Thema: Algemene kennis grafimedia Producten
OPDRACHTKAART Producten 1
Thema: Algemene kennis AK-01-01-01
Bedrijven en producten Voorkennis: geen Intro: Printmediabedrijven zijn gespecialiseerd in bepaalde producten. Een krantendrukkerij drukt geen boeken. Een brocheerderij maakt geen gebonden boeken. We gaan het hebben over de verschillende specialisaties van bedrijven. Doelen: Aan het eind van deze opdracht kun je: – opnoemen welke grafimediabedrijven er zijn – opnoemen wat de specialisaties van de bedrijven zijn Aan het eind van deze opdracht ken je: – de begrippen prepress en drukwerkvoorbereiding – de begrippen druktechniek, offset, zeefdruk, flexodruk en diepdruk – de begrippen drukkerij- en uitgaafbinderij, brocheerderij, handboekbinderij en restauratie-atelier – de begrippen verpakkingsbedrijf, golfkarton- en vouwkartonbedrijf Activiteiten: – Lees de tekst ’Printmediabedrijven en producten’. – Maak de toets. Tijd: Voor deze opdracht heb je ongeveer 2 lesuren: – theorie bestuderen: 1,5 lesuren – toets maken: 0,5 lesuur Materiaal: – tekst ’Printmediabedrijven en producten’ – toets Beoordeling: Laat de toets aan de docent zien.
Theorie
Thema: Algemene kennis
Producten 1 Printmediabedrijven en producten Elke dag heb je te maken met drukwerk, bijvoorbeeld agenda’s, schriften en boeken. Thuis op de deurmat ligt weer een stapel reclamefolders. Die leg je op tafel. Daar zie je een visitekaartje van de kapper liggen. Je pakt een flesje en een zak chips en gaat zitten. Dan bekijk je de televisiegids en pak je de afstandsbediening. Ook die is bedrukt. Drukwerk is er dus overal. We gaan ons in dit hoofdstuk richten op de bedrijven die drukwerk maken. Bij een grafisch bedrijf denken de meeste mensen aan een drukkerij. Maar er zijn ook andere grafische bedrijven. Denk aan reclamebureaus, boekbinderijen of bedrijven die verpakkingen maken. Weer andere bedrijven maken multimediaproducten. Dat zijn ook grafische producten, maar dan digitale. Denk aan websites en cd-rom’s. Bij een computerspel werken scriptschrijvers samen met programmeurs en grafische vormgevers. In het script staat precies hoe het spel in elkaar zit. De programmeur moet dan een programma maken dat alles kan wat in het spel voorkomt. De grafische vormgever bepaalt de kleuren en maakt de tekeningen en effecten. Multimediabedrijven werken dus heel anders dan printmediabedrijven.
AK-01-01-02 Dit hoofdstuk gaat alleen over de printmediabedrijven, over het maken van drukwerk. De meeste bedrijven zijn gespecialiseerd. Een offsetdrukkerij bedrukt geen T-shirts en een zeefdrukkerij drukt geen kranten. Nabewerkingsbedrijven zijn ook gespecialiseerd in bepaalde producten. Een uitgaafbinderij maakt gebonden boeken en een brocheerderij maakt brochures. De machines die het bedrijf heeft zijn speciaal aangeschaft voor de producten waarin het bedrijf gespecialiseerd is. Omdat de machines erg duur zijn moeten ze zoveel mogelijk productie draaien. Het is dus niet verstandig om een extra machine aan te schaffen voor af een toe een order. Een uitgaafbinderij schaft niet een verzamelhechter aan omdat één klant naast gebonden boeken ook nog geniete brochures wil. De klant moet de brochures dan door een ander bedrijf laten afwerken. Zo heeft elk bedrijf zijn specialisatie.
Theorie
Thema: Algemene kennis
Producten 1 1
AK-01-01-03
Prepressbedrijven
Prepress betekent ‘vóór het drukken’. Daarmee wordt dus de drukwerkvoorbereiding bedoeld. Vroeger zorgden de zetterijen voor het zetwerk. De lithografische bedrijven verzorgden de beeldbewerking. Tegenwoordig gebeurt dit allebei in één bedrijf. Vaak verzorgt het reclamebureau dit. Als dat niet zo is, wordt het gedaan door prepressbedrijven. Dit is niet nodig als de drukkerij een eigen prepressafdeling heeft. 1.1 Reclamebureaus Reclamebureaus en ontwerpstudio’s hebben vaak mensen in dienst die de ontwerpen meteen uitwerken. Daarvoor gebruiken zij computers met speciale programma’s. Teksten en afbeeldingen voor een pagina worden bewerkt en samengevoegd. Dat noemen we ook wel ‘opmaak’. Het resultaat wordt dan digitaal aangeleverd bij de drukkerij. Die kan dan de drukplaten maken en gaan drukken.
werk van een offsetdrukkerij 2.2 Diepdrukkerijen Diepdrukpersen zijn meestal rotatiepersen. Zij worden gebruikt voor tijdschriften en reclamefolders met zeer grote oplages. Een diepdrukpers is snel en kan in korte tijd een grote oplage drukken. Maar de drukvorm is erg kostbaar, vandaar dat diepdruk voor kleine oplages te duur is.
1.2 Prepressbedrijven Het ontwerp uitwerken kan ook in een prepressbedrijf gebeuren. De drukkerij ontvangt het dan digitaal of op film. Daarmee maakt de drukkerij vervolgens de drukplaten. Veel drukkerijen hebben een eigen prepressafdeling. Zij kunnen dus zelf het ontwerp uitwerken.
2
Drukkerijen
Drukkerijen richten zich meestal op één druktechniek. Een flexodrukkerij heeft geen diepdrukpersen, een offsetdrukkerij heeft geen zeefdrukapparatuur. Dit heeft met de kosten van de apparatuur te maken. Daar komt bij dat drukkers voor één van de druktechnieken opgeleid zijn. Een offsetdrukker heeft dus een andere opleiding gehad dan een flexodrukker. 2.1 Offsetdrukkerijen Bij offsetdruk maakt het bedrijf een keuze tussen vellenpersen en rotatiepersen. Als het bedrijf veel kranten en tijdschriften wil gaan drukken, kiest het voor een rotatiepers. Vellenpersen zijn bijvoorbeeld geschikt voor posters, folders, flyers en boeken.
werk van diepdrukkerijen
Theorie
Thema: Algemene kennis
Producten 1 2.3 Flexodrukkerijen Flexodruk werkt meestal met rotatiepersen. Flexodruk is heel geschikt voor het bedrukken van andere materialen dan papier. Bij het te bedrukken materiaal kun je dan denken aan de doorzichtige etiketten van waterflessen. Maar ook melkpakken en plastic tassen worden met flexo bedrukt.
AK-01-01-04 nen ook alle vormen bedrukken, zoals pennen, afstandsbedieningen en kopjes. Een zeefdrukkerij heeft dus volkomen andere orders dan andere drukkerijen.
3
Nabewerkingsbedrijven
Sommige drukkerijen hebben een eigen nabewerkingsafdeling. Zij kunnen sommige producten met een kleine oplage zelf afwerken. Voor veel producten geldt dit niet. Die moeten naar een speciaal nabewerkingsbedrijf worden gebracht. 3.1 Drukkerijbinderijen Elke drukkerij heeft een snijmachine. Drukkerijen met een drukkerijbinderij hebben daarnaast een vouwmachine en kleine apparatuur. Ze kunnen vaak boren, hechten, vergaren, stansen, thermobinden, perforeren en rondhoeken. Dit is afhankelijk van het orderpakket van de drukkerij.
flexodrukwerk drukkerijbinderij 2.4 Zeefdrukkerijen Zoals je misschien weet, kunnen we met zeefdruk alle soorten materialen bedrukken. Plastic, keramiek en textiel zijn enkele voorbeelden hiervan. Maar we kun-
3.2 Uitgaafbinderijen Gebonden boeken worden gemaakt in een uitgaafbinderij. Gebonden boeken zijn bijvoorbeeld atlassen, woordenboeken en agenda’s. Je herkent een gebonden boek aan de boekband. Deze is iets groter dan het boekblok. De meeste gebonden boeken hebben een harde band. Bij agenda’s is de band vaak flexibel.
Theorie
Thema: Algemene kennis
Producten 1 3.3 Brocheerderijen Sommige brocheerderijen maken alleen geniete brochures. Op de afbeelding zie je verschillende brochures. Ze zijn in de rug geniet.
AK-01-01-05 3.4 Handboekbinderijen In een handboekbinderij worden tijdschriften verzameld ingebonden tot hele boeken. Daarnaast maken handboekbinders kartonnageproducten. Op de foto zie je voorbeelden van kartonnageproducten.
geniet gebrocheerd Andere brocheerderijen maken ook gebrocheerde boeken. Dat kunnen zijn: studieboeken, paperbacks of telefoongidsen. Gebrocheerde boeken herken je aan het omslag. Dat is even groot als het boekblok. Op de foto is dat goed te zien.
gebrocheerd
kartonnageproducten 3.5 Restauratie-ateliers Daar worden oude boeken en bijzondere documenten gerestaureerd. Dat betekent dat heel oude boeken gerepareerd worden. Ze worden ook geconserveerd. Door het conserveren gaan de oude boeken langer mee. Denk hierbij aan boeken in een museum of een oorkonde uit het jaar 1540.
Theorie
Thema: Algemene kennis
Producten 1 4
Verpakkingsbedrijven
Er zijn verschillende soorten verpakkingen. Verpakkingen kunnen gemaakt zijn van karton, van plastic, blik of glas. We gaan alleen die van karton behandelen. Heel veel goederen in de supermarkt of in een computerzaak zitten in een kartonnen doos. De dozen hebben verschillende formaten en vormen. Ze zijn altijd bedrukt. Na het drukken worden de vormen uit het karton gestanst. Daarna worden ze tot doos gevouwen en vaak geplakt. 4.1 Golfkartonbedrijven Golfkarton wordt gebruikt voor het verpakken van apparaten zoals televisies. Het materiaal is namelijk sterk. Vandaar dat het bruikbaar is voor zware apparaten. Bovendien wordt de inhoud goed beschermd door het golfkarton.
golfkarton
AK-01-01-06 4.2 Vouwkartonbedrijven De doos met tien cd’s is van vouwkarton. De gebakdoos ook. In de supermarkt zie je ook veel dozen met levensmiddelen. Voorbeelden zijn: rijst, thee en crackers. Vouwkarton is minder stabiel, vandaar dat er lichte producten in verpakt worden.
Toets
Thema: Algemene kennis
Producten 1
AK-01-01-07
Bedrijven en producten Vraag 1 Bedrijven zijn vaak gespecialiseerd. Welk bedrijf levert welk product? Geef met een pijl aan welk product bij welk bedrijf hoort. Bedrijf
Product
offsetdrukkerij
gebonden boeken
zeefdrukkerij
pagina-opmaak
uitgaafbinderij
kranten
prepressbedrijven
T-shirts
Vraag 2 Er zijn bedrijven die gespecialiseerd zijn in prepress. Weet je een ander woord voor prepress? Schrijf dit woord op: –––––––––––––––––––––––––––––––
Vraag 3
Bekijk de foto. Welk soort drukkerij drukt dit soort producten? Kruis de juiste drukkerij aan. O O O O
diepdrukkerij flexodrukkerij offsetdrukkerij zeefdrukkerij
Toets
Thema: Algemene kennis
Producten 1
AK-01-01-08
Vraag 4
Welk van deze producten is op een rotatiepers gedrukt? Kruis het juiste product aan. O O O O
product 1 product 2 product 3 product 4
Vraag 5
Deze jas is bedrukt. Welke druktechniek is hiervoor gebruikt? Schrijf de juiste druktechniek op: ––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––
Toets
Thema: Algemene kennis
Producten 1 Vraag 6
Welk soort bedrijf maakt dit soort producten? Kruis het juiste bedrijf aan. O O O O O
drukkerijbinderij uitgaafbinderij handboekbinderij restauratie-atelier brocheerderij
Vraag 7
Welke van deze boeken zijn gemaakt in een uitgaafbinderij? Kruis de juiste nummers aan. O O O O
boek 1 boek 2 boek 3 boek 4
AK-01-01-09
Toets
Thema: Algemene kennis
Producten 1 Vraag 8
Bekijk de producten op de foto. Hoe heet een bedrijf dat gespecialiseerd is in deze producten? O O O O
brocheerderij flexodrukkerij krantendrukkerij tijdschriftenbinderij
Vraag 9
Drukkerijen zijn gespecialiseerd. Wie drukt wat? Hieronder staan de drukkerijen in de verkeerde volgorde. Schrijf de bedrijven in de volgorde van de afbeelding op. offsetdrukkerij – zeefdrukkerij – flexodrukkerij 1 –––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––– 2 –––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––– 3 ––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––
AK-01-01-10
Toets Producten 1 Vraag 10 Welke dozen zijn van golfkarton gemaakt? Kruis aan. O O O O
pizzadoos gebaksdoos verhuisdoos computerverpakking
Thema: Algemene kennis AK-01-01-11