Nieuwsbrief
December 2013
In deze nieuwsbrief van het Luthers Bach Ensemble leest u:
• • • • •
Over de net verschenen kerst CD van Tymen Jan Bronda. Het programma 2014, en daarbij het eerste concert met gastdirigent Prof. Dr. Ton Koopman! Een kennismaking met onze nieuwe penningmeester, Broer Miedema. Een impressie van het projectkoor dat deelneemt aan het Weihnachts-Oratorium. Wat we zoeken: een nieuwe zakelijk leider en gastgezinnen.
Kerst CD We laten u graag kennismaken met de zojuist verschenen CD waarop Tymen Jan Bronda het orgel bespeelt.
In september dit jaar nam Tymen Jan Bronda zijn nieuwste kerst-CD 'In dulci jubilo' (in zoete jubel) op op het Schnitgerorgel van de Der Aakerk. Het programma bevat werken uit de vroeg- en laatbarok die op het lijf van het instrument zijn geschreven. Enkele van de topwerken zijn onder meer het Concerto in a kleine terts van Antonio Vivaldi en de Canonische Veränderungen over het oude kerstlied 'Von Himmel hoch' van Johann Sebastian Bach. Daarnaast laat Tymen Jan het orgel horen in nog meer prachtig oude Lutherse kerstkoralen als 'Nun komm der Heiden Heiland', 'In dulci jubilo' en 'Lobt Gott, ihr Christen, allzugleich'. U hoort dit voor Groningen zo bijzondere instrument zoals dat nog nooit eerder klonk: intiem in de eeuwenoude fluitregisters, helder en deftig in de prestanten, uitbundig in haar plenum. Op zaterdagmiddag 14 december wordt, tijdens het Weihnachts-Oratorium van het Luthers Bach Ensemble, de CD gepresenteerd (aanvang 15:00 uur | Der Aa-kerk). Vanaf eind november kan de cd besteld worden via www.tymenjanbronda.nl, de ticketservice LBE of 06 270 35 682.
Programma 2014
KOOPMAN IN GRONINGEN Luthers Bach Ensemble (kleinkoor, solisten en barokorkest) o.l.v. gastdirigent Ton Koopman. Joanna Huszcza (aanvoerder); Robert Koolstra (solist clavecimbel) Esther Ebbinge (sopraan), Robert Kuizenga (altus), Robert Buckland (tenor), Michiel Meijer (bas) Michel Corrette (1707–1795), Laudate Dominum de coelis (1766, Psalm 148) (naar de 'Lente' van Antonio Vivaldi) J.S. Bach, Brandenburgs Concert no. IV (versie voor clavecimbel in F Dur BWV1057) J.S. Bach, Magnificat in D Dur BWV243 uitvoeringen: - zaterdag 4 januari 2014, 14:30 uur, openbare Masterclass Ton Koopman over het Magnificat, Lutherse kerk Groningen - zondag 5 januari, 15 uur, afsluitend concert & Nieuwjaarsborrel Musica Antiqua Nova Der Aa-kerk Groningen. entree: concert standaardprijs €25 (€20 vrienden LBE; €12,50 studenten; kinderen tot 12 jaar vrij) | eerste rang €35. Masterclass €15 | combikaart Masterclass + concert €35 | combikaart Masterclass + eerste rangs placering €45. U kunt uw kaarten reserveren via de website of op telefoonnummer: 06 149 22 638 (ma-wo-vr tussen 18-21 uur).
Ton dirigeert het LBE-barokorkest in de Lutherse kerk (januari 2011)
‘ANDERE PASSIE’ Luthers Bach Ensemble (kleinkoor & solisten & barokorkest) o.l.v. Tymen Jan Bronda Dieterich Buxtehude, Membra Jesu Nostri BuxWV75 Dieterich Buxtehude, orgelwerken gerelateerd aan de Passietijd uitvoeringen: - 7 maart 2014, concert in de Jacobuskerk te Zeerijp - 8 maart 2014, concert Martinikerk Bolsward - 9 maart 2014, concert in de Martinikerk Groningen Het aan zijn vriend Gustaf Grüben - hofkapelmeester aan het Zweedse hof - opgedragen werk werd in 1680 gecomponeerd als passiemuziek. Het bestaat uit zeven losse delen. Hoewel ze als losse delen uitgegeven werden moet er toch vanuit gegaan worden dat het de bedoeling was ze als een cyclus op te voeren. De tekst die Buxtehude gebruikt voor zijn compositie gaat terug op een aan Bernhard van Clairvaux (1090-1153) toegeschreven zevendelige tekst. Nieuwe andere Passiemuziek dan van Bach. Hoogstaand doch budgettair gezien relatief goed te doen, in al het Passiegeweld vóór Pasen.
CANTATES MET GROOT ORGEL Luthers Bach Ensemble (kleinkoor, solisten en barokorkest) Artistieke leiding en orgel soli: Wolfgang Zerer (docent Hochschule für Musik te Hamburg) Johann Sebastian Bach, concerto voor orgel (samengesteld) Johann Sebastian Bach, solocantate met obligaat orgel voor altus Johann Sebastian Bach, cantate voor koor en orkest met obligaat orgel. uitvoeringen: - 9 juli 2014, concert Martinikerk Groningen i.s.m. st. Avondtmusyck Martinikerk (o.v.) - 10 juli 2014, concert Martinikerk Bolsward In de hedendaagse continuopraktijk zien we een steeds grotere rol weggelegd voor het orgel als continuo-instrument. Het kerkorgel wel te verstaan. In de nog nader uit te kiezen cantate van J.S. Bach zullen we deze praktijk toepassen. In de Martinikerk Groningen is dat in dit geval het prachtige ‘Le Picard’ koororgel dat wonderwel op de toonhoogte a1=415 Hz. geïntoneerd is.
KLAVIERMUZIEK IN PERSPECTIEF III Luthers Bach Ensemble (projectkoor & solisten & barokorkest) o.l.v. Tymen Jan Bronda Johann Sebastian Bach, cantate Die Himmel erzählen die Ehre Gottes BWV76 waarvan het Sinfonia van het tweede deel ook bekend is als het eerste deel van Bachs vierde Triosonate voor orgel. J.S Bach, Sonate voor Viola da Gamba en klavecimbel in G BWV1027 afgewisseld metde hiervan afgeleide Trio in G voor groot orgel. J.S. Bach, één van de zes Triosonates voor orgel afwisselend gespeeld door barokorkest LBE / hoofdorgel Christoph Graupner, één van zijn cantates met een grote instrumentale introductie met het klavier in de hoofdrol. uitvoeringen: - 18 oktober 2014, concert Der Aa-kerk Groningen i.s.m. Schnitgerfestival Groningen Orgelstad. (o.v.) - 19 oktober 2014, concert St. Katharinen Hamburg (Du) i.s.m. Wolfgang Zerer (orgel) (o.v.) Klaviermuziek in perspectief is het derde project uit de serie samenwerkingsprojecten dat de wereld van orgelmuziek en kamermuziek verenigt. Van bekende delen uit Bachs bekende triosonates zullen eerst de orkestversies klinken, waarna de organist het op het grote orgel zal laten horen. Een van de manieren voor de toehoorders om kennis te maken met hernieuwde inzichten in de uitvoeringspraxis zoals die op het orgel wordt voorgesteld. De uitvoering an sich is een unieke ervaring voor de organist en orgelgeïnteresseerden in het publiek.
‘MESSIAH’ Luthers Bach Ensemble (kleinkoor & solisten & barokorkest) o.l.v. Tymen Jan Bronda George Frideric Handel (1685-1759), Messiah, an Oratorio HWV56 George Frideric Handel, een van zijn orgelconcerten, uitgevoerd tussen de ‘bedrijven’ door. uitvoeringen: - 13 december 2014, concert Der Aa-kerk Groningen - 14 december 2014, concert Grote Kerk Bolsward Toen George Frideric Handel in 1741 zijn Messiah componeerde, was hij al zo’n dertig jaar werkzaam in Londen. Vol geestdrift was hij daar begonnen als operacomponist, maar in de loop der jaren moest hij ervaren hoe zijn populariteit tot vrijwel nul verdampte. Daar waren verschillende redenen voor, maar een belangrijke was dat de burgerij schoon genoeg had van de Italiaanse taal in de opera. De zaak nam weer een gunstige wending toen de componist vanaf 1732 Engelstalige oratoria ging schrijven. Niet alleen hoorde het publiek nu zijn eigen taal zingen, maar daarnaast waren het de bekende, vaak Bijbelse onderwerpen die meer tot de verbeelding spraken. Handel maakte zo zijn comeback, met als hoogtepunt het oratorium Messiah over de geboorte, het sterven en de opstanding van Christus. De eerste uitvoeringen in Dublin waren een groot succes. Om meer mensen in de zaal te kunnen bergen, werden de dames opgeroepen hun hoepelrokken thuis te laten. En of de heren maar zonder degen wilden verschijnen... Het voordelige saldo van de uitvoeringen bedroeg 400 pond, bestemd voor goede doelen.
Het projectkoor op weg naar het Weihnachts-Oratorium. Voor ieder concert van het Luthers Bach Ensemble bepaalt de artistiek leider de samenstelling van orkest, solisten, en koor. Voor het Weihnachtsoratorium is een projectkoor nodig en aanmelding verloopt via onze site. Onder de aanmelders en deelnemers zijn een aantal mensen die vaker met 'het Luthers' meezingen, maar ook een aantal voor ons nieuwe stemmen. Ik vroeg één van de nieuwe deelnemers (Gerda Elsinga) naar hoe ze in contact was gekomen met het LBE en wat haar bevindingen waren. Ze vertelde: ' Op een huiskamerconcert heb ik kennis gemaakt met Tymen Jan en hoorde ik van het LBE. Nieuwsgierig geworden bezocht ik de site en zag dat ze voor december het Weihnachtsoratorium wilden uitvoeren met het projectkoor. Hoewel de inschrijftijd verstreken was heb ik een mail gestuurd naar Titia Pathuis met de vraag of het mogelijk was om alsnog mee te kunnen doen. Het bleek dat men nog twee alten zochten en omdat ik een alt ben mocht ik auditie doen. Deze auditie ging niet geweldig, maar ik mocht wel komen. Of dit te maken had met mijn ervaring als projectkoor zanger of dat er voldoende vertrouwen was in mijn stemkwaliteit kan ik niet beoordelen. Of je een geschoold zangermoet zijn om mee te doen kan ik niet goed beoordelen. Wat naar mijn idee van belang is dat je veel plezier aan zingen beleeft, graag hard wilt studeren om in korte tijd het te zingen stuk je eigen te maken. Thuis studeren is noodzakelijk om alle noten neer te kunnen zetten om vervolgens tijdens de repetitie het tot een mooi geheel te smeden. Dat vind ik de charme van dit projectkoor. In het verleden heb ik het WO al een keer gezongen en daarom was voor mij deze keer de voorbereidingstijd beperkt. Wil je in pakweg tien repetities dit stuk je eigen hebben gemaakt dan geldt voor mij dat ik zeker een paar uur per week voorbereidingstijd kwijt ben.
Het LBE is een gezellige groep mensen die graag hard met elkaar wil werken om iets moois neer te zetten. Ik heb in meerdere projectkoren gezongen waarin verschillend repertoire voorbij kwam. Het zingen van de stukken van Bach blijft geweldig mooi en inspirerend. Het samen zingen in de mooie Lutherse kerk is een mooie ervaring, een avond om bij te tanken en los te laten.' Heeft u na het lezen interesse gekregen om zelf ook eens mee te doen: voor nieuwe projecten: bezoek de site van het LBE: www.luthersbachensemble.nl. Hierop is ook de route voor aanmelding beschreven. Titia Patberg
Even voorstellen: de nieuwe penningmeester. Na jarenlange trouwe dienst van Ada van Dam als penningmeester vond ze het tijd worden om het stokje over te dragen. Mijn naam is Broer Miedema, 53 jaar en wonende te Hommerts. Ben gehuwd met Ivy en we hebben twee kinderen. Van beroep ben ik projectleider in de installatietechniek. Ik speel orgel en heb les van Tymen Jan Bronda. Ik ben een liefhebber van de “oude” muziek en het is mooi dat het LBE deze muziek ook levend houdt, als penningmeester wil ik mijn steentje hier graag aan bij dragen.
Het Luthers Bach Ensemble zoekt een zakelijk leider, die: • • • •
Samen met de artistiek leider en in afstemming met het bestuur, de koers voor het LBE uitzet. Kan vernieuwen en verbeteren Een transparante stijl van communiceren heeft Affiniteit heeft met klassieke muziek
Wat bieden we? • • •
Een kwaliteitskoor en ensemble met ambities en mogelijkheden Een ensemble wat op een zo hoog niveau wil concerteren op de grotere podia in Noord-Nederland, en Inmiddels bewezen heeft dat ook te kunnen. Een klein team van betrokken en bekwame vrijwilligers.
Wilt u meer informatie over de functie of een volledige taakomschrijving dan kunt u contact opnemen met de secretaris van het LBE via
[email protected]
Gastgezinnen voor musici Het Luthers Bach Ensemble werkt met professionele musici en solisten, uit de hele wereld. Veelal wonen zij in het westen van Nederland (Amsterdam/ Den Haag), maar sommigen wonen ook in nabije Europese landen zoals Duitsland of Frankrijk. Tijdens de concertweekenden is het nodig de musici en solisten te huisvesten in of rondom Groningen. Hiervoor zijn gastadressen nodig. Gelukkig beschikt het LBE over een aantal gastvrije mensen, die geheel belangeloos een slaapplek en de nodige foerage ter beschikking stellen. De meeste gastgezinnen genieten zelf ook van de aanwezigheid van de musici. Wat wordt er van u verwacht? Een slaapplek waar de gast lekker rustig kan slapen, zodat energie kan worden opgedaan voor de repetities en concerten. Een ontbijt, wellicht een lunchpakketje. Verder vervoer van uw woonplek naar de repetitieruimte in Groningen. Veelal wordt er gerepeteerd tot 22.00 uur ’s avonds; soms start de repetitie ’s ochtends al om 8.30 uur (cantatediensten op zondag). Mochten er concerten elders worden gegeven, wordt vervoer vanaf Groningen naar die locatie geregeld door het LBE. Er zijn jaarlijks ongeveer 6 concertweekenden, maar u kunt uiteraard zelf aangeven welke data u uitkomen. De beloning? Een vrijkaartje voor het concert dat weekend en natuurlijk heel veel dank! Heeft u interesse om musici te huisvesten, wilt u mailen met Titia Patberg, floormanager LBE:
[email protected]. Er wordt dan contact met u opgenomen om bijzonderheden en eventuele vragen door te nemen.
luitist Israel Golani tijdens ons concert in de Bovenkerk Kampen (juli 2013)
Stichting Luthers Bach Ensemble Secretariaat: Haddingestraat 19a 9711 KB GRONINGEN Kamer van Koophandel: 02096248 IBAN: NL70INGB0002878593 t.n.v. stichting Luthers Bach Ensemble te Groningen ANBI: nr. 65004 www.luthersbachensemble.nl /
[email protected]
Wilt u deze tweejaarlijkse nieuwsbrief digitaal ontvangen, meldt u dan bij
[email protected]. Losse nummers van de nieuwsbrief zijn gratis verkrijgbaar.
Colofon Redactie: Hanna de Jong, Tymen Jan Bronda Bijdragen: Titia Patberg Voorkant: Der Aa-kerk Foto’s: Titia Pathuis, Hanna de Jong Uitgave van de Stichting Luthers Bach Ensemble te Groningen © 2013 LBE Groningen Afmelden voor deze nieuwsbrief: zend een email aan:
[email protected]