Thema 1: Emancipatie en integratie Begeleider: Saskia Lekkerkerker Vragen Ronde 1: Mensen moeten in staat zijn hun talenten te ontwikkelen en deze voor zichzelf en anderen in te zetten. • Zijn er binnen onze gemeente (groepen) mensen die belemmerd worden? • In hoeverre heeft de gemeente hier een verantwoordelijkheid? Ons emancipatiebeleid is erop gericht om gelijkgerechtigdheid, zelfstandigheid en eerlijkere maatschappelijke verhoudingen tot stand te brengen. Bij integratie hebben we het over elkaar wederzijds respecteren en een plek vinden/krijgen binnen de samenleving. • Zijn deze algemene doelstellingen concreter te maken? • Welke doelstellingen en thema’s hebben prioriteit? Vragen Ronde 2: De afgelopen jaren heeft het integratie- emancipatiebeleid zich langs twee lijnen ontwikkeld: We gaan, net als veel andere gemeenten, steeds meer uit van diversiteitbeleid en niet meer van apart doelgroepenbeleid. Daarnaast subsidiëren we geen instellingen maar activiteiten. • Sluiten deze ontwikkelingen aan op de ontwikkelingen in de maatschappij? • Missen we kansen of problemen? Hoe kunnen we hier wel op inspelen? • Zijn er do’s en don’ts? • Wat betekent uitgaan van de kracht van mensen bij emancipatie en integratie? Zijn er goede voorbeelden?
Gemeente
Instellingen Inwoners
Do’s Faciliteren Samen Wat kan je wel Openheid Individu Doel/concreter Vraag Beleid vertalen Op kracht aanspreken Wat kan je wel Laten informeren
Don’ts
1
Thema 2: Inclusieve samenleving Begeleider: Astrid van Leeuwen Een ‘Inclusieve samenleving’ betekent niet alleen het stimuleren van zelfredzaamheid bij mensen met een beperking (‘Iedereen doet mee’) maar ook een andere houding van de samenleving, van alle individuen en groepen in de samenleving. Fysieke en sociale toegankelijkheid zijn van belang om mensen met beperkingen deel te laten nemen aan (culturele) activiteiten en zich écht thuis te laten voelen in Leiden. Met ‘sociaal’ bedoelen wij ‘maatschappelijke openheid’, alle betrokkenen samen maken het gevoel dat iemand zich ergens echt welkom voelt. Vragen Ronde 1: • Wat hebben mensen met beperkingen nodig voor volwaardige deelname aan de samenleving? • Hoe kan de gemeente dit stimuleren? Aan welke voorwaarden moet worden voldaan? • Waar zitten de verbeterpunten? Zijn er do’s en don’ts? • Waar is op de korte termijn de meeste winst te behalen. Vragen Ronde 2: Een inclusieve samenleving vraagt inzet van de gemeente, haar inwoners, ondernemers, organisaties en aanbieders. • Hoe kun je vanuit een inclusieve samenleving werken aan de kracht van mensen met beperkingen? • Hoe kan je werken aan een sociaal toegankelijke samenleving? • Zijn er do’s en don’ts?
Gemeente
Instellingen
Inwoners
Do’s Maatwerk Aansluiten Luisteren Algemeen: toegang bereikbaarheid Verleiden Stimuleren samenwerken Innovatie stimuleren Kiezen Drempels wegnemen Verleiden Mix inform. profess. Samenwerking Innovatie oppakken Combineren Geen project Samenwerken aan inclusieve samenleving ICT inzetten voor contact Stimuleren participatie Wederkerigheid, helpen is leuk
Don’ts Niet focussen op ellende > kansen pakken Niet op productie sturen Wel outcome Niet in doelgroepen denken Schiet niet door, behoud wat goed is.
Niet alleen in geld denken
2
Thema 3: Kwetsbare groepen Begeleider: Marian Weevers Sociaal kwetsbare mensen zijn mensen die: niet of niet voldoende in staat zijn om zonder hulp in de eigen bestaansvoorwaarden te voorzien (zorg, inkomen, sociale contacten); meervoudige problematiek hebben. Bij de OGGZ groep gaat het vaak om complexere problematiek waarbij problemen op het gebied van wonen, verslaving, geweld, justitie een rol kunnen spelen. Voor hen geldt vaak ook dat ze: vanuit het perspectief van professionele hulpverleners niet de zorg krijgen die zij nodig hebben om zich in de samenleving te handhaven; geen hulpvraag stellen waar de reguliere hulpverlening een antwoord op heeft. Familie, buren en omstanders vragen meestal om hulp, waardoor vaak sprake is van ongevraagde bemoeienis of hulpverlening. Vragen Ronde 1: • Wat hebben kwetsbare groepen nodig om uit te gaan van eigen kracht. • Hoe kun je zorg en ondersteuning nog meer geïntegreerd leveren? Welke levensgebieden (b.v. wonen, dagbesteding, zorg, veiligheid) sluiten nu nog onvoldoende op elkaar aan of worden gemist bij de samenhangende aanpak? En wordt er voldoende gekeken naar het hele (gezins)systeem? • Wat vraagt dat van de gemeente, inwoners en instellingen? Zijn er do’s en don’ts? Vragen Ronde 2: • Welke activiteiten/inzet winnen aan kwaliteit als we het wijkgericht aanpakken, wat niet? • Wie (welke disciplines) zouden er in wijken moeten werken? En waarom? • Hoe zorgen we voor een goede aansluiting tussen stedelijke en wijkgerichte aanpak?
Gemeente
Instellingen
Inwoners
Do’s Subsidiëren op behoefte Flexibiliteit Regie! Integraal contracteren Faciliteren contacten op buurtniveau Coachen, flexibiliteit Cliënt centraal Nazorg Netwerk cliënt betrekken Basale ondersteuning bieden Uitgaan van wederkerigheid Eigen verantwoordelijkheid waar mogelijk voor buurt en leefomgeving Interactie > mantelplan <> sociale marktplaats
Don’ts Subsidiëren op aanbod Marktwerking Rigide opstelling
Overnemen verantwoordelijkheid Instellingsbelang voorop stellen Werken naar algemene protocollen
3
Thema 4: Mens centraal bij zorg en ondersteuning Begeleider: Enna Bongers Vragen Ronde 1: • Hoe stel je de kracht van de cliënt centraal? Zijn er goede voorbeelden, in Leiden of daar buiten? • Zijn er do’s en don’ts? • Wat betekent dit voor bijvoorbeeld de intake (het keukentafelgesprek), het organiseren van zorg en ondersteuning, het bieden van zorg of ondersteuning? Kennis oproepen Faciliteren hulpverlener zodat cliënt keuzes kan maken Alle typen problemen > maatwerk Vragen Ronde 2 • In hoeverre heeft de omslag van probleemgericht naar krachtgericht werken invloed op de relatie tussen gemeente en instellingen? • Wat heeft degene die helpt nodig om kracht gericht te werken? • Zijn er do’s en don’ts? Do’s - Wijkteams, cliënten, o.a. veegploeg - Cliënt en cliënt 1g1p, binnen instelling - Vertrouwen - Professional in z’n kracht - “Wat kun je zelf, waar ben je goed in?” - Ontwikkeling instrumenten die kracht ontwikkelen - Centrale kenniscentra > alle geg, gesch cliënt - Goed gesprek - Maatwerk > ken en benut omgeving cliënt - Zelf ontdekken - Zelf inzicht in beperking - Instellingen resultaat gericht werken - Gemeente stimuleert samenwerken lazzangementen Don’ts - Geen overleg op afstand vd cliënt - Admin lasten profers - Geen grote structuren - Geen hulpverlener = regisseur - Niet overschatten kracht - Verzanden in afstemming > goede oplossingen mogelijk > één coördinator/verantw/regisseur
4
Gemeente
Instellingen
Inwoners
Do’s Weghalen fin. blokkades ontwikkelen kracht vd cliënt Diversiteit/maatwerk Capabele medewerkers > goed gesprek Sociale wint bij aanbesteden andere werkgevers Perspectief bieden Meer zicht op cliënten Capabele medewerkers > goed gesprek Samenwerken overlap, integraliteit Overdeb?
Don’ts Geen overdreven papierwerk Niet stigmatiseren Elke wet zijn eigen loket
Geen ov? papierwerk Niet stigmatiseren
Gebruik wijk Mentaliteitsverandering (lange termijn) > buurtactiviteiten/vouchers Let op je buurvrouw en praten Matching Ruimte eigen regie
5
Thema 5: Wijkgerichte samenwerking Begeleider: Nanda van Beest Vragen Ronde 1: • Welke activiteiten/inzet winnen aan kwaliteit als we het wijkgericht aanpakken, wat niet? • Kunnen we d.m.v. een wijkgerichte benadering de verkokering in de uitvoering opheffen en in samenhang sociale problemen aanpakken? Wat is daar voor nodig aan samenwerking? • Hoe kan de gemeente dit stimuleren? Welke rol(len) vervult ze zelf? • Zijn er do’s en don’ts? Vragen Ronde 2 • Hoe kun je vanuit een wijkgerichte benadering werken aan de kracht van mensen? • Kun je vanuit een wijkgericht werken beter sturen op maatschappelijke effecten?
Pilot Groenoord <> Zuid Zo werkt dat “Eerst kennen > dan pas helpen”
Gemeente G.C. tt Fysiek plek
Instellingen
Inwoners
Do’s Problematiek verschilt per wijk. Stimuleren ‘ken je buurman’ 1 aanspreekpunt achter de hand Verbinding kwetsbaar niet kwetsbaar Ketenaanpak faciliteren Integraal (wijkbeheer, opvang, etc) Team max. aantal 90% generalist Kwaliteit zichtbaar Elkaar aanspreken op Menselijke maat Straatniveau Actieve bewoners Ruilhandel: waardeer talent Erken de grens
Don’ts Overal blik verdwijnt versnipperinggevaar Vergaderen zonder mandaat Verzanden binnen gem apparaat Geen verkokering budget Coördinatie erop zetten Verantwoordelijk uitschrijven Dubbelingen eruit Concurrentie Niet op kantoor “Niet verplichten”
6
Thema 6: Informele inzet Begeleider: Frank Plate Een belangrijke schakel van de kracht van de stad vormen de Leidse vrijwilligers. In 2025 willen wij de kracht van de stad versterken door aanzienlijk meer vrijwilligers te hebben. Er is praktisch geen beleidsterrein denkbaar waar de inzet van de burgers gemakkelijk gemist kan worden. Vragen Ronde 1: • Hoe kunnen we meer of beter gebruik maken van vrijwillige inzet? Zijn er specifieke onderwerpen/vraagstukken in de samenleving waar we onvoldoende gebruik maken van vrijwillige inzet? • Zijn er bepaalde sectoren waar we extra inzet op willen plegen als het gaat om het werven van vrijwilligers of die prioriteit hebben als we moeten kiezen? • Wat zijn de consequenties hiervan? • Wij zouden graag meer gebruik maken van ervaringsdeskundigen/lotgenoten. Hebben jullie suggesties over de manier waarop dit zou kunnen gebeuren? Vragen Ronde 2 • Als we de kracht van mensen als uitgangspunt nemen en eerst kijken wat mensen zelf kunnen, evt. ondersteund door hun (informele) netwerk, zijn professionals dan ondersteunend ipv leidend? • Wat betekent dit voor de manier waarop zij hun werk doen? En zijn de huidige professionals wel bereid/in staat om hun leidende rol af te staan? • Vraagt dit ook andere ondersteuning van vrijwillige inzet? • Wie heeft hier een rol in? Gemeente? Mantelzorgondersteuning? Vrijwilligersondersteuning? • Zijn er do’s en don’ts?
7
Gemeente
Instellingen
Inwoners
Do’s Aanspreken groep ipv individu (uitkeringsgerechtigden) (granieten bestand) Via subsidieverordening/UVOK sturen op hoe organisaties met vrijwilligerswerk omgaan Zoek andere vorm van verantwoording (bijv. filmverslag) Netwerkversterking Begeleiding/training Ervaringsdeskundigen Goede match Internet Maak reclame voor vrijwilligerswerk, wat levert het je op? Opbouwen en dan loslaten Hulpvraag boven tafel krijgen Internet > netwerk Studenten LED-systeem Belangrijk dat belemmeringen worden weggenomen: - verplichting - tijdslimiet
Don’ts Regels/belemmeringen Verantwoordingscultuur
Eigen werk in stand houden
8
