Toelichting op de
Uniforme Productnamenlijst
deel 1
Toelichting
DE UPL MAAKT OVERHEIDSPRODUCTEN BETER VINDBAAR Vrijwel alle producten- en dienstencatalogi (PDC's) van de gemeenten zijn inmiddels aangesloten op Samenwerkende Catalogi (SC), waardoor deze PDC's toegankelijk zijn. Echter toegankelijk betekent niet per definitie dat het ook goed vindbaar is!
Vindbaarheid zonder UPL Het staat iedere overheidsorganisatie vrij te bepalen wat een product/dienst is en welke naam zij daaraan geeft. Zo kent men in de ene gemeente het product 'incidentele festiviteiten', terwijl het elders als 'evenementenvergunning' bekend staat. Het zoekmechanisme van Samenwerkende Catalogi 'herkent' beide productnamen, maar ziet dit ook als twee verschillende producten, terwijl dat niet het geval is. Deze vrijheid in naamgeving is lastig voor wie met behulp van SC via Overheid.nl zoekt en wil weten of hij in een bepaalde gemeente een evenementenvergunning nodig heeft. Doordat deze gemeente dit incidentele festiviteiten noemt krijgt deze persoon géén zoekresultaat. Informatie niet kunnen vinden is lastig, maar het wordt problematisch voor wie met DigiD Machtigen een overheidsproduct voor een ander wil afnemen. Hoe weet iemand zeker dat 'AWBZ-indicatie voor verblijf' hetzelfde is als 'Verzorgingstehuis indicatie plaatsing'? En zonder zekerheid krijgt men geen machtiging. Door de eigen productnaam aan de UPL-naam te koppelen, vergroot men de kans dat voor het goede product een machtiging wordt gegeven. Om de vindbaarheid van producten te verbeteren en bovenstaande problemen op te lossen is de Uniforme Productnamenlijst (UPL) ontwikkeld.
deel 1
Toelichting
Wat is de UPL? De UPL is een lijst van productnamen, die op een uniforme manier zijn geschreven en opgebouwd om zo te fungeren als een algemeen geldende namenlijst voor producten en diensten van overheidsorganisaties. Doordat de UPL-naam aan de eigen productnaam wordt gekoppeld worden de zoekresultaten van Samenwerkende Catalogi en de Eénloketdiensten zoals Regelhulp, EU Dienstenloket en Overheid.nl verbeterd. Het gebruik van de UPL in de ZaaktypeCatalogus (ZTC) van KING/Egem-i maakt het bovendien mogelijk de ZTC en producten-dienstencatalogi te koppelen. Let op: de UPL is niet bedoeld om te bepalen welke producten er in een productencatalogus mogen voorkomen.
Hoe is de UPL samengesteld? Om tot de huidige UPL te komen is gebruik gemaakt van diverse bronnen. Zo is er uit de SC-collectie een selectie gemaakt van productnamen die 5 keer of meer voorkomen in de aangesloten catalogi. Hiermee ontstond een lijst met bestaande productnamen die door minstens vijf gemeenten worden gebruikt. Deze lijst is aangevuld met de Zaaktypecatalogus van KING, Wmo-producten van Regelhulp, ondernemersproducten van Antwoord voor bedrijven en de lijst van Vergunningen en Bekendmakingen. Dit leverde een werklijst van ruim 3.000 productnamen op. Aan de hand van diverse referentielijsten en een bijbehorende Schrijfwijzer (zie deel 2) zijn alle productnamen van de werklijst beoordeeld en is de uiteindelijke UPL ontstaan.
Wat wordt onder 'producten' verstaan? De P van producten heeft een bredere betekenis en bevat zowel producten en diensten, die op hun beurt onder te verdelen zijn in verschillende soorten.
De producten op de UPL Onder de groep producten vallen vanzelfsprekend de 'papieren' producten zoals vergunningen. Daarnaast bevat deze groep ook de fysieke producten die een overheidsorganisatie, al dan niet tegen vergoeding, ter beschikking stelt. Een goed voorbeeld is de container (kliko) die verstrekt wordt voor de afvalinzameling. Ook fysieke producten die onder bepaalde voorwaarden aan burgers worden verstrekt vallen onder de categorie producten. Denk hierbij aan de indicatieproducten zoals een rolstoel of een woningaanpassing.
De diensten op de UPL
'
Alhoewel diensten zich minder goed lenen voor een productbeschrijving zijn diverse diensten aan de UPL toegevoegd. Ook de categorie diensten is breed en vooral gericht op de informatievoorziening, zoals koopzondageninformatie of informatie over hoe iemand een klacht of een bezwaar kan indienen. In plaats van een productbeschrijving zou het format van een Vraag-antwoordcombinatie met als vraag waar moet ik zijn als ik advies/hulp/begeleiding nodig heb bij.......' beter passen bij deze informatie. Dit geldt ook voor de korte beschrijvingen van wetten, subsidieprogramma's en dergelijke.
Is de UPL-naam ook zichtbaar op de website? De UPL is vooral bedoeld om overheidsproducten en -diensten beter vindbaar te maken. Dit kan onder andere via het mechanisme van Samenwerkende Catalogi en dat werkt aan de 'achterkant'. De UPL zal dan ook vooral worden toegepast door contentmanagers, PDC-beheerders en dergelijke. Het kiezen van een meer publieksvriendelijke naam, die onder andere getoond wordt op de website, blijft vooralsnog de taak van de PDC-eigenaar.
Is gebruik van de UPL verplicht? Het gebruik van de UPL is niet verplicht, maar wordt wel sterk geadviseerd omdat een brede toepassing de kwaliteit van de overheidsdienstverlening uitermate vergroot. De verwachting is dan ook dat PDC-eigenaren binnen niet al te lange termijn de UPL in hun informatiesystemen zullen opnemen.
Hoe wordt de UPL beschikbaar gesteld? De UPL wordt als waardelijst gepubliceerd op http://standaarden.overheid.nl. Naast een platte enkelvoudige lijst is de UPL ook beschikbaar in combinatie met het bijbehorende subthema uit de Thema-indeling Overheid (TiO). Afhankelijk van de toepassing kunt u gebruik maken van de enkelvoudige of de verrijkte lijst.
deel 1
Toelichting
Hoe werkt de UPL? SC is een van de toepassers van de UPL. Zo is in de nieuwe versie (4.0) het Informatie Publicatie Model (IPM) uitgebreid met het veld 'Uniforme productnaam'. Dit veld is gekoppeld aan de UPL-waardelijst van standaarden.overheid.nl. Uit deze waardelijst wordt de bijbehorende UPL-naam geselecteerd waardoor het product direct gekoppeld wordt aan deze UPL-naam én alle producten met deze waarde.
Hoe vind ik de juiste UPL-naam? Om de startactie te vergemakkelijken is er een lijst gemaakt met alle namen/schrijfwijzen voor de betreffende UPL naam. Deze lijst heeft de naam 'Komt Voor Als (KVA)-lijst'. Door deze lijst alfabetisch te sorteren kan de eigen productnaam met bijbehorende UPL-naam eenvoudig gevonden worden.
Is de UPL compleet? De UPL is per definitie niet compleet. Vanaf het moment van de publicatie kunnen er gemeenten zijn die een nieuwe productbeschrijving toevoegen aan hun PDC en aan SC.. Het kan dus zijn dat een productnaam niet voorkomt op de UPL en ook niet te vinden is op de KVA-lijst. In dat geval kan de productbeschrijving worden gekoppeld aan de waarde 'UPL-naam nog niet beschikbaar'. De producten die aan deze waarde zijn gekoppeld vormen input voor uitbreiding van de UPL in een nieuwe versie.
deel 1
Toelichting
Overige gebruiksmogelijkheden De UPL is ontstaan uit de behoefte om binnen Samenwerkende Catalogi voor de Eénloketdiensten lokale producten beter vindbaar te maken. Er zijn echter meer gebruiksmogelijkheden voor de UPL.
1. UPL & Antwoord© Contentcollectie (ACC) In de ACC zit een aantal Vraag-antwoordcombinaties (VACs) die over producten gaan. De beheerders van de ACC zullen waar dat relevant is de UPL-naam toevoegen aan een VAC. Dat biedt gebruikers van de ACC de mogelijkheid om VACs over bijvoorbeeld 'paspoort' te relateren aan de productbeschrijving paspoort. Dit kan overigens alleen als die productbeschrijving is gekoppeld aan de UPL-naam.
2. UPL & Thema-indeling Overheid (TiO) Een andere samenhang kan worden gecreëerd met behulp van de Thema-indeling Overheid (TiO). De TiO is een inhoudelijke manier om informatie bij elkaar te brengen, ontworpen voor het doorzoekbaar maken van VACs, maar in principe ook geschikt voor gebruik in PDCs. De beheerders van de UPL voorzien de UPL-naam van een subthema uit de TiO. Dat biedt de mogelijkheid om via de verbinding TiO-UPL ook productbeschrijvingen te tonen. Ook hier geldt dat dat alleen kan als de productbeschrijvingen zijn gekoppeld aan de UPL-naam.
Hoe is het beheer geregeld? De UPL is een dynamische lijst: producten/productnamen komen en gaan. Beheer is dus noodzakelijk. Het beheer van de UPL wordt releasematig aangepakt. Op twee momenten in het jaar wordt een nieuwe versie aangeboden. Die nieuwe versie komt tot stand door het verwerken van: ● ● ● ●
suggesties van de drie grote belanghebbenden: Regelhulp, KING en Antwoord voor bedrijven suggesties van gebruikers de lijst die ontstaat door de met 'nog geen UPL-naam beschikbaar' gekoppelde producten. nieuwe of gewijzigde wet- en regelgeving
De suggesties kunnen worden ingediend bij Contentregie van ICTU:
[email protected]. Contentregie verzamelt de suggesties, doet een eerste beoordeling en legt de suggesties met een advies voor aan de UPL Adviescommissie, waarin gemeenten en catalogusaanbieders zitting hebben.
Schrijfwijzer voor de
Uniforme Productnamenlijst
deel 2
Schrijfwijzer
Het aanbod van productnamen is divers doordat voor een en hetzelfde product verschillende namen worden gebruikt. Er is dan ook een grote verscheidenheid aan notatiewijzen, woordvolgorde en naamgeving. De UPL op zichzelf maakt daar geen eind aan, maar de UPL Schrijfwijzer kan hier wel bij helpen. De UPL is tot stand gekomen door het ontwikkelen en toepassen van deze Schrijfwijzer en het kan makers/beheerders van PDC's helpen om tot een uniformering van productnamen te komen. Hieronder staan de 'spelregels' vermeld aan de hand waarvan de UPL-namen zijn ontstaan.
1. Opbouw van de naam Belangrijk bij de samenstelling van de productnaam is dat het direct inhoudelijk herkenbaar is. Dit kan door het onderwerp of juist door de de doelgroep voorop te plaatsen. Hieronder staan vijf voorbeelden van productnamen met daarnaast de UPL-naam.
voorbeeld productnaam
UPL-naam
bijstand voor zelfstandigen (bbz)
wwb-uitkering
vergunning seksbedrijf
seksbedrijf exploitatievergunning
afval van huishoudens inzameling
huishoudelijk afvalinzameling
werklozen vergoeding opleiding
opleidingsvergoeding werklozen
verbod vuur te stoken ontheffing
stookvergunning
2. Géén werkwoorden in de UPL-naam In principe staat er geen werkwoord in de productnaam. Werkwoorden worden of verwijderd of vervangen door een productsoort of een zelfstandig naamwoord.
voorbeeld productnaam
UPL-naam
braderie organiseren
braderievergunning
badkamer aanpassen
badkameraanpassing
afval inzamelen
afvalinzameling
3. Één product in de UPL-naam Het komt nu vaak voor dat in één product meerdere productnamen/synoniemen zijn opgenomen. Voor de UPL is gekozen om slechts één product in de naam op te nemen.
voorbeeld productnaam
UPL-naam
wandelstok en andere loophulpmiddelen
loophulpmiddel
kleding-, papier- en textielinzameling vergunning
inzamelingsvergunning
hulp in het huishouden (schoonmaakhulp)
schoonmaakhulp
container of chemobox
afvalcontainer
4. Gebruik enkelvoud Net als bij het voorgaande punt richt de UPL-naam zich op één product en dus niet op een groep of het meervoud van producten.
voorbeeld productnaam
UPL-naam
compostvaten kopen
compostvat
betalingsregeling belastingen
belastingbetalingsregeling
5. Aan elkaar schrijven Bestaat de productnaam uit een onderwerp en productsoort, dan worden die aan elkaar geschreven.
voorbeeld productnaam
UPL-naam
evenement organiseren vergunning
evenementenvergunning
welzijnswerk subsidie
welzijnswerksubsidie
6. Afkortingen Om praktische redenen is ervoor gekozen waar mogelijk de afkorting te hanteren. Veelal is dit in combinatie met een toevoeging/verfijning. Ter ondersteuning is een aparte lijst opgesteld waar alle afkortingen en de volledige naam in staan vermeld.
voorbeeld productnaam
UPL-naam
gemeentelijke basisadministratie inschrijving
gba-inschrijving
wet schuldsanering natuurlijke personen (wsnp)verklaring
wsnp-verklaring
7. Omgevingsvergunning De Omgevingsvergunning leent zich uitermate goed om alle bijbehorende producten te vervangen. Voor de UPL is gekozen om de vergunningen nu nog niet allemaal onder één omgevingsvergunning te hangen, maar een onderverdeling aan te brengen.
voorbeeld productnaam
UPL-naam
alarminstallatievergunning
omgevingsvergunning ruimtelijke ordening
inritvergunning
omgevingsvergunning inrit
alarminstallatievergunning
omgevingsvergunning ruimtelijke ordening
inritvergunning
omgevingsvergunning inrit
milieuvergunning
omgevingsvergunning milieu
bouwvergunning
omgevingsvergunning bouw
kapvergunning
omgevingsvergunning bouw
deel 2
Schrijfwijzer
8. Gebruik hoofd- en kleine letters Vanuit technisch oogpunt is gekozen voor het gebruik van kleine letters. Dit betekent dat alle namen volledig in kleine letters geschreven worden.
9. Uitzonderingen Vanzelfsprekend kent de UPL ook uitzonderingen op de regels. Hieronder staat een aantal uitzonderingen met de argumentatie waarom afgeweken is van de Schrijfwijzer.
uitzonderingen
toelichting
melding openbare ruimte (straatverlichting)
De term melding openbare ruimte is te algemeen bekend om dit anders te formuleren.
carbidschietenmelding
schieten hangt samen met het cardbid en kan niet zonder worden opgenomen.
tog
alhoewel deze afkorting erg kort is, zegt het meer dan de zeer lange uitgeschreven naam.
betoging- of demonstratievergunning
De combinatie van beiden komt te vaak voor om deze los te knippen.
onroerendezaakbelasting (ozb)
ozb vraagt om een toevoeging 'belasting' en dat zou dubbelop zijn.
Colofon Verschijningsdatum: december 2010 Inhoud: Het ICTU-programma e-Overheid voor Burgers is verantwoordelijk voor de inhoud van deze publicatie Opmaak & Tekstredactie: Contentregie van ICTU Aan de totstandkoming van de UPL werkten mee: Antwoord voor bedrijven Gemeente Aalsmeer Gemeente De Wolden Gemeente 's-Hertogenbosch Gemeente Nijmegen Gemeente Rotterdam Gemeente Uithoorn Gemeente Urk KING Regelhulp Samenwerkende Catalogi
Heeft u vragen? Neem contact op met Contentregie bij ICTU:
[email protected]
