Thema Gezond Leven Vraaggestuurde programma's

Preventie en Zorg Wassenaarseweg 56 Postbus 2215 2301 CE Leiden

TNO-rapport

www.tno.nl

KvL/GB 2010.012

Thema Gezond Leven Vraaggestuurde programma's 2007-2010

Datum

Februari 2010

Redactie

Vincent Hildebrandt

Aantal pagina's Aantal bijlagen

59 (incl. bijlagen)

Alle rechten voorbehouden. Niets uit dit rapport mag worden vermenigvuldigd en/of openbaar gemaakt door middel van druk, fotokopie, microfilm of op welke andere wijze dan ook, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van TNO. Indien dit rapport in opdracht werd uitgebracht, wordt voor de rechten en verplichtingen van opdrachtgever en opdrachtnemer verwezen naar de Algemene Voorwaarden voor onderzoeksopdrachten aan TNO, dan wel de betreffende terzake tussen de partijen gesloten overeenkomst. Het ter inzage geven van het TNO-rapport aan direct belanghebbenden is toegestaan.

© 2010 TNO

T +31 71 518 18 18 F +31 71 518 19 01 [email protected]

TNO-rapport | KvL/GB 2010.012 | Februari 2010

2 / 59

Inhoudsopgave 1

Inleiding .......................................................................................................................... 3

2 2.1 2.2 2.3 2.4 2.5

Voortgangsrapportage 2009 VP Bewegen en Gezondheid ......................................... 4 Inleiding........................................................................................................................... 4 Uitvoering in 2009 ........................................................................................................... 6 Tussentijdse resultaten..................................................................................................... 7 MKB .............................................................................................................................. 15 Innovatie Programma’s.................................................................................................. 15


1

3 / 59

Inleiding PM Korte inleiding op het thema met de titels van de vraaggestuurde programma’s. PM Managementoordeel Directeur Kennis


2

4 / 59

Voortgangsrapportage 2009 VP Bewegen en Gezondheid Programma manager prof. dr. Marijke Hopman-Rock Versie 4 februari 2010 (redactie: Vincent Hildebrandt)

2.1

Inleiding

2.1.1

Algemene beschrijving essentie VP Bewegen en gezondheid Binnen het vraaggestuurde programma Bewegen en Gezondheid gaat het in essentie om ‘kennisontwikkeling ter onderbouwing van effectieve beweegstimulering in Nederland’. In het verlengde van het Nationaal Actieplan Sport en Bewegen (Nota Tijd voor Sport VWS) richt TNO zich op het ontwikkelen, tot toepassing brengen en monitoren van interventies op het gebied van leefstijl, bewegen en sport gericht op specifieke settings en doelgroepen. TNO richt zich hierbij op de volgende speerpunten: - bewegen en overgewicht bij kinderen en bepaalde achterstandsgroepen, - bewegingsprogramma’s voor werknemers ter preventie van arbeidgerelateerde aandoeningen en verhoging van de arbeidsproductiviteit, - preventie van zorgafhankelijkheid en bevordering van zelfredzaamheid bij ouderen door meer bewegen, letselpreventie en veiligheid. - de rol van de omgeving als determinant van beweeggedrag. Er zijn vier lijnen die aansluiten op hoofdlijnen van het VWS sporten beweegbeleid: • Monitoring, met nadruk op de diverse doelgroepen van beleid en op overgewicht, zorgbehoefte, sportblessures en preventie van (val)ongevallen; • Ontwikkeling (tevens probleem- en determinantenanalyse), evaluatie en implementatie van (kosten)effectieve interventies: met sterke nadruk op maatwerk voor relevante doelgroepen en settings, op het implementatieproces en op kosten-baten. • Rol van de omgeving (wijk, werkomgeving) • Beweging als determinant van arbeidsproductiviteit en -participatie

2.1.2

Managementoordeel 2009 Het programma Bewegen en Gezondheid kent binnen TNO een langere voorgeschiedenis. In de strategieperiode 2003-2006 zijn met kennisinvesteringsmiddelen de stevige fundamenten gelegd die hebben geleid tot een snelle groei van het aantal medewerkers werkzaam op dit thema. In 2005 is samen met het RIVM een onderbouwing gegeven van het Nationaal Actieplan Sport en Bewegen (NASB). Hieruit kwam naar voren dat meer aandacht nodig is voor de minst lichamelijk actieve groepen. Naar aanleiding van dat rapport is in 2006 mede ingezet op vergroting van de kennis over beweegstimulering binnen diverse inactieve groepen. In 2007, 2008 en 2009 is dit beleid voortgezet, wat geleid heeft tot Kennis Investerings Projecten op de gebieden Ouderen, chronisch zieken, jeugdigen, werknemers, sporters alsmede personen met overgewicht. Vanaf 2002 is tevens geïnvesteerd in het onderzoekscentrum Body@Work (samenwerking tussen VU medisch centrum en TNO) om langerlopende, grote (trialachtige) onderzoeken mogelijk te maken. In 2008 is in de Kennis Positie Audit (KPA) onder leiding van prof dr. Schnabel de Physical Activity and Health technologie opgeklommen van een technologiepositie van 5.3 in 2002 naar een 7 (‘strong’ ) nu (op schaal van 0 tot 9): ‘ Group operates internationally. Is not the leading group, but able to set new directions on its own’.


5 / 59

De stakeholders van het programma bevinden zich vooral in het publieke domein. Commerciële marktpartijen met belangen in kennisontwikkeling zijn schaars. Het ministerie van VWS heeft in deze haar verantwoordelijkheid genomen en het programma vanaf 2007 gecofinancierd met een zogenaamde programmasubsidie, om op die manier het gewenste evenwicht te bereiken tussen eigen TNOkennisinvesteringsmiddelen en extern verworven subsidie en opdrachten. Tevens wordt hiermee meer armslag verkregen om de eerdergenoemde doelen binnen het (relatief kleine) VP Bewegen en Gezondheid te realiseren. De klanten met de grootste omzet op het gebied van bewegen en gezondheid waren in 2009 opnieuw ministerie VWS, ZonMw en NISB. In 2009 is gestaag verder gewerkt aan het meerjarenprogramma en is de tweede tranche van het onderzoekscentrum Body@work ingegaan met een nieuwe reeks promovendi. 2009 was ook het jaar waarop intensief is nagedacht over het nieuwe kennisprogramma 2011-2014 (het STRONG-proces), in het kader waarvan ook veel overleg met stakeholders heeft plaatsgevonden. Dit heeft geresulteerd in een uitgewerkt thema ‘Gezond Leven’ met daarbinnen de propositie ‘ Levenslang Gezond’, waarin enerzijds wordt voortgeborduurd op de resultaten behaald binnen het huidige VP Bewegen en gezondheid, en anderzijds een krachtige verbreding en verdieping van dit onderwerp gaat plaatsvinden. In 2009 heeft eveneens de follow-up van de in 2008 gehouden kennisarena Bewegen en Eten verder gestalte gekregen en zijn de contacten en afspraken met de stakeholders voorgezet en verder geconcretiseerd in de proeftuinen ‘ Het Vitale Kind’ en ‘De Vitale Oudere’. In september zijn bij VWS de projecten van de programmasubsidie Bewegen en Gezondheid gepresenteerd en bediscussieerd. Ook internationaal wordt aan de weg getimmerd, waarbij TNO met name een voortrekkersrol vervult op het gebied van Ouderen en Bewegen. Een vervolgproject op EUNAAPA is gestart alsmede een internationaal project op het gebied van best practices voor lokale infrastructuur op het gebied van Bewegen (IMPALA). Beide projecten worden uitgevoerd in samenwerking met het NISB. Daarnaast is het PASEOproject geworven, waar TNO in Nederland de ‘national officer’ van is. Binnen dit project ligt het focus op het faciliteren en versterken van de mogelijkheden bewegen te stimuleren in de doelgroep van sedentaire ouderen. Op het gebied van Gezondheidsbevordering op de werkplek is deelgenomen aan het Europese ‘Move Europe’ project, gericht op het stimuleren van leefstijlactiviteiten in het MKB, met focus op bewegen en sport. Veel inspanning is besteed aan het tot stand brengen van een TNO-breed initiatief om in te spelen op het Olympisch Plan 2028. Aan de daarin gestelde doelstellingen kan TNO een wezenlijk bijdrage leveren door de kennis te ontwikkelen die noodzakelijk zal zijn om de geformuleerde doelen te verwezenlijken. Daartoe zijn de bestaande contacten met o.a. NOC*NSF, Innosport en het Mulier-instituut geïntensiveerd en is ook binnen TNO gekeken welke expertise hiervoor inzetbaar is. De afdeling Gezondheidsbevordering fungeert daarbij als de trekker. Ook wordt in toenemende mate gebruik gemaakt van subsidieregelingen om ook het bedrijfsleven en het MKB bij de kennisontwikkeling te betrekken. Voorbeelden hiervan zijn een project in de fitnessbranche m.b.t. retentiemanagement en een project in de transportsector t.a.v. het stimuleren van sport, bewegen en gezonde voeding. Wat dat laatste betreft: in steeds sterkere mate wordt sport en bewegen bewust als (belangrijk) onderdeel van een gezonde leefstijl benaderd, en in projecten wordt de samenhang met andere leefstijlfactoren en in het bijzonder gezonde voeding steeds nadrukkelijker geadresseerd. In het geval van overgewicht is dit uiteraard zelfs een eerste vereiste.


6 / 59

De contacten met NISB (als voornaamste implementatiepartij op dit gebied) zijn geïntensiveerd, zowel op bestuurlijk als op inhoudelijk terrein. Beide partijen weten elkaar steeds beter te vinden en de activiteiten op elkaar af te stemmen. Binnen de deelprojecten 2009 is ook dit verslagjaar veel nieuwe (praktijkrelevante) kennis ontwikkeld en verspreid, zijn opnieuw veel bruggen geslagen tussen kennis en praktijk en de daarbij betrokken partijen en kan met voldoening worden geconstateerd dat de voorziene deliverables in het overgrote deel van de gevallen zijn gehaald. 2.2

Uitvoering in 2009

2.2.1

Beschrijving uitvoering deelprojecten in relatie tot planning Gezien de grote hoeveelheid deelprojecten is het onvermijdelijk dat de voorziene planning niet altijd precies op schema heeft gelegen, maar in het overgrote deel van de gevallen zijn de deelprojecten volgens planning in 2009 afgerond en de beoogde deliverables opgeleverd.

2.2.2

Overleg in kennisarena In 2009 is verder gewerkt aan de follow-up van de in 2008 gehouden kennisarena Bewegen en Eten, zijn de contacten en afspraken met de stakeholders voorgezet en verder geconcretiseerd in de proeftuinen ‘ Het Vitale Kind’ en ‘De Vitale Oudere’ (zie de desbetreffende deelprojecten zoals beschreven in 2.3).

2.2.3

Participatie in (inter)nationale programma’s TNO participeert in diverse netwerken en onderzoeksprogramma’s. Een uitgebreide beschrijving daarvan is te vinden in de stukken van de kennispositieaudit 2008. De belangrijkste zijn: - European Network for Action on Ageing and Physical Activity (EUNAAPA) Marijke Hopman-Rock is founding chair. Tevens is er een project met dezelfde naam uitgevoerd in opdracht van DG Sanco. De uitvoering van dat project heeft geleid tot de honorering van twee opvolgende projecten door DG Sanco namelijk PASEO (implementatie van best evidence programma’s voor sedentaire ouderen) en IMPALA (best practices op gebied van infrastructuur voor bewegen op lokaal niveau). In beide laatste projecten is TNO associate partner en NISB collaborating partner. - MOVE EUROPE (beweegstimulering op de werkplek); TNO is uitvoerder van enkele werkpakketten, i.s.m. NISB - EU MUSC (project van DG Sanco op gebied van monitoring reumatische aandoeningen); TNO is associate partner - PROFANE netwerk (vallen) - HEPA-netwerk (internationaal netwerk op gebied van bewegen en gezondheid) - IPEN (internationaal netwerk op gebied van bewegen en omgeving)

2.2.4

Initiatieven publiek-private samenwerking met bedrijfsleven of kennisinstellingen De kennisontwikkeling heeft geleid tot productontwikkeling in de SBIR (Small Business Innovation Research) regeling. Verder is er samenwerking met veel kennisinstellingen (RIVM, universiteiten) en GBI’s, zoals NISB, Movisie (contact op gebied benadering gemeenten mbt WMO) en Vilans (zorginstellingen).


2.3

7 / 59

Tussentijdse resultaten Hieronder zullen per deelonderwerp de belangrijkste tussenresultaten worden aangegeven. Voor uitvoeriger informatie zij verwezen naar de betreffende Kipverslagen en natuurlijk de gerealiseerde publicaties.

2.3.1

Beschrijving resultaten per deelonderwerp Deelproject 1: Het vitale kind De jeugd vormt een speerpunt als het gaat om sport en beweegstimulering, gezien het feit dat heel veel jeugdigen de normen niet halen en een sterk sedentaire leefstijl vertonen. De behoefte aan kennis om effectieve interventiestrategieën te ontwikkelen en te implementeren is dan oo groot, en dit deelproject probeert de meest pregnante kennisleemtes in nauw overleg met het veld te adresseren. In 2009 is een belangrijke eerste stap gezet in de Proeftuin Vitale Kind. Samen met diverse relevante kennis- en veldpartijen (bijvoorbeeld: Consument en Veiligheid; Convenant overgewicht/ Convenant Gezond Gewicht; GGD Nederland; KNGF; de Ministeries van VWS en Jeugd en Gezin; Nederlandse Vereniging voor Diëtisten; NIGZ; NISB; NPI; Voedingscentrum; Mulier Instituut; ZonMw) streeft TNO naar een antwoord op de ondersteuningsbehoefte die lokale en regionale overheden hebben bij het opzetten en implementeren van een aanpak ter preventie van overgewicht bij kinderen. Daarnaast is in 2009 aandacht besteed aan de resultaten van het onderzoek Wijk en Jeugd (ook wel SPACE genoemd). Dit heeft veel (massamediale) aandacht opgeleverd. Ook is in 2009 de start gemaakt voor het vervolgproject (Wijk en Jeugd II), waarin duidelijk zal worden of en in welke mate veranderingen in de fysieke omgeving gevolgen hebben voor het beweeggedrag van kinderen in stadswijken. Gerealiseerde deliverables: • Een gezamenlijk gedragen projectplan Het Vitale Kind wat tot uitvoering kan worden gebracht als Nationaal Speerpunt. • Eindproduct SPACE-studie (Project Wijk en jeugd I) (Proefschrift • Veel (massa)mediale aandacht gegenereerd over (de rol van de fysieke omgeving bij) het beweeggedrag van kinderen. • Bijdragen aan o.a. het European Congress on Obesity, en het Consortium Integrale Aanpak Overgewicht., waarin gewerkt zal worden aan het komen tot een set aan maatregelen voor een effectieve lokale integrale aanpak gericht op de primaire preventie van overgewicht bij jeugd in Nederland. Deelproject 2: DOMINO Het Dynamic Obesity Model for INtervention Optimization (DOMINO) kan de impact voorspellen van veranderingen in de voedings- of bewegingspatronen op gezondheid en daarmee de effecten van voorgenomen interventies ter preventie of beheersing van overgewicht en is daarmee in potentie een interessant instrument voor beleidsmakers die inzicht willen hebben in het beoogde effect van bepaalde interventies. Er bestaat onvoldoende inzicht in de fysiologische, gedragsmatige en sociale mechanismen die leiden tot overgewicht. Inzicht in de mechanismen achter overgewicht leiden tot beter preventie en behandelmethoden, uiteindelijk resulterend in een daling van de prevalentie overgewicht en obesitas onder kinderen. Het project DOMINO hoeft tot doel een model te ontwikkelen om de verwachte effecten van interventies op overgewicht en obesitas vooraf in te schatten. DOMINO combineert relevante kennis


8 / 59

uit uiteenlopende disciplines zoals de voedingsleer, bewegingsleer, fysiologie, psychologie en de statistiek als een stelsel wiskundige vergelijkingen. In 2009 heeft een team van onderzoekers uit Zeist en Leiden het model van Hall in VENSIM en MADONNA geïmplementeerd. Het model van Hall (2006) bestaat uit 22 vergelijkingen die samen beschrijven hoe energie-inname (koolhydraten, eiwitten, vet) en energie-verbruik (metabool rustniveau, spieractiviteit) leiden tot veranderingen in de lichaamssamenstelling (%vet). Het model van Hall is gerepliceerd en gekalibreerd. De samenwerking met Un Leiden en met Kevin Hall heeft nader vorm gekregen. Met het RIVM is overlegd om eventuele overlap in kaart te brengen met het chronisch zieken model (die is er nauwelijks). Deliverable: • Intern gevalideerd DOMINO model Deelproject 3: Beweging in de zorg Ook ouderen vormen een speerpunt als het gaat om sport en beweegstimulering, gezien het feit dat veel mensen naarmate de leeftijd vordert vervallen in een sterk sedentaire leefstijl vertonen. De behoefte aan kennis om effectieve interventiestrategieën te ontwikkelen en te implementeren is ook in deze doelgroep groot, en dit deelproject probeert de meest pregnante kennisleemtes in nauw overleg met het veld te adresseren. Proeftuin Vitale Oudere: In een plenaire bijeenkomst is met alle beoogde samenwerkingspartners overeenstemming bereikt over doelen en werkpakketten (Movisie, Vilans, NISB en NPI/NVFG). De financieringsmogelijkheden zijn verkend en er zijn criteria opgesteld voor de keuze van een proeftuingemeente. Door diverse knelpunten is de voortgang wel vertraagd door de beperkte tijd die de samenwerkingspartners beschikbaar hadden. Via mobilisering extra capaciteit bij TNO is getracht dit te compenseren. Verder is er een inventarisatie verricht naar bestaande vroegsignaleringsinstrumenten op terrein van fysiek functioneren en naar inactiviteit van ouderen (diverse documenten). Twee concrete acties zijn hieruit voortgekomen: (1) Vertalen, aanpassen en testen van de DEMMI, een uit Australië afkomstige mobiliteitstest voor oudere patiënten (2) start ontwikkeling vroegsignaleringsinstrument dat gebruikt kan worden door vrijwilligers bij huisbezoek aan ouderen. Tenslotte zijn twee (inmiddels) gehonoreerde subsidieaanvragen voorbereid en ingediend: ZonMw: Implementation analysis functional tasks exercise (FUNTEX) program for older adults. NPO: PROFYD (Optimale PeRiOperatieve FYsiotherapie en Diëtiek voor fragiele ouderen in de regio Eindhoven); startbijeenkomst georganiseer met professionals uit diverse werksettingen over verdere invulling van project. Deliverables • Verdere uitbouw nationale netwerk op terrein van Ouderen en Bewegen en Ouderen • Verkenning Vroegsignaleringsinstrument inactiviteit, functionele beperkingen en valrisico bij thuiswonende ouderen • Pilotstudie Leefstijldeterminanten van zelfredzaamheid en zorgindicatoren (NLCS): koppeling NLCS aan Microdatabestand CBS over Indicatiestellingen (CAK: Zorg met en zonder verblijf): • Proeftuin in een Nederlandse gemeente samen met praktijkorganisaties • Projectvoorstel Implementatie Funtex • Projectvoorstel PROFYD • Wetenschappelijk artikel vroegsignaleringsinstrument (DEMMI) en artikelen voor vaktijdschrift(en)


•

9 / 59

Instandhouden Website EUNAAPA

Deelproject 4: De vitale werknemer De werkplek is een aantrekkelijk setting om het overgrote deel van de volwassen bevolking te bereiken in een 'gecontroleerde' omgeving. de grootste 'hobbel' om voor de promotie van sport en bewegen bij werknemers is het bedrijf, die deze promotie zal moeten faciliteren. Een belangrijke lijn binnen dit deelproject is dan ook kennis te ontwikkelen over het rendement van het stimuleren van sport en bewegen voor het bedrijf, met als extra focus de bijdrage die sport en bewegen kan leveren aan een voldoende vitaliteit cq inzetbaarheid van de Nederlandse werkende bevolking. Ook de rol die sport en bewegen kan spelen bij het optimaliseren van de werkprestatie is een belangrijk aandachtspunt. Een tweede lijn is het ondersteunen van NISB met betrekking tot kennis die de praktijk nodig heeft om (kosten-)effectieve interventies in de praktijk te kunnen wegzetten. De samenwerking tussen TNO en NISB is de laatste jaren steeds hechter geworden en heeft inmiddels geresulteerd in het voornemen in 2011 een gezamenlijk meerjarenprogramma te ontwikkelen waarin kennisontwikkeling en praktijkbehoeften optimaal op elkaar afgestemd worden. Een derde lijn betreft het monitoren van de groep werkende volwassenen inzake het voldoen aan de normen en het monitoren van bedrijven inzake activiteiten gericht op het stimuleren van sport en bewegen. De marktverkenning heeft kennis opgeleverd over het belang en de context die bedrijven zien aangaande de vitaliteit van oudere werknemers. Ook is een eerste inzicht verkregen in bestaande interventies speciaal gericht op deze groep. Deze kennis is o.m. van belang voor organisaties als NISB, in de verwachting dat bedrijven de komende jaren steeds meer kennis op dit terrein zullen vragen. Als bedrijven het belang van sport en bewegen op juiste waarde kunnen schatten, heeft dit een grote impact omdat darmee een zeer krachtige actor (de werkgever) inzetbaar is om sport en bewegen te promoten bij volwassnen Nederlanders. Daarnaast is bestaande kennis die nodig is om te komen tot (kosten-)effectieve sporten bewegingsstimulering bij volwassenen verder uitgebreid (sedentaire leefstijl, bewegingsstimulering ter preventie psychische klachten, samengaan van fysieke inspanning met cognitieve werktaken, determinanten van bewegingsarmoede binnen bedrijf, rol omgeving, betekenis laag- en matig intensieve bewegingsvormen, effectiviteit bedrijfsfitness). Deliverables Artikel marktverkenning betekenis sport en bewegen in kader vergrijzing/oudere werknemer (i.s.m. NISB) Realisatie samenwerkingsverband met NISB op thema oudere werknemer Rapport/artikel literatuurstudie interventieprogramma’s speciaal gericht op oudere werknemers Factsheet bewegen&overgewicht werknemers Brochure Gezond gewicht voor bedrijven (over hoe je een gezond gewicht beleid opzet in het bedrijf) i.s.m. NISB en Voedingscentrum Voorbereiding promotieproject i.s.m. Vumc (zie deelproject Body@work) over de ontwikkeling van een vragenlijst om werkprestatie te meten, zodat de impact van sprot en bewegen daarop kan worden gemeten. Artikel over (afgerond) project Move Europe: sporten bewegingsstimulering in het MKB Artikel/verslag pilot preventie psychische klachten bij werknemers door stimulering van sport en bewegen


10 / 59

Incorporatie van TNO-kosten-baten-tool voor bedrijven in website BRAVO-kompas NISB Omgevingsscan voor bedrijven (over sporten beweegvriendelijkheid omgeving bedrijf) i.s.m. NISB Gehonoreerde subsidieaanvraag bij ZONMW inzake implementatie NISB-BRAVOaanpak in verschillende werksettings en subsidieaanvraag binnen het EU-Craft programma voor een innovatief onderzoek naar dynamische werkplekken (stimulering van sport en bewegen tijdens sedentair werk Deelproject 5: Bewegen en omgeving Het beweegvriendelijker maken van de omgeving waarin doelgroepen vaak verkeren, is een aantrekkelijke manier om sport/ en beweeggedrag te beïnvloeden en wordt door velen als veel effectiever ingeschat dan het focussen op een) moeizaam en langdurend traject van gedragsverandering. In dit deelproject zijn een aantal activiteiten opgenomen die kennis en concrete tools opleveren waarmee het veld in staat wordt gesteld ook ten aanzien van de omgeving beleid en concrete interventies te ontwikkelen. Met de beweegmodule binnen Urban Strategy kan een gezondheidsthema als ‘de beweegvriendelijkheid van wijken’ en in de toekomst bijv. ook de lokatie van zorginstellingen in relatie tot ouderen in Urban Strategy geïntegreerd worden en kunnen gemeenten concreet bediend worden bij beleidsvraagstukken. Bovendien kan (geografische) informatie van de openbare ruimte (voorzieningen, groen, speel/sporttoestellen etc), dat nu veelal verspreidt ligt binnen de verschillende afdelingen binnen de gemeenten, gecentraliseerd en overzichtelijk worden aangeboden. De omgevingsscan biedt bedrijven een tool om te beoordelen hoe sporten beweegvriendelijk hun bedrijfsomgeving is, met aanknopingspunten voor concrete verbeteringen. Het beschikbaar krijgen van objectieve meetmethoden om het beweeggedrag van personen te kunnen monitoren is van belang om beter zicht te krijgen op het beweeggedrag van doelgroepen in relatie tot hun omgeving en daarop beleid te kunnen maken. Dit jaar is daarin belangrijke voortgang gemaakt. Demonstrator Beweeg module in Urban Strategy Urban Strategy is (integraal) beleidsondersteunend instrument en geeft een virtueel (3D) overzicht van de bebouwde omgeving. Hierin kan bijvoorbeeld een gemeente interactief veranderingen aanbrengen: een woonwijk erbij, een weg afsluiten, sportvoorzieningen verplaatsen, speelplekken neerzetten, et cetera. Met behulp van hypermoderne rekenmodellen berekent het instrument vervolgens welke gevolgen deze veranderingen hebben voor de kwaliteit van de leefomgeving. Als laatste stap heeft TNO ook het aspecten van bewegen van kinderen opgenomen in het instrument. Om de behoefte aan deze beweegmodule te toetsen is een beperkte set indicatoren uitgewerkt, ingevoerd in Urban Strategy en geoperationaliseerd: - Waar wonen kinderen en wat is hun actieradius? - Waar zijn speeltuinen (bestemmingen)? - Hoe goed dekken de speeltuinen de kaart? - Waar wonen kinderen met (on)voldoende toegang tot speelvoorzieningen? Zo kunnen belanghebbenden (gemeenten, corporaties en projectontwikkelaars) ook met de kindvriendelijke inrichting van de wijk rekening mee houden in de stedenbouwkundige inrichting van wijken. Vervolgens is er aan de hand van deze demonstrator een beknopte behoeftepeiling uitgevoerd onder een aantal stakeholders (o.a. wooncorporaties, gemeentelijke diensten en projectontwikkelaars).


11 / 59

Omgevingscan bedrijven Er is een prototype omgevingscan voor bedrijven in samenwerking met het NISB ontwikkeld, met dit instrument kunnen bedrijven de mogelijkheden voor aanpassingen inde fysieke en sociale omgeving ten aanzien van het stimuleren van bewegen en gezonde voeding inventariseren. Werkzaamheden bestonden uit het literatuuronderzoek naar relevante omgevingsdeterminanten voor bewegen en gezonde voeding, de ontwikkelde prototypescan is gebaseerd op al beschikbare scans uit de VS. Dit prototype is vervolgens verbeterd (o.a. aangepaste routing) gedigitaliseerd en in een tweetal bedrijven getoetst op de bruikbaarheid. Patroonherkenning en GPS in het objectief meten van bewegen De mogelijkheden van patroonherkenningmethoden op beweegmeterdata (Actigraphs) in combinatie met GPS zijn onderzocht in drie pilots waarbij beweegdata is verzameld bij; 1. Werknemers, 2. Basisschool kinderen en 3. Studenten waarbij tevens de zuurstofopname is gemeten. Deze pilots dienden ertoe om de statistische modellen ter classificatie van essentiële typen beweegactiviteiten (zitten, lopen, fietsen, traplopen) en het schatten van het energieverbruik te verbeteren. Met deze modellen werd gemiddeld ruim 60% van de activiteiten correct geclassificeerd. Deze activiteiten hebben geresulteerd in 1 ingediend artikel bij een peer reviewed tijdschrift. Deliverables • Overzicht in de behoeften (wensen/eisen) van de relevante marktpartijen ten aanzien van de fysieke leefomgeving • Een demonstrator van een beweegmodule in ‘Urban Strategy’ (integrale beleidstool voor en naar gemeenten) • Een omgevingscan ter inventarisatie mogelijkheden in fysieke en sociale omgeving van kantoorgebouwen/bedrijventerreinen en/of wijken Deelproject 6: Innovatieve beweegstimulering Om doelgroepen aan het sporten en bewegen te krijgen, zijn nieuwe, aansprekende vormen en producten van groot belang. Dit deelproject is daar speciaal op gericht en zorgt voor een constante stroom van innovatieve concepten en producten die doelgroep kunnen verleiden meer te gaan bewegen. De hoofddoelstelling van dit deelproject is het ontwikkelen van (kennis over) innovatieve vormen van beweegstimulering, m.n. bij moeilijk bereikbare inactieve (sub)groepen. Om dit te bewerkstelligen is het lectoraat Innovatie Beweegstimulering in het leven geroepen. Op 27 mei 2009 hield Tinus Jongert zijn intreerede aan de Haagse Hogeschool. Met dit lectoraat is een start gemaakt voor een optimale samenwerking tussen TNO, opleiding Bewegingstechnologie en de Academie voor Sportstudies. Dit heeft dit jaar al geleid tot diverse demonstrators, waaronder de Hangplek van de Toekomst. Deze demonstrator bestaat uit blokken waar jongeren van 12 tot en met 18 jaar op kunnen zitten. De vloer bestaat uit tegels die in verschillende patronen oplichten. Dit heeft als doel om jongeren te motiveren om actief om de blokken heen te lopen. Deze demonstrator dingt mee naar de Richard Krajicek Foundation Award 2009 (Nuland van, 2009) Verder is in samenwerking met NISB, Innosport, fieldlab breedtesportstimulering Eindhoven en TU Delft een fietsproduct ontwikkeld dat door het gebruik van een specifieke aandrijving (vergelijkbaar met een cross trainer) effectiever en frequenter wordt gebruikt dan eerder ontwikkelde producten. Dit product heet de Banjy. Doelgroep zijn kinderen rond de 12 jaar. Het bedrijf dat betrokken is bij dit project is Creazi. Dit bedrijf richt zich op producten rondom bewegen en heeft een deel van de kosten van dit project voor haar rekening genomen (Hartman et al., 2009)


12 / 59

Tenslotte heeft TNO samen met NISB en Universiteit Maastricht een aanvraag ingediend in het preventieprogramma van ZonMw. Het gaat om de evaluatie van Alle Leerlingen Actief (een interventie bestaande uit motiverende gespreksvoering voor inactieve leerlingen gecombineerd met een omgevingsinterventie voor alle leerlingen). De aanvraag is gehonoreerd en het project is in de laatste maanden van 2009 gestart. Deliverables • 1e jaar lectoraat "innovatieve beweegstimulering" • demonstrators voor een innovatieve vorm van bewegen • Banjy voor kinderen rond de 12 jaar • Gehonoreerd ZON/MW project evaluatie Alle leerlingen actief. Deelproject 7: Monitoring Dit deelproject voorziet beleidsmakers op alle niveaus van trendgegevens over sporten en bewegen in Nederland, op nationaal en lagere niveaus, en waar gewenst uitgesplitst naar de diverse beleidsmatig relevante doelgroepen. Inmiddels is een behoorlijke tijdreeks gerealiseerd, waardoor trends over de tijd zichtbaar gemaakt kunnen worden. De gegevens worden door veel beleidsmakers en GBI's (VWS, provincies, gemeenten, NISB, GGD'en) opgevraagd en benut. Op het deelterrein van sportblessures voorziet BIS de georganiseerde sport van gegevens over prevalentie, incidentie en determinanten van blessures, die eveneens van groot belang zijn voor een adequaat blessurepreventiebeleid, en de toekomst ook blessuretherapiebeleid. OBiN (monitor Bewegen en gezondheid): in het derde kwartaal van 2009 zijn de trendcijfers over de periode 2000-2008 beschreven in een factsheet, en op 5 november 2009 openbaar gemaakt door de staatssecretaris van VWS mw. Bussemakers tijdens het jubileumcongres van NISB. Tevens is een eerste analyse gemaakt van de consequenties van de methodemix die sinds 2006 gehanteerd wordt in OBiN. Adviezen hieruit worden geïmplementeerd in een vervolgproject, ten einde hiervan verslag te doen in het nieuwe trendrapport 2008-2009. BIS (Blessure-Informatie-Systeem): in juni 2009 is het nieuwe systeem opgeleverd voor het betaald voetbal. Veertien van de achttien eredivisieclubs registreren met dit nieuwe systeem. Tevens is het systeem operationeel voor hockey en korfbal, en de UU gaat het systeem inzetten bij de registratie van overbelasting van toppaarden. Dit project zal worden uitgezet via Innosport. Deliverables • Factsheet Bewegen in Nederland 20000-2008 • Rapport gevolgen wijziging methodiek OBIN voor trendrapportages • Concept inhoudsopgave trendrapport Bewegen en Gezondheid 2008-2009 en benadering/toezeggingen beoogde auteurs • Nieuw BIS-systeem dat voldoet aan de eisen van de gebruiker Deelproject 8: Preventie overgewicht Dit deelproject is binnen het huidige VP nieuw en relatief klein, met het doel een start te maken met het bundelen van reeds aanwezige kennis binnen TNO en het ontwikkeling van nieuwe kennis op het gebied van overgewicht in nauwe aansluiting op de ontwikkelde kennis inzake bewegen. Hierdoor zal TNO in de toekomst in staat zijn om relevante (beleids)vragen van stakeholders op het gebied van de preventie van overgewicht te beantwoorden. Met de ontwikkeling van één of meerdere strategieën om weight management bij volwassenen te bevorderen draagt TNO bovendien bij aan de


13 / 59

oplossing van actuele maatschappelijke en economische vraagstukken als gevolg van overgewicht. In 2009 is vooral ingezet op de ontwikkeling en verspreiding van kennis. Het ging daarbij m.n. om kennisontwikkeling over de rol van het gebruik van de weegschaal bij het behouden van een gezond gewicht. Het gebruik van de weegschaal betreft immers een zeer goedkope, toegankelijke en eenvoudige strategie, waarvan in de wetenschappelijke literatuur sterke indicaties bestaan dat deze effect heeft. Zo is bijvoorbeeld een extra meting gefinancierd in een groter langlopend onderzoek, zodat met beperkte middelen gegevens beschikbaar komen die in 2011 inzicht geven in de omvang van de rol die de weegschaal kan spelen bij de preventie van ongewenste gewichtsstijging. Ook is in samenwerking met de TU Delft ingezet op het beschikbaar en toepasbaar maken van kennis over de preventie van overgewicht middels een zogenaamde demonstrator (een prototype van een product dat door volwassenen gebruikt kan worden bij het behouden van een gezond gewicht). Deliverables • Demonstrator Gezond Gewicht in samenwerking met de TU Delft. • Verkenning self-weighing • Vooraanmelding ZonMw over de rol van self-monitoring (frequent gebruik van de weegschaal) bij het behouden van een gezond gewicht. • Artikel over een verklaringsmodel voor determinanten van clusters van gezondheidsgerelateerde gedragingen bij volwassenen Deelproject 9: Body@work Hoewel er grote behoefte is aan praktijkgerichte, snelle kennisontwikkeling, is daarnaast een paralleltraject noodzakelijk waarin meer wetenschappelijk gerichte, langlopende kennisontwikkeling plaatsvindt. In dit deelproject wordt geïnvesteerd in een zevental grote projecten die op termijn veel kennis opleveren die nodig is om het sporten bewegingsstomuleringsbeleid in Nederland evidence-based op te kunnen zetten. Door samen te werken met een sterke universitaire partner, wordt een hoge return-on-ivestment verkregen en dubbelingen in inspanning voorkomen. TNO heeft er daarom voor gekozen om het langer lopend onderzoek op het gebied van Bewegen en Gezondheid onder te brengen in het onderzoekscentrum Body@Work samen met VUmc. Het gaat hier om diepergravende wetenschappelijke projecten op het gebied van beweegstimulering van diverse doelgroepen (werknemers, chronische zieken, jeugd en ouderen). Het programma wordt gematcht met gelden vanuit VUmc en VU (aanstelling diverse junioronderzoekers en begeleidingsuren van VU). Tevens is er een bijdrage vanuit het programma Innovatie van de Arbeid voor de tweede programmalijn op het gebied van Arbeid. Het onderzoek binnen Body@Work op het gebied van beweegstimuleringsonderzoek sluit naadloos aan op de lijnen zoals geformuleerd in het VP Bewegen en Gezondheid. De vele promoties die de eerste termijn van B@W heeft opgeleverd dragen in zeer belangrijke mate bij een de kennisvernieuwing en technologiepositie van TNO – Bewegen en Gezondheid en Arbeid. In de periode tot en met 2008 zijn 14 dissertaties, 111 international peerreviewed artikelen en 352 presentations gerealiseerd. In de nieuwe periode (20092012 voorbereiding gestart in 2008) worden soortgelijke resultaten beoogd en verwacht. Het betreft de volgende deelprojecten: 1. Monitoring van sportblessures 2. Bepalen (kosten-)effectiviteit inzet spelvormen bij stimulering bewegen in diverse doelgroepen (jeugd, ouderen, werknemers)


3. 4. 5. 6. 7.

14 / 59

Leerstoel LIFT Hopman (bewegen ouderen) Kennis over bewegen ouderen Meten van vitaliteit en productiviteit/inzetbaarheid van (oudere) werknemers Kennis over bewegen van chronisch zieke ouderen Kennis over bewegingsvriendelijke omgeving voor kinderen in wijken

Deliverables • Monitoring van sportblessures: Maken en goedkeuring onderzoeksopzet door wetenschapscie Vumc; start reviewartikel • Gaming: Participatie in ZON-MW Gamingproject VU; start veldwerk. • Bewegingsstimulering chronisch zieke ouderen: LIFT-Leerstoel Hopman, begeleiding promovendi • Bewegen ouderen (DEPAS): Werving promovendus; maken en goedkeuring onderzoeksopzet door wetenschapscie Vumc; start reviewartikel • Meetinstrument werkprestatie: verkenning en beoordeling bestaande instrumenten; overleg met Vumc en BU Arbeid; maken en goedkeuring onderzoeksopzet door wetenschapscie Vumc; werving promovendus; • Chronisch zieke ouderen en bewegen: Schrijven van artikelen door promovendus • Bewegingsvriendelijke omgeving voor kinderen in wijken: Afronding proefschrift en promotie Bijfinancieringsprojecten De volgende projecten zijn in 2009 vanuit het VP gecontrafinancierd: • NISB: Alle Leerlingen Actief (zie deelproject 6) • Symfora/VWS: EFFORT-D studie (running therapie bij depressie) (zie deelproject 8) • VWS: Wijk en Jeugd II (zie deelproject 1) • BIS Blessure Informatie Systeem 2006-2009 (zie deelproject 7) • EU/VWS: PASEO (zie deelproject 3) 2.3.2

Output In bijlage 1 is een overzicht te vinden van alle publicaties en presentaties (in totaal 146) en bijlage 2 geeft een bloemlezing uit de gerealiseerde impact (media-exposure, krantenartikelen e.d.).

2.3.3

Gebruik van behaalde resultaten De resultaten worden vooral gebruikt bij het opzetten van beleid. Een voorbeeld daarvan is de bijstelling van de beleidsdoelen op het gebied van bewegen naar aanleiding van de trendrapportages op het gebied van Bewegen en Gezondheid. Verder worden de resultaten in diverse settings goed toegepast. Een voorbeeld daarvan is het Blessure Informatiesysteem, waarvan de website ook zeer goed bezocht wordt (tno.nl/BIS). Ontwikkelde kennis en producten op het gebied van de werksetting worden direct benut door het NISB. Zo is een demo van de ontwikkelde kosten-baten tool geïntegreerd op de nieuwe site van NISB en zijn diverse brochures gezamenlijk ontwikkeld en door NISB verspreid. Zie verder de verslagen hierboven per onderwerp.

2.3.4

Vormen van kennisoverdracht naar doelgroepen. Binnen de diverse deelprojecten zijn verschillende vormen van kennisoverdracht benut om doelgroepen te bereiken (zie bijlage 1a en 1b): • schrijven van artikelen in wetenschappelijke en vakbladen


15 / 59

• presentaties, lezingen, gastcolleges, workshops, symposia • deelname aan en/of trekkerschap van werkgroepen, specifieke (inter)nationale netwerken, • kennisoverdracht via MKB-subsidiegelingen, bijvoorbeeld naar fitnessbedrijven (samenwerking met TNO Industrie en techniek in een MKB project) en naar fysiotherapeuten in het kader van de implementatie van de KNGF beweegprogramma’s (ontwikkeld samen met TNO). • verkoop van licenties van de ontwikkelde kosten-baten tool aan verschillende bedrijven (aanbieders van leefstijlprogramma's) • begeleiden van studenten 2.4

MKB Met de fitnessbranch is een BrancheinnovatieContract afgesloten en uitgevoerd, en met de transportsector is eenzelfde contract in voorbereiding.

2.5

Innovatie Programma’s Alle deelprojecten binnen het VP Bewegen en gezondheid dragen bij aan het Innovatiegebied Gezond Leven. EXCITING HIGH LIGHTS Demonstrator Beweeg module in Urban Strategy Urban Strategy is (integraal) beleidsondersteunend instrument en geeft een virtueel (3D) overzicht van de bebouwde omgeving. Hierin kan bijvoorbeeld een gemeente interactief veranderingen aanbrengen: een woonwijk erbij, een weg afsluiten, sportvoorzieningen verplaatsen, speelplekken neerzetten, et cetera. Met behulp van hypermoderne rekenmodellen berekent het instrument vervolgens welke gevolgen deze veranderingen hebben voor de kwaliteit van de leefomgeving. Als laatste stap heeft TNO ook het aspecten van bewegen van kinderen opgenomen in het instrument. Om de behoefte aan deze beweegmodule te toetsen een beperkte set indicatoren uitgewerkt, ingevoerd in Urban Strategy en geoperationaliseerd, deze zijn: - Waar wonen kinderen en wat is hun actieradius? - Waar zijn speeltuinen (bestemmingen)? - Hoe goed dekken de speeltuinen de kaart? - Waar wonen kinderen met (on)voldoende toegang tot speelvoorzieningen? Zo kunnen belanghebbenden (gemeenten, corporaties en projectontwikkelaars) ook met de kindvriendelijke inrichting van de wijk rekening mee houden in de stedenbouwkundige inrichting van wijken. Vervolgens is er aan de hand van deze demonstrator een beknopte behoeftepeiling uitgevoerd onder een aantal stakeholders (o.a. wooncorporaties, gemeentelijke diensten en projectontwikkelaars).


16 / 59

Speelplekken zijn aangegeven als blauwe circels (incomplete data), per leeftijdsgroep (groen 0-5 jaar, geel 6-11 jaar, oranje 12-18+), met aangepaste contouren voor niet betreedbare wateroppervlakken (blauw) en wegen (grijs). De SPACE studie: lichamelijke (in)activiteit van kinderen in stadsvernieuwingswijken Steeds meer kinderen in Nederland zijn te dik. Dit heeft te maken met een verstoorde energiebalans: het energieverbruik is te laag ten opzichte van de energie-inname. Er is sprake van een toenemende lichamelijk inactieve leefstijl: kinderen kijken meer televisie, zitten veel achter de computer en worden vaker met de auto naar school gebracht dan vroeger. Voordat er campagnes en interventies ontwikkeld en/ of geëvalueerd kunnen worden die kinderen stimuleren meer te sporten en te bewegen, is het noodzakelijk meer inzicht te krijgen in de huidige stand van zaken. Hoe lichamelijk actief zijn kinderen in termen van energieverbruik, frequentie, intensiteit, tijd en type activiteit? Wat onderscheid actieve van inactieve kinderen? Hoe meet je dit? En wat is de rol van de gebouwde omgeving? Kinderen die in grote steden wonen en naar school gaan, worden in toenemende mate beperkt in hun mogelijkheden om lichamelijk actief te zijn. Bij stedelijke ontwikkelingen trekken kinderen vaak aan het kortste eind; aan het realiseren van kantoren, huizen, wegen en parkeerplaatsen wordt vaak meer prioriteit gegeven dan aan de realisatie van speelterreinen. Door de toenemende verdichting van de Nederlandse stadswijken, zien we dat speelterreinen, sportfaciliteiten, parken en ander groen uit de wijk verdwijnen en/ of naar de rand van de wijk of stad verplaatst worden. TNO Kwaliteit van Leven heeft met financiering van de Ministeries van VWS en VROM onderzocht of er een verband bestaat tussen kenmerken van de gebouwde omgeving en de lichamelijke (in)activiteit van kinderen in Nederlandse stadswijken. Tien stadswijken zijn onderzocht: vijf stadswijken uit het dossier 50-wijkenaanpak van het Ministerie van VROM en vijf vergelijkbare controlewijken. Ruim 1200 kinderen uit groep 3 t/m 7 van twintig reguliere basisscholen hebben tussen oktober 2004 en januari 2005 deelgenomen aan het onderzoek.


17 / 59

Om de prevalentie van overgewicht en obesitas te bepalen, is bij alle kinderen de lichaamslengte en het lichaamsgewicht gemeten. De kenmerken van de gebouwde omgeving van alle tien stadswijken zijn door twee observatoren in kaart gebracht met behulp van een checklist. Er is informatie verzameld over de lichamelijke (in)activiteit door middel van het bijhouden van een beweegdagboekje gedurende 7 dagen. Een aantal kinderen heeft daarnaast ook gedurende 7 dagen een ActiGraph versnellinsgmeter gedragen. De energie-inname van de kinderen is gemeten met behulp van een voedselfrequentievragenlijst. Van de 1228 kinderen (49% jongens, 49% allochtoon) van 6 t/m 11 jaar bleek 31% te dik. Maar liefst 33% van de meisjes en 28% van de jongens was te dik, waarvan 9% obees. Het percentage kinderen dat volgens de zelfgerapporteerde beweeggegevens voldeed aan de Nederlandse Norm Gezond Bewegen (NNGB; iedere dag minimaal 60 minuten tenminste matig intensief (= 5 METs) bewegen) was extreem laag: 4% van de jongens en 3% van de meisjes voldeed aan de NNGB. Kinderen van Turkse en Marokkaanse afkomst bleken op basis van de zelfgerapporteerde gegevens minder lichamelijke actief te zijn dan autochtone kinderen. Van de kinderen die tevens gedurende tenminste 3 weekdagen en 1 weekenddag een versnellingsmeter hebben gedragen (n=61, 36% jongens) voldeed 9% van de jongens en geen van de meisjes aan de NNGB. De gemiddelde energie-inname uit de voeding kwam overeen met de gemiddelde energiebehoefte van Nederlandse leeftijdsgenootjes. Ook het energiepercentage dat uit tussendoortjes gehaald werd, bleek niet hoger dan landelijke cijfers. In stadswijken met meer sportvelden, laagbouw, woonerven en woongebieden met autoluwe zones, groen en water in de wijk en met gegroepeerde parkeerplaatsen waren kinderen lichamelijk actiever. In stadswijken met meer hondenpoep en druk en zwaar (bus- en vracht)verkeer waren kinderen minder lichamelijk actief.


BIJLAGE 1a

18 / 59

OUTPUT PER DEELPROJECT

Deelproject 1 Vitale Kind • AARTS MJ, MAAS J, BEENACKERS MA, WATERLANDER WE, VERMEER WM, TAK NI, KAMPHUIS CBM, RODENBURG G, VRIES SI de, STRALEN MM van. Abstract. Speed-daten met jonge onderzoekers over (beleids)interventies gericht op de obesogene omgeving. Nederlands Congres Volksgezondheid, Rotterdam, 8-9 april 2009, TSG 2009; 87 (3): 14. • BAKKER I, VRIES SI de. Hoofdstuk 21: In een gezonde omgeving hebben kinderen alle ruimte om te bewegen. In: DOL M, KIPS E, red. Childstreet 2009: kinderen veilig, gezond en mobiel op straat. Delft: Druk. Tan Heck, 2009: 139-44. • BAUSCH-GOLDBOHM RA, DOMMELEN P van, VRIES SI de, STAFLEU A. KOALA Leefstijl en Gewicht: Deel 3: Resultaten van de longitudinale analyses. Leiden/ Zeist: TNO Kwaliteit van Leven. TNO-rapport V 8309/03 • BORST HC, VRIES SI de, GRAHAM JMA, DONGEN JE van, BAKKER I, MIEDEMA HME. Influence of environmental street characteristics on walking route choice of elderly people. Journal of Environmental Psychology (030809 accepted) • DUTMAN E, BAKKER I, VRIES S de, GUBBELS J, THIJS C. Parenting practices with respect to nutrition and physical activity – the KOALA Birth Cohort Study. In: BIDDLE S, GULDAN G, GANS K, BALL K, ALMEIDA MD, TEIXEIRA P, FRENCH S eds., International Society for Behavioral Nutrition and Physical Activity – ISBNPA’09. Cruz Quebrada: Faculdade de Motricidade Humana, 2009: 222. • ENGBERS LH, VRIES SI de, STEGE JP. Netwerk gezonde leefomgeving. Leiden: TNO Kwaliteit van Leven. TNO-rapport KvL/GB 2009.082 • GUBBELS JS, KREMERS SP, STAFLEU A, DAGNELIE PC, VRIES SI de, VRIES NK de, THIJS C. Clustering of dietary intake and sedentary behavior in 2year-old children. J Pediatr 2009; 155 (2): 194-8. • HOPMAN-ROCK M, VRIES SI de, BAKKER I, OOIJENDIJK WTM. Wat bepaalt of ouderen in hun wijk wandelen? Submitted to TSG 230909 • Kloeze E, L’Hoir M, Boere-Boonekamp M, Bakker I, Schoenaker H, Naul R. Preparation of a community based approach to prevent overweight and obesity in the Netherlands; a pilotstudy. Abstract • MIKOLAJCZAK J, VRIES SI de, BAKKER I, VERHEIJDEN MW, JONGERT MWA. Evaluatie Scoren voor Gezondheid 2008-2009. Leiden: TNO Kwaliteit van Leven. TNO-rapport KvL/GB 2009.076 • Nawijn L, van Sleuwen BE, Beltman M, Engelberts AC, Boere-Boonekamp MM, Bakker I, L’Hoir MP. Een consistent verband tussen slaapduur en overgewicht/obesitas bij kinderen; een verkenning. Een review. • SIMONS M, VRIES SI de, JONGERT MWA, VERHEIJDEN MW. Energy expenditure of six active video games in children. Submitted to J Sport Sci & Med 170909 • VRIES S de, HIRTUM H van, BAKKER I, HOPMAN-ROCK M, HIRASING R, MECHELEN W van. Validity and reproducibility of motion sensors in youth; update of a systematic review’. In: BIDDLE S, GULDAN G, GANS K, BALL K, ALMEIDA MD, TEIXEIRA P, FRENCH S eds., International Society for Behavioral Nutrition and Physical Activity – ISBNPA’09. Cruz Quebrada: Faculdade de Motricidade Humana, 2009: 189-190. • VRIES S de, HOPMAN-ROCK M, BAKKER I. MECHELEN W van. Effect of operationalization on proportion of children meeting the health-related 60-min


•

•

•

•

•

•

•

19 / 59

physical activity guideline. In: BIDDLE S, GULDAN G, GANS K, BALL K, ALMEIDA MD, TEIXEIRA P, FRENCH S eds., International Society for Behavioral Nutrition and Physical Activity – ISBNPA’09. Cruz Quebrada: Faculdade de Motricidade Humana, 2009: 316. VRIES SI de, BLEEKER SE, HOPMAN-ROCK M, JADDOE VWV, HOFMAN A, RAAT H, VERHULST FC, MOLL HA. Feasibility and reliability of accelerometer measurements among 2-year old children. In: BIDDLE S, GULDAN G, GANS K, BALL K, ALMEIDA MD, TEIXEIRA P, FRENCH S eds., International Society for Behavioral Nutrition and Physical Activity – ISBNPA’09. Cruz Quebrada: Faculdade de Motricidade Humana, 2009: 57. VRIES SI de, GALINDO GARRE F, ENGBERS LH, HILDEBRANDT VH, BUUREN S van. Evaluation of neural network models to classify free-living activities using accelerometers among adults. Submitted to J Applied Physiol 030909 VRIES SI de, HILDEBRANDT VH. ENGBERS LE, HEKKERT KD, BAKKER I. Bewegen gemeten: verschillende cijfers door gebrek aan gouden standaard. TSG 2009; 87 (5): 203-6. VRIES SI de, HIRTUM WJEM van, BAKKER I, HOPMAN-ROCK M, HIRASING RA, MECHELEN W van. Validity and reproducibility of motion sensors in youth; an update. Med Sci Sports Exerc 2009: 41 (4): 818-27. VRIES SI de, HOPMAN-ROCK M, BAKKER I. MECHELEN W van. Meeting the 60-min physical activity guideline: effect of operationalization. Med Sci Sports Exerc 2009; 41 (1): 81-86. VRIES SI de. Activity-friendly neighborhoods for children: measurement of physical activity and environmental correlates. Proefschrift Vrije Universiteit Amsterdam. Leiden: De Bink, 2009. ISBN 978-90-8659-392-7. WAGENAAR-FISCHER MM, SLEUWEN BE van, VRIES SI de, BOEREBOONEKAMP MM, VERKERK PH. Is it possible to develop a guideline for screening for motor development disorders? Abstract (submitted). European Union for School and University Health and Medicine Congress, Leiden, September 23 26 2009.

Voordrachten • 25-03-2009. Ingrid Bakker heeft twee workshops verzorgd tijdens de Nationale Kennisdag Sportaccommodaties in Papendal. Deze workshops gingen over de voorwaarden voor een ideale sport-, spelen ontmoetingsplek in de wijk (voor zowel jongeren als ouderen) en wat de bijdrage van computertechnologie daarbij kan zijn. • 27-05-2009. Ingrid Bakker heeft een referaat gehouden tijdens de intreerede/ lectorale rede van Tinus Jongert, Lector Innovatie Beweegstimulering, aan de Haagse Hogeschool in Den Haag. • 23-03-2009. Gastcollege Ingrid Bakker ‘Gezonde leefomgeving; Onderzoek naar relatie met beweeggedrag en overgewicht bij kinderen’ aan Hogeschool Windesheim in Zwolle (Minor De Gezonde Stad). • 08-04-2009. Voordracht Sanne de Vries in workshop ‘Speed-daten met jonge onderzoekers over (beleids)interventies gericht op de obesogene omgeving’. Nederlands Congres Volksgezondheid (NCVGZ), Rotterdam. • 06-05-2009. Gastcollege Ingrid Bakker ‘Leefstijl van Kinderen; Invloed van de leefomgeving op het beweeggedrag en overgewicht bij kinderen’ aan Hogeschool INHOLLAND in Haarlem (Minor Kidz Lifestyle; opleiding Sport en Bewegen).


•

•

•

•

•

20 / 59

28-05-2009. Gastcollege Ingrid Bakker ‘Beweegstimulering ter preventie van overgewicht bij kinderen’ aan de Haagse Hogeschool in Den Haag (Minor Beleid en Strategie) 18-06-2009. Voordracht Sanne de Vries over ‘Feasibility and reliability of accelerometer measurements among 2-year old children. 8th Annual Meeting International Society for Behavioral Nutrition and Physical Activity, Lisbon, 17-20 June, 2009. 19-06-2009. Voordracht Sanne de Vries over ‘Validity and reproducibility of motion sensors in youth; update of a systematic review’. 8th Annual Meeting International Society for Behavioral Nutrition and Physical Activity, Lisbon, 17-20 June, 2009. 19-06-2009. Posterpresentatie Sanne de Vries over ‘Effect of operationalization on proportion of children meeting the health-related 60-min physical activity guideline’. 8th Annual Meeting International Society for Behavioral Nutrition and Physical Activity, Lisbon, 17-20 June, 2009. 11-11-2009. Gastcollege Sanne de Vries over meten van bewegen bij de opleiding Research Master Bewegingswetenschappen aan de VU Amsterdam.

Deelproject 2 Domino • Demonstratie toepassing: http://vps.stefvanbuuren.nl/puberty/ en http://vps.stefvanbuuren.nl/pubertypro/ • Huisartsenmodule voor overgewicht en obesitas: http://groeiweb.pgdata.nl/BMIcalculator/calculator.asp • Van Buuren S, Ooms JCL (2009). Stage line diagram: An age-conditional reference diagram for tracking development. Statistics in Medicine, 28(11), 1569-1579. DOI: 10.1002/sim.3567. • Van Buuren S, Hayes DJ, Stasinopoulos DM, Rigby RA, ter Kuile FO, Terlouw DJ (2009). Estimating regional centile curves from mixed data sources and countries. Statistics in Medicine, 28(23), 2891-2911. DOI: 10.1002/sim.3667. • Van Dommelen P, Grote FK, Oostdijk W, de Muinck Keizer-Schrama SM, Bouquet J, Hendriks JJ, Kouwenberg J, Verkerk PH, van Buuren S, Wit JM. (2009) Growth monitoring to detect children with cystic fibrosis. Horm Res. 2009;72(4):218-24. Deelproject 3 Beweging in de zorg • Hopman-Rock, M. Do's and donts in physical activity research among chronically ill older persons. 2009a. Oslo. • Hopman-Rock, M. Physical activity behaviour change for older adults (60+ and 75+). 2009b. Oslo. Ref Type: Abstract • Hopman-Rock, M., Vries de, S. I., Bakker, I., and Ooijendijk, W. T. M. Wat bepaalt of ouderen in hun wijk wandelen? TSG . 2009. • Jans, M. P., Slootweg, V. C., Sluis van der, G., Morton de, N. A., and Meeteren van, N. L. U. Betrouwbaarheid en validiteit van de DEMMI, een test om de mobiliteit van ouderen te meten. 2009. Amsterdam. • Marle van, A. M., Kamper, A. M., Pijnappels, M., Wijlhuizen, G. J., and Bakkenist, T. Kennisnetwerk valpreventie senioren: brug tussen wetenschap en praktijk. 2009. Rotterdam. • Vreede de P, Tak E, Wijlhuizen GJ, Steenbergen van E, Ruijs J (2009) Innovaties in Bewegen, wetenschap ontmoet praktijk, reader voor Symposium. TNO Kwaliteit van Leven: Leiden


•

• •

• •

•

•

•

21 / 59

Vreede de PL, Meeteren van NLU (2009) Oefentherapie bij ouderen, keuzes te over [Exercise therapy in the elderly, many choices to be made]. Ned Tijdschr Fysiother 119: 110-111 Wijlhuizen GJ (2009a) Focus on safety for seniors: magnitude of fall injuries in an ageing Europe. Eurosafe Alert 4: 4-5 Wijlhuizen GJ (2009d) Vroeg ingrijpen bij evenwichtsproblemen hard nodig om vallen te voorkomen. In Jaarboek Sport- beleid en onderzoek editie 2008/2009, pp 64-65. W.J.H. Mulier Instituut/Arko Sports Media: 's-Hertogenbosch Wijlhuizen GJ (2009e) Physical activity and falls in older persons: implications for falls risk research and prevention policy. Eurosafe Alert 4: 11-12 Wijlhuizen, G. J. Gezellige valpreventie voor allochtone ouderen. 2009b. ZonMw: Resultaten uit de ZonMw Preventieprogramma's Ingrediënten voor publieke gezondheid., 2009. Wijlhuizen, G. J. Project uit de praktijk: pilot een valnetwerk opzetten rond een valpolikliniek. 2009c. Nieuwsbrief Kennisnetwerk valpreventie Senioren, juli 2009. Wijlhuizen, G. J., Chorus, A. M. J., and Hopman-Rock, M. the FARE: a new way to express Falls risk among older persons including physical activity as a measure of exposure. Prev Med . 2009a. Wijlhuizen, G. J., Schuller, A. A., Todd, C., Zijlstra, W., Zijlstra, R., and HopmanRock, M. Individual behaviour in the control of balance: the Balance control difficulty homeostatis model for falls among older persons. Accid Anal Prev . 2009b.

Deelproject 4 Vitale werknemer • Bernaards CM, Meurs T. Vergelijkingsonderzoek vragenlijsten leefstijl, gezondheid en vitaliteit. Leiden: TNO Kwaliteit van Leven, 2009. Publ.nr. 09.78. • Boer de A, Simons S, Jans MP, Hendriksen IJM. Lunch to go: the influence of the environment on walking behavior during lunch break. Aan te bieden (als short report) aan American Journal Preventive Medicine, december 2009. • Engbers LH, Hendriksen IJ. Perceived barriers and facilitators of cycling to work in the Netherlands: attitudes and behavior of employees and HR-managers. Leiden;Amsterdam: TNO Kwaliteit van Leven; Vrije Universiteit Body@Work, 2009. Aangeboden aan IJBNPA • Engbers LH, Hendriksen IJM. Cycling to work in the Netherlands: rationale, perceived facilitators and barriers, employee attitudes and behaviour. Aangeboden aan Preventive Medicine, najaar 2009. • Hendriksen IJM. Werknemers die regelmatig fietsen naar het werk, verzuimen minder. Jaarboek Sport- beleid en onderzoek editie 2008/2009. 's-Hertogenbosch: W.J.H. Mulier Instituut/Arko Sports Media, 2009: • Hendriksen IJ, Simons M, Galindo Garre F, Hildebrandt VH . The effect of commuter cycling on sickness absence. Leiden; Amsterdam: TNO Kwaliteit van Leven; Vrije Universiteit, Body@Work, 2009. Aangeboden aan Preventive Medicine • Hendriksen I. Verandering van de fysieke omgeving beïnvloedt in sterke mate het lunchwandelgedrag Jaarboek Sport- beleid en onderzoek editie 2007/2008. 'sHertogenbosch: W.J.H. Mulier Instituut/Arko Sports Media, 2008:pp.79 • Hendriksen IJM. Werknemers die regelmatig fietsen naar het werk, verzuimen minder. Jaarboek Sport- beleid en onderzoek editie 2008/2009. 's-Hertogenbosch: W.J.H. Mulier Instituut/Arko Sports Media, 2009


• •

• • •

•

• •

•

• •

•

•

•

22 / 59

Hendriksen I. Factsheet Regelmatig fietsen naar het werk leidt tot lager ziekteverzuim. 2009; Leiden: TNO Kwaliteit van Leven. Hendriksen IJM, Kraker de H, Korte de EM, Hildebrandt VH. Walking during lunch break: A campaign to increase physical activity in sedentary employees. Concpet-artikele aan te bieden aan (American Journal) Preventive Medicine. Hildebrandt VH, Redeker M, Mol PJ. Beweging stimuleren op het werk: sluiten vraag en aanbod goed op elkaar aan? Arbo 2009;(4):22-4. Hildebrandt VH, Simons M. Steeds meer bedrijven in beweging. Praktijkblad Preventie 2009;3(mei):6-7. Hildebrandt VH. Veel sporters halen beweegnormen niet. Jaarboek Sport- beleid en onderzoek editie 2008/2009. 's-Hertogenbosch: W.J.H. Mulier Instituut/Arko Sports Media, 2009:pp.90 Hildebrandt VH, Ooijendijk WTM . Bewegen bij volwassenen. In: Baarveld F, Backx FJG, Voorn ThB, red. Sportgeneeskunde. Houten: Bohn Stafleu van Loghum, 2009:p. 51-66. Praktische huisartgeneeskunde Koopmans L Engbers L, Gelinck R Hildebrandt VH Vitale oudere werknemer krijgt steeds meer aandacht. Aangeboden aan Arbo Proper KI, Hildebrandt VH. Overweight and obesity among Dutch workers: differences between occupational groups and sectors. Int Arch Occup Health 2009;ePub:1-8. Simons M, Es van E, Hendriksen IJM. Electrical assisted cycling: a new mode for meeting physical activity guidelines? Med Science Sport Exerc 2009;41(11):20972102. Simons M, I Hendriksen, M Sauerborn-Ribbens. Ganzenpas, mars! Arbo Rendement 2009;3,12-13. Simons M, Boer de A, Jans M, Hendriksen IJM. Het effect van omgevingsverandering op het lunchwandelgedrag van werknemers. TSG 2009;87(4):172-178. Simons M, Es van E, Hendriksen I. Electrically assisted cycling: a new mode for meeting physical activity guidelines? Leiden; Amsterdam: TNO Kwaliteit van Leven; Vrije Universiteit, Body@Work, 2009. Medicine & Science in Sports & Exercise (2009), 41, 11 - pp 2097-2102 Verheijden MW, Hildebrandt VH. Rates and determinants of repeated participation in a web-based health behavior change program for healthy body weight and healthy lifestyle. Lisabon International Society for Behavioral Nutrution and Physical Activity Annual Conference, 17-20 juni 2009 (abstract) Zeeuw, Eveline de, Erwin Tak, Ingrid J.M. Hendriksen. Regular exercise to prevent depression at the worksite. Aan te bieden aan Mental Health and Physical activity, december 2009

Abstracts • Engbers L, Hendriksen IJM, Mechelen van W. An employee-fitness-based corporate bonus system: a comparison of two methods. Indianapolis 55th Annual Meeting American College of Sports Medicine, 28-31 mei 2008 ook in Med Sci Sports Exerc 2008;40:(5) suppl. S424. • Hendriksen IJM, Zeeuw LEJ de, Tak ECPM. Regular exercise to prevent depression at the worksite. ICPAPH, Torronto, Canada 5-8 mei 2010. • Hendriksen IJM, Engbers LH, Simons M. The health effects of electrical assisted cycling. ICPAPH, Torronto, Canada 5-8 mei 2010.


•

•

•

•

•

•

•

•

•

•

23 / 59

Hendriksen IJM, Engbers L. Rationale and perceived barriers and facilitators of cycling to work in the Netherlands. ISBNPA, Lisbon, Portugal 18-20 juni 2009. (pres in symposium) Hendriksen IJM, Monique Simons, Francisca Galindo Garre, Vincent H. Hildebrandt. The effect of commuter cycling on sickness absence. ISBNPA, Lisbon, Portugal 18-20 juni 2009. (poster) Hendriksen IJM, Simons M, Boer de A, Jans MP. Verandering van fysieke omgeving beïnvloedt in sterke mate het lunchwandelgedrag. Groningen Nederlands Congres Volksgezondheid 9-10 april 2008 TSG 2008;68(2):36. Hendriksen IJM, Engbers LH, Simons M. Electrical assisted cycling: a new mode for meeting the physical activity guidelines? Glasgow Annual Conference & Meeting of HEPA Europe, 8-10 september 2008 Hendriksen IJM, Simons M, Es van E. De elektrische fiets; een nieuwe manier om te voldoen aan de beweegnorm? Groningen Nederlands Congres Volksgezondheid 9-10 april TSG 2008;68(2)75. Simons M, Boer de A, Jans MP, Hendriksen IJM. Lunch to go: the influence of the physical environment on walking behaviour during lunch break. Amsterdam 2nd International Congress on Physical Activity and Public Health 13-16 april 2008 Simons M, Boer de A, Jans MP, Hendriksen IJM. Lunch to go: the influence of the physical environment on walking behaviour during lunch break. Glasgow Annual Conference & Meeting of HEPA Europe, 8-10 september 2008 Simons M, Verheijden MW, Hendriksen IJM, Mechelen van W. Energy expenditure of Lasersquash, a novel game to enhance levels of physical activity. Indianapolis 55th Annual Meeting of the American College of Sports Medicine , 28-31 mei 2008 Ook in Med Sci Exerc Sports 2008;40(5) suppl. S198. Simons M, Es van E, Hendriksen I. Electrically assisted cycling: a new mode for meeting physical activity guidelines? Med Sci Sports Exerc 2009;41(11):2097102. Simons M, Boer de A, Jans M, Hendriksen IJM. Het effect van omgevingsverandering op het lunchwandelgedrag van werknemers. TSG 2009;87(4):182-7.

Deelproject 5 Bewegen en omgeving • Engbers LH, Vries de SI, Stege JP. Netwerk Gezonde Leefomgeving. Leiden: TNO Kwaliteit van Leven, 2009. Publ.nr.09.082. • Vries de SI. Activity-friendly neighborhoods for children: measurement of physical activity and environmental correlates. Proefschrift Vrije Universiteit Amsterdam. s.l.: s.n., 2009. • Vries SI de, F Galindo Garre, LH Engbers, VH Hildebrandt, S van Buuren Evaluation of neural network models to classify type and intensity of free-living activities using hip- and ankle-worn accelerometers among adults (submitted). • Resultaten van het ‘Wijk en Jeugd’ project op Nationaal Congres de Vitale stad (stedelijke vernieuwing en vitaliteit). Thema werken aan een duurzame vitale stad van 2019. Amsterdam 25 juni 2009 • Resultaten van het TNO-project ‘Netwerk gezonde leefomgeving’ op de Landelijke Inspiratiedagen de Gezonde wijk. Den Haag, 24 juni 2009 Deelproject 6 Innovatieve beweegstimulering • Hartmann E, Kingma S, Lijster M de, Sloot H van der, Jongert MWA. Banjy onderzoeksrapport, Haagse Hogeschool, november 2009


•

• • • •

• • • • • • •

24 / 59

Jongert MWA, Broek J vd, Nijenhuis N, Guise A, Meeteren N van, Stubbe J. De indoor Golf Arena; een beschrijving van een topsportcentrum voor de golfsport. TNO Rapport, KvL/GB 2009.073 Jongert MWA, Claessens, Heijden E vd. Beweegstimulering door middel van een buitenspeelhulp, de Swinxs, TNO Rapport, KvL/GB 2009.072 Jongert MWA. Lectoraat Innovatieve Beweegstimulering en Sport; kennisdomein, september 2008. Leiden/ Den Haag, 2008. Jongert MWA. Plan van eisen ten aanzien van motorisch leren ten behoeve van een virtuele dansopleiding Partyscool / Fafa, TNO paper, december 2009. Leal Penados A, Gielen MA, Stappers PJ, Jongert, T . Get up and move: an interactive toy that measures (in)activity and stimulates physical activity. Personal and Ubiquitos computing, December, 2009 Leeuwen R van, Spoel L, Timmers R, Sloot H van der. Onderzoek naar het verbeteren van de goallbal training. Onderzoeksverslag, Haagse Hogeschool, 2009 Nuland W van. The youth meeting point of the future. Master Thesis. Technische Universiteit Delft, 2009. Qi J. A virtual dance learning game for girls of 8-12 years, Master Thesis of Design for interaction, Technische Universiteit Delft, 2009 Simons M, Vries SI de, Jongert T, Verheijden MW. Energy Expenditure of six active video games in children. Smits-Engelsman BCM, Kam de D, Jongert MWA, KNGF Standaard beweeginterventie Osteoporose. Nijmegen 2009 Tonino M. Stimulating energy balance, preventing weight gain among healthy young adults. Master Thesis. Technische Universiteit Delft, 2009 Troosters Th, Jongert MWA, Bie RA de, Toereppel K, Gruijter EEMH de, Standaard Beweeginterventie voor mensen met COPD, Amersfoort, 2009

Deelproject 7 Monitoring Publicaties OBiN • Factsheet Bewegen in Nederland 2000-2008, Resultaten Monitor Bewegen en Gezondheid, 2009 • Vermeulen K. Mixed Mode designs.Universiteit Utrecht/TNO Leiden, 2009 Publicaties BIS: • Hespen van A, Stubbe J, Stege J. Factsheet Blessures Judo en Jiu-Jitsu (BIS). 2009; Leiden: TNO Kwaliteit van Leven. • Hespen van A, Stubbe J, Stege J. Factsheet Blessures schaatsen op natuurijs (BIS). 2009; Leiden: TNO Kwaliteit van Leven. • Hespen van A, Stubbe J, Stege J. Factsheet Blessures Skaten (BIS). 2009; Leiden: TNO Kwaliteit van Leven. • Hespen van A, Stubbe J, Stege J. Factsheet Blessures Squash (BIS). 2009; Leiden: TNO Kwaliteit van Leven. • Hespen van A, Stubbe J, Stege J. Factsheet Blessures Turnen (BIS). 2009; Leiden: TNO Kwaliteit van Leven. • Ooijendijk WTM, Stubbe JH, Schuller AA. Gebitsletsel door sport. Leiden: TNO Kwaliteit van Leven, 2009. Publ. nr. 09.004. Presentaties BIS • Stubbe JH. Blessure Informatie Systeem: Registratie van sportblessures. Presentatie ministerie van VWS directie Sport: Den Haag. • Stubbe JH. TNO in Sport en Bewegen. Presentatie Domeinteam Markt: Delft


• •

Stubbe JH. Hoofdletsels in de sport: een kopzorg? Vereniging Bewegingswetenschappen Nederland (VvBN): Den Haag Stubbe JH. Korfbalblessures. Presentatie korfballeagueteams: Montfoort

25 / 59

voor

Deelproject 8 Preventie overgewicht • Slinger J, Van Kesteren N, Verheijden MW (submitted). Weight management in a Dutch adult population: correlates and determinants of regular self-weighing. ISBNPA 2010. • Slinger J, Van Kesteren N, Verheijden MW (to be submitted). Gezond gewicht voor Nederlandse volwassenen: de rol van zelf-monitoring met gebruik van een weegschaal. NCVGZ 2010. • Verheijden MW, Van Dommelen P, Van Kesteren N (in preparation). Healthy body weight 2008-2012: weight changes in the Dutch adult population. Deelproject 9 Body@work • Dekkers JC, Wier van MF, Ariëns GAM, Hendriksen IJM, Pronk NP, Smid T, Mechelen van W. Lifestyle intervention effects on cardiovascular risk factors among a Dutch overweight working population using distance counseling: results of the Alife@work project. Aangeboden aan Circulation, november 2009. • Dekkers JC, Wier van MF, Hendriksen IJM, Twisk JWR, Mechelen van W. Accuracy of self-reported body weight, heigt and waist circumference in a Dutch overweight working population. BMC Medical Research Methodology 2008;8(1): 69. • Hopman-Rock M, Jongert T, Hespen van A,Chorus A.Introducing physical activity to Diabetes patients: learning points from the Netherlands. Aangeboden aan Prevention in Practice • Hopman-Rock M, Vries de S I, Bakker I,Ooijendijk W T M.Wat bepaalt of ouderen in hun wijk wandelen? Aangeboden aan TSG aangeboden september 2009 • Phone and e-mail counselling are effective for weight management in an overweight working population: a randomized controlled trial. BMC Public Health 2009:9(1):6. • Stege J. Blessures in het betaald voetbal: huidig en toekomstig onderzoek Jaarboek Sport- beleid en onderzoek editie 2008/2009. 's-Hertogenbosch: W.J.H. Mulier Instituut/Arko Sports Media, 2009:pp.86 • Stubbe JH, Geus de EJC. Genetics of exercise behavior. In: Kim Y, red. Handbook of Behavior Genetics. New York: Springer, 2009:p. 343-50. • Two-year follow-up of phone and e-mail counseling for weight management among an overweight working population. Conceptartikel, nog aan te bieden. • Uffelen van JGZ, Chin A Paw MJM, Hopman-Rock M, Mechelen van W. Feasibility and effectiveness of a walking program for community-dwelling older adults with mild cognitive impairment. J Aging Physical Activity 2009;17:398415. • Verhagen E, Engbers L. The physical therapist's role in physical activity promotion. Br J Sports Med 2009;43(2):99-101. • Vries de S I, Galindo Garre F, Engbers L H, Hildebrandt V H,Buuren van S.Evaluation of neural network models to classify free-living activities using accelerometers among adults. Aangeboden aan J Applied Physiol • Vries de SI, Engbers LH, Hildebrandt VH. Objectief meten bewegen: resultaten en conclusies fase I 'state of the art' en fase II 'patroonherkenning'. Leiden: TNO Kwaliteit van Leven, 2009. Publ.nr. 09.050


•

•

•

•

• •

• •

•

•

26 / 59

Vries de SI, Hildebrandt VH, Engbers LH, Hekkert KD, Bakker I. Bewegen gemeten: verschillende cijfers door gebrek aan gouden standaard. TSG 2009;87(5):203-6. Vries de SI, Hirtum van WJEM, Bakker I, Hopman-Rock M, Hirasing RA, Mechelen van W. Validity and reproducibility of motion sensors in youth: a systematic update. Med Sci Sports Exerc 2009;41(4):818-27. Vries de SI, Hopman-Rock M, Bakker I, Mechelen van W. Meeting the 60-minute physical activity guideline for children : effect of operationalisation. Med Sci Sports Exerc 2009;41(1):81-6. Vries de SI. Activity-friendly neighborhoods for children: measurement of physical activity and environmental correlates. Proefschrift Vrije Universiteit Amsterdam. s.l.: s.n., 2009. Wier van MF, Ariëns GAM, Dekkers JC, Hendriksen IJM, Smid T, Mechelen van W. Wier van MF, Dekkers JC, Bosmans JE, Heymans MW, Hendriksen IJM, Pronk NP, Mechelen van W, Tulder van M. Economic evaluation of distance counseling among overweight employees. Conceptartikel, nog aan te bieden. Wier van MF, Dekkers JC, Hendriksen IJM, Ariёns GAM, Smid T, Mechelen van W. Wijlhuizen G J, Chorus A M J,Hopman-Rock M.the FARE: a new way to express Falls risk among older persons including physical activity as a measure of exposure. Aangeboden aan Prev Med Wijlhuizen G J, Schuller A A, Todd C, Zijlstra W, Zijlstra R,Hopman-Rock M.Individual behaviour in the control of balance: the Balance control difficulty homeostatis model for falls among older persons. Aangeboden aan Accid Anal Prev Wijlhuizen GJ. Physical activity and falls in older persons: development of the Balance Control Difficulty Homeostasis Model. Proefschrift Universiteit Leiden. s.l.: s.n., 2009.

Abstracts • Hopman-Rock M, Jongert T, Hespen van A,Chorus A.Introducing physical activity to Diabetes patients: learning points from the Netherlands. World Congress for the Prevention of Diabetes, Dresden 2010 • Hopman-Rock M. Do's and donts in physical activity research among chronically ill older persons. Oslo 14th Annual Congres of the European College of Sport Sciences, 24-27 juni 2009 • Hopman-Rock M. Physical activity behaviour change for older adults (60+ and 75+) Oslo 14th Annual Congres of the European College of Sport Sciences, 24-27 juni 2009 • Tak E, Hopman-Rock M, Freiberger E, Delecluse C, Waaler-Loland N, Schena F, Ruetten A. Taking action on ageing and physical activity for older persons: the EUNAAPA Network Parijs 19th IAGG World Congress of Gerontology and Geriatrics, 5-9 juli 2009 • Verheijden MW, Hildebrandt VH. Rates and determinants of repeated participation in a web-based health behavior change program for healthy body weight and healthy lifestyle. Lisabon International Society for Behavioral Nutrution and Physical Activity Annual Conference, 17-20 juni 2009 • Vries de SI, Bleeker SE, Hopman-Rock M, Jaddoe VWV, Hofman A, Raat H, Verhulst FC, Moll HA. Feasibility and reliability of accelerometer measurements among 2-year old children. Lissabon Annual Meeting International Society Behavioral Nutrition and Physical Activity (ISBNPA), 17-20 juni 2009 in: Biddle,


•

•

27 / 59

S, Guldan G, Gans K. (eds) International Society of Behavioral Nutrition and Physical Activity. Cruz Quebrada: Faculdade de Motricidade Humana 2009: 57. Vries de SI, Hirtum van WJEM, Bakker I, Hopman-Rock M, Hirasing RA, Mechelen van W. Validity and reproducibility of motion sensors in youth; update of a systematic review. Lissabon Annual Meeting International Society Behavioral Nutrition and Physical Activity (ISBNPA), 17-20 juni 2009 in: Biddle, S, Guldan G, Gans K. (eds) International Society of Behavioral Nutrition and Physical Activity. Cruz Quebrada: Faculdade de Motricidade Humana 2009: 189. Vries de SI, Hopman-Rock M, Bakker I, Mechelen van W. Effect of operationalization on proportion of children meeting the health-related 60-min physical acitvity guideline. Lissabon Annual Meeting International Society Behavioral Nutrition and Physical Activity (ISBNPA), 17-20 juni 2009 in: Biddle, S, Guldan G, Gans K. (eds) International Society of Behavioral Nutrition and Physical Activity. Cruz Quebrada: Faculdade de Motricidade Humana 2009: 316.


28 / 59

BIJLAGE 1b OUTPUT OP AUTEUR Totaal aantal publicaties en presentaties: 146 •

•

•

•

•

•

•

•

•

•

•

•

• •

AARTS MJ, MAAS J, BEENACKERS MA, WATERLANDER WE, VERMEER WM, TAK NI, KAMPHUIS CBM, RODENBURG G, VRIES SI de, STRALEN MM van. Abstract. Speed-daten met jonge onderzoekers over (beleids)interventies gericht op de obesogene omgeving. Nederlands Congres Volksgezondheid, Rotterdam, 8-9 april 2009, TSG 2009; 87 (3): 14. Bakker I 23-03-2009. Gastcollege ‘Gezonde leefomgeving; Onderzoek naar relatie met beweeggedrag en overgewicht bij kinderen’ aan Hogeschool Windesheim in Zwolle (Minor De Gezonde Stad). Bakker I 25-03-2009. Twee workshops tijdens de Nationale Kennisdag Sportaccommodaties in Papendal. Deze workshops gingen over de voorwaarden voor een ideale sport-, spelen ontmoetingsplek in de wijk (voor zowel jongeren als ouderen) en wat de bijdrage van computertechnologie daarbij kan zijn. Bakker I 27-05-2009. Referaat tijdens de intreerede/ lectorale rede van Tinus Jongert, Lector Innovatie Beweegstimulering, aan de Haagse Hogeschool in Den Haag. Bakker I 28-05-2009. Gastcollege ‘Beweegstimulering ter preventie van overgewicht bij kinderen’ aan de Haagse Hogeschool in Den Haag (Minor Beleid en Strategie) Bakker I Gastcollege ‘Leefstijl van Kinderen; Invloed van de leefomgeving op het beweeggedrag en overgewicht bij kinderen’ aan Hogeschool INHOLLAND in Haarlem (Minor Kidz Lifestyle; opleiding Sport en Bewegen). BAKKER I, VRIES SI de. Hoofdstuk 21: In een gezonde omgeving hebben kinderen alle ruimte om te bewegen. In: DOL M, KIPS E, red. Childstreet 2009: kinderen veilig, gezond en mobiel op straat. Delft: Druk. Tan Heck, 2009: 139-44. BAUSCH-GOLDBOHM RA, DOMMELEN P van, VRIES SI de, STAFLEU A. KOALA Leefstijl en Gewicht: Deel 3: Resultaten van de longitudinale analyses. Leiden/ Zeist: TNO Kwaliteit van Leven. TNO-rapport V 8309/03 Boer de A, Simons S, Jans MP, Hendriksen IJM. Lunch to go: the influence of the environment on walking behavior during lunch break. Aan te bieden (als short report) aan American Journal Preventive Medicine, december 2009. BORST HC, VRIES SI de, GRAHAM JMA, DONGEN JE van, BAKKER I, MIEDEMA HME. Influence of environmental street characteristics on walking route choice of elderly people. Journal of Environmental Psychology (030809 accepted) Dekkers JC, Wier van MF, Ariëns GAM, Hendriksen IJM, Pronk NP, Smid T, Mechelen van W. Lifestyle intervention effects on cardiovascular risk factors among a Dutch overweight working population using distance counseling: results of the Alife@work project. Aangeboden aan Circulation, november 2009. Dekkers JC, Wier van MF, Hendriksen IJM, Twisk JWR, Mechelen van W. Accuracy of self-reported body weight, heigt and waist circumference in a Dutch overweight working population. BMC Medical Research Methodology 2008;8(1): 69. http://vps.stefvanbuuren.nl/puberty/ en Demonstratie toepassing: http://vps.stefvanbuuren.nl/pubertypro/ DUTMAN E, BAKKER I, VRIES S de, GUBBELS J, THIJS C. Parenting practices with respect to nutrition and physical activity – the KOALA Birth Cohort Study. In: BIDDLE S, GULDAN G, GANS K, BALL K, ALMEIDA MD, TEIXEIRA P, FRENCH S eds., International Society for Behavioral Nutrition and Physical


•

•

•

• • • •

• • •

•

•

•

• •

•

•

29 / 59

Activity – ISBNPA’09. Cruz Quebrada: Faculdade de Motricidade Humana, 2009: 222. Engbers L, Hendriksen IJM, Mechelen van W. An employee-fitness-based corporate bonus system: a comparison of two methods. Indianapolis 55th Annual Meeting American College of Sports Medicine, 28-31 mei 2008 ook in Med Sci Sports Exerc 2008;40:(5) suppl. S424. Engbers LH, Hendriksen IJ. Perceived barriers and facilitators of cycling to work in the Netherlands: attitudes and behavior of employees and HR-managers. Leiden;Amsterdam: TNO Kwaliteit van Leven; Vrije Universiteit Body@Work, 2009. Aangeboden aan IJBNPA Engbers LH, Hendriksen IJM. Cycling to work in the Netherlands: rationale, perceived facilitators and barriers, employee attitudes and behaviour. Aangeboden aan Preventive Medicine, najaar 2009. Engbers LH, Vries de SI, Stege JP. Netwerk Gezonde Leefomgeving. Leiden: TNO Kwaliteit van Leven, 2009. Publ.nr.09.082. ENGBERS LH, VRIES SI de, STEGE JP. Netwerk gezonde leefomgeving. Leiden: TNO Kwaliteit van Leven. TNO-rapport KvL/GB 2009.082 Factsheet Bewegen in Nederland 2000-2008, Resultaten Monitor Bewegen en Gezondheid, 2009 GUBBELS JS, KREMERS SP, STAFLEU A, DAGNELIE PC, VRIES SI de, VRIES NK de, THIJS C. Clustering of dietary intake and sedentary behavior in 2year-old children. J Pediatr 2009; 155 (2): 194-8. Hartmann E, Kingma S, Lijster M de, Sloot H van der, Jongert MWA. Banjy onderzoeksrapport, Haagse Hogeschool, november 2009 Hendriksen I. Factsheet Regelmatig fietsen naar het werk leidt tot lager ziekteverzuim. 2009; Leiden: TNO Kwaliteit van Leven. Hendriksen I. Verandering van de fysieke omgeving beïnvloedt in sterke mate het lunchwandelgedrag Jaarboek Sport- beleid en onderzoek editie 2007/2008. 'sHertogenbosch: W.J.H. Mulier Instituut/Arko Sports Media, 2008:pp.79 Hendriksen IJ, Simons M, Galindo Garre F, Hildebrandt VH . The effect of commuter cycling on sickness absence. Leiden; Amsterdam: TNO Kwaliteit van Leven; Vrije Universiteit, Body@Work, 2009. Aangeboden aan Preventive Medicine Hendriksen IJM, Engbers L. Rationale and perceived barriers and facilitators of cycling to work in the Netherlands. ISBNPA, Lisbon, Portugal 18-20 juni 2009. (pres in symposium) Hendriksen IJM, Engbers LH, Simons M. Electrical assisted cycling: a new mode for meeting the physical activity guidelines? Glasgow Annual Conference & Meeting of HEPA Europe, 8-10 september 2008 Hendriksen IJM, Engbers LH, Simons M. The health effects of electrical assisted cycling. ICPAPH, Torronto, Canada 5-8 mei 2010. Hendriksen IJM, Kraker de H, Korte de EM, Hildebrandt VH. Walking during lunch break: A campaign to increase physical activity in sedentary employees. Concpet-artikele aan te bieden aan (American Journal) Preventive Medicine. Hendriksen IJM, Monique Simons, Francisca Galindo Garre, Vincent H. Hildebrandt. The effect of commuter cycling on sickness absence. ISBNPA, Lisbon, Portugal 18-20 juni 2009. (poster) Hendriksen IJM, Simons M, Boer de A, Jans MP. Verandering van fysieke omgeving beïnvloedt in sterke mate het lunchwandelgedrag. Groningen Nederlands Congres Volksgezondheid 9-10 april 2008 TSG 2008;68(2):36.


•

• •

•

• • • • • •

• • •

•

•

• • •

•

• •

30 / 59

Hendriksen IJM, Simons M, Es van E. De elektrische fiets; een nieuwe manier om te voldoen aan de beweegnorm? Groningen Nederlands Congres Volksgezondheid 9-10 april TSG 2008;68(2)75. Hendriksen IJM, Zeeuw LEJ de, Tak ECPM. Regular exercise to prevent depression at the worksite. ICPAPH, Torronto, Canada 5-8 mei 2010. Hendriksen IJM. Werknemers die regelmatig fietsen naar het werk, verzuimen minder. Jaarboek Sport- beleid en onderzoek editie 2008/2009. 's-Hertogenbosch: W.J.H. Mulier Instituut/Arko Sports Media, 2009: Hendriksen IJM. Werknemers die regelmatig fietsen naar het werk, verzuimen minder. Jaarboek Sport- beleid en onderzoek editie 2008/2009. 's-Hertogenbosch: W.J.H. Mulier Instituut/Arko Sports Media, 2009 Hespen van A, Stubbe J, Stege J. Factsheet Blessures Judo en Jiu-Jitsu (BIS). 2009; Leiden: TNO Kwaliteit van Leven. Hespen van A, Stubbe J, Stege J. Factsheet Blessures schaatsen op natuurijs (BIS). 2009; Leiden: TNO Kwaliteit van Leven. Hespen van A, Stubbe J, Stege J. Factsheet Blessures Skaten (BIS). 2009; Leiden: TNO Kwaliteit van Leven. Hespen van A, Stubbe J, Stege J. Factsheet Blessures Squash (BIS). 2009; Leiden: TNO Kwaliteit van Leven. Hespen van A, Stubbe J, Stege J. Factsheet Blessures Turnen (BIS). 2009; Leiden: TNO Kwaliteit van Leven. Hildebrandt VH, Ooijendijk WTM . Bewegen bij volwassenen. In: Baarveld F, Backx FJG, Voorn ThB, red. Sportgeneeskunde. Houten: Bohn Stafleu van Loghum, 2009:p. 51-66. Praktische huisartgeneeskunde Hildebrandt VH, Redeker M, Mol PJ. Beweging stimuleren op het werk: sluiten vraag en aanbod goed op elkaar aan? Arbo 2009;(4):22-4. Hildebrandt VH, Simons M. Steeds meer bedrijven in beweging. Praktijkblad Preventie 2009;3(mei):6-7. Hildebrandt VH. Veel sporters halen beweegnormen niet. Jaarboek Sport- beleid en onderzoek editie 2008/2009. 's-Hertogenbosch: W.J.H. Mulier Instituut/Arko Sports Media, 2009:pp.90 Hopman-Rock M, Jongert T, Hespen van A,Chorus A.Introducing physical activity to Diabetes patients: learning points from the Netherlands. Aangeboden aan Prevention in Practice Hopman-Rock M, Jongert T, Hespen van A,Chorus A.Introducing physical activity to Diabetes patients: learning points from the Netherlands. World Congress for the Prevention of Diabetes, Dresden 2010 Hopman-Rock M, Vries de S I, Bakker I,Ooijendijk W T M.Wat bepaalt of ouderen in hun wijk wandelen? Aangeboden aan TSG aangeboden september 2009 HOPMAN-ROCK M, VRIES SI de, BAKKER I, OOIJENDIJK WTM. Wat bepaalt of ouderen in hun wijk wandelen? Submitted to TSG 230909 Hopman-Rock M. Do's and donts in physical activity research among chronically ill older persons. Oslo 14th Annual Congres of the European College of Sport Sciences, 24-27 juni 2009 Hopman-Rock M. Physical activity behaviour change for older adults (60+ and 75+) Oslo 14th Annual Congres of the European College of Sport Sciences, 24-27 juni 2009 Hopman-Rock, M. Do's and donts in physical activity research among chronically ill older persons. 2009a. Oslo. Hopman-Rock, M. Physical activity behaviour change for older adults (60+ and 75+). 2009b. Oslo. Ref Type: Abstract


• • •

•

• • • •

• •

• •

•

•

• • •

•

• •

31 / 59

Hopman-Rock, M., Vries de, S. I., Bakker, I., and Ooijendijk, W. T. M. Wat bepaalt of ouderen in hun wijk wandelen? TSG . 2009. Huisartsenmodule voor overgewicht en obesitas: http://groeiweb.pgdata.nl/BMIcalculator/calculator.asp Jans, M. P., Slootweg, V. C., Sluis van der, G., Morton de, N. A., and Meeteren van, N. L. U. Betrouwbaarheid en validiteit van de DEMMI, een test om de mobiliteit van ouderen te meten. 2009. Amsterdam. Jongert MWA, Broek J vd, Nijenhuis N, Guise A, Meeteren N van, Stubbe J. De indoor Golf Arena; een beschrijving van een topsportcentrum voor de golfsport. TNO Rapport, KvL/GB 2009.073 Jongert MWA, Claessens, Heijden E vd. Beweegstimulering door middel van een buitenspeelhulp, de Swinxs, TNO Rapport, KvL/GB 2009.072 Jongert MWA. Lectoraat Innovatieve Beweegstimulering en Sport; kennisdomein, september 2008. Leiden/ Den Haag, 2008. Jongert MWA. Plan van eisen ten aanzien van motorisch leren ten behoeve van een virtuele dansopleiding Partyscool / Fafa, TNO paper, december 2009. Kloeze E, L’Hoir M, Boere-Boonekamp M, Bakker I, Schoenaker H, Naul R. Preparation of a community based approach to prevent overweight and obesity in the Netherlands; a pilotstudy. Abstract Koopmans L Engbers L, Gelinck R Hildebrandt VH Vitale oudere werknemer krijgt steeds meer aandacht. Aangeboden aan Arbo Leal Penados A, Gielen MA, Stappers PJ, Jongert, T . Get up and move: an interactive toy that measures (in)activity and stimulates physical activity. Personal and Ubiquitos computing, December, 2009 Leeuwen R van, Spoel L, Timmers R, Sloot H van der. Onderzoek naar het verbeteren van de goallbal training. Onderzoeksverslag, Haagse Hogeschool, 2009 Marle van, A. M., Kamper, A. M., Pijnappels, M., Wijlhuizen, G. J., and Bakkenist, T. Kennisnetwerk valpreventie senioren: brug tussen wetenschap en praktijk. 2009. Rotterdam. MIKOLAJCZAK J, VRIES SI de, BAKKER I, VERHEIJDEN MW, JONGERT MWA. Evaluatie Scoren voor Gezondheid 2008-2009. Leiden: TNO Kwaliteit van Leven. TNO-rapport KvL/GB 2009.076 Nawijn L, van Sleuwen BE, Beltman M, Engelberts AC, Boere-Boonekamp MM, Bakker I, L’Hoir MP. Een consistent verband tussen slaapduur en overgewicht/obesitas bij kinderen; een verkenning. Een review. Nuland W van. The youth meeting point of the future. Master Thesis. Technische Universiteit Delft, 2009. Ooijendijk WTM, Stubbe JH, Schuller AA. Gebitsletsel door sport. Leiden: TNO Kwaliteit van Leven, 2009. Publ. nr. 09.004. Phone and e-mail counselling are effective for weight management in an overweight working population: a randomized controlled trial. BMC Public Health 2009:9(1):6. Proper KI, Hildebrandt VH. Overweight and obesity among Dutch workers: differences between occupational groups and sectors. Int Arch Occup Health 2009;ePub:1-8. Qi J. A virtual dance learning game for girls of 8-12 years, Master Thesis of Design for interaction, Technische Universiteit Delft, 2009 Resultaten van het ‘Wijk en Jeugd’ project op Nationaal Congres de Vitale stad (stedelijke vernieuwing en vitaliteit). Thema werken aan een duurzame vitale stad van 2019. Amsterdam 25 juni 2009


• •

•

•

•

•

•

•

• •

•

• •

•

• •

• •

32 / 59

Resultaten van het TNO-project ‘Netwerk gezonde leefomgeving’ op de Landelijke Inspiratiedagen de Gezonde wijk. Den Haag, 24 juni 2009 Simons M, Boer de A, Jans M, Hendriksen IJM. Het effect van omgevingsverandering op het lunchwandelgedrag van werknemers. TSG 2009;87(4):172-178. Simons M, Boer de A, Jans M, Hendriksen IJM. Het effect van omgevingsverandering op het lunchwandelgedrag van werknemers. TSG 2009;87(4):182-7. Simons M, Boer de A, Jans MP, Hendriksen IJM. Lunch to go: the influence of the physical environment on walking behaviour during lunch break. Amsterdam 2nd International Congress on Physical Activity and Public Health 13-16 april 2008 Simons M, Boer de A, Jans MP, Hendriksen IJM. Lunch to go: the influence of the physical environment on walking behaviour during lunch break. Glasgow Annual Conference & Meeting of HEPA Europe, 8-10 september 2008 Simons M, Es van E, Hendriksen I. Electrically assisted cycling: a new mode for meeting physical activity guidelines? Med Sci Sports Exerc 2009;41(11):2097102. Simons M, Es van E, Hendriksen I. Electrically assisted cycling: a new mode for meeting physical activity guidelines? Leiden; Amsterdam: TNO Kwaliteit van Leven; Vrije Universiteit, Body@Work, 2009. Medicine & Science in Sports & Exercise (2009), 41, 11 - pp 2097-2102 Simons M, Es van E, Hendriksen IJM. Electrical assisted cycling: a new mode for meeting physical activity guidelines? Med Science Sport Exerc 2009;41(11):20972102. Simons M, I Hendriksen, M Sauerborn-Ribbens. Ganzenpas, mars! Arbo Rendement 2009;3,12-13. Simons M, Verheijden MW, Hendriksen IJM, Mechelen van W. Energy expenditure of Lasersquash, a novel game to enhance levels of physical activity. Indianapolis 55th Annual Meeting of the American College of Sports Medicine , 28-31 mei 2008 Ook in Med Sci Exerc Sports 2008;40(5) suppl. S198. SIMONS M, VRIES SI de, JONGERT MWA, VERHEIJDEN MW. Energy expenditure of six active video games in children. Submitted to J Sport Sci & Med 170909 Simons M, Vries SI de, Jongert T, Verheijden MW. Energy Expenditure of six active video games in children. Slinger J, Van Kesteren N, Verheijden MW (submitted). Weight management in a Dutch adult population: correlates and determinants of regular self-weighing. ISBNPA 2010. Slinger J, Van Kesteren N, Verheijden MW (to be submitted). Gezond gewicht voor Nederlandse volwassenen: de rol van zelf-monitoring met gebruik van een weegschaal. NCVGZ 2010. Smits-Engelsman BCM, Kam de D, Jongert MWA, KNGF Standaard beweeginterventie Osteoporose. Nijmegen 2009 Stege J. Blessures in het betaald voetbal: huidig en toekomstig onderzoek Jaarboek Sport- beleid en onderzoek editie 2008/2009. 's-Hertogenbosch: W.J.H. Mulier Instituut/Arko Sports Media, 2009:pp.86 Stubbe JH, Geus de EJC. Genetics of exercise behavior. In: Kim Y, red. Handbook of Behavior Genetics. New York: Springer, 2009:p. 343-50. Stubbe JH. Blessure Informatie Systeem: Registratie van sportblessures. Presentatie ministerie van VWS directie Sport: Den Haag.


• • • •

• • • •

•

•

•

• •

•

• • •

•

•

•

33 / 59

Stubbe JH. Hoofdletsels in de sport: een kopzorg? Vereniging voor Bewegingswetenschappen Nederland (VvBN): Den Haag Stubbe JH. Korfbalblessures. Presentatie korfballeagueteams: Montfoort Stubbe JH. TNO in Sport en Bewegen. Presentatie Domeinteam Markt: Delft Tak E, Hopman-Rock M, Freiberger E, Delecluse C, Waaler-Loland N, Schena F, Ruetten A. Taking action on ageing and physical activity for older persons: the EUNAAPA Network Parijs 19th IAGG World Congress of Gerontology and Geriatrics, 5-9 juli 2009 Tonino M. Stimulating energy balance, preventing weight gain among healthy young adults. Master Thesis. Technische Universiteit Delft, 2009 Troosters Th, Jongert MWA, Bie RA de, Toereppel K, Gruijter EEMH de, Standaard Beweeginterventie voor mensen met COPD, Amersfoort, 2009 Two-year follow-up of phone and e-mail counseling for weight management among an overweight working population. Conceptartikel, nog aan te bieden. Uffelen van JGZ, Chin A Paw MJM, Hopman-Rock M, Mechelen van W. Feasibility and effectiveness of a walking program for community-dwelling older adults with mild cognitive impairment. J Aging Physical Activity 2009;17:398415. Van Buuren S, Hayes DJ, Stasinopoulos DM, Rigby RA, ter Kuile FO, Terlouw DJ (2009). Estimating regional centile curves from mixed data sources and countries. Statistics in Medicine, 28(23), 2891-2911. DOI: 10.1002/sim.3667. Van Buuren S, Ooms JCL (2009). Stage line diagram: An age-conditional reference diagram for tracking development. Statistics in Medicine, 28(11), 1569-1579. DOI: 10.1002/sim.3567. Van Dommelen P, Grote FK, Oostdijk W, de Muinck Keizer-Schrama SM, Bouquet J, Hendriks JJ, Kouwenberg J, Verkerk PH, van Buuren S, Wit JM. (2009) Growth monitoring to detect children with cystic fibrosis. Horm Res. 2009;72(4):218-24. Verhagen E, Engbers L. The physical therapist's role in physical activity promotion. Br J Sports Med 2009;43(2):99-101. Verheijden MW, Hildebrandt VH. Rates and determinants of repeated participation in a web-based health behavior change program for healthy body weight and healthy lifestyle. Lisabon International Society for Behavioral Nutrution and Physical Activity Annual Conference, 17-20 juni 2009 (abstract) Verheijden MW, Hildebrandt VH. Rates and determinants of repeated participation in a web-based health behavior change program for healthy body weight and healthy lifestyle. Lisabon International Society for Behavioral Nutrution and Physical Activity Annual Conference, 17-20 juni 2009 Verheijden MW, Van Dommelen P, Van Kesteren N (in preparation). Healthy body weight 2008-2012: weight changes in the Dutch adult population. Vermeulen K. Mixed Mode designs.Universiteit Utrecht/TNO Leiden, 2009 Vreede de P, Tak E, Wijlhuizen GJ, Steenbergen van E, Ruijs J (2009) Innovaties in Bewegen, wetenschap ontmoet praktijk, reader voor Symposium. TNO Kwaliteit van Leven: Leiden Vreede de PL, Meeteren van NLU (2009) Oefentherapie bij ouderen, keuzes te over [Exercise therapy in the elderly, many choices to be made]. Ned Tijdschr Fysiother 119: 110-111 Vries de S I, Galindo Garre F, Engbers L H, Hildebrandt V H,Buuren van S.Evaluation of neural network models to classify free-living activities using accelerometers among adults. Aangeboden aan J Applied Physiol Vries de SI, Bleeker SE, Hopman-Rock M, Jaddoe VWV, Hofman A, Raat H, Verhulst FC, Moll HA. Feasibility and reliability of accelerometer measurements


•

•

•

•

•

•

•

•

•

•

•

•

34 / 59

among 2-year old children. Lissabon Annual Meeting International Society Behavioral Nutrition and Physical Activity (ISBNPA), 17-20 juni 2009 in: Biddle, S, Guldan G, Gans K. (eds) International Society of Behavioral Nutrition and Physical Activity. Cruz Quebrada: Faculdade de Motricidade Humana 2009: 57. Vries de SI, Engbers LH, Hildebrandt VH. Objectief meten bewegen: resultaten en conclusies fase I 'state of the art' en fase II 'patroonherkenning'. Leiden: TNO Kwaliteit van Leven, 2009. Publ.nr. 09.050 Vries de SI, Hildebrandt VH, Engbers LH, Hekkert KD, Bakker I. Bewegen gemeten: verschillende cijfers door gebrek aan gouden standaard. TSG 2009;87(5):203-6. Vries de SI, Hirtum van WJEM, Bakker I, Hopman-Rock M, Hirasing RA, Mechelen van W. Validity and reproducibility of motion sensors in youth: a systematic update. Med Sci Sports Exerc 2009;41(4):818-27. Vries de SI, Hirtum van WJEM, Bakker I, Hopman-Rock M, Hirasing RA, Mechelen van W. Validity and reproducibility of motion sensors in youth; update of a systematic review. Lissabon Annual Meeting International Society Behavioral Nutrition and Physical Activity (ISBNPA), 17-20 juni 2009 in: Biddle, S, Guldan G, Gans K. (eds) International Society of Behavioral Nutrition and Physical Activity. Cruz Quebrada: Faculdade de Motricidade Humana 2009: 189. Vries de SI, Hopman-Rock M, Bakker I, Mechelen van W. Effect of operationalization on proportion of children meeting the health-related 60-min physical acitvity guideline. Lissabon Annual Meeting International Society Behavioral Nutrition and Physical Activity (ISBNPA), 17-20 juni 2009 in: Biddle, S, Guldan G, Gans K. (eds) International Society of Behavioral Nutrition and Physical Activity. Cruz Quebrada: Faculdade de Motricidade Humana 2009: 316. Vries de SI, Hopman-Rock M, Bakker I, Mechelen van W. Meeting the 60-minute physical activity guideline for children : effect of operationalisation. Med Sci Sports Exerc 2009;41(1):81-6. Vries de SI. Activity-friendly neighborhoods for children: measurement of physical activity and environmental correlates. Proefschrift Vrije Universiteit Amsterdam. s.l.: s.n., 2009. Vries de SI. Activity-friendly neighborhoods for children: measurement of physical activity and environmental correlates. Proefschrift Vrije Universiteit Amsterdam. s.l.: s.n., 2009. VRIES S de, HIRTUM H van, BAKKER I, HOPMAN-ROCK M, HIRASING R, MECHELEN W van. Validity and reproducibility of motion sensors in youth; update of a systematic review’. In: BIDDLE S, GULDAN G, GANS K, BALL K, ALMEIDA MD, TEIXEIRA P, FRENCH S eds., International Society for Behavioral Nutrition and Physical Activity – ISBNPA’09. Cruz Quebrada: Faculdade de Motricidade Humana, 2009: 189-190. VRIES S de, HOPMAN-ROCK M, BAKKER I. MECHELEN W van. Effect of operationalization on proportion of children meeting the health-related 60-min physical activity guideline. In: BIDDLE S, GULDAN G, GANS K, BALL K, ALMEIDA MD, TEIXEIRA P, FRENCH S eds., International Society for Behavioral Nutrition and Physical Activity – ISBNPA’09. Cruz Quebrada: Faculdade de Motricidade Humana, 2009: 316. VRIES SI de 08-04-2009. Voordracht in workshop ‘Speed-daten met jonge onderzoekers over (beleids)interventies gericht op de obesogene omgeving’. Nederlands Congres Volksgezondheid (NCVGZ), Rotterdam. VRIES SI de 11-11-2009. Gastcollege over meten van bewegen bij de opleiding Research Master Bewegingswetenschappen aan de VU Amsterdam.


•

•

•

•

•

•

•

•

•

•

•

• •

• •

35 / 59

VRIES SI de 18-06-2009. Voordracht over ‘Feasibility and reliability of accelerometer measurements among 2-year old children. 8th Annual Meeting International Society for Behavioral Nutrition and Physical Activity, Lisbon, 17-20 June, 2009. VRIES SI de 19-06-2009. Posterpresentatie over ‘Effect of operationalization on proportion of children meeting the health-related 60-min physical activity guideline’. 8th Annual Meeting International Society for Behavioral Nutrition and Physical Activity, Lisbon, 17-20 June, 2009. VRIES SI de 19-06-2009. Voordracht over ‘Validity and reproducibility of motion sensors in youth; update of a systematic review’. 8th Annual Meeting International Society for Behavioral Nutrition and Physical Activity, Lisbon, 17-20 June, 2009. VRIES SI de, BLEEKER SE, HOPMAN-ROCK M, JADDOE VWV, HOFMAN A, RAAT H, VERHULST FC, MOLL HA. Feasibility and reliability of accelerometer measurements among 2-year old children. In: BIDDLE S, GULDAN G, GANS K, BALL K, ALMEIDA MD, TEIXEIRA P, FRENCH S eds., International Society for Behavioral Nutrition and Physical Activity – ISBNPA’09. Cruz Quebrada: Faculdade de Motricidade Humana, 2009: 57. Vries SI de, F Galindo Garre, LH Engbers, VH Hildebrandt, S van Buuren Evaluation of neural network models to classify type and intensity of free-living activities using hip- and ankle-worn accelerometers among adults (submitted). VRIES SI de, GALINDO GARRE F, ENGBERS LH, HILDEBRANDT VH, BUUREN S van. Evaluation of neural network models to classify free-living activities using accelerometers among adults. Submitted to J Applied Physiol 030909 VRIES SI de, HILDEBRANDT VH. ENGBERS LE, HEKKERT KD, BAKKER I. Bewegen gemeten: verschillende cijfers door gebrek aan gouden standaard. TSG 2009; 87 (5): 203-6. VRIES SI de, HIRTUM WJEM van, BAKKER I, HOPMAN-ROCK M, HIRASING RA, MECHELEN W van. Validity and reproducibility of motion sensors in youth; an update. Med Sci Sports Exerc 2009: 41 (4): 818-27. VRIES SI de, HOPMAN-ROCK M, BAKKER I. MECHELEN W van. Meeting the 60-min physical activity guideline: effect of operationalization. Med Sci Sports Exerc 2009; 41 (1): 81-86. VRIES SI de. Activity-friendly neighborhoods for children: measurement of physical activity and environmental correlates. Proefschrift Vrije Universiteit Amsterdam. Leiden: De Bink, 2009. ISBN 978-90-8659-392-7. WAGENAAR-FISCHER MM, SLEUWEN BE van, VRIES SI de, BOEREBOONEKAMP MM, VERKERK PH. Is it possible to develop a guideline for screening for motor development disorders? Abstract (submitted). European Union for School and University Health and Medicine Congress, Leiden, September 23 26 2009. Wier van MF, Ariëns GAM, Dekkers JC, Hendriksen IJM, Smid T, Mechelen van W. Wier van MF, Dekkers JC, Bosmans JE, Heymans MW, Hendriksen IJM, Pronk NP, Mechelen van W, Tulder van M. Economic evaluation of distance counseling among overweight employees. Conceptartikel, nog aan te bieden. Wier van MF, Dekkers JC, Hendriksen IJM, Ariёns GAM, Smid T, Mechelen van W. Wijlhuizen G J, Chorus A M J,Hopman-Rock M.the FARE: a new way to express Falls risk among older persons including physical activity as a measure of exposure. Aangeboden aan Prev Med


•

• •

• •

•

•

•

•

•

36 / 59

Wijlhuizen G J, Schuller A A, Todd C, Zijlstra W, Zijlstra R,Hopman-Rock M.Individual behaviour in the control of balance: the Balance control difficulty homeostatis model for falls among older persons. Aangeboden aan Accid Anal Prev Wijlhuizen GJ (2009a) Focus on safety for seniors: magnitude of fall injuries in an ageing Europe. Eurosafe Alert 4: 4-5 Wijlhuizen GJ (2009d) Vroeg ingrijpen bij evenwichtsproblemen hard nodig om vallen te voorkomen. In Jaarboek Sport- beleid en onderzoek editie 2008/2009, pp 64-65. W.J.H. Mulier Instituut/Arko Sports Media: 's-Hertogenbosch Wijlhuizen GJ (2009e) Physical activity and falls in older persons: implications for falls risk research and prevention policy. Eurosafe Alert 4: 11-12 Wijlhuizen GJ. Physical activity and falls in older persons: development of the Balance Control Difficulty Homeostasis Model. Proefschrift Universiteit Leiden. s.l.: s.n., 2009. Wijlhuizen, G. J. Gezellige valpreventie voor allochtone ouderen. 2009b. ZonMw: Resultaten uit de ZonMw Preventieprogramma's Ingrediënten voor publieke gezondheid., 2009. Wijlhuizen, G. J. Project uit de praktijk: pilot een valnetwerk opzetten rond een valpolikliniek. 2009c. Nieuwsbrief Kennisnetwerk valpreventie Senioren, juli 2009. Wijlhuizen, G. J., Chorus, A. M. J., and Hopman-Rock, M. the FARE: a new way to express Falls risk among older persons including physical activity as a measure of exposure. Prev Med . 2009a. Wijlhuizen, G. J., Schuller, A. A., Todd, C., Zijlstra, W., Zijlstra, R., and HopmanRock, M. Individual behaviour in the control of balance: the Balance control difficulty homeostatis model for falls among older persons. Accid Anal Prev . 2009b. Bernaards CM, Meurs T. Vergelijkingsonderzoek vragenlijsten leefstijl, gezondheid en vitaliteit. Leiden: TNO Kwaliteit van Leven, 2009. Publ.nr. 09.78. Zeeuw, Eveline de, Erwin Tak, Ingrid J.M. Hendriksen. Regular exercise to prevent depression at the worksite. Aan te bieden aan Mental Health and Physical activity, december 2009 -


BIJLAGE 2

IMPACTLIJST

37 / 59

HopmanRock, M. BIS team HopmanRock, M. HopmanRock, M. Hespen, ATH van Chorus, AMJ Hildebrandt, VH Hespen, ATH van Verheijden, MW HopmanRock, M. HopmanRock, M. Simons M HopmanRock, M. HopmanRock, M. HopmanRock, M. Hespen, ATH van Hopman-

Medewerker

Leidsch Dagblad Leidsch Dagblad Reumafonds Intermediair nummer 2 NOS headlines NISB Portal AD Rotterdam AD Ned 3 - Klokhuis ECSS 2009 Oslo ECSS 2009 Oslo Sport Knowhow XL Sport Knowhow XL PCOB

Krant

Krant

tijdschrift

TV

Persbericht

Internet

Krant TV

presentatie

presentatie

Interview

Internet Internet

presentatie

presentatie nieuwsbrief

Naam congres / type tijdschrift krant Internales Symposium Stürtze im Alter, Zentrum für Altersmedizin des Klinikus Nürnberg Vrouwenvoetbal Nederland European College of Sport Science (ECSS)

Type impact


TNO doet onderzoe naar vele schaatsblessures op natuurijs Nederland in de ban van de vorst

Waarom bewegen ouderen in Nederland (niet)?

Van Middelkoop onder de pechklanten ((blessures ouderen schaatsen) 18.25 - 48.40 uur. Gaat over "Bewegen met Games" symposium Nina Waaler-Loland Do’s and donts in physical activity research among chronically ill older persons"" symposium Stuart Biddle "Physical activity behaviour change for older adults (60+ and 75+)"

Nederland in de ban van de vorst

Vooral hoofdwonden en pijnlijke armen zijn bekende blessures NISB en TNO presenteren op 20 januari goede praktijken voor gezond ondernemen

Werkgevers binden de strijd aan met overgewicht. Dik is duur.

Ijspret (blessure bij schaatsen) op "Uitnodiging Support Award" wordt verwezen naar proefschrift Astrid

Ijspret

Impelementing fall programs - succes and failures Meer dan de helft van de eredivisiespeelsters geblesseerd geraakt Physical activity behaviour change for old adults (approx 60-75) and oldold adults (approx 75y+)

Titel presentatie / artikel

38 / 59

Medewerker Rock, M. Hendriksen IJM Hendriksen IJM Hendriksen IJM Hendriksen IJM Hendriksen IJM Hendriksen IJM Hendriksen IJM Hendriksen IJM Hendriksen IJM Hendriksen IJM Hendriksen IJM Hendriksen IJM Hendriksen IJM Hespen, ATH van Hespen, ATH van

Naam congres / type tijdschrift krant

Ministerie van Verkeer en Waterstaat Veilig en gezond werken Fiets beraad Fietsersbond Belg.be OR onling TNO website Beweegmatje Infra site Fietsnieuws Gemeente Eindhoen E-magazine Arbo portaal News on the Neth NVvA

Type impact

Internet

Internet

Internet

Internet

Internet

Internet

Persbericht

Internet

Internet

Internet

Internet

Internet

Internet

Internet

Internet


TNO: onderzoek naar veilig schaatsen op natuurijs

TNO start onderzoek naar veilig schaatsen op natuurijs

Meer fietsen bespaart 27 miljoen euro aan ziekteverzuim

Meer fietsen, lager ziekteverzuim besparing werkgevers € 27 miljoen

Trappen naar baas leidt tot lager ziekteverzuim Stap op de fiets!: Lager ziekteverzuim en een besparing van 27 miljoen euro

Meer fietsen leidt tot lager ziekteverzuim en bespaart werkgevers 27 mln

Beweegtips | Meer fietsen leidt tot lager ziekteverzuim

Meer fietsen leidt tot lager ziekteverzuim Meer fietsen leidt tot lager ziekteverzuim en bespaart werkgevers 27 miljoen euro Meer fietsen leidt tot lager ziekteverzuim en bespaart werkgevers 27 miljoen euro

Fietsen naar het werk leidt tot lager ziekteverzuim Meer fietsen leidt tot lager ziekteverzuim en bespaart werkgevers 27 miljoen euro Onderzoek uit Nederland: Regelmatig fietsen naar het werk leidt tot lager ziekteverzuim

Meer fietsen leidt tot lager ziekteverzuim en bespaart werkgevers 27 miljoen euro


39 / 59

De Telegraaf

Krant

TNO kwaliteit van Leven Landelijk Netwerk Onderzoek Jeugd &

presentatie presentatie

Meteo

Internet

Dusseldorp, EMI Dusseldorp,

Leidsch Dagblad

Krant

Nieuws België

Kssa Vara

TV

Internet

RTV Utrecht

Radio

NOS Nieuws in het kort

Leeuwarder courant

Krant

TV

Radio TV West

Schaatsen op natuurijs in Delft TNO begint een onderzoek naar blessures die ontstaan door het schaatsen op natuurijs. TNO wil onder meer weten hoe vaak blessures voorkomen en welke maatregelen mensen nemen om letsel te voorkomen.

allesvan.nl

Radio

Ongelukken seniorenschaatsers onderzocht

De Pers

Krant

Veiligheid schaatsen onderzocht Hoorcollege voor Artsen Maatschappij en Gezondheid in Opleiding “Opsporen van kinderen met een globale ontwikkelingsachterstand mbv het Van Wiechen ontwikkelingsonderzoek” lezing: “Opsporen van kinderen met een globale

Veiligheid schaatsen onderzocht 13.03 uur TNO doet onderzoek naar blessures bij schaatsers op natuurijs. Op kunstijs raken schaatsers vaak gewond aan hoofd en armen. TNO wil

Veiligheid schaatsen onderzocht

TNO Leiden onderzoekt veiligheid schaatsen op natuurijs

TNO onderzoekt veiligheid schaatsen op natuurijs

13.35 uur TNO onderzoekt schaatskwetsuren

TNO bekijkt schaatsblessures

TNO Leiden onderzoekt veiligheid schaatsen op natuurijs

Noordhollands Dagblad

Krant



40 / 59

Type impact

Hespen, ATH van Hespen, ATH van

Hespen, ATH van Hespen, ATH van Hespen, ATH van Hespen, ATH van Hespen, ATH van Hespen, ATH van Hespen, ATH van

Medewerker Hespen, ATH van HopmanRock, M. Hespen, ATH van


Trainingsinstituut voor Gezondheid Revalidatie en Arbeid TNO BU bijeenkomst AVRO Radio 1 NU NL Gezondheid Gezondheid.nl TNO Gezondheidsnet nieuwsbank.nl Arko Sports Media AD Bewegen valt goed Nieuwsbrief Kennisbank NISB The Analysis of Growth Curves Reporting on recent growth in … methodology The Analysis of Growth Curves

presentatie

Radio

Internet

Internet

Internet

Internet

Internet

presentatie

krant

presentatie

Internet


Buuren, S Dommelen, P

Naam congres / type tijdschrift krant Gezondheid

Internet

Type impact

Hendriksen IJM Wijlhuizen, GJ Wijlhuizen, GJ Wijlhuizen, GJ Wijlhuizen, GJ Wijlhuizen, GJ Wijlhuizen, GJ Wijlhuizen, GJ Hildebrandt, VH Hespen, ATH van Wijlhuizen, GJ Wijlhuizen, GJ

Medewerker EMI


Age-conditional references for discrete outcomes Individual growth curve models for assessing evidence-based referral

Vroeg ingrijpen bij evenwichtsproblemen ouderen hard nodig

effectiviteit van Bewegen valt goed

Schaatsgedrag van ouderen onderzocht na ongelukken

Vroeg ingrijpen bij evenwichtsproblemen ouderen hard nodig presentatie "Bedrijfsbewegingsprogramma’s: wat leveren ze op?" Nationaal Congres Bedrijfssport, Eureko Conference Center te Zeist

Veel valongelukken ouderen te vermijden

Vroeg ingrijpen bij evenwichtsproblemen ouderen hard nodig Vroeg ingrijpen bij evenwichtsproblemen ouderen hard nodig - Veel valongelukken ouderen te vermijden

Veel valongelukken ouderen te vermijden

Valpreventie i.v.m. promotie GJW

Meer fietsen leidt tot lager ziekteverzuim Fysieke activiteit en vallen bij ouderen, Een nieuwe visie op onderzoek en preventie

Titel presentatie / artikel ontwikkelingsachterstand mbv het Van Wiechen ontwikkelingsonderzoek”. Locatie: Kontakt der Kontinenten, Soesterberg.

41 / 59

Theran Times radio omroep Frysland AD Telegraaf sportmassage 49(1);2009:12-15 Fysiopraxis März 2009 pg 21 nieuwsbrief fnvsport HR praktijk nieuws elektronische nieuwsbrief consumed.nl TNO, Stichting Quartz, Elkerliek Ziekenhuis, Stichting HaCa en Catharina Ziekenuuis

internet

Interview

krant

krant tijdschrift

Interview

internet

internet

internet

Persbericht

Fleuren, MAH

presentatie

Meeteren, NLU van Hendriksen IJM Hespen, ATH van Hespen, ATH van Hespen, ATH van BIS team Meeteren, NLU van Hendriksen IJM Hendriksen IJM Hendriksen IJM

Naam congres / type tijdschrift krant Reporting on recent growth in … methodology Hochschule Fresenius, Idstein, duitsland Medisch Centrum Haaglanden, Den Haag Startconferentie Profyt, Eindhoven Symposium Belang van wetenschappelijk onderzoek bij preventie en reïntegratie, Pim Mullier, Papendal

presentatie

inaugurele rede

Type impact

presentatie

Meeteren, NLU van Meeteren, NLU van Meeteren, NLU van

Medewerker


Geslaagde proef in Eindhoven en Helmond om herniapatiënt sneller te helpen

Minder verzuim door fietsen

Fietsende werknemer verzuimt minder

Vaker ziek, maar fietser niet

Neue Impulse für das Physiotherapiestudium

Schaatspret kost 82 miljoen Registratie sportblessures met Blessure Informatie Systeem

Bloed, zweet en schaatsen

over schaatsten

Biking to work boosts health and profits: Dutch survey

Wetenschappelijk onderzoek van gezondheidsmanagement en preventie

PROFYT/D … better in is better out/d

Fysiotherapie in het ziekenhuis, quo vadis.

Revitalization of Hygeia, Physical exercise: life-elixir and medicine especially for the frail

Titel presentatie / artikel criteria in growth monitoring

42 / 59

nieuwsbrief nationale fietsprojecten Taskforce Wtcg Maatschappij en Gezondheid in

Internet

presentatie Hoorcollege

tijdschrift

Dommelen, P HopmanRock, M.

Zorg voor beweging 2008(4)3:6-7 Medisch Contact Radboud Universiteit Nijmegen Aedes COMPACT

Internet Internet

Fleuren, MAH Fleuren, MAH

Gezondheidsnet Nieuws NL Helmond Vol.nl Medisch Beroep Nieuws uit de gezondheidszorg algemeen Omroep Brabant Nederlands Tijdschrift voor Voeding & Diëtetiek

tijdschrift Internet promotie Publicatie

Internet Internet Internet

Fleuren, MAH Fleuren, MAH Fleuren, MAH

De Pers

nieuwsbank.nl

presentatie Internet TV

Krant

Fleuren, MAH

Dommelen, P Dommelen, P Jongert Hildebrandt, VH Fleuren, MAH Fleuren, MAH Bakker, I Hendriksen IJM Wijlhuizen, GJ Dusseldorp,

Internet

Fleuren, MAH

TNO


Senior & Innovatie Algo terugkomdag, neonatale gehoorscreening, isala klinieken tno magazine VARA - Consumenten TV

Internet

Fleuren, MAH

Internet

Type impact

Medewerker


Fietsende werknemer minder vaak ziek Ontwikkeling en toepassing van ICF-profielen met IMPACT - Pilotstudie WTCG Opsporen van kinderen met een globale ontwikkelingsachterstand mbv

Bewegen is een goedkoop medicijn Afwachten bij vermoedelijke hernia loont Promotie lid van drs. M.C. Bosch Do's and don'ts van spelen sportvoorzieningen en speelplekken

Aandoeningen kinderen opsporen door monitoring groei Sportschool

Nieuwe leerstoel stimuleren bewegen bij ouderen

Titel presentatie / artikel Geslaagde proef in Eindhoven en Helmond om herniapatiënt sneller te helpen Geslaagde proef in Eindhoven en Helmond om herniapatiënt sneller te helpen Geslaagde proef in Eindhoven en Helmond om herniapatiënt sneller te helpen Geslaagde proef in Eindhoven en Helmond om herniapatiënt sneller te helpen Nieuwe aanpak herniapatiënten Zuidoost-Brabant werkt Geslaagde proef om herniapatiënt sneller te helpen Geslaagde proef in Eindhoven en Helmond om herniapatiënt sneller te helpen Nieuwe aanpak herniapatiënten Zuidoost-Brabant werkt kort stukje gewijd aan promotieonderzoek onderzoek Paula van Dommelen

43 / 59

Congres VvBN Congres VvBN Congres VvBN MedNet magazine 12x TNO

presentatie presentatie presentatie

tijdschrift

tijdschrift

TNO TNO

Kanker Genomics Plaza

nieuwsbrief nieuwsbrief

presentatie

presentatie

presentatie

presentatie

presentatie

Vries, SI de

Vries, SI de

Vries, SI de

Vries, SI de

Nederlands Congres Volksgezondheid 8th Annual Meeting International Society for Behavioral Nutrition and Physical Activity 8th Annual Meeting International Society for Behavioral Nutrition and Physical Activity 8th Annual Meeting International Society for Behavioral Nutrition and

BBC Worldservice - Europe today TNO

TV Internet

Lezing presentatie

Naam congres / type tijdschrift krant Opleiding Netwerk Onderzoek Jeugd & Gezondheid Congres VvBN

Type impact

Kocken, PL Kocken, PL Verheijden, MW Jongert, MWA BauschGoldbohm, RA

Medewerker EMI Dusseldorp, EMI Stubbe, J Hespen, ATH van Stege, JP Schuller, AA Wijlhuizen, GJ Verheijden, MW


‘Validity and reproducibility of motion sensors in youth; update of a systematic review’ ‘Effect of operationalization on proportion of children meeting the healthrelated 60-min physical activity guideline’

‘Feasibility and reliability of accelerometer measurements among 2-year old children

workshop Voeding Workshop ‘Speed-daten met jonge onderzoekers over (beleids)interventies gericht op de obesogene omgeving’

Beweegvriendelijke wijken in de gemeente Zeist Spel van de toekomst lokt beweging uit

Gezondheid stimuleren van de wieg tot de nikes Interview over sexuele voorlichting aan jeugdigen en hoe wij dit in Nederland aanpakken sexuele voorlichting aan jeugdigen in Nederland

Vroeg signaleren van problemen met evenwicht voorkomt vallen.

Hoofdletsel in de sport – een kopzorg? Hoofdletsel in de sport – een kopzorg? Hoofdletsel in de sport – een kopzorg?

Titel presentatie / artikel het Van Wiechen ontwikkelingsonderzoek Opsporen van kinderen met een globale ontwikkelingsachterstand mbv het Van Wiechen ontwikkelingsonderzoek Hoofdletsel in de sport – een kopzorg?

44 / 59

Nederland 2, 20.25 uur. Factsheet SCP Leidsch Dagblad Volkskrant

TV nieuwsbrief krant

krant Standaard Krant Krant Internet

Internet Internet

tijdschrift

Internet

internet Jaarverslag

Schuller, AA Schuller, AA

Schuller, AA

Schuller, AA

Tak, ECPM Wijlhuizen,

tijdschrift nieuwsbrief nieuwsbrief tijdschrift presentatie

Brabants Dagblad Catalogus Kennis- en Informatiecentum NISB Jaarverslag 2008 Stichting Achmea

NVVA TNO Epidemiologisch bulletin, jaargang 44, 2009 nummer 1

Typisch Helgelo, Almelo Vreizenveen De Twentse Courant Dorpsplein Borne

Arbo magazine

tijdschrift

Keijsers, JFEM Keijsers, JFEM Vries, SI de Vries, SI de Jans, M Mikolajczak, J Hendriksen IJM Verheijden, MW Chorus, AMJ BIS team Hespen, ATH van Jongert, MWA Schuller, AA Schuller, AA Schuller, AA

presentatie

Naam congres / type tijdschrift krant Physical Activity, 6e Nationaal congres gezondheidsbevordering en preventie Verslag 6e Nationaal congres gezondheidsbevordering en preventie Nieuwsbrief Body@Work Nieuwsbrief Body@Work Fysiopraxis PMTO in Nederland

Type impact

Medewerker


Report on the future of EUNAAPA - KvL/B&G 2009.001 Pilot Implementatie IMPACT

verwijzing rapport mondzorg Schuller Zeven onderscheidingen in Landerd verwijzing TNO onderzoek Jeugdtandverzorging

Topdrukte bij artsen na schaatspret Inleiding bij de KNGF-standaarden Beweeginterventies Extra mondzorg bij TMZ Een schoon gebit, óók in het verpleeghuis Een schoon gebit, óók in het verpleeghuis Begeleide Implementatie Mondzorg 2009 - Stap voor stap: implementeren van de NVVA Richtlijn Mondzorg Evaluatie RI voor Jeugdtandverzorging, 17-jarigen

item over overgewicht op de werkvloer Factsheet rapportage sport 2008 Rasportin: intrigant in sportwereld

De trage opmars van het stalen ros

Voordracht ‘Van rationele naar relationele gezondheidsbevordering en preventie’ Stukje over voordrachgt ‘Van rationele naar relationele gezondheidsbevordering en preventie’ Spatial Planning and Children’s Exercise’ (SPACE) studie Spatial Planning and Children’s Exercise’ (SPACE) studie Hoeveel moeten ouderen bewegen? Het implementatie onderzoek


45 / 59

presentatie

presentatie

presentatie

presentatie

Publicatie

Persentatie

Tak, ECPM

Vreede, P de

Vreede, P de

Vreede, P de

HopmanRock, M.

Sport, bewegen en ouderen sportmassage 49(4);2009:18 sportmassage 49(4);2009:12-15

nieuwsbrief tijdschrift tijdschrift

tijdschrift

presentatie

Simons M

Buuren, S

arborendement Minisymposium: Metabolomics of the obese - Visiting Professor Ze’ev

Sport, bewegen en ouderen

nieuwsbrief

krant

tijdschrift

Schuller, AA HopmanRock, M. HopmanRock, M. HopmanRock, M. BIS team BIS team

Br.J. Sports Med 2009; 43 Expertmeting Sport beeegen en ouderen, gemeentehuis 's hertogenbosch Nederlands tandartsenblad jaargang 64 - 10 april 2007 nr. 7 de Weekkrant Groot Voorschoten/Wassenaars Nieuwsblad

Growth charts for infant and pubertal development

Eerste expertmeeting Sport, bewegen en ouderen Harlopen en sportverzorging Harlopen Maatregelen voor lunchwandelen passen in uw preventiebeleid. Ganzenpas, mars!

Marijke Hopman-Rock verbonden aan het VU

Bewegen is preventie en zorg voor ouderen

Bewegen bij ouderen - Expertmeeting 14 mei 2009 Tandarts moet lol hebben in bij-en na scholing (TNO heeft lijst creteria voor cursussen samengesteld)

Functioneel trainen voor ouderen Pysical activity and maintaining physical function in older adults - Word met naam als voorbeeld genoemd

Ouderen en Bewegen - Wetenschap ontmoet praktijk

Samenwerking in Body@work gecontinueerd Bewegen, gezondheid en vallen bij ouderen - ontwikkeling en presentatie van een nieuwe visie op valpreventie Bruikbare meetinstrumenten voor bewegen en lichamelijk functioneren van ouderen - Gegevens uit het EUNAAPA Netwerk

Tracer (blad van VU medisch centrum Bijeenkomst inovatie bewegen TNO en ReosZorg Bijeenkomst inovatie bewegen TNO en ReosZorg Bijeenkomst inovatie bewegen TNO en ReosZorg Bijeenkomst inovatie bewegen TNO en ReosZorg

tijdschrift

Titel presentatie / artikel Jongeren slechter af bij gewone tandarts

Naam congres / type tijdschrift krant Slachtoffer en Samenwerking

46 / 59

Persbericht

Type impact

Medewerker GJ Schuller, AA Hildebrandt, VH Wijlhuizen, GJ


Jaarboek Sportgeneeskunde 2008 Haagse Hogeschool Haagse Hogeschool

PvDA RTL 7 Boek Sport Geneeskunde

presentatie

jaarboek Internet Internet

Internet

Internet Internet TV

Presentatie

Pannelgesgprek TV

Internet

Jongert, MWA HopmanRock, M. Jongert, MWA Jongert, MWA

Jongert, MWA

Jongert, MWA Jongert, MWA Vreede, P de

Vreede, P de

Vreede, P de Vreede, P de Hildebrandt, VH

tijdschrift

NISB Nieuws TNO RTL 7 Nederlanse Anne Seidel Ismakogie Vereniging

Convenat Overgewicht

Ministerie van SzW www.sportenstrategie.nl Wetenschap & Onderwijs Atrium, krant van de Haagse Hogeschool. Mei 2009: 289: - 7

tijdschrift

Dommelen, P Wijlhuizen, GJ HopmanRock, M.

tijdschrift

Beweegreden 2009;5(2):8-9 American Journal of Medical Genetics part C (Seminiars in medical Genetics) 151C:162–166 (2009)

tijdschrift

Jans, M

Naam congres / type tijdschrift krant Hochberg - Colloquiem room-A Faculty, Erasmus MC

Type impact

Medewerker


Boek Sport Geneeskunde, hoofdstuk 6, Bewegen bij volwassenen

Nieuwe lector wil bewegingsonderzoek met computerspellen Sport- en beweegonderzoek bij de Nederlandse Organisatie voor Toegepast Natuurwetenschappelijk Onderzoek Intreerede Tinus Jongert, 27 mei 2009 Over het lectoraat Innovatieve Beweeg-stimulering en Sport Nieuw lectoraat Innovatieve Beweegstimulering en Sport aan de Haagse Hogeschool Intreerede van Tinus Jongert als nieuwe lector Lectoraat Innovatieve Beweegstimulering en Sport aan de Haagse Hogeschool Innovaties in bewegen Programma moderne Zorg - ouderen speelplaats 25-jarig jubuleum "zo beweeg je" - presentatie Bewegen voor ouderen functioneel of stoornisgericht trainen Bijeenkomst "Sprot en bewegen voor ouderen" Panelgesprek olv Tunahan Kuzu, raadslid PvdA met Magad Erkelens CCD, COSBO, Heli Bassa, directeur Pluspunt, ruud Schakwijk, directeur Sport en Recreatie Programma moderne Zorg - ouderen speelplaats

"Laat ouderen integreren binnen de sportvereniging"

Integraal model indicatiestelling - ICF / IMPACT

Verwijzing naar proefschrif P v. Dommelen in artikel: Health Care Supervision for Twin Pairs van JOY SAMANICH

Wie zijn wij en wat doen we? Oefentherapeuten formuleren de essentie van het beroep


47 / 59

Type impact

Invited tijdschrift TV TV Internet Internet Internet Kamerstuk Internet Krant Radia Internet Internet krant Krant Internet Internet Internet Krant Internet Krant TV Internet

Kamervraag Krant Krant Internet Radio Krant

Medewerker

Schuller, AA Fleuren, MAH Stubbe, J Stubbe, J Stubbe, J Stubbe, J Stubbe, J Stubbe, J Stubbe, J Stubbe, J Stubbe, J Stubbe, J Stubbe, J Stubbe, J Stubbe, J Stubbe, J Stubbe, J Stubbe, J Stubbe, J Stubbe, J Stubbe, J Stubbe, J Stubbe, J

Stubbe, J Stubbe, J Stubbe, J Stubbe, J Stubbe, J Stubbe, J

Tweede kamer der staten generaal Noord Hollands Dagblad De Volkskrant AD.binnenland.nl Radio 1 Trouw

Naam congres / type tijdschrift krant Rio Caries Conference, Rio de Janeiro, Brazil - 15 – 17 July 2009 Fysiopraxis jaargang 18, nr.5 mei 2009 Hart van Nederland 9-6-2009 17:52:00 NOS 19-06-2009: 16:19 Nieuws.nl Blik op neiuws Nieuws.nl MIN VWS, kamerstuk 19 AllePersberichten.nl Brabants Dagblad NOS, radio 1 life Dutchnews.nl Gezondheidsnet Provinciale Zeeuwse Courant Gazet van Antwerpen HLN Fit en Gezond Forum.fok.nl Edestad.nl De Pers Minvws.nl Barnevelse krant Netwerk NU.algemeen


Titel presentatie / artikel invited keynote speaker "Burden and mapping of caries globally and in Latin American" pg 9 - Geslaagde proef om herniapatiënt sneller te helpen Acht procent gebruikt doping op sportschool Zorg Bussemaker over doping fitness Veel doping in de sportschool Leefstijl fitnessers in kaart gebracht Dopinggebruik in ongeorganiseerde sport Kamerstuk, 19 juni 2009 Dopinggebruik in ongeorganiseerde sport Gebruik verboden middelen door fitnessbeoefenaars in kaart gebracht Ruim 8 procent fitnessers gebruikt doping Zorgen over doping in de sportschool Performance enhancers popular for fitness Veel fitnessers gebruiken doping Ruim 8 procent fitnessers gebruikt doping Nederlandse fitnessers gebruiken doping Ook fitnessers aan de doping Bijna een op de tien fitnessers gebruikt doping Ruim 8 procent fitnessers gebruikt doping Bijna een op de tien fitnessers gebruikt dopi Bussemaker: "Meer aandacht voor doping in opleidingen" Ruim 8 procent fitnessers gebruikt doping 20:25 op Nederland 2: Doping Bijna een op de tien fitnessers gebruikt doping KST132523 Toekomstig sportbeleid; Brief staatssecretaris over het TNOrapport 'Prestatiebevorderende middelen bij fitnessbeoefenaars' Bijna een op de tien fitnessers gebruikt doping 8 procent fitnessers gebruikt doping Acht procent fitnessers gebruikt doping Zorgen over doping in de sportschool Ruim 8 procent fitnessers gebruikt doping

48 / 59

Dommelen, P Dommelen, P Dommelen, P Dommelen, P Verrips, GHW Wijlhuizen, GJ Wijlhuizen, GJ Wijlhuizen, GJ Wijlhuizen, GJ Jongert Jongert Jongert

Medewerker Stubbe, J Stubbe, J Wijlhuizen, GJ Fleuren, MAH Fleuren, MAH Hildebrandt, VH Hildebrandt, VH Dommelen, P Dommelen, P Dommelen, P Dommelen, P Arbo portaal Caring4Kid's Health Mental health news Health Plans 4 all Quality Health The reading Hospital and Medical Center IntexMall Health and Fittness Reuters Health pediatrasandaluci.org TNO ZonMw: Resultaten uit de ZonMw Preventieprogramma's

Internet Internet Internet Internet Internet

TVP 2009, nummer 2, pag 33-40 Kennisnetweri valpreventie ouderen De Telegraaf De bal is niet rond Nieuws België

tijdschrift

nieuwsbrief krant Internet Internet

tijdschrift

Internet Internet Internet Internet Presentatie

CG raad

Ning

Internet

tijdschrift tijdschrift tijdschrift

Naam congres / type tijdschrift krant Nijmegen nieuws Trouw Tijdschirft voor Gerontologie en Gerioatrie, Jaargang 40, juni 2009 nr. 3 ZonMw PrePost jaargang 1 nr. 36 Medisch Contact

Type impact Internet Krant


www.kennisnetwerkvalpreventie.nl! Kinderen gezonder dankzij voetballen Kinderen gezonder dankzij voetballen Kinderen gezonder dankzij voetballen

Nieuwe versie IMWD-vraagstelling causaal verband bij ongeval

Waking kids to urinate eases night bedwetting Waking kids to urinate eases night bedwetting Waking kids to urinate eases night bedwetting Waking kids to urinate eases night bedwetting Een beter leven? - Onder professoren II Ingrediënten voor publieke gezondheid, pg 78-79 "Community-based valpreventie bij ouderen" n.a.v. interview Gert Jan Tegemoetkoming meerkosten 2009 voor chronisch zieken en gehandicapten ( meldpunt Wtcg)

30 minuten bewegen Waking kids to urinate eases night bedwetting Waking kids to urinate eases night bedwetting Waking kids to urinate eases night bedwetting Waking kids to urinate eases night bedwetting

Verbeter de conditie van de Nederlandse samenleving (30 min. bewegen

Pg. 141 - als je niet beweegt, kun je niet vallen (een valkuil) Interview over "Richtlijnen JGZ verdienen zorgvuldige implementatie Afwachten bij mermoedelijke hernia loong (LRS project)

Titel presentatie / artikel Fitnessers niet vies van doping De verdieping - Veel doping in de sportschool

49 / 59

Npi, Dorine van Ravensberg Groen links Rijnmond TNO site EUSUHM Erasmus MC Symposium the analysis

Presentatie Presentatie

tijdschrift

Jongert HopmanRock, M. HopmanRock, M. Vries, SI de Schuller, AA Van Dommelen Van

interview internet Internet

Krant Internet Internet

Jongert Jongert Jongert

TNO

tijdschrift

Internet

Jongert

Naam congres / type tijdschrift krant Branche medium voor AGF sector Sprotzorg Nieuwsblad Geldermalsen Distrifood AGD.nl ED.nl MD weekly Convenant Overgewicht DAG.nl Gezonde School Nieuws.nl AD.binnenland.nl Brabants Dagblad TNO

De telegraaf Medical facts Sprot FM Focus, HHS, 7e jaargang, juni 2009 nummer 62 Tijdschrift voor Gerontologie en Geriatrie

Type impact Internet Internet Krant Internet Internet Internet Internet Internet Internet Internet Internet Krant Krant Internet

Medewerker Jongert Jongert Jongert Jongert Jongert Jongert Jongert Jongert Jongert Jongert Jongert Jongert Jongert Schuller, AA


Guideline for short stature Individual growth curve models for assessing evidence-based referral

betr. benoeming tot hoogleraar Verkeerssituatie rond basisscholen Nieuwe onderzoeksbus voor TNO mondzorg

pg. 176 In beweging blijven! Bewegen is preventie en zorg voor ouderen

Voetballers helpen bij gezonde leefstijl Voetballers helpen kids met gezondheid Voetballers helpen kinderen bij gezonde leefstijl Voetballers helpen bij gezonde leefstijl Goed voorbeeld voetballers levert gezonde kinderen op Voetballers als rolmodel in strijd tegen overgewicht Kinderen vallen af met hulp van voetballers Kinderen vallen af met hulp van voetballers Voetballers helpen kinderen bij gezonde leefstijl Voetballers helpen bij gezonde leefstijl Voetballers helpen bij gezonde leefstijl Kies voor tanden Scoren voor Gezondheid: Contract met topvoetballer helpt kind meer te bewegen Spits van Goud, uitreiking TNO rapport Scoren voor Gezondheid aan staatssecretaris van VWS Boudewijn Poelman Contract met topvoetballer helpt kind meer te bewegen Scoren danzij voetballers pg. 14. 'Met competities stimuleer je sportstudenten niet' Intervieuw tijdschrift

Titel presentatie / artikel Kinderen gezonder dankzij voetballen

50 / 59

conferentie Verbond van Verzekeraars Beleidsdag Samenwerkende Kinderdiatbetesteams Nieuwsbrief Preventie en Zorg TNO

Presentatie

Presentatie Internet Internet

Presentatie Krant

Peters, L. Peters, L. Engbers

Kesteren, N. Schuller, AA

Nederlands Congres Volksgezondheid NRC Handelsblad

Witte Weekblad NISB portal Aprotheek Druten Aportheek Zorg Kennispraktijk

Invited Internet Internet

Krant Internet Internet Internet Internet

ZonMw in de RAI Reuma startpagina apotheek.org

Presentatie krant

Stubbe, J Chorus, AMJ Meeteren, NLU van Chorus, AMJ Chorus, AMJ

Tak, ECPM Chorus, AMJ Chorus, AMJ Chorus, AMJ Chorus, AMJ Hildebrandt, VH

Ministerie van VWS, directie Sport Delft, Domeinteam Markt Vereniging voor Bewegingswetenschappen Den Haag De Telegraaf

Presentatie Presentatie

Stubbe, J Stubbe, J

Naam congres / type tijdschrift krant of Growth Curves Voorlichtingsbijeenkomst Masteropleiding Methoden & Technieken FSW Universteit Leiden Telegraaf Ministerie van VWS, directie Sport

Presentatie Krant Presentatie

Type impact

Dusseldorp, EMI van Hespen Stubbe, J

Medewerker Dommelen


Preventie door beweegstimulering Friends: sociale steun van vrienden: Resultaten en aanbevelingen voor interventies Vrienden belangrijk voor jongeren met diabetes Urban Strategie (Bouw en Ondergrondi.s.m. afdeling GB ontwikkeld) De deelnamebereidheid van hoogrisicogroepen voor hemoglobinopahtieën dragerschapstesten Tandbederf bij kinderen neemt toe, 1-9-2009

Uitreiking ZonMw parel Steeds meer senioren komen in beweging Steeds meer senioren komen in beweging Groepsdiscussie over sporten beweegaanbod voor ouderen in Leiden e.o Steeds meer senioren komen in beweging Steeds meer senioren komen in beweging Steeds meer senioren komen in beweging Steeds meer senioren komen in beweging

Hoofdletsel in de sport – een kopzorg? Steeds meer senioren komen in beweging

geen titel Blessures wintersport hoog BIS: registratie van sportblessures Prestatiebevorderende middelen bij fitnessbeoefenaars, presentatie voor staatssecretaris Jet Bussemaker en Ministerie VWS TNO in Sport en Bewegen

Titel presentatie / artikel criteria in growth monitoring

51 / 59

Tweede kamer der staten generaal fit for life Nederland De Vitale Stad(stedelijke vernieuwing en vitaliteit) Resultaten van het TNO-project 'Netwerk gezonde leefomgeving Issue - NPI Dopingonderzoek Regionale en landelijke nieuwssites RTL Nieuws, NOS Journaal, Editie NL, Netwerk Dagblad van het Noorden Volkskrant Algemeen Dagblad Wetenschapsdag KNGF

tijdschrift

tijdschrift

tijdschrift

Presentatie Internet

Presentatie

Presentatie

tijdschrift radio Internet

Televisie Krant Krant Krant Presentatie

Chorus, AMJ

Stege, JP

Wijlhuizen, GJ Wijlhuizen, GJ Vreede, P de

Engbers, L.

Engbers, L. HopmanRock, M. Stubbe, J Stubbe, J

Stubbe, J Stubbe, J Stubbe, J Stubbe, J Fleuren, MAH

CG raad

Jaarcongres sport en ouderen, Zeist 2005: Opinieblad voor beslissers in de ouderenzorg Beweging, Maandblad van de Reumapatientenbond Sportmassage, vakblad voor sportmassage, verzorging en blessurepreventie 2009;46(6)12-14

internet

Vreede, P de HopmanRock, M.


Type impact

Medewerker


Dopinggebruik in ongeorganiseerde sport 160.000 fitnessers slikken verboden middelen Dossier Doping in de Sport: 8 procent fitnessers gebruikt doping Veel bezoekers fitnesscentra aan de verboden middelen Wat heb je aan een goede richtlijn als hij toch niet gebruikt wordt?

Ouderen in beweging krijgen en houden Interviews met Herman Ram, Dopingautoriteit 65 artikelen over het Dopingonderzoek

Landelijke Inspiratiedagen de Gezonde Wijk, Den Haag

Resultaten van het 'Wijk en Jeugd' project op

Ontwikkeling en toepassing van ICF met IMPACT Voorproefje Speelplaats houdt ouderen in beweging

Blessures in kaart gebracht (BIS Zwemmen) Brief CG raad naar de Tweede Kamer der Staten-Generaal t.a.v. dhr, Teunissen - mogelijkheid ICF in te zetten teneinde de effectiviteit, samenhang en de sturing bij de vele regelingen en beleidsterreinen waar chronisch zieken en gehandicapten mee te maken hebben (zorg, onderwijs, werk, welzijn, wonen, mobiliteit) te verbeteren

Bewegen is een absolute aanrader, pag 16-17 augustusnummer

Titel presentatie / artikel Speelplaats houdt ouderen in beweging - Speelplaats houdt ouderen in beweging: ervaringen in Speeltuin Hillesluis te Rotterdam Marijke Hopman-Rock leidt Europees netwerk voor bewegen bij ouderen: Ouderen aan het bewegen krijgen én houden

52 / 59

presentatie


workshop

Tijdschrift

presentatie

Promotie?

Promotie workshop

workshop Poster

Poster Poster

Fleuren, MAH

Fleuren, MAH Peters, L.

Fleuren, MAH Wijlhuizen, GJ Wijlhuizen, GJ Wijlhuizen, GJ

Fleuren, MAH

Wijlhuizen, GJ

Wijlhuizen, GJ Fleuren, MAH



nieuwsbrief

Type impact TV

Medewerker Stubbe, J

15e congress European Union for School and University Health Nederlands Congres Volksgezondheid Symposium ZonMw Doelmatigheidsonderzoek 10 jaar 9th Annual conference on Integrated

Letter of invitaion CDC Atlanta USA Publieke verdediging proefschrift in Academiegebouw van de Universiteit Leiden Provincie Noord-Brabant Slimme Zorg

ZonMW Nieuwsbrief Kennisnetwerk Valpreventie Senioren Symposium ZonMw Doelmatigheidsonderzoek 10 jaar

Bijeenkomst Kind & Maatschappij Nederlands Congres Volksgezondheid Congres Jeugd in Onderzoek, Nieuwegein Nieuwsbrief Kennisnetwerk Valpreventie Senioren

Projectleidersbijeenkomst ZonMw Programma Jeugd Den Haag



Physical activity and falls in older persons. Development of the Balance Control Difficulty Homeostasis Model. Systematische invoering van zorginnovaties Bridging the gap between science and practice: improvement of Youth Health Care Practice by implementation strategy, education and quality assurance Richtlijnen toepassen in de zorg: hoe kan het beter? Implementation of a shared guideline for the lumbosacral radicular syndrome Implementation of a shared guideline for the lumbosacral radicular

Implementatie van een protocol voor de zorgketen van LRS-patiënten Uitnodiging om, op basis van proefschrift, in periode van 4 weken tot 2 maanden bijdrage te leveren aan strategische ontwikkeling van onderzoeksprogramma van CDC op gebied van valpreventie bij ouderen. Een prioriteitsgebied van CDC.

De ontwikkeling, invoering en het gebruik van richtlijnen voor jeugd en preventie Project uit de praktijk: pilot een valnetwerk opzetten rond een valpolikliniek Gezellige Valpreventie voor allochtone ouders Resultaten uit de Zon MW Preventieprogramma's Ingredienten voor publieke gezondheid Project uit de Praktijk: pilot een valnetwerk opzetten rond een valpolikliniek

Hoe zorg ik voor een succesvolle implementatie? Hou maar op met het ontwikkelen van JGZ-richtlijnen: evaluatie van de invoering


53 / 59

HR Praktijk Fysieke dag TNO Hoofddorp SUVA Luzern ISBNPA ISBNPA B@W symposium oratie M. Hopman Fietsberaad Delft Proefschrift Startpagine Body@Work Verkeersnet NISB-portal Salland Centraal Kennisbank NISB

VU-Agenda Llink, Koopkracht Nederlands Jeugdinstituut TU-Noord Blogspot

presentatie

Tijdschrift

Presentatie

Presentatie

Presentatie

Presentatie

Presentatie

Presentatie Internet Internet Internet Internet Internet Internet

Internet

Internet

TV Internet Internet

Stubbe, J Hildebrandt VH Hendriksen IJM Hendriksen IJM Hendriksen IJM Hendriksen IJM Hendriksen IJM Hendriksen IJM Vries, SI de Vries, SI de Vries, SI de Vries, SI de Vries, SI de Vries, SI de

Vries, SI de

Vries, SI de Hespen, ATH van Vries, SI de Vries, SI de

Kennisbank NISB

Naam congres / type tijdschrift krant Care Montfoort, bijeenkomst Korfballeagueteams

Type impact

Medewerker


Hardloopblessures Wijkinrichting beïnvloedt beweeggedrag kinderen Beweegtuin en bewegen

Physical activity and mental health at the worksite Rationale and perceived barriers and facilitators of cycling to work in the Netherlands Rates and determinants of repeated participation in a web-based behavior change program Preventie en behandeling an psychische klachten bij ouderen door meer bewegen Gezondheidseffecten van electrisch fietsen: onderzoeksresultaten en toekomstverkenningen. Kansen voor de electrische fiets. Oversteekplaatsen doen kinderen vaker naar school lopen en fietsen 26 November promotie Sanne de Vries Oversteekplaatsen doen kinderen vaker naar school lopen en fietsen Het Stadskind moet weer de straat op Vaker op de fiets naar school bij veilig verkeer Het Stadskind moet weer de straat op Verkeersveiligheid in stadswijk belangrijk om kinderen voldoende te laten bewegen Verkeersveiligheid in stadswijk belangrijk om kinderen voldoende te laten bewegen

Fysieke activiteit en mentale gezondheid

Volwassen Nederlanders bewegen steeds meer

Korfbalblessures

Titel presentatie / artikel syndrome

54 / 59

Naam congres / type tijdschrift krant Ruimte voor de Jeugd Verkeer in Beeld de Volkskracht Studiecentra HAN ISBS Telegraaf Cursus Coach Betaald Voetbal Algemene Ledenvergadering Coaches betaald Voetbal Instructieavond korfbalverenigingen omgeving Bennekom het Parool Trouw Dagblad van het Noorden Volkskrant NOS-radio 1, nieuws elk uur BNR radio 16,20 Omroep Frysland 17,20 KNSB diverse schaatsforums Website Voorkomblessures.nl Buienradar

Type impact Internet Internet Internet Internet Krant Presentatie

Presentatie

Presentatie Krant

Krant

Krant

Krant

Radio

Radio

Radio

Internet

Internet

Internet

Internet

Medewerker Vries, SI de Vries, SI de Vries, SI de Vries, SI de Vries, SI de Stege, JP

Stege, JP

Stege, JP Vries, SI de Hespen, ATH van Hespen, ATH van Hespen, ATH van Hespen, ATH van Hespen, ATH van Hespen, ATH van Hespen, ATH van Hespen, ATH van Hespen, ATH van Hespen, ATH van


Bericht op site over blessures schaatsen op natuurijs




Interview blessures schaatsen op natuurijs

Interview blessures schaatsen op natuurijs

Blessures Schaatsen op natuurijs



Persbericht blessures schaatsen op natuurijs

Sportersdossier Korfbal Stadswijk maakt kinderen dik

Blessures in het betaald voetbal

Titel presentatie / artikel Onderzoek: Verkeersveiligheid belangrijk voor bewegen kinderen Verkeersveiligheid belangrijk voor beweging kinderen Het Stadskind moet weer de straat op Het Stadskind moet weer de straat op Verkeersveilige wijk doet kids meer bewegen De waarde van een digitaal spelersdossier

55 / 59

Google Nederlands Tandartsenblad vol 64 nr. 20 blz 11-13 Ad Valvas Melro Nieuws U-blad Nursing, platform Verpleging en Verzorging Website Arts en Apotheker Website Gezondheidszorgportaal Website Hartgenoten Website ZM-magazine Website ZonMw Letter of Invitation van de CDC Website Nieuwsbank 2e consultatie bijeenkomst Slimme Zorg WEON IDW. Informationsdienst wissenschaft Typisch Almelo nieuws Plus Woman

Internet

Tijdschrift Tijdschrift Krant Tijdschrift

Internet

Internet

Internet

Internet

Internet

Letter Internet

presentatie

Presentatie

Persbericht Internet

tijdschrift

Schuller, A. Vries, SI de Vries, SI de Buuren, S van Meeteren, N van Meeteren, N van Meeteren, N van Meeteren, N van Meeteren, N van Meeteren, N van

Wijlhuizen Mikolajczak, J

Fleuren, MAH Dusseldorp, EMI Meetern, NLU van Schuller A. BauschGoldbohm,

Internet


Type impact

Medewerker Hespen, ATH van


Afvallen om kanker te voorkomen

Systematische invoering van zorginnovaties Opsporen van kinderen met een globale ontwikkelingsachterstand : toepassing van Item Response Theorie en 'Enhanced Bootstrapping' Nico Van Meeteren zum Professor für wissenschaftliche Physiotherapie berufen TMZ intensiveert de mondzorg

Ademhalingstherapie is goede voorbereiding op hartoperatie ZonMw Parel voor betere voorbereiding op hartoperatie: Better in,better out Uitnodiging CDC Atlanta voor uitwisseling informatie Valpreventie nav proefschrift Duizend kinderen onder contract bij NAC Breda

Ademtherapie vermindert complicaties hart-ok

Ademtherapie vermindert complicaties hart-ok ZonMw Parel voor betere voorbereiding op hartoperatie: Better in,better out ZonMw Parel voor betere voorbereiding op hartoperatie: Better in,better out

Kindergebit heeft geen prioriteit bij Gemeenten Veilig oversteken, meer bewegen Verkeersveilige wijk doet kids meer bewegen Lang, langer, langst (artikel groei)



56 / 59

RTV Oost RTV Noord-Holland Radio 1 'De Praktijk"

Website Groen en de Stad Financieel Dagblad/Intralinq TNO CVZ Magazine De Haagse Hogeschool TNO VU-SG Wetenschap & Onderzoek Website GroenLinks website Fietsberaad website Straategie website KpVV

Radio radio radio

Internet Internet Internet Internet Internet Internet Internet

Internet

Internet

Internet

Krant Tijdschrift Internet Presentatie Presentatie Tijdschrift Internet Internet Internet Internet

Internet

Vries, SI de Vries, SI de Vries, SI de Vries, SI de Vries, SI de Vries, SI de Vries, SI de

Vries, SI de

Vries, SI de

Vries, SI de Hildebrandt, V. Schuller, A. Bakker, I Stege, JP Stege, JP Vries, SI de Vries, SI de Vries, SI de Vries, SI de Vries, SI de

Vries, SI de

website Nieuwsblad de Kaap

Website Verkeerskunde

Website ZorgPortaal

Website IKCRO Website Architectenweb Website Zeeburg (Á'Dam) Website het Weitje Weblog Emile Jaensch Twitterbericht op RaadTweets Website Sport Service Overijssel


Type impact

Medewerker RA Vries, SI de Vries, SI de Vries, SI de


Het kantoor als afslankinstituut Kijken naar kindertanden Een innovatieve omgeving daagt jongeren uit om meer te bewegen Blessures in het betaald voetbal The epidemiology of soccer injuries in the Netherlands Laat ouders en kinderen meedenken over inrichting wijken Overgewicht te lijf Activity friendly neighborhoods for children Veilige omgeving stimuleert beweging van kinderen Activity friendly neighborhoods for children Verkeersveiligheid belangrijker voor beweging kinderen dan speelplekken

Interview nav Proefschrift Interview nav Proefschrift Interview nav Proefschrift Verkeersveiligheid belangrijker dan speelplaatsen voor beweging kinderen Verkeersveilige wijk doet kids meer bewegen Stadswijk maakt kinderen dik Verkeersveilige wijk doet kids meer bewegen Big move en andere bewegingen Aankondiging promotie Een sportveldje aanleggen om kinderen meer te laten bewegen? Verkeersveiligheid belangrijker voor beweging kinderen dan speelplekken Verkeersveiligheid belangrijker dan speelplaatsen voor beweging kinderen Verkeersveiligheid belangrijker dan speelplaatsen voor beweging kinderen


57 / 59

Type impact Internet Internet Internet

Internet

Internet Internet

Internet Internet Radio Krant Krant

Internet

Internet

Internet

Internet

Internet

Medewerker Vries, SI de Vries, SI de Vries, SI de

Vries, SI de

Vries, SI de Vries, SI de

Vries, SI de Vries, SI de Vries, SI de Vries, SI de Vries, SI de

Vries, SI de

Vries, SI de

Vries, SI de

Vries, SI de

Vries, SI de

website de Zorgkrant

website Volg de Verkiezingen

website Het Nieuws in Amsterdam

website Gezonder worden

website Scherpenzeelse Krant

TNO-Nieuws/werken bij TNO website Telegraaf Interview op Radio 1 'De Praktijk' het Parool het Parool

Website Gezondheidskrant website Fietsberaad

Website RIVM

Naam congres / type tijdschrift krant website Huis voor de Sport website de Weekkrant NISB Newsletter


Titel presentatie / artikel Het Stadskind moet weer de straat op Veilige wijk voor beweging Het Stadskind moet weer de straat op Verkeersveiligheid in stadswijk belangrijk om kinderen voldoende te laten bewegen Verkeersveiligheid belangrijker voor beweging kinderen dan speelplekken Oversteekplaatsen doen kinderen vaker naar school lopen en fietsen Verkeersveiligheid belangrijker dan speelplaatsen voor beweging kinderen Bewegen in Verkeersveilige wijk Interview nav Proefschrift Stadswijk maakt kinderen dik Veilige straat, gezond kind Verkeersveiligheid belangrijker voor beweging kinderen dan speelplekken Verkeersveiligheid belangrijker voor beweging kinderen dan speelplekken Verkeersveiligheid belangrijker voor beweging kinderen dan speelplekken Verkeersveiligheid belangrijker voor beweging kinderen dan speelplekken Verkeersveiligheid belangrijker voor beweging kinderen dan speelplekken

58 / 59


59 / 59

Thema Gezond Leven Vraaggestuurde programma's

Recommend Documents