Thematisch werkatelier Dagbesteding bijeenkomst 2 Datum 8 april 2013 Gemeentehuis Oosterhout Deelnemers Naam Ad Huijsman Mark Nederhof Rob van Uden Teus Kortlever Corinne Adema Luus Hendriks Henri Peeters Aart de Peuter Leo Pierse Jan Willem van der Velden Adrie Beumken Kees van de Wouw Bert Noorloos Bram Koolstra Daisy van Gils Marijke Riksen Theo Frentrop Mark van Barschot Dianne Bekker Hans van den Berg Anne-Marie van Bergen Hilde van Xanten Margaux Vermeer
Opmerkingen Gemeente Werkendam Samenwerkende zorgboerderijen Zuid Amarant Gemeente Oosterhout Stichting de Vleet Projectleider Aalburg Prisma WMOraad Werkendam WMOraad Oosterhout WMOplatform Drimmelen Syndion GGZ Breburg Maaswaarden Gemeente Woudrichem Gemeente Oosterhout Programmamanager kleinschalig collectief vervoer Theater werkplaats Tiuri Branchevereniging kleinschalige zorg Wava Go! Wava Go! Movisie Movisie Gemeente Werkendam
Agenda 1 Terugblik op de resultaten van het vorige werkatelier en de uitkomsten van de enquête 2 Introductie van de verder uit te werken onderwerpen en toelichting van het proces (mindmap in groepjes) 3 Inventarisatie van de uitkomsten van de mindmap en de stille discussie 4 Aanvullen van mogelijk onderbelichte onderwerpen 5 Afsluiting
1. Terugblik op de resultaten van het vorige werkatelier en de uitkomsten van de enquête Iedereen wordt welkom geheten bij de tweede bijeenkomst van het werkatelier Dagbesteding. Het doel van de thematische werkateliers is het leveren van input voor de Dongemond gemeenten om een duurzaam en inhoudelijk beleid te formulieren dat financieel houdbaar is.
1
n.a.v. Verslag Bijeenkomst 1 pagina 3 toeleiding naar arbeid Als aanvulling op de definitie wordt gezegd dat bij de toeleiding naar arbeid er ook arbeidsvaardigheden worden aangeleerd. n.a.v. Verslag Bijeenkomst 1 pagina 3 functies van dagbesteding voor de cliënt Voor de zorgmijders is dagbesteding ook een laagdrempelige plek waar er vertrouwen kan worden opgebouwd. Wanneer een zorgmijder gebruik maakt van dagbesteding kan dit op basis van vertrouwen een manier zijn om ze wel tot individuele zorg toe te leiden. n.a.v. Uitkomsten van de enquêtevragen Het verslag is samen met enkele enquêtevragen verstuurd naar een brede doelgroep binnen de Dongemond-gemeenten. Een overzicht van de antwoorden is opgenomen als bijlage. Er zijn totaal 39 mensen die de enquête vragen hebben ingevuld, dit is een grotere groep dan aanwezig kan zijn bij de werkateliers. Dus ook buiten de direct betrokken groep doen mensen mee. Stelling 1: Iedereen doet mee; dagbesteding is niet vrijblijvend. Eens: 38,46% Enigszins eens: 38,46% Enigszins oneens: 12,82% Oneens: 10,26% Stelling 2: Dagbesteding sluit nauw aan op persoonlijke interesses en vaardigheden, niet op tekorten. Eens: 71,79% Enigszins eens: 25,64% Enigszins oneens: 2,56% Oneens: 0% Stelling 3: Dagbesteding; natuurlijk dicht bij huis. Eens: 53,85% Enigszins eens: 38,46% Enigszins oneens: 7,69% Oneens: 0% Stelling 4: Arbeidsmatige dagbesteding niet op een eiland, maar in bedrijven en instellingen. Eens: 38,46% Enigszins eens: 51,28% Enigszins oneens: 0% Oneens: 10,26% Stelling 5: Meer mix van “doelgroepen” is mogelijk, als je kijkt of de personen in één groep bij elkaar passen en als ze bij de bezigheden verschillende taken kunnen krijgen. Eens: 64,10% Enigszins eens: 28,21% Enigszins oneens: 5,13% Oneens: 2,56% Stelling 6: Ook bij niet-arbeidsmatige dagbesteding kunnen cliënten veel meer zelf de regie hebben bij de keus van de activiteiten. Eens: 74,36% Enigszins eens: 15,38%
2
Enigszins oneens: Oneens:
10,26% 0%
2 Introductie van de verder uit te werken onderwerpen en toelichting van het proces (mindmap in groepjes en een stille discussie) De opdracht zal worden uitgevoerd aan de hand van een mindmap. Een mindmap is een notatievorm die creatief denken ondersteunt. Het thema staat centraal op het vel. Door gebruik te maken van de ruimte op het vel, pijlen, verbindingslijnen, tekeningen enzovoorts kunnen trefwoorden over het thema zo worden neergezet dat ook structuren en onderlinge verhoudingen in één oogopslag zichtbaar zijn weergegeven. De bedoeling van deze opdracht is om een concrete voorstelling te maken hoe dit er in de toekomst uit gaat zien. Er zijn vier verschillende onderwerpen waar een mindmap over gemaakt gaat worden: - arbeidsmatige dagbesteding: de bemiddeling naar ‘banen’ bij het bedrijfsleven en non-profitorganisaties; - arbeidsmatige dagbesteding: het mixen van doelgroepen op basis van vakinteresse; - groepsgewijze niet-arbeidsmatige dagbesteding combineren op personen, integratie in “de wijk”, delen van accommodaties en vervoer; - niet-arbeidsmatige dagbesteding: individuele bemiddeling, eigen keus aan actviteiten uit beschikbaar aanbod.
De verschillende onderwerpen worden toegelicht aan de hand van enkele voorbeelden. Vervolgens verspreiden de deelnemers zich over de vier onderwerpen om een mindmap te maken. Hierbij zijn er vier deelvragen die aan de groepjes worden meegegeven: - Hoe zou de praktijk er over twee jaar uit moeten zien? Wat gebeurt er (anders)? - Welke partijen zijn daarbij betrokken? Denk aan: cliënt/bewoner- netwerk - aanbieder (generalist/specialist) – gemeente. - Hoe draagt die praktijk bij aan zelfredzaamheid en participatie van de cliënten/ bewoners en hun sociaalnetwerk? - Wat zijn de randvoorwaarden? Denk bijvoorbeeld aan: menskracht, organisatie, budget, regels, kwaliteit, privacy. De mindmaps worden door de groepjes gepresenteerd. Naar aanleiding van de presentatie ontstaat er een discussie en worden onderdelen toegelicht. 3 Inventarisatie van de uitkomsten van de mindmap en de stille discussie Arbeidsmatige dagbesteding: bemiddeling naar banen bij organisaties en bedrijfsleven Uitgangspunt: Door het benaderen van bedrijven te coördineren zullen meer cliënten een plek vinden bij het bedrijfsleven. De bemiddeling naar banen gaat makkelijker als iedereen op dezelfde manier communiceert met potentiële werkgevers. Kernpunten van de mindmap: - de werkgevers worden benaderd vanuit een gecoördineerde samenwerking; - door goed samen te werken zijn er ook onderdelen zoals vervoer te regelen; - de cliënten moeten een keuze hebben op basis van interesse in de baan en de bedrijven moeten ook een keuze hebben. Er moet een klik zijn tussen het bedrijf en de cliënt. - om te komen tot het plaatsen van zo veel mogelijk cliënten moet er geïnvesteerd worden in destigmatisering;
3
-
-
de bedrijven moeten cliënten een plek geven als onderdeel van hun maatschappelijk verantwoord ondernemen. Dit zou opgenomen kunnen worden in aanbestedingseisen van de gemeenten en zorgorganisaties; de gemeente heeft een voorbeeldfunctie als het gaat om het aannemen van cliënten; er moet geïnvesteerd worden in communicatie; bij bedrijven en bij de cliënten moeten de verwachtingen goed gemanaged worden; de randvoorwaarden zijn dat de regelgeving wordt aangepast en dat er ontschotting van de budgetten plaatsvindt; voor de cliënt wordt er een plek gezocht die past bij de interesses en structuur biedt; structuur is belangrijk, maar dit betekent niet dat er geen variatie in het werk mag zijn.
Arbeidsmatige dagbesteding, mixen van groepen op vak interesse Uitgangspunt:
Er wordt een “pleintje” opgericht (vergelijk het werkplein van de arbeidsvoorziening). Dit “pleintje” is een marktplaats waar vraag en aanbod bij elkaar gebracht worden. Dit is een samenwerking van alle aanbieders van dagbesteding met zowel een digitale als een fysieke plek. De voordelen van een fysieke plek is dat je elkaar leert kennen. Het kan georganiseerd worden in een buurthuis.
Kernpunten van de mindmap: - het aanbieden van een arbeidsmatige werkplek gebeurt op basis van de interesse van de cliënt . Zo worden er plekken gezocht in de verschillende sectoren; - door elkaar te ontmoeten op het pleintje leren kleine instellingen en ondernemingen elkaar beter kennen, hierdoor worden in overleg met elkaar mensen geplaatst; - randvoorwaarde is dat de gemeente handelt vanuit vertrouwen. Durft de wethouder het risico te lopen dat er iets fout gaat? - vanuit het pleintje zouden afspraken gemaakt kunnen worden over snuffelstages; - snuffelstages en goede gesprekken helpen om de ambities van mensen te achterhalen; - het hebben van hetzelfde vak of ambitie verbindt. Hierdoor zou de match tussen cliënten en werkplekken makkelijker kunnen worden; - de financiering voor het pleintje is vanuit de gemeente. Groepsgewijze niet-arbeidsmatige dagbesteding combineren op personen, integratie in “de wijk”, delen van accommodaties en vervoer Uitgangspunt:
Niet-arbeidsmatige dagbesteding wordt in principe lokaal aangeboden dat is mogelijk door het mixen van groepen. Professionals blijven nodig bij deze groepen. In samenwerking met vrijwilligers en mantelzorgers worden er recreatieve activiteiten aangeboden.
Kernpunten van de mindmap: - het mixen van groepen bij de niet-arbeidsmatige dagbesteding is lastiger dan bij arbeidsmatige dagbesteding, maar niet onmogelijk; - er kan op het gebied van vervoer samengewerkt worden met leerlingenvervoer; - er kunnen afspraken gemaakt worden dat er eigen vervoer georganiseerd wordt of het vervoer voor eigen rekening is; - Beschikbare accommodaties in de diverse kernen kunnen worden aangepast zodat er een groter lokaal aanbod kan zijn; - de niet-arbeidsmatige dagbesteding wordt vaak ook georganiseerd om mantelzorgers te ontlasten, dus in eerste instantie is het dan niet logisch om mantelzorgers te vragen om mee te doen. Maar op termijn kunnen mantelzorgers ook meewerken in
4
-
de dagbesteding. Hiervoor is wel training komen voor de mantelzorgers (en de vrijwilligers); de bureaucratie moet afnemen, minder dossierwerk levert ook een besparing op; mogelijke samenwerking met arbeidsmatige dagbesteding. Het creëren van arbeidsmatige dagbestedingsplekken bij niet-arbeidsmatige dagbestedingsgroepen.
Niet-arbeidsmatige dagbesteding: individuele bemiddeling, eigen keus aan actviteiten uit beschikbaar aanbod Uitgangspunt
Het vinden van een niet-arbeidsmatige plek voor een individu die aansluit bij de interessen en hobby’s. Hierbij kan een begeleider (b.v. op basis van een PGB) zoeken naar een plek waar de cliënt en de vrijetijdsorganisatie of ontmoetingsaanbod een klik hebben.
Kernpunten van de mindmap: - verschillende zorgaanbieders bemiddelen al naar individuele plekken voor nietarbeidsmatige dagbesteding; - HOOM en vrijwilligersorganisaties zouden ook betrokken kunnen worden in het vinden van plekken; - een randvoorwaarde is dat er goed gecommuniceerd wordt over stigma’s; - de plekken hoeven in dit geval geen bedrijfsleven te zijn, maar plekken waar anderen ook zijn voor hun hobby, bijvoorbeeld een biljartfan laten aansluiten bij biljartclub of voetbalfan aansluiten bij een supportersclub. Op deze clubs dan werken met een maatjessysteem om iemand beter aansluiting te laten krijgen. 4 Aanvullen van mogelijk onderbelichte onderwerpen Onderwerpen die niet vergeten moeten worden voor de uitgangspunten notitie: - de kansen en beperkingen door het vervoer aanpakken; - het belang van een mentaliteitsverandering van de cliënten, in de toekomst moeten cliënten zich niet meer kunnen beroepen op recht op zorg. Of op een gelijksoortig arrangement omdat de buurman dat ook heeft. 5 Afsluiting Het verslag zal met een opiniërende vraag verstuurd worden. Alle verslagen met alle enquêteuitslagen samen zullen de basis zijn voor de uitgangspunten notitie van de Dongemond gemeenten. Deze zal besproken worden op de afsluitende dagconferentie op 27 mei. Hiervoor worden nog informatie en uitnodigingen verstuurd.
5
