Tr a d i t i e e n t o e k o m s t .
Busch-Jaeger Elektro GmbH
Succes heeft een geschiedenis.
1879
1897
1907
1918
1921
1926
1933
1936
1951
1979
Het succes heeft zijn eigen traditievolle
De voorstellen en wensen van onze
geschiedenis. De afgelopen 125 jaar is
klanten zijn voor ons de drijfveer om
Busch-Jaeger gegroeid tot marktleider
nieuwe dingen te ontdekken en deze
op het gebied van elektrotechnische
om te zetten in innovatie. Wij nemen
installatietechniek.
u mee door deze brochure. Beleef de
Tot de kernactiviteiten van onze onder-
geschiedenis vanaf het begin tot in
neming behoren de elektro-installatie,
de moderne wereld van de huidige
elektronica en gebouwsysteemtechniek.
elektrotechnische installatie-
Wij zijn partner voor de vakhandel en
technieken.
elektromonteur. Onze jarenlange ervaring zetten we in voor toekomstgerichte producten en oplossingen.
3
Ervaring verbindt.
„Samenkomen is een begin. Samenblijven is een vooruitgang. Samenwerken brengt succes.“ (Henry Ford)
Hans-Curt Jaeger had in de Lüdenscheider Gartenstraße een metaalfabriek
Georg Jaeger legde samen met zijn broer de eigenlijke basis voor de Lüdenscheider elektrotechnische industrie
Friedrich Wilhelm Busch fabriceerde in Lüdenscheid in de Hochstraße elektrotechnisch installatiemateriaal
1925 wagenpark
De wereld verandert en daardoor ook
zich een nieuwe horizon. De firma's
ons leven. Het gebruik van elektriciteit
Jaeger en Busch behoorden tot
als energie- en lichtbron was een
de eersten die deze kans zagen en
revolutie. Zo ontstond een industrie
voor de opbouw van hun fabricage
voor het maken van apparaten. Voor
gebruikten.
de Lüdenscheider metaalfirma opende
5
Gemeenschappelijkheid versterkt.
1900 Busch-Jaeger Lüdenscheider Metallwerke AG, fabriek aan de Gartenstraße, zetel van de hoofddirectie
1925 Productiehal in Aue
De metaalfabriek Schafsbrücke behoort vanaf 1933 tot de Busch-Jaeger Lüdenscheider Metallwerke AG
1952 Fabriek in Lüdenscheid, Hochstraße
De weg voor een nieuwe industrie
samengaan van de ondernemingen
is uitgezet. In 1879 stichtte Hans-
nog concurrentie, in de jaren twintig
Curt Jaeger, gesteund door zijn broer
profiteerde men al van de samenwer-
Georg, in Lüdenscheid een metaal-
kingseffecten. Ontwikkeling en fabri-
fabriek. Aanvankelijk beperkten ze
cage nemen een steeds belangrijker
zich tot het fabriceren van eenvoudig
plaats in. Tevens werd de vraag
elektrotechnisch installatiemateriaal.
bespoedigd door de toenemende toe-
Gelijktijdig ontstond de fabriek van
passing van elektriciteit. In 1960 werd
J. Bergmann en F. W. Busch. Hier
in Hamm een fabriek voor schakelaars
werden voor het leger knopen voor
ingericht. Vanaf 1969, onder de vlag
uniformen gemaakt, evenals gespen
van de BBC (thans ABB), concen-
en sluitingen voor koppels. Niet veel
treerde Busch-Jaeger Elektro GmbH
later werden de eerste elektrotech-
zich op elektro-installatietechniek,
nische artikelen gemaakt. Ongeveer
elektronica en gebouwsysteem-
tien jaar later, 1892, verwierven de
techniek. Het assortiment omvat
gebroeders Jaeger een perserij voor
vandaag de dag circa 5.500 producten.
het fabriceren van isolatiematerialen.
In onze fabrieken in Lüdenscheid en
Na de eerste wereldoorlog gingen de
Aue werken meer dan 1.000 werkne-
beide firma's samenwerken. Snel
mers en exporteren we naar meer dan
daarna kwam ook de Lüdenscheider
60 landen in de wereld. Daar werken
metaalfabriek daarbij. Zo ontstond de
we al tientallen jaren vol vertrouwen
Busch-Jaeger Lüdenscheider
en succesvol met onze partners
Metallwerke AG. In 1969, na meer
samen. Licentie- en productiesamen-
fusies, ontstond de onderneming met
werking dragen bij tot versterking met
de nu nog geldende naam Busch-Jaeger
onze participatie- en zusterbedrijven in
Elektro GmbH. Heerste er voor het
Spanje, Tsjechië, Finland en Azië.
2004 Fabriek in Lüdenscheid op de Freisenberg 1977/78
Fabriek in Aue
1960 Fabriek in Hamm
1990 Logistiek centrum in Ramsloh
2002 Het nieuwe scholingscentrum voor klanten is met de modernste media- en congrestechnieken uitgerust.
2004 Hoofdkantoor van ABB in Mannheim-Käfertal
7
Pioniersgeest is het begin.
„Ik heb nooit iets waardevols toevallig gedaan. Mijn uitvindingen zijn nooit toevallig ontstaan. Ik heb gewerkt." (Thomas Alva Edison)
1887 De firma Jaeger & Fischer maakte de SWAN-lamphouders voor Edison-lampen
1913 Verstelbare pendel
1913 Geaarde ijzeren wandlamp
1924 Busch autofabriek De „Busch-Wagen“
Met een baanbrekende uitvinding
men heden ten dage in ons bedrijf
liet Friedrich Wilhelm Busch aan het
nog steeds. Zo ontstaan moderne
begin van de 20ste eeuw wereld-
elektro-installaties. De tijd steeds een
wijd van zich horen. De door
stap voor. Dag voor dag dragen wij
hem uitgevonden schakelaar met
sinds 125 jaar eraan bij, dat iedere
excentriekmechanisme kon door
dag een stuk eenvoudiger, comforta-
eenvoudig draaien worden
beler en veiliger wordt.
bediend. Deze pioniersgeest vindt
9
Nieuwe trends het resultaat.
1899 De Busch schakelaar met excentriekmechanisme bezorgde de firma F. W. Busch wereldbekendheid
1915 „Lampschakelaar“
1934 Tuimelschakelaar
Innovatie sinds 125 jaar. De in 1899
Producten zoals de PERILEX- en
verschenen Busch schakelaar met
TERKO-steker/contactdoos vestigen
excentriekmechanisme veroverde de
zich met succes op de markt. Nieuwe
markt direct en werd wereldwijd met
trends volgen: de wipschakelaar ver-
miljoenen verkocht. De pioniersgeest
vangt de tuimel- en draaischakelaar.
bracht Gustav Busch en zijn mede-
In 1973 presenteert de onderneming
werkers aan de top. In de jaren 20
op de Hannover Messe elektronische
brachten ze een prototype van een
schakelaars, die op ultrasoon geluid,
„vaatwerkspoeler”, die tevens een
beweging en aanraking reageren. Tot in
wasmachine was. Dan volgde de
de jaren tachtig werden nog kunststof
„Busch-Wagen” (pagina 9), waarvan
spikes voor autobanden gemaakt. In
drie modellen zijn gemaakt.
de fabriek in Hamm vindt na de
Direct na de eeuwwisseling boden
installatie-schakelaarproductie de
de voorgangers* van Busch-Jaeger
fabricage van schakelaars plaats voor de
Elektro GmbH een volledig program-
auto-industrie tot eind jaren negentig.
ma elektrotechnisch installatie-
Tegenwoordig bieden wij een com-
materiaal voor gebruik in huis. Na de
pleet programma voor de elektro-
tweede wereldoorlog werd de nood
installatie met ook high-end
een deugd: de fabricage begon aan-
producten zoals ABB i-bus® EIB
vankelijk met verwarmings- en kook-
en ABB Powernet EIB.
platen, zogenoemde compensatiegoederen. Het „deutsche Wirtschaftswunder“ uit de jaren vijftig luidde ook bij 1951 PERILEX-steker/contactdoos
Busch-Jaeger een nieuw tijdperk in voor de elektro-installatietechniek.
*De firma's Jul. Fischer & Basse, Gebr. Jaeger u. F. W. Busch AG.
2003 Introductie ocean
1972 Kunststof spikes Busch-Duro „RS“ voor autobanden
1995 Busch-Jaeger dashboardtechniek voor de auto-industrie
2001 Schakelaarserie alpha exclusive®
2003 Opbouwprogramma ocean voor vochtige ruimten
11
De tijden veranderen.
„Wat vandaag luxe is, is morgen normaal.“ (Bernd Pischetsrieder, VW-bestuursvoorzitter)
1906 Opbouw tuimelschakelaar (diamantvormig)
1910 Opbouw tuimelschakelaar
1920 Inbouw draaischakelaar met glasafdekking
1957 Wooncomfort in de jaren vijftig
En het werd licht. In 1880 verlichtte
Producten, die het leven een stuk
de eerste gloeilamp de wereld. Het
eenvoudiger en gemakkelijker
tijdperk van de schakeltechniek begon.
maken, waren bij de grondleggers
Nieuwe technieken en apparaten hiel-
van Busch-Jaeger Elektro GmbH
den hun intocht in alle huishoudens.
vanaf het begin al doorslaggevend.
13
De eis blijft.
1933 Trekschakelaar
1953 Inbouw wip-serieschakelaar Busch-Duro 2000®
1965 Inbouwdimmer 400 W, een van de eerste dimmers op de Duitse markt
Het teken des tijds vroegtijdig
fabrikanten van het eerste uur.
ontdekt. Bij het zoeken naar nieuwe
In 1965 presenteert de onderneming
ideeën was voor de oprichters van
op de Hannover Messe een van de
Busch-Jaeger geen berg te hoog.
eerste dimmers van Duitsland. De
In 1881 kwam Hans-Curt Jaeger met
elektronische schakelsector wordt
veel nieuwe ideeën terug uit Parijs en
verder uitgebouwd. In de jaren zeventig
begon met de fabricage van SWAN-
komen de Busch-Tiptronik-schakelaar
lamphouders (pagina 8). Kort daarna
en de Tipdimmer uit. Beiden reageren
brachten "Jaeger & Fischer" lamp-
al bij een lichte aanraking en schakelen
voeten en -houders voor Edison-
zo het licht.
lampen uit. De Busch schakelaar met
Een leidende functie heeft ook de
excentriekmechanisme maakte het
Busch-Timac X-10 ® besturingstech-
voor het eerst mogelijk om links- en
niek, met onder andere het schakelen
rechtsom te draaien.
en sturen van lampen en elektrische
In de jaren dertig werd het elektrici-
apparaten in huis via het normale
teitsnet naar 220 V omgezet.
aanwezige elektriciteitsnet. Met
Gelijktijdig verscheen de eerste
ABB Powernet EIB hebben we deze
tuimelschakelaar. In 1957 is Busch-
techniek verder verbeterd. Onze
Jaeger de eerste fabrikant van de
producten en systemen voor
tuimelschakelaar, die een comforta-
moderne elektro-installaties bieden
bele bediening mogelijk maakt. Enige
veel mogelijkheden om woningen en
jaren later zorgen schakelaars met
gebouwen individueel en comfortabel
een grotere bedieningswip voor meer
in te richten. Bijvoorbeeld door de
"handvrijheid", daar ze ook met de
installatie van een jaloeziebesturing
elleboog kunnen worden geschakeld.
of bewegingsschakelaars.
Ook hier behoort Busch-Jaeger tot de 1975 Schakelaarserie Busch-Duro 2000® LX, 28 jaar succesvol op de markt
2004 Wooncomfort neemt toe met de eisen
1983 Busch-Duro 2000® SI, de tot heden meest verkochte schakelaarserie
1993 Jaloeziebesturing Busch-Jaloezie control uit de schakelaarserie alpha exclusive®
1995 schakelaar met drukknopbediening schakelaarserie impuls met lichtaura
1998 EIB bedienelement Busch-triton®
2003 Inbouw bewegingsschakelaar Busch-Wächter® 180 UP, Schakelaarserie s o l o ®
15
Het leven is waardevol.
„Zonder zekerheid is er geen vrijheid.“ (Wilhelm von Humboldt)
1910 Hefboomschakelaar, 3-polig
1910 Spatwaterdichte schakelaar
1936 Tuimelschakelaar
Begin 20e eeuw testbank voor elektrotechnische apparaten
Aan het eind van de 19e eeuw kwa-
de omgang met die nieuwe techniek.
men de lichtschakelaars voor iedereen
Ruim honderd jaar later zijn niet alleen
beschikbaar. Het gebruik was echter
de producten veilig en betrouwbaar.
lang niet ongevaarlijk. De vereniging
Ze beschermen ook de mens en zijn
van Duitse elektriciens ontwierp de
omgeving.
eerste veiligheidsvoorschriften voor
17
Ve i l i g h e i d b r e n g t o p e n r u i m t e .
1962 Wandcontactdoos met randaarde en kinderbeveiliging
1978 Busch-Infoton 2000®, een van de eerste inbouw intercominstallaties van Duitsland
Hans-Curt Jaeger gaf als één van
als uitstekend beoordeeld. Daarna
de eersten de doorslaggevende
volgden de Busch-Wächter® (bewe-
impuls voor meer veiligheid.
gingsschakelaar), Busch-Jaloezie-
De vereniging van Duitse elektriciens
control, Busch-Rookalarm®, Busch-
gaf reeds in 1906 een beslissende
Infoline® (noodroepsysteem),
aanzet voor het opstellen van veilig-
FI-SCHUKOMAT en de Busch-
heidsvoorschriften ten aanzien van de
Protector® . Producten, die voor meer
omgang met elektrische installaties.
veiligheid rondom het huis staan en
Niet veel later werden die voorschrif-
zich laten aanpassen aan individuele
ten openbaar gemaakt. Bij de Gebr.
leefomstandigheden.
Jaeger ontstond een van de eerste
Het spatwaterdichte opbouwpro-
testbanken voor elektrische apparaten.
gramma ocean (pagina 11) garandeert
De officiële VDE-controlebureaus wer-
een veilige elektriciteitsvoorziening,
den in de jaren twintig in het leven
ook in veeleisende omgevingen. Het
geroepen.
behoort tot een breed aanbod pro-
Door de drang naar verdere ontwikke-
ducten die de mens en zijn eigendom
ling van de elektro-installatietechniek
beveiligen.
zet Busch-Jaeger een nieuwe maatstaf neer voor een veiligheidstechniek: De in 1962 gepatenteerde kinderveilige wandcontactdoos met randaarde 1986 Busch-Infoton 2000® babyfoon
beschermt kinderen dagelijks tegen de gevaren van elektrische stroom. In de jaren tachtig kwam de BuschInfoton 2000® babyfoon op de markt en werd door de Stichting Warentest
1987 Busch-Wächter® bewegingsschakelaar
2004 Een geïntegreerd kwaliteitsmanagementsysteem draagt bij tot veiligheid van de producten
1994 Wandcontactdoos met overspanningsbeveiliging Busch-Protector® uit de schakelaarserie Reflex SI Linear
2002 Busch-Rookalarm®
2003 FI-SCHUKOMAT wandcontactdoos met randaarde en aardlekbeveiliging
2003 Bewegingsschakelaar Busch-Wächter® Alarmtech 220
19
Individueel wonen.
„Niets op de wereld is zo machtig als een idee wiens tijd gekomen is.“ (Victor Hugo)
1978 Busch inbouwdimmer
1981 Busch-Timac X-10® Tijdbesturingspost
1981 Busch-Timac X-10® afstandsdimmer
1965 De eerste dimmer helpt energie te besparen
Het leven wordt steeds eenvoudiger
nemen en de technische mogelijkhe-
en gemakkelijker. De verworvenheden
den daarbij. Nu komt het aan op een
van de elektro-installatie hebben daar
wetenschappelijke omgang met ener-
zeker toe bijgedragen. In de toekomst
gie, om onnodige kosten te voorkomen.
zal de vraag naar comfort verder toe-
21
Wetenschappelijk omgezet.
1981 Busch-Timac X-10 ® besturingspost
1981 Busch-Timac X-10 ® centrale tijdbesturingspost
1995 Busch-Netbus X-10 ® controller
Busch-Jaeger ontwikkelingen –
lende verbruikers via het aanwezige
altijd een stap vooruit. Wie aan de
elektriciteitsnet worden geschakeld,
toekomst denkt, mag de hedendaagse
gestuurd en gecontroleerd. Deze
ontwikkelingen niet uit het oog verlie-
techniek was niet te stuiten en ont-
zen en moet rekening houden met de
wikkelde zich verder. Het volgende
ervaringen uit het verleden.
model van Timac kwam onder de
Toen in de jaren zestig in Amerika de
naam Netbus X-10® op de markt dat
eerste dimmer op de markt kwam,
zich verder ontwikkelde in het ABB
maakte deze nieuwe techniek ook bij
Powernet EIB systeem. Dit systeem,
Busch-Jaeger snel furore. Zij bracht
gebaseerd op het 230 V-elektriciteits-
meer sfeer in de woonkamer en ver-
net, was het eerste, dat naadloos
laagde tevens het energieverbruik.
aansloot op de wereld van de
Hoe meer het thema comfort aan
Europese Installatiebus (EIB/KNX).
betekenis wist te winnen in het huis-
Licht, temperatuur, warm water en
houden, des te belangrijker werd het
de jaloeziebesturing zijn individueel in
om bewust met de energiebronnen
te stellen en te regelen. Het intelligente
om te gaan. Hier zette de Busch-
huis is niet langer toekomstmuziek,
Wächter® in de jaren tachtig een dui-
maar realiteit.
delijk accent: bewegingssensoren maakten het mogelijk doelgericht het licht te schakelen en zorgden 1996 ABB Powernet EIB Controller
voor meer comfort, veiligheid en efficiency. Tevens toonden die eerste systemen, bestaande elektro-installaties, de weg naar de toekomst. Met Busch-Timac X-10® konden verschil-
Rondom 2000 minder is meer
2001 Busch-Wächter® Present bewegingssensor, doelgerichte besturing voor verlichting, verwarming, afzuig- en klimaatsystemen
2002 Ruimte temperatuurregelaar EIB sensor s o l o ®
2004 Kamer controlepaneel, comfortabele besturing voor gebouwsysteemtechniek ABB i-bus® EIB en ABB Powernet EIB
2001 EIB bedieningselement Busch-triton® met geïntegreerde ruimtetemperatuurregelaar
23
De mensen zijn het middelpunt.
„Veel kan een mens missen, alleen een mens niet.“ (Ludwig Börne)
Rondom 1940 de Busch-Jaeger woonwijk. Ook nu wonen er nog medewerkers.
Rondom 1950 ontwerpafdeling
Rondom 1950 pers in de afdeling gloeilamphouders
1950 Leerlingenopleiding bij Busch-Jaeger
Busch-Jaeger is in die 125 jaar met
Bij de ontwikkeling, bij het product-
zijn medewerkers en het contact met
en kwaliteitsmanagement, bij de
zijn klanten gegroeid. Deze relatie is
productie, bij de verkoop en bij de
ons vermogen. Achter ieder product,
verzending.
dat onze fabriek verlaat, staan mensen.
25
Mensen bepalen het succes.
1965 lopende band Busch-Duro 2000® schakelaars
2002 flexibele productie
Zoals altijd is de mens een beslis-
Deze sterke basis zal ook in de toe-
sende factor bij succes. Zo is ook de
komst een beslissende factor voor
125-jarige geschiedenis van Busch-
succes zijn. Het is maatgevend zoals
Jaeger zonder de inzet van vele
de inzet, bewogenheid en creativiteit
mensen ondenkbaar. Daarom dagen
van onze medewerkers een rol
wij ze uit en ondersteunen wij onze
spelen.
medewerkers. Beginners bieden wij
Tevens staat het persoonlijke contact
leerplaatsen en trainingsprogramma's
op de voorgrond bij de omvangrijke
aan. De betrokkenheid bij de wereld-
service-afdelingen voor onze partners
wijd opererende ABB Groep garan-
uit handel en industrie. Hiertoe beho-
deert daarom optimale carrièreper-
ren bijvoorbeeld het leren kennen van
spectieven.
producten, ondersteuning bij verkoop-
Culturele manifestaties, sportclubs,
orders, beurscontacten en de centrale
regelmatige scholing, werk- en
verkoopservice. Het Lüdenscheider
groepsgesprekken, de interne ideeën-
scholingscentrum voor klanten speelt
bus, medewerkersforum of de mede-
daarbij een vooruitstrevende rol.
werkerskrant „Busch-Funk“ dragen bij
Het is ieder jaar een trefpunt voor
tot de uitwisseling van informatie en
ruim 15.000 klanten, medewerkers
een hechte band binnen de onderne-
en bezoekers uit de regio.
ming. Bij de verschillende vestigingen
p2004 sinds 1999 bij de klanten bekend: de centrale verkoopservice
hoort Busch-Jaeger vaak „tot de
Onze medewerkers en partners zijn
familie“. Veelal zijn het opeenvolgen-
een investering, waarop we ook in de
de generaties, die hier werken.
toekomst kunnen bouwen.
Behalve de betrokkenheid met het werk, is de persoonlijke sfeer in onze fabrieken te Lüdenscheid en Aue doorslaggevend.
Meevoelend mens
En waar het ene hoofdstuk eindigt, begint reeds het volgende. De toekomst plaatst ons voor nieuwe uitdagingen. Met de modernste elektro-installatietechniek zullen we ook morgen onze bijdrage leveren om gewone dagen eenvoudiger, comfortabeler en veiliger te maken.
27
Busch-Jaeger Elektro GmbH
Een onderneming van de ABB-groep
Freisenbergstraße 2 58513 Lüdenscheid www.busch-jaeger.de
[email protected] Centrale verkoopservice: Tel.: 0180-5 66 99 00 Fax: 0180-5 66 99 09
BJE 9999-9-5058/4.04/0502-D, dpi 400321
Postfach D-58505 Lüdenscheid