Toezicht en Handhaving in beweging

Toezicht en Handhaving in beweging

Vereniging BWT Nederland

Wico Ankersmit. Directeur Vereniging BWT Nederland ERM 3 december 2013

1

De positie van toezicht en handhaving Commissie fundamentele verkenning Bouw (commissie. Dekker)

• Privaat wat kan, publiek wat moet • Laat gemeenten niet meer toetsen aan technische voorschriften


12/4/2013

De positie van toezicht en handhaving Brief Donner 15 december 2011 • Vernieuwing Bouwregelgeving • Drie pijlers – Vermindering en vereenvoudiging bestaande regels – Terugleggen verantwoordelijkheid voor de naleving van de bouwvoorschriften bij private partijen (Uitvoeren advies comm. Dekker) – Verdere herijking van verantwoordelijkheden tussen overheid en private partijen (Omgevingswet)


De positie van toezicht en handhaving Brief Blok 27 november 2013 • Einde toetsing en toezicht • Drie jaar duaal stelsel • Start per 1 jan 2015 • Bevoegd gezag moet wel handhaven


Waar draait het om? Dekker zegt: “Privaat wat kan, publiek wat moet”

Wij zeggen “Privaat wat moet, publiek wat onvermijdelijk is”


5

Privaat: kan moet • Woningwet artikel 1a: “wie iets laat (ver-)bouwen, het bouwwerk gebruikt of laat gebruiken, en het op enig moment laat slopen, is verantwoordelijk voor de kwaliteit van het realisatieproces en het eindresultaat” • Private partijen moeten de verantwoordelijkheid serieus nemen die ze wettelijk (sinds WW 1992) al hebben • Zij moeten zelf verantwoordelijkheid nemen voor de kwaliteitsborging van hun producten en productiewijzen met inbegrip van het voldoen aan de wettelijke eisen die daarbij gelden Vereniging BWT Nederland

6

Publiek: moet onvermijdelijk • Bouwen heeft directe impact op de kwaliteit van de omgeving. Het afwegen van belangen en het opkomen voor het algemeen belang zijn een taak van de lokale overheid. • Men kan eenvoudigweg niet om de lokale overheid heen. • Daarnaast duidelijk maken dat voor / in het nieuwe stelsel kennis, kunde en ervaring van BWT een onmisbare schakel is (actief gebruik van maken) • Onvermijdelijk is natuurlijk ook moeten, maar dan in de zin van “er is geen andere mogelijkheid”


7

Zoektocht nieuwe balans • Er is sprake van twee communicerende vaten: – Private kwaliteitsborging – Privatisering taken bouwtoezicht

“Vertrouwen en verantwoordelijkheid in het bouwproces” Vereniging BWT Nederland

8

Huidige onbalans • Het basisprobleem: – Vergunning (ver)bouwen gaat boven de regels in het Bouwbesluit – Vergunning (ver)bouwen heeft betrekking op én algemeen belang (monumentale waarden) én individueel belang (= technische kwaliteit bouwwerk) – overheid lijkt daardoor verantwoordelijkheid artikel 1a over te nemen van de private partijen in de keten – Private sector verbergt zich achter vergunning (ver)bouwen als zaken mis gaan – Kwaliteit vergunning (lees BWT) landelijk zeer verschillend


9

Duidelijkheid belangrijk • Scherp stellen van verantwoordelijkheden prima zaak • Maar dan niet halfslachtig in de vorm van een duaal stelsel met keuzevrijheid voor aanvrager • Een pleidooi voor volledig privaat


10

Volledig privaat stelsel 1. Geen escapemogelijkheid om zich aan eigen verantwoordelijkheid te onttrekken 2. Private kwaliteitsborging vraagt cultuuromslag; lukt alleen als men ook daadwerkelijk ertoe wordt aangezet 3. Maatschappelijk meest verantwoord: niet investeren in twee onzekere stelsels met min of meer dezelfde doelstelling, verspilling schaarse kennis en financiën 4. Minder risico dat negatieve aspecten zoals in buitenland gaan spelen (concurrentie van stelsels, verlaging kwaliteitsniveau)


11

Privaat: markt (nog) niet gereed Onderzoek calamiteiten bouw

Dagelijkse praktijk

•Te weinig bewustzijn opdrachtgevers •Regie- en communicatieproblemen •Versnippering •Bezuinigingen •Uitvoeringsproblemen •Onvoldoende controle •Onvoldoende risicoanalyses •Onvoldoende verantwoordelijkheid nemen •Bouwbesluit zien als bovengrens

•Veel niet ontvankelijke aanvragen •Toepassing niet ‘erkende’ materialen •Fouten in plannen •Veel improvisatie tijdens uitvoering •Laks met aandragen bewijsmateriaal •…..


12

Rapport B-Tower Rotterdam “Denkend aan de serie bouwgerelateerde incidenten van de afgelopen tien jaar en het beperkte lerende effect in de bouwsector, vraagt de Onderzoeksraad zich af in hoeverre de risico’s toenemen en publieke waarden, zoals veiligheid, onder druk komen te staan als de partijen de verantwoordelijkheid, lees de ‘vrijheid’ die de commissie Dekker voorstaat, niet aankunnen”. “Toch is het onbevredigend dat wanneer de Onderzoeksraad een onderzoek uitvoert uitdrukkelijk en uitsluitend met de intentie om er van te leren, de ondernemingen zich kennelijk geheel richten op de schuldvraag en niet op het leren.” Vereniging BWT Nederland

13

Privaat: markt aan zet

• Kwaliteitsborging is nog geen vanzelfsprekendheid in groot deel van markt; sprake van zeer laag naleefgedrag • Zit de private markt gezien economische situatie te wachten op stappen erbij ? • Er moet nog een hele kwaliteitsslag worden gemaakt om vertrouwen te winnen; dit is voor een zeer belangrijk deel een cultuuromslag • Is geen kwestie van enkele jaren, maar van een veel langere termijn • Wordt de verzekeraar het nieuwe BWT ?


14

Een tweeledig stelsel Het bouwwerk

De locatie en omgeving

•Landelijk stelsel van toegelaten private toetsen toezichtinstrumenten

•Ruimtelijke vergunning Planologish Esthetisch

•Ook van toepassing op vergunningvrije bouwwerken


Monumentale waarde Archeologische waarde

15

Toekomst BWT organisatie Landelijk stelsel

Ruimtelijke vergunning

Inspectiedienst:

Lokale overheid:

• Systeem(gericht) toezicht op bouwplanniveau

• Vergunningverlening, toezicht en handhaving • Oude fase 1 bouwverg. + andere activiteiten • Op passend moment aan te vragen • Omgevingsinsvloeden


16

Rol lokale overheid 1. Al bij start VO het houden van verplicht vooroverleg en vastleggen van afspraken om risicoprofiel te bepalen. 2.

Het uitvoeren van de volledigheidstoets.

3.

Het beoordelen van de aanvraag op de regels van het bestemmingsplan, de redelijke eisen van welstand en de voorschriften uit het Bouwbesluit die niet onder het private spoor vallen en andere aan het project gerelateerde activeiten onder de Wabo.

4.

Het eventueel opvragen van een aangepast plan en het beoordelen van dit plan.

1.

Het voorbereiden van het besluit op de aanvraag onder vermelding van eventueel nader in te dienen bescheiden6.

5.

Het beoordelen van de meldingen van private toetsing en toezicht.

6.

Het eventueel houden van vooroverleg uitvoering.

7.

Het beoordelen van nader in te dienen bescheiden voor start van de uitvoering.

8.

Het houden van toezicht op de uitvoering van de ruimtelijke vergunning.

9.

Het handhaven als bij de uitvoering afwijkingen van de ruimtelijke vergunning worden aangetroffen.

10. Het ontvangen van het opleveringsdossier, beoordelen compleetheid daarvan en verzenden van de ontvangstbevestiging. Vereniging BWT Nederland

17

Vereniging BWT Nederland Activiteit Wijzigen monument

Activiteit vellen houtopstand

Activiteit aanleggen

Planologische procedure

Activiteit Bouwen (Bouwbesluit, BV, Welstan)

Algemene aanvraag gegevens

Wabo Project

Vereniging BWT Nederland Activiteit Wijzigen monument

Activiteit vellen houtopstand

Locatieontwikkelingsactiviteit (planologie, welstand, aanleg)

Activiteit Bouwen (Bouwbesluit) Privaat of publiek

Algemene aanvraag gegevens

Omgevingswet Project

Rijksmonument 15e eeuw Woonhuis Vereniging BWT Nederland

Gewoon onderhoud is vergunningvrij (art 3a lid 1)

Schuren en overschilderen oude verflagen in zelfde kleur Vervangen van delen rot kozijnhout Repareren en plaatselijk vernieuwen hemelwaterafvoer Deels vervangen van kapotte dakbedekking Opstoppen van rieten dakbedekking Aanbrengen van isolatieglas ter vervanging van niet historisch glas in de bestaande roeden en profilering. Inboeten van metselwerk Plaatselijke reparatie en vervanging van voegwerk Gevelreiniging met water Vervangen of inboeten beplanting Onderhouden van paden (bijv. aanvullen grindlaag)



Inpandige veranderingen (art 3a lid 2)


Private sancties

• Sancties niet alleen op instrumentniveau regelen, maar ook bouwplanniveau • Private toetser en toezichthouder moet op grond van landelijke regels gezag hebben om zaken te regelen / handhavend op te treden (geen gekooide tijger) • Marktwerking moet niet leiden tot bestraffen “lastige” private partijen


24

Maatschappelijke proportionaliteit

•

Uitgangspunt toepassing strenger bij hoger maatschappelijk risico (Dit kan al in verplicht Vooroverleg worden bepaald)

•

Risicocategorieën koppelen aan type (gebruiksfunctie) en omvang (bouwlagen, m2) bouwwerk, maar ook aan andere criteria, zoals: – Doelgroep – Type bouwer – Monument?


25

Afsluiten met een oprechte zorg! Wordt private kwaliteitsborging een snelweg zonder vangrail !


26

Toezicht en Handhaving in beweging

Recommend Documents