Danio Rerio Del
91
Mei 2015
Terugblik verenigingsavond 21-04-2015 door Lo y Sonnenberg Erik Prins: het op maal groeien van aquariumplanten. Er zijn vele soorten aquaria, tradi onele bakken, maar ook de moderne ‘High Tech’ bakken, zoals we van de Japanners zien. Er staan echter wel al jd planten in. De kunst is alleen deze planten ook goed aan de groei te houden, zodat er een fraai geheel ontstaat. Hoe dit bereikt kan worden hee$ Erik ons vanavond uitgelegd. Daarbij kwamen de mooiste aquaria voorbij, met schi%erende, gezonde plantengroei. Gezonde planten zijn niet alleen decora ef maar dienen ook als verstopmogelijkheid voor de vissen, terwijl bij een gezonde plantengroei, algen niet of nauwelijks aanwezig zullen zijn. Hoe bereik je dit? Om goed te kunnen groeien hebben planten voedingstoffen nodig. Om die voedingstoffen op te kunnen nemen zijn weer bepaalde waterwaarden noodzakelijk. Daarbij moeten we ook de wet van het minimum in het oog houden, deze zegt dat de groei van de plant a*angt van de voedingsstof die er het minst aanwezig is. Je kunt dan van alle andere stoffen er zoveel bij doen als je wilt, de groei wordt toch bepaald door de voedingsstof die er het minst is. Algen ontstaan dus niet omdat er van een element, zoals b.v. nitraat, te veel in het water zit, maar omdat er een tekort is aan andere elementen. In de natuur wordt door de stroming een verbruik van voedingstoffen al jd gelijk weer aangevuld, zodat daar geen tekorten ontstaan. We zagen een foto van de echte Rotala indica, die echter in de handel wordt aangeboden als Ammania bonsai. Dat is het echter niet. De plant hee$ ronde blaadjes. Om de verwarring nog groter te maken: het is zeker niet de Rotala rotundifolia, die weliswaar boven water ronde blaadjes hee$, maar waarbij de onderwatervorm, smalle blaadjes laat zien. Deze laatste plant wordt ook vaak met Rotala indica aangeduid, maar is het niet! Wat is nu allemaal belangrijk voor een gezonde plantengroei en waar moeten we op le%en?
Danio Rerio Del
92
Mei 2015
De pH, de zuurgraad van water, kan variëren van 1 – 14. Waarbij 1 heel zuur is en 14 basisch. Een pH tussen 6 en 6,9 is ideaal voor planten. In deze waarde zijn de voedingstoffen het beste oplosbaar en dus opneembaar voor de planten. De KH = Carbonaat Hardheid is het beste als hij 4 is. De GH = Gezamenlijke Hardheid is ideaal tussen 4 en 8. Indien de GH te hoog is kan de plant minder ijzer opnemen omdat er al calcium (kalk) op de bladeren zit. De bladmondjes zijn dan al vol en kunnen geen ijzer meer opnemen. Dit heet verdringing. De geleidbaarheid wordt uitgedrukt in micro Siemens (µS) en gee$ de hoeveelheid opgeloste zouten aan. Het is hiermee gelijk een maat van vervuiling. Door te veel zouten wordt de opname van CO2 bemoeilijkt. Licht is heel belangrijk. Het wordt opgenomen door de planten en je zou het dus ook een soort voeding noemen. Je kunt er niet snel teveel van hebben. Het niveau van de tropen is in een aquarium niet te bereiken. Dit is echter niet erg, want de planten kunnen zich aanpassen aan het mindere licht. Bij de lich ntensiteit kun je doorgaans uitgaan van 1 TL buis per 15 cm bakbreedte. Dus bij een aquarium van 40 cm diep, 3 TL buizen. In de tropen brandt het licht 12 uur per dag, daar kun je in het aquarium dus ook vanuit gaan. Het is zinvol om voor dat je een aquarium gaat maken of koopt, je eerst goed te verdiepen in de verkrijgbare lengten van TL buizen, zodat je later niet noodgedwongen te korte buizen moet plaatsen, omdat de lengte die je eigenlijk nodig hebt niet bestaat. Als het je niet lukt om het ideale aantal lampen in de lichtkap te plaatsen, kun je er al jd nog voor kiezen om de belich ngs jd per dag wat te verlengen, zodat de planten toch de benodigde lichthoeveelheid krijgen. De Lichtkleur moet kleurpieken beva%en die goed zijn voor de plantengroei. Dit wordt het PAR licht genoemd. Of te wel Photosynthe c Ac ve Radia on. De kleurtemperatuur wordt uitgedrukt in oKelvin en varieert van roodgloeiend, zoals kaarslicht, (1000oK) tot witheet (10.000oK), wat te vergelijken is met het licht van een helderblauwe hemel. Bij de Philipslampen kennen we de kleuren 830, 840, 850, en 865. Daarnaast ook nog 930, 940, 950 en 965. Hierbij komen de laatste 2 cijfers met nog 2 nullen erbij voor de kleurtemperatuur. Dus 830 = kleurtemperatuur 3000oK. Het verschil in de 800 en 900 serie bestaat er uit, dat in de 800 serie de kleurechtheid ongeveer 85% is en bij de 900 serie is dit 95%. Het is prima plantenlicht. De Gro-lux lampen laten de vissen er mooi rood uitzien, maar hebben totaal geen waarde voor de planten, dus hoogstens leuk schemerlicht. Om zoveel mogelijk licht in het aquarium te krijgen moet het licht naar beneden gereflecteerd worden. Dit wordt het beste bereikt door een wi%e lichtkap. Hoe wi%er hoe beter. Een spiegel of aluminiumfolie gee$ beslist minder weerkaatsing. Ook het gebruik van reflectoren gee$ geen meerwaarde, omdat door de gebogen vorm het licht ook naar de lamp wordt teruggestraald, waar
Danio Rerio Del
93
Mei 2015
Philips 930
Philips 940
Philips 950
Philips 965
Philips 940 + 950
Sylvania Gro-lux
het wordt geabsorbeerd. Bij me ngen is gebleken dat een wi%e lichtkap 27% meer licht reflecteert dan reflectoren. Er wordt ook wel eens gebruik gemaakt van een lichtkap waar de bovenkant van opaalglas bestaat. Hierbij treedt weliswaar een verlies op van ongeveer 20%, maar het gee$ wel een mooi effect in de kamer. CO2 is het Koolstofdioxide gehalte van het water en is de belangrijkste voedingsstof voor de planten. De waarde kan het best tussen de 15 – 30 mg per liter bedragen. Dit is met behulp van een tabel uit te rekenen als de KH en pH bekend zijn. Wanneer je toevoegen van CO2 wilt gebruiken om de pH omlaag te brengen, zul je er eerst voor moeten zorgen dat de KH op maal is. Bij een tekort aan CO2 krijg je biogene ontkalking waardoor een wit laagje op de planten ontstaat, waardoor ze uiteindelijk dood gaan. CO2 moet een aanvulling zijn van wat de planten verbruiken. Te veel is slecht. Macro-elementen zijn de bouwstenen van de plant. Een macro-element waar rela ef veel van nodig is, is Nitraat. Het gehalte moet bij voorkeur tussen de 5 en 10 mg per liter liggen. Nitraat is nodig voor de plantengroei. Cyclops en dergelijke zijn nitraatrijk. Dus dit kan door goed voeren verhoogd worden. Het ontstaat ook door het omze%en van poep door bacteriën.
Danio Rerio Del
94
Mei 2015
Fosfaat is een ander macro-element. Een gehalte van 0,1 – 0,5 mg per liter is aan te raden. Muggenlarven zijn fosfaatrijk voedsel, maar ook het smeltwater van diepvries muggenlarven is fosfaatrijk. Bij een tekort ontstaat er groeiachterstand. We zien dan soms donkerder blad. Onder de Micro-elementen vallen de sporenelementen. Hiertoe behoren IJzer, Zink, Cobalt, Koper, Mangaan, Molybdeen, Boor enz. Ze zijn noodzakelijk voor een goede plantengroei. Neem als plantenvoeding niet steeds hetzelfde merk, maar wissel dit af omdat de verhoudingen bij de verschillende merken ook verschillen. Op die manier voorkom je tekorten. Je kunt kiezen uit Profito, E15/V30 of andere merken. Let hierbij op dat er IJzer in zit. Fosfaat en Nitraat moeten apart worden toegevoegd.
Danio Rerio Del
95
Mei 2015
Staalwol 3 x 0 (Hubo) is ideaal om de ruiten schoon te maken, maar een klein plukje bij een ijzerbehoe$ige plant in de bodem stoppen kan ook wonderen verrichten. Een tekort aan ijzer valt vaak op door lichter blad met donkere nerven. Kaliumtekort gee$ gele gebieden en gaatjes, de bladeren vergaan vanaf de bladrand. Bij een tekort aan Calcium wordt het blad geel vanaf de randen, terwijl bij een tekort aan Magnesium de oudere bladeren vanaf het midden geel worden.
Gebruik als Voedingsbodem een beetje Franse Rode Klei of lateriet en vermeng dit met wat leem. Deze klei is ijzerhoudend. Neem beslist geen kant en klare pakken voedingsbodem want deze beva%en veel te veel organisch materiaal, wat bederf en algvorming kan veroorzaken. Gebruik als Bodemgrond zand van gelijke korrelgroo%e bij voorkeur 0,4 – 0,8mm en liever niet groter dan 3 mm. Ongelijke korrelgroo%e slaat dicht. Een gelijke korrel maakt de grond doorgankelijker en beter doorstroombaar. Filterzand voor zwembadfilters is zeer geschikt en goed betaalbaar. Ook Intratuin verkoopt filterzand. Ook heel belangrijk is een goede doorstroming van het water in het aquarium. Hierdoor komen er steeds nieuwe voedingstoffen aan de plant voorbij, die hij kan opnemen. Gelijk jdig worden afvalstoffen afgevoerd. Van Po0ilters wordt vaak verwacht dat ze ook een biologische werking hebben. Hiervan moet je je niet teveel voorstellen. Een heel belangrijke func e van het filter is de doorstroming van het aquarium. Vul hem bij voorkeur met grove blauwe spons. Als je toch wa%en wilt gebruiken moet het filter vaak worden schoongemaakt zodat het niet dichtslibt. Waterverversen moet wekelijks gebeuren en dan ongeveer 20% van de bak. Koop (of leen in de bibliotheek) een goed Boek. Aanrader is: Het Op male Aquarium van Kaspar Horst en Horst Kipper. Voor de planten: Het Handboek aquariumplanten van Christel Kasselmann. Voor visseninforma e: het vijfde deel van de Mergus encyclopedie.
Danio Rerio Del
96
Mei 2015
Nog wat Tips. Na verloop van jd kan de voeding in de bodem uitgeput raken, of we hebben een plant die wel wat extra kan gebruiken. Het is dan handig om wat diepvries voedingsbodem in voorraad te hebben. Hieronder het recept. Benodigd: Franse Rode Klei (FRK) of klei met extra ijzertoevoeging, plantenvoeding (zoals Profito, Plantamin, Florena, enz.) Meng dit met water tot een papje, doe dit in een ijsblokjesdoosje en vries het in. Wanneer je het nodig hebt, snel een ijsblokje in de bodem stoppen, waardoor er prak sch geen vervuiling op zal treden. De FRK is bij Erik te bestellen:
[email protected] .
Dan nog een laatste p voor het verkrijgen van een fraai beplant aquarium en dat is T.L.C. wat zoveel wil zeggen als Tender Loving Care. Want met liefde jd en aandacht voor het aquarium is alleen een goed resultaat te verkrijgen. Het was een leerzame avond waarbij we tussendoor steeds konden zien hoe mooi een goed verzorgd aquarium er uit kan zien. Erik bedankt!
