Topsector Life Sciences & Health (LSH) NWO-bijdrage 2016-2017 Nederlandse Organisatie voor Wetenschappelijk Onderzoek
Inhoudsopgave Inleiding1 Kennis- en Innovatieagenda
1
Aanpak en totstandkoming NWO-bijdrage
1
Voorgestelde activiteiten 2016-2017
2
Publiek-private samenwerking PPS 2 en 3 – Topsector Strategische meerjarige partnerschappen
OncoXL
2
Publiek-private samenwerking PPS 2 en 3 – Topsector specifieke programma’s
Bouwstenen van leven
2
Meer Kennis met Minder Dieren (MKMD)
2
Gentherapie, en stamcel/organoïdetechnologie
3
Partnership KWF-Kankerbestrijding
3
Partnership Nederlandse hartstichting Hoge kwaliteit van Leven
3 3
Innovative Medical Devices Initiative (IMDI)
3
Bench to Bed
3
Praktijkgericht Zorgonderzoek
4
Publiek-private samenwerking PPS 2 en 3 – Programma’s relevant voor meerdere topsectoren
Hoge Kwaliteit van Leven Partnership Healthy Life Style Innovations (Philips) – LSH/HTSM/SIA
4 4
Crossover CI – LSH e-Health – LSH/Creatieve Industrie
5
Maatschappelijk Verantwoord Innoveren – alle TS
5
Bouwstenen van Leven – AgriFood/Chemie/HTSM/LSH/T&U
5
Programma Bouwstenen van Leven
5
Enabling Technologiesc – LSH/Agri & Food/T&U
6
BacVactory – LSH/Agri & Food
6
Publiek-private samenwerking PPS 2 en 3 – Internationale programma’s
Sanitatie – samenwerking met India
6
Publiek-private samenwerking PPS 2 en 3 – Bijdrage vanuit de NWO-instituten
Publiek-private samenwerking – PPS 1
Open Technologieprogramma
6
Privaat-publieke programmering PPP – Topsector Specifieke programma’s
Platforms Praktijkgericht Zorgonderzoek
7
Privaat-publieke programmering PPP – Topsector Internationale programma’s
Bouwstenen van Leven EraNet Sytems Medicine ERA-NET Cofund on Biotechnologies – Chemie/LSH/Agri & Food/T&U/Energie/HTSM Hoge kwaliteit van Leven
7 7 7 7
JPI Healthy Diet for a Healthy Life (HDHL) – LSH/Agri & Food
7
JPI More Years Better Lifes (MYBL)
7
Eranet Neuron
8
Privaat-publieke programmering PPP – Bijdrage vanuit de NWO-instituten
Vrij onderzoek gericht op de topsectoren
8
Topsector LSH: concrete acties voor 2016-2017
9
Contactpersoon / meer informatie
Inleiding De propositie voor de periode 2016-2017 voor Life Sciences & Health kenmerkt zich enerzijds door het voortzetten van een aantal succesvolle activiteiten die in 2012 zijn ingezet en anderzijds door nieuwe initiatieven waarbij vooral ingezet wordt op crossovers met andere topsectoren. De onderwerpen sluiten nauw aan bij de Kennis- en Innovatieagenda 2016-2019 en passen ook heel goed bij de maatschappelijke en wetenschappelijke uitdagingen van de NWO-strategienota 2015-2018. Zowel bedrijfsleven als gezondheidsfondsen zijn belangrijke private partners in de PPS constructies.
Kennis- en Innovatieagenda Het doel van de K&IA is om sector-specifieke en cross-sector R&D initiatieven te faciliteren via publiek private samenwerkingen. Deze zijn in drie programmatische pijlers beschreven: Pillar I. Fundamental Life Sciences Research Pillar II. Applied and Practice-Based Health and Functioning Science Research Pillar III. Built Environment, ICT infrastructure and Concept and Systems Development
Aanpak en totstandkoming NWO-bijdrage Voor de totstandkoming van de NWO bijdrage 2016-2017 is overleg gevoerd met het TKI-LSH, het topteam LSH, de Samenwerkende GezondheidsFondsen en bijdragende onderdelen van NWO.
Topsector LSH | 1
Voorgestelde activiteiten 2016-2017 Publiek-private samenwerking PPS 2 en 3 – Topsector Strategische meerjarige partnerschappen OncoXL De missie van OncoXL is het uitvoeren van grensverleggend fundamenteel onderzoek dat betere kennis van de groei, progressie, metastase en eradicatie van kanker moet opleveren. De resultaten uit dit onderzoek moeten leiden tot een betere preventie, prognose, diagnose en behandeling van kanker en nieuwe economische activiteit. Om deze ambitie waar te maken wil OncoXL een organisatie in Nederland opzetten die zich zal richten op fundamenteel experimenteel oncologisch onderzoek inclusief technology transfer. Hiervoor zijn al fondsen toegezegd van drie ministeries EZ, VWS, OCW), het KWF en de topsector LSH. Het ministerie van OCW heeft een bedrag toegezegd van 2,0 M€ gedurende de komende 5 jaar. Een deel van dit bedrag wordt NWO opgebracht. OncoXL draagt bij aan Pijler I en III. Budget NWO: 2,0 M€
Publiek-private samenwerking PPS 2 en 3 – Topsector specifieke programma’s Bouwstenen van leven Kennis van de moleculaire basis van het leven is dankzij technologische doorbraken vanuit de fysica, chemie, biologie, informatica en systeemanalyse van enorme data bestanden spectaculair toegenomen. De Nederlandse wetenschap is nú in een goede positie om door bundeling van deze expertise uit verschillende wetenschapsgebieden een beslissende stap vooruit te zetten in het fundamentele begrip van cellulaire systemen vanuit de (moleculaire) bouwstenen ervan. Deze kennis biedt ons het vermogen om aangepaste, verbeterde, of nieuwe vormen van leven te creëren voor specifieke doeleinden. Uitdagende innovaties zijn te voorzien op vele belangrijke wetenschappelijke en technologische terreinen: gezondheidszorg (bijv. personalized medicine), kwalitatief en kwantitatief verbeterde voedselvoorziening, duurzame gewasproductie, hybride techno-biologische systemen, nieuwe materialen, intelligente robots gebaseerd op neuronale netwerken, organismen die onder extreme omstandigheden nieuwe taken uitvoeren, enz. Tegelijk roept deze ontwikkeling nieuwe vragen op m.b.t. de gevolgen voor de toekomstige samenleving vanwege de grote wetenschappelijke, economische en maatschappelijke impact. Nederlandse onderzoekers lopen wereldwijd voorop in de verschillende disciplines die bijdragen aan deze kennis. Voor bedrijven op vele terreinen zullen ongekende innovatieve mogelijkheden zich aandienen. Het is daarom voor onze samenleving als geheel van groot belang dat Nederland door nauwe interdisciplinaire samenwerking tussen onderzoekers en het bedrijfsleven een voortrekkersrol speelt in deze ontwikkeling. De volgende programma’s sluiten hierbij aan: Meer Kennis met Minder Dieren (MKMD) In opdracht van het ministerie van EZ wordt door ZonMw het programma MKMD uitgevoerd. Dit programma richt zich op Vervanging, vermindering en verfijning van dierproeven. Sinds het topsectorenbeleid is ingevoerd draagt ook NWO bij via de proposities aan het bevorderen van publiek-private samenwerkingen en investeringen. In het programma wordt zowel fundamenteel onderzoek, o.a. systeembiologische aanpak, als toegepast onderzoek en implementatie gestimuleerd. Dit programma draagt bij aan pijler I en III. Budget NWO: 1,2 M€
2 | NWO-bijdrage 2016-2017
Gentherapie, en stamcel/organoïdetechnologie Gentherapie, en stamcel/organoïdetechnologie zijn voor de sector belangrijke innovaties. Hiervoor is een bedrag van minimaal 2,15 M€ beschikbaar. Dit programma draagt bij aan pijler I en II. Budget NWO: 2,15 M€ Partnership KWF-Kankerbestrijding Samen met KWF-Kankerbestrijding is het programma Technology for Oncology in ontwikkeling. Budget NWO: 1,5 M€ Partnership Nederlandse hartstichting Specifiek voor samenwerking met de Nederlandse Hartstichting is een bedrag van 2,5 M€ gereserveerd voor de verdere ontwikkeling van vroege detectie van hart- en vaatziekten. Budget NWO: 2,5 M€
Hoge kwaliteit van Leven Er is gekeken naar crossovers met andere topsectoren (HTSM, Creatieve Industrie) en naar continuëring van eerder ingezette en succesvolle onderzoekslijnen die publiek-private samenwerking stimuleren. Het is de intentie om de volgende onderwerpen verder te stimuleren: Innovative Medical Devices Initiative (IMDI) Dit initiatief is erop gericht om bij te dragen aan (1) de volksgezondheid via het borgen van een bemensbare, betaalbare en veilige gezondheidszorg in Nederland, (2) de economie door de bedrijfstak medische instrumentatie in Nederland te vernieuwen en (3) de wetenschap door te zorgen voor een betere maatschappelijke benutting van de R&D op dit terrein. Het IMDI is opgezet als vervolg op het toenmalige NWO thema Nieuwe Instrumenten in de Gezondheidszorg. Wetenschap, bedrijfsleven, zorginstellingen hebben zich in acht Centres of Research Excellence (CoRE’s) verenigd. Het oorspronkelijke initiatief beoogde een inzet van M€ 250 gedurende tien jaar. Inmiddels hebben een aantal de CoRE’s ook via andere subsidies budget weten genereren. De CoRES zorgen voor: −
Schaalvergroting en focussering van het onderzoek.
−
Een interactieve innovatiecyclus: Doordat alle partijen in de innovatiecyclus (onderzoekers, ondernemers, patiënten, zorgprofessionals) betrokken zijn bij het centrum wordt de vraag vanuit de zorg sneller vertaald naar oplossingen die sneller op de markt komen.
−
Economische benutting van R&D sterkten in Nederland vanuit internationaal markt-perspectief.
Om de CoRE’s verder te verankeren wordt een verdere stimulering van nog zeker vier jaar nodig geacht. Voor de komende twee jaar is daarvoor indicatief een bedrag van 4 M€ beschikbaar. Aanvullend is binnen de Perspectiefcalls van STW een specifieke reservering (2016) van 3 M€ gemaakt gericht op samenwerking met de LSH-sector op het gebied van medical devices. Deze calls staat open voor indieners uit de acht IMDI-centra verenigd in de koepel van samenwerkende IMDI-CoREs. IMDI draagt bij aan pijler I en II. Budget NWO: 7,0 M€ Bench to Bed Translationeel onderzoek (from bench to bed) richt zich op het voor het eerst veilig en verantwoord toepassen van nieuwe vindingen/produkten in de mens. Het kan dan gaan om toepassen van nieuwe technologie (bijvoorbeeld hartklep van ontwikkeld nieuw materiaal), om gen- of stamceltherapie, of een nieuw(e) generatie geneesmiddelen. ZonMw voert sinds 2004 translationele programma’s uit (o.a. op terrein van gentherapeutisch- en adulte stamcelonderzoek). In 2012 hebben ZonMw en de Gezondheidsfondsen de krachten gebundeld wat geleid heeft tot een gezamenlijke call met een totaal budget van 4,4 M€, waarbij de consortia klein waren en de fondsen financier. In 2013 is voor de topsector LSH de Impulscall uitgevoerd. Deze call met een totaal budget van M€ 24 was gericht op grote consortia en substantiële bijdragen van gezondheidsfondsen en bedrijfsleven (ieder M€ 8) en de fondsen waren naast financier ook partner in het consortium. Bench to bed beoogt om de sterkten van deze voorafgaande calls te verenigen. Dit programma draagt bij aan pijler I en II. Budget NWO: 4,5 M€
Topsector LSH | 3
Fjodr Buis
Praktijkgericht Zorgonderzoek Op basis van de Agenda praktijkgericht onderzoek Health zal Regieorgaan SIA in samenwerking met ZonMw een impuls geven het praktijkgericht onderzoek op het gebied van Health. De impuls dient de positie van Health in de agendering van de topsector LSH te versterken. Het praktijkgericht onderzoek door hogescholen kan juist op het gebied van Health een substantiële bijdrage leveren aan de doelstellingen van het topsectorenbeleid. De agenda heeft geleid tot drie prioritaire thema’s: zelfmanagement, beter meten en “andere zorg”. Het Regieorgaan SIA zal, aansluitend bij de prioritaire thema’s, platforms faciliteren, waarin cross-sectorale samenwerking in netwerken wordt gestimuleerd. De platforms zijn gericht op vraaggestuurde programmering, kennisontwikkeling en –deling. Tevens zal een call RAAK Pro Plus worden gelanceerd, waarbij ruimte wordt geboden voor het aanstellen van verbindende lectoren. Deze verbindende lectoren hebben als opdracht om voor de betere verbinding tussen hogescholen onderling en tussen hogescholen en andere kennisinstellingen te zorgen. Dit programma draagt bij aan pijler II en III. Budget NWO: 5,0 M€
Publiek-private samenwerking PPS 2 en 3 – Programma’s relevant voor meerdere topsectoren Hoge Kwaliteit van Leven Partnership Healthy Life Style Innovations (Philips) – LSH/HTSM/SIA Dit cross-sectorale Partnership met Philips Research zal worden gestart in vervolg een eerdere uitstekende samenwerking. Philips wil graag verkennen of andere partijen willen deelnemen. Gezocht zal worden naar partijen met aanvullende waarde zoals zorgverzekeraars en high tech bedrijven (MKB) met aanvullende expertise en afwezige concurrerende positie. Healthy Lifestyle Innovations sluit aan bij de NWO uitdaging ‘kwaliteit van leven’. De beoogde ontwikkeling van kennis en innovaties op gebied van e-Coaching sluiten goed aan bij gezondheidsvraagstukken rondom eigen verantwoordelijkheid, monitoring en gedragsbeïnvloeding om bijvoorbeeld gezonde gedragskeuzes te verwerven, versterken en vooral: vasthouden. Definitieve toekenning van de middelen voor dit Partnership behoeft nog goedkeuring STW-bestuur (najaar 2015). Dit programma draagt bij aan pijler II en III. Budget NWO: 1,5 M€ 4 | NWO-bijdrage 2016-2017
Crossover CI – LSH e-Health – LSH/Creatieve Industrie Create Health is een succesvolle crossover tussen de topsectoren CI en LSH. Create Health verbindt de Nederlandse creatieve industrie aan de gezondheidszorg met als doel om bij te dragen aan de maatschappelijke uitdaging: gezond en actief oud worden. De focus ligt op de volgende thema’s: −
Homecare and selfmanagement; zo lang mogelijk thuis wonen met dementie.
−
Preventie van overgewicht; leefstijl beïnvloeding ten aanzien van het voorkomen van overgewicht.
−
Preventie van eenzaamheid; voorkomen van eenzaamheid bij kwetsbare ouderen vanuit de participatiegedachte.
In 2016-2017 zal deze crossover zich richten op e-Health binnen de drie thema’s. De omvang van de private bijdrage is afhankelijk van het soort onderzoek dat gefinancierd wordt (zie spelregels Publiek private programmering). Vorm: via call for proposals en vouchers (max. 10.000 euro) voor inhuur creatieve bedrijven. Budget NWO: M€ 3,78
Maatschappelijk Verantwoord Innoveren – alle TS In het programma ‘Maatschappelijk Verantwoord Innoveren’ (MVI) wordt al in de ontwikkelingsfase van een innovatie onderzocht welke ethische en maatschappelijke aspecten een rol spelen, en welke maatschappelijke context nodig is om de innovatie te doen slagen. Dit zorgt voor een groter maatschappelijk draagvlak en voorkomt dat innovaties onnodig stranden. Bovendien worden door dit onderzoek complexe en kostenverhogende aanpassingen achteraf voorkomen. Zo ontstaan kansen voor betere producten en diensten die beter aansluiten bij behoeften in de maatschappij door sociaal geïnspireerde innovaties. De bijdrage van de topsector LSH wordt specifiek ingezet voor het onderzoek naar de ethische en maatschappelijke aspecten van de toepassing van kennis die het mogelijk maakt om aangepaste, verbeterde, of nieuwe vormen van leven te ontwerpen en te creëren voor specifieke doeleinden (binnen het programma Bouwstenen van Leven). De programmering wordt in samenspraak met de topsector bepaald. Naast de programmering die gericht is op specifieke topsectoren, zal MVI ook vraagstukken programmeren die voor alle topsectoren relevant zijn. Deze vraagstukken worden uitgewerkt binnen de aan MVI deelnemende topsectoren. Dit programma draagt bij aan pijler II. Budget NWO: 6,15 M€
Bouwstenen van Leven – AgriFood/Chemie/HTSM/LSH/T&U Programma Bouwstenen van Leven Het doel van het programma Bouwstenen van Leven is langdurig (10 jaar) interdisciplinaire samenwerkingen in PPS-verband te vormen of te versterken om deze urgente wetenschappelijke en maatschappelijke uitdagingen aan te gaan. Bouwstenen van Leven is een cross-sectoraal PPS-programma geïnitieerd gedragen door de participerende Topsectoren AgriFood, Chemie, HTSM, LSH en T&U. De topsector Chemie zet ook M€1 transitiemiddelen in voor ‘Chemistry of Life’. Door een verbinding met het programma Maatschappelijk Verantwoord Innoveren (MVI) zal het maatschappelijk en ethisch aspect van de uitdagende innovaties tegelijk worden onderzocht. Via andere NWOprogramma’s zoals ‘Perspectief’ en het ‘Open Technologieprogramma’ en ‘Partnership’ kunnen in 2016 en 2017 aanvullende bijdragen worden geleverd. Het ERA-NET Cofund on Biotechnologies (samenvoeging ERA-IB, EraSynBio en EraSysAPP) zal als internationale component van Bouwstenen van Leven de samenwerking in de systeembiologie en synthetische biologie als technology drivers stimuleren en zich toeleggen op downstream toepassingen in de biotechnologie. Via het Eranet EraCoSysMed dat zich richt op de toepassing van systeem biologie in de geneeskunde en een programma dat zich richt op stamcel- en gentherapie zullen ook bijdragen worden geleverd aan dit onderwerp. De eerste call voor interdisciplinaire aanvragen met een bijdrage uit het bedrijfsleven/fondsen van 10-20%. (PPS variant 2) is gepland voor het begin van 2016. Dit programma draagt bij aan pijler I en III. Budget NWO: M€ 9,8 M€
Topsector LSH | 5
Enabling Technologiesc – LSH/Agri & Food/T&U Het hoofddoel van het programma Enabling technologies Hotels is om publiek-private onderzoeksprojecten kennis te laten maken met geavanceerde toepassingen op het gebied van life sciences en technologie, data integratie en stewardship door middel van kortlopende Hotelprojecten. Door middel van: −
Introduceren van geavanceerde life sciences technologieën in publiek-private onderzoekssamenwerkingen.
−
Stimuleren van het gebruik van data stewardship en integratie principes, methoden en standaarden in
−
Faciliteren van integratie van datasets in geavanceerde multi-technologie projecten
−
Stimuleren van nieuwe interacties tussen groepen en organisaties.
−
Waar mogelijk, stimuleren van open acces publicatie van onderzoeksdata
onderzoeksprojecten.
De ronde is open voor (gecommiteerde publiek-private) onderzoeksprojecten die binnen Nederland uitgevoerd worden op het gebied van de Topsectoren LSH, Agri & Food en Tuinbouw & Uitgangs-materialen. Binnen de context van deze de oproep, zijn publiek-private onderzoekprojecten, projecten waar minimaal één publieke en één private partner contractueel een onderzoeks-samenwerking hebben. Dit programma draagt bij aan pijler III. Budget NWO: 1,90 M€ BacVactory – LSH/Agri & Food BacVactory richt zich op de ontwikkeling van nieuwe bacteriële vaccins, hetgeen bijdraagt aan antimicrobiële resistentie. Dit onderwerp sluit aan bij Agri & Food (zoönosen) en mogelijk ook Chemie. Budget NWO: 2,22 M€
Publiek-private samenwerking PPS 2 en 3 – Internationale programma’s Sanitatie – samenwerking met India In het kader van dit programma zal een internationale samenwerking worden aangegaan tussen Nederland en India op het gebied van water - hoogstwaarschijnlijk gericht op sanitatie van water en rioolvoorzieningen. Het onderzoeksprogramma is cross-sectoraal (Water en LSH). Het betreft een programma met een open call voor projecten. Aan Nederlandse kant zal samenwerking met stakeholders, waaronder bedrijven, verplicht zijn, inclusief cofinanciering. Budget NWO: 1,5 M€
Publiek-private samenwerking PPS 2 en 3 – Bijdrage vanuit de NWO-instituten AMOLF zal 0,12 M€ inzetten op Bacterial infections on chip en 0,12 M€ voor Fibrinogeen gerelateerde biomaterialen. Het CWI investeert 0,04 M€ dat vooral gericht is op Enabling Technologies.
Publiek-private samenwerking – PPS 1 Open Technologieprogramma Het Open Technologieprogramma (OTP) is bedoeld voor projecten over de hele breedte van het technischwetenschappelijke onderzoek. Er zijn geen thema’s in het OTP en er vindt geen oormerking vooraf plaats. Indienen van onderzoeksaanvragen kan het hele jaar door. Hoogstaande wetenschappelijke kwaliteit én utilisatie zijn de twee criteria waarop aanvragen door internationale onafhankelijke referenten worden beoordeeld. Bij elk project wordt een Gebruikerscommissie ingesteld. Het OTP leidt tot PPS-projecten variant 1 of 2. Op grond van stabiele historische verdeling kan voor grote topsectoren goed vooraf worden ingeschat hoeveel middelen per topsector besteed zullen gaan worden. Budget NWO: 36 M€ (voor alle topsectoren)
6 | NWO-bijdrage 2016-2017
Privaat-publieke programmering PPP – Topsector Specifieke programma’s Platforms Praktijkgericht Zorgonderzoek In aansluiting op de eerder genoemdePPS samenwerking gericht op praktijk gericht onderzoek zal een Platform Praktijkgericht Onderzoek worden ingesteld (PPP) ten behoeve van samenwerking tussen HBO-instellingen, NWOinstituten en beroepspraktijk. Budget NWO: 0,45 M€
Privaat-publieke programmering PPP – Topsector Internationale programma’s Bouwstenen van Leven EraNet Sytems Medicine ERACoSysMed beoogt de implementatie van de systeembiologie aanpak in het klinisch onderzoek en de medische praktijk. Begrip van ziekten en de onderliggende gemeenschappelijke mechanismen kan alleen ontstaan als alle beschikbare chemische, biologische en klinische informatie wordt geïntegreerd door middel van mathematische en computermodellen. De noodzaak tot integratie blijkt alleen al uit de grootte en complexiteit van datasets van de moderne ‘-omics’ technologieën. Door rationele selectie van farmaceutische targets en leads, verfijnen van experimenteel design, uitvoeren van in silico clinical trials, en prospectieve klinische data collectie in nieuw vormgegeven cohorten, draagt systems medicine bij aan een patient-gedreven en kosteneffectievere gezondheidszorg. Deelname aan dit ERANET Cofund gezien als een mogelijkheid om een Europese dimensie toe te voegen aan het thema-overstijgend initiatief en NWO-uitdaging Bouwstenen van Leven. Nederland heeft een excellente reputatie binnen de systeembiologie en de geneeskunde. Vanuit wetenschappelijk én maatschappelijk oogpunt is het van groot belang dat Nederland in internationaal verband meedoet aan initiatieven die onderzoek en innovatie op het gebied van enabling technologies en systems approaches versnellen. Budget NWO: 0,29 M€ ERA-NET Cofund on Biotechnologies – Chemie/LSH/Agri & Food/T&U/Energie/HTSM Dit netwerk is een samenvoeging van de ERAnetten ERA-IB, EraSynBio en EraSysAPP – internationale component van topsectoroverstijgend initiatief Bouwstenen van Leven. Budget NWO: 1,0 M€
Hoge kwaliteit van Leven JPI Healthy Diet for a Healthy Life (HDHL) – LSH/Agri & Food In het werkprogramma van H2020 voor de jaren 2016 en 2017 zijn vanuit de JPI HDHL 2 voorstellen ingediend voor ERA-NET Cofunds. De onderwerpen voor deze Cofunds zijn “Nutrition & Epigenome’’ en “A knowledge platform for the intestinal microbiome”. Daarnaast is het Implementatieplan voor de JPI HDHL voor de periode 2016-2018 in ontwikkeling waarin in ieder geval joint actions worden opgenomen op het thema nutritional phenotype type data sharing (vervolg op huidige JA ENPADASI) en nutrition security (samen met FACCE-JPI als vervolg op het Grand Debate wat in mei is georganiseerd op de EXPO in Milaan). Budget NWO: 1,4 M€ JPI More Years Better Lifes (MYBL) In het werkprogramma van de JPI MYBL zijn 2 calls voorzien voor de periode 2016 en 2017. In 2016 zal een call opengaan met als thema ‘Welfare, Work and Demographic Change en in 2017 met als thema ‘PLace, Technology, and Learning, Daarnaast zullen gezamenlijke activiteiten worden opgestart rondom ‘Wellbeing’ en ‘Capacity building’. Budget NWO: 0,5 M€
Topsector LSH | 7
Eranet Neuron NWO zal bijdragen aan een Joint Transnational Call met het onderwerp “External Insults to the Nervous System”. Het onderwerp omvat traumatisch hersenletsel, letsel aan het zenuwstelsel, infecties en de impact van toxinen op het brein. De huidige klinische therapieën zijn helaas beperkt. Deze call richt zich dan ook niet alleen op de neurobiologische ziektemechanismen, maar ook op de ontwikkeling van nieuwe diagnostiek, nieuwe therapeutische benaderingen en richtlijnen voor revalidatie. Budget NWO: 0,575 M€
Privaat-publieke programmering PPP – Bijdrage vanuit de NWO-instituten Het Centrum voor Wiskunde&Informatica (CWI) besteed in PPP constructie 1,14 M€ aan het onderwerp Enabling Technologies. AMOLF zal 3,5 M€ bijdragen aan activiteiten ten bate van LSH.
Vrij onderzoek gericht op de topsectoren Een deel van de bijdrage komt uit brede calls voor ongebonden, nieuwsgierigheidsgedreven onderzoek. Belangrijke instrumenten zijn bijvoorbeeld de vrije FOM-programma’s en de FOM-projectruimte (m.n. HTSM, Energie, LSH en Chemie), de TOP-subsidies en talentprogramma’s zoals de Vernieuwingsimpuls. Van deze investeringen wordt na toekenning vastgesteld in hoeverre deze bijdragen aan de innovatiecontracten. NWO zal de aandelen en inhoudelijke aansluiting op de strategische agenda’s actief monitoren en hierover op reguliere basis contact onderhouden met de topsectoren en TKI’s en tevens de resultaten van de projecten actief onder de aandacht van bedrijven brengen, met het oog op snelle doorstroom van kennis en kunde en potentiele nieuwe PPS.
8 | NWO-bijdrage 2016-2017
Topsector LSH: concrete acties voor 2016-2017 Activiteit
PPS
Relatie met Innovatiecontract
Raakvlak met andere topsectoren
NWO inzet LSH (M€)
2-3
Pijler I en III
2,0
2-3 2-3 3 3
Pijler I en III Pijler I en II
1,2 2,15 1,5 2,5
2-3 2-32
Pijler I en II Pijler II en III
7,0 4,5 5,0
3
Pijler II en III
2
Pijler II
Totale NWO inzet (M€)
Strategische meerjarige partnerschappen Bouwstenen van Leven −− OncoXL TS specifieke PPS calls Bouwstenen van Leven −− Meer Kennis met Minder Dieren (MKMD) −− Gen en stamceltherapie −− Partnership KWF −− Partnership Hartstichting Hoge kwaliteit van Leven −− Innovative Medical Devices Initiative (IMDI) −− Bench to Bed −− Praktijkgericht Zorgonderzoek PPS calls relevant voor meerdere TS Hoge kwaliteit van Leven −− Partnership Healthy Life Style Innovations (Philips) −− Crossover CI – LSH e-Health (Create Health) Maatschappelijk Verantwoord Innoveren
2
Bouwstenen van Leven −− Programma BvL
2-3
Pijler I en III
−− Enabling Technologies −− BacVactory
2-3 2-3
Pijler III
HTSM; SIA
0,75
1,5
CI
3,23
3,78
Alle TS
0,5
6,15
A&F; Chemie; HTSM; T&U A&F;T&U A&F
2,9
9,75
1,0 2,22
1,9
Wa
0,75
1,5
Internationale PPS calls Sanitatie – samenwerking met India
2
PPS bijdrage instituten AMOLF
PPS 2
0,24
CWI
PPS 2
0,04
PPS 1 Open Technologieprogramma
36,0
PPP calls Platforms Praktijkgericht Zorgonderzoek
0,45
PPP internationaal Bouwstenen van Leven −− ERA-NET Cofund on Biotechnologies
Chemie; BBE; HTSM; A&F; T&U; Energie
−− EraNet Sytems Medicine Kwaliteit van Leven −− JPI Healthy Diet for a Healthy Life (HDHL) −− JPI More Years Better Lifes (MYBL) −− Eranet Neuron
1,0 0,29
A&F
1,4 0,5 0,575
PPP bijdrage instituten AMOLF
3,5
CWI
1,14
Totaal
45,335
Contactpersoon / meer informatie Edvard Beem Plaatsvervangend directeur T: +31 (0)70 349 51 06 E:
[email protected]
Topsector LSH | 9