UTILITEITSBOUW
Tekst: Hilda Bosma Beeld: Dedato Ontwerpers en architecten
THEATER AMSTERDAM
IN RECORDTEMPO GEBOUWD
SCAN WITH
Het nieuwe Theater Amsterdam opent dit voorjaar zijn deuren voor publiek met een theaterproductie over het leven van Anne Frank. Het gebouw wordt in een hoog bouwtempo gerealiseerd. In zes maanden tijd was de ruwbouw van het nieuwe theater gereed. Op 8 mei staat de wereldpremière van theatervoorstelling ANNE gepland. Het theater aan de Danzigerkade in de Minervahaven aan het IJ wordt speciaal gebouwd om deze voorstelling mogelijk te maken. Kees Abrahams en Robin de Levita zijn met dit idee gekomen in samenwerking met het Anne Frank Fonds uit Basel.
8|
LANGLOPENDE VOORSTELLINGEN Projectmanager Merel Takkenberg van Heren 2, verantwoordelijk voor de regie van de nieuwbouw, vertelt: “Initiatiefnemer Imagine Nation, het productiebedrijf van Robin de Levita en Kees Abrahams, is op zoek gegaan naar een locatie voor langlopende voorstellingen die geen vaste einddatum kennen. Het theater
AMSTERDAM | Theater Amsterdam
moest de mogelijkheid bieden voor een spectaculair decor en binnen de Amsterdamse ring liggen.” Heren 2 heeft Imagine Nation naar het gebied aan het IJ gehaald en heeft vervolgens het ontwerpteam samengesteld. ”De locatie aan de Danzigerkade in de voormalige Houthavens was geschikt en paste binnen het bestemmingsplan”, aldus Takkenberg. “Dat was een vereiste om de snelle bouwtijd te halen.” In april 2013 begon het bouwteam bestaande uit Dedato architecten, ingenieursbureau Kooij en Dekker, bouwkundig aannemer HerenBouw en Heren 2 als projectmanager met ontwerpen.
TWEE BOUWDELEN Theater Amsterdam bestaat uit twee gebouwdelen: een voorgebouw en de theaterzaal, een grote hal van 4.200 m² van vijftien meter hoog. Het voorste deel is het entreegebouw
dat bestaat uit vier bouwlagen. Op de begane grond en de eerste verdieping komen de publieke voorzieningen, zoals de foyer en restaurant. Op de tweede en derde verdieping komen de niet-publieke voorzieningen, zoals de artiestenfoyer en kleedkamers.
Takkenberg: “Vanaf de start van het project was duidelijk dat de opdrachtgever een theaterzaal van zestig bij zeventig meter wilde met een vrije overspanning. Het pakket van eisen is in de loop van het project ontstaan. Zo werd het voorgebouw met de publieke ›
Bouwinfo OPDRACHT PROJECTMANAGEMENT ONTWERP ADVIES UITVOERING INSTALLATIES BOUWPERIODE PROGRAMMA
Theater Amsterdam CV, Amsterdam Heren 2, Amsterdam Dedato Ontwerpers en architecten, Amsterdam Kooij & Dekker ingenieursbureau, Harderwijk (constructies); LBP|Sight, Nieuwegein; Mega Elektra, Amsterdam (installaties); Bennink Klimaattechniek, Amsterdam (klimaatinstallaties); DGMR, Den Haag (brandveiligheid) HerenBouw, Amsterdam Bennink Klimaattechniek, Amsterdam (E); Mega Elektra, Amsterdam (W) april 2013 – april 2014 7.500 m²
Theater Amsterdam bestaat uit twee gebouwdelen: een voorgebouw en de theaterzaal, een grote hal van 4.200 m²
SCAN WITH
|9
SNEL, EFFICIËNT EN ZORGELOOS BOUWEN MET PREFAB BETON
Bestcon B.V. Kanaaldijk 19 - 5683 CR Best T +31 (0) 499 366 366 www.bestcon.nl
Voor de inrichting van theaters, tv-studios en bioscopen gelden altijd extreme omstandigheden. Hoge tijdsdruk, ongewone werktijden en stapels vergunningen. Dat geldt in het bijzonder voor de realisatie van Theater Amsterdam en de voorstelling ‘Anne’. Mega Elektra is besmet door het aanstekelijke enthousiasme van Robin de Levita, Kees Abrahams en het Nationale Toneel. Wij installeren de elektrotechniek die hun dromen waarmaakt.
MEGA ELEKTRA “THE SHOW SHALL GO ON” Mega Elektra denkt om hindernissen heen. We zijn gewend aan korte bouwtijd, ingewikkelde projecten en groot volume. Veertig gedreven elektrotechnici werken graag voor ons. Vlekkeloos werkend, precies op tijd. Onze opdrachtgevers hebben lef en wij installeren de elektrotechniek van hun ambitieuze projecten. Voor tv-studio’s, zorginstellingen en ziekenhuizen, laboratoria, scholen, kantoren. En theaters, natuurlijk.
www.mega-elektra.nl
AMSTERDAM | Theater Amsterdam
Projectinfo EIKEN VLOEREN EchtParket is gespecialiseerd in het leggen van eiken vloeren. “Met ruim 130.000 m² aan gelegde vloeren is EchtParket een betrouwbare partner voor al zijn klanten. Naast particuliere klanten werkt EchtParket al vele jaren samen met architecten, vastgoedbedrijven en aannemers.” Voor het project Theater Amsterdam heeft EchtParket de eiken vloeren verzorgd. In totaal is er door EchtParket 1.300 m² aan eiken visgraatparket gelegd in het theater. “De visgraatvloeren zijn een stijlvolle toevoeging aan de uitstraling van het theater. EchtParket is gespecialiseerd in het leggen van visgraatvloeren, maar ook voor planken vloeren bent u bij ons op het juiste adres. Naar wat voor vloer u ook op zoek bent, EchtParket heeft een eiken vloer die past bij uw smaak.”
RUWBOUW IN HET ZICHT Afgelopen najaar heeft Bestcon BV voor Herenbouw de ruwbouw van het entreegebouw van Theater Anne aan de Danzigerkade in Amsterdam gerealiseerd. In het entreegebouw bevinden zich de lounge, horeca en de kleedkamers van het theater. Bestcon heeft de kolommen, balken, kanaalplaatvloer, de plinten van de hal, de keerwanden en de vloeren geleverd en gemonteerd. Projectleider Marc van Zeijl: “Bijzonder is dat de kolommen, balken, plinten en keerwanden allemaal in het zicht staan.”
Het voorgebouw bestaat uit een betonconstructie met een vliesgevel
voorzieningen in het ontwerpproces steeds belangrijker. In het begin lag de nadruk op de theaterzaal, maar uiteindelijk heeft juist het voorgebouw veel allure en uitstraling gekregen.”
“De voorbereidings- en bouwtijd was kort, maar samen met onze vaste partners HerenBouw (aannemer), Kooij&Dekker (engineering), VBI (kanaalplaatvloeren), Bodu (staal) en Gejamont (montage) hebben we alles in zeer korte tijd kunnen realiseren”, aldus Van Zeijl. “Tenslotte hebben we rondom het entreegebouw en rondom het theater prefab betonnen plinten geleverd en gemonteerd. Het is een zeer strak en transparant gebouw met een fantastisch uitzicht over het IJ. “Voor Bestcon is het inmiddels het zesde werk rondom de Houthavens. Dus dat is bijzonder. We hopen snel een mooi volgend prefab gebouw aan de Danzigerkade te kunnen realiseren.”
DYNAMISCH DECOR Het theatergebouw bestaat uit een staalconstructie met een vrije overspanning met vakwerkliggers. Takkenberg: “Vanwege de grote overspanning lag een staalconstructie voor de hand. De gevel van het theater bestaat uit stalen gevelplaten. Het theater krijgt een speciaal ontwikkeld dynamisch decor bestaande uit grote draaischijven.”
GLAZEN FAÇADE Het voorgebouw is een betonconstructie met een vliesgevel. Door de glazen façade heeft het een erg open uitstraling. De luifel van het voorgebouw rust op kolommen. Deze kolommen lopen in een punt af, een verwijzing naar de penselen in de inktpot van Anne Frank. Op 13 augustus 2013 is de eerste paal geslagen voor Theater Amsterdam. Zes maanden later, op 14 februari, was de ruwbouw van het pand klaar. HerenBouw heeft het pand opgeleverd met houten vloeren in de publieke ruimtes. De opdrachtgever is momenteel bezig met de afwerking en inrichting van het pand. Dedato Architecten ontwierp het interieur. ›
SOEPEL SCHAKELEN IN PROJECT MET KORTE OPLEVERTIJD Mega Elektra is verantwoordelijk voor de elektrotechnische installaties van Theater Amsterdam. Dat wil zeggen: alle vaste installaties, want de theaterinstallaties worden gehuurd. Denk dus vooral aan de elektrotechniek die in een theater om de hoek komt kijken: licht- en krachtinstallaties, brandmelding, verlichting, het ontruimingssysteem, het data- en telefonienetwerk, inbraakbeveiliging en toegangscontrole, het UPS (back-up)-systeem en het geluidssysteem voor omroepen en achtergrondmuziek. René Zeeman, directeur Techniek bij Mega Elektra: “Voor mij is elk theaterproject een reis waarvan alleen de aankomstdatum vast staat. Al tijdens de offertefase ga ik met mijn rug tegen de deadline staan. Als ik spannende dingen tegenkom schakel ik met onze projectleiders om te zien hoe we om de hindernissen heen kunnen werken. En juist in de entertainmentwereld waardeert men dat.” Bijzonder aan dit project vindt Zeeman de sfeer waarin de samenwerking met andere partijen verloopt. “Men schakelt snel, geen ellenlange vergadersessies, een uurtje overleg met de gebruiker om details af te stemmen en dan doorpakken.” Om soepel te kunnen schakelen, werkte Mega Elektra met een team van acht monteurs die op afroep en op flexibele tijden beschikbaar waren. Dat wil zeggen: altijd als het nodig was. Een andere voorwaarde om in zo’n korte oplevertijd het project te realiseren: werk met betrouwbare leveranciers en beproefde systemen op basis van materialen die snel leverbaar zijn. Zeeman: “Voor de opdrachtgever geldt hetzelfde als voor de theaterbezoeker: wat achter de schermen gebeurt moet onzichtbaar en vlekkeloos verlopen.” SCAN WITH
| 11
Gebr. de Graaf Schilderwerken en Glashandel B.V. Gebr. de Graaf is gestart in 1988 met schilderwerken. De vader van Karel en Jack was vanaf zijn 14e jaar schilder en het schildersvak is hun met de paplepel ingegoten. De laatste jaren hebben ze voornamelijk voor particulieren en aannemers gewerkt. Later is het bedrijf gesplitst in Schilderwerken en Glashandel.
Neerstraat 28 - 5215 AK ‘s-Hertogenbosch Tel: 073 6128704 - Fax: 073 6123406 Email:
[email protected] Internet: www.gebrdegraaf.nl EchtParket - IJzerParket BV Nieuwe Hemweg 54 1013CX Amsterdam Tel: 020-4863175 Mail:
[email protected]
719024_Echtparket.indd 1
719025_Graaf.indd 1 17-03-14 10:33
11-03-14 16:23
AMSTERDAM | Theater Amsterdam
Projectinfo SYNERGIE TUSSEN ONTWERP EN CONSTRUCTIE De plannen en de uitwerkingen voor het nieuwe Theater Amsterdam in het Houthavengebied is met een heel team ontwikkeld. Projectmanagementbureau Heren 2, een multidisciplinair vastgoedbedrijf, en HerenBouw vroegen ingenieursbureau Kooij en Dekker voor uitwerking van het constructieve ontwerp. Mede-eigenaar Sjon Kooij: “Samen met architectenbureau Dedato en de theaterproducenten zijn we in mei 2013 om de tafel gegaan. Onze missie is in een korte tijd een gebouw te realiseren met een goede prijs- en kwaliteitsverhouding. In mei 2014 moet het theater geheel klaar zijn voor de eerste voorstelling ANNE over het leven van Anne Frank. De snelle bouwtijd is mogelijk door de energie, passie, kennis en kunde van een team met de juiste mensen. Bij Kooij en Dekker werken vakidioten, die snel kunnen schakelen en plannen in een korte tijd heel goed kunnen doordenken. Om de planning te kunnen halen, hebben we ook de constructieve tekeningen gemaakt voor geprefabriceerde betononderdelen en stalen onderdelen. Daarvoor hebben we de constructieve details uitgewerkt. Daardoor konden ze snel worden gemaakt in de fabriek. Theater Amsterdam is een voorbeeld van synergie tussen een mooi ontwerp en een eenvoudige constructie.”
'OBSTAKELS OVERWONNEN' In Theater Amsterdam werden alle sendzimir-verzinkte platen in plafonds en wanden behandeld, met een totale oppervlakte van 8.000 m2 een flinke klus.
AANWINST “Veel mensen zullen door de komst van Theater Amsterdam dit nieuwe gebied in Amsterdam ontdekken. Voor de komst van het theater, had het gebied een andere functie met voornamelijk bedrijven en kantoren. Dit theater is een grote aanwinst voor Amsterdam. Van de gemeente Amsterdam hebben we alle medewerking gekregen in de vergunningverlening. In oktober onthulde Carolien Gehrels, wethouder Kunst en Cultuur, de naam en locatie van het theater. Takkenberg: “Voor de gemeente Amsterdam is het een heel positief project. Door het theater wordt het gebied aantrekkelijker. De ontsluiting van dit gebied wordt verbeterd door de komst van een buslijn en een bootverbinding naar het theater. Met de auto is het theater goed te bereiken. Bij het theater zijn voldoende parkeerplaatsen. Het is weer een bijzonder project in de Houthavens.” ❚
Karel de Graaf van Gebr. De Graaf Schilderwerken en Glashandel: “Voor de behandeling gebruikten we de kleur zwart van Caparol AVA Amphibolin. Door middel van twee airlesspuiten en schaarhoogwerkers van achttien meter hoog hebben we deze uitdagende klus binnen twee weken geklaard. Vervolgens hebben we in het kantoorgedeelte alle metalstud- en bouwkundige wanden gevoegd. Dit betrof een oppervlakte van 6.000 m2.” Op de bovenste verdieping werden de plafonds in de twee VIP-ruimten gespoten, inclusief de airco’s en luchtkanalen. Op de begane grond is later nog de gehele staalconstructie één maal afgelakt. De Graaf: “Mede omdat de eigenaren van opdrachtgever HerenBouw en Gebr. de Graaf dagelijks aanwezig waren, zijn alle obstakels direct overwonnen en konden we de werkzaamheden vlot afronden.”
BIJZONDER THEATER IN KORTE TIJD GEBOUWD De nieuwbouw van Theater Amsterdam kwam onder grote tijdsdruk tot stand. Het gebouw werd in slechts zeven maanden gebouwd. Bennink kreeg van aannemer HerenBouw BV de opdracht voor het ontwerpen en installeren van de werktuigbouwkundige en sanitaire installaties. Dat gebeurde in bouwteamverband. Peter Ophoff van Bennink: “Als bouwteampartner heeft Bennink zich van de meest flexibele kant laten zien. Vanaf het begin stond het project onder grote tijdsdruk. We konden gelukkig heel snel schakelen en doordat we vaker met HerenBouw samenwerken zijn we goed op elkaar ingespeeld. Er is weinig overleg nodig en er wordt efficiënt gewerkt. Door goed samenspel in het bouwteam is het gelukt dit bijzondere gebouw in heel korte tijd te bouwen. Door het vertrouwen, het grote enthousiasme en de gedrevenheid van alle betrokkenen is het gelukt om in een korte tijd bergen werk te verzetten.” SCAN WITH
| 13
