TEST
TEST 17 OPEN BOTEN VAN 3 TOT 4 METER
TEKST HANS MARTENS | TEST HANS MARTENS, GIJS LONING EN JAN DE BRUIJN
Open boten tussen drie en vier meter lang zijn bruikbaar als boodschappenboot, lolboot, visboot, huwelijksboot en hondenuitlaatboot. De Waterkampioen testte er 17 van polyester, ABS, polyethyleen en aluminium.
WATERKAMPIOEN#18 2002 | 49
TEST
O
P het Braassemmermeer onder vrijwel ideale omstandigheden (30 ºC en lichte bries) testten redacteuren Hans Martens en Gijs Loning plus Jan de Bruijn, ANWB-jachtexpert, zeventien open boten. Na een dag kloppen en kijken is het oordeel van de expert positief: ‘een mooie verzameling uiteenlopende boten, waarop ik weinig commentaar heb. Niet op de constructie, en niet op de afwerking. Hier en daar is er een klein puntje, zoals niet verlijmde stootranden, maar verder klopt het wel. Wat mij opvalt, is de goede kwaliteit van
de aluminium boten.’ Jan de Bruijn keurt dagelijks schepen en vindt dat er afgelopen jaren veel is verbeterd. Hij is er van overtuigd dat de CE-normering daarin zeker een rol heeft gespeeld. ‘Zoals ik het kan bekijken, zal geen enkele boot zinken met de toegelaten belasting door de verplichte luchtkasten of drijflichamen. Dat is nu net een van de belangrijkste eisen in de norm voor deze bootjes.’ METEN, WEGEN EN VAREN De test bestond uit de volgende onderdelen:
POLYESTER EN ABS BOTEN
TERHI SUNNY SPECIFICATIES Prijs Lengte x breedte Gewicht Holte Zithoogte en -breedte doft Aantal personen of gewicht Max. motorvermogen CE-norm CONSTRUCTIE Rompvorm Hijsogen Sleepoog Lensplug Handgrepen en tillen Stootrand Bouw Afwerking Drijfvermogen
VAREN Roeien Varen op de motor Snelheid Stabiliteit Opmerkingen Plus
Min 50 | WATERKAMPIOEN#18 2002
CRESENT 310
TEXAS 320
€ 1.380 300 x 136,5 cm 76 kg 45,5 cm 28 x 123 cm 3 (210 kg) 4 kW D
€ 1.440 306 x 144 cm 83 kg 47 cm 32,5 x 123,5 cm 3 (225 kg) 3 kW D
€ 1.263 310 x 106 cm 65 kg 48 cm 39 x 96 cm 3 (gewicht onbekend) 3,6 kW C
knikspant met ronde bodem nee ja ja flens, 2 grepen achter pvc stijf en stevig goed helemaal dubbelwandig gevuld met schuim
knikspant met ronde bodem nee ja nee 1 voor, 2 achter, goed te tillen pvc stijf en stevig ruim voldoende luchtkasten
knikspant 3 ja nee rvs reling, goed te tillen nee dubbelwandig, stevig goed helemaal dubbelwandig
heel goed redelijk, minder koersvast 8,6 km/h, 1,8 kW redelijk bouwmateriaal ABS aantrekkelijk bootje onderhoudsvrij materiaal goede voetsteun geen bergruimte
goed, spoort goed, koersvast 9,5 km/h, 1,8 kW redelijk
roeit zwaar, slechte dollen redelijk 9,4 km/h, 1,8 kW redelijk smal in verhouding tot lengte goede bouw twee bergvakken
goede antislip
stootrand is niet verlijmd geen bergruimte
slechte dollen
• Meten van lengte, breedte en holte en de verticale afstand tussen vrijboord en vlak • Wegen De meeste boten zijn iets zwaarder dan opgegeven. Volgens de experts mag een boot die veel zwaarder is dan 50 kilogram niet op het autodak worden getransporteerd. Alleen de polyethyleen Walker Bay, de aluminium Sylvan, de kleine Alumacraft en de rompdelen van de Porta-Bote zijn daarvoor geschikt. Alle andere boten horen op een trailertje vervoerd te worden. • Handelbaarheid, gewicht en handel-
RYDS 330
baarheid Deze drie onderdelen horen bij elkaar. Als je zware boot goede handgrepen op de juiste plaats heeft, blijft hij goed handelbaar. Daarom letten we scherp op handgrepen of randen, waaraan je de boot kan tillen met twee of meer mensen. Alle boten zijn redelijk tot goed aan te pakken aan de handgrepen of de flens, overstekende rand van de romp. • Rompvorm De meest voorkomende vorm is de knikspant met ronde bodem. Daardoor ligt de boot wat vaster op het water en is hij minder wiebelig bij in-
TEXAS 360
stappen, terwijl hij goed vaart. De Terhi 385 is een uitstekende roeiboot door de rondspantrompvorm, maar daardoor wat wiebeliger. Zeer stabiel zijn de beide aluminium visboten met een rompvorm die we ‘doosvormig’ noemen. • Ogen voor hijsen en slepen Wie de boot in de davits achter de boot op wil hijsen, vindt het prettig als de fabrikant hijsogen heeft gemonteerd. Niet alle boten beschikken daarover. Natuurlijk kan de dealer ze voor je monteren. Een sleepoog aan de boeg is noodzakelijk. • Drijfvermogen Volgens de wet moeten
TERHI 385
CRESENT SAILOR
¤ 1.200 330 x 144 cm 87 kg 48 cm 32,5 x 127 cm 4 (225 kg) 2,4 kW D
¤ 1.904 360 x 160 cm 105 kg 49 cm 35 x 135 cm 4 (400 kg) 11 kW C
¤ 1.751,68 375 x 145 cm 89 kg 44 cm 27,5 x 130 cm 4 (315 kg) 4,5 kW D
¤ 1.550 375 x 153 cm 105 kg 48 cm 32 x 107 cm 3 (225 kg) 3,9 kW D
knikspant met ronde bodem nee ja nee 1 voor, 2 achter, goed te tillen pvc stijf en stevig ruim voldoende drie luchtkasten
knikspant 3 ja ja te tillen aan RVS reling pvc dubbelwandig, stevig netjes helemaal dubbelwandig
rondspant nee ja ja flens, 2 grepen achter pvc dubbelwandig, stevig netjes dubbelwandig
knikspant met ronde bodem ja ja nee flens, 2 grepen achter pvc stijf en stevig ruim voldoende luchtkasten
goed goed, koersvast 9,5 km/h, 1,8 kW matig riemen te lang goede bouw
zwaar, slechte dollen zeer goed 12,8 km/h, 2,9 kw goed
zeer goed zeer goed 12,5 km/h, 2,9 kW redelijk bouwmateriaal ABS goede vaareigenschappen goede bouw bergruimte in voorpiek geen
roeit zwaar goed 13,2 km/h, 2,9 kW goed
geen bergvakken dollen zonder borg
goede bouw veel bergruimte vaart zeer goed op motor slechte dollen
goede bouw
geen bergruimte stootrand niet verlijmd WATERKAMPIOEN#18 2002 | 51
TEST volgelopen boten blijven drijven met de maximale belasting zoals aangegeven op het CE-plaatje. Dat drijfvermogen zit in luchtkasten, onder banken in de vorm van schuimblokken of in de ruimte tussen romp en binnenschaal. • Bergruimte In de meeste boten ontbreekt bergruimte voor kleine dingen die anders door de boot zwerven. De meeste fabrikanten denken ook niet na over bevestigingsmogelijkheden voor losse tanks van buitenboordmotoren. • Roeien Hoewel het inmiddels op het water een sterk achterhaalde vorm van
voortbewegen begint te worden (in tegenstelling tot op de sportschool) hebben we met alle bootjes geroeid. Absolute uitblinkers zijn daarin de beide Terhi-bootjes, de lichtste aluminium bootjes en de Walker Bay. Deze laatste beschikt over twee sets gaten voor de roeidollen, zodat mensen van verschillende lengtes ook lekker kunnen roeien. Niet alle boten hebben op de bodem voetsteuntjes om je tegen af te zetten. Hinderlijk is de kwaliteit van sommige dollen. • Varen op de motor Afhankelijk van de
afmetingen en het maximaal toegelaten vermogen voeren we met een 1,8 kW (2,5 pk), 2,9 kW (4 pk) Yamaha en Suzukiviertaktmotoren, of een 3,7 kW (5 pk) tweetakt-Mercury-motor. Omdat we steeds met twee man in de boot zaten, bleven de snelheden beperkt. Met één niet te zware man of vrouw halen alle boten de grens voor het vaarbewijs van 20 kilometer per uur. In veel boten moet je dan wel in het midden gaan zitten, omdat anders de neus omhoog blijft wijzen. Sommige fabrikanten zijn wel heel optimistisch over het maximale
ALUMINIUM BOTEN
SYLVAN 1032J
SYLVAN 12CFS
ALUMACRAFT 1236
SPECIFICATIES Prijs Lengte x breedte Gewicht Holte Zithoogte en -breedte doft Aantal personen of gewicht Max. motorvermogen CE-norm
¤ 1.055 310 x 117 cm 49 kg 38 cm 26,5 x 107 cm 2 (of 1 + 100 kg) 2,4 kW D
¤ 1.899 360 x 145 cm 55 kg 48,5 cm 46 x 131 3 (215 kg) 7,4 kW D
¤ 1.296 360 x 133 cm 55 kg 43 cm 28 x 118 cm 3 (245 kg) 11 kW D
CONSTRUCTIE Rompvorm Hijsogen Sleepoog Lensplug Handgrepen en tillen Stootrand Bouw Afwerking Drijfvermogen
knikspant met vlakke bodem nee ja ja 2 achter, goed te tillen nee klinkwerk, stijf en sterk voldoende schuim in banken
knikspant met ronde bodem nee ja ja 2 achter, goed te tillen nee klinkwerk, stijf en stevig ruim voldoende schuim in banken
knikspant met platte bodem nee nee ja 2 achter 1 voor, goed te tillen nee klinkwerk, stijf en stevig voldoende schuim in banken
VAREN Roeien Varen op de motor Snelheid Stabiliteit Opmerkingen Plus
zeer goed, spoort goed, klappert op golven 9 km/h, 1,8 kW redelijk groene kleur wordt erg warm licht in gewicht
roeit wat zwaar erg goed 15 km/h, 2,9 kW voldoende
n.v.t. geen dollen goed rechtuit, klappert op golven 19,7 km/h, 2,9 kW voldoende groene kleur wordt erg warm stevige bouw zeer snel licht in gewicht geen dollen geen bergruimte
Min
52 | WATERKAMPIOEN#18 2002
dollen zonder borg geen bergruimte
stevige bouw snel licht in gewicht dollen zonder borg geen bergruimte
motorvermogen, zoals de 11 kW (15 pk) achter de 3,60 meter lange Texas. Dan heb je een Vaarbewijs Plus nodig. • Stabiliteit Hoe vast ligt de boot op het water als je instapt? Ga je direct met de boot ondersteboven of blijft hij recht liggen? Die stabiliteit is een optelsom van rompvorm en waterverplaatsing. Een zware rechthoekige bak of doos zal niet ver overhellen als je aan boord stapt, terwijl een mooi licht rondspantrompje dat wel doet. • Prijzen Genoemde prijzen zijn inclusief riemen en exclusief motor. De im-
ALUMACRAFT T12V
porteurs van Yamaha, Suzuki en Mercury of Mariner geven kortingen op de gelijktijdige aanschaf van boot en motor. ALUMINIUM, POLYETHYLEEN, POLYESTER OF ABS Langzamerhand zie je steeds meer aluminium boten en dat is begrijpelijk. Boten van dit materiaal zijn licht en dus te transporteren op een autodak. Een goed gemaakte aluminium boot heeft geen onderhoud nodig, schoonmaken is voldoende. En ze zijn niets duurder dan vergelijkbare polyester boten. Alumini-
LINDER 400 SPORTSMAN
¤ 2.407 370 x 148 cm 84,5 kg 57 cm 48 x 134 cm 3 (318 kg) 11 kW D
¤ 2.759 400 x 163 cm 120 kg 60 cm 46 x 150 cm 4 (350 kg) 7,4 kW C
knikspant met V-bodem nee ja ja 2 achter, 1 voor, goed te tillen nee klinkwerk, stijf en stevig ruim voldoende schuim in banken
knikspant met V-bodem en ronde kimmen ja ja ja 6 maal, goed te tillen van PVC een vormstuk, stijf en stevig erg netjes schuim in banken
goed, geen voetsteun zeer goed 16,9 km/h, 2,9 kW goed
boorden te hoog, minder goed zeer goed, spoort 13,6 km/h, 2,9 kw goed
stevige bouw
stevige bouw aantrekkelijke boot handig transportkarretje geen, bergruimte
geen bergruimte
um boten kunnen deuken oplopen, maar een vakman deukt ze uit en kan ze goed repareren. Door de dunne stijve aluminium huid zijn boten van dit materiaal wel grote klankkasten die het geluid van buitenboordmotoren behoorlijk versterken. Polyethyleen leek enige tijd uit de gratie, maar de importeurs melden weer stijgende verkopen. Dit materiaal is taai en vrijwel onverwoestbaar. Boten van polyethyleen verkleuren in de loop der jaren, maar Polytrol schijnt de originele kleur aardig op te halen. De dealers beschikken over de juiste materialen om polyethyleen boten te repareren. Polyethyleen boten zijn in verhouding tot de boten van andere materialen wat zwaarder. Polyester is natuurlijk een bekend materiaal. Sterk, glanzend te poetsen, makkelijk te repareren en te schilderen. ABS (acrylonitrine, butadiene en styreen) is een materiaal dat alleen de Finse bouwer van de Terhi-bootjes al tientallen jaren toepast. De bouwer omschrijft het als flexibel en sterk. De ruimte tussen de romp en binnenschaal is gevuld met polyurethaanschuim, waardoor de boten zeer stijf zijn en niet kunnen zinken. Twee boten zijn gebouwd van polypropyleen de Walker Bay en Porta-Bote. Dit materiaal is taai, sterk en heeft weinig onderhoud nodig. WATERKAMPIOEN#18 2002 | 53
TEST C- OF D-NORM Volgens de Europese richtlijn moeten alle boten vanaf 2,5 meter tot en met 24 meter voldoen aan wettelijke veiligheidseisen. Dus ook deze bijboten – al of niet geïmporteerd uit niet-lidstaten van de EG. Onafhankelijke keurmeesters van Notified Bodies keuren volgens ISO-normen, maar de bedrijven mogen dat ook zelf en geven daarvoor een eigen verklaring af. De norm heeft betrekking op de veiligheid en let daarvoor scherp op draagvermogen, reserve-
draagvermogen, stabiliteit en de sterkte. Zo moet de bodem van de boot een vrije val van twee meter hoog met maximale belasting kunnen doorstaan als de boot ‘geschikt geacht wordt voor categorie C’. ‘Onze’ boten vallen onder die C of D. C - Kust: voor de vaart in kustwateren, grote baaien, riviermondingen, meren en rivieren bij een mogelijke windkracht van 4 tot en met 6 beaufort en een mogelijke golfhoogte van 0,5 tot en met 2 meter.
D - Beschut: voor de vaart op kleine meren, rivieren en kanalen bij een mogelijke windkracht tot en met 4 beaufort en een mogelijke golfhoogte van 0 tot en met 0,5 meter. Het gaat bij deze indeling natuurlijk om de karakteristieke golfhoogte en windsterkte van het bedoelde vaarwater. Op de plaatjes in de boten staat voor welke categorie de boot geschikt is, welk draagvermogen de boot heeft en welk motorvermogen maximaal is toegestaan. Dit is een puur theoretische
POLYETYLEEN EN POLYPROPYLEEN BOTEN
WALKER BAY 10
PIONER 10
PIONER 12
SPECIFICATIES Prijs Lengte x breedte Gewicht Holte Zithoogte en -breedte doft Aantal personen of gewicht Max. motorvermogen CE-norm
€ 999 298 x 143 cm 57,5 kg 46 cm 32 x 130 cm 3 (225 kg) 3,6 kW D
€ 1.690 310 x 136 cm 79,5 kg 45,5 cm 28 x 110 cm 3 (240 kg) 3,7 kW D
€ 2.015 354 x 138 cm 110 kg 45 cm 29 x 118 cm 4 (315 kg) 3,7 kW D
CONSTRUCTIE Rompvorm Hijsogen Sleepoog Lensplug Handgrepen en tillen Stootrand Bouw Afwerking Drijfvermogen
rondspant, sloep 3 ja ja dragen aan flens nee stevig goed schuim in bankjes
knikspant 3 ja nee 2 voor, 2 achter, goed nee robuust ruim voldoende helemaal dubbelwandig
knikspant 3 ja ja 2 voor, 1 achter, goed nee robuust ruim voldoende helemaal dubbelwandig
heel goed redelijk 8,6 km/h, 1,8 kW redelijk, beweeglijk geschikt om mee te zeilen polypropyleen
goed, spoort goed, koersvast 10 km/h, 2,9 kW voldoende natte bodem is glad
goed, spoort goed, koersvast 10 km/h, 2,9 kW goed natte bodem is glad
aantrekkelijk bootje, prijs onderhoudsvrij materiaal 2 x 2 gaten voor dollen geen voetsteun geen bergruimte
robuuste bouw onderhoudsvrij materiaal bergvakjes in banken dollen zonder borg zwaar
robuuste bouw onderhoudsvrij materiaal bergvakjes in banken dollen zonder borg zwaar
VAREN Roeien Varen op de motor Snelheid Stabiliteit Opmerkingen
Plus
Min 54 | WATERKAMPIOEN#18 2002
benadering die verband houdt met de massa van de boot, de lengte en de breedte. Zo komt het dat er motorvermogens worden opgegeven, die je niet kunt kopen. SNELLE BOTEN EN DE WET Het BPR, Binnenvaartpolitiereglement, stelt de volgende eisen aan de bestuurders van boten met motoren. - Zolang de boot niet langer is dan 7 meter en niet sneller vaart dan 12,964 kilometer per uur, 7 knopen (pas op de
4/1000e) moet de bestuurder tenminste 12 jaar oud zijn. - Voor grotere en of sneller varende schepen tot 20 kilometer per uur is de minimum leeftijd 16 jaar. - In schepen die sneller dan 20 kilometer varen, moet de bestuurder tenminste 18 jaar oud zijn en beschikken over een vaarbewijs. Zelfs met een 2,9 kW(4 pk)-motortje en een niet te zware man of vrouw aan boord halen de testboten makkelijk ruim 20 kilometer per uur. Ze vallen dan
onder de snelle motorboten. Dat betekent het volgende voor de eigenaar: 1. Beschikken over een registratie 2. Registratienummer moet zijn aangebracht 3. Gebruik maken van de dodemansknop (koordje van het kortsluitcontact van de buitenboordmotor om de pols) tijdens het varen 4. Voor ieder bemanningslid hoort een reddingvest aan boord te zijn 5. Er hoort een deugdelijke brandblusser aan boord te zijn 6. Alleen hard varen op plaatsen waar dat mag en/of waarvoor je een vergunning hebt De politie let de laatste tijd scherp op het snel varen en deelt prijzige bekeuringen uit. s
CONCLUSIE PORTA-BOTE 12
FUN YAK 370
¤ 2.200, ex roeispanen 365 x 152 cm 54 kg totaal, romp alleen 32 kg 55 cm 35 x 113 cm 4 (340 kg) 5,9 kW C
¤ 1.604 370 x 159 cm 130 kg 45 cm 30 x 136 cm 4 (430 kg) 18,4 kW D
knikspant nee ja nee nee, goed dunne rand erg flexibel voldoende schuim langs zijden geplakt
knikspant nee ja ja 6 maal, goed nee robuust voldoende helemaal dubbelwandig
goed, geen voetsteun goed, maar bewegelijk 10 km/h, 2,9 kW voldoende vouwt snel in en uit 390 x 10 cm in opgevouwen staat bouwmateriaal polypropyleen makkelijk te transporten onderhoudsvrij materiaal
roeit zwaar goed, spoort 11,3 km/h, 3,7 kW goed bodem veert wat door dunne deksels van bergvakken
zwaar voor een vouwboot duur
veel boot voor het geld, robuuste bouw onderhoudsvrij materiaal speciaal bergvak voor tank zwaar
Bij de polyester en ABS-boten zijn de verschillen tussen de kleine Terhi Sunny en de Cresent 310 en de Ryds 330 niet erg groot. Zoek je een goed gebouwde stabiele boot met veel bergruimte, dan heb je aan de Texas 360 een goede keus, zeker als je geen enthousiaste roeier bent. De beste vaareigenschappen bij boten van dit materiaal heeft de Terhi 385, daarbij is het een aantrekkelijke boot. De polyethyleen en polipropyleen boten verschillen onderling nogal. De Walker Bay is een leuk bootje dat lekker roeit en waarmee je ook kunt zeilen, de Fun Yak 370 daarentegen is een stevige en behoorlijk zware boodschappenboot. Beide Pioners zijn allround bootjes met een stevig gewicht. De aluminium Sylvan 12 CFS is een aantrekkelijk geprijsde, lichte boot, maar heeft een primitieve roeiuitrusting en geen CE-keur. De Alumacraft heeft vrijwel gelijke eigenschappen, maar is wat duurder. De grote Linder ziet er aantrekkelijk uit en vaart zeer goed op de motor.
ADRESSEN IMPORTEURS Alumacraft Eggers Boten en motoren, Dorpsstraat 3, 1546 LD Jisp, telefoon (075) 642 13 64 Cresent en Pioner Yamaha Motor Nederland BV, Schiphol Rijk, telefoon (020) 654 67 31 Fun Yak Boot Akkrum, Galemaleane 4-6, 8491 BB Akkrum, telefoon (0566) 65 13 06 Linder NIMAG, Postbus 3250, 3274 ZH Heinenoord, telefoon (0186) 60 77 07 Porta-Bote GB Trading, Struweel 37, 3892 CD, Zeewolde, telefoon (036) 522 63 73 Ryds Jachtwerf de Hippert, Weerpad 2, Zaandam, telefoon (075) 616 34 62 Sylvan en Texas van Zelst Watersport, Voorweg 161, 2716 NJ Zoetermeer, telefoon (079) 351 70 18 Terhi en Walker Bay Sminia Boten, Lemmerweg 47, 8608 AA Sneek, telefoon (0515) 43 03 12 WATERKAMPIOEN#18 2002 | 55
