Titel II. Het recht op maatschappelijke integratie

30/11/2006

14:54

Pagina 493

Titel II. Het recht op maatschappelijke integratie I. Inleiding, aard van het recht, administratieve organisatie

Titel II - HET RECHT OP MAATSCHAPPELIJKE INTEGRATIE

BEKNOPT-57.qxd

Het recht op maatschappelijke integratie, ingevoerd door de wet van 26 mei 2002 betreffende het recht op maatschappelijke integratie, vervangt vanaf 1 oktober 2002 het recht op het bestaansminimum. Het OCMW van elke gemeente heeft de opdracht het recht op maatschappelijke integratie te waarborgen aan de personen die over onvoldoende bestaansmiddelen beschikken en die de voorwaarden van de wet vervullen. Er moet worden gestreefd naar een maximale integratie en participatie aan het maatschappelijke leven. Hiervoor beschikt het OCMW over drie belangrijke instrumenten: de tewerkstelling, een leefloon en een geïndividualiseerd project voor maatschappelijke integratie, al dan niet gecombineerd. In alle gevallen beschikt de persoon over een inkomen om van te leven. Onder tewerkstelling wordt steeds een volwaardige job verstaan waar alle regels van het arbeidsrecht op van toepassing zijn, inclusief de loonbeschermingsregels. Wanneer een tewerkstelling niet of nog niet mogelijk is, heeft de persoon recht op een financiële tussenkomst, leefloon genaamd. De toekenning van het leefloon kan gevolgd worden door het sluiten van een geïndividualiseerd project voor maatschappelijke integratie tussen de betrokkene en het OCMW. De keuze van het meest gepaste traject gebeurt in overleg met de betrokkene met het doel een maximale integratie en sociale participatie te bewerkstelligen. Het gaat om een residuair recht waarop de aanvrager alleen aanspraak kan maken wanneer hij alle andere mogelijkheden heeft uitgeput om bestaansmiddelen te verwerven, met inbegrip van het recht op sociale uitkeringen dat hij kan laten gelden en het onderhoudsgeld dat hem kan worden toegekend. Dat socialebijstandsstelsel staat dus eigenlijk naast de “sociale zekerheid”, waar het stelsel gebaseerd is op bijdragebetaling (bijdragen verbonden aan de uitoefening van een beroepsactiviteit). Wanneer een aanvraag om bijstand het gevolg is van ontoereikende bestaansmiddelen die onontbeerlijk zijn om te kunnen leven, zich te voeden of te wonen, dan moet een centrum prioritair nagaan of er een recht op maatschappelijke integratie kan worden toegekend. Als maatschappelijke dienstverlening en niet het recht op maatschappelijke integratie werd aangevraagd, dan moet het centrum indien nodig overwegen het recht op maatschappelijke integratie ambtshalve toe te kennen.

493

Hoofdstuk I - INLEIDING, AARD VAN HET RECHT, ADMINISTRATIEVE ORGANISATIE

BEKNOPT-57.qxd

494

30/11/2006

14:54

Pagina 494

Indien aan alle voorwaarden met betrekking tot het recht op maatschappelijke integratie is voldaan, dan wordt het een recht en moet het worden toegekend. Zo niet kan de betrokkene beroep aantekenen bij de arbeidsrechtbank. Het gaat om een materie van openbare orde. De wetgeving over het recht op maatschappelijke integratie is een federale bevoegdheid en wordt plaatselijk toegepast door de openbare centra voor maatschappelijk welzijn (OCMW’s). OCMW’s zijn publieke instellingen met rechtspersoonlijkheid losstaand van de gemeente en beschikken over een eigen patrimonium. ledere gemeente heeft een OCMW, er zijn 589 OCMW’s in België. Over het algemeen wordt het recht op maatschappelijke integratie toegekend door het OCMW van de gemeente waar de aanvrager gewoonlijk en werkelijk verblijft, wat moet blijken uit een sociaal onderzoek. De mogelijke begunstigden van het recht op maatschappelijke integratie moeten voldoen aan alle voorwaarden uit de wet, in verband met nationaliteit, leeftijd, verblijfplaats, ontoereikende bestaansmiddelen en werkbereidheid. Die voorwaarden moeten tegelijk zijn vervuld; als de betrokkene op één enkel punt niet voldoet, dan kan hij terugvallen op maatschappelijke dienstverlening.

30/11/2006

14:54

Pagina 495

II. Toekenningsvoorwaarden Afdeling l. De nationaliteitsvoorwaarde Het recht op maatschappelijke integratie wordt toegekend aan: - personen met de Belgische nationaliteit; - vreemdelingen die ingeschreven zijn in het bevolkingsregister; - staatlozen die onder de toepassing vallen van het Verdrag betreffende de status van staatlozen, ondertekend te New York op 28 september 1954 en goedgekeurd bij de wet van 12 mei 1960; - erkende vluchtelingen in de zin van art. 49 van de wet van 15 december 1980 betreffende de toegang tot het grondgebied, het verblijf, de vestiging en de verwijdering van vreemdelingen.

Afdeling 2. De leeftijdsvoorwaarde


BEKNOPT-58.qxd

Het recht op maatschappelijke integratie wordt toegekend aan mensen die meerderjarig zijn. De toekenning werd uitgebreid tot: - minderjarigen die ontvoogd zijn door het huwelijk; - minderjarigen met een of meer kinderen ten laste; - zwangere minderjarigen. Er geldt geen enkele maximumleeftijdgrens, maar omdat het recht op maatschappelijke integratie een residuair recht is, moet vooraf altijd worden nagegaan of de betrokkene misschien recht heeft op het gewaarborgd inkomen voor bejaarden. Deze voorwaarde geldt ook voor de echtgenoot of levenspartner van de gerechtigde op een leefloon in categorie 3 (personen met gezinslast).

Afdeling 3. De voorwaarde van verblijf in België Iedereen die gewoonlijk en bestendig op Belgisch grondgebied verblijft, wordt beschouwd als iemand die werkelijk in België woont voorzover hij op het grondgebied van het Rijk mag verblijven. In de praktijk — maar niet altijd — betekent dat meestal ingeschreven zijn in het bevolkingsregister of in het vreemdelingenregister. Dit moet blijken uit een sociaal onderzoek. Deze voorwaarde geldt ook voor de echtgenoot of levenspartner van de gerechtigde op een leefloon in categorie 3 (personen met gezinslast).

Afdeling 4. De voorwaarde van ontoereikende bestaansmiddelen Deze voorwaarde geldt ook voor de echtgenoot of levenspartner van de gerechtigde op een leefloon in categorie 3 (personen met gezinslast). In de wet zijn precieze regels bepaald voor de berekening van de bestaansmiddelen, en het gaat daarbij om de volgende elementen: 495

Hoofdstuk II - TOEKENNINGSVOORWAARDEN

BEKNOPT-58.qxd

30/11/2006

14:54

Pagina 496

- rekening houden met de bestaansmiddelen van andere personen (A.); - berekenen van de in aanmerking genomen bestaansmiddelen (B.); - bestaansmiddelen waarmee geen rekening wordt gehouden (C.).

A. Rekening houden met de bestaansmiddelen van andere personen Met de bestaansmiddelen van personen die met de aanvrager samenleven, wordt in de volgende mate rekening gehouden: a) het OCMW is verplicht rekening te houden met de bestaansmiddelen van de echtgeno(o)t(e) van de aanvrager waarmee hij onder hetzelfde dak woont, en de bestaansmiddelen van de persoon waarmee de aanvrager een feitelijk gezin vormt; b) wanneer de aanvrager samenwoont met een of meer meerderjarige ascendenten of descendenten in de eerste graad, dan kan met de bestaansmiddelen van die mensen geheel of gedeeltelijk rekening worden gehouden. Anders gezegd, met de bestaansmiddelen van de vader, de moeder of meerderjarige kinderen van de betrokkene kan rekening worden gehouden. Het OCMW heeft de mogelijkheid om al dan niet de middelen van de vermelde personen in aanmerking te nemen. Billijkheidshalve kan het OCMW oordelen dat met de bestaansmiddelen geen rekening hoeft te worden gehouden wegens de last van andere minder- of meerderjarigen of wegens de financiële situatie van de gezinskern (schuldenprobleem, hoge medische kosten, enz.); c) in andere gevallen van samenwoning met personen die geen aanspraak maken op hun wettelijk recht, mag met de bestaansmiddelen van die personen geen rekening worden gehouden (broers of zussen, grootouders, ooms, tantes, personen zonder verwantschapsband, enz.); d) indien de aanvrager gerechtigd is op een leefloon in categorie 3 (personen met gezinslast) worden alle bestaansmiddelen van de echtgenoot of levenspartner in aanmerking genomen. Met de bestaansmiddelen van samenwonenden zoals onder 1. of 2. mag alleen rekening worden gehouden ten belope van het deel van iedere samenwonende dat hoger ligt dan het leefloon dat voor die categorie geldt. Ingeval er wordt samengewoond met een of meer meerderjarige ascendenten en/of descendenten in de eerste graad, moet, doordat met de bestaansmiddelen rekening wordt gehouden, elk van die personen fictief het bedrag voor een samenwonende ontvangen.

B. Berekening van de in aanmerking genomen bestaansmiddelen Behalve reglementaire of wettelijke uitzonderingen wordt rekening gehouden met alle bestaansmiddelen waarover de aanvrager beschikt (jaarlijks netto-inkomen) (1), van welke aard of oorsprong ook, inclusief sociale uitkeringen. ________ (1) Het gaat om het ware netto-inkomen waarover de betrokkene beschikt. Toch werd in een arrest van het Hof van Cassatie van 17 mei 1993 gesteld dat voor bestaansmiddelen waarop beslag wordt gelegd wegens achterstallig onderhoudsgeld – maar volgens het arrest geldt dat ook voor beslag wegens andere schulden – bij de berekening van de bestaansmiddelen moet worden uitgegaan van de bestaansmiddelen van voor de inbeslagname (Chr. D.S. – Soc. Kron. dec. 1993, 10, Story-Scientia, p. 449). Het gaat om een bijsturing van artikel l van de wet van 7 augustus 1974 die de basis vormt voor het recht op het bestaansminimum, met name wanneer men niet in staat is om zichzelf een inkomen te verschaffen met eigen of andere middelen; de betrokkene was in staat om inkomsten te verwerven, maar zij werden in beslag genomen. In dat geval zal het OCMW overwegen om een financiële sociale bijstand te verlenen.

496

30/11/2006

14:54

Pagina 497

Wanneer het in aanmerking te nemen bedrag van de bestaansmiddelen lager is dan het bedrag van het leefloon, heeft de betrokkene recht op een bijkomende vrijstelling naargelang hij respectievelijk behoort tot de categorie 1, 2 of 3 van de begunstigden: - 155 EUR voor rechthebbenden van categorie 1 (samenwonenden); - 250 EUR voor rechthebbenden van categorie 2 (alleenstaanden); - 310 EUR voor rechthebbenden van categorie 3 (personen met gezinslast). Het gaat onder andere over de volgende bestaansmiddelen: a) het nettoberoepsinkomen; b) inkomsten uit sociale uitkeringen; Voorbeelden: werkloosheidsuitkeringen, tegemoetkomingen aan gehandicapten, ziekte- en invaliditeitsuitkeringen, een rust- of overlevingspensioen, enz; c) inkomsten uit onroerende goederen. Als de aanvrager een bebouwd onroerend goed (bvb. een huis) bezit, wordt het globaal kadastraal inkomen (de som van alle kadastrale inkomens van de bebouwde onroerende goederen in zijn bezit) verminderd met 750,00 EUR. Het betreft het niet-geïndexeerd, kadastraal inkomen (KI). Die vermindering wordt verhoogd met 125,00 EUR per kind waarvoor kinderbijslag wordt ontvangen. De verhoging met 125,00 EUR geldt ook voor elk kind voor wie de echtgenoot of levenspartner van de aanvrager voor wat betreft de kinderbijslag de hoedanigheid van bijslagtrekkende bezit indien de aanvrager behoort tot categorie 3 (personen met gezinslast).


BEKNOPT-58.qxd

Bezit de aanvrager onbebouwde onroerende goederen (bvb. grond), dan wordt het globale kadastraal inkomen verminderd met 30,00 EUR. De respectievelijk vrijgestelde bedragen slaan op het geheel van de bebouwde of onbebouwde onroerende goederen en moeten dus desgevallend verdeeld worden over de verschillende goederen. Wanneer de aanvrager eigenaar of vruchtgebruiker in onverdeeldheid is, wordt in beide gevallen zowel het K.I. van de onroerende goederen als het vrijgestelde bedrag vermenigvuldigd met de breuk die zijn aandeel in dit recht weergeeft. In beide situaties wordt het resultaat van de berekening met 3 vermenigvuldigd en dat bedrag wordt in aanmerking genomen. Zoals in de reglementering betreffende de inkomensgarantie voor ouderen wordt, wanneer het onroerend goed verworven werd tegen lijfrente, het voor de berekening van de bestaansmiddelen in aanmerking genomen bedrag verminderd met het bedrag van de lijfrente dat door de aanvrager werkelijk wordt betaald. Naar analogie met de regeling inzake een goed dat met een hypotheek bezwaard is, mag deze vermindering evenwel niet hoger zijn dan de helft van het in aanmerking te nemen bedrag voor dit goed. Het bedrag van de lijfrente moet eveneens vermenigvuldigd worden met de belangrijkheidsbreuk die de aanvrager in het desbetreffende goed bezit. Wanneer de aanvrager een onroerend goed verhuurt, wordt rekening gehouden met de huur die werkelijk werd ontvangen. Tenzij dit bedrag lager zou zijn dan het resultaat van de berekening voorzien voor het bezit van onroerende goederen. In dit laat497


BEKNOPT-58.qxd

30/11/2006

14:54

Pagina 498

ste geval is er geen reden om niet de reële opbrengst van de verhuring in aanmerking te nemen in plaats van de geraamde opbrengst zoals die tot uitdrukking komt in het kadastraal inkomen. Indien de aanvrager van een leefloon die behoort tot categorie 3 (personen met gezinslast), eigenaar of vruchtgebruiker in onverdeeldheid is, worden het kadastraal inkomen, het vrijgestelde bedrag, het bedrag van de hypothecaire intresten, het bedrag van de lijfrente en het bedrag van de huur, die hierboven vermeld werden, vermenigvuldigd met de breuk die de belangrijkheid uitdrukt van het recht van de aanvrager en zijn echtgenoot of levenspartner op dit goed. d) inkomsten uit roerend kapitaal Als de al dan niet belegde roerende kapitalen (geld, waardepapieren) 6.200 EUR niet overschrijden, houdt men er voortaan geen rekening meer mee. In het regime van het bestaansminimum daarentegen werd de eerste schijf van 200.000 BEF in aanmerking genomen tegen 4%. Als de roerende kapitalen van de aanvrager 6.200 EUR overschrijden, houdt men rekening met: – 6% voor de schijf tussen 6.200 EUR en 12.500 EUR; – 10% voor wat 12.500 EUR overschrijdt. In geval van gemeenschappelijke rekening van de aanvrager van een leefloon die behoort tot categorie 3 (personen met gezinslast) en zijn echtgenoot of levenspartner, worden de kapitalen en de bedragen van 6.200 EUR en 12.500 EUR vermenigvuldigd met een breuk waarvan de teller gelijk is aan 2 en de noemer gelijk is aan het aantal personen die houder van de rekening zijn. e) inkomsten uit afstand van goederen De afstand van goederen (verkoop of schenking) wordt in rekening gebracht wanneer deze afstand gebeurde minder dan 10 jaar vóór de datum van de aanvraag van het leefloon. Men houdt rekening met een forfaitair inkomen vastgesteld op basis van de verkoopwaarde (de objectief vastgestelde handelswaarde en niet de verklaarde waarde) van de goederen op het tijdstip van de afstand. Op de verkoopwaarde worden met name dezelfde percentages (6%, 10%) toegepast als voor de aanrekening van de roerende kapitalen (zie boven). Betreft het een volle eigendom in onverdeeldheid bijvoorbeeld ten belope van 50%, dan wordt in dit geval slechts met de helft van de verkoopwaarde rekening gehouden. Bij vruchtgebruik wordt rekening gehouden met 40% van de verkoopwaarde. De waarde van de naakte eigendom is gelijk aan 60% van de verkoopwaarde. De verkoopwaarde van de afgestane roerende of onroerende goederen waarvan de aanvrager van een leefloon die behoort tot categorie 3 (personen met gezinslast), eigenaar of vruchtgebruiker in onverdeeldheid was met zijn echtgenoot of levenspartner, wordt vermenigvuldigd met de breuk die het deel van de aanvrager en zijn echtgenoot of levenspartner in de onverdeeldheid uitdrukt. Mogelijk in te brengen verminderingen op de verkoopwaarde zijn:

498

– in geval van verkoop van het woonhuis als men geen enkel ander bebouwd onroerend goed bezit, wordt de eerste schijf van 37.200 EUR niet aangerekend. Dit geldt ook in geval van verkoop van het enige onbebouwde onroerend goed indien men geen ander onroerend goed bezit. In geval van schenking geldt deze vrijstelling niet;

30/11/2006

14:54

Pagina 499

De vrijgestelde eerste schijf van 37.200 EUR van de verkoopwaarde wordt vermenigvuldigd met de breuk die de belangrijkheid uitdrukt van de rechten op het goed bij afstand ten bezwarende titel wanneer de aanvrager eigenaar of vruchtgebruiker in onverdeeldheid was. In geval van afstand ten bezwarende titel door de aanvrager van een leefloon die behoort tot categorie 3 (personen met gezinslast), en zijn echtgenoot of levenspartner van een woonhuis waarvan beiden in onverdeeldheid eigenaar of vruchtgebruiker waren, wordt de vrijgestelde eerste schijf van 37.200 EUR van de verkoopwaarde vermenigvuldigd met de breuk die de belangrijkheid uitdrukt van het recht van de aanvrager en zijn echtgenoot of levenspartner op dit goed. – persoonlijke schulden die zijn aangegaan vóór de afstand onder bezwarende titel (verkoop) en die terugbetaald werden met de opbrengst ervan; In geval van afstand ten bezwarende titel door de aanvrager van een leefloon die behoort tot categorie 3 (personen met gezinslast) en zijn echtgenoot of levenspartner van een goed waarvan beiden in onverdeeldheid eigenaar waren, worden de persoonlijke schulden van beiden afgetrokken van de verkoopwaarde van het goed indien voldaan is aan de gestelde voorwaarden.


BEKNOPT-58.qxd

– een jaarlijks forfaitair bedrag ingeval van verkoop van hetzij het enige woonhuis en men geen ander bebouwd onroerend goed bezit, hetzij het enige onbebouwde onroerend goed en men geen ander bebouwd of onbebouwd onroerend goed bezit. Dit jaarbedrag betreft hetzij 1.250 EUR, hetzij 2.000 EUR, hetzij 2.500 EUR, naargelang de aanvrager een leefloon van categorie 1, 2 of 3 wordt toegekend. Het forfait wordt berekend in verhouding tot het aantal maanden begrepen tussen de eerste van de maand die volgt op de datum van de verkoop, en de ingangsdatum van het leefloon. Elk jaar, op de verjaardag van de ingangsdatum van het recht op een leefloon, wordt de verkoopwaarde verminderd met het toepasselijke jaarbedrag; – om reden van billijkheid kan het OCMW gebeurlijk afzien van de voor de afstand van goederen voorziene berekeningsmodaliteiten. Bijvoorbeeld om reden van zware medische kosten sinds de datum van de afstand of omwille van een verantwoorde wederbelegging. Het eventuele overschot wordt aangerekend als roerend kapitaal. f) voordelen in natura De voordelen in natura (maaltijden,...) worden niet in aanmerking genomen teneinde de solidariteit uit de leefomgeving van de aanvrager niet te ontmoedigen. Uitzondering hierop vormen de kosten verbonden aan de huisvesting (huur, servicekosten ten laste van de huurder,...) die de hoofdverblijfplaats van de aanvrager is, als ze ten laste worden genomen door een derde met wie hij niet samenwoont. Dergelijke tenlasteneming betreft immers veeleer een regelmatig inkomen in hoofde van de aanvrager, dan louter een voordeel in natura in de strikte zin van het woord.

C. Bestaansmiddelen waarmee geen rekening wordt gehouden De wet bepaalt uitdrukkelijk dat bij de berekening van de bestaansmiddelen geen rekening wordt gehouden met:

499


BEKNOPT-58.qxd

30/11/2006

14:54

Pagina 500

- de hulp verleend door de openbare centra voor maatschappelijk welzijn in het kader van de organieke wet van 8 juli 1976 betreffende de openbare centra voor maatschappelijk welzijn; - de gezinsbijslag ten voordele van de (minderjarige of meerderjarige) kinderen indien de betrokkene de hoedanigheid van bijslagtrekkende heeft krachtens de Belgische of buitenlandse sociale wetgeving, de kinderen opvoedt en hen volledig of gedeeltelijk ten laste heeft. Wanneer de jongere nog thuis woont en zijn moeder dus de gezinsbijslag ontvangt, mag daarmee geen rekening worden gehouden bij de berekening van de bestaansmiddelen van de jongere die het recht op maatschappelijke integratie aanvraagt, omdat hij de gezinsbijslag niet zelf ontvangt. Wanneer de meerderjarige jongere alleen woont en elders is gedomicilieerd dan bij zijn ouders, dan kan hij zelf de gezinsbijslag ontvangen die in zijn voordeel wordt uitgekeerd. Bijgevolg zal er rekening mee worden gehouden bij de berekening van zijn bestaansmiddelen; - het onderhoudsgeld of het voorschot op de termijn van het onderhoudsgeld indien ontvangen ten gunste van (minderjarige of meerderjarige) kinderen die ongehuwd zijn, die ten laste zijn van de betrokkene en voor zover de betrokkene ze opvoedt. Ingeval het kind tijdelijk geplaatst wordt, wordt de ouder die de gezinsbijslag ontvangt, beschouwd als zijnde degene die het kind opvoedt. De vrijstelling blijft gedurende deze periode behouden; - het gedeelte van het loon dat door de uitgever van de PWA-cheques ten laste wordt genomen en overeenstemt met 4,10 EUR per niet-ontwaarde PWA-cheque en dat aan de betrokkene wordt uitbetaald voor werkzaamheden, verricht in het kader van een PWA-arbeidsovereenkomst overeenkomstig de terzake geldende reglementering, evenals de eventuele eruit voortvloeiende vergoedingen; - de productiviteits- of aanmoedigingspremies voorzien en betaald door de verschillende bevoegde overheden in het kader van de individuele beroepsopleidingen in ondernemingen, tijdens een periode van maximum zes maanden; - de premies en toelagen van de Gewesten voor verhuizing, installatie en huur die aan de betrokkene worden toegekend; - het bedrag van de studietoelagen die de specifieke studiekosten dekken en die door de Gemeenschappen aan de betrokkene zijn toegekend te zijnen gunste of ten gunste van de kinderen die hij ten laste heeft. De Koning kan bij een besluit vastgesteld na overleg in de Ministerraad bepalen wat moet verstaan worden onder specifieke studiekosten. Het moet niet gaan om eigen kinderen, het volstaat dat het ten gunste is van kinderen die hij feitelijk economisch ten laste heeft: bijvoorbeeld een grootmoeder voor een kleinkind of een meerderjarige jongere voor zijn/haar minderjarige partner; - de toelagen, uitkeringen en bijslagen van de Gemeenschappen voor het onderbrengen van jongeren in een opvanggezin;

500

30/11/2006

14:54

Pagina 501

- de presentiegelden die de betrokkene ontvangt als lid van de provincieraad, de gemeenteraad of de raad voor maatschappelijk welzijn; - de niet-regelmatige giften afkomstig van om het even welke instelling of van personen die niet met de betrokkene samenwonen en jegens hen niet tot de onderhoudsplicht gehouden zijn; - de frontstrepen- en gevangenschapsrenten; - de renten verbonden aan een nationale orde op grond van een oorlogsfeit; - de tenlasteneming voorzien door de deelgebieden van de kosten voor de nietmedische hulp- en dienstverlening verleend door derden aan een persoon met een verminderd vermogen tot zelfzorg, alsook de door de niet-beroepsmatige zorgverlener ontvangen vergoeding van de zorgbehoevende in het kader van de verstrekte nietmedische hulp- en dienstverlening; - de vergoedingen die door de Duitse overheid bij wijze van schadeloosstelling worden betaald voor de gevangenhouding tijdens de Tweede Wereldoorlog.


BEKNOPT-58.qxd

- het terugbetaalbare belastingkrediet zoals bepaald bij artikel 134, §3, van het Wetboek van de Inkomstenbelastingen 1992. - de forfaitaire vergoeding, bedoeld bij artikel 6, §2, tweede lid, van het KB van 11 juli 2003 tot uitvoering van titel XII, hoofdstuk 6 ‘‘Voogdij over niet-begeleide minderjarige vreemdelingen’’ van de programmawet van 24 december 2002, voor zover de voogdij beperkt blijft tot het equivalent van twee voltijdse voogdijschappen per jaar. Verder wordt een aantal bestaansmiddelen gedeeltelijk vrijgesteld: - met het oog op de sociaal-professionele integratie van de leefloonbegunstigde of van de echtgenoot of levenspartner van de gerechtigde op een leefloon in categorie 3 (personen met gezinslast), worden diens netto-inkomsten uit een tewerkstelling of een beroepsopleiding gedurende een periode van 3 jaar slechts in aanmerking genomen onder aftrek van een bedrag van 200,19 EUR per maand, ingaande op de eerste dag waarop hij de vrijstelling geniet; - de netto-inkomsten uit een artistieke activiteit van de leefloonbegunstigde of van de echtgenoot of levenspartner van de gerechtigde op een leefloon in categorie 3 (personen met gezinslast) waarvan de prestaties onregelmatig zijn, worden gedurende een periode van 3 jaar slechts in aanmerking genomen onder aftrek van een bedrag van 2.402,32 EUR per jaar, ingaande op de eerste dag waarop de persoon een inkomen krijgt van zijn artistieke activiteit. Wordt als artistieke activiteit beschouwd: de creatie en vertolking van artistieke werken, inzonderheid op het vlak van de audiovisuele en beeldende kunsten, de muziek, de literatuur, het spektakelbedrijf, het decorontwerp en de choreografie; - voor personen, jonger dan 25, waarvoor leefloon gepaard gaat met een geïndividualiseerd project voor maatschappelijke integratie, wanneer om billijkheidsredenen het OCMW aanvaardt dat de betrokkene met het oog op een verhoging van zijn inschakelingskansen in het beroepsleven, een studie met voltijds leerplan aan501


BEKNOPT-58.qxd

30/11/2006

14:54

Pagina 502

vat, hervat of voortzet in een door de gemeenschappen erkende, georganiseerde of gesubsidieerde onderwijsinstelling, worden de netto-inkomsten verworven door tewerkstelling, in aanmerking genomen onder aftrek van een bedrag van 55,84 EUR per maand voor de jongeren die genieten van een studiebeurs, en van een bedrag van 200,19 EUR per maand voor de jongeren die hiervan niet genieten, teneinde het opdoen van beroepservaring te bevorderen en om hun zelfstandigheid te stimuleren. Deze aftrek geldt gedurende de periode dat een geïndividualiseerd project voor maatschappelijke integratie is afgesloten.

Afdeling 5. De voorwaarde van werkbereidheid Behalve het feit dat de aanvrager ontoereikende bestaansmiddelen moet hebben, moet hij ook aantonen dat hij bereid is te werken, behoudens redenen in verband met gezondheid of billijkheid. Deze voorwaarde geldt ook voor de echtgenoot of levenspartner van de gerechtigde op een leefloon in categorie 3 (personen met gezinslast) indien deze over eigen inkomsten beschikt die lager zijn dan het leefloonbedrag van categorie 1 (samenwonenden).

Afdeling 6. Rechten op andere uitkeringen De aanvrager moet zijn rechten laten gelden op uitkeringen waarvan hij kan genieten krachtens de Belgische of buitenlandse sociale wetgeving. Het recht op maatschappelijke integratie moet worden beschouwd als het allerlaatste sociale vangnet. Deze voorwaarde geldt ook voor de echtgenoot of levenspartner van de gerechtigde op een leefloon in categorie 3 (personen met gezinslast).

502

30/11/2006

14:55

Pagina 503

III. Vormen waarin het recht op maatschappelijke integratie kan verleend worden Het recht op maatschappelijke integratie kan bestaan uit een tewerkstelling en/of een leefloon, die al dan niet gepaard gaan met een geïndividualiseerd project voor maatschappelijke integratie. Op maat van de persoon worden deze drie instrumenten voor maatschappelijke integratie ingezet, al dan niet gecombineerd. Het geïndividualiseerde project voor maatschappelijke integratie is geen autonoom recht. Het is gekoppeld aan het leefloon. In sommige opzichten kan het zelfs een voorwaarde zijn voor het verwerven van het recht op het leefloon. In alle gevallen beschikt de persoon over een inkomen om van te leven: ofwel een inkomen uit arbeid ofwel een inkomen in de vorm van een uitkering ofwel een combinatie van beide. De vorm waarin het recht op maatschappelijke integratie wordt toegekend, is ook afhankelijk van de leeftijd van de aanvrager. Jongeren, dit wil zeggen rechthebbenden die jonger zijn dan 25, hebben bij voorrang recht op maatschappelijke integratie in de vorm van een tewerkstelling, aangepast aan hun persoonlijke situatie en mogelijkheden, en dit binnen de drie maanden na hun aanvraag. Slechts in uitzonderlijke gevallen hebben zij recht op maatschappelijke integratie in de vorm van een leefloon.

Afdeling 1. Een tewerkstelling

Titel III - VORMEN WAARIN HET RECHT OP MAATSCHAPPELIJKE INTEGRATIE KAN VERLEEND WORDEN

BEKNOPT-59.qxd

Iedere persoon die aan de algemene voorwaarden voldoet om in aanmerking te komen voor het recht op maatschappelijke integratie, kan dit recht worden toegekend in de vorm van een tewerkstelling. Voor jongeren – dit zijn dezen die geen 25 jaar oud zijn – is dit in beginsel zelfs de enige vorm waarin het recht op maatschappelijke integratie kan worden toegekend, behalve indien zij wegens gezondheids- of billijkheidsredenen niet kunnen werken. Het openbaar centrum voor maatschappelijk welzijn kan deze tewerkstellingsopdracht verwezenlijken aan de hand van alle mogelijke middelen. Uitgangspunt hierbij is dat het moet gaan om een volwaardige baan, dit wil zeggen dat er een arbeidsovereenkomst wordt gesloten waarop alle regels van het arbeidsrecht van toepassing zijn, inclusief de loonbeschermingsregels. Deze arbeidsovereenkomst kan gezocht en gevonden worden binnen het reguliere arbeidscircuit waarbij het OCMW als bemiddelaar optreedt. Het OCMW kan ook een beroep doen op specifieke tewerkstellingsmaatregelen die door de federale en/of gewestelijke overheden worden betoelaagd. 503

Hoofdstuk II - VORMEN WAARIN HET RECHT OP MAATSCHAPPELIJKE INTEGRATIE KAN VERLEEND WORDEN

BEKNOPT-59.qxd

30/11/2006

14:55

Pagina 504

Binnen de OCMW-context bestaan er twee soorten tewerkstellingsmaatregelen, bedoeld voor gerechtigden op maatschappelijke integratie of op financiële maatschappelijke hulp: enerzijds de vormen van tewerkstelling waarbij het OCMW zelf als werkgever optreedt of instaat voor de omkadering en eventuele opleiding van de werknemer (1), en anderzijds de tewerkstellingen in welbepaalde inschakelingsprojecten waarbij het OCMW financieel tussenkomt in de loonkost van de werkgever (Activa-plan, invoeginterim, doorstromingsprogramma’s en SINE-tewerkstelling). Voor gerechtigden op maatschappelijke integratie waarvoor een tewerkstelling niet of niet onmiddellijk een haalbare kaart is, kan een geïndividualiseerd project voor maatschappelijke integratie worden uitgewerkt dat op termijn leidt naar een arbeidsovereenkomst. Dit project, dat in wederzijds overleg tussen het OCMW en de gerechtigde op maatschappelijke integratie tot stand komt, beschrijft het tewerkstellingstraject van de gerechtigde in kwestie en de inspanningen waartoe beide partijen – het OCMW én de gerechtigde – zich verbinden om dit traject tot een goed einde te brengen. Voor jongeren moet, indien gekozen wordt voor een dergelijk geïndividualiseerd project voor maatschappelijke integratie – als alternatief voor een tewerkstelling in de vorm van een arbeidsovereenkomst – dergelijk project met de jongere onderhandeld zijn binnen de drie maanden na de indiening van zijn aanvraag.

Afdeling 2. Een geïndividualiseerd project voor maatschappelijke integratie Voor sommige gerechtigden op maatschappelijke integratie is de verwezenlijking van dit recht in de vorm van een tewerkstelling (nog) niet mogelijk of wenselijk. Dit is onder meer het geval wanneer de betrokkene niet over voldoende arbeidsattitudes beschikt of de betrokkene een jongere is die studies met volledig leerplan wenst verder te zetten, aan te vangen of te hernemen. Uitgaande van de verwachtingen, de vaardigheden, de bekwaamheden en de behoeften van de betrokkene en rekening houdend met de mogelijkheden van het centrum stippelt de maatschappelijk werker in samenspraak en in overleg met de betrokkene een project op maat uit. Een geïndividualiseerd project voor maatschappelijke integratie wordt formeel vastgelegd in de vorm van een overeenkomst tussen alle betrokken partijen. Dat zijn minstens het OCMW en de gerechtigde op maatschappelijke integratie. Dat kunnen ook derden zijn waarop een beroep wordt gedaan om bepaalde doelstellingen van het project te verwezenlijken (bijvoorbeeld een opleidingsinstelling, een centrum voor geestelijke gezondheidszorg). Naargelang het project gericht is op de inschakeling in het beroepsleven dan wel op de integratie in de maatschappij via vorming of studie, kunnen volgende projecten voor maatschappelijke integratie onderscheiden worden: - het geïndividualiseerde project voor maatschappelijke integratie dat binnen een bepaalde periode leidt tot een arbeidsovereenkomst (arbeidsproject); ________ (1) Het betreft hier de tewerkstellingen met toepassing van artikel 60, §7, en artikel 61 van de organieke wet van 8 juli 1976 betreffende de openbare centra voor maatschappelijk welzijn.

504

30/11/2006

14:55

Pagina 505

- het geïndividualiseerde project voor maatschappelijke integratie gericht op vorming (vormingsproject); - het geïndividualiseerde project voor maatschappelijke integratie inzake studies met voltijds leerplan (studieproject). Zowel het centrum als de gerechtigde op maatschappelijke integratie kunnen een geïndividualiseerd project voor maatschappelijke integratie aanvragen. Door deze vraag krijgt het project een verplicht karakter voor de andere partij. Het geïndividualiseerde project voor maatschappelijke integratie is steeds verplicht indien het een arbeidsproject of een studieproject betreft. Overeenkomstig de filosofie van de wet is een geïndividualiseerd project voor maatschappelijke integratie eveneens verplicht voor jongeren die niet onmiddellijk inzetbaar zijn op de arbeidsmarkt. Het opstellen van het project beoogt dan de professionele inschakelingskansen van de gerechtigde te verhogen aan de hand van bijvoorbeeld een beroepsopleiding, het voleindigen van een studie, een sociabiliseringsproces en dergelijke meer. Wat het meest geschikt is voor een welbepaalde persoon, hangt af van zijn specifieke persoonlijke situatie en zijn wensen en mogelijkheden tot sociale inschakeling. Indien het OCMW op grond van billijkheidsredenen aanvaardt dat de jongere met het oog op een verhoging van zijn inschakelingskansen in het beroepsleven, een studie met voltijds leerplan wil aanvatten, hervatten of voortzetten, wordt er verplicht een geïndividualiseerd project voor maatschappelijke integratie met betrekking tot de studies vastgelegd. Tijdens de uitvoering van het project kan de gerechtigde aanspraak maken op een leefloon.

Afdeling 3. Een leefloon Het leefloon is een geïndexeerd inkomen dat een persoon in staat moet stellen om een menswaardig bestaan te leiden.


BEKNOPT-59.qxd

De toekenning en het behoud van het leefloon kan gekoppeld worden aan een geïndividualiseerd project voor maatschappelijke integratie, op vraag van de betrokkene of van het OCMW. Naargelang van de behoeften van de betrokkene zal dit project betrekking hebben ofwel op de inschakeling in het beroepsleven, ofwel op de integratie in de maatschappij. Personen jonger dan 25 hebben slechts in vier specifieke situaties recht op een leefloon: - de jongere heeft recht op een leefloon vanaf de indiening van zijn aanvraag tot zijn effectieve tewerkstelling in de vorm van een arbeidsovereenkomst; - de jongere heeft recht op een leefloon wanneer hij zich verbonden heeft tot een geïndividualiseerd project voor maatschappelijke integratie en dat ook uitvoert; - de jongere heeft recht op een leefloon wanneer hij niet kan werken wegens gezondheids- of billijkheidsredenen; 505

Hoofdstuk II - VORMEN WAARIN HET RECHT OP MAATSCHAPPELIJKE INTEGRATIE KAN VERLEEND WORDEN

BEKNOPT-59.qxd

30/11/2006

14:55

Pagina 506

- de jongere heeft recht op een leefloon wanneer de inkomsten die hij uit arbeid verwerft, ontoereikend zijn om een menswaardig bestaan te kunnen leiden. Bij het bepalen van de hoogte van het leefloon wordt rekening gehouden met de gezinssamenstelling van de aanvrager. Op basis van een sociaal onderzoek bepaalt het openbaar centrum voor maatschappelijk welzijn tot welke categorie de aanvrager behoort. Uitgangspunt van dit sociale onderzoek is de feitelijke situatie, ook wanneer deze verschilt van de administratieve situatie van de betrokkene. De rechthebbenden zijn opgedeeld in drie categorieën:

A. Categorie 1: samenwonenden Dit zijn personen die onder hetzelfde dak wonen en hun huishoudelijke aangelegenheden hoofdzakelijk gemeenschappelijk regelen. Samenwonende partners kunnen, ieder voor zich, aanspraak maken op een geïndividualiseerd recht op maatschappelijke integratie ongeacht de vorm die zij voor hun relatie hebben gekozen: het huwelijk, het samenlevingscontract, het feitelijke gezin,...

B. Categorie 2: alleenstaanden C. Categorie 3: personen met gezinslast Dit zijn personen die uitsluitend samenwonen met een gezin te hunnen laste mits er minstens één ongehuwd minderjarig kind aanwezig is. Onder ‘‘gezin te laste’’ wordt verstaan: de echtgenoot, de levenspartner (dat is de persoon met wie de aanvrager een feitelijk gezin vormt), het ongehuwde minderjarige kind of meerdere kinderen onder wie minstens één ongehuwd minderjarig kind. Door de toekenning van het leefloonbedrag van de categorie 3 is meteen ook het recht van de echtgenoot of levenspartner van de aanvrager gedekt. Dat betekent dat de echtgenoot of levenspartner zelf geen leefloon meer kan aanvragen. Het leefloon wordt voor de helft uitbetaald aan de aanvrager en voor de andere helft aan diens echtgenoot of levenspartner waarmee hij samenwoont. Om redenen van billijkheid mag een andere verdeling toegepast worden. Het bedrag van het leefloon is afhankelijk van de categorie waartoe de rechthebbende behoort. De bedragen op 1 augustus 2005 zijn voor: Categorieën

Jaarbedrag

Maandbedrag

1 2 3

5.004,83 EUR 7.507,25 EUR 10.009,67 EUR

417,07 EUR 625,60 EUR 834,14 EUR

Indien iemand over een zeker inkomen beschikt dat lager is dan het bedrag van het leefloon, wordt hem het verschil uitgekeerd, zodat zijn inkomen het bedrag van het leefloon bereikt. 506

30/11/2006

14:56

Pagina 507

IV. Terugvorderingen Afdeling 1. Verhaal bij de betrokkene Het leefloon wordt verhaald op de betrokkene: a) wanneer de beslissing tot toekenning van het leefloon met terugwerkende kracht wordt herzien. In geval van een vergissing vanwege het OCMW kan het centrum ofwel het onverschuldigde terugvorderen, ofwel op eigen initiatief, of op aanvraag van de betrokkene geheel of gedeeltelijk afzien van de terugvordering. Onverschuldigde betalingen die gebeuren omwille van een frauduleus handelen van de begunstigde, brengen van rechtswege onmiddellijk interest op vanaf de betaling. b) wanneer de betrokkene de beschikking krijgt over inkomsten krachtens rechten die hij bezat tijdens de periode waarvoor hem een leefloon werd uitbetaald. In dit geval is de terugvordering beperkt tot beloop van het bedrag waarvoor die inkomsten bij de berekening van het leefloon in aanmerking hadden moeten worden genomen indien hij er te dien tijde reeds de beschikking over zou hebben gehad. Het centrum treedt van rechtswege en tot beloop van dat bedrag in de rechten die de begunstigde op de hierboven bedoelde inkomsten kan doen gelden. Het OCMW kan slechts afzien van deze terugvorderingen bij individuele beslissing en om redenen van billijkheid die in de beslissing vermeld worden. De betrokkene kan billijkheidsredenen aanvoeren ten einde de terugvordering te voorkomen. Indien de kosten of inspanningen niet opwegen tegen het verwachte resultaat, moet geen terugvordering ingesteld worden. Behalve in geval van arglist of bedrog wordt ambtshalve afgezien van de terugvordering van onverschuldigd betaalde prestaties bij het overlijden van degene aan wie ze betaald zijn, indien hem op dat ogenblik nog geen kennis was gegeven van de terugvordering.


BEKNOPT-60.qxd

Afdeling 2. Verhaal bij de onderhoudsplichtigen Onder bepaalde voorwaarden moet het leefloon door het OCMW krachtens een eigen recht worden verhaald op de volgende onderhoudsplichtigen: a) De ouders, de adoptanten en de verwekkers van kinderen wier afstamming langs vaderszijde niet vaststaat, van wie het kind een uitkering tot levensonderhoud, opvoeding en passende opleiding vordert overeenkomstig art. 336 B.W. De terugvordering is beperkt tot het leefloon, verstrekt aan hun descendenten, geadopteerden en/of de kinderen wier afstamming langs vaderszijde niet vaststaat, zolang zij de burgerlijke meerderjarigheid niet hebben bereikt of zolang zij na die leeftijd rechtgevend blijven op kinderbijslag. 507

Hoofdstuk IV - TERUGVORDERINGEN

BEKNOPT-60.qxd

30/11/2006

14:56

Pagina 508

b) De kinderen en de geadopteerden. De terugvordering is beperkt tot het leefloon verstrekt aan hun ascendenten en/of adoptanten, indien blijkt dat zonder enige aanvaardbare uitleg het patrimonium van de begunstigde gedurende de laatste 5 jaar voor de aanvang van de dienstverlening in belangrijke mate is verminderd. c) De echtgenoot en de ex-echtgenoot. Indien bij een uitvoerbaar geworden rechterlijke beslissing ten gunste van de aanvrager een onderhoudsgeld werd bepaald, is de terugvordering beperkt tot het bedrag van dat onderhoudsgeld. Het verhaal wordt ingesteld tot beloop van het bedrag waartoe de onderhoudsplichtigen gehouden zijn gedurende de tijd dat het leefloon is uitgekeerd, en voor zover er gedurende de periode dat het leefloon werd toegekend, een onderhoudsplicht bestond in hoofde van de onderhoudsplichtigen. In geval van verhaal tegen meerdere levende onderhoudsplichtigen in een gelijke graad, mag ten aanzien van ieder van hen en hun echtgenoot of echtgenote niet meer worden teruggevorderd dan de kosten van het leefloon vermenigvuldigd met de breuk waarbij de teller gelijk is aan 1 en de noemer gelijk is aan het aantal voornoemde onderhoudsplichtigen. Bij het bepalen van de tussenkomst van de onderhoudsplichtige volgt het OCMW een door de minister bevoegd voor Maatschappelijke Integratie vastgestelde schaal van tussenkomsten. Indien kan verwacht worden dat het toekennen van het leefloon niet langer zal duren dan 3 maanden, moet geen verhaal worden ingesteld. Indien de kosten of inspanningen niet opwegen tegen het verwachte resultaat, moet geen verhaal worden ingesteld. Voor de kosten van tewerkstelling door het OCMW mag geen verhaal worden ingesteld. Het OCMW kan slechts afzien van deze terugvorderingen bij individuele beslissing en om redenen van billijkheid die in de beslissing vermeld worden. De betrokkene kan billijkheidsredenen aanvoeren teneinde de terugvordering te voorkomen.

Afdeling 3. Verhaal bij de aansprakelijke derden Het OCMW verhaalt het leefloon krachtens een eigen recht op de persoon die verantwoordelijk is voor de verwonding of ziekte die aanleiding gegeven heeft tot de betaling van het leefloon. Deze terugvorderingen verjaren na verloop van 10 jaar. Wanneer de verwonding of ziekte het gevolg is van een misdrijf, kan de vordering tegelijk met de strafrechterlijke vordering en voor dezelfde rechter worden ingesteld. In dat geval verjaart de terugvordering na verloop van 5 jaar vanaf de dag volgend op de kennisname door de benadeelde van de identiteit van de dader of van de schade en uiterlijk door verloop van 20 jaar vanaf de dag volgend op die waarop het feit waardoor de schade is veroorzaakt, zich heeft voorgedaan. De verjaring kan gestuit worden door een aanmaning gedaan hetzij bij een ter post aangetekende brief, hetzij tegen ontvangstbewijs. 508

30/11/2006

14:56

Pagina 509

Het OCMW kan slechts afzien van deze terugvorderingen bij individuele beslissing en om redenen van billijkheid die in de beslissing vermeld worden. De betrokkene kan billijkheidsredenen aanvoeren teneinde de terugvordering te voorkomen. Indien de kosten of inspanningen niet opwegen tegen het verwachte resultaat, moet geen terugvordering ingesteld worden.


BEKNOPT-60.qxd

509

Hoofdstuk V - PROCEDURE EN BEROEP

BEKNOPT-61.qxd

30/11/2006

14:56

Pagina 2

V. Procedure en beroep Het recht op maatschappelijke integratie wordt door het OCMW ambtshalve of na aanvraag toegekend. Aanvragen worden schriftelijk of mondeling ingediend tijdens de permanentie van het OCMW. Het lokaal en de openingsuren ervan hangen uit tussen de officiële mededelingen van het gemeentebestuur. Het centrum zendt of overhandigt aan de aanvrager een ontvangstbewijs dat melding moet maken van de onderzoekstermijn van de aanvraag, van zijn recht om gehoord te worden en van het feit dat de persoon onmiddellijk aangifte moet doen van elk nieuw gegeven dat een weerslag kan hebben op zijn recht op maatschappelijke integratie. De beslissingen worden getroffen door de Raad voor Maatschappelijk Welzijn van het OCMW, op basis van een dossier dat door een beëdigd maatschappelijk assistent is opgemaakt. Die maatschappelijk assistent voert daartoe eerst een sociaal onderzoek en een onderzoek naar de bestaansmiddelen. Daarna volgt een administratieve beslissing die moet worden gemotiveerd. Alvorens een beslissing te nemen moet de betrokkene, als hij dat wenst, door de Raad voor Maatschappelijk Welzijn worden gehoord. Hij kan zich daarbij laten bijstaan of vertegenwoordigen. Het OCMW moet binnen 30 dagen na de ontvangst van de aanvraag een uitspraak doen. De beslissing wordt binnen acht dagen aangetekend naar de betrokkene verstuurd. Beslissingen in verband met een aanvraag gaan in op de dag dat de aanvraag werd ontvangen, en ambtshalve beslissingen kunnen met terugwerkende kracht ingaan. De betrokkene kan tegen de beslissing van het OCMW in beroep gaan bij de arbeidsrechtbank van zijn woonplaats. De termijn om een beroep in te stellen, bedraagt drie maanden na de kennisgeving van de beslissing.

510

30/11/2006

14:57

Pagina 511

VI. Staatstoelagen De federale staat kent de OCMW’s minimaal 50% toelage toe voor elk leefloon dat conform de wet van 26 mei 2002 wordt toegekend. De rest komt voor rekening van het OCMW en dus onrechtstreeks van de gemeente. OCMW’s die een groot aantal gerechtigden ten laste hebben, krijgen een hogere toelage. De toelage werd met deze maatregel opgetrokken tot 60% van het toegekende leefloon bij OCMW’s die in de loop van het voorlaatste jaar maandelijks gemiddeld minstens 500 gerechtigden hadden, en tot 65% wanneer er minstens l.000 begunstigden waren. Andere toelagen verhogen de tussenkomst tot: - 60, 70 of 75% wanneer het leefloon gepaard gaat met een geïndividualiseerd project voor maatschappelijke integratie voor personen jonger dan 25 jaar, wanneer om billijkheidsredenen het OCMW aanvaardt dat de betrokkene met het oog op een verhoging van zijn inschakelingskansen in het beroepsleven, een studie met voltijds leerplan aanvat, hervat of voortzet in een door de gemeenschappen erkende, georganiseerde of gesubsidieerde onderwijsinstelling; - 100% gedurende maximaal een jaar voor elk leefloon dat wordt toegekend aan een persoon die de hoedanigheid van dakloze verliest door een woonst te betrekken die hem als hoofdverblijfplaats dient, of een persoon die bestendig verbleef in eenopenlucht recreatief verblijf of een weekendverblijf omdat hij niet in staat was om over een andere woongelegenheid te beschikken en die dit verblijf effectief verlaat om een woonst te betrekken die hem als hoofdverblijfplaats dient; - 100% van de verhoging van het leefloon (de zogeheten installatiepremie), toegekend aan daklozen die hun hoedanigheid van dakloze verliezen omdat zij komen te beschikken over een woning die hun als hoofdverblijfplaats dient, of toegekend aan de gerechtigden op het leefloon die een recreatief openluchtverblijf of een kampeer-caravanterrein definitief verlaten;


BEKNOPT-62.qxd

- 100% als het leefloon wordt toegekend aan een gerechtigde die is ingeschreven in het vreemdelingenregister, en dat tot de dag van zijn inschrijving in het bevolkingsregister; - 70% gedurende maximaal zes maanden wanneer een betrokkene in het kader van een contract betreffende een geïndividualiseerd project voor maatschappelijke integratie onder bepaalde voorwaarden een opleiding volgt (minimum 10 uur per week) of werkervaring opdoet (minimum 10 uur per week en maximum 20 uur per week). Het OCMW treedt op als werkgever met toepassing van artikel 60, §7, van de organieke wet van 8 juli 1976 betreffende de openbare centra voor maatschappelijk welzijn: Voltijdse tewerkstelling: toelage gelijk aan het bedrag van het leefloon voor personen met gezinslast. 511

Hoofdstuk VI - STAATSTOELAGEN

BEKNOPT-62.qxd

30/11/2006

14:57

Pagina 512

Specifiek voor personen jonger dan 25 jaar: voormelde toelage wordt met 25% verhoogd tot maximaal de brutoloonkost van de tewerkgestelde persoon. Deeltijdse tewerkstelling: toelage van 500 EUR per kalendermaand, beperkt tot hetbrutoloon van de werknemer. Specifiek voor personen jonger dan 25 jaar: toelage van 625 EUR per kalendermaand, beperkt tot het brutoloon van de werknemer. Sociale economie-initiatief:onder bepaalde voorwaarden een toelage van 20.938,31 EUR op jaarbasis. Het OCMW sluit met toepassing van artikel 61 van de organieke wet van 8 juli 1976 betreffende de openbare centra voor maatschappelijk welzijn voor een rechthebbende een overeenkomst inzake tewerkstelling met een privéonderneming: - Het maandelijkse bedrag van de omkaderings- en opleidingspremie is gelijk aan het werkelijke bedrag van de kosten van omkadering en opleiding die voor de werknemer zijn gemaakt in een welbepaalde kalendermaand, met een maximum van 250 EUR indien de werknemer voltijds is tewerkgesteld. - Indien de werknemer niet voltijds is tewerkgesteld,wordt het maximumbedrag van de omkaderings- en opleidingspremie van 250 EUR teruggebracht tot een bedrag in verhouding tot de contractueel wekelijks voorziene arbeidsduur in de deeltijdse betrekking. - Deze toelage moet volledig besteed worden aan de omkadering of opleiding van de rechthebbende in de onderneming of binnen het centrum. - Het OCMW komt tussen in de kosten verbonden aan de inschakeling van de rechthebbende in het beroepsleven: - De toelage is gelijk aan het bedrag van de financiële tussenkomst. - Personeelskosten: Aan het OCMW wordt met ingang van 1 januari 2002 als tegemoetkoming in de personeelskosten een toelage verleend van 285 EUR per dossier op jaarbasis, onder bepaalde voorwaarden.

512

30/11/2006

14:57

Pagina 513

VII. Algemene inlichtingen A. Nuttige adressen Het OCMW van uw gemeente POD Maatschappelijke Integratie, Armoedebestrijding en Sociale Economie Anspachlaan 1 1000 Brussel www.mi-is.be Tel.: 02/509.84.43 E-mail: [email protected]

B. Reglementering 1. Wetten - organieke wet van 8 juli 1976 betreffende de openbare centra voor maatschappelijk welzijn; - wet van 26 mei 2002 betreffende het recht op maatschappelijke integratie.

2. Koninklijke besluiten - KB van 11 juli 2002 houdende het algemeen reglement betreffende het recht op maatschappelijke integratie; - KB van 11 juli 2002 tot vaststelling van de financiële tussenkomst vanwege het openbaar centrum voor maatschappelijk welzijn in de loonkost van een gerechtigde op maatschappelijke integratie die wordt aangeworven in het kader van het Activaplan;


BEKNOPT-63.qxd

- KB van 11 juli 2002 tot vaststelling van de financiële tussenkomst vanwege het openbaar centrum voor maatschappelijk welzijn in het kader van de invoeginterim (voor gerechtigden op maatschappelijke integratie); - KB van 11 juli 2002 tot vaststelling van de financiële tussenkomst vanwege het openbaar centrum voor maatschappelijk welzijn in de loonkost van een gerechtigde op maatschappelijke integratie die wordt tewerkgesteld in een doorstromingsprogramma; - KB van 11 juli 2002 tot vaststelling van de financiële tussenkomst vanwege het openbaar centrum voor maatschappelijk welzijn in de loonkost van een gerechtigde op maatschappelijke integratie die wordt tewerkgesteld in een sociale-inschakelingsinitiatief;

513

Hoofdstuk VII - BIBLIOGRAFIE

BEKNOPT-63.qxd

30/11/2006

14:57

Pagina 514

- KB van 11 juli 2002 tot vaststelling van de toekenningsvoorwaarden, het bedrag en de duur van de toelage, verstrekt aan de openbare centra voor maatschappelijk welzijn, voor een deeltijdse tewerkstelling met toepassing van artikel 60, §7, van de organieke wet van 8 juli 1976 betreffende de openbare centra voor maatschappelijk welzijn, van een gerechtigde op maatschappelijke integratie (toelage bij deeltijdse tewerkstelling); - KB van 4 september 2002 tot vaststelling van de toekenningsvoorwaarden van de toelage, verstrekt aan de openbare centra voor maatschappelijk welzijn, voor een tewerkstelling met toepassing van artikel 60, §7, van de organieke wet van 8 juli 1976 betreffende de openbare centra voor maatschappelijk welzijn, van een gerechtigde op maatschappelijke integratie die ter beschikking wordt gesteld van een privéonderneming (terbeschikkingstelling van een privéonderneming); - KB van 11 juli 2002 tot toekenning van een verhoogde staatstoelage aan de openbare centra voor maatschappelijk welzijn voor specifieke initiatieven, gericht op sociale inschakeling, binnen de sociale economie (voor de gerechtigden op maatschappelijke integratie); - KB van 11 juli 2002 tot vaststelling van de toelage, verstrekt aan de openbare centra voor maatschappelijk welzijn, voor de omkadering en opleiding van gerechtigden op maatschappelijke integratie die bij overeenkomst worden tewerkgesteld bij een privé-onderneming (omkaderings- en opleidingspremie); - KB van 23 december 2002 tot toekenning van een verhoogde staatstoelage aan de openbare centra voor maatschappelijk welzijn van sommige steden en gemeenten voor specifieke initiatieven gericht op sociale inschakeling. - KB van 23 september 2004 tot vaststelling van de financiële tussenkomst vanwege het openbaar centrum voor maatschappelijk welzijn voor de begeleiding en de toeleiding van een gerechtigde op maatschappelijke integratie of een financiële maatschappelijke hulp naar een tewerkstelling in een onderneming.

3. Ministeriële besluiten - MB van 12 december 2002 tot vaststelling van de schaal van tussenkomsten bedoeld in artikel 51 van het koninklijk besluit van 11 juli 2002 houdende het algemeen reglement betreffende het recht op maatschappelijke integratie. - MB van 10 oktober 2004 tot vaststelling van de lijst van de initiatieven voor sociale economie met het oog op de toekenning van een verhoogde staatstoelage aan de openbare centra voor maatschappelijk welzijn voor specifieke initiatieven, gericht op sociale inschakeling, binnen de sociale economie.

4. Omzendbrieven - algemene omzendbrief van 6 september 2002 betreffende de wet van 26 mei 2002 betreffende het recht op maatschappelijke integratie; 514

30/11/2006

14:57

Pagina 515

- omzendbrief van 21 oktober 2002 betreffende de tewerkstellingsopdracht van het openbaar centrum voor maatschappelijk welzijn in het kader van de wet van 26 mei 2002 betreffende het recht op maatschappelijke integratie. - omzendbrief van 14 december 2004 betreffende de wijzigingen met ingang van 1 januari 2005 inzake het recht op maatschappelijke integratie.

C. Publicaties - Website: www.mi-is.be - Het leefloon: mijn nieuwe ik (toelichting bij de wet van 26 mei 2002 betreffende het recht op maatschappelijke integratie en het KB van 11 juli 2002 houdende het algemeen reglement betreffende het recht op maatschappelijke integratie – gids voor het OCMW); - Het recht op maatschappelijke integratie: is dat iets voor mij? (gids voor het publiek).


BEKNOPT-63.qxd

515

Titel II. Het recht op maatschappelijke integratie

Recommend Documents