Toekomst Maatschappelijke Stage Rapportage ledenpeiling oktober 2013

Toekomst Maatschappelijke Stage Rapportage ledenpeiling oktober 2013

Ledenpeiling Besturenraad – Toekomst Maatschappelijke Stage

pag. 1

Inleiding Sinds 2011 is de Maatschappelijke Stage verplicht voor scholen. Wat de staatssecretaris van onderwijs betreft wordt bekostiging van de Maatschappelijke Stage stopgezet en wordt de verplichting de Maatschappelijke Stage in het curriculum op te nemen afgeschaft. Hoe kijken christelijke middelbare scholen aan tegen de Maatschappelijke Stage? Moeten financiering en verplichting behouden blijven? Blijven zij de stage nog aanbieden als de financiering wegvalt? Wat vinden zij van het overheidsbeleid met betrekking tot de Maatschappelijke Stage? Deze vragen zijn door de Besturenraad voorgelegd aan aangesloten vo-scholen, bijna 130 schoolleiders reageerden.

Vragen Vraag 1: Is de Maatschappelijke Stage op uw school momenteel volledig ingevoerd?

Na de aanvankelijke scepsis bij een deel van het veld, hebben nu vrijwel alle scholen de Maatschappelijke Stage volledig ingevoerd. Enkele scholen hebben gebruik gemaakt van de mogelijkheid een toelichting te geven. Een van de respondenten: “De Maatschappelijke Stage (MaS) is volledig opgenomen in het curriculum van onze school [..].Via MaS hopen wij een kweekvijver te zijn voor (toekomstig) vrijwilligerswerk. Daarnaast past de MaS prachtig binnen ons pedagogisch klimaat, waarin het zo goed is om te leren „iets te doen voor die ander, zonder daar zelf beter aan te worden‟ [..] Een aantal leerlingen loopt meer uren stage dan verplicht is voor dat betreffende schooljaar en zijn daarmee al mooi op weg vrijwilliger te worden.”


pag. 2

Vraag 2: Vindt u dat de Maatschappelijke Stage verplicht moet blijven?

Bijna driekwart van de respondenten vindt dat scholen verplicht moeten blijven de maatschappelijke stage aan te bieden. Bij de toelichting maken zij opmerkingen als - “De MAS is dusdanig waardevol dat een school volgens mij niet de keuze moet krijgen om de stage niet aan te bieden. Ook scholen die schoorvoetend en op het laatste moment ingestapt zijn, zijn vaak zeer enthousiast geworden.” - “Het brengt jongeren in contact met vrijwilligerswerk. Dit is belangrijk voor hun vorming. Ook in het kader van loopbaanleren kan de stage een bijdrage leveren.” - “Het is een enorme verrijking voor leerlingen en een verrijking voor de maatschappij” - “Prachtige kans om het christelijk geloof in praktijk te brengen!” De respondenten die de verplichting willen afschaffen vinden de Maatschappelijke Stage vaak wel waardevol: - “Vrijwilligerswerk hoort geen ruilobject (anders geen diploma) te zijn, maar uit naastenliefde gedaan te worden” - “Ik vind wel dat scholen iets moeten doen met de gedachte achter MAS” - “Een verplichting leidt niet automatisch tot rendement. We vinden wel dat we leerlingen moeten uitdagen hun bijdrage te leveren aan de samenleving en hierdoor hun eigen grenzen te verleggen.” Een enkeling is uitgesproken negatief over de huidige Maatschappelijke Stage zoals blijkt het volgende citaat: “In de praktijk blijkt dat de invulling van de stage op veel problemen stuit.”


pag. 3

Vraag 3: Vindt u dat de overheid de Maatschappelijke Stage moet blijven bekostigen?

Wilde driekwart van de respondenten niet af van de verplichting, ruim 80% wil niet af van de bekostiging. Het verschil in percentage komt volledig voor rekening van respondenten die geen probleem hebben met het verdwijnen van de verplichting een Maatschappelijke Stage aan te bieden. Enkele van deze respondenten wijzen op het risico op afbraak van wat door de scholen is opgebouwd: - “Door het stopzetten van de subsidies zal hetgeen er wel degelijk is opgebouwd jammergenoeg voor een groot deel verdwijnen.” - “Tenminste voor een deel om alles, wat in de afgelopen jaren is opgebouwd, te kunnen integreren in het reguliere onderwijs.”

Vraag 4: Als de Maatschappelijke Stage niet meer verplicht is en de overheid er geen geld meer voor beschikbaar stelt, blijft u deze dan nog aanbieden?


pag. 4

Ruim 30% van de respondenten geeft aan te stoppen met de Maatschappelijke stage als de verplichting en bekostiging verdwijnen. Zij die hier een toelichting bij geven wijzen op de magere financiële positie van hun scholen, bijvoorbeeld: “Onze budgetten zijn te krap om deze zo kostbare ervaring voor leerlingen in de lucht te houden” Veel respondenten die aangeven de Maatschappelijke Stage aan te blijven bieden zeggen dat in afgeslankte vorm te zullen doen. Anderen die willen doorgaan geven aan dat ze het nog niet zeker weten. Men moet bijvoorbeeld nog op zoek naar geld. Enkele citaten: - “Maar dan wel in een zeer uitgeklede vorm. Ik vind dat je niet kunt verwachten dat de school deze stages bekostigd. Daar is domweg geen geld voor” - “Waarschijnlijk, maar in alternatieve vorm en indien er geld voor vrijgemaakt kan worden” - “We hebben het voornemen dit te doen, maar gezien de financiële krapte is het nog niet duidelijk of dit daadwerkelijk gaat lukken; kwestie van prioriteiten stellen.” - “Gedeeltelijk. Niet meer voor alle leerlingen.” - “Maar wel in beperktere mate en mogelijk niet voor alle leerlingen/afdelingen”

Vraag 5: Positief aan de Maatschappelijke Stage vind ik: Veel respondenten noemen hier als positief punt van de Maatschappelijke Stage dat leerlingen kennismaken met en betrokken raken op de maatschappij. Vaak wordt ook de kennismaking met vrijwilligerswerk genoemd. Een aantal respondenten wijst nadrukkelijk op het vormende aspect van de Maatschappelijke Stage. Ook wordt de Maatschappelijke Stage in verband gebracht met burgerschapsvorming. Respondenten zeggen onder meer: - “Goed voor de sociale ontwikkeling van de leerlingen. - leerlingen leren iets voor een ander te doen.” - “Betrokkenheid op de maatschappij waarmee je straks volop krijgt te maken. Iets doen voor de ander wat direct niets iets voor jezelf oplevert.” - “Bewustwording leerling op rol vrijwilligers werk. De positieve ervaring die leerlingen er door op doen.” - “Dat je leerlingen bewust maakt van de noodzaak tot maatschappelijk betrokken zijn (zeker in het licht van de komende 'participatiemaatschappij').” - “Dat leerlingen in aanraking komen met vrijwilligerswerk, soms op plekken waar ze anders nooit waren gekomen. Het hoort bij de maatschappij, ook bij vormende waarden.” - “Het biedt een enorme kans om leerlingen maatschappelijk betrokken te krijgen en zodoende actief burgerschap te bevorderen. Sluit bovendien prima aan op de (christelijke) identiteit van de school.” - “Het feit dat leerlingen iets betekenen voor de medemens zonder dat daar direct een tegenprestatie tegenover staat. Ze leren ook andere (sociale) vaardigheden.” - “Leerlingen krijgen hierdoor een brede kijk op de samenleving. Ik vind het een zeer praktische manier van met het thema 'burgerschap' bezig zijn.” - “Prachtige manier om kennis te maken met de maatschappij en mooi om iets te kunnen doen voor de mensen in de omgeving.”


pag. 5

Vraag 6: Mijn bezwaren bij de Maatschappelijke Stage zijn: Opvallend is dat nogal wat respondenten expliciet aangeven geen bezwaren te hebben bij de Maatschappelijke Stage. Maar de meeste respondenten noemen de complexe organisatie van of administratieve rompslomp rond de Maatschappelijke Stage als belangrijk bezwaar. Sommigen melden dat het moeilijker wordt om stageplekken te vinden. -

“Als je niet oppast wordt het een bureaucratisch appraraat waar je alleen nog maar praat over verantwoordingsdocumenten.” “Dat er veel geld is verdwenen naar bemiddelingsbureau's” “De enorme bureaucratie die het heeft voortgebracht, de bemoeienis van de overheid, het wantrouwen van de overheid in wat scholen betekenen” “De opstart is best intensief. Als het eenmaal loopt, dan werkt het goed.” “Het opgetuigde circus” “Het wordt wat moeilijker om goede plekken te vinden.” “In de huidige regeling tellen stages binnen de school (vrijwilliger in de kantine, als ouderejaars leerling jongerejaars begeleiden, etc.) niet mee.” “Lastiger te organiseren in huidige economische situatie” “Veel administratieve rompslomp” “Voor de leerlingen, voor de scholen, voor de maatschappelijke organisaties, voor de maatschappij zie ik eigenlijk geen enkel schaduwpunt. Het werkt zo onvoorstelbaar goed, er komt zoveel positiefs boven bij leerlingen en bij organisaties. De MAS is een leerervaring voor leerlingen en voor organisaties! Bij leerlingen raakt het voor het onderwijs is bijzonders, namelijk hun houding. Er is geen aspect van het VO-onderwijs dat als het gaat om de houding van burgerschap zich meten met de MAS. Pas dan ook maar weer de wet op het VO aan en schrap het artikel over burgerschap. De MAS schrappen is burgerschap maken tot loze praat. Er is één mogelijk bezwaar: De MAS geeft veel werk. Maar zolang de MAS bekostigd wordt is dat natuurlijk geen bezwaar.”

Vraag 7: Wat vindt u ervan dat de overheid de Maatschappelijke Stage in 2011 verplicht stelt en enkele jaren later de verplichting weer wil intrekken?

Deze vraag raakt duidelijk een gevoelig snaar bij de respondenten. De meesten hebben geen goed woord over voor de beleidswijziging en komen met kwalificaties als “belachelijk”, “onbetrouwbaar” en “zwabberbeleid”. Nogal wat respondenten verwijten de overheid gebrek aan visie of het slechts hebben van een visie voor de korte termijn. Een selectie uit een hele reeks van opmerkingen met een vergelijkbare strekking: -

“Absurd en belachelijk. Weet zij dan niet hoeveel goed en fantastisch (nuttig) werk leerlingen hebben gedaan?” “Belachelijk. Dit gebeurt natuurlijk wel vaker, iets invoeren en na een paar jaren weer afschaffen. Hoezo beleid? Hapsnapbeleid!” “Bijzonder wispelturig beleid. De invoering zag er veelbelovend uit; het lijkt nu een hamerstuk te zijn geworden. Kapitaalvernietiging. Wat is de volgende verandering, die de scholen weer dienen in te voeren waar heel veel (niet betaalde) tijd in wordt gestoken en vervolgens zonder evaluatie van de tafel zal worden geveegd. Als docent kan je je maar één keer een niet motiverende activiteit veroorloven. Wij dienen de leerlingen te laten leren; waar is de lerende overheid. Geeft in deuk in mijn vertrouwen in de overheid. Kortom teleurstelling ook namens de leerlingen.”


pag. 6

-

-

-

-

“Dat is de overheid onwaardig. Onbegrijpelijk en kapitaal en kennis vernietiging. Onbehoorlijk bestuur.” “De overheid is helaas niet vaak te betrappen op consistent beleid. Dit geldt niet alleen voor MaS.” “Een schoolvoorbeeld van de onbetrouwbare overheid die wel heel sterk de neiging heeft op korte termijn te denken en te handelen. Hier zou veel meer aandacht voor moeten komen; handelen naar de waan van de dag dat is het.” “Geen lange termijn visie jammer van alle investeringen” “Heel erg vervelend en onbetrouwbaar” “Het zou fijn zijn als de politiek eens een lange termijn visie zou ontwikkelen” “Iets is blijkbaar in 2011 heel belangrijk en in 2013 helemaal niet meer. M.a.w. men denkt niet na over wat men inzet in het onderwijs.” “Ik word heel moe van dit soort zwabberbeleid. Het zal leiden tot een sceptischer houding als er volgende vernieuwing van bovenaf het onderwijsveld in gegooid worden. Daarnaast vind ik het gigantische kapitaalvernietiging en een minachting voor als het werk dat er door al die scholen en mensen met veel enthousiasme is verzet.” “Schandelijk: het korte-termijn-denken ten top. Het getuigt ook van een niet-betrouwbare overheid.” “Teken aan de wand. Zwabberbeleid, kortzichtig en gebrek aan visie.” “Typisch de manier waarop de overheid met het onderwijs in Nederland omgaat. Niet gehinderd door kennis.” “Typisch een zwalkend overheidsbeleid en meedoen aan de waan van de dag. Erg slecht voor Nederland.” “Typisch voorbeeld van zwalkend beleid. Laat het onwijs nu eens met rust.” “Zwalkend beleid en zeer tegenstrijdig met de opvatting dat mensen meer voor elkaar moeten zorgen. Dat moet ze wel worden geleerd.”

Vraag 8: Overige opmerkingen Een aantal respondenten heeft gebruik gemaakt van de mogelijkheid een slotopmerking te maken. Hierbij komt een aantal eerder gemaakt opmerkingen dat uitdrukking geeft aan de teleurstelling van de respondenten terug. Enkelen wijzen op de mogelijke (toekomstige) rol van de gemeente bij de Maatschappelijke Stage.

Conclusie Zwabberbeleid dat het vertrouwen in de overheid schaadt. Zo kan het oordeel van de respondenten over de voorgenomen afschaffing van de bekostiging en verplichting van de Maatschappelijke Stage worden samengevat. Scholen hebben zich veel moeite getroost om de Maatschappelijke Stage in te voeren en de meeste respondenten zijn er nu erg enthousiast over. Leerlingen leren iets voor een ander te doen zonder er iets voor terug te krijgen, ze vinden zo de weg naar vrijwilligerswerk en ontwikkelen maatschappelijke betrokkenheid, geven de respondenten aan. Een zeer grote meerderheid vindt dat de overheid de Maatschappelijke Stage moet blijven financieren. Bijna driekwart wil ook dat scholen verplicht blijven een Maatschappelijke Stage aan te bieden. Als de financiering van structureel 55 miljoen euro en de verplichting wegvallen, blijkt dat ongeveer een derde van de respondenten helemaal stopt. Veel van de scholen die dan wel zouden doorgaan met de Maatschappelijke Stage doen dit met een afgeslankte vorm. Dat betekent dat veel leerlingen


pag. 7

geen Maatschappelijke Stage meer zullen lopen. De Besturenraad vindt dat de waardevolle Maatschappelijke Stage, die bij uitstek een bijdrage levert aan de vorming van leerlingen, hiermee wordt uitgehold en pleit voor behoud van financiering en de daarbij horende verplichting.


pag. 8

Toekomst Maatschappelijke Stage Rapportage ledenpeiling oktober 2013

Recommend Documents