Tips voor filmvoorstellingen: milieu in de picture 1.Wat Filmvoorstelling over milieuthema voor een breed publiek én politici.
2. Recept De milieubeweging wil mondiale milieuproblemen, zoals klimaatverandering, luchtvervuiling, onduurzame landbouwpraktijken, enz… hoog op de politieke én maatschappelijke agenda zetten. Ook op lokaal niveau moet de milieubeweging deze thema’s aan politici en het ruime publiek durven aankaarten. Dit is geen gemakkelijke opdracht want doorgaans zijn deze milieuproblemen grensoverschrijdend, vergen ze een geïntegreerde beleidsaanpak en een gedragsverandering van mensen in hun dagelijks leven. De ideale activiteit om een groot publiek letterlijk en figuurlijk de ogen te openen voor mondiale milieuproblemen is de vertoning van ecologische films. Want één beeld zegt meer dan duizend woorden. En veel moeite moet je hiervoor niet doen want tegenwoordig heb je een ruim aanbod van milieudocumentaires in de cinemazalen, gespecialiseerde mediatheken en zelfs in de videotheek om de hoek. Bij de klimaatfilms scoorde recent ‘An inconvenient Truth’ hoge toppen in de zaal. En ook films over onze onduurzame landbouwproductie, zoals ‘We feed the world’ en ‘Our daily bread’, trekken veel cinemabezoekers aan en zullen binnenkort ook op video of dvd beschikbaar zijn. Er bestaan twee formules voor de organisatie van filmvoorstellingen. Zo kan je best samenwerken met een cinema wanneer de film pas in de zalen speelt en nog niet op video of dvd beschikbaar is. Ook in kleinere gemeenten zijn er soms filmzalen die occassioneel gebruikt worden door filmclubs. Of je kan de filmvoorstelling zelf in eigen beheer organiseren. Elke formule heeft zijn voor- en nadelen. De eerste formule is vooral handig omdat de cinema of filmclub alle logistieke en administratieve taken op zich kan nemen. En het biedt ook kansen voor sponsoring. Tweede formule is aan te raden als je aan de film ook een extra vormende of meer beleidsgerichte activiteit wil koppelen. Door de filmvoorstelling te combineren met een debat, ontbijt of een receptie met duurzame drankjes en hapjes maak je er een sensibiliserende én gezellige activiteit van. Maar je kan ook kiezen om de filmavond te kaderen in een meer beleidsgerichte actie, zoals het ondertekenen van een lokaal klimaatcharter door de milieuschepen of de start van een lokaal energie- of milieuproject.
Bewegingswerk – Infofiches – Activiteiten
1
3. Budget Aan het organiseren van een filmvoorstelling hangt een prijskaartje, zoals het huren van een zaal, projectiemateriaal of bijdragen voor de auteurs- en vertoningsrechten (zie 4. Valkuilen). Maar je kan wel verschillende inkomstenbronnen aanboren. Filmpremières of andere feestelijke filmvoorstellingen zijn voor cinemazalen, plaatselijke bedrijven en middenstanders interessant om te sponsoren (financieel of in natura). Meer info over sponsoring lees je op Bewegingswerk – Infofiches – Activiteiten: Tips voor lokale sponsoring: een win-win voor milieu, lokale verenigingen en bedrijven. Een deel van de organisatiekosten kan je ook recupereren met een kleine inkomprijs van 2 euro voor kinderen tot 12 jaar, 4 euro voor volwassen. Wanneer de film gekoppeld is aan een ontbijt of receptie vraag je enkele euro’s extra. Verschillende formules zijn mogelijk en zijn onderling af te spreken met de cinema of filmzaal. Een andere inkomstenbron zijn subsidies. Zo kunnen lokale sensibiliserende activiteiten (voorlichtings- en vormingsevenementen) rond de klimaatproblematiek rekenen op financiële steun (max. 500 euro) van de federale overheid - Dienst Klimaatverandering van de FOD Volksgezondheid, Veiligheid van de Voedselketen en Leefmilieu. Een filmvoorstelling over de klimaatproblematiek gekoppeld aan een debat of een andere vormingsactiviteit zou in principe in aanmerking kunnen komen voor betoelaging. Meer info: http://www.climatechange.be/climat_klimaat/nl/financieleSteun.html
Maar je kan natuurlijk ook aankloppen bij de gemeentelijke overheid en adviesraden voor medefinanciering of voor logistieke steun (zaal, filmprojectie, …). Voor innovatieve en inspirerende activiteiten samen met je gemeente kan je beroep doen op de financiële ondersteuning (max. 500 euro) van Tandem: www.tandemweb.be/index.php/33/
4. Valkuilen Bij de organisatie van filmvoorstellingen in het openbaar hou je rekening met enkele aandachspunten. Reservatie: Combineer je de film met een ontbijt dan werk je best met verplichte inschrijvingen. Op elke communicatie over de filmvoorstelling moet dan 1 inschrijvingsadres (e-mailadres) en deadline staan voor reservatie. Werk niet met overboekingen. Liever een paar plaatsen te weinig invullen, dan mensen de toegang moeten weigeren. Dien je subsidieaanvragen tijdig in bij de gemeente of andere instanties.
2
Tips voor filmvoorstellingen
Auteursrechten en vertoningsrechten: Wanneer je als particulier een film vertoont op een publieke plaats, moet je twee soorten rechten regelen en betalen: de auteursrechten en de vertoningsrechten. Werk je samen met een cinema of filmclub dan kunnen zij deze formaliteiten voor jou regelen. En er zijn ook firma’s die films en projectapparatuur verhuren voor groepsvertoningen die dit in jouw plaats doen. De inning van auteursrechten heeft betrekking op de muziekfragmenten in de film en gebeurt door SABAM. Bij elke filmvertoning in het openbaar moet je eerst de toelating vragen aan het plaatselijke SABAM-kantoor, dat bevoegd is voor de regio waar de vertoning doorgaat. Hiervoor gebruik je een standaard aanvraagformulier die je minstens 10 dagen voor de vertoning moet opsturen naar het lokale SABAM-kantoor. De bijdrage voor de auteursrechten wordt berekend op basis van objectieve criteria, zoals oppervlakte van de ruimte van de zaal, de toegangsprijzen en het aantal vertoningen. SABAM zal ook een lijst opvragen van de films die op de voorstellingen worden gedraaid. En dit om de bijdrage voor auteursrechten zo correct mogelijk te berekenen en verdelen onder de auteurs, componisten en uitgevers van de uitgevoerde of gebruikte muziekwerken. De website van SABAM is onoverzichtelijk en bevat veel zware documenten. Om je veel zoekwerk te besparen geven we je hieronder de rechtstreekse link naar de rubriek en documenten die je nodig hebt voor het regelen van de SABAM-rechten bij filmvoorstellingen: http://www.sabam.be/website/nl/010001001.htm of www.sabam.be (klik op “Gebruikers”/”Muziek”/”Gelegenheidsinningen”). Klik op “Procedure”, volg alle stappen en vul de nodige documenten in en stuur deze tijdig op naar het lokale SABAM-kantoor. Neem contact op met het lokale SABAM-kantoor bij problemen of voor meer informatie. Naast SABAM moet je ook de toestemming van de distributeur-producent bekomen om de video te vertonen in het openbaar (de vertoningsrechten) en een kleine bijdrage betalen. Verschillende formules zijn mogelijk. Zo kan je rechtstreeks contact opnemen met de filmproducentdistributeur. De contactgegevens vind je gemakkelijk terug op internet, op de video of dvd-doos van de film, … Daarnaast zijn er ook gespecialiseerde firma’s zoals A7A Group Video en Bevrijdingsfilms waarbij je films en apparatuur kan huren die ook de vertoningsrechten voor jou regelen (soms ook de SABAM-rechten). De tarieven hangen af van het aantal verwachte filmbezoekers.
5. Tips Cinema en filmclubs: Zij zorgen voor de logistiek en regelen de administratieve formuliteiten zodat alles volgens het boekje verloopt. Bevrijdingsfilms is een niet-commerciële verdeler van film- en videoprogramma's en heeft een breed gamma van films en documentaires over globale thema’s zoals milieu en noord-zuid, enz… Bij deze firma kan je ook terecht voor het regelen van de vertonings- én SABAM-rechten.
Bewegingswerk – Infofiches – Activiteiten
3
Landbouwfilms: In kader van landbouw 2015 – de gezamenlijke campagne met NoordZuidbeweging rond duurzame landbouw en voedselzekerheid – kan je een filmvoorstelling organiseren over landbouw in relatie tot Noord-Zuid of het Milieu. In het VODOactiehandboek ‘Samen de Boer op voor Duurzame Landbouw’ zijn enkele films opgenomen die je kan huren bij noord-zuidverenigingen (zie pag. 30): Afrika heeft talent en Het Zuiden wil groeien (Broederlijk Delen) of Koe nummer 80 heeft een probleem (Vredeseilanden). Deze filmvoorstellingen organiseer je bij voorkeur samen met de lokale of regionale afdeling van deze noord-zuidngo’s. Meer info over film en andere lokale acitiviteitmodellen rond duurzame landbouw lees je op Bewegingswerk – Infofiches – Activiteiten: Samen de boer op voor duurzame landbouw Klimaatfilms: De bekendste klimaatfilm op dit moment is ‘An inconvenient truth’ met Al Gore. Meer info hierover vind je op www.climatecrisis.net. Op internet circuleren verschillende kortfilms over klimaat die je kan downloaden: www.green.tv en www.new-energy.tv. Ideaal voor de inleiding of een illustratie bij energie- of klimaatdebatten. Meer info over het organiseren van debatten lees je op Bewegingswerk – Infofiches – Activiteiten: Vijf p’s voor een geslaagde debatavond: Een goed debat doet wonderen. Tandem nodigt lokale verenigingen uit om samen met het gemeentebestuur een klimaatavond te organiseren voor de inwoners van de gemeente. Bedoeling is om op die avond de film ‘An inconvenient truth’ te vertonen maar ook om de schepen te laten aankondigen hoe de gemeente zich zal inzetten voor het klimaat. Bijvoorbeeld door het ondertekenen van een lokaal Koyto-protocol. Op de filmavond kan er ook een uiteenzetting gegeven worden over hoe de mensen zelf kunnen bijdragen aan een kleinere CO2-uitstoot, of kunnen verenigingen hun plannen aankondigen, of kan een energiewijkmeester oproepen om deel te nemen aan klimaatwijken, of… iedere organisator kan de avond naar eigen smaak invullen. Inspiratiebron voor lokale milieuprojecten vind je in de Tandembrochure ‘CO2 Coole projecten’. Meer info: www.tandemweb.be Jong geleerd is oud gedaan: Film is een uitstekend medium om jonge mensen op een niet belerende manier te laten nadenken over milieuproblemen. Je kan een filmvoorstelling samen organiseren met de jeugdraad, jeugdverenigingen, JNM of scholen. Werk samen met andere lokale middenveldorganisaties (KAV, KWB, …) of vormingsorganisaties uit de regio (bijv. vormingsplus). Vaak is duurzame ontwikkeling of milieu een van hun jaarthema’s of een actiepunt uit hun werkingsprogramma. Doe deze verenigingen het voorstel om samen de filmvoorstelling te organiseren. Jouw vereniging kan dan voor interessante sprekers uit de milieusector zorgen of een extra milieutoets aan de activiteit geven.
4
Tips voor filmvoorstellingen
6. Overzicht van verenigingen Lokale milieu- en natuurorganisaties in je gemeente: www.bblv.be/page.php/11 of via de milieuraad in je gemeente Lokale noord-zuidorganisaties in je gemeente: www.11.be/ en dan de naam van de gemeente intikken bijv. www.11.be/antwerpen of via de derde wereldraad in je gemeente Lokale jeugdverenigingen in je gemeente: via de jeugdraad van je gemeente Socio-culturele verenigingen in je gemeente: via de cultuurraad van je gemeente Lokale filmclubs: www.cinebel.be/nl/filmclub/ Scholen in je gemeente: via de gemeentelijke website en per onderwijsniveau (basis, secundair, …) kan je op http://ond.vlaanderen.be/onderwijsaanbod/ zoeken naar scholen uit je regio. Vormingsorganisaties voor volwasseneducatie uit je regio: www.vormingsplus.be. En op www.prettiggeleerd.be kan je alle vormingsorganisaties uit je regio opzoeken. Lokale boerenorganisaties: o o o
VAC – nationaal en regionale secretariaten: www.vacvzw.be/ Wervel – provinciale basisgroepen: www.wervel.be/content/view/105/123/ Boerenbond - landelijke gilden: www.boerenbond.be/hosting/boerenbond/lg_site.nsf
o o
ABS: geen website Belbior – beroepsvereniging van biologische boeren: bioforum.combell.net/biotheekbe_www/bedrijven.aspx
o
KVLV – nationaal en provinciale secretariaten: www.kvlv.be/Default.aspx?tabid=201
o
ook via de milieu en/of landbouwraad van je gemeente
7. Meer info Bond Beter Leefmilieu: Nicolas De Baere (stafmedewerker lokale werking – bewegingsteam), Tel. 02 282 19 44, e-mail:
[email protected] Tandem: Tandemmedewerkers van BBL, VELT en NP: www.tandemweb.be/index.php/15/ Lokale SABAM-kantoren: www.sabam.be/website/nl/010001001005.htm of www.sabam.be (klik op “Gebruikers”/”Muziek”/”Gelegenheidsinningen”/”Lokale inningskantoren”)
Bewegingswerk – Infofiches – Activiteiten
5
Vertoningsrechten: o o
A7A Group Video, Brusselsesteenweg 23 - 1850 Grimbergen, tel./fax: 02 270 38 30, www.groupvideo.be/ Bevrijdingsfilms, Quinten Metsijsplein 4, 3000 Leuven, tel./fax: 016 23 29 35, www.bevrijdingsfilms.be
Samenvatting: Aantal medewerkers bij voorbereiding: 2 à 4 medewerkers afhankelijk van de schaal van je activiteit. Is de film gekoppeld aan een debat? Of combineer je dit met een ontbijt, een duurzame receptie? Enz … Aantal medewerkers op de dag zelf: 5 à 15 medewerkers afhankelijk van de schaal van je activiteit: bijv. opbouw zaal, voorbereiding en serveren van ontbijt, bemanning van de kassa en de infostand, afwas, projectie film, enz… Voorbereidingstijd: afhankelijk van de schaal van je activiteit: 2 à 4 maand. Wanneer je samenwerkt met andere organisaties trek je best meerdere maanden uit voor extra voorbereidende vergaderingen, enz… Verwachte financiële opbrengst: je vraagt inkomprijs. Je maakt gebruik van projectfondsen en vraagt de gemeente voor financiële en logistieke steun. En vergeet ook niet gericht op zoek te gaan naar enkele sponsors. Publieksbereik: 200 deelnemers. Samenwerking met andere verenigingen: ja, lokale milieu- en natuurverenigingen, lokale noord-zuidorganisaties, lokale jeugdverenigingen en andere socio-culturele organisaties, scholen, vormingsorganisaties uit de regio, gemeentelijke en gemeentelijke adviesraden, enz… Drempel: laag. Vernieuwend: Ja. Een leerrijke maar niet belerende activiteit. Enthousiasmerend voor vrijwilligers: Ja. Want voor of na de film is er kans voor nieuwe en plezante contacten in een leerrijk kader. Met weinig inspanning kan je een groot publiek bereiken. Educatieve score: hoog. Zeker als je de film koppelt aan debat of andere vormingsactiviteit. Doelgroep: gezinnen met kinderen, politici, … Locatie: binnen
6
Tips voor filmvoorstellingen