Werkplan 2016 RIVM Centrum Gezond Leven
Inhoudsopgave
Intro
Over het RIVM Centrum Gezond Leven 4 Activiteiten 2016 5 Kwaliteit6 Online communicatie 8 Monitoring10 Gezonde Gemeente 12 Gezonde School 14 Gezonde Kinderopvang 16 Gezond Werk 18 Internationaal19 Partneroverleggen20 Adviesorganen21 Adviseren VWS 21 Medewerkers team Centrum Gezond Leven 22
RIVM Centrum Gezond Leven (CGL) zet zich in voor samenhangende en effectieve lokale gezondheidsbevordering. Via Loketgezondleven.nl, Gezondeschool.nl en Gezondekinderopvang.nl kunnen professionals beschikken over actuele landelijke kennis en producten van CGL en partners. In dit CGL-werkplan kunt u lezen over de activiteiten die we daartoe dit jaar ondernemen. Ik licht graag enkele speerpunten uit. Een belangrijke taak van CGL is inzicht bieden in de kwaliteit van leefstijlinterventies en het gebruik van erkende interventies stimuleren. Gebruikmakend van de ervaringen uit 2015 gaan we samen met partners verder om online factsheets en kennisdossiers beschikbaar te maken over ‘wat werkt’ van interventies en leefstijlthema’s. Voor de Handreiking Gezonde Gemeente ligt de focus op de online kennis korter en bondiger te maken en meer toepasbaar voor de praktijk. Hierbij maken we meer onderscheid tussen actuele en verdiepende informatie, zodat die meer aansluit bij zowel beginnende als gevorderde professionals. 2016 is een pilotjaar voor Gezonde Kinderopvang. In een pilotscholing voor medewerkers uit de kinderopvang staat werken met de vorig jaar ontwikkelde aanpak Gezonde Kinderopvang centraal. Later dit jaar lanceren we de aanpak en scholing in het veld. De succesvolle netwerkbijeenkomsten Preventie in de Buurt uit 2015 bieden mooie kansen voor een vervolg. Met partners werken we de plannen uit, waarbij het faciliteren van lokale samenwerking tussen eerste lijn, welzijn en publieke gezondheid rond preventie vanuit de huisartsenvoorziening centraal staat. CGL actualiseert dit jaar de visie en strategie van het centrum. Daarin trekken we op met samenwerkingspartners, waaronder het Landelijk Overleg Thema-instituten (LOT) dat eveneens de gezamenlijke visie actualiseert. Het bovenstaande geeft een klein inkijkje in dit jaar. Graag nodig ik u uit om verder te lezen en kennis te nemen van meer activiteiten van CGL, waaraan we ook dit jaar samenwerken met veel landelijke en lokale partners.
Colofon Tekst: Print:
RIVM Centrum Gezond Leven Xerox/OBT, Den Haag
Marian Sturkenboom Waarnemend hoofd RIVM Centrum Gezond Leven
Contact RIVM Centrum Gezond Leven 030-274 85 73
[email protected] www.loketgezondleven.nl Werkplan 2016 | 3
Over het RIVM Centrum Gezond Leven
Activiteiten 2016
Het RIVM Centrum Gezond Leven zet zich in voor de publieke gezondheid. Doelmatige, samenhangende en effectieve lokale gezondheidsbevordering stellen we centraal. De vraag van professionals is daarbij ons vertrekpunt. Het centrum stimuleert het gebruik van de best passende leefstijlinterventies. Dat doen we door interventies overzichtelijk te presenteren en kennis te delen over de kwaliteit en samenhang. Verder bieden we professionals ondersteuning gericht op versterking van lokale gezondheidsbevordering. Het uiteindelijke doel is gezondheidswinst bij burgers. Loketgezondleven.nl, Gezondeschool.nl en Gezondekinderopvang.nl zijn de online etalages van het Centrum Gezond Leven en partners.
Het Centrum Gezond Leven werkt in drie overkoepelende programma’s:
Het Centrum Gezond Leven werkt in opdracht van het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS). Het centrum maakt deel uit van de ondersteuningsstructuur publieke gezondheidszorg en is onderdeel van het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM).
Partners
Het Centrum Gezond Leven werkt samen met onder andere de GGD’en, Regionale Ondersteuningsstructuren (ROS), thuiszorgorganisaties, gezondheidsfondsen, onderwijsraden, sportservice-organisaties, academische werkplaatsen, kennisorganisaties jeugd, GGD GHOR Nederland, Nederlands Huisartsen Genootschap, Landelijke Huisartsenvereniging, ZonMw, TNO, Vereniging Nederlandse Gemeenten en verschillende ministeries.
• Kwaliteit: beoordeelt interventies op kwaliteit en samenhang. • Online communicatie: maakt landelijke kennis en producten online beschikbaar voor lokale professionals die werken aan gezondheidsbevordering en preventie. • Monitoring: brengt in kaart hoe professionals CGL-producten waarderen en gebruiken. Dwars hierop werkt het Centrum Gezond Leven met settingspecifieke programma’s: • Gezonde Gemeente: geeft handvatten voor gemeentelijk gezondheidsbeleid en helpt bij omgevingsgerichte gezondheidsbevordering. • Preventie in de zorg: versterkt preventie in de (eerstelijns)zorg. • Gezonde School: ondersteunt gezonde leefstijlactiviteiten in het onderwijs. • Gezonde Kinderopvang: versterkt structurele aanpak gezondheidsbevordering bij jonge kinderen. • Gezond Werk: biedt overzicht voor gezondheidsbevordering in de werkomgeving. Naast de werkzaamheden binnen de programma’s adviseert het Centrum Gezond Leven het ministerie van VWS en in het verlengde daarvan ZonMw, waarbij het CGL ook internationale contacten onderhoudt. Hierna volgen de belangrijkste activiteiten, resultaten en planning per programma. Uitgebreidere informatie over de programma’s vindt u op Loketgezondleven.nl/Over-ons.
Landelijke thema-instituten
Met de landelijke thema-instituten Kenniscentrum Sport, Pharos, Rutgers, Soa Aids Nederland, Trimbos-instituut, VeiligheidNL en Voedingscentrum werken we nauw samen bij het realiseren van de doelen van het centrum. Thema-instituten doen dit onder meer vanuit hun reguliere instellingssubsidie die zij ontvangen van het ministerie van VWS.
4 | Werkplan 2016
Werkplan 2016 | 5
Kwaliteit Het erkenningstraject van het RIVM Centrum Gezond Leven en partners biedt professionals (beleid, onderzoek en praktijk) inzicht in de kwaliteit, effectiviteit en uitvoerbaarheid van leefstijlinterventies. Ook promoten we het gebruik van erkende interventies. Zo kan het veld goed geïnformeerd kiezen welke effectieve interventie het beste past in de eigen lokale praktijk. Naast de onafhankelijke beoordeling van interventies legt CGL de focus in 2016 op promotie van erkende interventies en werken we het concept werkzame elementen verder uit. In het erkenningstraject komen dit jaar onder andere een flink aantal erkende interventies aan bod waarvan de erkenningstermijn is verstreken. Voor deze her-erkenningen hanteren we een light-erkenningsprocedure. Interventies voor kinderopvang, preventie in de eerste lijn, ouderen, gezonde werkplek en interventies die gezondheidsverschillen terugdringen, krijgen in 2016 voorrang in het erkenningstraject. Daartoe werken we ook mee aan calls van het 5e Preventieprogramma van ZonMw.
Wat we doen en wanneer
• Interventie-eigenaren stimuleren, adviseren en ondersteunen bij interventies indienen voor (her)erkenning (doorlopend); beoordeling van interventies organiseren, inclusief workshop Interventies beschrijven (voorjaar) en inzet van begeleiderspoule met ervaren professionals. • Ondersteunen deelcommissie Jeugd (gezondheidsbevordering en JGZ) en Volwassenen van Erkenningscommissie Interventies (doorlopend). • Beoordeling van interventies door praktijkprofessionals organiseren voor niveau Goed beschreven (doorlopend). • Overleggen Samenwerkingsverband Erkenning Interventies (zes keer). • Organiseren van bijeenkomst over werkzame elementen voor professionals in het veld (november). • Met convenantpartners erkende interventies promoten, o.a. via online magazine (maart). • (Partner)overleggen met thema-instituten over werkzame elementen (januari, maart en september) waarvan één met VWS (december). • Factsheets en kennisdossiers werkzame elementen online/beschikbaar (zomer).
CGL continueert samen met de zes partners van het Samenwerkingsverband Effectieve Interventies de promotie van het erkenningstraject naar gemeenten en professionals. Zo ontvangen gemeenteambtenaren een online magazine van de convenantpartners over wat de meerwaarde is van erkende interventies gebruiken (meer kans op effect en efficiënter). Ook gaan we de informatie over erkende interventies op Loketgezondleven.nl bondiger en aantrekkelijker presenteren. Daarnaast brengen we leefstijlinterventies onder de aandacht die specifiek aansluiten bij het sociaal domein en het concept positieve gezondheid. Gebruikmakend van de ervaring uit 2015 werken we met de thema-instituten verder aan het online beschikbaar maken van drie tot vijf factsheets of kennisdossiers over werkzame elementen voor specifieke thema’s. In een faciliterende rol ondersteunt het CGL, met andere RIVM-afdelingen, de thema-instituten bij het samenstellen van de dossiers. Ook verzamelen we goede (internationale) voorbeelden van ‘wat werkt’. Daarnaast gaan we verder met het ontwikkelen van de methodiek om werkzame elementen te identificeren. Dat doen we samen met de thema-instituten, convenantpartners, ZonMw en TNO.
6 | Werkplan 2016
Coördinator: Djoeke van Dale
'Laten zien welke leefstijlinterventies werken, zodat het veld goed kan kiezen wat past in hun praktijk'
Werkplan 2016 | 7
Online communicatie Vanuit het programma Online communicatie ontsluit RIVM Centrum Gezond Leven digitale kennis en producten via Loketgezondleven.nl, Gezondeschool.nl, Gezondekinderopvang.nl en sociale media. De content is afkomstig van een groot aantal partners en bestemd voor gezondheidsbevorderaars en andere professionals die werk maken van gezonde leefstijl van burgers. Zie voor meer informatie ook Gezonde School en Gezonde Kinderopvang. In 2016 zet CGL in op bekendheid en vindbaarheid van CGL-sites en op de kwaliteit van de inhoud. We maken daarbij gebruik van de ervaringen van bezoekers. Daarnaast houden we de sites inhoudelijk actueel, meer daarover leest u ook bij andere CGL-onderdelen in dit werkplan. Om de kennis en producten op Loketgezondleven.nl meer bekend te maken bij de doelgroep, voert het CGL gerichte communicatieactiviteiten uit rond de Interventiedatabase Gezond en Actief Leven en rond generieke thema’s op de site. Daarnaast kunnen professionals voor antwoord op vragen rond lokale gezondheidsbevordering per mail en telefonisch terecht bij het CGL. Op basis van de adviezen uit een gebruikerstest, maken we Loketgezondleven.nl gebruiksvriendelijker. Dit jaar ontwikkelt het CGL een SEO-strategie (zoekmachineoptimalisatie) voor de CGL-sites om met name de vindbaarheid via Google te verbeteren.
Wat we doen en wanneer
• Actualiseren en uitbreiden van de content van Loketgezondleven.nl, Gezondeschool.nl en Gezondekinderopvang.nl (doorlopend). • Partneroverleggen Online communicatiestrategie (planning volgt). • Gezonde leefstijl kennis en producten voor huisartsen en praktijkondersteuners online (juli). • Instrumenten toevoegen aan Interventiedatabase (planning volgt). • Release Interventiedatabase op Loketgezondleven.nl (planning volgt). • Loketgezondleven.nl en Interventiedatabase promoten bij doelgroep (juni-november). • Online nieuwsbrief voor professionals met actuele informatie van CGL en partners (maandelijks). • Via social media gebruik stimuleren van Loketgezondleven.nl (inclusief interventiedatabase en toolkits), Gezondeschool.nl en Gezondekinderopvang.nl en online ‘in gesprek’ met professionals (doorlopend). • Interventie-eigenaren ondersteunen bij actualisatie van informatie over interventies in de Interventiedatabase (doorlopend).
De partners van de Interventiedatabase Gezond en Actief Leven, Kenniscentrum Sport, Trimbos-instituut en CGL, voeren dit jaar de derde release uit van deze database. Daarmee nemen we een nieuwe functie in gebruik, naast interventies kunnen nu ook praktische instrumenten toegevoegd worden aan de database. Verder werken we mee aan pilots om data uit de interventiedatabase via andere sites te ontsluiten, denk aan interventies via sociale kaarten beschikbaar maken voor gemeenten. Om elkaars autoriteit te versterken en te zorgen voor eenduidige online communicatie over gezondheidsbevordering en preventie naar (lokale) professionals, werken CGL en thema-instituten vanuit een gezamenlijke online communicatiestrategie. Een concreet resultaat daarvan is dat we het gezamenlijke aanbod van producten en diensten voor de huisartsenvoorziening online beschikbaar maken en promoten. Na een evaluatie van deze samenwerking, stellen we later dit jaar een actieplan voor 2017 op. Via social media zoals Twitter en de CGL-nieuwsbrief stimuleren we het gebruik van kennis en producten van CGL en partners. Waarbij social media de mogelijkheid biedt tot interactie met specifieke doelgroepen.
8 | Werkplan 2016
Coördinator: Katia Witte
'Digitale kennis en producten voor professionals die werk maken van de gezonde leefstijl van burgers'
Werkplan 2016 | 9
Monitoring Het RIVM Centrum Gezond Leven monitort hoe professionals CGL-producten gebruiken en waarderen. De resultaten benutten we voor kwaliteitsverbetering en om te zorgen dat onze inzet blijft aansluiten bij de behoeften van de lokale praktijk. De jaarlijkse monitor van het Erkenningstraject, Loketgezondleven.nl, Handreiking Gezonde Gemeente en Gezondeschool.nl geeft inzicht in het bezoek en gebruik van deze online CGL-producten. Eventuele wijzigingen in bezoekcijfers van de sites en in het traject van indienen en erkennen van interventies, kunnen aanleiding zijn voor verbeteracties. Eveneens evalueren we ook dit jaar de waardering die deelnemers geven aan (netwerk) bijeenkomsten die CGL en partners organiseren. Om trends te signaleren, registreert het CGL activiteiten van professionals rond gezondheidsbevordering op Twitter en LinkedIn. Dit jaar maken we voor de komende jaren een evaluatieplan gericht op verdiepend onderzoek naar de producten van ons centrum. Daarnaast maken we een meerjarenplan hoe we de gebruiksvriendelijkheid van de websites gaan monitoren waarbij we gebruik maken van nieuwe, best passende methoden (zie ook bij Online communicatie).
Wat we doen en wanneer
• Meerjaren CGL-evaluatieplan (juli). • Factsheet met monitorresultaten Erkenningstraject, Loketgezondleven.nl, Handreiking Gezonde Gemeente en Gezondeschool.nl (december).
Coördinator: Loes Lanting
‘Zorgen dat onze inzet blijft aansluiten bij de lokale praktijk’
10 | Werkplan 2016
Werkplan 2016 | 11
Gezonde Gemeente Met de Handreiking Gezonde Gemeente bieden RIVM Centrum Gezond Leven en partners aan gemeenten en professionals handvatten om gemeentelijk gezondheidsbeleid op te stellen en (wijkgerichte) gezondheidsbevordering uit te voeren. CGL focust in 2016 op de handreiking korter en bondiger te maken, meer in te spelen op de actualiteit en het contact met het veld te verstevigen.
Wat we doen en wanneer
• Updates generieke onderwerpen online beschikbaar: vluchtelingen (voorjaar), leefomgeving en preventie en zorg (najaar). • Geactualiseerde Startpagina Jeugd online (najaar). • Twee bijeenkomsten gebruikerspanel (voor- en najaar) en panel per mail raadplegen (regelmatig). • Actuele Handreiking Gezonde Gemeente (inclusief themadelen) online op Loketgezondleven.nl (december). • Actieagenda sociaal en gezond opstellen met partners zoals Movisie, Actiz en Vilans (najaar).
Samen met de thema-instituten houdt het CGL de handreiking up-to-date, waarbij de themainstituten de inhoudelijke actualisatie verzorgen van de themadelen (overgewicht, sport en bewegen, alcohol, drugs, roken, depressie, seksuele gezondheid en letsel). Voor de generieke onderdelen legt het CGL de nadruk op actuele thema’s zoals samenwerken in de wijk, vluchtelingen en preventie in het zorgstelsel. Landelijk beschikbare nieuwe informatie, praktijkvoorbeelden en materialen voegen we toe. Daarbij spelen we dit jaar sneller in op actualiteiten uit het veld. Verder maken we de handreiking overzichtelijker en gebruiksvriendelijker. Dat doen we door de inhoud compacter te maken en meer te focussen op de toepasbaarheid van de kennis in de praktijk. We maken duidelijker onderscheid tussen actuele en verdiepende informatie zodat die meer aansluit bij zowel beginnende als gevorderde professionals.
Coördinatoren: Daniëlle de Jongh en Monique Leijen
Om actueel te zijn en het gebruik van de handreiking te promoten, onderhouden we nauw contact met professionals en partners, bijvoorbeeld de thema-instituten, landelijke organisaties en programma’s zoals JOGG en Gezond in…. Via het gebruikerspanel en (netwerk)bijeenkomsten krijgen we inzicht in vragen en behoeften van gebruikers. Dit jaar ligt het accent ook op werkbezoeken en participatie in GGD-vakgroepen, waarbij CGL enerzijds de handreiking en themadelen over het voetlicht brengt, en anderzijds ook inzicht in lokale behoeften en goede voorbeelden krijgt. Met name richten we ons op het verbreden van het netwerk in het sociaal domein, de zorg en leefomgeving. Om het gebruik van de handreiking bij gezondheidsbevorderaars en beleidsmedewerkers te stimuleren, spannen we ons samen met partners in om de handreiking bij de doelgroep bekend te maken. Dat doen we online via nieuwsbrieven en sociale media, maar ook tijdens bijeenkomsten van CGL en partners en congressen zoals het NCVGZ.
12 | Werkplan 2016
Werkplan 2016 | 13
Gezonde School Het RIVM Centrum Gezond Leven en partners versterken gezondheidsbevordering in het primair en voorgezet onderwijs (po en vo) en het middelbaar beroepsonderwijs (mbo). Dat doen we met kennis, materialen en ondersteuning voor onderwijsprofessionals (via Gezondeschool.nl) en voor professionals gezondheidsbevordering (via Loketgezondleven.nl). Jaarlijks houden we Gezondeschool.nl en Loketgezondleven.nl up-to-date. We voegen nieuwe voorbeelden, praktische tools en instrumenten toe. Om aan te sluiten bij de behoeften van onderwijsprofessionals putten we onder andere uit de klankbordgroepen voor primair en voortgezet onderwijs en het middelbaar beroepsonderwijs. Vanuit de werkgroep ouderbetrokkenheid, waarin onder andere de thema-instituten participeren, breiden we Gezondeschool.nl uit met materialen om ouders beter te betrekken bij Gezonde School.
Wat we doen en wanneer
• Gezondeschool.nl en Loketgezondleven.nl actualiseren en aanvullen (doorlopend). • Netwerkbijeenkomsten Gezonde School (januari, verdere planning volgt). • Online nieuwsbrieven voor po, vo, mbo (april, september, november). • Scholing Werken met Gezonde School-aanpak (mei, december). • Partneroverleggen Gezonde School (mei, september). • Voorbereiding koppeling Gezonde School-interventies aan Leerplankader (juni). • Stuurgroep Gezonde School (planning volgt). • Met partners Gezonde Schoolpleinen realiseren en andere scholen inspireren (december). • Ondersteuningsrondes 2015 en 2016 organiseren en afsluiten (december).
CGL organiseert scholing en netwerkbijeenkomsten rondom Gezonde School. Onder andere over lokale samenwerking en positieve gezondheid. De doelgroep zijn onder andere scholen en Gezonde School-adviseurs, JOGG-regisseurs, buurtsportcoaches. De scholing Werken met de Gezonde School-aanpak is voor GGD-medewerkers. Extra financiering van de ministeries van OCW en VWS en de Hartstichting maakte een ronde van het ondersteuningsaanbod in 2016 mogelijk. Deze ronde waarvoor eind vorig jaar 700 scholen zijn geselecteerd, richt zich op een specifieke groep scholen en die voldoen aan de voorwaarde dat zij een themacertificaat van het vignet Gezonde School behalen.
Coördinator: Vivian Bos
Samen met Jantje Beton, Instituut Voor Natuureducatie en duurzaamheid (IVN) en de Onderwijsagenda Sport, Bewegen en Gezonde Leefstijl ondersteunen we bijna tachtig scholen om eind 2016 een Gezond Schoolplein te realiseren. Ook inspireren we 350 andere scholen, via bijvoorbeeld regiobijeenkomsten en materialen en verhalen op Gezondeschool.nl. In de werkgroep Leerplankader Sport Bewegen en Gezonde Leefstijl, waarin ook de themainstituten participeren, bereiden we voor hoe we erkende Gezonde School-interventies kunnen koppelen aan het Leerplankader. Dat kader biedt scholen inzicht in wat leerlingen op verschillende leeftijden moeten weten en kunnen rondom gezonde leefstijl. Daarmee maken we het scholen gemakkelijker passende interventies te kiezen. Het bijkomende doel is dat interventie-eigenaren kunnen toewerken naar doorlopende leerlijnen op Gezonde School-thema’s. We richten ons op het vergroten van draagvlak voor Gezonde School bij specifieke groepen stakeholders. Dat doen we onder andere met nieuwe communicatiematerialen, die we ontwikkelen vanuit een gezamenlijke Gezonde School-communicatiestrategie. Daarnaast zetten we actief in op social media (Twitter, Facebook en LinkedIn) op het vergroten van de bekendheid van Gezonde School en maken we via outposts GezondeSchool.nl beter vindbaar. Tot slot werken we met de Po-, Vo- en MBO Raad en GGD GHOR in opdracht van de ministeries van VWS en OCW aan een nieuwe opdracht voor Gezonde School (2017-2020). Dat doen we in afstemming met de Stuurgroep Gezonde School en overige partners. 14 | Werkplan 2016
Werkplan 2016 | 15
Gezonde Kinderopvang De aanpak Gezonde Kinderopvang biedt professionals die werken in kinderdagverblijven en peuterspeelzalen praktische handvatten om structureel en integraal aan de gezondheid van 0 tot 4-jarigen te werken. De aanpak die RIVM Centrum Gezond Leven en partners in 2015 ontwikkelden, is in lijn met de Gezonde School aanpak en online beschikbaar via Gezondekinderopvang.nl. 2016 is een pilotjaar waarin CGL en partners een strategie uitwerken om de aanpak in het veld te introduceren en het gebruik te stimuleren. Dat doen we onder andere samen met het Voedingscentrum rondom een scholing Een Gezonde Start. Daarnaast werken we aan het beheer en actueel houden van de website. Bij de introductie van de aanpak Gezonde Kinderopvang hebben stafmedewerkers een actieve rol. Vanuit 10 tot 15 kinderopvanglocaties kan een medewerker kosteloos de nieuwe scholing Een Gezonde Start volgen. Deze scholing vergroot de actuele kennis over gezonde leefstijl en de vaardigheden van pedagogisch medewerkers rond werken aan gezonde leefstijl met jonge kinderen. In deze pilot worden medewerkers opgeleid om zelf de scholing Een Gezonde Start aan collega’s te geven en met de aanpak Gezonde Kinderopvang te werken. Ook benutten we de input van deelnemers voor verdere implementatie van de aanpak.
Wat we doen en wanneer
• Implementatieplan Gezonde Kinderopvang 2016 uitvoeren (hele jaar). • Meerjarige communicatiestrategie Gezonde Kinderopvang aanbieden (februari). • Bijeenkomsten begeleidingscommissie (april, najaar) en meeleesteam (planning volgt). • Samen met Voedingscentrum pilot scholing Een Gezonde Start (vanaf maart) en verslag met uitkomsten (najaar). • Plan voor linkbuilding maken en uitvoeren (hele jaar). • Communicatie en lancering Gezonde Kinderopvang (najaar). • Meerjarenplan ontwikkelen en aanbieden aan VWS (planning volgt). • Actuele site Gezondekinderopvang.nl (december).
Coördinator: Margien van Rooij
Vanuit een gezamenlijk ontwikkelde strategie communiceren de partners van Gezonde Kinderopvang, landelijke kennisinstituten en organisaties en branchepartners, over hoe je in de kinderopvang kunt bijdragen aan een gezonde start van jonge kinderen. Dat doen we via bestaande communicatiekanalen zoals websites, nieuwsbrieven en social media en via bijeenkomsten. Kinderopvangorganisaties vinden op Gezondekinderopvang.nl actuele kennis, materialen en informatie. De site breiden we dit jaar uit met een inspirerend ervaringsverhaal uit de praktijk. En op basis van ervaringen uit de pilot van Een Gezonde Start passen we de site waar mogelijk aan zodat deze blijft aansluiten bij gebruikerswensen. Ook starten we met linkbuilding, waarmee we zorgen dat onze partners vanaf hun site directe links aanbrengen naar Gezondekinderopvang.nl en vice versa. In de begeleidingscommissie (met brancheorganisaties en koepels) en het adviesteam (met kinderopvangorganisaties) stemmen we de resultaten af van de pilot met de scholing en over ideeën voor een meerjarenplan. Het adviesteam schakelen we ook in om te checken of de site en materialen aansluiten bij de doelgroep.
16 | Werkplan 2016
Werkplan 2016 | 17
Gezond Werk
Internationaal
Het RIVM Centrum Gezond Leven biedt informatie en handvatten om aan de slag te gaan met gezondheid op de werkvloer.
RIVM Centrum Gezond Leven deelt inspirerende kennis uit het buitenland met partners en professionals in eigen land. Daarvoor benutten we de internationale netwerken waarin we participeren en waar nodig leggen we nieuwe relaties.
In 2016 houden we de content over Gezond Werk actueel op Loketgezondleven.nl en stemmen we met ons netwerk af om op de hoogte te blijven van actuele ontwikkelingen. Samen met thema-instituten (Trimbos-instituut, Kenniscentrum Sport, Voedingscentrum, VeiligheidNL) actualiseren we de themapagina’s. Verder zorgen we dat de generieke onderwerpen (duurzame inzetbaarheid en beleid maken, uitvoeren en evalueren) up-to-date blijven. Om professionals te interesseren publiceren we een inspirerend praktijkverhaal over werken aan gezonde leefstijl op de werkvloer. Verder adviseren we VWS vanuit een kleine verkenning of er binnen het onderwijs en de kinderopvang draagvlak is voor een aanpak gericht op gezonde medewerkers. Daarvoor sluiten we aan bij bestaande overleggen en raadplegen we stakeholders zoals de onderwijsraden en de brancheorganisatie in de kinderopvang. Om goed geïnformeerd te zijn over elkaars plannen en mogelijkheden voor verbindingen binnen de setting werk, stemt CGL af met partners (o.a. thema-instituten, ministeries SZW en VWS, ZonMw, TNO, Jongeren op Gezond Gewicht en Alles is Gezondheid…).
Wat we doen en wanneer
• Advies over verbinding Gezond Werk met Gezonde School en Kinderopvang (januari). • Eigenaren stimuleren leefstijlinterventies voor setting werk in te dienen voor erkenning (doorlopend). • Geactualiseerde pagina’s Gezond Werk op Loketgezondleven.nl en Gezondeschool.nl (december).
Coördinator: Hanneke Oosterveld
18 | Werkplan 2016
Actuele internationale kennis en inzichten deelt CGL via partneroverleggen, Loketgezondleven.nl en social media. Het RIVM continueert via CGL zijn lidmaatschap van EuroHealthNet en participeert in dit netwerk in activiteiten zoals studyvisits. Verder zet CGL de samenwerking voort rond Gezonde School in het Schools for Health in Europe-netwerk (SHE). Samen met enkele RIVM-afdelingen werkt CGL als associate partner in de Joint Action on Chronic Diseases en Healthy Aging (JA CHRODIS) en als collaborative partner aan de Joint Action Reducing Alcohol Related Harm (JA RAHRA). In dit laatste jaar van beide programma’s richten we ons op verspreiding van de resultaten. Voor JA CHRODIS bezoeken we drie best practices om na te gaan of implementatie van (een van) de voorbeelden in Nederland haalbaar en wenselijk is. In de JA RAHRA faciliteren we namens VWS de inbreng en bijdrage van het Nederlands Instituut voor Alcoholbeleid STAP. Vanuit de kennis en ervaring opgedaan in de Europese Joint Actions, internationale conferenties en contacten, maakt CGL relevante buitenlandse voorbeelden en/of overzichten beschikbaar op Loketgezondleven.nl. Bij de keuze laten we ons leiden door actuele prioriteiten en kennislacunes.
Wat we doen en wanneer
• Partneroverleg Internationaal (januari, september). • Netwerkvergaderingen EuroHealthNet (juni) en Schools for Health in Europe (oktober). • Organisatie CHRODIS-studyvisit in Nederland over erkenningstraject en databases (april). • Studyvisits EuroHealthNet (najaar). • Publiceren internationale voorbeelden op Loketgezondleven.nl (november). • Verslag bijdrage internationale netwerken en Joint Actions (december).
‘Mooie buitenlandse voorbeelden waar we in Nederland veel van kunnen leren’
Coördinator: Djoeke van Dale
Werkplan 2016 | 19
Partneroverleggen
Adviesorganen
RIVM Centrum Gezond Leven organiseert regelmatig partneroverleggen. Daarin delen samenwerkingspartners hun kennis en ervaring, brengen we verbinding aan en stemmen we de ondersteuning af met professionals die werken aan de gezonde leefstijl van burgers. Het voor en door professionals van het Centrum Gezond Leven krijgt vorm in deze overleggen met een breed samengestelde groep van lokale, regionale en landelijke professionals. Telkens staat een specifiek product of onderwerp centraal. De ontmoetingen die bij het schrijven van dit werkplan bekend zijn, staan in de activiteitenbeschrijving van de programma’s. Actuele overleggen en ontmoetingen staan op de Bijeenkomstenkalender Gezond Leven op Loketgezondleven.nl.
Met de CGL-adviesstructuur borgt het RIVM Centrum Gezond Leven de inbreng van en aansluiting met relevante ontwikkelingen in het veld en werkt het centrum aan processen en producten die relevant zijn voor de publieke gezondheid. In de adviesgroepen zijn alle samenwerkingspartners vertegenwoordigd. De CGL-adviesstructuur kent twee adviesgroepen met ieder een eigen doel. • De CGL-adviesraad adviseert over strategische beleidszaken, veelal vanuit een bestuurlijk perspectief. • De CGL-klankbordgroep geeft algemeen advies over inhoudelijke onderwerpen, veelal vanuit een managementperspectief. Advies over inhoud, proces en resultaten van het erkenningstraject van CGL en partners ontvangen we via expert- en gebruikersbijeenkomsten. De deelnemers komen uit verschillende sectoren van de samenwerkingspartners.
‘Kennis en ervaring samenwerkingspartners verbinden en afstemmen op gebruikers’
Adviseren VWS Het RIVM Centrum Gezond Leven adviseert het ministerie van VWS over versterking, samenhang en efficiënte inzet van door het ministerie gefinancierde instituten en samenwerkingsverbanden die zich richten op lokale gezondheidsbevordering en preventie. Zo adviseren we het ministerie over de jaarplannen van de thema-instituten rond gewenste sturing gericht op meer samenhang en minder doublures waarbij we ook actuele ontwikkelingen betrekken. Dat doen we door zowel mondelinge als schriftelijke adviezen te geven onder andere tijdens gesprekken met de CGL-accounthouder en de accounthouders van de themainstituten en samenwerkingsverbanden. Het centrum participeert in commissies en allianties zoals het Landelijk Overleg Themainstituten (LOT), Jongeren Op Gezond Gewicht, Stuurgroep Gezonde School en de Gezonde Basisschool van de toekomst. Verder verbreden we het netwerk naar partners in het sociaal- en welzijnsdomein (zoals Gezond in…, Movisie, Verweij-Jonker), de zorg (Nederlands Huisartsen Genootschap, Landelijke Huisartsen Vereniging) en gemeenten (Stimulerings programma Betrouwbare Publieke Gezondheid, beleidsambtenaren).
Wat we doen en wanneer
• Structureel afstemmen met thema-instituten over voortgang samenwerking en jaarplan en tijdens het VWS-accounthoudersoverleg met het LOT en CGL. • Op aanvraag participeren we in andere werkgroepen van het LOT. Zo is het CGL waarnemer/ adviseur in Werkplaats Publiekscommunicatie. • Waarnemen bij ZonMw-commissies vanuit het programmakader Preventie (doorlopend).
20 | Werkplan 2016
Werkplan 2016 | 21
Medewerkers team Centrum Gezond Leven Hoofd en waarnemend hoofd Jaap van Delden Marian Sturkenboom (wnd.)
[email protected] [email protected]
030-274 75 67 030-274 86 18
Medewerkers Lise Albers Vivian Bos Laura Cloostermans Djoeke van Dale Marloes Damhuis Cécile van Dijk Laura Dorst Harriët Driegen Heleen Hamberg Carolien de Jager Daniëlle de Jongh Ratna van der Kuilen Loes Lanting Monique Leijen Susan Meijer Hanneke Oosterveld Miranda Scholsz Ank Simons Sonja Sligchers Nicoline Tamsma Margien van Rooij Lucie Viet Anouk Voogt Bianca Wijers Katia Witte
[email protected] [email protected] [email protected] [email protected] [email protected] [email protected] [email protected] [email protected] [email protected] [email protected] [email protected] [email protected] [email protected] [email protected] [email protected] [email protected] [email protected] [email protected] [email protected] [email protected] [email protected] [email protected] [email protected] [email protected] [email protected]
030-274 42 03 030-274 75 14 030-274 42 56 030-274 86 46 030-274 20 67 030-274 47 92 030-274 45 43 030-274 86 17 030-274 27 35 030-274 43 16 030-274 43 70 030-274 25 25 030-274 70 07 030-274 47 86 030-274 36 73 030-274 21 29 030-274 40 36 030-274 85 73 030-274 47 98 030-274 31 99 030-274 22 85 030-274 86 66 030-274 29 34 030-274 31 22 030-274 43 84
Communicatie Lodewijk van Dooren Ellen Mijnders Eline Verhaaren
[email protected] [email protected] [email protected]
030-274 35 51 030-274 23 75 030-274 31 63
Secretariaat Ellen Siebelink
[email protected]
030-274 85 73
22 | Werkplan 2016
Medewerkers team Centrum Gezond Leven
Dit is een uitgave van: Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu Postbus 1 | 3720 BA Bilthoven www.rivm.nl maart 2016
008869
De zorg voor morgen begint vandaag