Toekomst Autisme Kennisnetwerk Overijssel (2015 en 2016) Samenvatting Het samenwerkingsverband autisme Overijssel heeft in 2014 een stappen gezet. De stuurgroep heeft op 16 oktober 2014 groen licht gegeven voor de voortzetting van de netwerksamenwerking in een nieuwe stijl. Gericht op het behoud en de doorontwikkeling van multisectorale autisme kennis bij ervaringsdeskundigen en professionals. Waarin naast ontmoeting en dialoog tussen ervaringsdeskundigen en professionals ook ruimte is voor innovatie. Een kennisnetwerk als makelaar van autisme kennis over alle levensdomeinen heen. De ingeslagen weg, samenwerking tussen (naasten van) mensen met autisme en professionals wordt voortgezet en is opgenomen in de nieuwe missie. Ervaringsdeskundigen gaan onderdeel uitmaken van het kernteam (voorheen stuurgroep). Er worden mogelijkheden gecreëerd voor nieuwe (kleinschalige) kennispartners om deel te nemen aan het netwerk. Er wordt toegewerkt naar een nieuw organiseer- en verdienmodel waarin inkomsten worden gegenereerd o.a. uit ontwikkelde producten zoals een autisme Masterclass. Ook zullen we afscheid nemen van een aantal activiteiten. Zo zullen de RIAN vergaderingen in Twente en West Overijssel plaats maken voor een jaarlijkse ledenvergadering. Ook zal de jaarlijkse autismeprijs komen te vervallen. Om in de toekomst plaats te maken voor een prijs voor de meest autismevriendelijke gemeente in Overijssel, door de ogen van ervaringsdeskundigen. Deze besluiten zijn genomen nadat een zorgvuldig proces is doorlopen waarin de dialoog is aangegaan met ervaringsdeskundigen, een vragenlijst onder alle betrokkenen is uitgezet en beide RIAN’s om advies is gevraagd. In deze notitie “toekomst Kennisnetwerk Autisme Overijssel” zijn de opbrengsten van dit proces en de genomen besluiten uitgebreid beschreven.
Nederlandse Vereniging voor Autisme (NVA), Mediant, Karakter, Dimence, Bureau Jeugdzorg Overijssel, MEE IJsseloevers, Jarabee, Vitree, Ambiq, Carint Reggelandgroep, Intermetzo, Baalderborg, RIBW Groep Overijssel, Trias Jeugdhulp, Aveleijn, Speciaal Onderwijs Twente Oost (SOTOG), Attendiz, De Twentse Zorgcentra (DTZC), Humanitas DMH, Ambelt, St. ZML Twente / Oost – Gelderland, Auti-Start, Deltion
1
1. INLEIDING Autisme: andere manier van informatieverwerking Mensen met autisme hebben een andere manier van informatieverwerking en hebben daardoor vaak moeite met sociale contacten en met communicatie, zij hebben vaak gefixeerde interesses en raken snel overprikkeld. Ook hebben mensen met autisme moeite om de details die zij waarnemen te verwerken tot een samenhangend geheel. Bij ongeveer de helft van de mensen met autisme is tevens sprake van een verstandelijke beperking, maar er zijn ook vormen van autisme waarbij sprake is van een normale of hoge intelligentie. Autisme heeft invloed op alle levensgebieden in alle levensfasen. De hulpvraag van mensen met autisme is gevarieerd en betreft meerdere levensgebieden. De wetenschap en kennis over de behandeling en begeleiding van mensen met een autisme is nog volop in beweging.
Samenwerking in Overijssel anno eind 2014 In Overijssel bundelen sinds 2006 een groot aantal organisaties hun krachten voor mensen met autisme. Hiervoor is een convenant ondertekend. De samenwerking heeft daadwerkelijk vorm gekregen in de regionale intersectorale autismenetwerken, de RIAN’s in Twente en in West Overijssel. Anno 2014 zijn er in totaal 251 convenantpartners betrokken bij de deze ketensamenwerking uit diverse sectoren in het sociaal domein. De samenwerking heeft sinds 2006 een aantal ontwikkelingen doorgemaakt. De eerste vier jaar zijn gebruikt om de samenwerking op te bouwen. De laatste drie jaar is, met subsidie van de Provincie Overijssel, een innovatieve manier van werken geïntroduceerd: niet praten “over” maar praten “met” mensen met autisme, “samen leren van praktijkervaringen” en “niet vergaderen maar doen”. De subsidiemiddelen hiervoor zijn eindig. Tevens vindt er een ontslaggolf (collectief ontslag MEE Twente) plaats in het sociaal domein waardoor er sprake is van vele wisselingen in de wacht, met name wat betreft de managers in de RIAN’s. Ook zorgen de decentralisaties ervoor dat gemeenten (nog) niet denken in termen van doelgroepen. Als laatste zie je ook in dit samenwerkingsverband actieve partners en partners die kiezen voor een “slapend” lidmaatschap. Balans opmaken in 2014 Kortom, genoeg redenen om als partners goed naar de opbrengsten van de huidige samenwerking te kijken en de mogelijkheden voor een ander samenwerkingsmodel te onderzoeken. Anders kijken naar het hoe van de samenwerking, (opnieuw) helder maken waartoe de samenwerking zou moeten bestaan en wat de taak / activiteiten van de samenwerking moet(en) zijn. Proces tot besluitvorming In samenwerking geef je samen betekenis door te denken, leren en vooral samen te doen. In ieder vraagstuk waar meerdere partijen bij betrokken zijn kijkt ieder met zijn eigen bril naar de situatie. De manier waarop mensen hun werkelijkheidsbeelden (her)construeren zijn het belangrijkste aanknopingspunt voor verandering. Op basis van dit gedachtegoed is in 2014 een zorgvuldig proces, gericht op inhoudelijke betekenisgeving, interactie en communicatie, ontworpen en begeleid door de coördinator. De aanpak was erop gericht om in een aantal bijeenkomsten, met diverse gremia, inhoudelijke dialoog te organiseren. Waarbij een aantal pijlers telkens centraal staan: waartoe (ambitie), wat (taak) en hoe (manier van organiseren).
1
Nederlandse Vereniging voor Autisme (NVA), Mediant, Karakter, Dimence, Bureau Jeugdzorg Overijssel, MEE Twente, MEE IJsseloevers, Jarabee, Vitree, Ambiq, Carint Reggelandgroep, LSG-Rentray Commujon, Baalderborg, RIBW Groep Overijssel, Trias Jeugdhulp, Aveleijn, Speciaal Onderwijs Twente Oost (SOTOG), Attendiz, De Twentse Zorgcentra (DTZC), Humanitas DMH, Ambelt, ROZIJ Werk, St. ZML Twente / Oost – Gelderland, Auti-Start en Deltion 2
•
• •
•
•
•
Twee petit comité bijeenkomsten (februari en maart 2014) met een aantal stakeholders (3 leden van de stuurgroep en 2 voorzitters netwerken). Met als doel samen te onderzoeken welke betekenis convenantpartijen geven aan de samenwerking. Een oogstmemo was het sluitstuk van deze sessies. Agendering toekomstdialoog stuurgroep (maart 2014) met wisseling in de wacht in het voorzitterschap van de stuurgroep. Dialoogsessie stuurgroep (mei 2014) over het sociaal kapitaal van de samenwerking en de waarde daarvan aan de hand van een prezi presentatie http://prezi.com/gatcaks7a9wg/?utm_campaign=share&utm_medium=copy&rc=ex0share Co-creatie sessie (stuurgroep en ervaringsdeskundigen) in september 2014: dialoog stuurgroep met ervaringsdeskundigen, inspiratie door inzet filmmateriaal in prezi http://prezi.com/yd7ryssdrfiq/?utm_campaign=share&utm_medium=copy&rc=ex0share en inspiratie door best practice pleegoudersonline.nl uit Twente als gast uit te nodigen Digitale vragenlijst onder brede doelgroep (in- en extern betrokkenen), met behulp van SurveyMonkey. Deze interventie werd door de ervaringsdeskundigen voorgesteld in de cocreatie-sessie. Twee world cafés; in West Overijssel en Twente (managers, professionals ervaringsdeskundigen): Dialogeren met deelnemers, collectieve kennis opdoen in beide regio’s, voortbordurend op elkaars kennis, aan de hand van 3 vragen (opbrengsten, behouden/vernieuwen, randvoorwaarden)
Op weg naar besluiten die voor iedereen acceptabel zijn en waar geen bezwaren tegen bestaan, dan wel waar iedereen mee kan leven (niemand zegt nee). Deze zijn op 16 oktober 2014 genomen door de stuurgroep en in december besproken met beide RIAN’s (http://prezi.com/udyexri4jond/?utm_campaign=share&utm_medium=copy&rc=ex0share). Deze notitie beschrijft deze besluiten voor de toekomst (2015 en 2016), evenals een weergave van het proces (2014) en een bundeling van opbrengsten van de verschillende dialogen / vragenlijst. 3
II. SAMENWERKING TOT EN MET 2014 Waartoe: missie/visie 1. Bevorderen dat de individueel benodigde zorg voor mensen met autisme in alle levensfasen op een geïntegreerde manier beschikbaar komt. 2. Bevorderen dat mensen met autisme een volwaardige plaats in de samenleving hebben. Wat: doelen en activiteiten Tot en met 2010 was de samenwerking gericht op het opbouwen en verbinden. Vanaf 2011 zijn alle activiteiten van het samenwerkingsverband (zie jaarplan 2014) gericht op: 1. het versterken van de regie bij mensen met autisme en hun naasten en het betrekken van mensen met autisme en hun naasten bij activiteiten. 2. het bevorderen en borgen van autisme expertise binnen het samenwerkingsverband autisme Overijssel. In de samenwerking werd voorzien in RIAN’s, consultteams en (AEK) projecten. De RIAN’s zijn in 2007 in het leven geroepen als tussenlaag tussen de stuurgroep en de professionals (toen nog verenigd in kenniskringen). Managers met mandaat, die in de RIAN’s werkten met portefeuilles. Basis voor de portefeuilles was de vierjaarlijkse NVA enquête. Deze portefeuilles hebben de afgelopen jaren plaats gemaakt voor het faciliteren van (gesubsidieerde) activiteiten en projecten. Een recente ontwikkeling is dat managers steeds meer worden vervangen door teamleiders en professionals. De wisselingen in de wacht zijn hiermee toegenomen. Er is veelal sprake van een vergadersetting in de RIAN’s. De kennisuitwisseling, specifiek over autisme, is de afgelopen jaren beperkt gebleven tot het AEK project. Zowel het RIAN Twente als het RIAN West Overijssel komt 4 keer per jaar samen (2 uur per bijeenkomst).
Binnen de samenwerking zijn de professionals samen met ervaringsdeskundigen de afgelopen jaren zowel rondom drie autisme consultteams als rondom activiteiten/projecten (zoals AEK) concreet aan de slag gegaan. De drie autisme consultteams zijn de afgelopen jaren in een nieuw jasje gestoken, met subsidiemiddelen. Zo is in elk consultteam een ervaringsdeskundige, ouder danwel iemand met autisme, als vaste deelnemer aanwezig. Op jaarbasis worden ongeveer 15 consulten verzorgd door de drie teams, met name door het team in Zwolle en Twente. Bij de oprichting van de samenwerking werden kenniskringen in het leven geroepen. De kenniskring in Twente (met professionals) heeft aan aantal jaren bestaan. De kenniskring in West Overijssel heeft, dankzij een vast kernteam van professionals (leden van de autisme consultteams Zwolle/Deventer), tot 2012 bestaan. De belangrijkste reden voor het opheffen was dat de (netwerk en kennis delen)functie van deze kenniskringen in de consultteams, concrete projectgroepen en activiteiten plaats was gaan vinden. Het opheffen van de kenniskring, een besluit genomen door het RIAN West Overijssel / stuurgroep, was een grote teleurstelling voor de professionals.
Hoe: organisatie Het unieke aan de situatie in Overijssel is dat niet alleen vele organisatie samenwerken, ook wordt samengewerkt met mensen met autisme en hun naasten. Elke organisatie draagt jaarlijks €1.000 bij aan collectieve uitgaven zoals drukwerk, website(ondersteuning) en de autismeprijs. Dimence, Mediant, MEE Twente en MEE IJsseloevers dragen zorg voor voorzitterschap/ondersteuning van de RIAN’s en de stuurgroep en betalen (tot eind 2014) de salariskosten van de coördinator. De coördinator ondersteunt het 4
samenwerkingsverband op tactisch niveau. De coördinator is in vaste dienst van Dimence voor 24 uur per week en werd (tot 31 december 2014) gedetacheerd bij MEE IJsseloevers (4 uur), MEE Twente (4 uur) en Mediant (4 uur). Op 31 december 2014 heeft het samenwerkingsverband een gezonde financiële situatie. Er staat ruim €100.000,- op de balans. De coördinator wordt sinds eind 2012 ondersteund door communicatie medewerker, Els de Vries. Zij voert ondersteunende werkzaamheden uit ten aanzien van het beheer van de website, de organisatie bijeenkomsten, drukwerk en agendabeheer. Els is in dienst van Dimence en wordt voor 4 uur per week tegen kostprijs ingehuurd uit contributiemiddelen.
5
III. OPGEHAALDE INFORMATIE UIT STUURGROEP EN ERVARINGSDESKUNDIGEN IN 2014
OPBRENGSTEN TOT NU TOE Waartoe: -
Verbeterde positie van ervaringsdeskundigen (10 sept)
-
Attitudeverandering bij ervaringsdeskundigen en professionals (10 sept)
-
Betere kwaliteit van diensten in Overijssel (10 sept)
-
Overijssel heeft landelijke bekendheid gekregen (10 sept)
Wat: sociaal kapitaal Website www.autismeoverijssel.nl (20 mei) Signalering en kennisuitwisseling (20 mei) Multisectoraal autisme consultteams Deventer, Zwolle, Twente met ervaringskennis (20 mei) Nieuws(brieven) en inzet social media (20 mei) Netwerk governance (20 mei) Gespecialiseerde autisme kennnis bv diagnostiek (20 mei) Innovatie: samenwerking ervaringsdeskundigen en professionals op basis van “niet vergaderen maar doen” en “niet praten over maar met” (20 mei en 10 sept) Hoe: -
Uitbreiding van convenantpartijen: men wil er graag bij horen (feit) Creëren van randvoorwaarden voor innovatie (10 sept) Faciliterende en initiërende rol van een coördinator (10 sept)
OPGEHAALDE SUGGESTIES VOOR DE TOEKOMST Waartoe: Wat: -
Hoe kunnen we Overijssel nog autismevriendelijker maken dan het al is? (10 sept)
Faciliteren van online platform voor kennisborging en uitwisseling (20 mei) Blijven innoveren in samenwerking ervaringsdeskundigen en professionals op basis van “niet vergaderen maar doen” en “niet praten over maar met” (10 sept) Organiseren van dialoog en uitwisselen van kennis tussen ervaringsdeskundigen en professionals middels themabijeenkomsten (10 sept) Organiseren van Masterclass autisme voor o.a. gemeenten (10 sept)
Hoe: -
Financieel model met collectieve financiering voor kennisuitwisseling (website/platform) en afname van losse diensten per partner tegen betaling (20 mei) Masterclass autisme tegen betaling aanbieden (10 sept) Autisme Consulten tegen betaling aanbieden aan gemeenten (20 mei)
Wat niet? Gefaciliteerde overdracht van kennis, website en gedachtegoed aan ervaringsdeskundigen (10 sept)
6
IV. OPGEHAALDE INFORMATIE UIT VRAGENLIJST ONDER ALLE BETROKKENEN IN 2014 (PROFESSIONALS EN ERVARINGSDESKUNDIGEN) SurveyMonkey is ingezet en de vragenlijst is ingeframed in de website www.autismeoverijssel.nl. Onderstaande conclusies zijn getrokken op basis van (maar liefst) 70 ingevulde enquêtes2: Deelnemers 54 van de respondenten zijn persoonlijk betrokken bij de samenwerking, waarvan 29 respondenten als RIAN deelnemer betrokken zijn 32 respondenten zijn ervaringsdeskundig Mensen zijn het meest bekend met: 1. Project Autisme & Eigen Kracht (94,20%) 2. Website (91,18%) 3. Deelname ervaringsdeskundigen aan alle activiteiten en de consultteams (82,61%) Mensen zijn het minst bekend met de Masterclass Autisme voor gemeenten (44,93%) Wat heeft tot nu toe bijgedragen aan een autismevriendelijker Overijssel? 1. Project Autisme & Eigen Kracht (82,09%) 2. Deelname ervaringsdeskundigen aan alle activiteiten (80,60%) 3. Kennisuitwisseling en dialoog (76,12) Het laagste scoren de Overijsselse diagnostiekrichtlijnen (31,82%) Wat mist in de opsomming? De filmpjes met ervaringsdeskundigen wordt 3* genoemd. Hoe zou u in een korte zin het samenwerkingsverband omschrijven? Een greep uit de 59 reacties: Een dynamisch verband dat door samenwerking met alle betrokkenen (dus ook ervaringsdeskundigen en hun netwerk) een betere situatie voor mensen met autisme bewerkstelligt Gedreven platform: ambitieus en daadkrachtig, actief, inspirerend en vernieuwend Een grote indrukwekkende club die gelukkig beweging heeft gemaakt mbt visie/transitie Ik vind het enthousiasme vanuit het samenwerkingsverband Autisme in het project AEK enorm groot en dit heeft erg positief op mij en andere projecten gewerkt! Wat draagt volgens professionals in de toekomst bij aan een autismevriendelijker Overijssel? Themabijeenkomsten voor kennisuitwisseling en deskundigheidsbevordering (95%) Toegankelijke en up-to-date autisme expertise in Overijssel op alle levensgebieden (93,33%) Samenwerking ervaringsdeskundigen en professionals (93,22%) Opvallend is de lage score voor de autisme prijs (32,2%) en de nieuwsbrieven (52,54%) Het digitaal platform scoort 70% en de agendafunctie op de website scoort 65%. Wat draagt volgens ervaringsdeskundigen in de toekomst bij aan een autismevriendelijker Overijssel? Themabijeenkomsten voor kennisuitwisseling en deskundigheidsbevordering (93,75%) Samenwerking ervaringsdeskundigen en professionals en autisme onder de aandacht brengen door Masterclass (90,32%)
2
stand van zaken 8 oktober 2014. Op 21 oktober 2014 waren 75 enquêtes ingevuld: de conclusies blijven hetzelfde. 7
V. OPGEHAALDE INFORMATIE UIT RIAN’S IN 2014 HOOFDADVIEZEN VANUIT BEIDE RIAN’S AAN STUURGROEP
Behoud de inzet van ervaringsdeskundigen in de toekomst: praat met i.p.v. over Vernieuw en faciliteer ontmoeting, deskundigheidsbevordering en signalering in de toekomst aan de hand van thema’s / masterclasses: behoud verbinding met elkaar en elkaars kennis over levensdomeinen heen Behoud de website en faciliteer een digitaal platform als hulpmiddel Behoud autisme specialisatie en denk na over een nieuw vorm voor de consultteams: vermarkt (tegen betaling) de sectoroverstijgende autisme/ervaringsexpertise (o.a. Masterclass) aan wijkteams binnen gemeenten, huisartsen, jeugdartsen, kinderarts, CJG, Hogescholen, onderwijs Behoudt een stuurgroep (onafhankelijk regisserend kernteam) bijeen die de stelselwijzigingen overziet, de levensdomeinen verbindt en de gaten signaleert die gaan vallen zoals knip 18+ en 18Ga aan de slag met een (financiële en maatschappelijke) business case voor de toekomst(opbrengsten) Een katalysator in de vorm van een netwerkregisseur is nodig maar stimuleer en faciliteer betrokkenen vooral om zelf actief te zijn binnen hun organisatie en daarbuiten, bv door de website te promoten (logo).
WAT OP DE STAMTAFELS STOND GESCHREVEN: Opbrengsten samenwerking autisme Overijssel: Autisme is op de kaart gezet, er is letterlijk een sociale kaart ontwikkeld (nuttige autisme adressen Overijssel) Focus op autisme en de verdere bewustwording en specialisatie van autisme Verbinding met ketenpartners: elkaar zien/ontmoeten, dialoog over wat de ander bied, aansluiten, over de grenzen van alle levensdomeinen kijken Podium om samen te komen: makkelijker verbinding leggen (je kent gezichten) Stem geven aan mensen met autisme, samen werken, destigmatiseren en ervaringsdeskundigen inzetten Eigen Kracht gedachtegoed is verkend: systeem betrekken, regie bij client/systeem, minder “wij weten wat goed voor u is”, geschikt en haalbaar voor mensen met autisme Minder wij/zij, professionals versus cliënten Met collega’s om de tafel om samen blinde vlekken op het gebied van autisme op te pakken NVA enquête “een leven lang anders” als opdracht vanuit cliënten We weten elkaar nu te vinden Behoud: Masterclass autisme: met en voor elkaar Autisme op de kaart: mogelijkheden i.p.v. beperkingen, filmpjes vanuit ervaringsdeskundigen Gefaciliteerd worden om te ontmoeten en verbinden over levensdomeinen (organisaties samenkomen, netwerken) Intersectorale samenwerking blijven bevorderen i.p.v. concurrentie vergroten (wereld van autismehulpverlening overzichtelijker maken) Behoud autisme expertise aanwezig in autisme consultteam Inzet ervaringsdeskundigen Website Signalering: bv zorg over knip 18= en 18Behoudt zicht op wat de doelgroep wil o.a. middels vragenlijsten
8
-
Inbrengen van nieuwe kennis middels projecten (zoals AEK)
Vernieuwen: Inzet ervaringsdeskundigen in onderwijs (buddy’s voor leerlingen) als buffer/vertaler Van medisch labelen naar omgaan met verschillen (Emiel van Doorn gedachtegoed) Online ontmoeten Vernieuw de vorm voor ontmoetingen, bv aan de hand van een thema / masterclass Vernieuw de vorm van consultteams: online, in combi met andere doelgroepen, inzet autisme specialisten bij sociaal wijkteam Actiever halen en brengen: meer in balans Voortdurend wisselende samenstellingen is nu lastig: te weinig frequent? Faciliteer informele zorg (vrijwilligers, mantelzorgers, netwerk) met voldoende kennis Verbeter de verbinding en de flexibiliteit binnen zorg en onderwijs, erken elkaars expertise Randvoorwaarden: Stuurgroep die strategisch denkt ten opzichte van bredere regio’s (provincie) en autisme op de kaart zet Businesscase is nodig, vanuit andere context met een andere financier Formuleer duidelijke taakopdrachten die tijdelijk (1 jaar) van aard (kunnen) zijn Faciliteren van verbinding over levensdomeinen heen om gedwongen te worden over de schutting te kijken, buiten de waan van de dag Faciliteren van coördinatie samenwerking (in ruimte en materieel en uren) voor x tijd, faciliteren wat betrokkenen zelf kunnen doen Inzet ervaringsdeskundigen Autisme specialisme “verkopen” / aanbieden aan (huis)artsen, sociaal wijkteam (oude consultteams) Denk na over schaalgrootte: 2 RIAN’s / platforms nodig?
9
VI. CONCLUSIES AAN STUURGROEP 1. Behoud, vernieuw en faciliteer in de toekomst ontmoeting, kennisuitwisseling en signalering aan de hand van thema’s / masterclasses: behoud verbinding met elkaar en elkaars kennis over levensdomeinen heen Dit is een advies van zowel de ervaringsdeskundigen (10 september in de stuurgroep) als de RIAN’s. Ook in de vragenlijst scoort de bijdrage van themabijeenkomsten voor kennisuitwisseling en deskundigheidsbevordering aan een toekomstig autismevriendelijker Overijssel het hoogst, zowel door professionals (95%) als door ervaringsdeskundigen (93,75%). Het behoud van autisme specialisatie is ook een van de hoofdadviezen van de RIAN’s. Het behoud van de website en de toekomstige facilitering van een digitaal platform worden hierin als ondersteunende hulpmiddelen genoemd (professionals scoren 70% respectievelijk 65% en ervaringsdeskundigen scoren 58,06% respectievelijk 71,43%). Een katalysator in de vorm van een netwerkregisseur is nodig maar stimuleer en faciliteer betrokkenen vooral om zelf actief te zijn binnen hun organisatie en daarbuiten. De jaarlijkse autismeprijs draagt van alle opgesomde activiteiten het minst bij aan een toekomstig autismevriendelijk Overijssel (professionals scoren 32,3% en ervaringsdeskundigen 41,94%). 79,41% van alle respondenten is wel bekend met de autismeprijs overigens. 2. Behoud de samenwerking tussen ervaringsdeskundigen en professionals in de toekomst: praat met i.p.v. over Alle geraadpleegde bronnen (stuurgroep, ervaringsdeskundigen, vragenlijst en RIAN’s) zijn het hierover eens. In de vragenlijst scoort de bijdrage van de samenwerking tussen ervaringsdeskundigen en professionals aan een toekomstig autismevriendelijker Overijssel hoog (93,22% door professionals en 90,32% door ervaringsdeskundigen). Van alle activiteiten is men op dit moment het meest bekend met het Autisme & Eigen Kracht (AEK) project (94,20%). Het AEK project scoort in de vragenlijst ook het hoogst als het gaat om de bijdrage tot nu toe aan een autismevriendelijk Overijssel (82,09%). De innovatieve manier van werken binnen AEK project (“niet vergaderen maar doen” en “niet praten over maar met”) wordt door alle bronnen als een kracht van de huidige samenwerking genoemd. 3. Denk na over een nieuw vorm van o.a. de consultteams: vermarkt (tegen betaling) de sectoroverstijgende autisme/ervaringsexpertise (o.a. Masterclass) aan wijkteams binnen gemeenten, huisartsen, jeugdartsen, kinderarts, CJG, Hogescholen, onderwijs Dit is een van de hoofdadviezen van de RIAN’s. Uit de vragenlijst blijkt dat de consultteams bekend zijn onder 82,61% van de respondenten. 68,18% geeft aan dat deze ook hebben bijgedragen aan een autismevriendelijker Overijssel tot nu toe. De Masterclass blijkt momenteel het minst bekend onder de respondenten (44,93%) maar het in de toekomst autisme onder de aandacht brengen van o.a. gemeenten middels een Masterclass scoort wel hoog (81,36% door professionals en 90,32% door ervaringsdeskundigen). Dit heeft te maken met het feit dat de masterclass pas in de zomer van 2014 gelanceerd is. Dit heeft inmiddels geleid tot 2 Masterclasses (28 oktober en 13 november 2014) en een offerteaanvraag voor een Masterclass in 2015. 4. Behoudt een stuurgroep (onafhankelijk regisserend kernteam) en ga aan de slag met een (financiële en maatschappelijke) business case voor de toekomst In de vragenlijsten en in de RIAN’s is aangegeven dat in deze tijden, waar het gevaar op de loer ligt dat autisme expertise in het geweld van de decentralisaties verdwijnt, het juist belangrijk is om samenwerking, en in het bijzonder een stuurgroep, te behouden.
10
VII. GENOMEN BESLUITEN OVER DE TOEKOMST OP 16 OKTOBER 2014 De toekomstige netwerksamenwerking is gericht op: Het in stand houden van een autisme kennisnetwerk als makelaar voor autismekennis over levensdomeinen heen, wat ervaringsdeskundigen en professionals samenbrengt, met behoud van multisectorale autisme expertise, die in het geweld van de decentralisaties in de toekomst hard nodig zal zijn, met actieve betrokkenheid van ervaringsdeskundigen en professionals, met minimale tijdsinvestering en minimale inzet van een coördinator. Een “basissamenwerking in een nieuw jasje” (wat). Het in 2015 en 2016 mogelijk blijven maken om de met subsidie ontwikkelde producten / diensten te vermarkten naar derden zoals huisartsen, (hoger) onderwijs, Centra voor Jeugd & Gezin etcetera (wat). Het toewerken naar een nieuw organiseer- en verdienmodel waarin basiskosten zo evenredig mogelijk worden gedragen door alle partners/leden, waarin nieuwe mogelijkheden worden gecreëerd voor kleinschalige ondernemingen om deel te gaan nemen als kennislid en nieuwe klanten worden geworven voor concrete producten / diensten / kennis (hoe). WAARTOE VAN DE SAMENWERKING: NIEUWE MISSIE In Overijssel werken mensen met autisme, naasten van mensen met autisme en professionals samen om: (1) de kwaliteit van diensten te verbeteren, (2) de participatie van mensen met autisme te verbeteren en (3) alle gemeenten in Overijssel nog autismevriendelijker te maken. WAT VAN DE SAMENWERKING: KENNISDELEN EN ONTMOETEN (BASISSAMENWERKING) 1. Ontmoeting en kennisuitwisseling tussen ervaringsdeskundigen en professionals tijdens (minimaal) twee kennisbijeenkomsten, één in Twente en één in West Overijssel. bijeenkomst duurt 2 uur (17 maart en 1 oktober 2015 in de middag) gericht op signalering, dialoog, ontmoeting en kennisuitwisseling over levensdomeinen heen organisatie in handen van co-creatie ervaringsdeskundige en professional (voor en door) voor alle leden, aangesloten bij het kennisnetwerk 2. Ontmoeting en kennisuitwisseling ervaringsdeskundigen, managers en bestuurders tijdens (minimaal) één ledenvergadering (in plaats van de RIAN’s). Bijeenkomst op 23 juni 2015 schaalgrootte Overijssel gericht op activiteiten, jaarplanning/-verslag, inventarisatie thema’s en co-creatie koppels 3. Uitbreiding website www.autismeoverijssel.nl met digitaal platform als hulpmiddel voor autisme consultteams, professionals en managers. Plek waar elke organisatie minimaal één autisme contactpersoon en één faciliterende manager zich kenbaar maakt (smoelenboek). Met nieuws, forum, slow-chat en mogelijkheid tot delen van kennis en bestanden. Met een afgeschermd gedeelte ingericht voor de autisme consultteams opdat zij online casuïstieken en adviezen kunnen uitwisselen. De consultteams Deventer en Zwolle worden samengevoegd tot West Overijssel. De 2 voorzitters van de consultteams in West Overijssel en Twente worden gefaciliteerd door het samenwerkingsverband als vast aanspreekpunt voor casuïstiek. Bovenstaande basissamenwerking wordt gefaciliteerd met minimale ondersteuning: 11
Er -
12 uren per week voor een coördinator 4 uur per week door een communicatie / website beheer medewerker zal ook een aantal activiteiten niet meer plaats (kunnen) vinden: Zo worden er geen nieuwsbrieven meer verzonden. Wel zullen nieuwsitems via het digitaal platform en via social media verspreid worden zo nu en dan mailings verzonden. Analoog aan de uitkomsten van de vragenlijst zal de jaarlijkse autismeprijs 2014 komen te vervallen. De stuurgroep verwacht op termijn een prijs in het leven te roepen voor de meest autismevriendelijke gemeente in Overijssel. WAT VAN DE SAMENWERKING: DOORINNOVEREN EN KENNIS VERMARKTEN 4. Vanaf 2015 worden de tot nu toe ontwikkelde producten / diensten / kennis vermarkt aan derden. Aanvullend op de basissamenwerking bereidt de coördinator de vermarkting van de ontwikkelde Masterclass Autisme, vraagwijzer en andere producten, voortkomend uit het subsidieproject Autisme & Eigen Kracht (AEK), voor. Voor de coördinatiekosten hiervan worden in 2015 en 2016 de reservemiddelen ingezet. Op termijn worden de kosten voor deze innovatie uit de opbrengsten (winst) gefinancierd (zelfvoorzienend). HOE VAN DE SAMENWERKING: ORGANISEREN EN FINANCIEREN 5. Er worden vanaf 2015 drie soorten lidmaatschappen geïntroduceerd: partnerlidmaatschap, organisatielidmaatschap en kennislidmaatschap. Laatstgenoemde wordt geïntroduceerd voor individuele ondernemers (ZZP-ers). Er wordt toegewerkt naar een nieuw organiseer- en verdienmodel (coöperatie) waarin de kosten en baten door alle (partner)organisatielidmaatschappen meer evenredig worden gedragen. 6. Er wordt een kernteam (stuurgroep) ingericht bestaande uit ervaringsdeskundigen (NVA en mensen met autisme) en partners. De facilitering van de basissamenwerking wordt vanaf 2015 gefinancierd uit drie lidmaatschappen en losse donaties van vrienden van de samenwerking. Ook individuele ondernemers (ZZP-ers) krijgen in dit nieuwe model de mogelijkheid om deel te nemen aan de kennisbijeenkomsten, weliswaar tegen betaling/donatie van een lidmaatschap. In 2015 worden de volgende tarieven gehanteerd: 1. Organisatielidmaatschap: €1.000 per jaar voor huidige convenantpartijen (nieuwe organisatielidmaatschappen betalen het eerste jaar €1.500, als tegemoetkoming van investeringen uit het verleden) toegang tot twee kennisbijeenkomsten (met onbeperkt aantal mensen) toegang tot ledenvergadering vermelding op website, toegang tot digitaal platform met onbeperkt aantal mensen vermelding in vraagwijzer (nuttige adressen) met onbeperkt aantal categorieën (dus goed vindbaar) 2. Partner lidmaatschap: €5.000 per jaar toegang tot kennisbijeenkomsten (met onbeperkt aantal mensen) toegang tot ledenvergadering zitting in kernteam (stuurgroep) sturing op activiteiten / innovatie en financiering met bijzondere vermelding op de website, toegang tot digitaal platform met onbeperkt aantal mensen vermelding in vraagwijzer (nuttige adressen) met onbeperkt aantal categorieën (dus goed vindbaar) 3. Kennislidmaatschap (persoon/ZZP-er): €500 per jaar (mogelijk als donatie): 12
-
Toegang tot twee kennisbijeenkomsten per jaar (één persoon) Vermelding op website en toegang op digitaal platform (één persoon) vermelding in vraagwijzer (nuttige adressen) binnen één categorie
In 2015 worden de huidige stuurgroepleden partnerleden (Dimence, Mediant, Jarabee, MEE IJsseloevers, Carint Reggeland, Ambiq en ZML TWOG). Zij nemen, evenals (naasten van) mensen met autisme, zitting in het kernteam. De overige convenantpartijen (NVA, RIBW Groep, Karakter, SOTOG, Ambelt, Attendiz, Ambelt, Intermetzo, BJzO, Trias, DTZC, Baalderborg, Humanitas, Vitree, Aveleijn, Auti-Start) blijven in 2015 organisatielid. Met uitzondering van de NVA dragen zij in 2015 €1.000,- bij aan contributie (conform 2006 t/m 2013). De procedure m.b.t. toetreding van nieuwe organisatieleden is als volgt: De coördinator plant een kennismaking. De intake agenda wordt gehanteerd met vragen over borging kwaliteit. Er wordt geen proefperiode afgesproken. Voor nieuwe organisatieleden geldt een (instap)contributie van €1500,- in 2015. Alleen individuen (ZZP-ers) kunnen een kennislid worden (€500,-) en 2 keer per jaar aansluiten bij de kennisbijeenkomsten voor professionals. De coördinator koppelt het gesprek per mail terug aan het kernteam met een eventueel voorstel tot toetreding. 2015 en 2016 zijn overgangsjaren. In 2015 blijft de huidige coördinator 12 uur per week de basissamenwerking faciliteren. Gefinancierd uit de contributie van de 7 partnerlidmaatschappen en 15 betalende organisatielidmaatschappen. Daarnaast faciliteert deze coördinator 12 uur per week innovatie en vernieuwing van de netwerksamenwerking. Hiervoor worden de reservemiddelen van het convenant ingezet. Zie de bijlage voor een begroting van 2015 en een financiële terugblik op 2014. Het streven is om in 2015 inkomsten te gaan genereren uit ontwikkelde producten zoals een autisme Masterclass. Om toe te werken naar een nieuw organiseer- en verdienmodel waarin de kosten en baten door alle (partner)organisatielidmaatschappen meer evenredig worden gedragen. Waarin het verschil tussen een partnerlidmaatschap en organisatielidmaatschap kleiner wordt. Er wordt in 2015 verkend in hoeverre een coöperatie een passende nieuwe organisatievorm is.
Een schatting van de jaarlijkse kosten van de basissamenwerking in 2015 zijn: -
Vaste lasten website/platform Drukwerk Facilitering 2 voorzitters consultteam Inzet ervaringsdeskundigen Communicatie medewerker (4 uur) Coördinator (12 uur)
TOTAAL:
€3.000 €1.500 €3.000 €7.000 €6.500 €34.000 €55.000
13
FINANCIELE BIJLAGE BEGROTE INKOMSTEN 2014
DAADWERKELIJKE BEGROTE INKOMSTEN INKOMSTEN 2015 2014
Contributie convenantpartners
€ 24.000
€ 23.000
Restant 2013
€ 39.390
€ 39.390
Restant 2014
€ 114.195
partnerleden 2015 (7)
€ 35.000
organisatieleden 2015 (15)
€ 15.000
Externe opbrengsten TOTALE INKOMSTEN
€ 78.050 € 63.390 BEGROTE UITGAVEN 2014
Vaste lasten (jaarlijks) Autismeprijs Overijssel Jaarlijkse kosten voor hosting/beheer website
€ 140.440
€ 164.195
DAADWERKELIJKE BEGROTE UITGAVEN MATERIELE 2014 UITGAVEN 2015
€ 1.020
€ 1.033
€ 2.500
€ 2.015
Jaarlijkse kosten voor digitaal platform
€ 2.000 € 1.000
Drukwerk conferentiemateriaal, PR materiaal, relatiegeschenken
€ 4.000
€ 2.755
Overhead coördinator (reiskosten/laptop/dongel/ werkplek/telefoon) Kosten coordinatie basissamenwerking (12 uur per week) Ondersteuning communicatiemedewerker
€ 6.000
€ 6.000
€ 1.500
€ 34.000 € 5.525
€ 5.525
€ 6.500
vergoeding aanspreekpunt casuistiek
€ 3.000
vergoeding ervaringsdeskundigen
€ 7.000
Kosten vergaderlocaties
€ 500
€ 500
€0
Specifieke eenmalige uitgaven Evaluatie-onderzoek diagnostiekrichtlijnen
€ 11.000
€ 8.417
autisme expertise Reservering onvoorzien
€ 20.000 € 13.000
€0 €0
totaal vaste lasten (jaarlijks) totaal specifieke eenmalige uitgaven
€ 19.545 € 31.000
€ 17.828 € 8.417
€ 55.000 €0
totaal reservering onvoorzien
€ 13.000
€0
€0
TOTAAL UITGAVEN BASISSAMENWERKING Kosten coordinatie innovatie en samenwerking (12 uur) TOTAAL UITGAVEN RESTANT
€ 63.545
€ 26.245
€ 55.000 € 34.000
€ 114.195
€ 89.000 € 75.195
14
