Interne nota
Financiën 21-1-2014
Toelichting MJP GEMEENTE : Financiële risico’s Dienstgegevens
Datum
02/12/2013
Aan
Gemeenteraad
Van
P. Benoit
Contact
Tel. 09/216.05.70 E-mail
[email protected]
Kenmerk
FIN_risico’s GEM MJP 2014-2019
Situering
Het Ministerieel Besluit voorziet in de verplichting om de financiële risico’s weer te geven in de toelichting bij het meerjarenplan. De financiële risico’s dienen te worden omschreven. Tevens dient te worden beschreven over welke middelen mogelijkheden het bestuur beschikt om deze risico’s in te dekken.
Financiële risico’s
De gemeente Evergem kent weinig specifieke financiële risico’s. De gemeentelijke risico’s onderscheiden zich niet substantieel van andere gemeenten. Zoals reeds meerdere malen in de actualiteit is geweest zijn alle gemeenten in de komende jaren vooral onderhevig aan volgende gevaren: - Stijgende pensioenlasten voor statutaire medewerkers: De gemeente Evergem heeft momenteel nog geen responsabiliseringsbijdrage moeten betalen en het ziet er naar uit dat dit in de nabije toekomst ook niet het geval zal zijn. Om de stijgende pensioenlasten te financieren beschikt de gemeente over reservefondsen. Deze reservefondsen worden vanaf 2014 geactiveerd. De reserves evolueren als volgt : Beginsaldo Toevoegingen Onttrekkingen Aanwending Eindsaldo
2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019 7.107.019,57 7.356.458,58 7.592.600,90 7.692.079,37 7.613.193,91 7.451.648,51 7.190.544,18 6.840.766,85 249.439,01 236.142,32 220.967,46 215.689,65 221.643,65 227.762,02 234.049,27 240.510,08 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 121.489,00 294.575,11 383.189,05 488.866,34 583.826,61 789.891,05 7.356.458,58 7.592.600,90 7.692.079,37 7.613.193,91 7.451.648,51 7.190.544,18 6.840.766,85 6.291.385,88
Ook voor de mandatarissen beschikt de gemeente over een reservefonds. Dit reservefonds evolueert als volgt : Beginsaldo Toevoegingen Onttrekkingen Eindsaldo
2012 2.659.759,81 193.642,48 163.245,71 2.690.156,58
2013 2.690.156,58 187.846,20 169.500,00 2.708.502,78
2014 2.708.502,78 188.248,69 175.462,00 2.721.289,48
2015 2.721.289,48 188.550,18 178.972,00 2.730.867,66
2016 2.730.867,66 187.636,94 216.650,00 2.701.854,60
2017 2018 2019 2.701.854,60 2.668.095,92 2.629.372,33 186.574,32 185.355,42 183.973,11 220.333,00 224.079,00 227.888,00 2.668.095,92 2.629.372,33 2.585.457,44
De reserves van de mandatarissen werden opgenomen in een verzekeringsformule die erkent is volgens de wet op aanvullende pensioenen (WAP). Voor de statutairen is dit (nog) niet het geval. Daarom wordt er ook een reserve aangelegd voor de te betalen intrest op de verworven intrest. Beginsaldo Toevoeging Onttrekking Eindsaldo
-
Gemeentebestuur Evergem F. De Kokerlaan 11 9940 Evergem NIS-code 44019
2012 11.842,31 68.113,90 0 79.956,21
2013 79.956,21 98.952,18 0,00 178.908,39
2014 178.908,39 94.797,82 0,00 273.706,21
2015 273.706,21 93.005,01 0,00 366.711,21
2016 366.711,21 94.212,68 0,00 460.923,90
2017 460.923,90 95.387,95 0,00 556.311,84
2018 556.311,84 96.529,37 0,00 652.841,22
2019 652.841,22 98.270,28 0,00 751.111,49
De economische crisis tast de inkomsten uit de personenbelasting aan en doet de vastgoedinvesteringen stilvallen. De gemeente Evergem blijft relatief gespaard van deze trend. De werkloosheid kent er geen dramatische groei en de bevolkingsgroei zet zich verder. Dit komt zowel de personenbelasting als de onroerende voorheffing ten goede. De eventuele meerkosten van deze bevolkingsgroei zal in de Secretaris : Marnix Baetslé Financieel Beheerder : Pascal Benoit Financiële risico’s
Interne nota
Financiën 21-1-2014
-
-
-
-
-
-
-
Gemeentebestuur Evergem F. De Kokerlaan 11 9940 Evergem NIS-code 44019
toekomst opgevangen kunnen worden door de invulling van bestaande, maar nog niet ingevulde industriegebieden. Dit werd budgettair nog niet verrekend aangezien er te veel onduidelijkheid is om de snelheid van deze ontwikkeling in te schatten en het bovendien heel moeilijk is om in te schatten welk soort bedrijf zich in een bepaald gebied vestigt (en dus ook hoeveel toegevoegde waarde zij voor Evergem betekenen). De vergrijzing stelt de gemeenten voor bijkomende uitdagingen op basis van ouderzorg. De gemeente Evergem probeert aan deze evolutie een antwoord te geven via een gewijzigde vorm van dienstverlening (zorgbedrijf). Deze nieuwe vorm van dienstverlening moet een betaalbaar alternatief zijn voor de gemeente en voor de zorgbehoevende. Mogelijke toekomstige structuren worden via het OCMW uitgewerkt. De groei van het geboortecijfer zorgt voor bijkomende investeringen in kinderopvang en onderwijs. De gemeente Evergem heeft in het verleden geïnvesteerd in twee vernieuwde scholen, waarbij capaciteitsuitbreiding steeds de doelstelling is geweest. De gemeente volgt netoverschrijdend de capaciteit binnen de onderwijsnetten op. Containerklassen moeten een tijdelijke piek zien op te vangen. Met betrekking tot buitenschoolse kinderopvang wordt verder ingezet op een correcte en betaalbare opvang in de scholen van alle netten. Bijkomende tewerkstelling in deze dienst wordt voorzien waar nodig en pieken worden opgevangen door tewerkstelling van vrijwilligers of PWA-tewerkstelling. Saneringsverplichtingen voor oppervlaktewater bezorgen de gemeenten torenhoge facturen. De gemeente Evergem probeert te investeren in de projecten waar de nood het hoogst is en volgt projecten van andere actoren nauwgezet op teneinde gecombineerde opdrachten te kunnen (laten) uitvoeren en op deze manier maximaal subsidies binnen te halen voor projecten. De brandweerhervorming brengt een stijgende kost van de brandweer met zich mee. De gemeente Evergem is actief betrokken in de brandweerhervorming zone Centrum en probeert door constructieve samenwerking met andere gemeenten in de zone de kost onder controle te houden. De voorziene stijging werd alvast gespreid over een periode van 10 jaar, waardoor de gemeente tijd krijgt om de grote kostenstijging te verwerken. De politie krijgt bijkomende opdrachten die de gemeentelijke dotaties doen stijgen. Ook de stijgende pensioenlast binnen de politiezones zorgen voor een opwaartse druk op de gemeentelijke bijdragen De gemeente Evergem probeert in kost van de politiezone AssenedeEvergem onder controle te houden. Door het zonaal veiligheidsplan verder uit te werken probeert men kwalitatief hoogstaande dienstverlening van de politie te behouden. De dividenden uit participaties komen onder druk. De gemeente probeert door diversificatie in de aandelenportefeuille dit risico te beperken. De bestaande participaties worden aandachtig bekeken en waar nodig wordt er ook een piste overwogen bepaalde aandelenposities terug te schroeven of samenwerkingsverbanden stop te zetten. De bankencrisis heeft de financiële instellingen een stuk kritischer gemaakt ten opzichte van leningen aan lokale besturen, waardoor de marges stijgen. De gemeente Evergem probeert door actief schuldbeheer leningen te herzien en door een passend evenwicht tussen vlottende en vaste rentevoeten enerzijds te profiteren van gunstige leningvoorwaarden (momenteel vooral de lage Euribor-rente) en anderzijds voldoende zekerheid te verwerven Secretaris : Marnix Baetslé Financieel Beheerder : Pascal Benoit Financiële risico’s
Interne nota
Financiën 21-1-2014
(vastklikken rente op geschikte moment). Op 31/10/2013 was de samenstelling van de leningschuld als volgt :
De verdeling tussen de verschillende financiële instellingen zit daarenboven ook vrij goed :
Door er voor te kiezen geen nieuwe leningen in te schrijven verhoogt de gemeente haar autofinancieringsmarge waardoor het ruimte creëert voor haar beleid en/of voor toekomstige leningen. De gemiddelde kost van de schuld is momenteel als volgt : De gemiddelde rentevoet is : * 2.85 % De gemiddelde resterende duur is : 9.49 jaar De gemiddelde levensduur is : 5.41 jaar -
-
Gemeentebestuur Evergem F. De Kokerlaan 11 9940 Evergem NIS-code 44019
Andere overheden proberen hun eigen budgettaire problemen af te wentelen op lokale besturen De gemeente houdt een belang aan in VVSG om haar belangen te verdedigen samen met andere gemeenten. Waar andere samenwerkingsverbanden budgettair worden aan banden gelegd, of daar althans naar gestreefd wordt, behoudt de gemeente haar belang in VVSG ondanks de forfaitaire verhoging van 2% en de indexatie van het gemeentelijke lidgeld. Andere overheden leggen lokale besturen verplichtingen op met (zware) budgettaire impact op de gemeentelijke financiën. Ook hier probeert de gemeente enerzijds haar belang te laten verdedigen door VVSG. De gemeente zoekt bovendien samenwerkingsverbanden die nuttig en betaalbaar zijn, maar probeert zich daarbij steeds kritisch op te stellen zowel naar de dienstverlening, als naar de gemeentelijke bijdrage. Niet nuttige samenwerkingsverbanden worden stopgezet. De afweging om zaken intern dan wel extern te laten doen wordt ook steeds in aanmerking genomen.
Secretaris : Marnix Baetslé Financieel Beheerder : Pascal Benoit Financiële risico’s
Interne nota
Financiën 21-1-2014
De gemeente Evergem heeft enkele lopende gerechtelijke procedures. Voor dossiers waarbij de afloop min of meer gekend is, werden de te verwachten schadevergoedingen gebudgetteerd (vb. doortocht Sleidinge). Voor de belasting op verticale constructies houdt de gemeente haar reserveringsbeleid aan tot op het moment dat zij een gerechtelijke uitspraak verwacht. Het reservefonds evolueert als volgt : Belasting op masten Beginbalans Ontvangst jaar Wettelijke intrest Ontrekking reserve Eindsaldo
2013 385.183,39 185.500,00 19.973,92 0,00 590.657,31
2014 2015 590.657,31 809.177,03 191.156,25 191.666,00 27.363,47 35.029,51 0,00 0,00 809.177,03 1.035.872,54
2016 2017 1.035.872,54 1.271.029,98 192.175,75 0,00 42.981,69 0,00 0,00 1.271.029,98 1.271.029,98 0,00
2018 0,00 0,00 0,00
2019 0,00 0,00 0,00
0,00
0,00
De gemeente neemt daarenboven passende verzekeringen om zijn risico’s in te dekken, maar voorziet ook steeds de nodige financiële buffer om eventueel onvoorzien rechtszaken te kunnen bekostigen. De gemeente beschikt over een patrimonium dat gedeeltelijk verouderd is. De gemeente probeert hierin blijvend te investeren om dit patrimonium kwalitatief op peil te houden. Patrimonium dat niet langer nuttig is voor de werking en waarbij de toekomstige investeringskost niet langer verantwoord lijkt, probeert de gemeente van de hand te doen. Om een ‘gemeentelijke uitverkoop’ te vermijden zet de gemeente haar beleid verder om opbrengsten uit verkoop van patrimonium te reserveren voor aanwending bij het verwerven van nieuw patrimonium of voor grote, structurele onderhoud- en herstellingskosten in bestaand patrimonium. Het patrimoniumfonds evolueert als volgt : Patrimoniumfonds Beginbalans Toevoeging Ontrekking Eindsaldo
2014 1.944.129,59 0,00 1.944.129,59 0,00
2015 0,00 195.000,00 195.000,00 0,00
2016 0,00 1.014.998,00 250.004,00 764.994,00
2017 764.994,00 2,00 300.000,00 464.996,00
2018 464.996,00 1,00 300.000,00 164.997,00
2019 164.997,00 1.499.999,00 50.000,00 1.614.996,00
De verklaring voor deze bewegingen is als volgt Toevoeging : 2015 : pastorij Kerkbrugge (120.000 euro), voetbal Doornzele (75.000 euro) 2016 : Verkoop AC Kluizen en pastorij Kluizen (699.998 euro), verkoop Kerk Rieme (315.000 euro) 2017 : Verkoop AC Kluizen en pastorij Kluizen (2 euro – enveloppe voor eventuele vertraging in verkoop) 2018 : Verkoop oude terreinen voetbal Sleidinge (1 euro, verkoop onwaarschijnlijk in 2018) 2019 : Verkoop oude terreinen voetbal Sleidinge (1.199.999 euro), verkoop pastorij Doornzele (300.000 euro) Onttrekkingen 2014 : Niet gesubsidieerde gedeelte GBS Belzele (1.421.629,59 euro), aankoop gronden Sleidinge (322.500 euro), oprichting BKO Hoge Wal (200.000 euro) 2015 : oprichting BKO Hoge Wal (149.996 euro), investeringssubsidie voetbal Sleidinge (45.004 euro) 2016 : oprichting BKO Hoge Wal (4 euro), investeringssubsidie voetbal Sleidinge (250.000 euro) 2017 : investeringssubsidie voetbal Sleidinge (300.000 euro) 2018 : investeringssubsidie voetbal Sleidinge (300.000 euro) 2019 : investeringssubsidie voetbal Sleidinge (50.000 euro)
Gemeentebestuur Evergem F. De Kokerlaan 11 9940 Evergem NIS-code 44019
Secretaris : Marnix Baetslé Financieel Beheerder : Pascal Benoit Financiële risico’s
Interne nota
Financiën 21-1-2014
De gemeente heeft in het kader van zijn richtlijnen bouwen en verbouwen de verplichting aan verkavelaars opgelegd om te investeren in voldoende groen. Verkavelaars die dat niet deden (omwille van de grote van de verkaveling die ontoereikend was, of andere technische problemen) konden geld storten in het gemeentelijke groenfonds. Met deze reserves heeft de gemeente de verplichting op zich genomen om zelf groen te voorzien ter compensatie van dit ontbrekende groen. De gemeentelijke reserves zitten in twee fondsen : reservefonds groen exploitatie en reservefonds groen investeringen. Deze reserves worden verder opgebouwd en worden ook aangewend binnen deze legislatuur. De aanwendingen zijn als volgt : 2014 : koppelingsgebied Rieme Zuid/Doornzele Noord (11.396 euro), aankoop terreinen voor bebossing (91.200 euro) 2015 : koppelingsgebied Langerbrugge Zuid/Doornzele Kanaalzijde (151.323 euro), aankoop terreinen voor bebossing (55.000 euro) 2016 : koppelingsgebied Kerkbrugge Oost/Doornzele Zuid (125.000 euro), aankopen terreinen voor bebossing (50.000 euro) 2017 : koppelingsgebied Rieme Noord (50.000 euro), aankoop terreinen voor bebossing (130.000 euro waarvan 10.659 niet uit groenfonds) 2018 : koppelingsgebied Rieme Oost (25.000 euro waarvan 6.649 niet uit groenfonds), aankoop terreinen voor bebossing (50.000, niet uit groenfonds) 2019 : aankopen terreinen voor bebossing (100.000 euro, waarvan 81.649 euro niet uit groenfonds) De reserves m.b.t. het groenfonds evolueren dan ook als volgt : Groenfonds exploitatie Beginbalans Ontvangst jaar Overboeking uit exploitatie Eindsaldo
2014 134.729,84 18.351,00 153.080,84
Groenfonds investeringen Beginbalans Ontvangst jaar Overboekinge uit exploitatie Ontrekking reserve Niet door groenfonds gefinancierd Eindsaldo
2014 445.125,62 0,00 0,00 102.596,00 342.529,62
2015 153.080,84 18.351,00
2017 150.989,46 18.351,00 -169.340,46 0,00
2018
171.431,84
2016 171.431,84 18.351,00 -38.793,38 150.989,46
2015 342.529,62 0,00 0,00 206.323,00
2016 136.206,62 0,00 38.793,38 175.000,00
2017
2018
136.206,62
0,00
0,00 0,00 169.340,46 180.000,00 10.659,54 0,00
2019
0,00 18.351,00 -18.351,00 0,00
0,00 18.351,00 -18.351,00 0,00 2019
0,00 0,00 18.351,00 75.000,00 56.649,00 0,00
0,00 0,00 18.351,00 100.000,00 81.649,00 0,00
Verder staat de gemeente ook borg voor leningen van enkele aanverwante organisaties. Eind 2012 waren de openstaande leningschulden met gemeentelijke waarborg als volgt : - OCMW Evergem : 1.139.971 euro - AGB Evergem : 2.502.507 euro - Diverse intercommunales : 1.955.207 euro De gemeente heeft diverse deelnemingen. Deze deelnemingen zijn geboekt als financieel vast actief en de gemeentelijke waarborg beperkt zicht tot de inbreng in de vennootschap. Niettemin zijn er ook participaties die nog niet volledig volgestort zijn en waarbij dus een gemeentelijke bijdrage kan gevraagd worden in geval van faillissement of financiële problemen ten belope van het niet volgestorte gedeelte in het kapitaal. Voor een overzicht hiervan verwijzen we naar de toelichting m.b.t financieel vaste activa. De gemeente beschikt evenwel nog over een reservefonds voor participaties dat kan aangesproken worden indien een dergelijke opvraging zou gebeuren. Dit reservefonds bedraagt eind 2013 321.310,80 euro. Na onttrekking in 2014 van de kapitaalverhoging IVM (25.380 euro) en de deelname in de Gentse Haven (richtbedrag 200.000 euro + 17.000 euro voor eventuele afrondingen m.b.t. uitgiftepremie) blijft er nog 78.930 euro beschikbaar.
Gemeentebestuur Evergem F. De Kokerlaan 11 9940 Evergem NIS-code 44019
Secretaris : Marnix Baetslé Financieel Beheerder : Pascal Benoit Financiële risico’s