Bij u in de organisatie
Datum nieuwsbrief Volume 1, editie 1
Titel nieuwsbrief
Ouder-info 2
december 2013
Van de schoolleiding Bij de start van de kerstvakantie ontvangt u de tweede digitale nieuwsbrief van dit schooljaar. Wij willen u op deze manier informeren over verschillende zaken die op school spelen.
IN DIT NUMMER Schoolleiding .............
School in kerstsfeer Sinds twee weken is de school in kerstsferen gehuld. De aula’s, de entree en de personeelskamer zijn versierd met echt groen, kerstbomen en andere attributen. Een grote groep ouders die na een oproep door de Oudervereniging bijeen zijn gekomen om de logistiek en wensen van de school te bespreken, zijn op vrijdagmiddag 6 december in touw geweest om de versieringen aan te brengen. De klassen van onze docente handvaardigheid Miriam Geboers hebben een bijdrage geleverd aan de mooie sterrengalerij in de grote aula. Hulde aan de ouders voor hun inzet en betrokkenheid!
Medewerkers ............. Passend Onderwijs ..... Versterkt Engels ........ Ouderplatform ........... Schoolprestaties 2013 Alcoholwet ................ Nieuws decanen ........ Zorg en Welzijn ......... Verwendag Zandley ... Tekensectie ............... Boerderijproject ......... De Processor ............. Mediatheek ............... Bill Banning ............... De versieringen zullen zeker een uitstraling hebben tijdens onze kerstvieringen op donderdag 19 december (leerlingen) en 20 december (personeel). Met het houden van de kerstviering geven wij uiting aan onze identiteit.
Nieuwbouw nadert eindfase; 15 maart Open Huis Op de hoek Dillenburgstraat – Tiny de Munnikstraat heeft de nieuwbouw inmiddels de vorm gekregen zoals door de architect ontworpen. Het is een bijzonder boeiend proces om mee te mogen maken hoe beelden die eerder alleen op papier bestonden nu in werkelijkheid tot leven zijn gekomen. We zijn bijzonder tevreden en trots op het resultaat! In de week van 4 november jl. is de viering van het hoogste punt bijzonder plezierig verlopen. Een groot aantal medewerkers heeft een rondleiding gehad door de nieuwbouw en op donderdag 7 november onthulden onze twee jongste leerlingen, Iris van der Staak en Raul Bruurmijn, in aanwezigheid van de wethouder van onderwijs en andere genodigden een spandoek op de nieuwe voorgevel aan de Dillenburgstraat. Op dit moment wordt hard gewerkt aan de binnen afwerking. In deze fase moeten er dagelijks besluiten worden genomen worden over allerlei kleine en grote zaken zoals kleuren en materialen vloeren, wanden, sanitair, lichtarmaturen, vorm trapleuning etc. De technische oplevering staat gepland op 14 februari 2014. Direct na de carnavalsvakantie op 10 maart zal de feestelijke opening zijn voor leerlingen en medewerkers.
Op zaterdag 15 maart is de nieuwbouw geopend voor buurtbewoners en andere belangstellenden. Dit Open Huis vindt plaats van 14.00 – 16.00 uur. U bent natuurlijk ook van harte welkom om een kijkje te komen nemen!
2
Kerstvieringen leerlingen donderdag 19 december Op de laatste schooldag voor de kerstvakantie houden wij traditioneel met al onze leerlingen de kerstviering in de grote aula. Het thema en programma worden ieder jaar door onze docenten van de sectie levensbeschouwing met leerlingen voorbereid. Tijdens de kerstviering is er aandacht voor muziek, gedichten en andere teksten door leerlingen uitgevoerd.
Rekentoets en rekenvaardigheden Vorige schooljaar hebben al onze huidige examenkandidaten deel genomen aan de pilot rekentoets. Net als landelijk het geval was, scoorden onze leerlingen niet goed (met uitzondering van 6 vwo, waar iedereen slaagde). Gelukkig telt de rekentoets komend jaar nog niet mee in de zak/slaagregeling. Onze huidige pre-examen leerlingen van 3vmbo, 4 havo en 5 vwo maken in maart a.s. wederom een rekentoets. Dit keer geen pilot maar een verplichte toets. Ook dit keer worden de resultaten niet meegenomen in de zak/slaagregeling, maar krijgen de leerlingen wel een certificaat (verplicht) met het behaalde cijfer. Natuurlijk willen wij graag dat al onze leerlingen slagen voor de rekentoets, maar zijn wij op dit moment niet gerust over de vaardigheden van de zwakke rekenaars. Om op korte termijn nog een slag te maken bieden wij alle leerlingen in de pre-examenklassen die uitvallen op rekenen van 14 januari tot en met 11 maart de gelegenheid op dinsdagmiddag zich te laten ‘bijspijkeren’ door studenten. Gedurende deze middag zal in kleine groepjes gewerkt worden aan rekenvaardigheden. Wij zijn voor deze bijspijkercursus in zee gegaan met Lyceo. De studenten die door Lyceo worden ingezet zijn gescreend en hebben ook een training didactiek gehad. Ouders en leerlingen uit de pre-examenklassen ontvangen een brief met nadere uitleg en werkwijze voor opgave aan de training. Inschrijving betekent ook verplichte deelname.
3
Medewerkers In oktober werd onze Technator Arnold Tjon A San getroffen door een herseninfarct. Na de schrik van het eerste moment werd duidelijk dat het nog enige tijd duurt voordat hij zijn werkzaamheden op school weer kan gaan uitvoeren. Wij zijn bijzonder blij dat het inmiddels stukken beter gaat en wensen hem kracht en moed bij zijn revalidatie. Het Technasium team vangt de afwezigheid van Arnold op; dit geldt voor zowel de overname van lessen als de contacten met het bedrijfsleven en het netwerk Brabant-Oost. Ger Kooij (wi) is momenteel met langdurig ziekteverlof en is herstellende van een operatie aan zijn schouder. Wij wensen hem een voorspoedig herstel toe. Onze docente Inge van Grinsven (lo) geniet op dit moment van haar zwangerschapsverlof. Halverwege januari verwachten zij en haar man hun eerste kindje. Wij wensen haar een goed verlof. Ook Jeanine Marcelissen (te) is afgelopen week met zwangerschapsverlof gegaan. Samen met haar man en dochtertje verwacht zij eind januari de baby. Ook haar wensen wij een goed verlof.
Niels Boersma (gs) werd op 30 oktober voor de tweede keer vader van een dochter: Janne. Een bezit om trots op te zijn! Wij wensen het jonge gezin Boersma heel veel geluk! Bill Banning (lb/gl) gaat een spannende tijd tegemoet. Na de kerstvakantie zal Bill een half jaar uit geroosterd worden om zijn promotieonderzoek af te ronden. De Raad van Bestuur van OMO biedt Bill deze mogelijkheid. Zij ondersteunen het promotieonderzoek dat gaat over de mogelijke rol van roeping binnen de professionaliteit van de leraar. Wij zijn trots en blij dat Bill van OMO deze mogelijkheid krijgt en wensen hem heel veel inspiratie en succes toe bij het afronden van zijn promotiewerkzaamheden. Wij kijken met grote belangstelling uit naar het eindresultaat! (zie p. Bill met zijn eigen verhaal) Nieuwe medewerkers: Christiaan Elsenbruch, Duits Ton van den Broek, natuurkunde Mark Beumer start na de Kerstvakantie als vervanger voor Bill Banning
4
Passend Onderwijs Wat is passend onderwijs? Elk kind heeft recht op goed onderwijs. Ook kinderen die extra ondersteuning nodig hebben. Het kabinet wil dat zoveel mogelijk kinderen naar een gewone school in de buurt kunnen gaan. Want zo hebben ze de beste kansen op een vervolgopleiding en meedoen in de samenleving. Kinderen die het echt nodig hebben, net als nu, naar het speciaal onderwijs. Dat blijft. Wat verandert er? Scholen krijgen een zorgplicht. Dat betekent dat scholen elk kind een passende onderwijsplek moeten bieden. Of op de school waar u uw kind aanmeldt, eventueel met extra ondersteuning, of op een andere school in het regulier of speciaal onderwijs. Ouders worden hier nauw bij betrokken en scholen gaan beter samenwerken. Ook hoeven ouders geen ingewikkelde indicatieprocedure te doorlopen en zijn er straks geen ‘rugzakjes’ meer. De extra ondersteuning die kinderen nodig hebben wordt rechtstreeks door de samenwerkende scholen georganiseerd en betaald. Wat betekent dit voor u en uw kind? Gaat uw kind met een rugzakje naar een gewone school? Vanaf 1 augustus 2014 bestaan er geen rugzakjes meer. De extra ondersteuning die uw kind nodig heeft wordt, in overleg met u, rechtstreeks door de school georganiseerd. Denkt u dat uw kind extra ondersteuning nodig heeft? Nieuwe aanmelding: U kiest de school die u voor uw kind geschikt vindt en u meldt uw kind minimaal 10 weken van tevoren schriftelijk aan. In de schoolgids staat welke ondersteuning de school kan bieden. Binnen 6 tot 10 weken laat de school weten of uw kind wordt toegelaten of komt de school met een voorstel voor een beter passende plek voor uw kind op een andere school. Dat gebeurt altijd in nauw overleg met u. Uw kind zit al op school? Kijk in de schoolgids welke ondersteuning de school kan bieden Uw kind heeft geen extra ondersteuning nodig? In dat geval verandert er waarschijnlijk weinig voor uw kind. In de loop der tijd kunnen er misschien een paar kinderen die extra ondersteuning nodig hebben bij uw kind in de klas komen. Dit is afhankelijk van de afspraken die de scholen in uw regio met elkaar hebben gemaakt. Bron: Ministerie van Onderwijs. Kijk ook op www.passendonderwijs.nl
5
Passend Onderwijs op het d’Oultremontcollege De bovenstaande tekst komt uit een informatiebrochure van het Ministerie van Onderwijs. Het geeft de invoering van Passend Onderwijs in algemene zin aan. Hoe wordt Passend Onderwijs ingevoerd op het d’Oultremontcollege? Passend Onderwijs is met name bedoeld om voor leerlingen die extra ondersteuning nodig hebben te kijken naar de mogelijkheden van het kind om een passend programma op onze school te bieden. Om alle leerlingen uit onze regio een passende plaats te geven, hebben de samenwerkende scholen een wettelijk verplicht Samenwerkingsverband opgericht. Binnen dit Samenwerkingsverband behoren naast het d’Oultremontcollege in Drunen ook de Waalwijkse scholen dr. Mollercollege, de Walewyc, de Overlaat, het Willem van Oranjecollege en MET Praktijkonderwijs. Ook het Willem van Oranjecollege in Wijk en Aalburg, het van Haestrechtcollege in Kaatsheuvel en Prinsentuin Andel behoren bij het samenwerkingsverband. We werken al vele jaren Passend Onderwijs.
met elkaar samen, dus
ook
met de
invoering van
Het is belangrijk te weten dat leerlingen die leerwegondersteuning nodig hebben (minimaal 1,5 jaar leerachterstand) niet geplaatst mogen worden op het d’Oultremontcollege. Deze leerlingen kunnen nog steeds terecht op de Overlaat, Prinsentuin Andel en het Willem van Oranjecollege in Wijk en Aalburg. Deze scholen hebben een afdeling voor leerwegondersteuning (LWOO) Leerlingen die het advies Praktijkonderwijs krijgen, kunnen terecht op MET Praktijkonderwijs Waalwijk. Toelating hiervoor gebeurt door een indicatiecommissie. Voor bijna alle andere leerlingen kunnen we iets betekenen op het d’Oultremontcollege. Dankzij ons brede onderwijsaanbod kunnen we leerlingen plaatsen met het advies vmbo basisberoepsgerichte leerweg, vmbo kaderberoepsgerichte leerweg, vmbo gemengd/ theoretisch (mavo), havo en vwo. Met ingang van 1 augustus 2014 wordt de wet Passend Onderwijs ingevoerd. Voor leerlingen die voorheen een zogenaamd rugzakje ontvingen én die op dit moment al op onze school zitten, verandert er nagenoeg niets. De extra gelden die we eerst vanuit het Ministerie ontvingen, komen nu rechtstreeks bij het samenwerkingsverband binnen. De ouders van deze leerlingen ontvangen hierover binnenkort een brief.
6
Voor nieuwe leerlingen die voorheen een rugzakje zouden ontvangen en die zich op onze school aanmelden, dienen we, indien we over kunnen gaan tot plaatsing, een ontwikkelingsperspectief plan (opp) te maken, waarbij we samen met ouders, de basisschool en het d’Oultremontcollege bekijken welke verwachtingen er zijn en of onze school die verwachtingen in alle realiteit kan waarmaken. Het betreft hier met name leerlingen uit cluster 3 (voornamelijk leerlingen die vanwege ziekte niet altijd dagelijks onderwijs kunnen volgen) en cluster 4 (kinderen met gedragsproblemen, ontwikkelingsproblemen en/of psychiatrische problemen. Denk hierbij aan leerlingen met adhd, add, autisme, Asperger, pdd-nos en dergelijke). Binnen het ondersteuningsplan wat we op dit moment aan het schrijven zijn, geven we aan welke leerlingen met een ondersteuningsvraag we kunnen begeleiden naar hun diploma.
Voor vragen over Passend Onderwijs kunt u terecht bij de zorgcoördinatoren van onze school Leonie van den Munkhof en Christien van Heijst en bij Leo Swaans (namens de directie).
7
Versterkt Engels
Vorig jaar is het d’Oultremontcollege gestart met Versterkt Talen Onderwijs (VTO). Het eerste speerpunt hiervan was de invoering van Versterkt Engels voor de excellente havo- en vwo leerling.. Binnen de aparte leerlijn Versterkt Engels kunnen de leerlingen de internationaal erkende Cambridge Certificates in klas 3 en 5 behalen. Veel havo/vwo leerlingen komen later op plaatsen terecht waar Engels voertaal is. Al tijdens stages en studies in het buitenland ervaren ze dat een gemiddelde beheersing van het Engels niet altijd voldoende is. Wie in een wereld van internationalisering ook na zijn middelbare schooltijd uitstekend mee wil kunnen, heeft meer nodig. Niet alleen in het buitenland, maar ook op Nederlandse universiteiten en hogescholen neemt Engels een steeds belangrijkere plek in. Colleges worden steeds vaker in het Engels gegeven en scripties en proefschriften worden in toenemende mate in het Engels geschreven. Voor presentaties geldt hetzelfde. Het spreekt voor zich dat vaardigheid in Engels op hoog niveau daarbij een groot voordeel is. Door het programma Versterkt Engels wil het d’Oultremontcollege talentvolle havo- en vwo-leerlingen de kans bieden het Engels op een hoger niveau te beheersen. Leerlingen uit de klassen 1 havo/vwo van vorig jaar hebben in het derde trimester de gelegenheid gehad deel te nemen aan een extra les Versterkt Engels. Op dit moment volgen 17 leerlingen uit de diverse klassen 2 Versterkt Engels. Bij de start van Versterkt Engels voor klas 1 hebben een aantal leerlingen uit de bovenbouw vwo aangegeven dat ze het jammer vonden dat ze niet hiervoor in aanmerking kwamen. In een versnelde cursus hebben inmiddels 5 leerlingen uit de bovenbouw vwo hun Cambridge Certificate gehaald. Ook dit schooljaar is er een mogelijkheid om bovenbouw leerlingen deze versnelde cursus aan te bieden. Zij zijn inmiddels gestart.
Voor alle havo en vwo leerlingen klas 1 wordt op 23 januari een voorlichtingsavond georganiseerd. Na de kerstvakantie gaan de uitnodigingen de deur uit. Ook dit jaar is het weer de bedoeling in het derde trimester te starten met een klas Versterkt Engels. Informatie over Versterkt Engels kunt u krijgen bij Maurice van Helderen (bovenbouw) en Leo Swaans (onderbouw). Leo Swaans
8
Start Ouderplatform klas 1 en 2 Tijdens de kennismakingsavonden van de klassen 1 en 2 aan het begin van het schooljaar hebben we aangegeven graag te willen starten met een Ouderplatform voor de klassen 1 en 2. Uit alle klassen 1 en 2 hebben zich twee enthousiaste ouders gemeld om zitting te nemen in het ouderplatform van het betreffende jaar. Op 22 oktober zijn beide groeperingen bij elkaar geweest en hebben kennis gemaakt met elkaar. In het ouderplatform klas 1 is gesproken over de voorlichting van het d’Oultremontcollege en het beeld wat onze school oproept bij deze bijeenkomsten. Vervolgens is gesproken over de schoolkeuze, de kennismakingsmiddag met de klas en de mentoren, het programma van de introductieweek en de eerste weken in klas 1. Er werd afgesloten met het geven van tips en aanbevelingen. In het ouderplatform klas 2 is gesproken over de rol van de mentor, de ondersteuning op het d’Oultremontcollege, de verschillen tussen klas 1 en 2, de kwaliteit van de lessen en het gebruik van Magister. Al met al twee prima bijeenkomsten, waarbij gemotiveerde ouders met ons op een prettige, open en informatieve manier gesproken hebben.
Op 10 april 2014 komt het ouderplatform weer bijeen. Leo Swaans
9
d’Oultremontcollege scoort uitstekend op schoolprestaties 2013 Onderwijssocioloog Dronkers houdt al 16 jaar de schoolprestaties bij van de scholen voor voortgezet onderwijs. Ieder jaar publiceert hij de resultaten in november in de Volkskrant. Onderdelen die meetellen bij het cijfer zijn onder andere het advies van de basisschool, het gemiddelde cijfer van het centraal examen, het gemiddeld aantal onvoldoendes (kern)vakken van de school, het rendement onderbouw en het verschil tussen school- en centraal examen. Het d’Oultremontcollege is bijzonder trots op de cijfers die we over 2013 behaald hebben. Vmbo basis 7,50 Vmbo kader 7,00 Vmbo g/t-mavo 8,00 Havo 8,00 Vwo 8,50 Bron: http://www.volkskrant.nl/vk/nl/2664/schoolcijfers/integration/nmc/frameset/ schoolcijfers_2013/schoolcijfers.dhtml Leo Swaans
10
Alcohol? Pas vanaf 18 jaar! Vanaf 1 januari 2014 is er een nieuwe wet en mag er alleen alcohol worden verkocht aan jongeren vanaf 18 jaar. Dit geldt voor alle soorten alcohol: sterke drank, maar ook voor bijvoorbeeld bier, wijn of mixdrankjes. Er verandert nog meer. Jongeren onder de 18 mogen geen alcohol bij zich hebben in openbare ruimtes (op straat, in parken, op evenementen, in cafés enzovoort). Als ze toch alcohol bij zich hebben, riskeren ze een boete. Iedereen wil zijn kind zo gezond mogelijk laten opgroeien. De wet helpt ouders daarbij. Alcohol is schadelijk voor de ontwikkeling van de hersenen van jongeren en kan leiden tot slechtere schoolprestaties. Veel jongeren drinken te vroeg, te veel en te vaak alcohol. Dit kan leiden tot ongelukken, overlast, overschrijden van (seksuele) grenzen en alcoholvergiftiging. Daarom is het beter dat jongeren zeker tot 18 jaar geen alcohol drinken. Praat erover met uw kind en spreek af dat uw kind geen alcohol drinkt tot 18 jaar. U kunt uitleggen dat de wet veranderd is om de gezondheid van jongeren beter te kunnen beschermen. Vertel ook dat uw kind onder de 18 strafbaar is als hij of zij alcohol bij zich heeft in een openbare ruimte, en risico loopt om een boete te krijgen. Voor informatie over alcohol en opvoeden kunt u kijken bij www.hoepakjijdataan.nl en www.uwkindenalcohol.nl. Voor informatie over alcohol bij www.alcoholinfo.nl. De invoering van de nieuwe wet op alcoholgebruik vanaf 18 jaar heeft ook gevolgen voor het alcoholbeleid dat de school hanteert. Dit beleid wordt aangepast en zal in januari worden verspreid. Leo Swaans/ adjunct-directeur onderbouw havo en vwo
11
Nieuws van de decanen havo - vwo De eerste periode van dit schooljaar hebben er diverse activiteiten plaats gevonden om onze havo en vwo leerlingen van klas 3 t/m 6 voor te bereiden op hun stroom- en profielkeuzes en oriëntatie op een mogelijke vervolgstudie ná een leven op het d’ Oultremontcollege. Techniekweek 3 havo en 3 vwo De klassen 3 havo, 3 atheneum, 3 gymnasium en 3 technasium zijn dit jaar weer gestart met de profielkeuzemethode Qompas tijdens de mentorlessen. In het kader daarvan hebben 141 derdejaars op 31 oktober j.l. een ochtend en middag deel genomen aan workshops tijdens de techniekweek in ’s-Hertogenbosch en Tilburg, georganiseerd door Avans Hogescholen, om op deze manier kennis te maken met de verschillende bètastudies. Dit ter voorbereiding op de voorlopige stroom- en profielkeuzes in januari 2014.
Voorlichting 4 havo en 5 vwo Alle 4 havo klassen en 5 vwo klassen hebben deels vóór en deels ná de herfstvakantie een lesuur door het decanaat aangeboden gekregen, waarbij hen een stappenplan is gegeven met betrekking tot oriëntatie op vervolgstudies. Hoe kun je wat waar vinden en hoe kun je er achter komen, wat bij jou past en welke stappen moet je vervolgens zelf ondernemen. Deze lessen zijn aan het begin van het schooljaar ingepland, omdat juist in deze periode veel universiteiten en hogescholen hun open dagen organiseren. Het veelvuldig bezoeken van open dagen en het deelnemen aan meeloopdagen en proef studeren past binnen een goed studiekeuzeproces. Ook ouders hebben begin oktober een mededeling via Magister ontvangen, waarin zij attent werden gemaakt op de data van open dagen van hogescholen en universiteiten, waar over het algemeen onze leerlingen hun vervolgopleiding starten. Bij het keuzeproces spelen ouders een belangrijke rol, ook bij het samen bezoeken van open dagen. N.a.v. deze mailing merkten we een toename van het bezoek van met name 4 havo en 5 vwo leerlingen aan het decanaat op kamer 9a.
12
Jet Net Career Day 5 vwo leerlingen met een NG- en NT-profiel zijn 12 november met ons naar de Technische Universiteit van Eindhoven geweest om zich verder te verdiepen in bètastudies. Tal van bedrijven presenteren zich die dag tijdens de Jet-Net-Career-Day, waarbij het met name gaat om technische toepassingen, beroepsperspectieven en daar aan verbonden studierichtingen. Een erg interessante ochtend, al was het alleen maar om eens kennis te maken met deze technische universiteit. Ook aardig om daar een vijftal oud-leerlingen tegen het lijf te lopen en van hen te horen, dat ze het goed naar hun zin hadden op deze universiteit.
Studieoriëntatie bij Avans 4 havo gaat 14 januari 2014 deelnemen aan de studieoriëntatieochtend, ook bij Avans in ‘sHertogenbosch, waarbij zij een workshop gaan volgen bij een studie van hun keuze. Verschillende sectoren als techniek, zorg en welzijn, ICT, economie, onderwijs en kunst passeren de revue. Beroepenmarkt Ook zijn we van plan om in samenwerking met ouders en een paar van onze leerlingen, een beroepenmarkt te gaan organiseren. Veel van onze leerlingen kunnen zich nog erg weinig voorstellen bij de verschillende HBO- of universitaire studies. Welke beroepen vloeien eruit voort en hoe ziet die dagelijkse beroepspraktijk eruit? Afhankelijk van het aantal aanmeldingen van ouders, die iets willen vertellen in een paar rondes, zal deze avond op 23 januari 2014 plaats moeten gaan vinden. Studievoorlichting St. Janslyceum ‘s-Hertogenbosch Op woensdagavond 26 februari 2014 volgt dan de Studievoorlichtingsavond voor onze 4 havo- en 5 vwo-leerlingen op het St. Janslyceum in ’s- Hertogenbosch. Die avond bezoeken we met deze leerlingen de informatieavond, waarbij ingeschreven kan worden voor een drietal informatierondes over vervolgopleidingen. Meer informatie hierover volgt hierover half januari.
13
Onze eindexamenkandidaten Op dit moment worden de individuele gesprekken gevoerd met onze eindexamenkandidaten. Zij staan voor de keuze van een nieuwe studie of andere invulling na het behalen van het diploma en tijdens deze gesprekken, die vóór eind december zullen zijn afgerond, kijken we hoe ver de leerling gevorderd is in het keuzeproces en hoe ver de leerling is met het bezoeken van open dagen, meeloopdagen en proef studeren. Verder geven we adviezen t.a.v. mogelijke Bachelors en Masters en vergelijken met hen studies bij universiteiten en hogescholen. Sommige leerlingen hebben daarin al grote stappen gemaakt. Met anderen, nog ‘zoekenden’, hebben we een ‘stappenplan’ besproken en meegegeven. Hieruit volgen dan nog één of meerdere vervolgafspraken. Alle hierboven besproken groepen hebben uiteraard de mogelijkheid meerdere malen gebruik te maken van onze diensten. Hopende u hiermee weer voldoende op de hoogte gebracht te hebben. Vooraankondiging informatieavond voorlopige profielkeuze 3 havo 13 februari 2014 zal er een informatieavond worden georganiseerd voor leerlingen uit 3 havo en hun ouders. Het zal dan met name gaan over de mogelijkheden met de verschillende profielen i.v.m. de voorlopige profielkeuze.
Groet en prettige feestdagen toegewenst, Eric Gulikers en Wilfred Bardoul, decanen havo / vwo.
14
PSE zorg en welzijn
De examenkandidaten hebben hun eerste week van de schoolexamens achter de rug. De leerlingen van zorg en welzijn hebben in die eerste week behalve een theoretisch ook een praktisch schoolexamen. Voor het praktisch schoolexamen kregen de leerlingen met een groep de opdracht om activiteiten voor kleuters te organiseren. Deze activiteiten bestonden uit een aantal onderdelen:
Een verhaal schrijven voor een poppenspel, de poppen maken, verhaal voordragen aan de kleuterklas Kleutergymlesje organiseren Traktatie bereiden en serveren in het restaurant, dit moeten ze ook in de sfeer aankleden De kleuters, die pepernoten komen bakken, helpen bij het bakken
Als laatste moesten ze zorgen dat er een originele verpakking was waarin de kleuters de pepernoten mee naar huis konden nemen. Wij zijn blij dat de kleuters van de Duinsprong in die week onze gasten zijn, zodat de leerlingen hun schoolexamen ook praktisch kunnen uitvoeren. Team Zorg en Welzijn
15
VERWENDAG ZANDLEY Klas 3 VMBO BK heeft 11 november een “Verwenden” verzorgd op de Zandley. Nadat de leerlingen op school de voorbereidingen hadden gemaakt voor de Verwendag waren alle leerlingen op 11 november om 8.45u aanwezig op de afgesproken plaats. De leerlingen vonden het wel spannend! Wat konden ze verwachten? Ze zouden immers de hele dag op de Zandley aanwezig zijn. Het programma was bekend. Wat nieuw was, hoe om te gaan met de ouderen? Het allerbelangrijkste die dag was het verwennen van de ouderen, dit bestond uit: Appelflappen, ter plaatse bakken en presenteren bij de koffie Manicuren bij de bewoners die zich hiervoor hadden opgegeven of een handmassage toe passen Gezelschapspelletjes doen met bewoners na de koffie. Tijdens de lunch mochten de leerlingen mee aan tafel. Ook dit was een spannende gebeurtenis. Het middagprogramma was ongeveer gelijk aan het ochtend programma; anders was het bakken, nu waren het cup cakes die gebakken gepresenteerd werden bij de koffie of thee. Voor de leerlingen was het een leerzame dag. Nieuw was de manier van werken met een grote groep, in een vreemde keuken. Het werk moest goed op elkaar afgestemd worden om het hele proces goed te laten verlopen en om op tijd klaar te zijn. Bij het manicure was het heel leerzaam om de cliënt duidelijke uitleg te geven. Sommige cliënten waren heel nerveus en moesten worden gerustgesteld. Dat deden de leerlingen heel erg goed. De leerlingen hadden wat angst dat ze geen gesprek zouden kunnen aanknopen met de cliënten. Het bleek dat ze zich daar onnodig zorgen om gemaakt hadden. De gesprekken liepen vanzelf. De gezelschapspelletjes waren voor de leerlingen duidelijk moeilijker. Dit onderdeel van activiteitenbegeleiding is afgestemd op de ouderen. Niet alle spelletjes waren bekend bij de leerlingen. Zeker niet een spelletje waarbij de cliënten “ouderwetse” woorden moesten geven voor een voorwerp. Het was ook moeilijk om de medespelers te activeren. Zeker cliënten die niet goed op woorden konden komen. Dit was een hele ervaring, temeer dat je dat niet kunt inschatten als je een persoon ziet.
16
Het was heel leuk om de ouderen zo blij te zien. We hebben gezien hoe de oudere mensen in het verzorgingshuis leven.
Het was een zware maar leuke dag. Wij vonden het gezellig maar ook spannend. Het was leuk
Op het eind van de dag vertelde een medewerker (met microfoon) wat wij gedaan hadden die dag. Wat zij er van vonden. Daarna kregen wij applaus
17
22 november 2013 T e k e n e n 4 vmbo – 4 havo – 5 vwo naar Rijksmuseum Amsterdam Twee keer per jaar bezoeken onze leerlingen met tekenen in hun eindexamenpakket verschillende musea. Dit keer was het geheel gerestaureerde Rijksmuseum aan de beurt. In de ochtend nog goed te doen, in de middag behoorlijk druk met bezoekers. Met name de eregalerij met de toppers van o.a. Vermeer en Rembrandt trok veel publiek. De drie groepen werkten daar aan verschillende opdrachten. Ná een rondleiding door een vijftal medewerkers van het museum, waarbij de historische achtergronden van de Gouden Eeuw belicht werden, werkten de leerlingen zelfstandig in hun werkboek. Afhankelijk van het leerjaar maken zij een keuze uit een reeks kunstwerken uit een bepaalde periode en gaan deze uitgebreid ter plekke bestuderen, beschrijven en schetsen. Het museum biedt tegenwoordig ook een ruimte aan, waarin leerlingen hun eigen meegebrachte lunch tussen de middag kunnen opeten. Daarna weer een paar uurtjes aan het werk, waarna nog even genoten kon worden van e e n u u r t j e v r i j e t i j d i n A m s t e r d a m . De volgende excursie voor deze tekenaars staat gepland in februari 2014.
Impressie ‘zelfportret op doek’ brugklassen
18
18
12 - 13 december 2013 T e k e n e n 5 h a v o – 6 v w o naar Keulen
De leerlingen met het eindexamenvak tekenen in hun profiel bezoeken al enkele jaren twee maal per jaar verschillende musea, als onderdeel van het vak kunstgeschiedenis, het schoolexamen en ter voorbereiding op hun eindexamen. Afgelopen vier jaar verbleven we twee dagen in Gent. Vorig jaar is gekozen voor dezelfde opzet, maar dan met een verblijf in Keulen. Ook dit jaar verblijven we in Keulen, overnachten in een hostel en eten in een echt Duits Brauhaus. De leerlingen maken op deze manier op een zinvolle wijze kennis met schilderkunst, beeldhouwkunst, design en architectuur van de middeleeuwen tot aan de modernen. Het bijzondere van Keulen is, dat alles in één stad op loopafstand voor hen te bezoeken en te bestuderen valt. Bezocht worden het Wallraf-Richartzmuseum (middeleeuwen tot 19e eeuw), de gotische Dom van Keulen met de kerkschatten in de schatkamer, Museum Ludwig met een geweldig grote collectie kunst uit de 20e eeuw en het Römisches-Germanisches Museum (o.a. vondsten uit Romeinse periode). En tussen het werken in de musea door ontspanning en de mogelijkheid de levendige kerstmarkt in het centrum te bezoeken.
19
De sectie tekenen
20
Eten in een echt Duits Brauhaus
21
Boerderijproject op d’Oultremontcollege groot succes Ze zijn 13, 14 jaar en zitten in klas 2 van het vmbo kader/basis van het d’Oultremontcollege. Ze gaan graag naar school en hun docenten bestempelen ze als vriendelijk, lief en betrokken. Ik kan het weten, want ze hebben het mij zelf verteld tijdens de mentorgesprekjes die ik met ze voer. Voor mij voldoende reden om eens iets extra’s voor ze te doen, een project op te zetten dat meer biedt dan het dagelijkse lesprogramma en waarin ze konden ontdekken dat er veel samenhang is in de diverse vakken die ze leren. Een boerderijproject om precies te zijn, want het boerenbedrijf is daar bij uitstek geschikt voor. Mijn collega’s waren enthousiast en wilden graag meedoen aan de invulling ervan. We zouden het project afsluiten met een tentoonstelling voor ouders, leerkrachten en directie, waar niet alleen al het geleerde zichtbaar zou worden, maar waar de leerlingen ook hun eigengemaakte hapjes zouden presenteren. Op donderdagmiddag 21 november was het zover: vol trots stonden ze daar, 17 blije kinderen, omringd door hun familieleden, die zich de hapjes goed lieten smaken. De praktijk op de boerderij We zijn het project gestart op de melkveeboerderij van de heer en mevrouw Mommersteeg uit ‘s-Hertogenbosch, die geen moment aarzelden toen ik ze vroeg of onze leerlingen een rondleiding konden krijgen op de boerderij. Hun verhalen over het leven van het kalf tot melk- en slachtkoe, de voortplanting, voeding en zorg en hygiëne maakten grote indruk, bleek uit de verslagen die de leerlingen erover schreven. Ook het bezoek van Hellen Junggebürth van Zorgboerderij Giersbergen aan het d’Oultremontcollege bood veel informatie. Op de boerderij zijn koeien, paarden en diverse soorten kleinvee aanwezig en er is een grote moestuin. De zorgboerderij biedt plaats aan ouderen met een lichte lichamelijke beperking, ouderen met vergeetachtigheid tot en met het dementieproces en aan chronisch zieken. Vooral voor het feit dat veel werk als vrijwilligerswerk wordt verricht, hadden onze leerlingen veel respect, schreven ze in hun verslagen over dit bezoek. De praktijk in de lessen Op basis van al deze informatie werd de deelname aan het project alsmaar interessanter en de lessen over het boerenleven tijdens aardrijkskunde en geschiedenis versterkten dat effect. De elektromotor die ze bij techniek moesten maken, konden de leerlingen nu beter in de juiste context plaatsen. Hoe de spijsvertering bij koeien werkt en hoe kaas wordt gemaakt, is realistischer dankzij de verhalen uit de praktijk. En wat te denken van een leesplankjes met de namen van dieren in het Engels? In de lessen levensbeschouwing leefden de leerlingen mee met Franciscus van Assisi en zijn zorg en respect voor mens en dier. 22
Tentoonstelling Ter voorbereiding van de tentoonstelling schreef elke leerling zijn eigen uitnodiging
voor de ouders en maakten ze prachtige posters die ze overal op school mochten ophangen. Hun dankbaarheid voor de boer en boerin en de zorgboerin was groot en met grote ijver hebben ze dan ook gezorgd voor een schitterend 3D-kunstwerkje voor deze mensen. Tijdens eerdere lessen wiskunde hadden de kinderen de berekeningen gemaakt voor de hapjes, terwijl ze bij verzorging leerden te plannen, samen te werken en natuurlijk uiteindelijk de hapjes te maken. Een pracht van een PowerPointpresentatie, gemaakt tijdens de introductielessen van ICT, maakte de tentoonstelling helemaal af. Dat wij, docenten van het d’Oultremontcollege, een goede keuze hadden gemaakt met het project, bleek niet alleen uit het prachtwerk en de blije uitstraling van de leerlingen en hun ouders, maar vooral tijdens de zelfgemaakte en onverwachte toespraak van de 13-jarige Kim Daane, die namens de hele klas iedereen bedankte die had meegewerkt aan de totstandkoming van het project. Dat vond ze echt heel spannend, vertelde ze me later; de toespraak had ze helemaal zelf gemaakt. Klas d2m heeft haar eigen excellente leerlingen, daar zijn wij het als docenten het volledig over eens. Dimph Vos Mentor klas d2m basis/kader vmbo Docent Nederlands
23
Bezoekje op de boerderij Wij zijn met onze klas naar een koeienboerderij geweest. De ouders van een leerling op het d’Oultremontcollege zijn daar de baas. Het was heel aardig van hen dat zij ons gratis en voor niets een rondleiding wilden geven. We gingen fietsen naar Engelen, onderweg begon het te regenen. Dus we kwamen best nat aan, maar gelukkig kregen wij binnen een rondleiding dus was het niet zo erg. Eerst moesten we wennen aan de stank, daarna was het normaal. De koeien worden daar in groepjes gezet van leeftijd en ontwikkeling. Van pasgeboren kalveren tot ouwe koeien, bij de kalveren kon je ze aan je vingers laten sabbelen, maar bij de grote was dat niet zo’n goed idee. We kregen te horen hoe oud elk groepje ongeveer was. Er was een zwangere koe, die was heel groot en krijgt een apart stuk. Er was ook een schaapje, maar die werd 1 aan 2 weken later naar de slager gebracht, zo hoort het. Een week later was het offerfeest, die had een groot stuk voor zich alleen. Toen gingen we naar een ander deel van de boerderij, daar was een stier. Die nog jong was, maar gevaarlijk, je moest er niet te dichtbij komen, de hoorns worden meestal eraf gebrand anders gaat de stier het gebruiken als wapen, en dat voelt niet fijn. Toen gingen we naar de plek waar de koeien worden gemolken met een machine. De koeien konden het niet fijn vinden, maar komen toch met plezier binnen want ze weten dat ze een brokje krijgen, daar houden ze van. Daarna gingen we naar de grote kan waar een paar duizend liter melk in past, die wordt elke maand leeg gemaakt, in de namiddag. Altijd dus. De familie drinkt liever verse melk dan uit de supermarkt, want bij de supermarkt worden er bepaalde dingen uitgehaald. Toen we klaar waren kregen we in de keuken heel aardig een drankje aangeboden en voor de docent een kopje koffie, en we kregen een snoepje. Daar konden we rustig ons hapje eten. En toen gingen we weer terug naar school. Younes Ahabbi, d2m
24
Boerderijexcursie Hallo, wij zijn samen met onze klas d2m naar een boerderijexcursie geweest. De heenweg was een bende. Een paar jongens gingen kriskras door de weg fietsen. Gelukkig waren geen ongelukken. Toen we bij de boerderij aankwamen moesten we (voordat we de koeienstal ingingen) onze voeten in een bak doen waar alle bacteriën dood werden gemaakt voor hygiëne. Toen we in de koeienstal kwamen vertelden de boer en boerin wat koeien eten en wat voor soort koeien er zijn. Er zijn op die boerderij 2 soorten koeien. En dat zijn de zwartbonte koe en de roodbonte koe. De koeien eten daar gras, hooi en hooi met brokken en met maïs erin. De boerin vertelde ook dat volwassen koeien 20 jaar kunnen worden. Ze vertelde ook de geslachten van een koe. Zoals het rund is de vrouwelijke koe en het mannelijke dier is een stier. Ze zeiden ook dat je een stier kan herkennen door de horens, maar als je dicht bij hun hok komt dan is dat gevaarlijk, want dan kunnen ze aanvallen. Daar moet je dan oppassen. Toen we klaar waren met het praten over koeien werden we naar een plek gebracht waar ze de melk klaarmaken. We zagen een grote melktank waar melk in zat. Daar wordt de melk voorbereid. De boerin vertelde hoe de koeien bij die machine werden gemolken met een melkmachine. Er werd ook verteld hoeveel liter uit een koe wordt gemolken. Dat is wel 25 liter per koe! Na het rondleiden op de boerderij werden wij naar de keuken gebracht van de boer en boerin. Wat aardig dat we van de boerin een beker limonade kregen. En van onze lieve mentor mevrouw Vos kregen we kleine pakjes chocolade. Na een heerlijk ontbijt was het tijd om afscheid te nemen. De terugweg ging veel beter dan de heenweg. Het was echt een topdag ! Yaren Tekesin, d2m
25
Uitslag wedstrijd “de Processor” O&O-(Onderzoek en Ontwerpen) In de categorie Voortgezet Onderwijs hebben Geert Bertens, Lynn van den Broek, en Rick van den Broek uit klas 1F de eerste prijs in wacht weten te slepen met de uitgeschreven wedstrijd van Techperience en het Stedelijk Museum. Wij willen hen hiermee van harte feliciteren. Prima gedaan. De jury roemde “het doorlopend proces dat werd uitgebeeld als werkende mechanische constructie”. Drie klassen hebben zich met de opdracht van de processor bezig gehouden. Daarbij moesten zij vervorming door druk, temperatuur, licht of iets dergelijks, in beeld brengen. Anne Koks, Ids van Kasteren en Myrthe Buist, uit klas 1A, kregen met hun MIA, die door lichtbreking een héél speciaal effect gaf, een “eervolle vermelding”.
Geert Bertens
Lynn van de Broek
Harry Wijgers docent Handenarbeid
26
Mediatheek: Mediawijs omgaan met de computer: Tips voor ouders:* 1. Laat een kind nooit alleen met een computer, zorg dat je je kind kunt zien als hij achter de computer zit. 2. Praat geregeld met uw kinderen over wat ze online doen en met wie ze praten en toon interesse als je kind iets wil vertellen of laten zien. 3. Surf regelmatig samen met uw kind. Neem de tijd om te zien wat uw kind op het internet doet, wat zijn of haar interesses zijn en leer zelf ook werken met de programma's die uw kind gebruikt. 4. Maak duidelijke afspraken met uw kind over het internetgebruik zoals de tijd die online wordt doorgebracht (kijk hiervoor ook op ‘Hoe word je een goede digitale burger –kind)). 5. Help uw kind een nickname of e-mailadres te kiezen waaruit geen persoonlijke informatie kan worden afgeleid. Voorkom vooral suggestieve namen zoals 'lovelygirl'. 6. Instrueer kinderen om geen persoonlijke gegevens aan onbekenden te geven (adres, telefoonnummer, bankrekeningnummer, etc.). 7. Maak uw kind duidelijk dat de virtuele wereld een schijnwereld is. Wat gepresenteerd wordt als echt kan een verzinsel zijn. 8. Bekijk zo nu en dan de historie van de browser. Hier kunt u zien waar ze geweest zijn. Instrueer tieners dat de historie niet gewist mag worden. 9. Zorg dat er een goede virusscanner op uw pc staat en ververs regelmatig de bijbehorende database van bekende virussen. Vraag uw kinderen het u te melden wanneer de pc 'raar' doet. 10. Schakel bij steeds terugkerende dreigmail de school in. 11. Praat met andere ouders, die u kunnen steunen. Bijvoorbeeld op het Forum van www.ouders.nl. 12. Ook kunt u terecht bij het gratis telefoonnummer 0800-5010 (voorheen de onderwijstelefoon). *Zie: mijnkindonline.nl Jacomien Janssen/mediathecaris/mediacoach
27
Existentieel eigenaarschap als antwoord op een metende overheid Half jaar studieverlof: werken aan afronding promotieonderzoek Zoals u elders in deze ouderinfo hebt kunnen lezen, is mij de eer ten deel gevallen om een studieverlof van maar liefst een half jaar van het OMO-bestuur te mogen ontvangen. En wel om mijn promotieonderzoek naar de mogelijke rol van roeping binnen de professionaliteit van de leraar af te ronden. Hieronder kunt u een artikel lezen dat in het kader van dit onderzoek is gepubliceerd in het kerstnummer van het landelijke blad Schoolbestuur (magazine voor bestuurders, toezichthouders en managers in het katholiek onderwijs). Onderwijs is niet in cijfers te vangen “Alle leerlingen in het voortgezet onderwijs verdienen inspirerend, uitdagend en zinvol onderwijs, dat hen zo goed mogelijk voorbereidt op persoonlijk, maatschappelijk en beroepsmatig functioneren en op het vervolgonderwijs.” Met deze volzin opende staatssecretaris OC&W Sander Dekker zijn brief over de onderwijstijd aan de Tweede Kamer. Eenzelfde toonzetting is de vinden in het inmiddels beruchte Nationaal Onderwijsakkoord dat minister Jet Bussemaker gesloten heeft. Mooi gezegd, maar de praktijk leert anders. Zo gaat er structureel te weinig geld naar het onderwijs gaat. Maar hier wil ik een nog wezenlijker vraag aan het adres van de onderwijsbeleidsmakers richten. Eerst zal ik een fundamentele kanttekening bij het onderwijsbeleid plaatsen om daarna een alternatief te schetsen zoals dat in het recent verschenen boek Het alternatief. Weg met de afrekencultuur in het onderwijs! is uitgewerkt. Het artikel wordt afgesloten met een samenvatting van mijn bijdrage aan dit boek dat tijdens het Lerarencongres aan de minister is aangeboden. De meten-is-weten-mythe Een fundamenteel probleem vormt de overmatige nadruk van de overheid en in het bijzonder de inspectie op efficiency en effectiviteit. Het onderwijs wordt hierdoor in een economisch model gewurgd dat haaks staat op werkelijke kwaliteit en zingeving. Onderwijs moet zinvol zijn, belijdt het onderwijsakkoord met de mond. Maar de werkelijkheid is dat de instrumentele aanpak in de vorm van ‘opbrengstgericht werken’ de scholen dwingt tot een onjuiste accentverschuiving: het programma wordt versmald en uitgehold door de overmatige nadruk op Nederlands, Engels en wiskunde. Maar ook andere vakken worden uitgehold, want onder de druk van de inspectie is er nauwelijks nog tijd voor zinnige zaken als een diepgaande kennismaking met literatuur of met meer filosofische achtergronden bij vakken als wis-, natuur- of scheikunde (om over muziek maar te zwijgen). En het vakoverstijgend onderwijs, dat voor samenhang tussen de verschillende vakken zorgt, is op de meeste scholen al lang verdampt. 28
Het onderwijsakkoord pleit voor nieuwsgierigheid, maar hoe zit het met de nieuwsgierigheid van Bussemaker en Dekker zelf? Hebben zij de studies van Diana Ravitch en Martha Nussbaum gelezen? Deze geleerde dames stellen dat de eenzijdige nadruk op de zogenaamd belangrijke vakken averechts werkt; het is juist van groot belang om leerlingen breed te leren denken over de grote vraagstukken van de samenleving (why democracy needs humanities). Ook de overmatige nadruk op toetsen werkt volgens hen averechts. Toetsen zijn immers wel een indicator, maar niet de definitie van goed onderwijs. De drang naar ‘harde cijfers’ heeft volgens de filosoof Charles Taylor een diepere betekenis. Hier wreekt zich de behoefte om de menselijke wereld van het onderwijs op dezelfde manier te behandelen als de niet- menselijke wereld van de natuurwetenschap. Maar daarmee wordt de relationele kant van het onderwijs fundamenteel buiten spel gezet. Het alternatief De belangrijkste uitdaging voor Bussemaker, Dekker en het hele onderwijsveld bestaat uit het ontwikkelen van een visie waarbinnen nu eens niet allerlei randvoorwaarden besproken worden, zoals de urennorm, tweede fase, basisvorming of digitalisering van het onderwijs. Dergelijke zaken zijn grotendeels extern aan het onderwijs. De bundel Het Alternatief doet haar naam eer aan, want hier komen (hoog-)leraren aan het woord die werkelijk iets te zeggen hebben. Zij bieden vanuit praktijk en theorie een alternatief voor de instrumentele benadering van overheid en inspectie. Het onderwijs is immers te menselijk om zich te laten vangen binnen een strikt functionalistisch en beheersmatig kader. Het leraarschap is een prachtig vak, maar het vraagt wel om een mens- en waarde gerichte benadering, die recht doet aan alle menselijke processen die de kern van het onderwijs uitmaken. Zo geven Alderik Visser en Bill Banning een filosofische achtergrond van de instrumentalisering in het onderwijs: de kwantificerende meetbaarheid wordt als een modern en ontmenselijkend dogma ontmaskerd. Vrijwel alle auteurs zoeken het alternatief in de richting van wat Hartger Wassink en Cok Bakker de normatieve professionalisering noemen: regels en procedures voldoen niet, er zal een diepere laag in het onderwijs aangeboord moeten worden. Daarom dienen leraren en leidinggevenden in gesprek te gaan over wat hen diep raakt, beweegt en drijft binnen het onderwijs op pedagogisch en vakinhoudelijk gebied (Bas de Wit en Wouter Sanderse). Deze dialoog haalt de kern van het leraarschap boven water, namelijk bezig zijn met betekenisgeving in dialoog tussen alle onderwijspartners. Dan wordt niet alleen gewerkt aan kwalificatie en socialisatie van leerlingen, maar krijgt hun persoonsvorming evenredige aandacht (Gert Biesta).
29
Het eigenaarschap als alternatief Een fundamentele visie op het leraarschap wordt ontvouwd in het artikel Existentieel
eigenaarschap: de pedagogische en vakinhoudelijke professionaliteit van de leraar. Een alternatief voor de instrumentele benadering van het onderwijs (Bill Banning). De degradatie van de leraar tot uitvoerder (dikke boeken, dunne leraren, aldus Frits van Oostrom) dient plaats te maken voor een nieuwe zelfbewuste houding van de leraar. Deze fierheid dient uiteraard wel gebaseerd te zijn op inhoudelijke leer-kracht en onderwijskundig vermogen. Anders gezegd, de leraar dient te beschikken over een krachtige vorm van eigenaarschap. Dit eigenaarschap situeer ik met name op vakinhoudelijk en pedagogisch gebied. Vakinhoudelijk eigenaarschap Vakinhoudelijk dient een leraar blijk te geven van zowel diepgaande kennis als het vermogen om hierover met zijn leerlingen in gesprek te gaan. Een echte leraar verdiept zich dus voortdurend in zijn lesstof en bijbehorende didactiek, en maakt zich deze innerlijk eigen. Zo bereidt de leraar het leerproces van de leerlingen voor: wat hij op zijn manier gedaan heeft, daarvan mag hij nu hopen en verwachten dat de leerlingen dat op hun eigen manier doen. Het leerproces is immers geen transactie van mentale eigendommen, maar een delen van leven. Het werkelijke leren is een kwestie van geven en ontvangen, in een voortdurende wisselwerking, waarbij stevige inhoudelijke discussies niet uit de weg gegaan mogen worden. Het leren gebeurt immers door visie en tegenvisie, door stem en tegenstem. Pedagogisch eigenaarschap De pedagogische opdracht van de leraar wordt vaak als aparte taak verstaan. Dit is een kwalijk misverstand. Ook het vakinhoudelijke leerproces is immers afhankelijk van de pedagogische kracht van de leraar: het vertrouwen dat de leraar weet te wekken in de onderwijssituatie is immers de mogelijkheidsvoorwaarde voor goed onderwijs. De wezenlijke ontmoeting zoals Fred Korthagen en Luc Stevens die al jaren bepleiten maakt dit v e r t r o u w e n m o g e l i j k . Wanneer deze ontmoeting tussen leraar en leerlingen diepgang krijgt, ontstaat wat hoogleraar spiritualiteit Kees Waaijman – in navolging van Martin Buber – beschrijft als: de ontmoetingsruimte gaat in wederkerigheid open en leraar en leerling werken erin samen. Een goede leraar is daarom niet bang van de gekste vragen van zijn leerlingen (alleen dan komen die vragen!).
30
Het pedagogisch eigenaarschap van de leraar vraagt bovendien om een persoonlijk engagement. Zoals Lea Dasberg het ooit stelde: hij moet de wereld voor zijn leerlingen niet alleen pedagogisch vertalen, hij moet er zelf in geloven! Hij moet voor zichzelf helderheid hebben op grond van welke waarden de hoop op de toekomst gerechtvaardigd is. Dit gaat oneindig veel dieper dan louter klassenmanagement of een pleidooi voor meer discipline in de vorm van strafregels opgeven. Hier verwijs ik graag naar Erik Erikson die wijst op het belang van de integriteit van de opvoeder. Hij ziet vertrouwen als ‘het rustige vertrouwen in de integriteit van de ander’, waarbij ‘gezonde kinderen niet bang zullen zijn voor het leven als hun ouders zoveel integriteit bezitten dat zij de dood niet vrezen’. Naar het onderwijs vertaald houdt deze visie in dat leraren (naast de ouders) vertrouwen mogen genereren bij de leerlingen door te komen tot een integriteit die uiteindelijk ‘de dood niet vreest’. Zo krijgt het eigenaarschap van de leraar een pedagogische diepte: het eigen levensproces bepaalt of vertrouwen en integriteit toe- of afnemen. De leraar heeft een voorbeeldfunctie, vriendelijk zijn, tegen een grap kunnen etc. – maar deze inkleuring van de voorbeeldfunctie zal op de lange termijn verbleken en tot een façade worden wanneer ze niet geworteld is in het groeien naar integriteit. Eigenaarschap in drie punten Samenvattend komt het eigenaarschap van leraren op de volgende drie zaken neer. Leraren moeten verstand hebben van hun vak (en liefst nog van iets meer). Ze moeten goed met leerlingen kunnen omgaan en om hen geven. Bovendien moeten zij de link tussen de vakinhoud en de leerlingen weten te leggen via didactiek en persoonlijk engagement. Naarmate de wisselwerking tussen deze drie factoren dieper en rijker wordt, zal het onderwijs meer body krijgen. Dat vraagt van leraren een vakinhoudelijk en existentieel proces: je groeit in je leraarschap of je gaat eraan ten onder. Wanneer dit groeiproces – met vallen en opstaan – vorm krijgt, neemt de geloofwaardigheid van de leraar toe. Leerlingen weten dan wat ze aan hun leraar hebben. Hij straalt vertrouwen uit en roept vertrouwen op. Tijd voor een alternatief De overheid moet dus afscheid nemen van haar instrumentele benadering van het onderwijs en zich oriënteren op een meer waarde gerichte benadering (Weber’s Wertrationalität). Want wie zit er te wachten op een school die tot leerinstituut is verworden dat geen oog meer heeft voor diepere emoties en belevingen? Kortom, het is tijd voor een alternatief. drs. Bill Banning – theoloog, leraar OMO Scholengroep De Langstraat buitenpromovendus Universiteit van Tilburg.
Boek: René Kneyber en Jelmer Evers (Red.). Het alternatief. Weg met de afrekencultuur in het onderwijs! Uitgeverij Boom (2013), 304 pagina’s.
31
Oud-Leerling Stefanie de Poot laat van zich horen Soms hoor je wel eens iets terug van oud-leerlingen. Dit kregen we onlangs op het decanaat binnen. Een boek over een promotieonderzoek met de titel ‘Immunoregulatory functions of granzyme M: behind enemy lines’ van oud-leerlinge Stefanie de Poot, die in 2004 cum laude afstudeerde aan het d’Oultremontcollege. Zij behaalde in 2007 haar Bacholor of Science aan de Universiteit van Utrecht (ook cum laude). Vervolgens een master en begon haar Phd aan de afdeling Pathalogie van het Universitair Medisch Centrum in Utrecht. Ze promoveert deze maand. (november) In 2014 start ze een ‘post-doc’ in een groep van Professor Daniel Finley aan de Harvard Medical School in Boston, USA, ‘to study the function and specificity of the deubiquitna-
se Usp14’.
Over hoe het oud-leerlingen kan vergaan………… Erik Gulikers decaan leerling coördinator
32
Alle ouder(s) verzorger(s) en leerlingen een gelukkig 2014 Personeel d’Oultremontcollege
Ouder-info 2 Ouder-info verschijnt 4x per jaar Kopij mailen naar
[email protected]
