Thuisgeven in de toekomst Toekomstbestendig Bronckhorst
Samenscholing De realiteit dwingt tot keuzes
Duurzaam en betrokken Jacqueline Arends Beleidsmedewerker Strategie
Kenmerken Bronckhorst • • • • • • • •
37.800 inwoners 30.000 ha 43 kernen, dorpen, buurtschappen 5 sporthallen + 2 particulier 4 gymzalen + 2 particulier 1 binnenbad, 4 buitenbaden 11 buitensportaccommodaties 30 basisscholen
Ontwikkelingen Bronckhorst • Bevolkingsdaling, ontgroening en vergrijzing: – In 2030: 12% minder inwoners – In 2020 jaar: 30% minder kinderen (<14) – In 2025: 1 op de drie 65+
• Terugtredende overheid • Bezuinigingen: 10% / 6 miljoen
Visie gemeente Bronckhorst
Toekomstbestendig Bronckhorst • Bijeenkomsten inwoners • Bijeenkomsten organisaties • Digitale enquête (inwonerpanel) • -
Doel: Bewustwording Gezamenlijke verantwoordelijkheid Inbreng / meedenken
• • • • •
Doel: goed wonen, werken, recreëren. “Krimp” begeleiden: Inzetten op kwaliteit “Vraag” centraal Zorg voor kwetsbaren (“loslaten doelgroepen”) Meer ruimte voor eigen kracht en verantwoordelijkheid • Niet beheersen/controleren, maar mogelijk maken • Verbinden • Gebiedsgerichte benadering
Kernen
Voorbeeld onderwijs
• Gebiedsgerichte benadering: wat is in een gebied nodig (niet: wat is in een kern nodig). • Leidend is de vraag en kwaliteit (niet: “leefbaarheid”, emoties, historie) • Verscheidenheid accepteren: ruimte voor verschillen • Rol inwoners, organisaties: bewustwording
VOORBEELD ONDERWIJS Scholen School Steenderen Baak
School Olburgen
• Besturen maken “gebiedsgericht” plan • Kwaliteit van onderwijs is leidend • Eerste concrete stappen schoolbesturen: Bronckhorst West: 5 kernen, straks 1 basisschool
Voorbeeld accommodaties Zwembaden
Markt bepaalt hoeveelheid baden
Leerlingen 1 okt 2011
242
79
35
Sporthallen en gymzalen
Minder hallen + rol gebruikers
Leerlingen 1 okt 2015
197
46
26
Buitensport
Rol verenigingen
Leerlingen 1 okt 2017
170
35
30
Dorpscentra
Geen rol
Typerend werkwijze • • • • • •
Open houding Kwetsbaar opstellen Pragmatisch Flexibel Transparant Niet perfect
Consequenties visie / werkwijze • Alles staat ter discussie • Kritischer blik: voor wie, waarom, welke kwaliteit, duurzaam en efficiënt • Kritiek • Consequenties ambtelijke organisatie – Eigen werk ter discussie – Andere inzet – Onzekerheid toekomst
Thuisgeven in de toekomst
Mythes • Voorzieningen verdwijnen door de bevolkingsdaling • Voorzieningen bepalen de leefbaarheid • De bevolking daalt door het verdwijnen van voorzieningen • Het is belangrijk, dus de gemeente moet (mee) betalen
Samenscholing De realiteit dwingt tot keuzes Vervolg met…..
Marinus Kempe Directeur-bestuurder Woonstichting De Kernen Manifestatie wonen, welzijn en zorg 8 december 2011
Waarom niet (overal) bijbouwen? Nuancering: •
≠ bijbouwen !
•
Leefbaarheid
•
Wél investeren in bestaand bezit kleine kernen onderhoud, verduurzamen en waar nodig herstructurering
Meeste kernen in werkgebied nog bevolkingsgroei, enkele kernen lichte krimp
Bevolkingsprognose provincie Gelderland (per gemeente), 2010 Druten Maasdriel Neerijnen West Maas en Waal Wijchen Zaltbommel Totaal
•
2010 7.078 9.173 4.550 7.233 16.298 9.839 54.171
2040 8.207 9.617 4.963 7.196 17.875 11.180 59.038
Naast minder sterke groei ook vergrijzing
2040 tov 2010 1.129 444 413 -37 1.577 1.341 4.867
Waarom niet (overal) bijbouwen? Voorbeeld Maasbommel: • Kleine kern met plusminus 1300 inwoners • Woningbezit De Kernen: 104 woningen • Blik op funda: 33 woningen te koop • Leerling aantal basisschool (bron DUO): 2006: 122 leerlingen 2010: 109 leerlingen • (Veel) woningen toevoegen realistisch?
Waarom niet (overal) bijbouwen? •
Woning is product met lange levensduur: investering moet maximaal maatschappelijk rendement opleveren I=R
•
Trend individualisering: mantelzorg is niet vanzelfsprekend kernen met voorzieningen aantrekkelijk voor ouderen
Voorbeeld versterken kwaliteiten Batenburg Hoe dan wel leefbaarheid kleine kernen borgen? -
Inzet op unieke kwaliteiten kernen: labelen, versterken en profileren van deze kernen (voorbeeld Batenburg)
-
Maatwerk en samenwerking: geen grote uitbreidingslocaties (voorbeeld Dreumel)
-
Innovatie door flexibele woonvormen en gebruik moderne communicatie (voorbeeld BovenLeeuwen)
Voorbeeld samenwerking Dreumel
Voorbeeld prefab aanbouw Boven-Leeuwen
Thuisgeven in Gelderland Aanbevelingen •
Acceptatie nieuwe realiteit en denk out of the box
•
Leefbaarheids problematiek niet oplossen met groei, lever maatwerk
•
Zoek kwaliteiten in dorp en stimuleer deze
•
Samenwerken met partners noodzaak, mede door bezuinigingen bij alle partijen
•
Gebruik nieuwe communicatiemiddelen
Bedankt voor jullie input die we inbrengen bij de tafel van de toekomst! Na de lunch 1 2 3 4 5 6
12h45
interviews met;
Jos de Blok (directeur Buurtzorg Nederland) Hans Vos (gebiedsdirecteur ZZG zorggroep) Otwin van Dijk (wethouder Doetinchem) Peter Koburg (voormalig directeur De Woonmensen) Riet Hammen-Poldermans (projectleider VBOB) Jan Jacob van Dijk (gedeputeerde Gelderland)
