemers vanuit de Leidse regio kwamen een vorkje mee prikken in de mooie binnentuin van Olivier. Na een kort welkom door het bestuur van BV Leiden werden de BBQ’s aangestoken en kon er door iedereen gezellig worden gegeten en gedronken. BV Leiden mocht bij deze bijeenkomst weer een aantal nieuwe leden verwelkomen en er werden voldoende visitekaartjes uitgewisseld om het netwerk te vergroten.

Hans van Breukelen bij Holiday Inn Op maandag 9 september jl. is het netwerkseizoen weer geopend. Voor de derde keer op rij gebeurde dit op een bijeenkomst met een spreker. Holiday Inn had alles prima verzorgd en had met Hans van Breukelen een prima spreker in huis. Hij wist de vele aanwezigen te vertellen op welke wijze je beter gaat presteren en hoe je ervoor kunt zorgen dat een ander dat ook doet. De combinatie tussen sport en ondernemerschap blijft het kennelijk goed doen want ook dit jaar (net als in 2011 met Marc Lammers) wist Hans van Breukelen de hele zaal mee te krijgen in zijn verhaal. Ook de borrel na afloop werd goed bezocht en ging wegens succes wat langer door dan gepland.

Rob Mantel watersportdag Werd de Rob Mantel watersportdag in de zomer afgeblazen omdat het koud was en er slecht weer en regen was voorspeld, bleef 24 september jl. de wind liggen! Het moet niet gekker worden. Maar niet getreurd. Zo’n zestig Leidse ondernemers kwamen bijeen bij het startpunt (Geelkerken Linskens advocaten) om onder het genot van een heerlijk kopje koffie zich voor te bereiden op dé puzzeltocht te water. 4 november Uno momento d’ADO De sloepen voeren achter elkaar aan de 1 december BV Leiden Sinterklaas Leidse binnenwateren binnen om de stad 12 december Kerstevenement met eens van een andere kant te bekijken. bekendmaking Het weer zat deze keer meer dan mee, Machtigste Leidenaar wat alle aanwezigen het gevoel van een perfecte zomerafsluiting gaf. Aansluitend Voor meer informatie en kon iedereen genieten van een heerlijke inschrijving: www.bvleiden.nl BBQ bij Brasserie het Vennemeer.

BV LEIDEN AGENDA

LEIDEN INTOBUSINESS 16

REPORTAGE Applicatie van In/Ident levert transparantie in de zorgkosten

ZorgSom lost probleem voor tandartsen op In/Ident is een systeem- en netwerkbeheerder voor het midden- en klein bedrijf. Het Leidse bedrijf van Edgar van der Geest bestaat nu zeven jaar en ondersteunt o.a. tandartsenpraktijken. “Wij ontzorgen de ondernemer op het gebied van ICT. We organiseren de hardware en de software op die manier dat we problemen voor proberen te zijn.” De dentale tandartsenbranche is een specialisatie van In/Ident. “Tandartsenpraktijken maken gebruik van bedrijfskritische software. Dat is een niche markt, daar moet je echt wel wat vanaf weten.” TEKST MARTIN HOEKSTRA l FOTOGRAFIE JOHN BRUSSEL

Van der Geest schat in dat zo’n 70 procent van zijn klantenbestand uit tandartsenpraktijken bestaat. Er was voorheen geen bedrijf dat zich specifiek op deze markt had gericht. “Wij treden op als intermediair tussen de klanten en hun softwarepakketten. En proberen dat in duidelijke taal uit te leggen. Ik vertaal de wensen van de klant naar de technische staf en zij kunnen dit dan uitrollen. Zo vormen we een mooi team.” Tijdens een evaluatiegesprek met Ben Odenkirchen, die een tandartsenpraktijk aan de Zoeterwoudsesingel in Leiden heeft, kwam naar voren dat Odenkirchen al jaren tegen een probleem aanloopt. Als hij een begroting maakt voor een tandheelkundige ingreep, volgt steevast de vraag wat dit dan gaat kosten en wat er vergoed wordt. Odenkirchen kan zelf zien waar de patiënt verzekerd is, maar niet of er nog aanvullende trappen of modules zijn en wat er al geconsumeerd is van het jaarbudget. Webbased product Van der Geest zag hierin een uitdaging en heeft een webbased product ontwikkeld onder de naam ZorgSom. Eind september is het product gelanceerd. Tandartsenpraktijken kunnen hun bestaande pakketten koppelen aan ZorgSom. In één oogopslag kan een tandarts dan zien waar zijn patiënt verzekerd is, voor hoeveel, welk deel van het jaarbudget al geconsumeerd is en waaraan. “Vroeger werd een begroting uitgeprint en nam de klant die mee naar

Ben Odenkirchen (l) en Edgar van der Geest huis om zelf te informeren wat er vergoed zou worden. Soms bleef zo’n begroting gewoon op tafel liggen en gebeurde er niets”, weet Van der Geest. ZorgSom zorgt voor transparantie die er nu nog niet is. De begroting wordt in de applicatie ingevoerd en vervolgens wordt met één druk op de knop alles overzichtelijk getoond. Het is meteen duidelijk wat de zorgverzekeraar vergoedt. “Patiënten kunnen sneller beslissen of zij wel of niet tot een behandeling overgaan. En ze worden niet meer naderhand verrast door eventuele eigen kosten.” Het komt geregeld voor dat een behandeling meer geld gaat kosten dan het budget toelaat. In sommige gevallen wordt zo’n ingreep doorgeschoven naar een volgend kalenderjaar.

Andere zorgtakken De tandartsenbranche is zeer te spreken over het product dat vanuit een tandarts met 25 jaar ervaring, gecombineerd met een ICTpartner als In/Ident, is ontwikkeld. “De beste ideeën komen vaak vanaf de werkvloer. We gaan het zeker beschikbaar maken voor andere zorgtakken, zoals fysiotherapie. Daarom hebben we ook gekozen voor een transparante naam: ZorgSom.” Meer informatie over ZorgSom is te vinden op www.zorgsom.nl In/Ident Flevoweg 9M, 2318 BZ Leiden T 071 - 707 81 70 E [email protected] I www.inident.nl LEIDEN INTOBUSINESS 17

- advertentie -

Leiden / AmphorAweG 12 / Tel: (071) – 576 30 00 / www.boonekamp.nL

✓ Uw partner voor horeca, sportverenigingen, (bedrijfs)kantines en evenementen. ✓ Uitgebreid assortiment. ✓ Advies en ondersteuning. ✓ Goede en snelle service.

13103/1_Boonekamp_AdvLeiden.indd 1

11-03-13 08:52

U wilt de dag toch zeker fris beginnen?

Admiraal Banckertweg 30, 2315 SR, Leiden Tel: 071 5232308 - Fax: 071 5234574 [email protected] - www.oerle-nettpro.nl

FEUILLETON

All Class neemt proeverij in gebruik! ‘Zien en proeven is geloven’ Nieuw naam en uitstraling staat voor ‘kitchen’, ‘art’ en ‘events’ All Class Catering staat vanaf nu te boek als All Class. Een kortere naam, die weergeeft dat het familiebedrijf op een hoger professioneel plan wil acteren. En bij een nieuwe naam hoort natuurlijk ook een nieuw logo. Niet alleen de naam is veranderd. Ook de vestiging van All Class in Zoeterwoude heeft een ware metamorfose ondergaan. Wie er nu binnenstapt, wordt ontvangen in een buitengewoon sfeervolle ruimte die wordt ingezet voor proeverijen. Wie een evenement tot in de puntjes verzorgd wil hebben, moet overtuigd zijn dat All Class het juiste adres is. “Gasten nodigen wij hier uit. We serveren wat wij op hun feest gaan presenteren”, zegt Rob Reizevoort, eigenaar van All Class. “Want zien en proeven is geloven.” Groot scherm Een groot scherm laat live beelden zien uit de keuken en ondertussen kunnen de gasten de wijnen proeven die bij de gerechten horen. De gerechten worden als proeverij opgediend. “We kunnen het allemaal mooi vertellen, maar laat onze gasten het zelf beoordelen. Met het proeflokaal willen we onze opdrachtgevers de sfeer en ambiance meegeven welke we op locatie kunnen creëren. Het mooie is dat ons bedrijf een open boek is. Het proeflokaal maakt dat nog eens extra duidelijk.” Een heel goed team Rob is trots op de wijze waarop zijn bedrijf in de markt opereert. Jarenlang was hij het gezicht van het bedrijf, maar sinds kort trekt hij zich steeds vaker terug in de keuken, waar zijn passie ligt. Zoon Niels en dochter Daniëlle nemen hem steeds meer werk aan

de voorkant uit handen. Niels is het commerciële en Daniëlle het creatieve brein. Rob is trots, maar dat zijn Niels en Daniëlle ook. Niels zegt: “All Class heeft een naam hoog te houden in de markt. Mijn vader is daar verantwoordelijk voor. Maar tijden veranderen, en wij willen graag mee veranderen. Het proeflokaal is een belangrijk voorbeeld daarvan. Echter, we hebben die veranderingen ook op andere vlakken doorgetrokken.” Trendy en hip Daniëlle zegt: “All Class Catering is, zoals de naam al zegt, een cateraar. Echter, wij willen nu meer zijn dan dat. Daarom wordt de naam aangepast in All Class. Dat staat voor kitchen, art en events. All Class wil naast de vertrouwde opdrachtgevers een nieuwe doelgroep aanspreken. Door trendy en hip te zijn en een hoog service en kwaliteitsniveau te bieden, kunnen wij dat bewerkstelligen.” Niels vervolgt: “Wij willen de opdrachtgever een gevoel meegeven, vandaar de inzet van ons proeflokaal.” Daniëlle: “En dat gaat verder dan alleen eten en drinken. De styling is ook super belangrijk. Immers, dit bepaalt in belangrijke mate mede de sfeer.”

All Class Europaweg 1C, 2381 GR Zoeterwoude T 071 - 514 33 30 E [email protected] I www.allclasscatering.nl www.facebook.com/allclasscatering @allclcatering LEIDEN INTOBUSINESS 19

REPORTAGE

Van der Valk Hotel Leiden is klaar voor de toekomst

Frans Schohaus

‘Alle kamers liggen er weer fris bij’ Normaal gesproken renoveert Frans Schohaus, general manager van Van der Valk Hotel Leiden, alle tachtig hotelkamers eens in de zeven, acht jaar. Door alle ontwikkelingen in het Leidse hotellandschap van de afgelopen twee jaar heeft Schohaus de renovatie dit keer naar voren gehaald. “Als er in de regio nieuwe hotels en meer hotelkamers komen, moeten wij laten zien dat we het met Van der Valk nog steeds goed doen.” TEKST MARTIN HOEKSTRA l FOTOGRAFIE JOHN BRUSSEL EN HOTEL LEIDEN

LEIDEN INTOBUSINESS 20

In de eerste helft van dit jaar ging Schohaus er flink tegenaan. Een half jaar lang stonden er de nodige containers voor de deur. “Mensen die langskwamen, vroegen zich af wat we aan het doen waren, want van de buitenkant kon je niet zien wat er binnen gebeurde.” Airconditioning Airconditioning op de kamer was vroeger een luxe, tegenwoordig is dat de standaard. “Al onze kamers beschikken nu over airconditioning.” Daarnaast zijn de kamers voorzien van nieuwe, frisse kleuren, nieuw meubilair en nieuwe gordijnen. “Iedereen denkt vaak dat ik alles in m’n eentje doe, maar dat is niet zo. Mijn vrouw Ingrid is verantwoordelijk voor de inrichting. Samen met onze tachtig medewerkers vormen we een goed ingespeeld team. Alle kamers zijn nu weer up-to-date en liggen er fris bij.” Terugkijkend op de eerste negen maanden van dit jaar, concludeert Schohaus dat het vooral in het voorjaar lastig was. Het waren rustige maanden, enerzijds omdat er verbouwd werd in het hotel en je daardoor telkens dertig kamers miste, aan de andere kant werkte het weer ook niet bepaald mee. Net voor de zomer waren de werkzaamheden gereed. Een goede timing, want de zomer bracht fantastisch weer. “We hebben een hele goede zomer gehad”, stelt Schohaus. “Zeker in de zomermaanden hebben we een unieke locatie met dat terras aan het water. We zijn het enige hotel in Leiden met balkons. Er is in Leiden geen ander hotel waar je zo lekker buiten op een mooi terras kunt zitten. Je merkt ook dat mensen, als ze eenmaal hier zijn, niet zo nodig weg moeten, maar juist een nachtje bijboeken. Ze gaan op het terras zitten en bootjes kijken of maken

gebruik van onze watertaxiservice.” In de vakantieperiode en het weekend trekt Van der Valk Hotel Leiden vooral toeristen die een paar dagen blijven om de stad te verkennen. “Met Van der Valk hebben we natuurlijk een bekende naam. Als mensen iets in de buurt van Leiden zoeken en het zijn trouwe gasten van Van der Valk, dan komen ze al snel bij ons hotel uit.” Economische spin-off Buiten deze periodes om is Van der Valk Hotel Leiden een prima locatie voor zakelijke gasten. “Op dit moment is er een goed congres in de Stadsgehoorzaal. Daar komen negenhonderd mensen op af. Dan merk je gelijk dat de hotels in Leiden het opeens goed doen.” Schohaus waardeert het dat Leiden Marketing zich steeds meer gaat richten op het halen van congressen naar Leiden. “Een congres trekt mensen van buiten. Dat is voor de hele stad goed. De economische spin-off van een congres is heel groot.” Wat in de ogen van Schohaus nog ontbreekt, is een echt goede congreslocatie. Kennis en cultuur zijn de pijlers waar een stad als Leiden op rust. “Daar hoort gewoon een goed congrescentrum bij. Al die hoogleraren op de universiteit moeten eens in de zoveel tijd een congres organiseren. Dit kunnen ze nooit in de eigen stad realiseren, ze moeten altijd ergens anders heen.” Natuurlijk biedt Van der Valk Hotel Leiden ook voldoende faciliteiten voor zakelijke bijeenkomsten. Het hotel beschikt over vijf multifunctionele zalen en vijf luxe board rooms. Alle zalen beschikken over kwalitatief goede beamers, schermen en geluidsinstallaties. “Je plugt het in en het werkt”, zegt Schohaus. “Bijna niemand heeft het nog, maar over een paar

jaar is High Definition Multimedia Interface (HDMI) de standaard. Die beamers kunnen dat nog niet aan, maar als ik deze ga vervangen, ga ik gelijk voor HDMI. Daar gaan we in investeren.” Glasvezel Tegelijk met het aanpassen van het hotel, heeft Schohaus in alle zalen en het hotel nieuw WiFi aangelegd. Binnenkort beschikt Van der Valk Hotel Leiden ook over glasvezel. Dat zorgt voor razendsnel internet voor iedereen én gratis. “Tussen nu en een paar jaar heeft iedereen minimaal drie mobiele devices in z’n zak”, geeft Schohaus aan. “Als in het restaurant plaats is voor 180 mensen, dan moet je het netwerk zodanig inrichten dat iedereen tegelijkertijd met drie mobiele devices van je mobiele netwerk gebruik kan maken. Dat geldt vooral voor de vergaderzalen. Zo hebben we het dan ook ingericht.” In 1989 is het hotel gebouwd. Dat werd toen gewaardeerd met drie sterren. Rond 1996 is Van der Valk Hotel Leiden naar vier sterren gegaan. Tegenwoordig spreekt Van der Valk van vier sterren plus. “Dat is nog geen officiële classificatie, maar ten opzichte van vier sterren hotels heeft Van der Valk er nog een schepje bovenop gedaan. Het gaat er mij om dat Van der Valk Hotel Leiden weer de beste kamers van Leiden heeft. Wij hebben onze eigen standaard en die ligt heel erg hoog. Daarom is een upgrade van de hotelkamers eens in de zoveel jaar gewoon nodig.” Van der Valk Hotel Leiden Haagse Schouwweg 14 2332 KG Leiden T 071 - 573 17 31 E [email protected] I www.hotelleiden.nl

LEIDEN INTOBUSINESS 21

NU MET LAADPUNT THUIS EN OP HET WERK.*

De elektrische

AMPERA

5 JAAR LANG 0% BIJTELLING. DIRECT UIT VOORRAAD LEVERBAAR. Motorhuis biedt de Ampera wel heel voordelig aan. Koopt u voor 31 december een nieuwe Opel Ampera, dan rijdt u 5 jaar lang tegen 0% bijtelling en profiteert u van onderstaande voordelen: • • • • • •

direct uit voorraad leverbaar geen wegenbelasting 5 jaar gratis verzekering of financiering tegen 2,99% rente laadpunt voor thuis en op het werk alle opties af-fabriek gratis door fiscale voordelen (KIA, MIA en VAMIL) vanaf € 15.914,-

zakelijk.motorhuis.nl Tel. 0172 - 24 53 52 Gemiddeld brandstofverbruik en CO2-uitstoot: liter/100 km: 1,2; kms/liter: 83,33; en/of kwh/100 16,9; CO2 gr/km 27.

Er is een Opel Ampera vanaf € 48.295,- of lease vanaf € 749,- per maand. Prijs incl. BTW/BPM, excl. kosten rijklaar maken. *De Ampera Love to Load actie is geldig op nieuwe orders t/m 31 december 2013 met een uiterlijke kentekenregistratiedatum van 31 december 2013. Kijk voor de complete actie- en verkoopvoorwaarden op www.opel.nl.

COLUMN

In tijden van oplopende werkloosheid lijkt de zoektocht naar vacatures tot wanhoop te leiden. Toch vinden nog steeds velen, vaak onder professionele begeleiding, een baan. Wat maakt de één nou succesvoller dan de ander?

Uiteraard zit niemand te wachten op een dreigend ontslag. De angst een sociaal plan te moeten lezen levert voor het hele gezin slapeloze nachten op. En een goede vriend informeerde bij me of afspiegelen in hun reorganisatie ook voor hem op 56-jarige leeftijd consequenties kon hebben. En als je je baan dan verliest, ben je één van de vele honderdduizenden zonder werk. Het aantal vacatures is een factor vijf lager zo is de algemene beleving. Een passende advertentie lijkt eenvoudig gevonden. En daar ben je dan samen met honderden andere sollicitanten. Je krijgt nog maar net een ontvangstbriefje. Ze lijken niet eens verder te kijken dan hun neus lang is. Wel, tijd om de eigen neus te laten zien, denk ik dan. Via een foto op je CV? Ja, bijvoorbeeld. Maar beter is het om de schroom om op mensen toe te stappen achter je te laten.

Werkzoekend? Focus op netwerken!

De echte jobcrafter of loopbaanbewust persoon is al jaren bezig zijn netwerk op te bouwen en in stand te houden. Op een directe wijze door regelmatig het gezicht te laten zien, ook rondneuzen op digitale netwerken kan geen kwaad. Angst voor Facebook en ook LinkedIn is alom aanwezig. Maar mijn ervaring is dat een succesvolle sollicitant met plezier terugkijkt op de ondernomen digitale activiteiten. En dit is niet het op Facebook delen van een jolige feestpartij, het doelpunt van zoonlief, de eerste stapjes van de schattige kleindochter of de zelfgeschilderde keukenkastdeurtjes. Digitaal netwerken geniet zakelijk gezien de voorkeur op LinkedIn. Al bijna vier miljoen landgenoten delen hierop hun persoonsgegevens en werkervaring. Zij zijn vrijwel allen verbonden aan een organisatie (met mogelijk vacatures!). Zij zijn bovendien verbonden met elkaar. Dit zijn kansen te over om de verbinding te zoeken, om te netwerken. Zo kunt u netwerken veilig en onzichtbaar vanachter het scherm. Hoewel onzichtbaar? Plaats uw foto, laat u zien!

TEKST JAN BUITENDIJK FOTOGRAFIE JOHN BRUSSEL JAN IS REGIODIRECTEUR HAAGLANDEN RIJNSTREEK FOCUS | MENS-WERK-ORGANISATIE

Spannender wordt het netwerken in lijfelijke zin. Mensen opzoeken, vrienden van vrienden leren kennen, oud-collega’s van oud-collega’s benaderen. En zoals ik netwerken vaak omschrijf, u zult heel veel koffie gaan drinken. Het is eenvoudiger dan u denkt. Het zijn niet louter de businessborrels of ondernemersclubs waar u dit doet. Netwerken begint met het regelen van een een-op-een-contact. Vragen, antwoorden, interesse tonen als ook halen en brengen van interessante en persoonlijke zaken. Meer dan 70% van de vacatures wordt op dit moment via netwerken ingevuld. Gewoon door mensen die mensen opzoeken. Ik ontmoet u dan ook graag! Jan Buitendijk

REAGEREN? [email protected] TWITTER: JANBTNDK LEIDEN INTOBUSINESS 23

9 HOLES, 9 VRAGEN

Ron Hogenboom:

‘Bedrijven die Duurzaam Ondernemen

hebben

een voorsprong’

TEKST AUGIE JONG A TAI l FOTOGRAFIE JOHN BRUSSEL

Wat is je handicap met golf? Maar waarschijnlijk interessanter: wat is je handicap buiten de golfbaan? “Ik speel nu zeven jaar en heb handicap 27.4. Ik speel de laatste tijd gelukkig meer dan de eerste jaren. Eens in de twee weken speel ik wel hier in Warmond, op de Haarlemmermeersche of op Bentwoud.” LEIDEN INTOBUSINESS 24

Ron vervolgt: “Buiten de golfbaan is mijn handicap dat ik graag alles onder controle wil hebben, en ik leg mijzelf daarom wel eens teveel druk op. Daarnaast zou ik naar anderen wel wat directer willen zijn. Ik houd er niet van mensen te kwetsen en ben daarom soms voorzichtig in mijn bewoordingen, maar dat schept niet altijd duidelijkheid.”

Er is de laatste jaren veel veranderd in accountancyland, zowel op het gebied van regelgeving als ook de vraag van de klant. Hoe gaat Grant Thornton daarmee om? “Onze dienstverlening, zowel accountancy, fiscaliteit als advisering, is helder verdeeld in servicelines, zeg maar specialismen. Wij

Golfprofessional Augie Jong a Tai van golfschool Swingline spreekt in ieder magazine met ondernemende en bekende mensen uit de regio gedurende een partijtje golf op de baan van golfclub Kagerzoom: negen holes, negen vragen. Gesprekken die een andere kijk geven op ondernemerschap. Of een unieke gelegenheid om persoonlijke drijfveren van mensen te doorgronden. In deze Herfst editie gaan we de baan in met Ron Hogenboom, partner bij Grant Thornton Accountants en Adviseurs. Ron is een rustige en bescheiden persoonlijkheid die al jaren in het Leidse rondloopt. Het weer is prima op deze herfstdag en de baan ligt er dan ook prima bij, ingrediënten voor een heerlijk rondje golf.

Wordt het MKB nu beter van al die regelgeving? “Uiteindelijk wel. De verscherping is natuurlijk ontstaan op macroniveau, na het Enron schandaal. De kwaliteit en het gevoel voor integriteit is daarna branchebreed toegenomen wat voor het MKB leidt tot betere advisering. De gepresenteerde cijfers moeten kloppen, hierdoor worden betere beslissingen door banken, adviseurs maar natuurlijk ook door de ondernemer zelf genomen. Er wordt beter nagedacht alvorens een beslissing wordt genomen.” Het thema van dit magazine is Finance in combinatie met Duurzaam Ondernemen. Hoe is jouw beeld van bedrijven die duurzaamheid hoog in het vaandel hebben staan? “Bedrijven die Duurzaam Ondernemen

hebben vaak de middelen en daarmee ook een voorsprong ten opzichte van bedrijven die daar nog minder mee bezig zijn. Er zijn diverse specifieke regelingen, bijvoorbeeld stimuleringsfondsen op het gebied van energie of de innovatiebox, waar deze ondernemingen gebruik van maken. Dat is slim ondernemen maar het is eveneens goed voor hun PR richting klanten en medewerkers. Bovendien werkt het positief richting financiers wanneer het verhaal goed gefundeerd is.” Hoe zou jij jezelf omschrijven als leidinggevende? “Ik geef nu ruim twaalf jaar met veel plezier leiding aan het kantoor in Leiden en ik doe dat vooral op een coachende manier. Omdat ik zelf ook volop werkzaam ben in de praktijk, werk ik veel samen met mijn team. Ik ben daarom niet zwaar sturend en blijf

hebben erkend dat je als adviseur niet alles zelf kan doen, en hebben goed geanalyseerd waar onze kracht ligt en wat onze klanten van ons verwachten. Dit betekent dat ik mijzelf op bepaalde gebieden beperkt heb, maar dat de dienstverlening op een veel hoger niveau is gekomen. We hebben allemaal ons specialisme, zo ben ik gespecialiseerd in MKB advies.” LEIDEN INTOBUSINESS 25

naar compromissen zoeken. Medewerkers krijgen van mij veel vertrouwen en zelfstandigheid en ik laat hen in het algemeen zelf ontdekken wat het beste werkt.” Hoe zie jij ondernemend Leiden, zijn er grote verschillen met pakweg 10-15 jaar geleden? “Ik zie zeker verschillen in opvatting, er is meer het bewustzijn dat we het samen moeten doen. Het beleid van de Gemeente Leiden is niet altijd stimulerend geweest maar er zijn de laatste jaren zeker wel stappen gemaakt zoals bijvoorbeeld de introductie van Het Ondernemersfonds. Wat ik in Leiden wel mis zijn een paar grote MKB bedrijven die de kar trekken, die voortrekkers zijn in omliggende gemeenten toch meer zichtbaar. Het Bioscience park is natuurlijk mooi maar er is helaas nog steeds weinig interactie met de rest van ondernemend Leiden.” Waar kan jij intens van genieten? “Het klinkt misschien afgezaagd maar ik geniet enorm van mijn gezin, ben een echte familieman al ben ik niet altijd op tijd thuis om het vlees te snijden. Ik ben gelukkig getrouwd en heb een zoon van 19 jaar en twee dochters van 23 en 24 jaar oud. Erg leuk om met z’n allen naar ZZ Leiden te gaan bijvoorbeeld. Het is verder fantastisch om te zien hoe zij bezig zijn hun eigen doelen te bereiken en hun eigen toekomst te creëren. Dat geeft echt voldoening. Daarnaast hou ik ervan om heerlijk te gaan golfen en in de zomer in de tuin bezig te zijn.”

Mocht je nu één ding mogen veranderen/aanpakken in Leiden. Wat zou jij dan anders willen zien? “Wat naar mijn mening echt veel beter kan in Leiden is de manier hoe er met sport wordt omgegaan, er is weinig visie in te ontdekken…. De voorzieningen zijn matig en dat is niet goed voor de jeugd. Kijk wat Zorg en Zekerheid Leiden Basketball allemaal gepresteerd heeft en in zo’n korte tijd al voor Leiden betekent. En de gemeente doet daar veel te weinig mee. Sportondersteuning is goed voor de inwoners en de bedrijven in de regio en een investering in bewegen krijg je dubbel

en dwars terugbetaald in minder kosten in de gezondheidszorg in de toekomst.” Wat weten wij nog niet van jou wat zeker de moeite van het vermelden waard is? Verras ons! “Mijn vrouw en ik zijn de laatste jaren van klassiek en modern ballet gaan houden door onze zoon. Hij is op zeer jonge leeftijd naar het conservatorium gegaan en heeft ook al twee jaar in België gestudeerd. Wij zijn door hem met dansen in contact gekomen, dat heeft voor ons een totaal nieuwe wereld gebracht en dat is een leuke verrijking.”

DE BEST VERZORGDE GOLFOPLEIDINGEN • Beginners • Gevorderden • Handicappers • Verschillende golfcursussen •

BEDRIJFS GOLFCURSUSSEN OP MAAT Swingline golfschool werkt alleen met gediplomeerde PGA professionals

Gevestigd in Warmond, Voorschoten, Wassenaar, Oegstgeest

LEIDEN INTOBUSINESS 26

Swingline golfschool Veerpolder 20 - 2361 KV Warmond Voor meer informatie tel.: 071 - 301 11 32 e-mail: [email protected] - website: www.swingline.nl

REPORTAGE

Culinaire borrel

Villa HBK

HBK Belastingadviseurs & Accountants heeft een naam hoog te houden als het om netwerkbijeenkomsten gaat. Deze zomer werd onder de vaste noemer ‘Villa HBK’ een netwerkborrel georganiseerd op het festivalterrein van Leiden Culinair. Meer dan honderd relaties werden daar, in de bestuurskeuken, getrakteerd op een drankje en diverse culinaire hoogstandjes. De gasten roemden de ambiance en natuurlijk de versnaperingen. Kwaliteit met een hoofdletter K, zoals een van de genodigden zei. Bij de’ Villa HBK’ netwerkborrel haken inmiddels ook andere bedrijven aan. Zo nodigde het Leidse organisatiebureau Kwik haar gasten daar uit en werden er tussen de wederzijdse genodigden nieuwe contacten gelegd.  

LEIDEN INTOBUSINESS 27

REPORTAGE

Richard Jongejan

Volvo fier aan kop als het gaat om duurzaamheid

COMPROMISLOOS Richard Jongejan, vestigingsmanager van Svala Auto Leiderdorp, draagt het merk ‘Volvo’ met trots uit. Daar heeft hij dan ook alle redenen voor. Op dit moment loopt zijn automerk voorop als het gaat om duurzame technologie. Met de Volvo V60 D6 Plug-In Hybrid en de Volvo V40 D2 met 14% bijtelling maakt Svala Auto goede sier. Ze geven het bedrijf, dat acht Volvo vestigingen heeft, een goede (welkome) boost. TEKST MARTIN HOEKSTRA l FOTOGRAFIE JOHN BRUSSEL

■ Is duurzaamheid momenteel

dé kracht van Volvo? “Volvo is compromisloos”, stelt Richard. “Volvo bewijst dat duurzaamheid op alle fronten aantrekkelijk kan zijn en dat je daarvoor niets hoeft in te leveren. Op dit moment is er geen enkel ander merk in LEIDEN INTOBUSINESS 28

de wereld dat qua ‘groene’ technologie zo vooruitstrevend is. Dus ja, dat kun je gerust stellen.” ■ Je hebt het over ‘alle fronten’.

Welke zijn dat? “We leven in een fiscaal gedreven markt.

Met andere woorden: duurzaamheid verkoopt, maar dan moet het wel financieel gunstig zijn. Daar kunnen we geen invloed op uitoefenen, dat doet onze overheid wel. Maar alleen het financiële plaatje is niet voldoende. Het oog wil ook wat, de rijprestaties moeten subliem zijn

‘Het is anno 2013 hip om bij Volvo te werken’ en de auto’s moeten beschikken over de laatste snufjes. De V40, V60 en onze XC60 voldoen daar op dit moment aan. En alle nieuw te lanceren modellen van Volvo zullen daar ook aan voldoen.” ■ Volvo liep vijf jaar terug achter

op andere merken uit haar segment. Nu loopt het merk voorop. Hoe heeft Volvo dat voor elkaar gekregen? “Met vereende krachten en de nodige investeringen. Volvo was het merk van de zware motoren en de CO2-uitstoot die daarbij hoort. In Zweden zag men tijdig in dat we het hiermee op de lange termijn niet gingen redden. En dus ging het roer rücksichtslos om. De ambitie die werd uitgesproken was: niet alleen meegaan met andere merken, maar deze ook overtreffen. Dat is gelukt.” Richard vervolgt: “Op dit moment combineren onze hybrideauto’s zuinigheid en kostenbesparing met de allerbeste prestaties. Het is betaalbare hightech. Een auto met 285 pk met een minimale CO2-uitstoot is nu heel normaal bij Volvo. Tussen de 1,5 en 2,5 liter brandstof per honderd kilometer is dat ook. Tegelijkertijd is Volvo daarmee uniek in de wereld. Dat heeft zijn weerslag op de verkoopcijfers. Onze modellen worden op dit moment,

ondanks of misschien juist omdat het crisis is, heel goed verkocht.” ■ Geldt dat alleen voor auto’s die

zakelijk gereden worden? “Nee, zowel voor zakelijke als particuliere rijders zijn onze hybridemodellen interessant. Een laadpaal is ook voor particuliere rijders haalbare kaart. En anders is er in de buurt altijd een laadpaal te vinden. Binnen een paar uur is de accu weer opgeladen.” ■ Volvo heeft geïnvesteerd en dat

werpt nu zijn vruchten af. In hoeverre investeert Svala Auto mee? “De verkoopcijfers leveren op dit moment winst op, maar die winst laten wij grotendeels terugvloeien in onze eigen toekomstige duurzaamheid. Wij zijn officieel ERKEND DUURZAAM gecertificeerd. Denk hierbij aan de geavanceerde apparatuur in onze werkplaatsen, aan het energieverbruik in onze panden, aan het opvangen van schadelijk vloeistoffen en aan sponsoring, de maatschappij om ons heen dus. En bovenal investeren wij in mensen. Wij leiden hier autotechnici op in duurzaamheid.” ■ Hoe blijf je koploper?

“Door uit te gaan van je eigen kracht. Volvo laat zich leiden door de klant. Nieuwe

modellen zijn gemaakt in de wetenschap dat die gewenst zijn door de klant. Als wij een nieuw model lanceren, dan is dat niet de dikste uitvoering, maar het model dat voor zoveel mogelijk mensen haalbaar is. Bovendien wordt er niet aan de prijzen gesleuteld. Neem bijvoorbeeld de V60 Plug-in Hybride. De prijs van dit model blijft gehandhaafd in 2014. Een prijsverhoging is ondenkbaar; een prijsverlaging is dat niet. Wat ook zeer prettig is is dat de S60/V60/V70 en S80 in 2014 verkrijgbaar zijn met 20% bijtelling!” ■ Is het nu extra leuk om bij

Svala Auto te werken? Richard lacht en zegt: “Absoluut! Het is anno 2013 hip om bij Volvo te werken. Dat merk ik aan de reacties van onze medewerkers. Ze werken met het nieuwste van het nieuwste en weten dat de toekomst wat dat betreft veel moois heeft te bieden. Want nogmaals, deze duurzame lijn wordt doorgevoerd op alle modellen die nog komen gaan.” Svala Auto Leiderdorp Rietschans 70 2352 BB Leiderdorp T 071 - 581 09 50 E [email protected] I www.svalaauto.nl LEIDEN INTOBUSINESS 29

REPORTAGE Eureka! De sociale ondernemerswedstrijd van Leiden

Uitnodiging aan ondernemers met een goed plan DZB Leiden heeft onder de noemer Eureka het startsein gegeven voor een ondernemerswedstrijd. Ondernemers en mensen met creatieve ideeën kunnen een bedrijfsplan indienen. Een vakkundige jury zal een aantal inzenders nomineren voor de finale op 27 november, die bij DZB plaatsvindt.

TEKST MARTIN HOEKSTRA l FOTOGRAFIE DZB LEIDEN

Ondernemen met een hart? Win een bedrijfsstart!

LEIDEN INTOBUSINESS 30

Voor de winnaar ligt niet alleen een prijs van 30.000 euro klaar, DZB Leiden zal zich ook op het gebied van huisvesting en mankracht inzetten om te helpen het winnende idee te realiseren. “Wij bieden de winnaars een prijzenpot van 30.000 euro, maar stellen tegelijk de voorwaarde dat men mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt aan werk helpt”, stelt Bas van Drooge, directeur van DZB Leiden. Veel ondernemers kennen DZB Leiden wel van naam, maar hebben eigenlijk geen idee wat DZB Leiden nu precies voor hun bedrijf kan betekenen. Dat is wat Jan-Bart Heijne, senior accountmanager Re-integratie Leiden, geregeld merkt. “Het beste beeld van die mogelijkheden krijgen ondernemers door van andere ondernemers te horen wat er mogelijk is.

De wedstrijd is een uitnodiging om met ons samen te werken en voor de bezoekers om te zien wat voor voordeel de samenwerking biedt.” Inspirerende voorbeelden Heijne kan zo een paar voorbeelden noemen van ondernemers die een succesvolle samenwerking met DZB Leiden hebben, waaronder een ondernemer die behangdecoratie levert aan gespecialiseerde woonwinkels. “Deze onderneming heeft een fantastisch idee, heeft een smaakvolle website en kent de afzetmarkt. Het handsnijwerk gebeurt door DZB. Onze mensen vinden het geweldig om te doen, de klant waardeert het handgesneden werk en de ondernemer richt zich op het ondernemen. Ik hoop echt dat de voorbeelden op onze website een inspiratiebron zijn om aan deze wedstrijd mee te doen. Bovendien leen je op dit moment bij een bank toch niet zo makkelijk geld.” De ondernemerswedstrijd Eureka is een manier om mensen bekender te maken met de mogelijkheden van DZB Leiden en om met meer ondernemers in contact te komen. Maar voor de deelnemers aan de ondernemerswedstrijd gaat het natuurlijk om het winnen en het realiseren van hun ingediende plan. Ondernemers, en dat mogen ook studenten of starters zijn, hebben tot 27 oktober de tijd om een bedrijfsplan van één of twee A4-tjes in te dienen bij DZB Leiden. Voor 31 oktober krijgen deelnemers bericht of ze doorgaan naar de finale. De finalisten worden op 8 november uitgenodigd om feedback te krijgen van de jury. “Ze hebben dan nog tot de finale op 27 november de tijd om hun bedrijfsplan aan te passen”, aldus Jeroen Mulder, accountmanager Re-integratie Leiden. Sociaal en succesvol Wel zijn er twee voorwaarden aan het bedrijfsplan verbonden. “Het plan moet commercieel levensvatbaar zijn, maar bovenal moet het plan werkgelegenheid opleveren voor onze doelgroep”, stelt Mulder. “Het maakt niet uit of het idee een product is en dat je de productie hier uitbesteedt, of dat je op locatie iets gaat doen en daar mensen van ons bij nodig hebt.” Die sociale paragraaf – het aangeven door ondernemers hoe zij werkzoekenden met een afstand tot de arbeidsmarkt in hun

De jury bestaat uit: René de Geer, directeur en eigenaar van Secrid, een internationaal zeer succesvol nieuw portemonneemerk, geheel geproduceerd in Nederland. De Geer zal letten op onder andere functionaliteit, produceerbaarheid en distributiemogelijkheden. Bas van Drooge, directeur van DZB Leiden, de sociale werkvoorziening en het re-integratiebedrijf van de gemeente Leiden, zal letten op het sociale aspect van de ingediende plannen en de praktische uitvoerbaarheid. Jos Verhoeven, directeur van de Start Foundation, een onafhankelijk maatschappelijke investeerder die kansen en werk wil creëren voor mensen die kwetsbaar zijn op de arbeidsmarkt. Zijn aandacht gaat uit naar de commerciële haalbaarheid en duurzaamheid van de plannen.

plan betrekken - maakt net dat verschil met andere ondernemerswedstrijden. Tijdens de finale, die plaatsvindt bij DZB Leiden en waar alle ondernemers welkom zijn, zal Henkjan Smits als spreekstalmeester optreden. De finalisten krijgen een paar minuten de tijd om hun idee te pitchen. De jury bepaalt nog diezelfde avond wie de winnaar is. Sociale investeerder Start Foundation is een onafhankelijk maatschappelijke investeerder die kansen en werk wil creëren voor mensen die kwetsbaar zijn op de arbeidsmarkt. Start Foundation levert een jurylid die de inzendingen zal beoordelen. Daarnaast is zij bereid een ondernemingsplan te financieren indien dat volgens haar grote toegevoegde waarde heeft in economisch en sociaal opzicht. Dus naast het winnen van een startkapitaal, is er nu ook een investeerder die meekijkt.

Gebruikmaken van mogelijkheden Naast het prijzengeld biedt DZB Leiden ook ondersteuning op het gebied van logistiek. “En misschien zelfs nog in mensen”, zegt Mulder. “Je kunt de ruimte in ons pand benutten”, vult Heijne aan. “Je hoeft niet meteen aan een dik huurcontract vast te zitten. Daarnaast geeft het flexibiliteit om hier te zitten. Als je bedrijf groeit, kun je snel meer mensen inschakelen. Gaat het eens wat minder, dan kunnen ze terug naar ons zonder dat het voor de ondernemer juridische consequenties heeft. Ondernemers kunnen hun plannen tot 27 oktober indienen per mail via [email protected] of via het deelnameformulier op www.eureka-idee.nl. DZB Leiden Le Pooleweg 11, 2314 XT Leiden T 071 - 581 84 96 E [email protected] I www.dzb.nl

Ondernemersplan vanuit het hart? Win een bedrijfsstart! LEIDEN INTOBUSINESS 31

- advertentie -

De Leidsche Makelaar ® Leiden Real Estate Agent

Leiden 071 - 301 62 14 www.deleidschemakelaar.nl

De Haagsche Makelaar ®

Voor al uw vastgoedzaken

The Hague Real Estate Agent

Den Haag 070 - 369 54 28 www.dehaagschemakelaar.nl

• Aan- en verkoopbemiddeling • Aan- en verhuurbemiddeling • Het huisvesten van expats

De Utrechtsche Makelaar ® Utrecht Real Estate Agent

• Financieel beheer

Utrecht 030 - 877 10 43 www.deutrechtschemakelaar.nl

• Technisch beheer • Beleggingen

REMEMBER DECEMBER

Dit is hèt moment om te bedenken wat u uw medewerkers met Kerst of Sinterklaas cadeau wilt doen.

Wij zijn dit jaar Bakker met Ster geworden en ons sterrenteam staat te popelen om hun reputatie te bewijzen door de heerlijkste december traktaties voor u en uw medewerkers te maken. Wat dacht u van

’n echte boter- of chocoladeletter met Sinterklaas… Natuurlijk ook mogelijk met uw logo erop.

Kerstpakketten groot of klein

Wij helpen u het perfecte pakket samen te stellen voor elk budget. Bel of kom langs voor meer informatie en inspiratie. Banketbakkerij Jacobs Nieuwe Rijn 43 — Leiden 071-512 04 84 – www.jacobsbanket.nl

COLUMN En weer belt de uitgever van dit onvolprezen magazine mij. Wanneer hij mijn column mag verwachten? Ik probeer tijd te winnen. Ik wil wachten op dat ene magische moment. De derde dinsdag van September. De presentatie van het nieuwe Belastingplan. Ik zit al jaren in het vak maar ik blijf het spannend vinden. Wat staat erin? Wat kunnen we er mee voor onze cliënten? Natuurlijk er is al het nodige uitgelekt maar ik wil weten wat er staat. Niet dat dat dan waar is want het is nog lang geen 1 januari maar toch!

Op de TV zie ik Willem en Max de Ridderzaal verlaten. Om 15:46 uur mailt een attente collega de link naar alle relevante kamerstukken. Ik druk op print en even later braakt de printer honderden pagina’s papier uit. Het lezen begint “Wij Willem Alexander, bij de gratie Gods, Koning der Nederlanden, Prins van Oranje-Nassau, enz. enz. enz”. Het jaarlijkse ritueel van een fiscalist. De eerste vragen van klanten zijn dan al lang binnen. Die zijn weken geleden al begonnen met speculeren en anticiperen. Of ze die ene auto kunnen bestellen en volgend jaar 0% mogen bijtellen? Bel me op 31 december nog eens dan kan ik je het definitieve antwoord geven zeg ik.

Boven op het nieuws!

Ik begin te lezen. Wat is er nieuw? Waar zitten de gemene dingen? Ik zoek naar de dingen die voor cliënten van belang zijn en die ik nog niet in de krant heb gelezen. Ondertussen weet ik dat het op ons Bureau Vaktechniek nachtwerk gaat worden. Daar buigen de collega’s zich tot in detail over de plannen en worden de voorbereiding getroffen voor de komende lobby en parlementaire behandeling. Daar wordt de informatie voor al onze cliënten samengevat in een handige flyer. Lastig want al snel blijkt dat niet alle onderwerpen uit de Miljoenennota al uitgewerkt zijn in het Belastingplan. De komende weken zullen de printer en ik dus opnieuw aan de slag moeten als ook die plannen aan het papier zijn toevertrouwd.

TEKST EDDY STAAS FOTOGRAFIE JOHN BRUSSEL EDDY STAAS IS PARTNER BIJ BDO BELASTINGADVISEURS

In het Belastingplan 2014 lees ik dat de schenkingsvrijstelling op basis waarvan maximaal belastingvrij € 100.000 mag worden geschonken aan iemand die dat gebruikt voor zijn eigen woning al per 1 oktober 2013 ingaat. Dat heb ik nog niet eerder gelezen! Ik zet het op Twitter voor de followers van @BDOLeiden met het idee dat ik de eerste ben en in de wetenschap dat ik die followers een dienst bewijs. Door nog voor 1 januari te schenken besparen ze niet alleen schenkingsrecht maar ook nog eens box 3 belasting! En nee, niet iedereen heeft zomaar een ton beschikbaar maar minder mag ook hoor! Het afschaffen van de zogenaamde stamrechtvrijstelling springt natuurlijk ook in het oog. Vanaf volgend jaar is het direct afrekenen over de afkoopsom bij ontslag. Met een beetje pech zelfs tegen 68% want ik zie dat de eenmalige crisisheffing van 16% toch minder eenmalig blijkt te zijn. Wie weet houden we daar nog jaren last van. De procedures tegen deze heffing lopen reeds. Wie weet komt er nog gerechtigheid. Nog meer gemene dingen? Ja hoor, zo lees ik dat de verlaging van het tarief waartegen we hypotheekrente mogen gaan aftrekken gaat gelden voor alle aftrekbare kosten van de eigen woning dus ook voor taxatiekosten en afsluitprovisie maar dat het eigen woning forfait (de bijtelling) wel gewoon tegen het volle tarief belast blijft. Ik ben tot het eind van het jaar wel zoet. Bijblijven, bovenop het nieuws. Mijn lot! Eddy Staas Partner bij BDO Belastingadviseurs

REAGEREN? [email protected] OF VIA TWITTER @EDDYSTAAS LEIDEN INTOBUSINESS 33

LEF NIEUWS

Wie volgt GeoRun op?

LEF gaat weer

van start

Henkjan Smits in gesprek met Vicky van der Zee tijdens de finale in de Leidse Schouwburg

Welk bedrijf gaat GeoRun opvolgen als winnaar van LEF? Die vraag wordt in juni 2014 beantwoord als de finale, die in Theater Castellum in Alphen aan den Rijn plaatsvindt, is geweest. Maar de eerste finalist zal 29 oktober 2013 reeds bekend zijn. Dan vindt namelijk bij Move Your Skills (Bètaplein 12-18 in Leiden) de eerste voorronde van het LEF-seizoen 2013/2014 plaats. Move Your Skills is een initiatief van Rabobank Leiden, Leiderdorp en Oegstgeest. Het idee achter het concept is om de studenten van het ROC Leiden kennis te laten maken met het bedrijfsleven. Move Your Skills biedt hun leuke opdrachten en/of een stageplek. De avond begint om 19.00 uur met een ontvangst en natuurlijk koffie of thee. Een half uur later starten de presentaties van de deelnemers. Uitzonderlijk hoog niveau “LEF had afgelopen jaar een uitzonderlijk hoog niveau”, zegt LEF-voorzitter Janbert Heemstra. “En dan denk ik wel eens: kunnen we dat dit jaar wel evenaren? Het antwoord is: we leggen de lat dit seizoen nog hoger. Dat durven we, ja. Immers, wij zijn LEF.” Aan de sponsors zal het evenwel niet liggen. LEF haalde het reclamebureau Van Zessen LEIDEN INTOBUSINESS 34

Klaar binnen als nieuwbakken sponsor. Dit bedrijf gaat naast de nodige gelden ook input leveren voor creatieve uitingen. Want het leveren van creatieve oplossingen op het gebied van marketing en communicatie, dat is waar Van Zessen Klaar, gevestigd in Leiden, in is gespecialiseerd.

BEZOEK LEF OP 29 OKTOBER GRATIS BIJ

MOVE YOUR SKILLS

LEF inspireert LEF biedt een breed netwerk LEF bezoeken is gratis LEF motiveert

REPORTAGE

EEN BEETJE PARIJS IN OEGSTGEEST www.debeukenhof.nl Terweeweg 2-4 2341 CR Oegstgeest T 071 - 517 31 88

Rusten op de lauweren, dat is het restaurateursduo Jacky Weeber en Erwin Rozendal (De Beukenhof, Koetjes en Kalfjes) volkomen vreemd. Op het programma van dit jaar stond de vernieuwing van het boutiquehotel, de restyling van het restaurant, realisatie van Jackie’s bar en de lancering van een business-sociëteit. Zeer recent werd de naam van het vernieuwde restaurant aan de gevel bevestigd: La Société restaurant | bar | lounge. Eigenaar Erwin Rozendal heeft het restaurant veranderd in een laagdrempelig concept, toegankelijk voor een breder publiek en laat zien dat eten en drinken op niveau niet automatisch duur hoeft te zijn. Niet alleen de kaart is veranderd, ook de ambiance en inrichting heeft een metamorfose ondergaan; waarbij Jackie’s

bar in het voorste gedeelte van de zaak een prominentere rol gaat spelen. En voor de gasten die een sigaret of sigaar op zijn tijd kunnen waarderen is de ‘Cigar room’ een welkome afwisseling. Restaurant U bent van harte welkom in het sfeervolle restaurant met zijn warme Parijse tintje voor ontbijt, kleine of uitgebreide lunch, diner of de Franse Tafel.

Bar | Lounge Spreek af voor diner of lunch in de lounge van Jackie’s. Of geniet nog even na met koffie of digestief in de relaxte banken en fauteuils. Op ieder moment van de dag bent u hier welkom voor een drankje, een bite of koffie met zoet. Op woensdag 26 juni, ging officieel de kurk van de champagnefles af: La Société is begonnen met bruisen!

LEIDEN INTOBUSINESS 35

REPORTAGE Leiden Culinair

Verrassende ontmoetingen,

zakelijk perspectief Conform een lange traditie vierde Leiden ook dit jaar de zomer tijdens Leiden Culinair. Het was de 27e keer dat restaurants uit Leiden en omgeving zich presenteerden op dit smaakvolle evenement. De eerlijkheid gebiedt te zeggen dat op basis van de hoeveelheid water en de lage temperaturen de zomer soms ver weg leek. Een prachtige zondagmiddag maakte echter alles goed.

Tevreden gezichten bij de chefs van ’t Fust, Restaurant Kitch&, Italian Bar-Bistro City Hall, Buddhas, ’t Crabbetje, In den Bierbengel, Oloroso, de Branderij, Restaurant Trots, Koetjes & Kalfjes, Eetwinkel Noroc, Brasserie Streeder, Woo Ping, Maciotto en Hotelschool Leiden (ROC). Na de bekendmaking van de juryprijzen was de glimlach helemaal niet meer weg te denken bij winnaar Norbert van Dartel en runners up inTenz en Bistro Le Troubadour. Proeven en ontmoeten Na de positieve reacties van hun relaties in 2012 besloot IT bedrijf SCC Services om zich ook in 2013 als hoofdsponsor aan LEIDEN INTOBUSINESS 36

het festival te verbinden. In de sfeervolle bestuurskeuken bereidden twee chefs heerlijke hapjes in een door Barthen Keuken Design Center en Miele Nederland volledig geoutilleerde keuken. Een perfect moment om in een informele setting met relaties bij te praten, zo ondervonden ook sponsors als Business Platform Schipholweg, Van Oerle Nettpro, Van Diemen, Frame Offices, Van Zessen Klaar, Bouwbedrijf Rijsbergen, Kuijpers & Partners, Kwik, Teekens Karstens en HBK belastingadviseurs & accountants. De borrels op het festival zijn een zeer geschikt moment voor verrassende ontmoetingen met zakelijk perspectief.

Rabobank en Leiden Culinair Samen met de Rabobank bewees Leiden Culinair dat op een evenement als dit het nuttige met het aangename kan worden gecombineerd. Vrijdag overdag werd de bestuurskeuken omgedoopt tot een volwaardige conferentielocatie, waar Rabobank hun Ondernemersdag onder leiding van Humberto Tan organiseerde. Een prettige samenwerking die voor hun gasten zeker naar meer smaakte. Deelnemers en bestuur van Leiden Culinair kijken met genoegen terug op deze 27e editie. In oktober wordt gestart met de voorbereiding van 2014, de datum wordt voor het einde van 2013 bekend gemaakt.

SPONSORS

LEIDEN INTOBUSINESS 37

SPONSORS

LEIDEN INTOBUSINESS 38

SPONSORS

E v e n t s & Re l a t i e m a r k e t i n g

LEIDEN INTOBUSINESS 39

HUREN BIJ MARJOLEIN, ZO KAN HET OOK. Bij ons kan een ieder terecht opzoek naar kantoorruimte in Alphen aan den Rijn. Of je nu alleen bent of een bedrijf met ruim 20 man runt: we hebben altijd een geschikte ruimte. En toch is het bij ons anders. Maar bij Marjolein geloven we dat een sterk team alleen optimaal kan functioneren in een omgeving die per perfect aansluit. Onze ruimtes moeten de basis vormen voor de organisatie zoals je deze voor je ziet, niet andersom. Daarom bieden we je ook de kans om op die manier te huren. Vernieuwend en uniek. Benieuwd naar het nieuwe huren? Kijk dan eens op onze website of pak de telefoon en bel ons voor een goed gesprek. We gaan graag de uitdaging met je aan!

HTTP://MARJOLEINVASTGOED.NL [email protected] TEL. 0172 41 57 66

REPORTAGE TK ziet groeikansen voor de sector New Technology

‘Regio is springplank om het land in te gaan’ Een aantal jaar geleden heeft TeekensKarstens advocaten notarissen de keuze gemaakt voor sectorbenadering. Een van die sectoren is New Technology. Tim Rikmenspoel, advocaat en partner bij TK, zwaait sinds 1 januari van dit jaar de scepter over deze sector. “Dit is echt een sector waarin we als kantoor verder willen groeien.” TEKST MARTIN HOEKSTRA FOTOGRAFIE JOHN BRUSSEL

Voor zijn aantreden bij de sector New Technology was Rikmenspoel hier al mee in aanraking gekomen. “Ik heb een aantal Duitse bedrijven als klant. Zij hebben in Nederland bijvoorbeeld onderdelen geleverd voor de groene energie (biomassa installaties) of componenten voor elektrische vrachtwagens.” Rikmenspoel beschouwt New Technology als een interessante sector, waar behoefte is aan hoogwaardige dienstverlening. Het is een combinatie van met name ondernemingsrecht enerzijds, om samenwerkingsverbanden vast te leggen, en intellectueel eigendomsrecht anderzijds. Maar ook (internationaal) arbeidsrecht komt om de hoek kijken. “Die kennis hebben wij als TK in huis”, meent Rikmenspoel. “We kunnen deze hoogwaardige dienstverlening bieden. De regio is voor ons de basis en een mooie springplank om verder het land in te gaan. Doordat er in deze regio veel gebeurt, denk aan het Bio Science Park en in Noordwijk ESA en Estec, ligt daar relatief veel focus.” Intellectueel eigendomsrecht In de sector zijn veel mensen actief die nieuwe dingen ontwikkelen. Dat plan moet vervolgens beschermd en vercommercialiseerd worden. Daar komen het intellectueel eigendomsrecht en het ondernemingsrecht om de hoek kijken. Voor

Tim Rikmenspoel

bescherming is het intellectueel eigendomsrecht nodig. Daarin staat vastgelegd wie met het plan aan de slag kan gaan en daarvan de vruchten kan plukken. Ook wordt hierin aangegeven hoe iemand de rechten aan een ander kan geven om samen te werken aan een bepaalde ontwikkeling. Ondernemingsrecht Wanneer het product gereed is om op de markt te worden gebracht, is er al vrij snel behoefte aan ondernemingsrecht. De samenwerking tussen de ontwikkelaar en de partij die het product in de markt gaat zetten, vraagt om een duidelijke structuur. “Of een plan in deze sector nu mislukt of goed gaat lopen, het is in beide gevallen verstandig om vast te leggen hoe je in zulke situaties met elkaar omgaat. Bij succes gaat het om de verdeling van de winst. Als het minder goed gaat, wie draagt dan welke lasten.” Op het speelvlak van medisch onderzoek gebeurt het nauwelijks dat verschillende partijen tegelijkertijd met een nieuwe ontwikkeling komen. Maar bijvoorbeeld

op het gebied van de nieuwe media zie je dit veel vaker gebeuren. De ontwikkelingen rond de smart phone gaan enorm snel. “Ook zie je in de media de enorme strijd over de iPad tussen Apple en Samsung. Dat voorbeeld geeft het belang aan om het eigendomsrecht vast te leggen en het moment van lancering. Dan kan een ander niet met jouw idee aan de haal gaan.” De sector New Technology, waar een vast team van vier man werkt, gaat uit van vier aandachtsgebieden: Life Science, Space & Innovation, Energie & Duurzaamheid en ICT, met daarbinnen New Media en Gaming. Rikmenspoel zelf zit meer aan de energiekant. “Het leukste van mijn vak vind ik om een ondernemer positief vooruit te helpen, en dat is vaak in de situatie van samenwerking en het vastleggen van afspraken rond die samenwerking. Maar als het fout gaat, zullen we hun belangen met hart en ziel verdedigen.” TeekensKarstens advocaten notarissen Vondellaan 51, 2332 AA Leiden T 071 - 535 80 00 E [email protected] I www.tk.nl LEIDEN INTOBUSINESS 41

REPORTAGE Van Dorp installaties groeit in Leiden en Zoetermeer

Wilco Qualm (l) en Joan Remmerswaal

‘Onze klanten waarderen wat wij doen’ Van Dorp installaties heeft zich de afgelopen vijftien jaar gespecialiseerd in het ontzorgen van klanten door het aanbieden van onderhoud en beheer. Het bedrijf verricht alle werkzaamheden op het gebied van installaties in en om panden. “Vanuit onderhoud en beheer worden ook verbouwingen en nieuwbouw gedaan, maar onderhoud en beheer is echt de kern van het bedrijf”, zegt Joan Remmerswaal, vestigingsdirecteur van Van Dorp installaties in Zoetermeer. TEKST MARTIN HOEKSTRA l FOTOGRAFIE JOHN BRUSSEL LEIDEN INTOBUSINESS 42

Onderzoek heeft uitgewezen dat klanten het als heel prettig ervaren om een onderhoud- en beheerorganisatie in de buurt te hebben. Iemand in Leiden of Zoetermeer kan dan naar de lokale vestiging van Van Dorp installaties en hoeft niet op zoek naar een bedrijf in Den Haag of Amsterdam. “In Zoetermeer zijn we daar al heel lang mee bezig”, geeft Remmerswaal aan. “We zijn daarin ook behoorlijk groot.” Op de onderhoud- en beheerafdeling in Zoetermeer werken 85 mensen. Hoewel de afstand tussen Leiden en Zoetermeer niet groot is, bleken Leidse bedrijven niet altijd bereid om met een Zoetermeers bedrijf in zee te gaan. Twee jaar geleden kreeg Van Dorp installaties de kans om in Leiden een installatiebedrijf (Van der Linden) over te nemen. “We hebben die kans aangegrepen om de gedachte van onderhoud en beheer van Van Dorp installaties in Leiden vorm te gaan geven”, stelt Wilco Qualm, vestigingsmanager van Van Dorp installaties in Leiden. Qualm heeft zelf op de technische beheerafdeling in Zoetermeer gewerkt en kent het klappen van de zweep. Ook Leiden groeit inmiddels in onderhoud en beheer. “Dat gaat langzaam, maar gestaag.” Recent verkreeg Van Dorp installaties in Leiden het onderhoud van een scholengemeenschap en een paar kleinere bedrijven. Onderhoud en beheer met eigen mensen Er zijn verschillende manieren om onderhoud en beheer aan te bieden. Veel partijen doen dat vanuit een regiefunctie. De klant heeft één aanspreekpunt die alles voor hem regelt. “Met onderaannemers”, voegt Remmerswaal toe. “Wij doen dat voor een groot gedeelte met eigen mensen.” Van Dorp installaties beschikt onder andere over specialisten voor liften, zwembaden, sprinkler- en brandmeldinstallaties. Ook op het gebied van klimaatbeheer werkt het veertien vestigingen tellende bedrijf met eigen mensen. “Dat is de kracht van ons bedrijf”, weet Remmerswaal. De specialismen zijn over de vestigingen verdeeld, maar in alle gevallen is er één

aanspreekpunt, namelijk de lokale man. Van Dorp installaties in Leiden, dat ook wel wordt gezien als een vooruitgeschoven post van Zoetermeer, is een groeiend bedrijf. Op de momenten dat er pieken zijn en meer mensen nodig zijn, kan Qualm een beroep doen op de capaciteit van Zoetermeer en Amsterdam. “Je kunt elkaar met pieken en dalen helpen. Waar de één een probleem heeft omdat hij te weinig mensen heeft, heeft de ander wellicht het probleem dat hij te veel mensen heeft”, legt Remmerswaal uit. Specialist in liftonderhoud Qualm wordt vanuit Zoetermeer ondersteund door de commerciële afdeling. Naast vragen over liften – het specialisme van Van Dorp installaties in Zoetermeer – kan Qualm ook voor lastigere zaken gebruikmaken van de expertise van de servicetechnici in Zoetermeer. “Daar is meer knowhow aanwezig, maar je ziet dat het gros van de zaken vanuit Leiden kan worden opgelost. Daar is de laatste twee jaar hard gewerkt om de knowhow op een hoger peil te krijgen”, aldus Qualm. Specialisme in zinkwerk Het specialisme van de Leidse vestiging is zinkwerk, en dan met name het monumentale zinkwerk. Leiden is een oude stad met vrij veel zinken ornamenten aan huizen. “De vestiging in Leiden is daar heel goed in. Voor onze Haagse klanten maken wij dan ook graag gebruik van de expertise van de Leidse mensen”, geeft Remmerswaal te kennen. De kern van Van der Linden was loodgieterswerk. Ook op dat vlak maken de vestigingen in Zoetermeer en Amsterdam gebruik van de kracht van Leiden. Dat het de laatste jaren een lastige wereld is, ontkent Remmerswaal niet. “Als je in deze tijden dan toch groeit in onderhoud en beheer, ben je redelijk uniek.” Remmerswaal erkent dat klanten wel kritischer worden. In het verleden was het doorgaans de klant vraagt en het bedrijf draait, tegenwoordig willen bedrijven ont-

zorgd worden en worden daarover afspraken gemaakt. Remmerswaal: “Dat is een andere manier van contractvorming. Je maakt prestatieafspraken en geen inspanningsafspraken. Het feit dat we groeien, betekent dat onze klanten waarderen wat we doen.” Van Dorp energie Bij veel klanten gaat Van Dorp een stap verder dan de klant alleen ontzorgen voor wat betreft zijn installaties. “Wij zijn ook in staat hem te adviseren over zijn energiehuishouding en hoe hij zijn duurzaamheid kan vergroten”, geeft Remmerswaal aan. Daartoe heeft het bedrijf in Rotterdam Van Dorp energie zitten, dat in heel Nederland actief is en in het westen een goede dekking heeft. In Rotterdam zit een aantal adviseurs die alles weten rondom de inkoop van energie. “Er zijn nog steeds veel bedrijven, ook grote bedrijven, die veel te veel betalen voor energie. Daar kunnen wij ze bij helpen.” Bijvoorbeeld op het gebied van factuurcontrole. Van Dorp energie koopt zelf ook energie in. “Als je energie via ons inkoopt, ben je toch weer een paar cent goedkoper uit.” Van Dorp energie heeft ook de mogelijkheid analyses te maken van het systeem van de klant. De meeste systemen verbruiken meer energie dan vooraf op de tekentafel bedacht was. Heel vaak heeft dat met instellingen te maken. “Daar kunnen we dus voor behoorlijke besparingen zorgen”, aldus Remmerswaal. Een ander belangrijk punt is dat een aantal klanten nog met verouderde technieken werkt. “Voor een klant kan het in zo’n geval enorm interessant zijn om in zijn installatie te investeren, waardoor hij veel minder energie verbruikt.” Van Dorp installaties Morsweg 55 B2 2312 AB Leiden T 071 - 512 53 55 E [email protected] I www.vdi.nl LEIDEN INTOBUSINESS 43

TOP 5 WIJ HEBBEN DE OPVALLENDSTE NIEUWE MANAGEMENTBOEKEN VOOR U OP EEN RIJ GEZET:

IK WEET DAT U LIEGT

€ 19,95 Waarom krijgen sommige mensen zoveel voor elkaar en andere niet? OOK ALS Ontdek het E-BOOK geheim!

SPREKEN IS GOUD

€ 29,95

MANAGEMENT BOEKEN

Zou het niet geweldig zijn als u elke leugen direct zou herkennen? Als u zou weten of een sollicitant overdrijft? Of een klant u belazert OOK ALS met een E-BOOK schadeclaim?

GEVEN EN NEMEN

SOCIALE MEDIA STRATEGIE IN 60 MINUTEN

€ 12,50 Wilt u niet alleen volgers, OOK ALS maar ook klanten? E-BOOK Sociale media kunnen zakelijk veel opleveren, maar alleen als u weet wat u ermee wilt bereiken.

KLANTEN KOMEN ALTIJD VAN RECHTS

€ 29,95 Wie communiceert, heeft de plicht om iets inteOOK ALS ressants te E-BOOK vertellen. Leer communiceren met focus op de inhoud in plaats van de vorm.

€ 19,95 Het moet beter met de klantgerichtheid in Nederland. Het doel moet zijn om de verwachting van de klant steeds te overtreffen. Maar hoe doet u dat? OOK ALS E-BOOK

Bestel nu op boeken.com/leiden-business Gratis verzending - Veilig betalen, ook achteraf Voor 23.00 uur besteld, morgen in huis BOEKEN.COM - OOK VOOR AL UW MANAGEMENTBOEKEN

COLUMN

Het Centraal Bureau voor de Statistiek presenteerde in 2012 de uitkomst van een gedegen onderzoek. Bijna 60 procent van de mensen bezoekt het internet via een mobiel device, zoals mobiele telefoon en de tablet. En dat aantal neemt alleen maar verder toe.

Leuk, zult u denken bij het lezen van het onderzoek en vervolgens stort u zich weer in de waan van de dag. Dat is een misvatting. U kunt deze informatie namelijk benutten om de klantervaring op uw website te optimaliseren! Social media Het gebruik van mobiel internet heeft de laatste jaren een enorme vlucht gemaakt. En het einde is nog lang niet in zicht. Steeds meer mensen gebruiken de mobiele telefoon of een tablet om mail te lezen, dingen op internet op te zoeken en dan noem ik nog niet eens het enorm toegenomen gebruik voor social media. Even snel met de mobiel een foto nemen en op facebook plaatsen, of u komt iets onderweg tegen waar u beslist een tweet aan moet wijden. Iets opzoeken op internet is echter ontzettend interessant. Stel dat u onderweg wat problemen met de auto hebt en geen lid bent van de Wegenwacht, maar uw auto kan nog wel rijden. Omdat u de streek niet kent, weet u niet waar een garagebedrijf zit. Dat zoekt u via uw mobiel op en het probleem verdwijnt straks als sneeuw voor de zon. Zo maar een voorbeeld. Maar uw favoriete webwinkel weet u ook te vinden om een fantastische, niet te missen, aanbieding te presenteren.

Optimaliseer de klantervaring op uw website

Responsive design Helaas is het internet via mobiele devices niet altijd even snel. Daar kunnen we tegenwoordig makkelijk op inspelen met responsive design. Dat staat voor het veranderen van de schermlay-out op basis van de schermbreedte of de schermcontext. De navigatie van de website wordt zo ook duidelijker en groter. Nooit meer in- en uitzoomen omdat de pagina nu gewoon op uw scherm past en snel de informatie vinden waarnaar u op zoek bent. Omdat met responsive design de site zich automatisch aanpast aan het schermformaat van het device van de gebruiker, wordt de website op de meest duidelijke manier gepresenteerd en komt uw boodschap duidelijk en helder over. Voor u als ondernemer natuurlijk razend interessant. Sterker nog: als u geen responsive design heeft, gaat u op het mobiele veld misschien wel kopje onder. Online marketing Maar het gaat nog veel verder. Een device of een browsercontext vertelt u meer over de eigenschappen of mogelijkheden van het betreffende device of de browser. U moet dan denken aan geo-locatie, netwerksnelheid of oriëntatie. Je ziet dat gebruikers steeds meer van de traditionele pc verhuizen richting tablet en mobiel. Het is voor uw online marketing handig om te weten waar ze het device gebruiken. Want uiteindelijk hebt u als ondernemer maar één doel, en dat is het vermarkten van uw product of service. Als u weet wat de gebruiker doet, waar hij zijn device gebruikt en waar hij in geïnteresseerd is, kunt u uw online acties daar beter op afstemmen. U kunt uw content dan ook zo persoonlijk mogelijk maken. Op die manier optimaliseert u de klantervaring op uw website!

TEKST HENNY RIETKERK FOTOGRAFIE JOHN BRUSSEL HENNY IS DIRECTEUR VAN COMPRA E-COMMERCE SERVICES

REAGEREN? [email protected] WWW.COMPRA.NL

LEIDEN INTOBUSINESS 45

REPORTAGE Monumentale Pieterskerk is zeer goed geoutilleerd voor de evenementenbranche

‘We zijn er klaar voor’ Een optreden van Armin van Buuren, stuiterende basketballers van Zorg en Zekerheid Leiden, een uitvoering van de Matthäus Passion, een black-tie Haring en Corenwijn Gala, vergaderen in een 17e-eeuwse stijlkamer of overnachten in Villa Rameau, de oude kosterswoning; zo maar een greep uit de vele mogelijkheden die de Pieterskerk, een zeer goed gerestaureerd monument in het hart van Leiden, biedt. “Er mag veel en er kan veel”, zegt Frieke Hurkmans, directeur van de Pieterskerk. “Wij kunnen van 2 tot 2000 gasten ontvangen.” TEKST MARTIN HOEKSTRA l FOTOGRAFIE HIELCO KUIPERS

Als iemand in 2009 Hurkmans verteld had dat ze het jaar daarop in een kerk zou werken, zou zij dat niet geloofd hebben. “Ik heb de laatste twintig jaar veel reorganisaties begeleid en instellingen geholpen bij de stap naar verzelfstandiging en daarmee ook eigenlijk verzakelijking.” Nadat Hurkmans vanuit de gemeente de fusie tussen de Leidse Schouwburg en de Stadsgehoorzaal had begeleid, werd ze gewezen op het feit dat de Pieterskerk op zoek was naar een directeur. Hurkmans voelde zich een vreemde eend in de bijt. “Ik ben van de cultuur en niet van de kerk.” Niettemin wekte het wel haar nieuwsgierigheid. Een half jaar lang werkte ze op eigen titel voor de Pieterskerk. “Er moest een transitie worden gemaakt van een periode van tien jaar restauratie naar een monument dat de unieke historie en gastvrijheid kon combineren met een bedrijfsmatige opzet.” Voor Hurkmans een dusdanige uitdaging dat ze in augustus 2010 als directeur aantrad. Strak georganiseerd bedrijf Wat ze aantrof was een wonderlijk goed LEIDEN INTOBUSINESS 46

gerestaureerd 900 jaar oud monument. Een monument dat ook bijzonder goed geoutilleerd was voor de evenementenbranche. “Een hele bijzondere combinatie”, aldus Hurkmans. De Pieterskerk faciliteert evenementen; van congressen tot huwelijken en van galadiners tot beurzen. De afgelopen drie jaar is Hurkmans bezig geweest om het bedrijf te professionaliseren. “Een strak georganiseerd bedrijf dat met goede, stevige professionele (Leidse) partners samenwerkt om zo flexibel mogelijk in de markt te staan. We werken met een klein basisteam met daaromheen schillen van freelancers en vaste partners. Op die manier hebben we de kosten naar beneden kunnen brengen en de service geoptimaliseerd.” Dat is ook nodig, want de Pieterskerk ontvangt geen subsidie. “Alles wat hier op jaarbasis wordt uitgegeven aan onderhoud en behoud, moet op jaarbasis ook door de Pieterskerk zelf worden gedekt. Dat is een behoorlijke opgave. De hele bedrijfsvoering staat dan ook volledig in het teken van het monument.”

Villa Rameau Om het zelfverdienend vermogen van de Pieterskerk te vergroten, is een aantal projecten opgezet. Een daarvan is Villa Rameau. De weduwe van de laatste koster vertrok na de zomer van 2011 uit de kosterswoning. Tot die tijd maakten de woning en het binnenplaatsje geen deel uit van het monument. “We hebben de woning deels gerenoveerd, deels gerestaureerd. We zetten de woning nu als Villa Rameau in voor short stays; van mensen die een weekendje weg willen tot gasten voor de universiteit of het BioScience Park. Het is toch fantastisch om in hartje Leiden een woning van drie verdiepingen voor een paar dagen te kunnen boeken.” De villa is vernoemd naar de koster die in de woning verbleef ten tijde van de Tweede Wereldoorlog. De dominee was pro-Duits, wat een goede dekmantel was voor de koster. “De dominees kwamen op afgesproken tijden. Daardoor kon Rameau honderden mensen in de Pieterskerk laten onderduiken. Die koster en zijn vrouw hebben heldendaden verricht.”

Wijnkelder uit de 17e eeuw In de 17e eeuw is de kerkmeesterkamer gebouwd, een prachtige stijlkamer. Tegelijkertijd is ook een wijnkelder aangebracht. Deze afgesloten kelder was alleen via een trap vanuit de kerkmeesterkamer te bereiken. In de loop der tijd is die trap dicht gemetseld. Via de binnenplaats van de kosterswoning is wel een entree tot de wijnkelder gemaakt, maar de koster gebruikte de kelder als opslagruimte. Een aantal weken geleden is de oude trap herontdekt. “Die trap hebben we vrijgemaakt en de kelder hebben we teruggebracht tot wijnkelder, nu wel met een klimaatinstallatie”, legt Hurkmans uit. “Op die manier kunnen we goede wijnen bewaren.” Hurkmans is niet van plan om als Pieterskerk in wijn te investeren, maar ze gaat anderen uitnodigen om deel te nemen aan die wijnkelder.

Hurkmans is trots op de Pieterskerk, die onder meer beschikt over 3000 m2 kale oppervlakte zonder afscheiding. “Er is in Leiden geen monument, zo oud en mooi, dat zo goed geoutilleerd is voor de evenementenmarkt als de Pieterskerk. Ook niet in Nederland. Zo is de Pieterskerk binnen Europa het eerste en voorlopig nog enige middeleeuwse monument dat een duurzaamheidscertificering heeft als congreslocatie. Duurzaam wil niet zeggen koud, want heel belangrijk is de vloerverwarming. Als het koud is en er komt een evenement aan, verwarmen we de kerk.”

Daarvoor is Hurkmans in gesprek gegaan met drie Leidse wijnhandelaren: Sanders Wijnkopers, Noordman en Bloem. “Samen met deze drie wijnhandelaren gaan we een staalkaart maken van Pieterskerkwijnen. Daarna gaan we andere partijen uitnodigen om deel te nemen.” Hurkmans beschouwt de wijnkelder als een cadeautje. Wéér een teken dat de Pieterskerk meer is dan een monument. “Het mooie van die wijnkelder is dat het een stukje geschiedenis teruggeeft. Dat verhoogt de beleving. En als de beleving verhoogd wordt, voegt dat ook iets toe aan het ervaren van de Pieterskerk. Op den duur zal dat bijdragen aan voldoende draagkracht. Daar ben ik heilig van overtuigd.”

Serieuze partner Januari nadert met rasse schreden, de economie lijkt ook weer wat aan te trekken. Nieuwjaarsrecepties en bedrijfsfeestjes zijn in de Pieterskerk makkelijk te herbergen, maar er zijn ook ruimtes voor groepjes van tien personen. De bibliotheek is geschikt voor workshops. “In de Pieterskerk kunnen we van 2 tot 1500 man kwijt, en als je het plein meetelt zelfs tot 2000. Ook in Villa Rameau kan men vergaderen en voor private dinners werken we samen met het Prentenkabinet. We zijn voor het bedrijfsleven een oprechte, serieuze

partner; een partner die hoge kwaliteit levert en waar veel mogelijk is. We hebben een aantal vaste evenementen door het jaar heen, maar er kan nog heel veel bij. Wij zijn er nu klaar voor.” Pieterskerk Kloksteeg 16, 2311 SL Leiden T 071 - 513 77 64 E [email protected] I www.pieterskerk.com I www.villarameau.nl I www.flickr.com/photos/pieterskerk/sets @pieterskerk LEIDEN INTOBUSINESS 47

REPORTAGE

Bunnig & Partners helemaal bij de tijd

Nieuwe accountant bij Bunnig & Partners Wegens toename van de cliënten en werkzaamheden was er bij Bunnig & Partners behoefte aan uitbreiding van het team met een nieuwe accountant. Sinds afgelopen juni is Bunnig & Partners er in geslaagd een Registeraccountant aan zich te binden in de persoon van Peter Timmermans RA, een accountant met oog voor cijfers die zijn sporen in het vak ruimschoots heeft verdiend.

In de afgelopen tien jaar heeft Timmermans veel ervaring opgedaan bij een MKB accountantsorganisatie in de regio. Het werken met jaarrekeningen, periodieke rapportages, advisering, fiscaliteit, risicoanalyses en procedurebeschrijvingen en richtlijnen van een administratieve organisatie en interne beheersing heeft voor LEIDEN INTOBUSINESS 48

Timmermans geen geheimen meer. Timmermans zal bij Bunnig & Partners primair verantwoordelijk zijn voor de accountantspraktijk. Samen met de partners Erik Bunnig, Hans Pouwels en fiscalist Oscar Meijrink zal hij de dienstverlening van het kantoor, dat inmiddels ruim 45 jaar bestaat, verder uitbouwen, waarbij de

hoge mate van service en klantgerichtheid, zo kenmerkend voor Bunnig & Partners, natuurlijk voorop blijft staan. Bovendien ligt het in de verwachting dat ook wettelijke controles uitgevoerd zullen gaan worden zodat, naast de afdeling voor de salarisverwerking en de fiscale afdeling, alle disciplines binnen het kantoor voor-

TEKST MARTIN HOEKSTRA l FOTOGRAFIE JOHN BRUSSEL

handen zullen zijn. In dat kader wordt aan het principe van one-stop-shopping dus ruimschoots voldaan en voldoet Bunnig & Partners helemaal aan de eisen van deze tijd. Horizontaal Toezicht Bunnig & Partners heeft dit jaar een convenant met de Belastingdienst afgesloten in het kader van Horizontaal Toezicht (HT). HT houdt in dat de ingediende aangiftes van de deelnemende ondernemers in principe niet meer gecorrigeerd zullen worden en er dus binnen een termijn van enkele weken zekerheid omtrent de fiscale positie wordt verkregen. Tot voor kort kon het jaren duren voor de Belastingdienst een ondernemer zekerheid gaf omtrent de uiteindelijk te betalen belasting. Bovendien kon er altijd nog een boekenonderzoek plaatsvinden, waaruit ook weer correcties konden voortvloeien. Door deelname aan HT weten ondernemers direct waar ze aan toe zijn en behoren boekenonderzoeken normaliter tot het verleden. Bij deelname aan het HT geven Bunnig & Partners en de ondernemer aan dat ze op basis van vertrouwen, transparantie en begrip met de Belastingdienst zullen samenwerken. Belastingadviseur Meijrink: “Dat betekent niet dat je het altijd met elkaar eens hoeft te zijn. Ook onder HT blijft Bunnig & Partners streven naar een optimale belastingafdracht voor de ondernemers. Verschillen in standpunten worden echter, anders dan nu, vooraf met elkaar besproken en zo mogelijk opgelost. Wij worden zeker geen verlengstuk van de Belastingdienst. Een gang naar de rechter blijft gewoon mogelijk en indien dat eenduidig in het belang is van onze clienten zullen wij dat zeker niet nalaten. De kans daarop zal echter aanzienlijk kleiner worden, omdat veel zaken ook met goed overleg vooraf kunnen worden opgelost.” Alvorens deelnemer aan HT te mogen worden, heeft de Belastingdienst uiteraard de deskundigheid en werkwijze van Bunnig & Partners onderzocht en akkoord bevonden. “Deelname aan HT is overigens geen

Peter Timmermans RA

verplichting bij de cliënten van Bunnig & Partners”, vervolgt Meijrink. “Het is een stukje extra service voor cliënten die daar prijs op stellen en snel zekerheid wensen over hun fiscale positie. En het blijkt dat daar behoefte aan is, zeker bij de moderne ondernemer die zijn zaakjes goed op orde wil hebben. Maar voor de cliënten die daar geen prijs op stellen, verandert er hoegenaamd niets.” Online dienstverlening Uiteraard bent u bij Bunnig & Partners ook aan het juiste adres voor online dienstverlening. “Voor het verkrijgen van actuele informatie, of besparing op de kosten, is het online boekhouden een ideale oplossing”, stelt Erik Bunnig. “Samen met de cliënt bekijken wij welke taken hij zelf kan doen en bij welke taken wij hem van dienst kunnen zijn. Dat is altijd maatwerk derhalve. Wij proberen geen boekhouders te maken van onze cliënten, ieder zijn vak immers, maar wij vinden wel dat voldoende inzicht in de financiële situatie, en zeker in deze tijden, voor elke ondernemer van essentieel belang is. En uiteraard draagt Bunnig & Partners er zorg voor dat elke ondernemer daarbij de ondersteuning krijgt die daarvoor noodzakelijk is.” Welk boekhoudpakket daarvoor wordt gebruikt, is in principe niet van belang. “Het merendeel van de boekhoudpak-

ketten kan bij Bunnig & Partners gewoon worden ingelezen, waarna eventuele wijzigingen kunnen worden verwerkt en tussentijdse verslagen kunnen worden opgemaakt, hetzij door ons hetzij door de ondernemer zelf.” Ook op het gebied van salarisverwerking worden er steeds meer online diensten toegevoegd. Zo kunnen alle mutaties online worden doorgegeven en worden de salarisspecificaties, aangiften en betaalopdrachten online weer aangeleverd. App Nieuw in de dienstverlening is een app voor de werknemers. Werknemers krijgen inzicht in de vaste gegevens en kunnen bijvoorbeeld op de tablet of de mobiele telefoon hun salarisspecificaties en jaaropgaven inzien. Wat dat betreft is dus ook de salarisadministratie helemaal bij de tijd. Wilt u nadere informatie over de dienstverlening van Bunnig & Partners? Neem dan gerust contact op. Een kop koffie staat altijd klaar. Bunnig & Partners Vijf Meilaan 135-A 2321 RK Leiden T 071 - 531 13 21 E [email protected] I www.bunnig.nl @BunnigPartners LEIDEN INTOBUSINESS 49

REPORTAGE

Nederlanders: de gelukkigste mensen ter wereld In de vroege ochtend van woensdag 18 september verzamelden ruim 120 ondernemers en bestuurders zich in het auditorium van de Hogeschool van Leiden voor het traditionele Rijnlandse miljoenenontbijt van VNO-NCW. TEKST MAARTEN VAN HASSELT l FOTOGRAFIE JOHN BRUSSEL

Met een prachtige terugblik op het miljoenenontbijt van vorig jaar, waarin gekscherend werd verwezen naar de eerste avances tussen de VVD en de PvdA door de zo “overduidelijke” chemie aan de debattafel tussen Erik Ziengs (VVD) en Mariëtte Hamer (PvdA), opende dagvoorzitter Jan Versteegh (voorzitter VNO-NCW Rijnland) Het Rijnlandse Miljoenenontbijt 2013. Natuurlijk had hij ook een woord van dank naar de sponsoren, KPMG, ABN AMRO en TeekensKarstens advocaten notarissen die dit miljoenenontbijt mogelijk maakten. De gelukkigste mensen ter wereld Ook dit jaar nam Kees Goudswaard de toehoorders in begrijpelijke taal en heldere cijfers mee door de ellenlange teksten en vuistdikke documenten van de miljoenennota. “De analyse van Kees is in ieder geval nog redelijk op feiten gebaseerd”, grapte Versteegh bij de introductie van de hoogleraar toegepaste economie aan de Universiteit van Leiden. Waar het Nederlandse kabinet vorig jaar bij aanvang van de kabinetsperiode nog stond te jubelen dat Nederland vijfde stond in de lijst van meest innovatieve landen, zijn we nu afgedaald naar plek 8, constateert Goudswaard. Een terugval dus. Toch heeft het kabinet, na lang zoeken, nog een lijstje gevonden waaruit blijkt dat Nederland toch ergens in uitblinkt: Nederlanders behoren tot de meest gelukkige mensen ter wereld. Goudswaard ziet voorzichtige tekenen van herstel in 2014. Reden voor een jubelLEIDEN INTOBUSINESS 50

stemming geeft dit niet, want dit herstel komt voornamelijk uit andere landen en Nederland blijft ten opzichte van het gemiddelde van de eurozone (inclusief Griekenland en Spanje) achter. Met name Duitsland, Engeland en Frankrijk doen het stukken beter dan Nederland. Volgens Goudswaard is het feit dat de woningmarkt nog op zijn gat ligt, de belangrijkste reden voor de achtergestelde positie van ons land. Veel mensen voelen de druk van hun hypotheek en kiezen er daarom voor hun geld te sparen. Het goede nieuws is dat de woningmarkt zich, samen met het consumentenvertrouwen, langzaam lijkt te herstellen. Een volledig herstel echter zal nog enkele jaren op zich laten wachten, zo voorspelt Goudswaard. Een eerste reactie Aan het debat dat volgde op de analyse van Goudswaard namen jonge aanstormende Tweede Kamer talenten deel: Mark Verheijen (VVD) en Arnold Merkies (SP) en financiële wizzkid Wouter Koolmees (D’66) geflankeerd door Robert Strijk, wethouder Economie en financiën in Leiden. Eens te meer kwam naar voren waar de verschillende partijen zich op het politieke spectrum bevinden. Zo stelde de SP dat bezuinigingen op het midden- en kleinbedrijf taboe zijn, maar tegelijkertijd mogen ook gezinnen en families de extra lasten niet dragen. Merkies hekelde het kabinetsbeleid dat te veel focust op bezuinigingen waardoor de economie niet de ruimte krijgt om zich te herstellen.

Het meest op één lijn bleken D66 en de VVD te zitten. Zoals Wouter Koolmees aangaf: D66 en de VVD zijn het voor tachtig procent eens over de bezuinigingen, maar juist die laatste twintig procent zijn essentieel. Koolmees gaf aan dat dit kabinet meer zou moeten kiezen voor de toekomst door te investeren in het onderwijs en het innoverend vermogen van ons land. Verheijen erkende dat de huidige boodschap om meer te bezuinigen zeker niet makkelijk is, maar dat er langzaam aan wel vooruitgang wordt geboekt. Passie en visie De opmerking met de meeste impact was echter die van Robert Strijk. Hij voerde een vurig betoog over politieke bevlogenheid en daadkrachtigheid die gepaard zou moeten gaan met een heldere visie en de daadkracht en doorzettingsvermogen om dit ten uitvoer te brengen. Het huidige kabinet laat dit ongeacht hun politieke keuzes, helaas te weinig zien. Deze opmerking samen met de gepassioneerde hartenkreet van Godfried Meijer (directeur van de Heinekenbrouwerij in Zoeterwoude) over het tekort aan goed opgeleid personeel en het gebrek aan visie en uitvoeringskracht van het huidige kabinet zorgden voor een mooie uitsmijter van een geslaagd miljoenenontbijt. Laten we hopen dat de heren politici iets zullen meenemen van deze breed gesteunde hartenkreet bij de debatten die de komende tijd in de Tweede Kamer over de miljoenennota gevoerd zullen worden.

LEIDEN INTOBUSINESS 51

REPORTAGE

Omroep West,

uw regionale

mediapartner Omroep West is dé publieke regionale omroep voor Zuid-Holland noord met een duidelijk herkenbare en brede programmering voor elke inwoner. Radio West en TV West zijn bij rampen de officiële calamiteitenzender voor de provincie Zuid-Holland. Naast radio en televisie is Omroep West te vinden op internet, mobiele media, social media, narrowcasting schermen in de regio en teletekst. Daarom is Omroep West overal en altijd te bereiken; onderweg in de auto, thuis of op het werk, 24 uur per dag. Wekelijks bereikt Omroep West circa 1,8 miljoen inwoners in haar uitzendgebied.

Uw mogelijkheden Omroep West Reclame heeft reclameblokken voor u beschikbaar op vaste tijden, voor en na programma’s, maar ook rondom regionale evenementen en sportwedstrijden. Een campagne bij Omroep West kan de naamsbekendheid van uw product, dienst, merk of organisatie aantoonbaar verhogen. Ook kunt u met uw campagne uw imago in de regio verbeteren of acties, evenementen en introducties ondersteunen. Via diverse media bereikt u op het juiste moment uw Zuid-Hollandse doelgroep; zowel de consumentenmarkt, als de zakelijke markt. WestBusiness: platform voor de zakelijke markt Duizenden ondernemers vinden iedere maand de weg naar WestBusiness.nl. Een platform voor en door ondernemers en organisaties uit de regio Zuid-Holland Noord. WestBusiness.nl brengt het laatste zakennieuws, een businessagenda, videoverslagen van regionale evenementen en LEIDEN INTOBUSINESS 52

informatie voor en door ondernemers. WestBusiness is als multimedia-platform marktleider op het gebied van Business-toBusiness communicatie in Zuid-Holland. Nieuw: Mobiel adverteren Steeds meer mensen gebruiken de mobiele app van Omroep West. Al ruim één miljoen sessies per maand. Een geweldig aantal contactmomenten, flexibel en snel inzetbaar naar uw doelgroep. Met de komst van de smartphone en tablet groeit het mobiele internetgebruik momenteel explosief. Ook Omroep West draagt hier aan bij. In regio Haaglanden is Omroep West de grootste nieuwsaanbieder van regionaal nieuws via de website en mobiel. Bewezen succes: WestBusiness op TV West Omroep West heeft haar ondernemersplatform WestBusiness.nl uitgebreid met een wekelijks televisieprogramma van 45 minuten: WestBusiness presenteert:

FRITS!. Hierin ontvangt Frits Huffnagel gasten uit het regionale bedrijfsleven, de politiek, cultuur en sport. Daarnaast is er elke week aandacht voor een beginnende ondernemer en neemt businessverslaggever Sam een kijkje achter de muren van een bijzonder bedrijf en bezoekt hij een netwerkevenement in de regio. WestBusiness presenteert FRITS! wordt elke zondag vanaf 11.00 uur (herhaling tot 17.00 uur) en op maandagavond om 22.30 uur op TV West bekeken door gemiddeld 60.000 ondernemers. Wekelijks portie inspiratie voor ondernemende mensen Het door TV West gepresenteerde WestBusiness presenteert: FRITS!, is een actueel programma op de zondag voor en over ondernemende mensen. Presentator Frits Huffnagel brengt nieuws uit de wereld van business, politiek, sport en cultuur. WestBusiness presenteert: FRITS! inspireert en geeft energie om kansen te zien en te pakken.

Omroep West breidt het ondernemersplatform WestBusiness.nl uit met dit wekelijks televisieprogramma van 40 minuten, waarin Frits Huffnagel gasten ontvangt uit het regionale bedrijfsleven, de politiek, cultuur en sport.  De gasten in WestBusiness presenteert: FRITS! zijn zonder uitzondering mensen die ergens in geloven en daar helemaal voor gaan. Dat is de kern van ondernemerschap, dat je met lef op je doel afgaat, zonder dat je je laat afleiden door de mening van anderen. Inspireren Presentator Frits Huffnagel heeft vaker voor hete vuren gestaan. Huffnagel is vooral bekend in de regio als wethouder citymarketing Den Haag en heeft een zeer ruime ervaring als presentator bij o.a. BNR en als discussieleider op congressen en evenementen. Ook is hij één van Debby´s mannen in het programma Debby en haar Mannen op Radio West. Uitzendtijden WestBusiness presenteert: FRITS! is elke zondag om 11.00 uur te zien op TV West en duurt 40 minuten. Het programma wordt vanaf 12:00, 13:00, 14:00 en 15:00 uur steeds in zijn geheel herhaald. Opname bijwonen? Altijd al eens een televisieopname willen bijwonen? Dat kan! De opnamen van FRITS! vinden elke vrijdag rond lunchtijd plaats. Mail de redactie voor meer informatie.

Profileer uw bedrijf ook bij Omroep West en op hét platform voor ondernemers: WestBusiness.nl! Wilt u meer weten, kijk dan op www.WestBusiness.nl of neem contact op met Omroep West Reclame om alle mogelijkheden door te nemen. U kunt ze bereiken via de mail: [email protected] of bel naar 070 - 307 88 00, de accountmanagers vertellen u graag meer. LEIDEN INTOBUSINESS 53

COLUMN

Online verkoop wordt steeds belangrijker voor winkels. Een goede domeinnaam is dan essentieel. Mag je in de domeinnaam verwijzen naar de merken van producten die je verkoopt in je winkel?

Heading: De strijd om de koper op het internet

TEKST THEO-WILLEM VAN LEEUWEN FOTOGRAFIE JOHN BRUSSEL THEO-WILLEM IS PARTNER BIJ ABCOR BV MERKENKANTOOR ABCOR IS GESPECIALISEERD IN DE BESCHERMING VAN HANDELSNAMEN, MERKEN EN VORMGEVING VAN PRODUCTEN.

REAGEREN? [email protected] WWW.ABCOR.NL LEIDEN INTOBUSINESS 54

Zoekt en gij zult vinden E-commerce is van levensbelang. Niet alleen voor fabrikanten maar ook voor distributeurs en retailers. Webshops genereren vaak een substantieel deel van de omzet. Een goede domeinnaam is belangrijk. Als de consument op zoek is naar een bepaald merkproduct, dan heeft een domeinnaam waarin het merk staat vaak een hogere positie bij Google. Om die reden registreren distributeurs of retailers vaak een domeinnaam, bestaande uit het merk in combinatie met woorden als shop, winkel of online.

Contact met de markt Talens is de bekende producent van verf-, teken- en schildersmaterialen. Het bedrijf gebruikt de domeinnaam www.talens. com maar verkoopt niet rechtstreeks aan consumenten. Om misbruik van het merk te kunnen aanpakken en de goodwill te beschermen is het merk TALENS in vele landen (waaronder de Benelux) geregistreerd. Een lijstenmaker uit Veldhoven begint in 2011 een online winkel voor de verkoop van schildersmaterialen van onder andere Talens. Hij registreert diverse domeinnamen zoals talensshop.nl en talensshop.be. Op iedere pagina staat een logo met als tekst “de TALENSSHOP voor iedereen!” Om de website te promoten registreert hij tevens Talensshop als Facebook, Twitter en Youtube account. Na de eerste sommatie van Talens uit 2012, verkoopt de winkel uitsluitend nog Talens verfproducten en positioneert zich als “Onafhankelijke Talens Dealer”. Voor Talens is dit nog steeds een inbreuk op haar rechten en zij eist overdracht van de domeinnamen. Foei, je mag niet suggereren Omdat partijen er niet uitkomen, komt de zaak voor bij het Hof in Den Haag. Omdat de verfwinkel zich presenteert onder de naam Talensshop (op de website, in facturen en op social media) is dit handelsnaaminbreuk. Het feit dat onder aan de webpagina klein de echte bedrijfsnaam staat, is niet relevant. Gebruik van de domeinnaam TALENSSHOP is ook een merkinbreuk. Het meest dominerende bestanddeel van de naam is TALENS en op de website worden de producten verkocht waarvoor de fabrikant het merk heeft geregistreerd. Bij het relevante (internet) publiek wordt de indruk gewekt, dat er een bijzondere (commerciële) band bestaat tussen de webshophouder en Talens. Door die indruk te wekken, wordt er geprofiteerd van de aantrekkingskracht, de reputatie en de prestige van het merk. Gevolg: merkinbreuk. Dat Talens mogelijk zelf profijt hiervan heeft (er worden namelijk Talens producten verkocht), is niet van belang. Ik ben iemand anders! De webshophouder heeft wel een disclaimer geplaatst, namelijk: © Deze website is geen onderdeel van Talens. Door het kleine letterformaat, de tekst en de plek op de site is dit niet voldoende duidelijk. Daarnaast heeft de disclaimer geen effect op de geregistreerde social media accounts. Gevolg: merkinbreuk, overdracht van de domeinnaam en vergoeding van de advocaatkosten (ruim 50.000 euro). Advies: check eerst het distributiecontract van de fabrikant en kijk of het is toegestaan het merk te gebruiken in een domeinnaam. Als er een disclaimer gebruikt wordt, zet die dan prominent en in een afwijkende kleur met kader op de homepage en verkoop geen producten van concurrenten.

REPORTAGE

Bij Restaurant Trots is dineren een echt avondje uit Op de Papengracht zit sinds 2011 Restaurant Trots. Op deze uitstekende locatie zat in het verleden Restaurant Disgenoten. Daniëlle Paats, eigenaar van Trots, is in haar nopjes met deze plek in Leiden. “Het is niet alleen een mooie locatie, er is ook veel aanloop. Het is met recht een goede spot.” Bij Trots is het niet even snel een warme hap naar binnen werken en weer verder gaan. “Mensen die hier komen eten, gaan echt een avondje uit.” De formule van goed eten met niet te veel toestanden is inmiddels ook doorgedrongen tot het Leidse bedrijfsleven. Op de benedenverdieping zijn geregeld groepen van bijvoorbeeld het LUMC of Heineken te vinden. Om presentaties te vergemakkelijken, hangt in die ruimte ook een beamer. “Het is een ideale ruimte voor vergaderingen, presentaties of andere bijeenkomsten”, zegt Paats. “Na de vergaderingen lopen de mensen naar boven en staat het eten klaar.” De LeidsePas De LeidsePas is een initiatief waarbij inwoners van Leiden bij zo’n 150 bedrijven korting kunnen krijgen en deel kunnen nemen aan drie leuke, kleinschalige events. Restaurant Trots doet ook mee aan de LeidsePas. Tot tevredenheid van Paats. “Wij merken dat die pas goed loopt. Het levert ons in elk geval geregeld extra gasten op.” Leiden Culinair Dit jaar deed Restaurant Trots ook weer mee aan Leiden Culinair. Trots presenteerde daar haar befaamde tournedos uit de pan, gamba’s, zalm en huisgemaakte brownies. Uiteraard in kleine porties, want Leiden Culinair staat voor gerechtjes proeven. Naast het feit dat mensen bekend raakten met Trots, heeft Leiden Culinair nog een voordeel. “Twee dagen later werden we al gebeld door mensen die op Leiden Culinair onze gerechtjes hadden geproefd en nu een tafeltje wilden reserveren. En het is niet bij die mensen gebleven. Het gebeurt nog regelmatig dat mensen hier komen dankzij Leiden Culinair.”

TEKST MARTIN HOEKSTRA FOTOGRAFIE JOHN BRUSSEL

‘Tournedos uit de pan voor de machtigste van’ Aan het eind van het jaar presenteert Leiden IntoBusiness weer de machtigste man of vrouw van Leiden. Een lijst waar Daniëlle Paats altijd naar uitkijkt. Dit jaar om een bijzondere reden. Paats heeft namelijk het plan opgevat om de winnaar van deze verkiezing uit te nodigen bij Trots tournedos uit de pan te komen proeven. De tournedos wordt bij Trots in de keuken in een grote pan bereid. Daarna gaat de tournedos met jus in een kleine koekenpan die vervolgens bij de gasten op tafel wordt geplaatst. “In het begin deden we de tournedos met jus altijd op het bord, maar dan vroegen sommige gasten of ze een apart bord konden krijgen voor de frites of de sla. Nu kunnen ze zelf kiezen hoe ze dit willen eten”, aldus Paats.

Restaurant Trots Papengracht 6A, 2311 TW Leiden T 071 - 512 40 53 E [email protected] I www.restaurant-trots.nl LEIDEN INTOBUSINESS 55

Hemcar’s nieuwe formule is zicHtbaar beter

Hemcar is de eerste CarProf in Nederland. Carprof biedt universeel onderhoud voor alle merken. Ook voor de zakelijke markt. Wij nodigen u graag uit voor een kennismaking in onze nieuwe vestiging aan de Amphoraweg in Leiden. Bel voor een afspraak 071 81 000 00.

www.carprof.nl

REPORTAGE

CarProf Hemcar biedt zakelijke rijder topkwaliteit onderhoud

V.l.n.r. Wil van der Kroft, Léonard van der Kroft en Martijn van de Roer

Autokosten beheersen is steeds belangrijker. Hemcar Leiden begrijpt dit en heeft de afgelopen maanden een transformatie ondergaan. Zij zijn nu de eerste CarProf in Nederland.

De 6 pijlers van CarProf Hemcar:

“We hebben ons aangesloten bij CarProf omdat we onze klanten absolute transparantie willen bieden. Na een uitgebreid landelijk klantenonderzoek bleek dat heldere communicatie en betaalbare service de belangrijkste wensen zijn van zowel particuliere als zakelijke rijders. Daarnaast blijft een goede bereikbaarheid een voorwaarde. Met CarProf bieden wij onze klanten professionele services die zich kenmerken door transparantie en betere resultaten”, aldus Léonard van der Kroft, eindverantwoordelijk voor de serviceactiviteiten bij CarProf Hemcar. CarProf Hemcar werkt met zes pijlers waardoor de klant altijd vooraf weet waar

hij of zij aan toe is. Zo werken zij altijd volgens de fabrieksvoorschriften van de autofabrikant en maken zij vooraf heldere afspraken over de kosten in een offerte. Daarnaast geeft CarProf Hemcar altijd 24 maanden internationale garantie op het geleverde werk en de versleutelde onderdelen. De nieuwe onderdelen zijn altijd van originele maak zodat de klant er zeker van is dat er topkwaliteit geleverd wordt. Positieve reacties vanuit de Leidse regio De zakelijke klanten ervaren de nieuwe werkwijze als zeer positief. Van der Kroft verwacht meer zakelijke klanten. “We zien nu dat onze aanpak echt werkt. De

bedrijven die het onderhoud aan ons toevertrouwen, zijn aanzienlijk voordeliger uit en profiteren van het geleverde werk in de hoogste kwaliteit. Daarnaast bieden wij met ons bandenhotel, de vaste onderhoudsafspraken en de nieuwe, heldere manier van communiceren echt meerwaarde waar de hele regio gebruik van kan maken. We zijn trots en staan klaar om ondernemingen in de regio te bedienen.” CarProf Hemcar Amphoraweg 3c 2332 ED Leiden T 071 - 810 00 00

1. ONDERHOUD VOLGENS HET BOEKJE

3. 24 MAANDEN INTERNATIONALE GARANTIE

Een CarProf werkt volgens fabrieksrichtlijnen. Vergelijkbaar met merkdealers. Dat betekent dat u de originele fabrieksgarantie behoudt en dat alle auto’s welkom zijn voor onderhoud en reparatie.

Een CarProf begrijpt dat u liever rijdt dan stilstaat, dus doen wij er alles aan om u weer op weg te helpen. Wij geven 24 maanden internationale garantie op onderdelen en werkzaamheden. En met 4500 vestigingen in Europa helpen wij u altijd en overal in het buitenland op weg.

2. HELDERE AFSPRAKEN VOORAF

Een CarProf maakt heldere afspraken. Wij zorgen altijd voor een incheckgesprek vooraf, waarin we de werkzaamheden met u doornemen. Wij houden u op de hoogte, zodat u altijd precies weet waar u aan toe bent. En achteraf laten wij zien wat wij hebben gedaan.

CarProf Hemcar bedankt Derek Peters van DsignMarking voor de kleurrijke uitstraling van het nieuwe pand.

5. A-MERK ONDERDELEN VAN ORIGINELE KWALITEIT

Een CarProf werkt met dezelfde Amerk kwaliteit originele onderdelen waar merkdealers ook mee werken. Hetzelfde geldt voor de materialen en gereedschappen in onze werkplaats, ook die zijn van de beste kwaliteit.

4. DUIDELIJK OVER KOSTEN

6. ZICHTBAAR BETER

Een CarProf vertelt vooraf precies wat de kosten zijn. Dat geldt voor het onderhoud, de reparaties en de te vervangen onderdelen. Maar ook over de eventuele kosten van extra service zoals vervangend vervoer zijn we duidelijk.

Een CarProf vraagt zich altijd af of het nog beter kan. Wij zijn continu gericht op het verbeteren van ons product en van onze service. Zodat u het beste van ons mag verwachten. Elke dag weer. LEIDEN INTOBUSINESS 57

REPORTAGE GeoRun laat klanten rennen

Perry Oostdam

Spraakmakende mobiele spelconcepten Dat wil iedereen wel: in één keer maximale aandacht voor je product of dienst. Het Noordwijkse bedrijf GeoRun richt zich op de ontwikkeling van mobiele spelconcepten. Mobiele apps, om consumenten op een speelse wijze in contact te brengen met een bedrijf. Hun campagnes in Nederland en Polen zorgden voor de nodige opspraak en leverden hen de titel Starter van het Jaar op in de LEF starterswedstrijd. Perry Oostdam en zijn Poolse Compagnon Pawel Smoczyk zijn de oprichters van het bedrijf. TEKST DENNIS CAPTEIN l FOTOGRAFIE JOHN BRUSSEL EN GEORUN

“De mogelijkheden van mobiele toepassingen zijn eindeloos”, vertelt Perry. Een jaar geleden leerde hij de Poolse programmeur Pawel kennen en samen besloot het duo het startersavontuur aan te gaan met hun bedrijf GeoRun. “Pawel is verantwoordelijk voor de technische ontwikkeling in Polen, waar we flexibel zijn in het aannemen van programmeurs. In Nederland houd ik mij bezig met de sales en marketing, hier zijn onze initiële LEIDEN INTOBUSINESS 58

klanten gevestigd.” Hoewel het bedrijf slechts een jaar oud is, kwamen enkele van hun campagnes in de spotlights door spraakmakende taferelen van deelnemers. De start - GeoHunt “We stelden onszelf de vraag hoe we een concept konden ontwikkelen wat winkeliers helpt om meer bezoekers richting de winkel te bewegen’’, vertelt Perry. “Een doordacht spel trekt spelers aan en

is daarom uitstekend in te zetten als marketingtool. We besloten om aan de slag te gaan met een mobiele prijzenjacht: een spel waarin spelers items van elkaar af kunnen pakken met hun smartphone. Als iemand 50% korting krijgt door als eerste naar een winkel te gaan, moet de winkelier wel meer klanten krijgen, zo dachten we!” Na drie maanden van ontwikkeling had de Katwijkse kledingwinkel

Virtuele producten in SnapAR “Nadat we het spelconcept GeoHunt ontwikkeld hadden, zijn we aan de slag gegaan met een tweede concept: SnapAR.” Het doel was om een App te ontwikkelen waarin bedrijven hun producten op een nieuwe en unieke manier tentoon kunnen stellen. Dankzij augmented reality technologie stelt SnapAR gebruikers in staat om virtuele objecten aan hun foto toe te voegen. Zo zie je jezelf met de laatste mode items of zie je cartoon figuren naast je staan op straat. De recent gelanceerde App poogt de huidige Like en Deel acties op Facebook te vervangen door mensen te belonen voor het delen van hun foto. “Bedrijven kunnen in SnapAR hun producten wel héél letterlijk in de handen van hun klanten plaatsen en ze vervolgens belonen voor het delen van de foto”, aldus Perry. SnapAR werd onlangs ingezet door de Rabobank en het online warenhuis Fonq.

Ook voor kleine bedrijven

Toekomst

Op de vraag of hun spelconcepten alleen geschikt zijn voor grote marktpartijen antwoord Perry: “Nee, vorige maand hebben we ons GeoRun Platform gelanceerd. Hierin kunnen partijen gemakkelijk hun eigen spel opzetten, wat de kosten van een campagne aanzienlijk verlaagt. Bij zowel SnapAR als GeoRun hoeft er geen nieuwe App ontwikkeld te worden; partijen kunnen hun producten in de bestaande Apps tentoonstellen en binnen enkele uren kan de campagne Live staan.”

Over de toekomst zijn Perry en Pawel ambitieus: “We zijn allebei weg van nieuwe technologieën en hebben als doel om een internationaal software bedrijf op te zetten. Nederland is een ideale testmarkt voor nieuwe concepten, maar om te groeien zullen we al snel richting Amerika of Azië moeten. Voor nu richten we ons op Nederland en breiden we langzaam uit naar andere EU-landen.”

ModeRepubliek de primeur met het spel FashionRun. “Samen verspreidden we virtuele kortingsbonnen en kledingstukken door het land en nodigden we mensen uit om op jacht te gaan.” Door naar een prijs op de kaart te gaan, kon deze worden ‘opgepakt’ met een smartphone. Vervolgens begon de jacht en won de speler die als eerste terug was bij de winkel. “Doordat spelers prijzen van elkaar af konden pakken, ontstonden

de meest ludieke situaties: van spelers die elkaar met de auto achtervolgden tot een ware run door de duinen van Noordwijk om drie uur ’s nachts!” Chaos in Polen Vlak na het succes van FashionRun in Nederland, werd het duo benaderd door een Poolse telecomprovider. Aan GeoRun de opdracht om een spel te maken waarin spelers gemotiveerd worden om naar de

retailverkooppunten te komen. “SpotHunter was onze tweede campagne. Die zorgde voor veel opspraak in de Poolse media toen spelers kriskras door Poznan achter elkaar aan gingen. De deelnemers haalden de meest ludieke stunts uit om prijzen in bezit te houden. Zo waren er spelers die met bootjes het meer op gingen en renden andere spelers dwars door achtertuinen. Dit alles om hun medespelers te slim af te zijn.” LEIDEN INTOBUSINESS 59

ZORG EN ZEKERHEID LEIDEN BASKETBALL

Zorg en Zekerheid Leiden Basketball maakt stappen voorwaarts

‘We bieden Leiden een podium’ Voor Zorg en Zekerheid Leiden Basketball is het nieuwe seizoen inmiddels begonnen. De landskampioen is een van de kanshebbers om de titel opnieuw naar Leiden te halen. De concurrentie heeft echter niet stilgezeten. Oude rivalen als GasTerra Flames en SPM Shoeters Den Bosch hebben hun selectie weten te versterken. Daarnaast lijken er in Den Helder mooie dingen te gaan gebeuren. “Elke wedstrijd moet onvoorspelbaar worden qua uitslag, dan hebben we een goede competitie”, stelt Marcel Verburg, voorzitter van Zorg en Zekerheid Leiden Basketball.

TEKST MARTIN HOEKSTRA l FOTOGRAFIE JOHN BRUSSEL

Vanaf november neemt Zorg en Zekerheid Leiden weer deel aan de EuroChallenge. Bakken Bears (Denemarken), Kataja Basket (Finland) en Cholet Basket (Frankrijk) kwamen als tegenstanders uit de bus rollen. Dat zo’n LEIDEN INTOBUSINESS 60

Europees avontuur geld kost, is bekend. Het bestuur had gehoopt op steun van de gemeente Leiden, maar dat bleek tevergeefs. Inmiddels is vanuit de Business Club meer dan de helft van de kosten afgedekt.

Uitdaging Voor de spelers is het natuurlijk een ideale kans om zich verder te ontwikkelen en wellicht in beeld te spelen bij buitenlandse clubs. Joshua Duinker en Whit HolcombFaye kozen juist voor Leiden vanwege

de uitdaging om op Europees niveau te spelen. Twee jaar geleden overleefde Zorg en Zekerheid Leiden de eerste groepsfase en werd de kwartfinale net niet bereikt. SPM Shoeters Den Bosch en GasTerra Flames gaan net als Zorg en Zekerheid Leiden Europa in. Beide clubs beschikken over geschikte accommodaties en houten vloeren. ”Den Bosch betaalt huur voor de Maaspoort, maar krijgt ook weer subsidie van de gemeente.” Het verschil in maximale toeschouwerscapaciteit tussen de Vijf Meihal en MartiniPlaza bedraagt bijna 2500. “Als GasTerra Flames een topwedstrijd heeft, zitten er 4500 mensen, bij ons ruim 2000. Als we de Maaspoort, MartiniPlaza en de Vijf Meihal op een rijtje zetten, dan hebben wij veruit de minste accommodatie. Daarnaast heeft Den Bosch een door de FIBA geautoriseerde houten vloer, die door de gemeente is aangeschaft. Wij hebben, inclusief afschrijvingen en rentekosten op de investeringen die we in de hal hebben gedaan, echter veel meer kosten voor het gebruik van de zaal dan GasTerra Flames en SPM Shoeters. Dat klopt niet.” De club doet er alles aan om de eigen speelhal verder aan te kleden. Tegenwoordig is het mogelijk om een permanente sponsoruiting in de Vijf Meihal te hebben. “Dan hangt jouw uiting daar een heel jaar”, geeft Theo Knijnenburg, bestuurslid Commerci-

Avondje uit krijgt nog meer gestalte Naast dat Zorg en Zekerheid Leiden Basketball weer sportief mee wil doen en in de selectie plaats heeft ingeruimd voor jeugdspelers om zo de jeugdopleiding meer ruimte te geven, is er ook het plan om op het gebied van entertainment nog een stap voorwaarts te maken. Het is al jaren een gegeven: een wedstrijd van Zorg en Zekerheid Leiden Basketball in de Vijf Meihal staat garant voor een heerlijk avondje uit. Goed basketbal van een ploeg die in de top van Nederland meedraait – en hoge ogen gooit -, gezellige sfeer met muziek en licht in de speelhal en tussendoor leuk entertainment, zoals dans, zang, acrobatiek, spelletjes voor kinderen en natuurlijk de cheerleaders. “Wij willen kijken of we door middel van leuker en beter entertainment nog een stap kunnen maken”, legt Knijnenburg uit. “Wij bieden talenten een podium om voor tweeduizend man op te treden”, vult Verburg aan. “Het moet dan wel goed en bijzonder zijn. We hebben niks aan danspasjes die iedereen kan, maar als iemand iets bijzonders kan op het gebied van dans en/of zang en/of acrobatiek, dan is hij of zij van harte welkom. Neem contact op en kom een keer langs. Je kunt je tonen aan een groter en breder publiek. Dat kan alleen maar in jouw voordeel werken.”

ele Zaken, aan. “We zijn nu in staat om dit te garanderen, voorheen moesten we alles na de wedstrijd weer afbreken.” Verder komen er meer doeken te hangen om de hal qua akoestiek te verbeteren. Professionalisering Een andere stap voorwaarts is het nieuwe mediacontract met Omroep West. Op maandagavond wordt komend seizoen steevast basketbal uitgezonden. Daarnaast wordt er gewerkt aan een professionalisering van het betaalsysteem in de horecaruimte en een nieuw ticketingsysteem. Ook de website van Zorg en Zekerheid Leiden Basketball is in een nieuw jasje gestoken. Helder, overzichtelijker en kleurrijker zijn slechts enkele termen om de nieuwe website te typeren. Het aantal leden van de Business Club is ook nu weer gegroeid. “Niet spectaculair, maar er zit nog steeds groei in”, stelt Verburg. “Sommige sponsoren schalen op naar een breder sponsorpakket. Dat is ook groei”, legt Knijnenburg uit. “We zien het dan niet in aantallen, maar wel in geld en dat is natuurlijk ook plezierig. We bieden Leiden een mooi podium om zaken te doen. Door de verdere professionalisering kost de organisatie dit echter ook meer geld. Cultureel programma De jaarlijkse business trip en de business reizen voor de EuroChallenge staan ook dit jaar weer op het programma. Het Deense Bakken Bears heeft een aanvraag ingediend voor kaarten voor hun business club. “We gaan zeker kijken of we samen met onze Business Club een cultureel programma kunnen organiseren voor de leden van hun business club”, kondigt Verburg aan. “Een middag een museum bezoeken of een sightseeingtour door Leiden. Dat is toch een leuke manier om samen een middag met elkaar op te trekken. Leiden heeft op cultureel gebied heel veel te bieden. We willen dus kijken of we daar ook nog wat mee kunnen doen.” Zorg en Zekerheid Leiden Basketball Boshuizerlaan 1 2321 SG Leiden T 071 - 572 25 19 E [email protected] I www.eredivisiebasketballleiden.nl LEIDEN INTOBUSINESS 61

BUSINESS & STYLE

Turmix, mix als een chefkok De Turmix blender is excellent in vorm en kracht. Het speciale zes-puntige mes zorgt voor een optimaal resultaat; u mixt de lekkerste smoothies en soepen in enkele seconden. De glazen kan in klavervorm is hittebestendig en bovendien erg makkelijk schoon te maken. De basis is elegant en compact, een echte aanwinst voor uw keuken. Dit Zwitserse merk heeft naast de blender ook een prachtige hand- en staafmixer en om de lijn compleet te maken een sapcentrifuge. De perfecte combinatie van kwaliteit en design voor een snelle en gezonde levensstijl. Kitchen Art, Botermarkt 13, Leiden www.kitchenart.nl

Meijs: stijlvolle elektrische bromfiets Van het minimalistische design tot de geweldige details en de hoogwaardige onderdelen - alles lijkt te kloppen bij deze elektrische bromfiets van Nederlandse bodem. Met een topsnelheid van tussen de 25 en 45 kilometer per uur en een actieradius van 50 tot 110 kilometer is de Meijs dan ook een ideaal vervoersmiddel voor in de stad. Je sluit ‘m aan op het stopcontact en binnen 3-4 uur is de accu weer vol. De elektrische bromfiets is verkrijgbaar vanaf € 4790,- en te bestellen via www.meijsmotor.nl

Silo

Het design van productontwerper Hans Daalder staat voor strak en eenvoud. Exclusief voor Ruby Fires heeft hij indoor & outdoor vuur Silo ontworpen van hoogwaardig zwart gecoat metaal. De grote opening maakt dat de vlammen altijd perfect zichtbaar zijn. Door het unieke design met de ronde vormen is het een prachtig object, ook wanneer deze niet brandt. Door de toevoeging van wielen is de Silo flexibel wat betreft toepassingen: verplaats het vuur naar elke gewenste plek! Uiteraard geeft de Silo ook een extra dimensie aan de omgeving wanneer deze op een vaste plaats opgesteld wordt. De Silo is standaard uitgevoerd inclusief wereldwijd gepatenteerde Ruby Fires Keramische Brander die brandt op biobrandstof. Veilig brandsysteem met een grote gele vlam. De Silo heeft een hoogte van 845 mm, een diameter van 450 mm en is verkrijgbaar in de kleur zwart metaal bij Zirkzee Wonen en Slapen, Lammenschansweg 138 te Leiden.

LEIDEN INTOBUSINESS 62

iPhone met Touch ID Onlangs is de iPhone 5S door Apple onthuld. De telefoon heeft een 64-bit chip en is verkrijgbaar in de kleuren grijs, zilver en goud. De vernieuwde processor is naar verluidt twee keer zo snel als de chip uit de iPhone 5. In het nieuwe toestel zit een vingerafdrukscanner, die in de thuisknop verwerkt zit, de Touch ID. De scanner van de iPhone 5S kan o.a. worden gebruikt om de telefoon te ontgrendelen. Het karakteristieke vierkantje is van de ronde knop verdwenen, de knop heeft bovendien een zilveren rand. Een laag van saffier beschermt de sensor onder de thuisknop. De sensor kan gebruikt worden in plaats van een pincode op de iPhone 5S. De scanner zou bij elke keer scannen sneller worden in het herkennen van de vingerafdruk van de gebruiker. De vingerafdrukinformatie wordt versleuteld en in de A7-chip opgeslagen. De iPhone 5S draait op iOS 7.

De 100 opmerkelijkste Nederlanders in 100 x tour

De iPhone 5S is verkrijgbaar in Nederland vanaf € 699,- voor een 16GB-exemplaar, € 799,- voor 32GB en € 899,- voor 64GB. Voor verdere technische en verkoopinformatie, zie www.apple.com.

Voor wie heerlijk even bij de haard wil ontspannen, is er het boek De 100 opmerkelijkste Nederlanders in 100 x tour. Sinds 1936 hebben al honderden Nederlanders aan de Tour de France meegedaan. Niet alleen renners, maar ook ‘volgers’. Wie waren de meest opmerkelijke? Joop Zoetemelk (Tourwinnaar)? Wim van Est (Pontiac)? Gerrie Knetemann (emotie)? Johnny Hoogerland (prikkeldraad)? Mart Smeets (40 Tours verslagen)? Peter Post (legendarische ploegleider)? Wielerjournaliste Rose Mentink ging op onderzoek uit en stelde een verrassende top 100 samen met opmerkelijke verhalen uit de rijke Nederlandse Tourgeschiedenis. De 100 opmerkelijkste Nederlanders in 100 x tour kost € 19,95 en is te bestellen via www.bruna.nl. Meer informatie: Bruna, Dorpsstraat 85-87 in Zoetermeer.

ViV Suits & Shirts is hét adres voor maatkleding van absolute topkwaliteit. Geheel privé bij u thuis, op kantoor of bij ons in de showroom maakt u de keuze uit een breed assortiment zakelijke maatkostuums. Perfect gecomplementeerd met een zorgvuldige selectie handgemaakte stropdassen en luxe maatoverhemden. In alle rust kiest u dat wat bij u past, wij adviseren en zorgen voor een perfecte levering. Zodat ook u straks zegt: ViV Suits & Shirts,.. kleding die je pakt!

Showroom (op afspraak) Kon. Julianalaan 214 2274 JP Voorburg T 079 - 343 94 67 I www.suits-shirts.nl/najaar LEIDEN INTOBUSINESS 63

INTERVIEW

‘Ik dwing mezelf

tot het uiterste’ Daan Slooter

Noordwijker en geboren Leidenaar Daan Slooter is een ondernemer in hart en nieren. Samen met Machteld Korenhof vormt hij Bizzgolf, organisator van golfevenementen voor ondernemersverenigingen. Daarnaast is hij golfcommentator bij Sport 1 en eigenaar/consultant van/bij SportLace search & recruitment. De meeste van u kennen hem waarschijnlijk als toernooi-directeur van het KLM Open, het grootste golftoernooi van Nederland en meetellend voor de European Tour. Onlangs werd dit toernooi gewonnen door Joost Luiten, een boost voor de organisatie en de Nederlandse golfsport. TEKST TEKSTBUIS/ROB BUISMAN l FOTOGRAFIE DE BEELDREDACTEUR.NL/MICHEL TER WOLBEEK LEIDEN INTOBUSINESS 64

‘Je kunt een tornado niet tegenhouden. Maar je kunt wel in een schuilkelder gaan zitten.’

mijn eigen topprestatie te leveren. Buiten golf is dat ook zo. Ik daag mezelf graag uit. Ik onderneem het liefst dingen die het uiterste van mijn persoonlijke kwaliteiten en professionele vaardigheden vragen.” ■ Je bent een perfectionist... “Je mag zelf kiezen wat je wilt en wat je doet. Maar ik vind dat je het aan jezelf verplicht bent om dan het onderste uit de kan te halen. Dat heb ik niet alleen van huis uit meegekregen, dat zit vooral in mijn karakter. Zelf heb ik twee jonge kinderen. Bij de één zie ik dat ook heel duidelijk, de ander heeft dat niet. Het moet in je aard zitten om er iets mee te doen.” ■ Kun je dan wel relativeren? “Ik dwing mezelf tot het uiterste, maar nooit ten koste van een ander. Ik sta ook altijd open voor kritiek. Wanneer ik die krijg, vind ik het heus niet altijd leuk. Soms raakt het me zelfs diep, maar ik luister er wel naar. En ik probeer er hoe dan ook iets mee te doen.” ■ Dat is niet altijd even eenvoudig...

■ Wat trekt je zo aan in de golfsport? “Het is een ultieme test voor jezelf. Er is niet één andere sport waar je zo wordt afgerekend op jezelf. Elke dag leer je wel iets. Aan elke bal die je slaat, gaat een keuze vooraf waarbij enorm veel factoren een rol spelen. Dat maakt het interessant voor mij.” ■ Is dat een karaktereigenschap? “Voor

mij is het een voortdurende uitdaging om

“Dat is dus een kwestie van relativeren. Zo krijg ik af en toe commentaar op mijn golfcommentaar. Maar je kunt het nu eenmaal nooit voor iedereen goed doen. Mijn manier van commentaar geven is mezelf niet te belangrijk vinden. Ik concentreer me op het onderwerp, neem waar wat er gebeurt en doe daar verslag van. Mijn manier van kijken is natuurlijk wel persoonlijk en die persoonlijkheid komt - denk ik - ook wel terug in het commentaar. Zelf houd ik van een positieve benadering van wat anderen doen. Naar mezelf toe is dat weleens anders.” ■ Ben je strenger voor jezelf dan voor je omgeving? “Ik ben in elk geval milder voor de mensen om me heen dan voor

mezelf. Daarnaast probeer ik om mensen te helpen om zich te verbeteren zonder ze daarop af te rekenen, hoewel ze dat misschien anders opvatten. In het sociale verkeer ligt dat wat gevoeliger. Jezelf over de rug van een ander omhoog werken komt in mijn woordenboek bijvoorbeeld niet voor. Daar word ik absoluut niet vrolijk van. Zulke mensen vind je niet in mijn vriendenkring.” ■ Waar word je wel blij van? “Wanneer ik dingen zelf voor elkaar weet te krijgen. Daarbij vind ik het helemaal niet erg als dat een keer niet lukt. Ik vind het zeker geen schande als ik incidenteel faal. Het proces om dingen voor elkaar te krijgen, geeft me namelijk de meeste voldoening. In de organisatorische sfeer probeer ik de individuele partijen tevreden te stellen. Het liefst met onderlinge synergie en als onderdeel van een team. Wanneer dat lukt, kan ik daar - ook los van het eindresultaat - gelukkig mee zijn.” ■ Je kunt toch ook niet overal invloed op hebben? “Toch wel. Alleen kun je soms niet alles beïnvloeden zoals je zou willen. En soms is de invloed niet direct zichtbaar. Mensen zeggen weleens: ‘daar kan ik niets aan doen’. Prima, misschien kun je aan de oorzaak van gebeurtenissen niet altijd iets doen. Alleen kun je wel iets doen aan de manier waarop je met de gevolgen omgaat. Je kunt een tornado niet tegenhouden. Maar je kunt wel in een schuilkelder gaan zitten.” ■ Heb je veel behoefte aan zekerheid? “Nee. Niet echt. Ik ben al een paar keer in mijn leven iets totaal anders gaan doen. Ik vertrouw op mijn eigen kunde en kunnen en ik kom altijd wel weer op mijn pootjes terecht. Op mijn eigen onafhankelijke manier. Dat bevalt me uitstekend.” LEIDEN INTOBUSINESS 65

COLOFON

Het thema van het volgende nummer (december 2013) is:

Innovatie Met natuurlijk de lijst der lijsten!

Wie volgt Thijs Hemmes op? Wie is de meest invloedrijke persoon anno 2013? LEIDEN INTOBUSINESS

INTOBUSINESS TITELS

UITGEVER: Oscar Middeldorp HOOFDREDACTIE: Dennis Captein REDACTIE: Dennis Captein, Martin Hoekstra, Rob Buisman, Oscar Middeldorp en Natalie Middeldorp VORMGEVING: Sevenwords, Erik Straver en Martijn Broere FOTOGRAFIE: John Brussel, Michel ter Wolbeek, Hielco Kuipers, Daniëlle Reizevoort, Leidsche Glibber en Mike van Bemmelen VERKOOP: Oscar Middeldorp (06 - 51 57 78 86) DRUK: Ten Brink, Meppel VERSPREIDING: Mail Management International ADRESWIJZIGINGEN: Adreswijzigingen kunnen doorgegeven worden via [email protected]

LEIDEN INTOBUSINESS Leiden, Leiderdorp, Zoeterwoude, Voorschoten, Oegstgeest, Roelofarendsveen, Warmond en Wassenaar

UITGEVERIJ: Leiden IntoBusiness ADRES: Zuiderkeerkring 389 2408 HT Alphen aan den Rijn TELEFOON: 06 - 51 57 78 86 E-MAIL: [email protected] INTERNETADRES: www.intobusiness.nu

VERSPREIDINGSGEBIED:

Warmond Oegstgeest

Wassenaar

Leiden

Voorschoten

Leiderdorp

Zoeterwoude

ALPHEN INTOBUSINESS Alphen aan den Rijn, Bodegraven, Boskoop en Rijnwoude BOLLENSTREEK INTOBUSINESS Noordwijk, Noordwijkerhout, De Zilk,Voorhout, Sassenheim, Warmond, Lisse, Lisserbroek, Hillegom, Vogelenzang, Bennebroek, Katwijk, Rijnsburg en Valkenburg DE VENEN INTOBUSINESS De Ronde Venen, Nieuwkoop met alle bijbehorende dorpskernen ’T GOOI INTOBUSINESS Blaricum, Hilversum, Naarden, Laren, Bussum en Huizen GOUDA INTOBUSINESS Gouda, Waddinxveen, Reeuwijk, Moordrecht, Gouderak, Bergambacht en Vlist HAARLEMMERMEER INTOBUSINESS Hoofddorp, Nieuw-Vennep, Schiphol en omliggende kernen ZOETERMEER INTOBUSINESS Zoetermeer, Bleiswijk, Bergschenhoek, Benthuizen, Forepark (Den Haag), Pijnacker en Berkel en Rodenrijs

COPYRIGHT: Niets uit deze uitgave mag worden gereproduceerd en/of openbaar gemaakt door middel van druk, fotokopie, film of op welke andere wijze dan ook zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever-directie. IntoBusiness Magazine BV is niet aansprakelijk voor eventuele onjuistheden in deze uitgave en niet verantwoordelijk voor handelingen van derden welke mogelijkerwijs voortvloeien uit het lezen van deze uitgave.

LEES AL ONZE NIEUWSTE UITGAVEN NU OOK ONLINE VIA WWW.LEIDENINTOBUSINESS.NU OF VIA DE INTOBUSINESS APP WILT U OOK GRATIS HET MAGAZINE ONTVANGEN? NEEM DAN CONTACT MET ONS OP VIA [email protected] OF BEL 06 - 51 57 78 86 LEIDEN INTOBUSINESS 66

TE HUUR

Rijnsburgersingel 60 te Leiden Omschrijving Uniek modern kantoorpand in het centrum van Leiden met royaal parkeerterrein. Het kantoorgebouw maakt deel uit van een complex dat bestaat uit een tweetal kantoorgebouwen met eigen parkeergarage. Vloeroppervlak Beschikbaar voor verhuur ca. 520 m2 kantoorruimte op de 1e verdieping, archiefruimte en ruim aantal parkeerplaatsen. Huurprijs € 139,- per m2 per jaar, excl. BTW. Ligging De locatie grenst direct aan het zakencentrum van Leiden. Er zijn voldoende mogelijkheden voor lunch en/of een wandeling door het historische centrum en het winkelgebied. Overige Er zijn diverse parkeerplaatsen beschikbaar op het achtergelegen parkeerterrein en in de ondergelegen parkeergarage, tevens is er een zeer representatieve lunch-/ kantinevoorziening aanwezig.

TE HUUR

Garenmarkt 1A te Leiden Omschrijving Prachtige kantoorruimte op de begane grond in een rijksmonumentaal kantoorpand gelegen midden in het centrum van Leiden aan de Garenmarkt. Winkels, restaurants, supermarkten, openbaar vervoer; alles is op loopafstand aanwezig. Vloeroppervlak Ca. 138 m2 gelegen op de begane grond. Huurprijs € 1.600,- per maand, excl. BTW. Ligging Met bushaltes in de directe omgeving, parkeerterrein de “Garenmarkt” direct naast het pand en op de hoek de parkeergarage van de Hoogvliet, is de bereikbaarheid uitstekend. Overige De charmante kantoorruimte is voorzien van hoge plafonds, verlichting, pantry, sanitair en verwarming.

TE HUUR

Steenstraat 59 te Leiden Omschrijving Uniek en authentiek winkelpand, zeer geschikt voor zakelijke dienstverlening. Vloeroppervlak Ca. 210 m2 winkelruimte op de begane grond, op 1e verdieping is tevens een kleine archiefruimte aanwezig. De frontbreedte van de winkel bedraagt ca. 600 cm. Huurprijs € 55.000,- per jaar, excl. BTW. Ligging Het winkelpand is gelegen op een zeer interessante locatie; langs de aanlooproute van het Centraal Station van Leiden en de nieuwe parkeergarage aan de Morsweg. In de nabijheid van bioscoop, diverse horecagelegenheden, banken, uitzendbureaus, ANWB kantoor en Kamer van Koophandel. Overige De winkelruimte is voorzien van toilet, pantry, diverse kamers en opslag- en opbergruimte.

TE HUUR

Bargelaan 6 - 32 te Leiden Omschrijving Representatieve kantoorruimte op toplocatie in Leiden, direct grenzend aan de zeezijde van het Centraal Station Leiden. Vloeroppervlak Ca. 180 - 3.227 m2 kantoorruimte gelegen op de begane grond, eerste en tweede verdieping. Te huur vanaf 180 m2. Huurprijs Vanaf € 140,- per m2 per jaar, excl. BTW. Ligging Direct naast Station Leiden Centraal op slechts 15 minuten treinafstand van de luchthaven Schiphol. Overige O.a. voorzien van topkoeling, te openen ramen, kabelgoten, systeemplafond met verlichtingsarmaturen, personenliften en op iedere etage een eigen sanitaire voorziening. Het kantoorgebouw beschikt over een eigen afgesloten parkeergarage. Collegiaal met Jones Lang Lasalle.

TE HUUR

Rijnsburgersingel 61 te Leiden Omschrijving Moderne kantoorruimte met royaal parkeerterrein, gelegen in het centrum van Leiden. Het kantoorgebouw maakt deel uit van een complex dat bestaat uit een tweetal kantoorgebouwen met eigen parkeergarage. Vloeroppervlak Ca. 338 m2 kantoorruimte op de eerste verdieping. Er is tevens 160 m2 archiefruimte beschikbaar in de kelder. Huurprijs € 125,- per m2 per jaar, excl. BTW. Ligging De locatie grenst direct aan het zakencentrum van Leiden. Er zijn voldoende mogelijkheden voor lunch en/of een wandeling door het historische centrum en het winkelgebied. Overige De ruimte is voorzien van vaste wanden met praktische kamerindelingen en onlangs gerenoveerde sanitaire voorzieningen. Er zijn parkeerplaatsen beschikbaar op het voorgelegen parkeerterrein alsmede in de ondergelegen parkeergarage.

De C-Klasse Edition C. Vanaf € 37.601,-. Gem. verbruik: 5,0 - 7,4 l/100 km, 20,0 - 13,5 km/l. CO2-uitstoot: 131 - 191 g/km. Vanafpijs incl. BPM en BTW en excl. verwijderingsbijdrage en kosten rijklaar maken. Voor kosten en leveringsvoorwaarden zie mercedes-benz.nl.

Mercedes-Benz Leiden Vondellaan 45 2332 AA Leiden tel. 071 - 576 93 03.

Mercedes-Benz Alphen a/d Rijn De Schans 25 2405 XX Alphen a/d Rijn tel. 0172 - 47 51 55.

www.mbdb.nl, [email protected]