Toelichting effecten rode bezuinigingsmaatregelen per product 2 e ronde bezuinigingen

Naam eigenaar Behandeld in AMT Behandeld in DB Behandeld in AB Ondertekend door (naam + datum) Versie Ingangsdatum

GGD Gelre-IJssel 24-01-2011 09-02-2011 I. Slagter, 09-02-2011 3

Toelichting effecten rode bezuinigingsmaatregelen per product 2e ronde bezuinigingen GGD Gelre-IJssel

Ineke Slagter, senior beleidsadviseur/projectmanager © GGD Gelre-IJssel, 9 februari 2011

Inhoudsopgave

Inhoudsopgave ..................................................................................... 3 1.

Inleiding................................................................................... 4

2.

Rode bezuinigingsmaatregelen Algemene Gezondheidszorg.................................................................... 6 2.1 2.2 2.3 2.4 2.5

3.

Rode bezuinigingsmaatregelen Jeugdgezondheidszorg... 11 3.1 3.2

4.

Contactmomenten en spraak- en taalscreening regulier onderwijs.......................................................................................11 Extra contactmomenten...............................................................12

Rode bezuinigingsmaatregelen Kennis- en Expertisecentrum ................................................................. 13 4.1 4.2 4.3 4.4 4.5

5.

Algemene infectieziektebestrijding...............................................6 Tuberculosebestrijding ..................................................................6 SOA bestrijding ..............................................................................7 Medische milieukunde ...................................................................9 Technische hygiënezorg..............................................................10

rVTV (Regionale Volksgezondheid Toekomstverkenning) .......13 Ontwikkelen en implementeren gezondheidsbevorderende programma’s.................................................................................14 Advisering maatschappelijke zorg..............................................17 Publieksinformatie .......................................................................17 Advisering GGD............................................................................18

Besloten groene bezuinigingsmaatregelen Kennis- en Expertisecentrum ................................................................. 20 5.1 5.2 5.3 5.4

Gezondheidsmonitors..................................................................20 Gezondheidsatlas.........................................................................20 Opbouwen en onderhouden preventiestructuur .......................20 Projectmanagement .....................................................................21

Toelichting effecten ‘rode’ bezuinigingsmaatregelen

3 van 21

1.

Inleiding

Het Algemeen Bestuur van de GGD Gelre-IJssel heeft op 25 november 2010 een besluit genomen over de bezuinigingen bij de GGD Gelre-IJssel. De als ‘groen’ aangemerkte bezuinigingsmaatregelen worden vanaf 1 januari 2011 ingevoerd. De ‘groene’ maatregelen zien wij, gezien de financiële situatie van de gemeenten in de komende jaren als noodzakelijk en onvermijdelijk. De GGD voert in de 1 periode 2011 – 2013 bezuinigingen van € 1.141.000,- door op de basisproducten. Een bezuiniging van ruim 10% van de gemeentelijke inwonerbijdrage. In het project Krimp effectueert de GGD de maatregelen die nodig zijn om de vermindering van inkomsten door de congruentie (uittreden gemeente Deventer en toetreden gemeente Heerde per 1 januari 2011) en de besluitvorming over de ‘groene’ bezuinigingen te realiseren. De opdracht in het project is het verzorgen van een passende set van maatregelen, waarbij de belangen van onze klanten, onze medewerkers en de publieke taak van de GGD naar vermogen worden behartigd. Tevens worden sluitende begrotingen voor de komende jaren opgeleverd. De eerste effecten zijn voelbaar en zichtbaar. Per 1 januari zijn de eerste stappen gezet en is de formatie van de GGD teruggebracht met ongeveer 14%, waarvan 10% op basis van congruentie en bijna 4% afname producten. Diensten en producten die in 2011 zijn opgenomen bij de ‘groene’ bezuinigingen worden niet meer geleverd. Aan de reacties die onze medewerkers krijgen op vragen waarop zij nu negatief moeten antwoorden, merken wij dat binnen de gemeenten de consequenties van de bezuinigingen niet volledig zijn ingeschat. De discussie over logopedie is een voorbeeld hiervan. Ook aan samenwerkingspartners hebben wij veel uit te leggen. De GGD heeft vaak een brugfunctie en deze functie wordt o.a. door de bezuinigingen op het Kennis- en Expertisecentrum verminderd. Hierdoor is er risico op afname van samenwerking tussen partijen en/of het delen van kennis. In de vergadering van het Algemeen Bestuur van 3 maart bespreekt het AB in opiniërende zin eventuele verdergaande ‘rode’ bezuinigingsmaatregelen. Hierover neemt het AB op 28 april 2011 een definitief besluit. De aangegeven effecten van de ‘rode’ bezuinigingsmaatregelen voor burger en gemeente, vragen een zorgvuldige afweging. De geschetste nadelige effecten van de bezuinigingen zijn in deze notitie beschreven en vragen een inhoudelijke bespreking. De stapeling van de rode op de groene bezuinigingsmaatregelen geven een waterbedeffect, zowel binnen de GGD,als richting maatschappelijke organisaties en de gemeenten. De GGD heeft voldaan aan de gestelde opdracht om ook scenario’s tot 20 % te schetsen, maar adviseert het bestuur de ‘rode’ bezuinigingsmaatregelen op inhoudelijke gronden als onwenselijk aan te merken. In ‘rood’ zijn alleen bezuinigingsmaatregelen opgenomen die het terugbrengen van het dienstverleningsniveau tot gevolg hebben, met de daarbij behorende (waterbed)effecten voor burgers en/of gemeenten. De mogelijkheden van meer doelmatigheid zijn reeds ingebracht bij de ‘groene’ bezuinigingsmaatregelen. De mogelijkheden om de preventie- en adviesfunctie van de GGD vorm te geven, komt onder een acceptabele grens te liggen. Optreden van de Inspectie voor de Volksgezondheid is mogelijk. De verdere afbouw van de Jeugdgezondheidszorg veroorzaakt een onverantwoorde kwaliteitsafname, waardoor deze basisfunctie van het Centrum Jeugd en Gezin in de gemeenten wordt aangetast. De Jeugdgezondheidszorg dient juist een belangrijke preventieve functie te vervullen in de verschuiving van de activiteiten van het Bureau Jeugdzorg naar vroegtijdig signaleren en preventief handelen. Verdergaande bezuinigingen op de activiteiten van de afdeling Algemene Gezondheidszorg tast de ‘dijkbewaking’ af. In rustige tijden vinden de voorbereidingen plaats voor het in actie komen in tijden van 24-uurs bezetting. O.a. bij grootschalige uitbraken van infectieziekten, milieu-incidenten en hulpverlening bij ongevallen en rampen. Met een door de ‘groene’ bezuinigingen ingekrompen organisatie kan de GGD deze dienstverlening garanderen, bij het doorvoeren van de ‘rode’ bezuinigingen, zakt de dienstverlening door het ijs.

1

Beoogd structureel effect t.o.v. programmabegroting 2011. Bedrag (bij benadering) na congruentie (exclusief Deventer en inclusief Heerde).


4 van 21

In de notitie wordt per product steeds aangegeven over welke ‘groene’ bezuinigingsmaatregelen door het Algemeen Bestuur op 25 november 2010 een besluit is genomen. Vervolgens wordt een toelichting gegeven op de ‘rode’ bezuinigingsmaatregelen en ingegaan op de effecten voor gemeenten en/of burgers. Ten behoeve van de leesbaarheid van de notitie is bij elk product een beschrijving van het product opgenomen.


5 van 21

2. 2.1

Rode bezuinigingsmaatregelen Algemene Gezondheidszorg Algemene infectieziektebestrijding

Omschrijving product Infectieziektebestrijding in de openbare gezondheidszorg richt zich op de bestrijding van infectieziekten zoals Mexicaanse griep, vogelgriep, kinkhoest, legionella, hepatitis A, B en C en voedselinfecties. Infectieziektebestrijding heeft tot doel het optreden van infectieziekten zoveel mogelijk te voorkomen, toch opgetreden infectieziekten te signaleren en verspreiding van deze infectieziekten te beperken. Infectieziekten brengen een aanzienlijke ziektelast en ziekteverzuim met zich mee, ook omdat infectieziekten vaak voorkomen. De preventie, signalering en bestrijding van infectieziekten is dan ook een uiterst relevant deel van de gezondheidszorg. Infectieziektebestrijding bestaat uit de volgende taken: 1. Surveillance 2. Melden van infectieziekten 3. Beleidsadvisering 4. Preventie en voorlichting 5. Bron- en contactopsporing 6. Regie en netwerk 7. Outbreakmanagement 8. Onderzoek 9. Vangnet cliënten

Op 25 november in AB besloten bezuinigingsmaatregel Minder huisbezoeken voor voorlichting en advies en voor bron- en contactopsporing.

Toelichting op nog te bespreken maatregel aanvullend terugbrengen dienstverleningsniveau 1. Taakstellende besparing op personeelsformatie algemene infectieziektebestrijding Een besparing op de personeelsformatie betekent het verminderen of schrappen van wettelijke taken: - inperken van de 7 x 24-uurs bereikbaarheid; - beperken van surveillance en voorlichting, en van het oefenen voor grootschalige uitbraken van infectieziekten, - en het sterk verminderen van contacten met ketenpartners of deelname aan ketenoverleg. Toelichting op effecten voor gemeenten en/of burgers van bezuinigingsmaatregel Een bezuiniging op personeel beperkt de 7 x 24-uurs bereikbaarheid en beschikbaarheid van de artsen infectieziektebestrijding. Het onderhouden van contacten met professionals en organisaties in de samenwerkingsketen (waaronder ziekenhuizen, huisartsen, medische specialisten en laboratoria) komt onder druk te staan. De voorbereiding op grootschalige crises infectieziekten en het oefenen en implementeren van draaiboeken en protocollen komt op een onaanvaardbaar laag niveau te staan.

2.2

Tuberculosebestrijding

Omschrijving product De Tuberculosebestrijding omvat de volgende taken: 1. Surveillance 2. Beleidsadvisering 3. Regie en netwerk 4. Voorlichting Toelichting effecten ‘rode’ bezuinigingsmaatregelen

6 van 21

5. 6. 7. 8. 9.

Screening van risicogroepen Behandeling en begeleiding Actieve bron- en contactopsporing Passieve bron en contactopsporing Vaccinatie van risicogroepen

Op 25 november in AB besloten bezuinigingsmaatregelen - Doelmatiger inzet van de TBC-arts - Administratie efficiënter organiseren en deels centraliseren

Toelichting op nog te bespreken maatregelen terugbrengen dienstverleningsniveau 1. Toelichting op bezuinigingsmaatregel administratie locatie Harderwijk voor TBC opheffen De keuze om de locatie Harderwijk te sluiten is bepaald op grond van de spreiding van de risico’s in de regio. 2. Toelichting op bezuinigingsmaatregel minder huisbezoeken door tbc-verpleegkundige aan tbc-patiënten In verhouding is het afleggen van huisbezoeken tijdintensief in verband met de uitgestrektheid van de regio. Tijdens het huisbezoek geeft de verpleegkundige voorlichting aan de patiënt, motiveert tot therapietrouw en verkrijgt informatie over een contactonderzoek. De optie omvat het terugbrengen van het aantal huisbezoeken, door de criteria voor een huisbezoek aan te scherpen. Toelichting op effecten voor gemeenten en/of burgers van bezuinigingsmaatregelen De burgers uit de omgeving van Harderwijk moeten verder reizen naar de vestiging in Apeldoorn voor een screening op tbc. Dit leidt tot verminderde deelname aan de screeningsprogramma’s en daarmee tot risico’s voor de volksgezondheid. De burgers van de Noord Veluwe krijgen hiermee een lager dienstverleningsniveau dan de rest van de regio. Wanneer de tbc-verpleegkundige minder huisbezoeken gaat doen bestaat een risico op afname van therapietrouw van de tbc-patiënten. Het is zwaar om een half tot heel jaar met regelmaat antibiotica te gebruiken. Wanneer dit niet gebeurt, bestaat het gevaar op resistentie van antibiotica. Wanneer er geen antibiotica meer beschikbaar is voor tbc, zal tbc zich weer meer gaan verspreiden. Dit is een wereldwijd probleem. Ook zal de bron- en contactopsporing moeizamer verlopen bij minder contact met de patiënten.

2.3

SOA bestrijding

Omschrijving product De SOA- taakgroep houdt zich bezig met het voorkomen en behandelen van seksueel overdraagbare aandoeningen (SOA’s). De GGD richt zich daarbij met name op risicogroepen zoals (allochtone) jongeren, prostituees, verslaafden en mannen die seks hebben met mannen (msm). Daarnaast richt de taakgroep zich bij de doelgroep jongeren op het bevorderen van seksuele gezondheid en het tijdig signaleren van misstanden (Sense). Intermediairs worden toegerust om het bereik onder jongeren verder te vergroten. De taakgroep houdt ontwikkelingen en trends bij, geeft voorlichting, biedt tests, vaccinaties aan en behandelt de meest voorkomende SOA’s: chlamydia, gonorroe, syfilis en HIV. De afgelopen jaren is het aantal vragen van burgers gegroeid, en daarmee ook het aantal doorverwijzingen naar een SOA-consult. Het percentage gevonden SOA’s blijft gelijk, waardoor we in absolute zin meer SOA’s hebben gevonden. De behandeling kan de verstrekkende gevolgen van een SOA, bijvoorbeeld bij chlamydia de kans op onvruchtbaarheid, vaak beperken en verspreiding voorkomen. De SOA- en Sense-consulten worden landelijk gefinancierd.


7 van 21

De taken op het gebied van SOA- bestrijding omvatten: 1. Surveillance 2. Beleidsadvisering 3. Regie en netwerk SOA-bestrijding 4. Voorlichting risicogroepen 5. Screening, behandeling en begeleiding 6. Partnerwaarschuwing 7. Prostitutie en gezondheid

Op 25 november in AB besloten bezuinigingsmaatregelen - Schaalvergroting door toename consulten spreekuren SOA en Sense - Europese aanbesteding laboratoriumkosten 2012 en volgend

Toelichting op nog te bespreken maatregelen terugbrengen dienstverleningsniveau 1. Toelichting bezuinigingsmaatregel meer standaardisering, SOA-voorlichtingsprogramma’s minder op maat Meer aansluiten bij landelijk ontwikkelde voorlichtingsprogramma’s: dit bespaart ontwikkelkosten. De implementatiekosten blijven. Door langer gebruik te maken van voorlichtingsprogramma’s, kunnen ook de kosten op termijn dalen, omdat het dan mogelijk is met standaard draaiboeken te werken. 2. Toelichting bezuinigingsmaatregel schrappen dienstverlening prostitutie Het product ‘Prostitutie en Gezondheid’ wordt in de hele regio Gelre-IJssel uitgevoerd. Deze optie betekent het schrappen van: 1. Outreachende preventie en voorlichting: bijvoorbeeld bezoek op locaties. 2. Tijdige diagnostiek en behandeling van gevonden SOA’s onder prostituees. 3. Een vangnetfunctie voor prostituees om eventuele misstanden te signaleren en de deelname aan ketennetwerken. 3. Toelichting bezuinigingsmaatregel minder voorlichting aan risicogroepen SOA De inzet van voorlichtingen aan en specifieke projecten voor risicogroepen op het Voortgezet Onderwijs en het ROC verminderen. Toelichting op effecten voor gemeenten en/of burgers van bezuinigingsmaatregelen - Door het product Prostitutie en Gezondheid te schrappen wordt de risicogroep prostituees en hun klanten niet meer bereikt. Gezien de snelle wisseling van deze veelal uit het buitenland afkomstige groep, is de kans op toename en verspreiding van het aantal SOA’s en ongeplande zwangerschappen groot, evenals het feit dat misstanden niet meer worden gesignaleerd. Bovendien sluit het product van de GGD aan bij de bepalingen die in het wetsvoorstel Regulering Prostitutie en bestrijding misstanden seksbranche zijn opgenomen. Bij het schrappen van dit product, moeten gemeenten elders expertise inkopen voor de uitvoering van deze wet. Het wetsvoorstel ligt bij de Tweede Kamer. - Door minder voorlichting te geven aan risicogroepen op het Voortgezet Onderwijs en het Middelbaar Beroepsonderwijs (ROC) is het risico een toename van SOA’s en ongewenst seksueel gedrag; meer ongewenste zwangerschappen en tienermoeders. De mogelijkheid om specifieke projecten uit te voeren, zoals het project ‘Preventie& Voorlichting Seksuele Gezondheid’ in de Noord Veluwe, zal vervallen.


8 van 21

2.4

Medische milieukunde

Omschrijving product Medische Milieukunde (MMK) houdt zich bezig met de effecten van het milieu op de gezondheid van burgers en tracht negatieve effecten te voorkomen. MMK beweegt zich daarmee op een breed terrein: bodem-, water- en luchtvervuiling, zendmasten, ventilatie en vocht in gebouwen (gezond binnenmilieu), de eikenprocessierups etc. De afgelopen jaren is aan gemeenten en organisaties inzicht gegeven voor welke vragen zij bij de GGD terecht kunnen. De GGD richt zich, vanuit de WPG, op onderzoek, signalering, advies en voorlichting. De afgelopen twee jaar heeft een stijging in meldingen en vragen over de hele linie laten zien van ca 30%. De meeste vragen komen van burgers en bewonersgroepen (54% in 2010), al kost de afhandeling van deze vragen relatief weinig tijd (25% van de ureninzet). Bijna 25% van de vragen komt van gemeenten (50% van de ureninzet) en de overige 20% van diverse organisaties (scholen en kinderopvang, provincie, regio, pers, huisarts). Circa 10% van de vragen is zo complex dat hiervoor een beroep wordt gedaan op de gespecialiseerde tweedelijns ondersteuning in de regio OostNederland, waar zes GGD’en in samenwerken.

Op 25 november in AB besloten bezuinigingsmaatregel - Beperking huisbezoeken met 40% bij vragen burgers e - Bezuiniging 25% op gezamenlijke 2 lijns-expertise medische milieukunde GGD’en OostNederland

Toelichting op nog te bespreken maatregel aanvullend terugbrengen dienstverleningsniveau 1. Toelichting op bezuinigingsmaatregel taakstellende vermindering dienstverlening medische milieukunde aan gemeenten De GGD Gelre-IJssel beantwoordt vragen vanuit de regiogemeenten over milieugezondheidsaspecten bij de uitvoering van gemeentelijk beleid over bijvoorbeeld; - vragen over giftige gassen - beoordeling van milieugegevens en rapporten op gezondheidsrisico’s, advisering bij vergunningaanvragen en bestemmingsplannen (o.a. LOG’s, locaties voor ontwikkeling glastuinbouw). - ondersteuning bij de communicatie over risico’s van voorgenomen activiteiten van de gemeente. De GGD is een belangrijke schakel bij de vertaling van wetenschappelijke kennis naar beleidsmakers en brengt voor de gemeente in beeld wat de gezondheidseffecten van (voorgenomen) beleidsmaatregelen zijn. De dienstverlening aan gemeenten wordt door de bezuinigingsmaatregel gehalveerd. Toelichting op effecten voor gemeenten en/of burgers van bezuinigingsmaatregel Bij het verder terugbrengen van de formatie van de medische milieukunde kan de GGD de uitvoering van het wettelijk basispakket van de medische milieukunde niet meer garanderen. De GGD kan niet alle vragen van gemeenten meer in behandeling nemen. De advisering over bv. bestemmingsplannen of effecten van milieu-incidenten zal tot een minimumniveau terug worden gebracht. De gestapelde bezuiniging (rood op groen) heeft tot consequentie dat de gedifferentieerde samenstelling van het team medische milieukunde (arts met een opleiding in de medische milieukunde, een milieugezondheidskundige en een sociaal verpleegkundige) niet meer kan worden gehandhaafd. De consequentie hiervan is dat op het moment van een milieu-incident (zoals de brand in een chemisch bedrijf in Moerdijk), de GGD Gelre-IJssel over onvoldoende medewerkers en deskundigheid medische milieukunde beschikt om hierop adequaat te kunnen inspelen.


9 van 21

2.5

Technische hygiënezorg

Omschrijving product De GGD Gelre-IJssel heeft regelmatig overleg met de gemeenten in de regio over de inspectietaak van de GGD op basis van de Wet kinderopvang en kwaliteitseisen peuterspeelzalen. Dit onderdeel van de technische hygiënezorg taak van de GGD taak wordt tegen tarief uitgevoerd. . De taak Technische hygiënezorg wordt voor een klein deel uit de vaste gemeentelijke bijdrage gefinancierd. Dit betreft advisering over hygiënezorg aan bijvoorbeeld sociaal pensions, de inventarisatie van risicolocaties, surveillance en hygiëneadviezen rond grootschalige evenementen. Op grond van risico-inventarisaties en surveillancegegevens infectieziektebestrijding doet de GGD Gelre-IJssel beleidsvoorstellen aan gemeenten en andere organisaties over het voorkomen of minimaliseren van infectierisico’s bij risicolocaties. Wanneer tijdens de uitoefening van de technische hygiënezorgtaak (inspectie) blijkt dat er meer aandacht nodig is voor infectieziektepreventie, stimuleert de GGD betreffende gemeente om hierin te voorzien. Toelichting op nog te bespreken maatregel terugbrengen dienstverleningsniveau 1. Toelichting bezuinigingsmaatregel vermindering inspectie en advisering voor risicolocaties zonder toezichthouder door technische hygiënezorg De omvang van de dienstverlening is al zo beperkt, dat het terugbrengen van het dienstverleningsniveau feitelijk betekent het stopzetten van de dienstverlening i.c. de beleidsadvisering aan gemeenten. Toelichting op effecten voor gemeenten en/of burgers van bezuinigingsmaatregel Het stopzetten van deze taak betekent dat een aantal wettelijke taken niet worden vervuld. Deze moeten dan elders belegd worden. Voor burgers betekent het dat mogelijke hygiënische misstanden niet tijdig worden voorkomen.


10 van 21

3.

Rode bezuinigingsmaatregelen Jeugdgezondheidszorg

3.1

Contactmomenten en spraak- en taalscreening regulier onderwijs

Omschrijving product Preventief gezondheidsonderzoek conform het uniforme basistakenpakket voor kinderen/ jongeren en hun ouders. De onderzoeken zijn gericht op lichamelijke, psychische, sociaal-emotionele en cognitieve ontwikkeling. De onderzoeksgegevens op groepsniveau zijn input voor het gezondheidsbeleid op lokaal, regionaal en landelijk niveau. Conform het uniforme basistakenpakket worden de onderzoeken uitgevoerd in groep 2 en 7 van het basisonderwijs en klas 2 van het voortgezet onderwijs. Tevens betreft het hier de overdracht van dossiers en bespreking van risicokinderen vanuit de jgz 0 – 4 om de longitudinale zorg te waarborgen. Rond het vijfde jaar is de spraak- en taalontwikkeling bij ieder kind in grote lijnen voltooid. Dat betekent dat dit het juiste moment is om deze ontwikkeling te beoordelen. Wanneer dan problemen geconstateerd worden, is er bij een vijfjarige nog tijd voor verbetering voordat het kind naar groep 3 gaat en het proces van leren lezen gaat starten. Op basis van een vragenlijst ingevuld door de ouders en leerkracht worden de leerlingen geselecteerd die gescreend worden. Tijdens de screening worden taal, spraak en stem beoordeeld en eventuele voorspellende factoren voor leesproblematiek getoetst. De ouders worden geïnformeerd over de bevindingen en geadviseerd over een mogelijk vervolgtraject (oefeningen, follow up, verwijzing voor logopedische behandeling). De voor de school relevante onderzoeksresultaten worden, na toestemming van de ouders, met de leerkracht en/of interne begeleider besproken en vastgelegd. De resultaten van de taalscreening worden doorgenomen met de jeugdarts om een totaalbeeld te krijgen van de ontwikkeling van het kind. Voor de inhoudelijke kant van de onderzoeken verwijzen wij u naar het productenboek GGD; basisproducten JGZ.

Op 25 november in AB besloten bezuinigingsmaatregel Taal- en spraakscreening niet meer door logopedist laten uitvoeren, maar toevoegen aan periodiek gezondheidsonderzoek (PGO) groep 2 door jeugdarts.

Toelichting op nog te bespreken maatregel aanvullend terugbrengen dienstverleningsniveau 1. Toelichting bezuinigingsmaatregel triage leerlingen groep 7 basisonderwijs In Nederland wordt door verschillende GGD’en via triage risicokinderen gesignaleerd die vervolgens met hun ouders worden opgeroepen voor een consult door de jeugdarts of de jeugdverpleegkundige. De resultaten van een eerste evaluatieonderzoek zijn aanwezig. Uitgebreid onderzoek wordt door TNO uitgevoerd. Toelichting op effecten voor gemeenten, onderwijs en burgers van bezuinigingsmaatregel -

-

Ouders zijn niet aanwezig bij de triage, waardoor geen informatie en/of advies kan worden gegeven m.b.t. opvoeden opgroeivragen en -problemen. Dit is strijdig met de praktijk waarin ouders steeds meer kampen met opvoedingsvraagstukken/-problematiek en doet afbreuk aan de redenen om de Centra voor Jeugd en Gezin op te zetten. Het risico bestaat dat ouders het nut van een vervolgonderzoek niet zien of het onderzoek niet nodig vinden, omdat ze niet aanwezig zijn geweest bij de triage. Hierdoor vindt het


11 van 21

-

-

vervolgonderzoek van kinderen waarbij risicofactoren zijn gesignaleerd niet plaats. Kinderen die in hun ontwikkeling worden bedreigd raken buiten beeld. Wanneer uitsluitend de risicokinderen voor de consulten van de JGZ worden uitgenodigd bij het Centrum voor Jeugd en Gezin, bestaat het risico dat het CJG de laagdrempeligheid verliest. Het CJG kan de uitstraling krijgen van een centrum voor probleemsituaties. De belasting voor de leerkrachten van groep 7 van het basisonderwijs wordt groter. Per leerling moet een vragenlijst worden ingevuld. Het belang van het invullen van de vragenlijst door de leerkracht wordt bij triage groter. Op dit moment wordt aan hen alleen informatie gevraagd over de kinderen die opvallende signalen hebben.

3.2

Extra contactmomenten

Omschrijving product Extra contactmomenten vinden plaats op verzoek van ouders, jongeren of derden (zoals jeugdarts of jeugdverpleegkundige van het consultatiebureau, leerkrachten, intern begeleiders, mentoren, andere professionals, deelnemers van een ZAT of Commissie van Begeleiding). Een extra contactmoment wordt bovendien ingepland als vervolg op een contactmoment, zodat aanvullend onderzoek kan plaatsvinden en besproken kan worden of de geadviseerde interventie of verwijzing door de jeugdige of ouder(s) is opgepakt. De extra contactmomenten kunnen tijdens een spreekuur plaatsvinden, maar ook in de vorm van een huisbezoek. Extra contactmomenten vinden plaats in de vorm van een onderzoek op indicatie en/of als een follow up van de preventieve gezondheidsonderzoeken en logopedisch onderzoek. Logopedie werkt voor de doelgroep 4 – 12 jarigen. Toelichting op nog te bespreken bezuinigingsmaatregel aanvullend terugbrengen dienstverleningsniveau 1. Toelichting bezuinigingsmaatregel maximeren van het aantal vervolgconsulten van de jeugdarts en de jeugdverpleegkundige Het vervolgconsult wordt gemaximaliseerd op 1. Dit betekent dat een vervolgonderzoek eenmalig plaats kan vinden. Er moet (nog) bewuster geselecteerd worden of een jeugdige (kind/jongere) op basis van de vermoedens die de professional heeft, extra begeleiding/aandacht krijgt. De jeugdige zal sneller worden doorverwezen. Deze doorverwijzing is op minder onderzoek en ervaring met de bewuste leerling gestoeld, waardoor de mogelijkheid bestaat dat de verwijzing niet gericht genoeg heeft plaatsgevonden. Toelichting op effecten voor gemeenten en/of burgers van bezuinigingsmaatregel -

-

-

Risicokinderen en –jeugdigen kunnen door een jeugdarts of jeugdverpleegkundige nog maar één maal worden uitgenodigd voor een vervolgconsult of thuis worden bezocht. De mogelijkheid om ouders en jeugdigen te motiveren voor een interventie (bv. deelname aan een overgewichtpreventieprogramma) of voor hulpverlening is hierdoor beperkt. Het risico dat de toeleiding naar begeleiding, hulp of zorg mislukt is hierdoor groter. Het leveren van soms noodzakelijke bemoeizorg is hierdoor onmogelijk. Doet geen recht aan de rol van de GGD in het kader van zorgcoördinatie en de Verwijsindex. Schaadt de rol van de GGD in het kader van de Zorg- en adviesteams (ZAT’s) en de CJG’s. Dit terwijl de GGD juist landelijk de rol van kernpartner heeft. De kans op onterechte doorverwijzing of verkeerde doorverwijzing wordt groter; ongetwijfeld tot ongenoegen van andere hulpverleners (bv. huisartsen), de bewuste leerling en zijn/haar ouder(s). Vertrouwen in de GGD wordt geschaad en de goede samenwerkingsband met andere hulpverleners komt onder druk te staan. In de strategische beleidsvisie is gesteld dat de GGD zich klantgericht en laagdrempelig dient te presenteren. De optie van een eenmalig vervolgconsult doet hieraan afbreuk.


12 van 21

4. 4.1

Rode bezuinigingsmaatregelen Kennis- en Expertisecentrum rVTV (Regionale Volksgezondheid Toekomstverkenning)

Omschrijving product De rVTV levert een integrale weergave van gezondheidsgegevens van de regionale bevolking: hoe is het gesteld met de gezondheid van de inwoners en wat zijn verwachtingen voor de toekomst, welke mogelijkheden zijn er voor preventie en wat zijn beleidsontwikkelingen rond volksgezondheid. Op basis van de rVTV kunnen gemeenten en andere organisaties snel prioriteiten stellen, beleid formuleren en beleid evalueren. De gemeentelijke rapportage dient als onderlegger voor de derde nota volkgezondheid welke elke gemeente uiterlijk 1 juli 2011 dient vast te stellen. Organisaties kunnen de rVTV raadplegen bij het ontwikkelen of aanpassen van hun dienstverlening. De rVTV is samen met ambtenaren volksgezondheid van de regiogemeenten ontwikkeld. In de rVTV 2010 zijn gegevens verwerkt uit landelijke bevolkings- en gezondheidsstatistieken, gezondheidsmonitors van de GGD, het DD JGZ, verdiepende onderzoeken van de GGD, de Idatabase met actuele leefstijlinterventies van het Centrum Gezond Leven en landelijke, regionale en lokale beleidsnotities. De rVTV omvat een regionaal rapport en een rapport per gemeente. De gemeenten in de Noord-Veluwe hebben gekozen voor een subregionaal rapport. Vanaf 2014 wordt de rVTV aangevuld met gezondheidsgegevens van andere organisaties in de regio Gelre-IJssel en staat de digitale weergave van de gegevens gepland.

Op 25 november in AB besloten bezuinigingsmaatregel rVTV in 2014 niet uitbreiden met gezondheidsgegevens van andere organisaties levert een besparing op van 20% van de personeelskosten. Tevens de tweede rVTV alleen digitaal uitgeven.

Toelichting op nog te bespreken bezuinigingsmaatregel terugbrengen dienstverleningsniveau 1. Toelichting bezuinigingsmaatregel stopzetten rVTV (Regionale Volksgezondheid Toekomstverkenning) De eerste versie van de rVTV is bewust beperkt gebleven tot een weergave van gezondheidsinformatie van landelijke organisaties, van de GGD en van gemeenten. Toevoeging van gegevens van regionale gezondheids- en/of maatschappelijke organisaties zal een volgende uitgave van de rVTV completer maken en de rVTV zal nog beter bruikbaar zijn voor onderbouwing van lokaal en regionaal gezondheidsbeleid. Bij bezuinigen van de rVTV worden geen lokale rapporten met gegevens op gemeenteniveau meer opgeleverd. Voor de regio Noord-Veluwe vervalt de regionale rVTV. De reden waarom de GGD de bezuinigingsmaatregel ‘Het stopzetten van de rVTV’ heeft opgenomen, is het feit dat hiermee een belangrijk deel van de bezuiniging kan worden ingevuld. Toelichting op effecten voor gemeenten en/of burgers van bezuinigingmaatregel De gemeente is volgens de Wet publieke gezondheid verplicht op landelijk gelijkvormige wijze gegevens over de gezondheidssituatie van de bevolking te verzamelen en analyseren. Op grond hiervan verwerft de gemeente inzicht in de gezondheidssituatie van de burgers. De GGD draagt hieraan bij door het uitvoeren van de gezondheidsmonitors. Door middel van de rVTV worden de monitor- en andere gegevens toegankelijk gemaakt ten behoeve van de nota lokaal gezondheidsbeleid en voor andere beleidsterreinen, zoals het gemeentelijk WMO-beleid. Met het stopzetten van de rVTV: - Hebben gemeenten uitsluitend een gefragmenteerd inzicht in de gezondheidssituatie in de regio. Voor het opstellen van de nota LGB zullen gemeenten vele bronnen moeten


13 van 21

-

-

-

4.2

raadplegen om tot een compleet beeld te komen. Het ontbreken van een totaal overzicht bemoeilijkt de totstandkoming van integraal beleid. Immers, alle afdelingen (volksgezondheid, jeugd, WMO etc.) hanteren andere bronnen. Gemeenten zullen veelal afzonderlijk op zoek gaan naar de benodigde informatie. In vergelijking tot de werkwijze van de GGD, die de informatie voor alle gemeenten tegelijk verzameld, is dat inefficiënt en onnodig kostbaar. Door mogelijke verschillen in gegevensverzameling door de tijd heen, wordt het voor gemeenten lastiger beleid te evalueren en daarmee te kunnen bepalen of financiële middelen juist zijn ingezet. Missen gemeenten inzicht in demografische gegevens en ontwikkelingen (zoals verandering van bevolkingssamenstelling), cijfers over levensverwachting en sterfte met toekomstprognoses. Krijgen gemeenten geen gemeentelijke rapportages meer met gemeentespecifieke informatie. Overige rapportages (zoals van monitors) worden alleen regionaal of subregionaal aangeboden. Organisaties kunnen de rVTV raadplegen bij het ontwikkelen of aanpassen van hun dienstverlening. De rVTV biedt een gezamenlijk uitgangspunt voor de ontwikkeling van beleid voor organisaties en gemeenten; dit vervalt bij stopzetting van de rVTV. De tweede rVTV kan tegen minder kosten worden gemaakt, omdat de deskundigheid is opgebouwd. De opgebouwde kennis verdwijnt bij stopzetten van de rVTV. Samengevat: er ontstaan zeker ‘waterbedeffecten’ omdat er bij gemeenten extra inzet nodig blijkt. Tevens verliest de gemeente een instrument om haar visie op beleid of bezuinigen te onderbouwen.

Ontwikkelen en implementeren gezondheidsbevorderende programma’s

Omschrijving product De GGD ontwikkelt gezondheidsbevorderende programma’s waarin gewerkt wordt met interventies die voldoen aan kwaliteitscriteria voor effectiviteit en werkt hiervoor samen met landelijke, provinciale en regionale/lokale organisaties. De GGD ondersteunt bij de implementatie van de programma’s door uitvoerende organisaties, bijv. bij de implementatie van programma’s van de Gelderse Sportfederatie e of van samenwerkende 1 lijnsorganisaties. Gezondheidsbevorderende programma’s worden projectmatig opgepakt en bestaan uit een oriëntatie-, ontwikkel-, implementatie-, beheer- en 2 evaluatiefase . De GGD ontwikkelt gezondheidsbevorderende programma’s waarbij de focus ligt op verminderen van sociaal economische gezondheidsverschillen en is daarbij tevens gericht op de risicogroepen. Voor thema’s waar geen organisaties aanwezig zijn om de programma’s uit te voeren, levert de GGD uitvoering, o.a. door een medewerker voorlichting eigen taal en cultuur. Toelichting op nog te bespreken bezuinigingsmaatregelen terugbrengen dienstverleningsniveau 1. Toelichting bezuinigingsmaatregelen: a. Stopzetten preventieprogramma overgewicht; b. Stopzetten preventieprogramma voeding en bewegen; c. Stopzetten preventieprogramma sociaal emotionele ontwikkeling en seksuele gezondheid; d. Stopzetten preventieprogramma voorlichting eigen taal en cultuur (VETC); e. Stopzetten preventieprogramma hoofdluisbegeleiding; f. Stopzetten preventieprogramma ’iedereen naar de tandarts’ De gezondheidsbevorderaars van de GGD maken bij de keuze voor gezondheidsbevorderende programma’s gebruik van evidence based programma’s en, wanneer deze beschikbaar zijn, best practices. Daarbij wordt nauw samengewerkt met gezondheidsbevorderende instituten in Nederland en wordt optimaal gebruik gemaakt van de door deze organisaties ontwikkelde en op effectiviteit onderzochte programma’s. De programma’s worden aangepast op de gemeentelijke of regionale situatie. De GGD pleit voor preventiebeleid, omdat voorkomen beter is dan genezen. Het inzetten op 2

Evaluatie valt onder het product evaluatieonderzoek.


14 van 21

preventie beperkt gezondheidsschade op de langere termijn. En dit levert een bijdrage aan langer gezond leven en minder verschil in gezondheid tussen mensen. Door het investeren in preventiebeleid is winst te behalen in de gemeentelijke taken op het terrein van o.a. de WMO en op langere termijn op arbeidsgeschiktheid en uitkeringen op grond van de WWI. De GGD heeft bij het inbrengen van bezuinigingsopties beoordeeld welke preventieprogramma’s prioriteit dienen te krijgen in de komende jaren. Dit heeft geresulteerd in het advies om de preventieprogramma’s genotmiddelen (alcoholmatiging), psychische gezondheid en gezond ouder worden te handhaven. Toelichting op effecten voor gemeenten en/of burgers van bezuinigingsmaatregelen De effecten van het stopzetten van de preventieprogramma’s zijn verschillend. -

Het preventieprogramma overgewicht, voeding en bewegen zorgt voor een onderlinge afstemming tussen het veelzijdige aanbod van cursussen/trainingen, gericht op overgewicht en uitgevoerd door verschillende organisaties. Binnen het project, wat in 2009 is opgestart, wordt vanuit het bestaande aanbod van deze cursussen onderzoek gedaan naar de best practice. Hierdoor verdwijnt versnippering en kan meer kosteneffectief gewerkt worden. Het effect bij stopzetten van dit programma zal blijvende versnippering en een niet effectief en kosteneffectief aanbod zijn. Maatschappelijke organisaties (bv. de thuiszorgorganisaties) vragen advies en maken gebruik van de deskundigheid van de GGD om producten m.b.t. het thema overgewicht afgestemd op andere ‘aanbieders’ aan de burgers in de regio Gelre IJssel aan te bieden. De GGD zorgt voor afstemming met partners in onderwijs, sport en welzijn. Deze advies- en afstemmingsfunctie verdwijnt bij het schrappen van het preventieprogramma. Gevolg is dat overgewicht en hieruit voortkomende ziekten onvoldoende worden bestreden.Vooral bij kinderen ontstaan er zo vermijdbare gezondheidsproblemen.

-

Het preventieprogramma sociaal emotionele ontwikkeling en seksuele gezondheid heeft zich de laatste jaren met name ingezet op het voorkomen van loverboys slachtoffers, het ontwikkelen van een ketenaanpak voor deze problematiek en het geven van voorlichting op scholen in het voortgezet onderwijs en ROC’s. Daarnaast worden landelijke interventies als Lentekriebels en Lang leve de liefde jaarlijks op basisscholen en scholen in het Voortgezet Onderwijs uitgevoerd. Het stopzetten van deze activiteiten maakt dat een goede adequate voorlichting over deze problematiek, die zowel door ouders als scholen als moeizaam wordt ervaren, verdwijnt. Er is geen andere organisatie die een aanbod heeft op dit thema. Hierdoor kan de emotionele ontwikkeling van de jeugd, vooral op seksuele gezondheid, nadelig worden beïnvloed.

-

De inzet van Voorlichting eigen taal en cultuur (VETC) is gericht op het bereiken van allochtonen die weinig tot geen gebruik (kunnen) maken van Nederlandstalige voorlichtingsactiviteiten. De aandacht bij deze doelgroep ligt op preventie, zelfzorg en een goede toegang tot de gezondheidszorg. Belangrijke thema’s waaraan wordt gewerkt zijn overgewicht en opvoedingsondersteuning. Het maatwerk voor deze, vaak kwetsbare doelgroep, wordt niet meer geleverd en maakt dat een kwetsbare groep minder goed wordt bereikt en dat, de gezondheid nadelig wordt beïnvloed.

-

Op dit moment wordt in het Programma hoofdluisbegeleiding twee maal per jaar op 6 à 8 locaties in de regio train-de-trainerbijeenkomsten georganiseerd voor de contactpersonen / hoofdluiscoördinatoren van de scholen, waarin zowel informatieoverdracht plaatsvindt als training van de aanpak van hoofdluisproblemen. Wanneer deze bijeenkomsten worden stopgezet worden de jeugdverpleegkundigen geconfronteerd met een taakverzwaring in hun collectieve preventiefunctie, waardoor andere werkzaamheden niet kunnen plaatsvinden. Er ontstaat een verschuiving naar meer informatie- en adviesvragen. Het actualiseren van de voorlichtingsmaterialen en overdragen van nieuwe inzichten wordt niet meer centraal gecoördineerd. De dienstverlening aan de hoofdluisgroepen van de scholen wordt stopgezet. Gevolg hiervan is dat er meer hoofdluis voorkomt bij kinderen.


15 van 21

Het Programma ‘Iedereen naar de tandarts’ is opgezet met tandartsen in de hele regio Gelre-IJssel. Kinderen, waarbij tijdens het preventieve gezondheidsonderzoek van de JGZ wordt geconstateerd dat zij geen tandarts hebben, worden toegeleid naar een tandarts in hun omgeving. Wanneer deze dienstverlening wordt stopgezet blijven deze veelal kwetsbare kinderen/jongeren zonder tandarts en zal de mondgezondheid van deze burgers verder afnemen.


16 van 21

4.3

Advisering maatschappelijke zorg

Omschrijving product 3 Elke centrumgemeente maatschappelijke zorg krijgt jaarlijks 65 uur onafhankelijke advisering over de toeleiding naar zorg voor zorgmijdende en overlastgevende burger. De GGD heeft expertise over weten regelgeving en ontwikkelingen in de maatschappelijke zorg en kan de mogelijkheden van haar netwerk benutten om de samenwerking te versterken. Het resultaat is een efficiëntieslag voor de participerende partijen bij de maatschappelijke zorg. Toelichting op nog te bespreken bezuinigingsmaatregel aanvullend terugbrengen dienstverleningsniveau 1. Toelichting bezuinigingsmaatregel schrappen dienstverlening aan (centrum)gemeenten advisering maatschappelijke zorg De keuze om de advisering maatschappelijke zorg stop te zetten is een overall keuze om de gehele basisdienstverlening t.a.v. de maatschappelijke zorg te schrappen. Toelichting op effecten voor gemeenten en/of burgers van bezuinigingsmaatregel De gemeenten zullen expertise m.b.t. de maatschappelijke zorg, zowel op weten regelgeving als op het overzicht van regionale en landelijke netwerken, bij derden dienen in te kopen.

4.4

Publieksinformatie

Omschrijving product Met publieksinformatie informeert de GGD de algemene bevolking in de regio Gelre IJssel over wat gezond leven inhoudt. Het gaat om informatie over preventiethema’s: bijvoorbeeld een gezonde leefstijl; voorkomen van infectieziekten en gezond opvoeden en opgroeien. Het doel is het vergroten van de kennis van burgers en het bevorderen van een positieve houding ten opzichte van een gezonde leefstijl. Publieksinformatie wordt aangeboden via informatiemarkten; folders; de GGD-website; het virtuele CJG en er wordt geadviseerd met betrekking tot de totstandkoming van een sociale kaart in de subregio’s.

Op 25 november in AB besloten bezuinigingsmaatregel Verschuiven taken naar een andere discipline.

Toelichting op nog te bespreken bezuinigingsmaatregel terugbrengen dienstverleningsniveau 1. Toelichting bezuinigingsmaatregel vanaf 2012 ontwikkeltijd publieksinformatie beperken De GGD ondersteunt de interne organisatie bij het ontwikkelen van specifieke (digitale) folders en bij het maken van keuzes hoe een doelgroep bereikt kan worden met een preventieboodschap. Daarnaast informeert de GGD docenten van Basis- en Voortgezet Onderwijs over actualiteiten op het terrein van gezondheid, campagnes, projecten en materialen middels een nieuwsbrief die meerdere keren per jaar verschijnt. Voor gemeenten levert de GGD deskundigheid m.b.t. de inhoudelijke ontwikkeling van de (digitale) sociale kaarten en websites met publieke gezondheidsinformatie. Bij beperking van ontwikkeltijd vanaf 2012, wordt de inzet sterk verminderd. Toelichting op effecten voor gemeenten en/of burgers van bezuinigingsmaatregel

3

Apeldoorn; Doetinchem; regio Noord Veluwe; regio Lochem/Zutphen. De centrumgemeenten Zwolle en Deventer vallen buiten het werkgebied van de GGD Gelre-IJssel.


17 van 21

De ontwikkeling en verbetering van inhoudelijke informatie gaat kwalitatief achteruit. De functionaris gezondheidsbevordering heeft de expertise met betrekking tot methoden voor voorlichting, het leggen van verbanden met andere stappen in de preventiecyclus en de deskundigheid om producten te evalueren en bij te stellen. Wanneer vanaf 2012 de ontwikkeltijd wordt verminderd zal de GGD weinig teksten meer kunnen leveren voor folders, nieuwsbrieven of websites. De advisering m.b.t. virtueel CJG en sociale kaarten van de gemeenten/regio’s kan niet meer plaatsvinden.

4.5

Advisering GGD

Omschrijving product Medewerkers van het Kennis- en Expertisecentrum adviseren de managers en de medewerkers van de GGD over de inhoud of de uitvoering van de dienstverlening van de organisatie. Hiervoor wordt geleverd: informatie; een goede analyse; advies over consequenties van ontwikkelingen en keuzemogelijkheden; advies over uitvoering producten; onderzoek naar resultaat van en evaluatie van dienstverlening en verbetervoorstellen. Via advisering aan directeur en managers wordt de (individuele) dienstverlening van de GGD ondersteund met het doel kwaliteitsbevordering en – bewaking van de GGD-producten en optimale samenwerking met ketenpartners. De waakvlamfunctie voor de coördinatie van psychosociale nazorg bij rampen wordt in dit product geleverd.

Op 25 november in AB besloten bezuinigingsmaatregel Halvering advisering ten behoeve van basisdienstverlening maatschappelijke zorg.

Toelichting op nog te bespreken bezuinigingsmaatregelen terugbrengen dienstverleningsniveau 1. Toelichting bezuinigingsmaatregel stopzetten advisering t.b.v. GGD-dienstverlening maatschappelijke zorg Het volledig stopzetten van de advisering ten behoeve van de GGD-dienstverlening heeft tot consequentie dat de beleidsadviseurdeskundigheid van de GGD met betrekking tot de maatschappelijke zorg praktisch verdwijnt. Bij maatschappelijke onrust kan de deskundigheid van de adviseur maatschappelijke zorg niet meer worden ingeroepen. 2. Toelichting op bezuinigingsmaatregel stopzetten inzet medewerkers gezondheidsbevordering; 30% minder beleidsadvisering; halvering inzet expertisearts t.b.v. afdeling JGZ De medewerkers gezondheidsbevordering vervullen een schakelfunctie tussen het KEC en de JGZ. Zij zorgen voor een integrale aanpak van preventieve jeugdgezondheidszorg. De beleidsadviseur en expertisearts ondersteunen het management bij hun ontwikkelen kwaliteitstaak. De expertisearts is de vraagbaak voor alle medewerkers jeugdgezondheidszorg. Vertaling van nieuwe inzichten in de werkwijze van de jeugdgezondheidszorg wordt door de expertisearts voorbereid. 3. Toelichting op bezuinigingsmaatregel halvering beleidsadvisering; 30% minder inzet expertisearts en expertiseverpleegkundige infectieziektebestrijding en 20% vermindering inzet epidemioloog t.b.v. afdeling AGZ Landelijk wordt het kwaliteitsbeleid van de infectieziektebestrijding voorbereid door het Centrum Infectieziektebestrijding van het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM). De vertaling hiervan naar werkwijze en de continue aanscherping van richtlijnen wordt door de expertisemedewerkers gedaan. Tevens wordt de regionale versterking van de infectieziektebestrijding verder vorm gegeven. Toelichting op effecten voor gemeenten en/of burgers van bezuinigingsmaatregel De consequentie van het bezuinigen op de advisering vanuit het Kennis- en Expertisecentrum aan afdelingen binnen de GGD geeft een ongewenst waterbedeffect. Er is een waterbedeffect naar de Toelichting effecten ‘rode’ bezuinigingsmaatregelen

18 van 21

dienstverlening van betreffende afdelingen. Binnen de huidige financiële mogelijkheden van, met name de Jeugdgezondheidszorg en de Algemene Gezondheidszorg, zal deze dienstverlening opgevangen moeten worden. Vermindering van dienstverlening aan de interne uitvoerende afdelingen van de GGD zal leiden tot een indirecte bezuiniging op het JGZ- en AGZ-product. Management en medewerkers van deze uitvoerende afdelingen worden zwaarder belast. Jeugdartsen en artsen infectieziekten zullen zwaarder belast worden met taken die momenteel worden uitgevoerd door de expertiseartsen. Hierdoor ontstaat efficiencyverlies en vermindering van de kwaliteit van de producten van de GGD. Naast vermindering van kwaliteit van producten zal de integrale benadering van de producten verminderen c.q. verdwijnen. Het bereiken van kwetsbare groepen is het meest gebaat bij deze integrale benadering. Door dit te ontmantelen zal de effectiviteit van ingezette acties beduidend minder zijn. Gemeenten verliezen de mogelijkheid om de deskundigheid van de GGD voor hun maatschappelijke zorgfunctie in te zetten op het moment dat zich een complexe situatie voordoet. De flexibiliteit van de GGD-vangnetfunctie wordt sterk verminderd, aangezien de GGD de inzet ten behoeve van de waakvlamfunctie voor de coördinatie van psychosociale nazorg bij rampen dient te blijven garanderen. Door het bezuinigen van de inzet van medewerkers gezondheidsbevordering kunnen jeugdartsen en – verpleegkundigen geen beroep meer doen op ondersteuning bij voorbereiding van presentaties en voorlichtingen. Uniforme en up to date materiaalontwikkeling (presentaties en draaiboeken) wordt stopgezet. De advisering door beleidsadviseurs en expertisemedewerkers over landelijk, provinciaal, regionaal en gemeentelijk beleid zal verminderen, waardoor het anticiperen op ontwikkelingen minder efficiënt en uiteindelijk niet effectief plaats vindt.


19 van 21

5. 5.1

Besloten groene bezuinigingsmaatregelen Kennis- en Expertisecentrum Gezondheidsmonitors

Omschrijving product Met de gezondheidsmonitors brengen we de gezondheidssituatie van de regionale bevolking in kaart. Het doel is om gemeenten informatie te verstrekken voor hun (gezondheid)beleid op doelgroepniveau, zoals jeugd, jongeren, volwassenen, ouderen en kwetsbare groepen. De gezondheidsmonitors leveren informatie over vele onderwerpen, zoals de lichamelijke en geestelijke gezondheid, roken, alcoholgebruik, voeding, beweging, veilig vrijen, geluidhinder, ventilatie, mantelzorg, de behoefte aan opvoedingsondersteuning en sociale contacten. De monitors worden in de tijd herhaald, zodat we ook trends signaleren. Iedere gemeente ontvangt de resultaten van de eigen gemeente, en –ter vergelijking- die van de gehele regio. In een adviesgesprek lichten we de resultaten aan de gemeente toe. De resultaten van de monitors worden ook gebruikt door scholen en instellingen in de gezondheidszorg.

Op 25 november in AB besloten bezuinigingsmaatregel - Samenvoegen volwassenen- en ouderenmonitor - Monitor maatschappelijke zorg niet meer uitvoeren

5.2

Gezondheidsatlas

Omschrijving product In de Gezondheidsatlas worden actuele en relevante gegevens over gezondheids- en welzijnsonderwerpen gepresenteerd met aanbevelingen voor de ontwikkeling van gemeentelijk gezondheidsbeleid. O.a. verdiepend onderzoek wordt toegankelijk gemaakt voor gemeenten en maatschappelijke organisaties. De gegevens worden schriftelijk gepresenteerd via factsheets en zijn tevens digitaal beschikbaar.

Op 25 november in AB besloten bezuinigingsmaatregel Stopzetten schriftelijke uitgave factsheets door volledig digitaliseren.

5.3

Opbouwen en onderhouden preventiestructuur

Omschrijving product In een preventiestructuur zitten de uitvoerende organisaties rondom een gezondheidsthema om tafel. Een preventiestructuur draagt bij aan de samenwerking en afstemming rondom dit gezondheidsthema. Doordat de GGD in samenwerking met of namens de gemeente, vanuit haar neutrale positie, de regie over de samenwerking en afstemming voert, worden de lacunes en overlap zichtbaar. De deelnemers aan een preventiestructuur hebben het mandaat van hun organisatie om afspraken te maken. Dit draagt bij aan een sluitend aanbod van preventie en zorg en een efficiënte inzet van middelen. Afhankelijk van het thema of de doelgroep wordt een preventiestructuur lokaal of (sub)regionaal opgebouwd.

Op 25 november in AB besloten bezuinigingsmaatregel Stopzetten lokale uren voor een preventiestructuur. Toelichting effecten ‘rode’ bezuinigingsmaatregelen

20 van 21

5.4

Projectmanagement

Omschrijving product De directeur en managers van de GGD hebben de mogelijkheid om ontwikkelingen, veranderingsprocessen of trajecten die een projectaanpak vragen te beleggen bij het Kennis- en Expertisecentrum. Medewerkers beschikken over de competenties om complexe projecten te managen; een projectopdracht te formuleren; een projectaanpak vorm te geven en binnen de gestelde kaders, tijd en budget het afgesproken projectresultaat te realiseren. Gemeenten hebben veel projecten in uitvoering, misschien wel teveel om allemaal zelf uit te voeren. De GGD kan in plusdienstverlening voor gemeenten projectmanagement bieden, daarin heeft de GGD ruime ervaring. In de basis levert de GGD inzet bij door de gemeenten geïndiceerde projecten op het brede terrein van publieke gezondheid. De GGD beschikt over een breed netwerk en kan vele partijen bij elkaar brengen. Vanuit brede deskundigheid zorgt de GGD ervoor dat de doelen van het project worden gehaald. De GGD kan een project van begin tot eind voor een opdrachtgever verzorgen.

Op 25 november in AB besloten bezuinigingsmaatregel De dienstverlening aan gemeenten wordt met 75% afgebouwd. > waterbed effect > gemeenten doen meer zelf/ voeren zelf minder bezuinigingen door


21 van 21

Toelichting effecten rode bezuinigingsmaatregelen per product 2 e ronde bezuinigingen

Recommend Documents