Ten Holter zorgt voor lagere juridische kosten!

januari 2012

Rechtstreeks In deze uitgave o.a.:

Ten Holter zorgt voor lagere juridische kosten!

•

Nu zult u denken: lagere juridische kosten

Wij kennen u,

voor mij zijn toch niet voordelig voor mijn

uw bedrijf en uw

advocaat? Toch is dat wel zo. Wij willen een

branche, dus aan

relatie opbouwen voor de langere termijn.

ons hoeft u niet

Dat kan alleen als de cliënt welvaart bij de

alles helemaal uit

samenwerking met Ten Holter Advocaten.

te leggen. De ervaring leert dat een simpel

Ten Holter zorgt voor lagere

juridische kosten! •

Contracten stilzwijgend verlen-

gen, vanaf nu verleden tijd! •

Trust me, we have postbusven-

nootschappen • •

telefoontje in een vroeg stadium, al gaat het Hoe doen wij dat?

maar over een conceptbrief van uw eigen

•

Een vaste contactadvocaat /vertrouwde

hand, veel kostbare problemen later kan

partner;

voorkomen.

e-Court Borgtocht, het blijft spannend

•

Duidelijke prijsafspraken;

•

Een snelle proactieve benadering;

•

Gratis workshops;

•

Spreekuren bij u in huis;

•

Interessante nieuwsbrieven en

•

Gratis modellen voor algemene voorwaar den en contracten;

Hugo Meijer

•

Conceptchecks tegen vaste tarieven;

Bouwrecht/Vastgoed

•

ISO-gecertificeerd.

[email protected] / 078 633 1115

Een goed voornemen voor 2012?

actualiteiten per e-mail;

COLOFON Als u vragen heeft of wilt reageren op deze nieuwsbrief, dan kunt u contact opnemen met Suzan van Gurp [email protected] / 078 633 1162

Volg ons nu ook op Twitter en Facebook

AAN DEZE NIEUWSBRIEF KUNNEN GEEN RECHTEN WORDEN ONTLEEND. Ten Holter Advocaten Burgemeester de Raadtsingel 93 b

Sinds kort is Ten Holter Advocaten ook actief

‘liker’. Scan de code met uw telefoon of type

op de zogenaamde Social Media. Via deze

de link in uw browser.

3311 JG Dordrecht

weg willen wij onze (potentiële) klanten op

Postbus 476, 3300 AL Dordrecht

de laatste actualiteiten.

Telefoon

: 078 633 1111

Telefax

: 078 613 0171

WWW.TENHOLTER.NL

een snelle en directe manier informeren over Facebook www.facebook.com/tenholteradvocaten Waarom ons volgen? Omdat u zo geheel gratis veel handige tips en direct bruikbare adviezen krijgt voor uw onderneming. Daarnaast ontvangt u dan uitnodigingen voor onze gratis bijeenkomsten

Twitter Algemeen

en workshops. Wordt daarom nu ‘volger’ of

www.twitter.com/#!/TenHolterNieuws

1

HET PERSONEELSDOSSIER EN HET INZAGERECHT VAN DE WERKNEMER

Elke werkgever weet hoe belangrijk het is om een zorgvuldig per-

redelijke tussenpozen, vragen om inzage in

soneelsdossier van werknemers bij te houden, in het bijzonder als

de over hem door de werkgever verwerkte

het gaat om het beëindigen van de arbeidsovereenkomst met een

persoonsgegevens en kan hij vragen die

werknemer. Wil een werkgever de arbeidsovereenkomst met een

gegevens te corrigeren. Binnen vier weken na het verzoek om inzage of

werknemer beëindigen wegens disfunctioneren, dan moet hij bewijzen

correctie moet de werkgever een beslissing nemen. Als de werkgever

dat de werknemer onvoldoende presteert en dat hij maatregelen heeft

het verzoek afwijst, kan de werknemer via een verzoek bij de rechtbank

getroffen om het functioneren van de werknemer te verbeteren. Als

inzage of correctie verzoeken.

het goed is, is deze informatie opgenomen in het personeelsdossier van de werknemer.

Wanneer geldt het inzagerecht niet? Soms kan de werkgever gedeeltelijk onder de verplichting tot inzage

Werkgevers verwerken in het kader van de arbeidsrelatie veel per-

uitkomen. Het Gerechtshof Amsterdam heeft zich recent uitgelaten over

soonsgegevens van hun werknemers. Zij hebben hierbij te maken met

de vraag wanneer er sprake is van een dergelijke uitzondering.

verschillende wettelijke verplichtingen. Zo staat bijvoorbeeld in het Burgerlijk Wetboek dat een werkgever zich als “goed werkgever” moet

Een werkneemster had een verzoek bij haar werkgeefster ingediend om

gedragen. Daaronder valt dat hij de privacy van zijn werknemers dient

haar een overzicht te verstrekken van de haar betreffende persoons-

te respecteren. Maar wat zijn nu eigenlijk precies de voorwaarden voor

gegevens. De werkgever heeft dit deels gedaan, maar weigerde de

het verwerken van persoonsgegevens van werknemers en het recht van

correspondentie tussen verschillende afdelingen inzake het arbeidsge-

de werknemer om zijn personeelsdossier in te zien?

schil met werkneemster, een e-mail van de voorzitter van de ondernemingsraad aan de Raad van Bestuur en de correspondentie tussen de

Voorwaarden voor het verwerken van personeelsgegevens

advocaat en de afdeling Legal / arbeidszaken te verstrekken.

Wat zijn precies de voorwaarden voor het verwerken van persoonsgegevens van werknemers en het recht van de werknemer om zijn

Het Hof oordeelt dat het inzagerecht van de werknemer niet geldt voor

personeelsdossier in te zien? De Wet Bescherming Persoonsgegevens

interne notities, die de persoonlijke gedachten van andere medewerkers

(WBP) stelt, dat het verwerken van persoonsgegevens voor een per-

bevatten, die uitsluitend bedoeld zijn voor intern overleg en beraad.

soneelsdossier is toegestaan, als dat noodzakelijk is in het kader van

Het inzagerecht geldt ook niet voor de e-mail van de voorzitter van de

de uitvoering van een arbeidsovereenkomst. Gegevens zoals klach-

ondernemingsraad, die met hetzelfde doel geschreven is. Overigens zou

ten, waarschuwingen, verzuimfrequentie, beoordelingsgesprekken en

een op grond van bedoelde interne notities opgemaakt definitief rap-

persoonlijke werkaantekeningen van de leidinggevende mogen in het

port hier wel onder vallen. Het inzagerecht geldt al helemaal niet voor

personeelsdossier worden opgenomen.

vertrouwelijke correspondentie met de advocaat.

Om de privacy van de werknemer te beschermen stelt de WBP een

Van een uitzondering op het inzagerecht van de werknemer kan ook

aantal voorwaarden:

sprake zijn, als: •

•

de werkgever is verantwoordelijk voor de juistheid en nauwkeurig-

de bescherming van de rechten van collega-werknemers bij toewij-

zing van een inzageverzoek in het gedrang zouden komen, of

heid van de gegevens in het personeelsdossier;

•

•

werkgever gevergd kunnen worden.

gegevens in het personeelsdossier dienen toereikend, ter zake

het beroep op inzage gelet op de administratieve lasten niet van de

dienend en niet bovenmatig te zijn, gelet op het doel waarvoor ze verwerkt worden;

Conclusie

•

Of een beroep op een uitzonderingsgrond in rechte zal slagen is, zoals

een werknemer moet geïnformeerd worden over de doeleinden

waarvoor de gegevens worden verzameld;

altijd, afhankelijk van alle omstandigheden van het geval. Het is echter

•

belangrijk om te weten dat niet alle informatie uit het personeelsdossier

er moeten technische en organisatorische maatregelen getroffen

worden om de personeelsgegevens te beveiligen tegen verlies of enige

onder alle omstandigheden verstrekt hoeft te worden.

vorm van onrechtmatige verwerking; •

persoonsgegevens mogen niet langer bewaard worden dan noodza-

Indien u naar aanleiding van dit artikel nog vragen heeft over het

kelijk is voor de verwerking van de doeleinden waarvoor de gegevens

verwerken van persoonsgegevens in het personeelsdossier of het

verzamelt of gebruikt worden;

personeelsdossier in ruimere zin kunt u vrijblijvend contact met mij

•

opnemen.

de werknemer moet de mogelijkheid hebben om gegevens in te zien

en eventueel te corrigeren. Het inzagerecht van de werknemer

2

De WBP stelt dus onder andere als voorwaarde om persoonsgegevens

Dymphy Schuurman

te verwerken dat de werknemer de mogelijkheid moet hebben om

Arbeidsrecht

zijn gegevens in te zien. Op grond hiervan kan een werknemer, met


CONTRACTEN STILZWIJGEND VERLENGEN? VANAF NU VERLEDEN TIJD! De Wet Van Dam

bepaalde tijd mag, mits de consument de

Op donderdag 1 december jl. is de Wet Van Dam in werking getreden.

mogelijkheid heeft om de overeenkomst te

De Wet Van Dam verbiedt bepaalde contracten stilzwijgend te verlen-

allen tijde op te zeggen met een opzeg-

gen. Dit zal een grote impact hebben op het bedrijfsleven.

termijn van één maand. Indien het blad waarop de consument is geabonneerd minder dan eenmaal per maand

Algemene voorwaarden

verschijnt, mag de opzegtermijn langer zijn, met een maximum van

De algemene voorwaarden bepalen o.a. hoe een contract wordt aange-

drie maanden. Stilzwijgend verlengen bij proefabonnementen is niet

gaan, voor hoe lang en hoe u of uw klant het contract kan beëindigen.

toegestaan.

In veel algemene voorwaarden is een beding opgenomen waarin staat dat het contract stilzwijgend wordt verlengd indien niet (tijdig) wordt

De consument kan dus beide soorten contracten op elk gewenst

opgezegd. Vanaf 1 december 2011 staat een dergelijk beding op de

moment opzeggen. De consument verplichten om de overeenkomst

zwarte lijst van art. 2:236 BW en daarom “vernietigbaar”. Dit bete-

bijvoorbeeld op te zeggen voor de eerste van de maand is niet langer

kent dat de gebruiker van de algemene voorwaarden bij contracten

mogelijk.

afgesloten op of na 1 december jl. geen beroep meer kan doen op het betreffende beding.

Ook de manier van opzeggen is veranderd. Contracten moeten op dezelfde manier kunnen worden opgezegd als waarop ze zijn afgeslo-

De wetswijziging puntsgewijs belicht

ten. Als de overeenkomst is gesloten op elektronische wijze (via het internet) moet opzeggen van de overeenkomst op dezelfde manier

Consumenten

kunnen. Voorheen was het vaak nodig om een brief te sturen terwijl de

De wetswijziging geldt alleen voor consumentenovereenkomsten, dus

aanmelding telefonisch of via e-mail was gedaan.

alleen indien een bedrijf heeft gecontracteerd met een consument. Bedrijven mag u nog steeds stilzwijgende verlenging van een jaar op-

Aanpassen van de algemene voorwaarden

leggen, zonder tussentijdse opzegmogelijkheid.

Als uw algemene voorwaarden in strijd zijn met de Wet Van Dam mag de consument na de eerste verlenging elke dag opzeggen, zonder

Onderscheid naar inhoud van de overeenkomst

opzegtermijn. De consument heeft immers wettelijk het recht van

Er wordt een onderscheid gemaakt tussen:

opzeggen, en als uw opzegtermijn langer dan één maand is, gaat deze

a.

wettelijk naar nul. Ook kan de Consumentenautoriteit een boete opleg-

overeenkomsten tot het geregeld afleveren van zaken, elektriciteit

daaronder begrepen, of het geregeld doen van verrichtingen;

gen.

en b.

overeenkomsten tot het geregeld afleveren van dag-, nieuws- en

weekbladen en tijdschriften.

Voor u als gebruiker van algmene voorwaarden is het dus van wezenlijk belang om deze voorwaarden aan te passen voor al uw contracten gesloten op of na 1 december 2011. Na de wijziging van de algemene

Ad a: Regelmatige dienstverlening

voorwaarden moet u uw klanten informeren over de wijziging. In de

De wetswijziging geldt niet voor verzekeringen, omdat verzekeringen

algemene voorwaarden kan bepaald zijn hoe u de klant moet informe-

apart in het wetboek geregeld zijn. De wetswijziging geldt ook niet

ren. Is er niets opgenomen, dan geldt dat u uw klanten per brief of per

voor verenigingen en haar leden. Hier is het verenigingsrecht op van

e-mail moet informeren. Bovendien is het verstandig om ook op uw

toepassing.

website bekend te maken dat de algemene voorwaarden zijn gewijzigd.

Voor de overeenkomsten vallende onder a. geldt dat een stilzwijgende

Uiteraard kunt u contact opnemen met ons om uw algemene voorwaar-

verlenging of vernieuwing in een overeenkomst voor bepaalde duur niet

den zo nodig aan te laten passen.

is toegestaan. Een overeenkomst mag wel voor onbepaalde duur worden verlengd of vernieuwd. Mits de consument te allen tijde het contract kan opzeggen, met een opzegtermijn van maximaal één maand. Anita van Rozendaal Ad b: Weekbladen/tijdschriften

Ondernemingsrecht

Voor deze overeenkomsten geldt dat stilzwijgend verlengen voor on-


3

NIEUWE WET AANPASSING WETTELIJKE GEMEENSCHAP VAN GOEDEREN Per 1 januari 2012 treedt een aantal nieuwe wettelijke regelingen in

3.

werking die verband houden met ons wettelijk stelsel van “algehele”

andere echtgenoot na ontbinding huwe-

Aansprakelijkheid voor schulden van

gemeenschap van goederen dat in Nederland geldt getrouwd zijn,

lijksgoederengemeenschap gewijzigd.

indien geen huwelijkse voorwaarden zijn gemaakt.

Vóór 2012 bleef men ook na ontbinding van de huwelijksgoederengemeenschap (bijvoorbeeld bij echtscheiding)

De wetgever is al vanaf 2003 in de Tweede Kamer bezig geweest om

mede aansprakelijk voor de schulden van de ander die deze gemaakt

veranderingen aan te brengen in ons stelstel, maar uiteindelijk zijn de

had tijdens het huwelijk. Na 2012 beperkt deze aansprakelijkheid zich

wijzigingen beperkt gebleven. Aanvankelijk was het de bedoeling dat al

tot ten hoogste dat bedrag dat men uit de verdeling van de huwelijks-

het vermogen dat men al had vóór het huwelijk en ook de schenkingen

goederengemeenschap heeft verkregen. Privévermogen kan dan niet

en giften buiten de huwelijksgoederengemeenschap zouden blijven. Na

meer uitgewonnen worden.

uitgebreide discussies in de Tweede Kamer in 2005 is het stelsel dat al het vermogen en de schulden van beide partijen in het huwelijk samen-

4.

gevoegd worden (op enkele uitzonderingen na), gehandhaafd gebleven.

het huwelijk hoeft men niet meer naar de rechtbank.

Voor het maken (of wijzigen) van huwelijkse voorwaarden tijdens

Vóór 2012 moest de rechtbank toestemming geven voor het tijdens het Ook al is men in gemeenschap van goederen gehuwd, men kan toch

huwelijk maken of wijzigen van huwelijkse voorwaarden. De rechtbank

privévermogen hebben. Zo kan men bijvoorbeeld bij testament of bij

keek dan of er geen schuldeisers benadeeld werden door de gemaakte

schenkingsovereenkomst bepalen dat een erfenis of een schenking

huwelijkse voorwaarden. Na 1 januari 2012 hoeft de rechtbank niet

nooit in enige gemeenschap kan vallen (een zogenaamde “uitsluitings-

meer ingeschakeld te worden. De notaris moet er wel op letten dat

clausule”). Het maken van een testament is dus zeker nuttig als er enig

bij de te maken huwelijkse voorwaarden geen schuldeisers benadeeld

vermogen nagelaten zal gaan worden.

worden.

Wat zijn nu de belangrijkste wijzigingen in de nieuwe wet?

5.

Andere wijzigingen.

In zijn algemeenheid zullen echtgenoten elkaar wel informeren over de 1.

Vergoedingsrechten van nominaal naar beleggingsleer.

Zoals hiervoor aangegeven kan er, ook al is men in gemeenschap van

stand van het vermogen zoals dat aanwezig is. Echter sinds 1 januari 2012 staat er nu ook een inlichtingenplicht opgenomen in de wet.

goederen gehuwd, toch ook privévermogen zijn bij een van partijen. Wordt dit privévermogen gestopt in bijvoorbeeld een huis dan moet

De bestuursbevoegdheid is ook gewijzigd. Sinds 2012 is iedere echtge-

dat bij de ontbinding van de huwelijksgoederengemeenschap (bijvoor-

noot bestuursbevoegd over goederen van de gemeenschap, tenzij het

beeld bij scheiding of overlijden) een vergoeding plaatsvinden voor de

goederen op naam betreft (registergoederen, aandelen op naam) of

inbrenger.

wanneer het geërfde of geschonken goederen betreft. Dan is alleen de betreffende echtgenoot bestuursbevoegd op wiens naam de goederen

Voor 2012 kreeg de inbrenger hetzelfde bedrag terug dat hij/zij gesto-

staan of die de goederen heeft verkregen.

ken had in het gemeenschappelijk goed (een nominale vergoeding). Na 2012 moet bekeken worden of het goed waarin het geld is gestoken

De beperkte gemeenschappen van vruchten en inkomsten of verlies en

(bijvoorbeeld een huis) in waarde is vermeerderd. Naar rato van die

winst kan men niet meer bij huwelijkse voorwaarden overeenkomen,

vermeerdering (of vermindering) moet ook de vergoeding worden ver-

zoals vóór 2012. De voordien gemaakte huwelijkse voorwaarden met

meerderd (of verminderd). Een vergoeding dus volgens de beleggings-

deze beperkte gemeenschappen blijven nog wel van kracht tussen de

leer. Bij huwelijkse voorwaarden met verrekenbedingen was al lange

beide echtgenoten.

tijd de beleggingsleer van toepassing. Al met al zijn het geen grote wijzigingen in ons stelsel van het wettelijk 2.

Tijdstip ontbinding huwelijksgoederengemeenschap gewijzigd.

huwelijksvermogensrecht. Het woordje “algeheel“ van de algehele

Vóór 2012 werd bij een echtscheiding de huwelijksgoederengemeen-

gemeenschap is wel uit de wet gehaald, maar de gemeenschap van

schap ontbonden per datum inschrijving van de echtscheiding in de

goederen blijft, wanneer men geen huwelijkse voorwaarden maakt.

registers van de burgerlijke stand. Nu is die ontbinding eerder, namelijk per datum indiening van het verzoekschrift echtscheiding bij de rechtbank. Dit naar voren halen van de datum van ontbinding is een verbetering omdat een echtscheidingsprocedure soms lang kan duren. Indien ten tijde van de echtscheidingsprocedure schulden gemaakt worden door één van beide partijen, dan blijven deze schulden onder het

4

huidige recht bij degene die deze schulden maakte. Het verzoekschrift

Adrienne de Jong

echtscheiding moet worden ingeschreven in het huwelijksgoederenre-

Familierecht

gister om werking te hebben tegen schuldeisers.


TRUST ME, WE HAVE POSTBUSVENNOOTSCHAPPEN Nederland een belastingparadijs?

Trustkantoren

Het begrip ‘belastingparadijs’ wordt vaak negatief uitgelegd. Een jaar

De holdingvennootschappen die uiteindelijk

geleden noemde president Obama Nederland nog een belastingpara-

de belastingplicht dragen, zijn vaak niet

dijs; als gevolg van schimmige belastingconstructies zouden de Ver-

meer dan lege hulzen. Zij hebben welis-

enigde Staten via postbusvennootschappen in Nederland miljarden

waar een feitelijk vestigingsadres, maar dat is vaak niet meer dan een

dollars aan belastinggeld mislopen. Na protesten van het Ministerie

kamer in een kantoor. Daarentegen dienen zij wel “substance” te heb-

van Financiën en diplomatiek overleg heeft het Witte Huis laten we-

ben in Nederland. Dit houdt onder andere in dat zij dienen te beschik-

ten dat de uitlatingen van president Obama op een vergissing zouden

ken over een kantoor met directie, etc. In Nederland zijn ongeveer

berusten. Het is allemaal niet zo schimmig.

13.000 van dergelijke vennootschappen als (tussen-)holding actief. Gekscherend worden het ook wel postbusvennootschappen genoemd.

Toch lijkt er wel wat in de stelling van president Obama te zitten dat

Deze (tussen-)holdingvennootschappen worden in de regel (voor 80 %)

Nederland een belastingparadijs is. Op papier maakt het Amerikaanse

bestuurd door specifiek daartoe uitgeruste trustkantoren. De aanwe-

bedrijfsleven 13% van de winst in Nederland. Amerikaanse bedrijven

zigheid van trustkantoren in Nederland levert als gevolg daarvan een

als Boeing, US Steel en Walt Disney bezitten allemaal (tussen-)holding-

belangrijke bijdrage aan de Nederlandse economie. Circa 3.000 mensen

vennootschappen in Nederland waarmee winstbelasting in eigen land

houden zich in Nederland dagelijks bezig met trustactiviteiten. Jaarlijks

wordt ontlopen/voorkomen.

ontvangt de Nederlandse staatskas voor deze trustactiviteiten circa 1300 tot 1800 miljoen euro aan belastingopbrengsten. Dat is ongeveer

Is het zo slecht dat Nederland als een belastingparadijs wordt gezien?

7% van de totale vennootschapsbelastingafdracht in Nederland.

Internationaal opererende ondernemingen zoeken nu eenmaal naar landen waarin het belastingklimaat voor holdingvennootschappen het aan-

Trustkantoren staan onder streng toezicht van de Autoriteit Financiële

trekkelijkst is. Daarbij wordt vaak gedacht aan exotische oorden zoals

Markten (AFM). Op deze manier wordt voorkomen dat de (tussen-)

de Britse Maagdeneilanden, Cyprus, Malta, Bermuda, de Kaaimaneilan-

holdingvennootschappen functioneren als internationale witwasmachi-

den en Belize. Maar afgezien van deze zonnige oorden is ook Nederland

nes. Trustkantoren zijn in dat kader ook vergunningplichtig. Niet altijd

fiscaal wel degelijk aantrekkelijk voor grote bedrijven en artiesten.

is even duidelijk wanneer er trustactiviteiten worden verricht. Het enkel verschaffen van een (postbus-)adres, gecombineerd met het verlenen

Vennootschapsbelasting internationaal vergeleken

van financiële diensten, kan door de AFM al als een vergunningplich-

De vennootschapsbelasting in Nederland is, vergeleken met omringende

tige trustactiviteit worden beschouwd. Onlangs is bij een financiële

landen, laag te noemen. Nederland kent bovendien veel aantrekkelijke

dienstverlener nog een boete van EUR 100.000,00 opgelegd door de

deelnemingsvrijstellingen, waardoor de tarieven de facto lager zijn.

AFM . De dienstverlener had een postbus ter beschikking gesteld voor

Voor winsten tot EUR 200.000,00 geldt een belastingtarief van slechts

een buitenlandse vennootschap en wat advies verleend, zonder zich te

20% en alle winsten boven de EUR 200.000,00 worden belast tegen

realiseren dat er op deze manier trustactiviteiten in de zin van de wet

een tarief van 25%.

werden verleend.

Ter vergelijking een schema van het vennootschapbelastingtarief van

Juist om tegen te gaan dat (postbus-)vennootschappen worden op-

omringende landen en de Verenigde Staten:

gericht zonder dat duidelijk is wie zich achter deze vennootschappen

Land

Belastingtarief

Nederland

20% / 25 %

België

Effectief 33,99 %

Nederland als Tax haven

Duitsland

Ongeveer 30%

Nederland een belastingparadijs voor buitenlandse bedrijven? Zeker, en

Frankrijk

33,33%

dat is prima. Laten wij er ook ons voordeel mee doen. Maar misschien

Engeland

26%

is het politiek correcter om Nederland voortaan een internationaal ge-

V.S.

progressief tarief oplopend tot 35%.

respecteerde Tax-haven te noemen. We doen er namelijk alles aan om

verschuilen, is het goed dat de AFM een actieve rol op dit punt inneemt.

binnen de internationaal geaccepteerde marges te blijven. Popsterren en hun belastingen

Trust me.

In Nederland vindt er bovendien vrijwel geen heffing op royalty’s plaats. Popsterren als U2, David Bowie, Sting en de Rolling Stones laten al jaren hun royalty’s onbelast door Nederland vloeien. Belastingontduiking?

Aram van Bunge

Nee hoor. Hier zijn royalties eenvoudigweg niet, tot zeer laag belast en

Ondernemingsrecht

popsterren zijn in Nederland meer dan welkom.


5

WEGENVERKEERSWET GEWIJZIGD Met ingang van 1 juni 2011 is er een recidiveregeling voor ernstige

geven en voor de resterende duur van de

verkeersdelicten ingevoerd. Het betreft hier een (aanzienlijke) aan-

geldigheid. Als hierbij in ogenschouw wordt

scherping van de reeds bestaande mogelijkheden om een bestuurder

genomen dat een ademalcoholgehalte van

die herhaaldelijk verkeersdelicten begaat zijn rijbewijs te ontnemen.

220, welk gehalte wettelijk is toegestaan,

Strafrechtelijk kan de bestuurder die verkeersdelicten begaat, door de

correspondeert met twee glazen bier, dan

rechter of de officier van justitie een rijontzegging worden opgelegd.

kan dit dus bij de tweede keer al het geval

Bestuursrechtelijk bestaat de zogeheten vorderingsprocedure waarin

zijn indien een bestuurder vier á vijf glazen bier heeft gedronken.

het rijbewijs na een onderzoek door het Centraal Bureau Rijvaardigheidsbewijzen (CBR) ongeldig kan worden verklaard.

Als een rijbewijs langs deze weg ongeldig is verklaard, moet het rijbewijs opnieuw gehaald worden. Bovendien moet de bestuurder aantonen

Strafrechtelijke invordering van het rijbewijs

dat hij beschikt over de lichamelijke en geestelijke geschiktheid die

Het strafrechtelijk deel van de Wegenverkeerswet voorziet in de bijko-

vereist is voor het besturen van een motorrijtuig.

mende straf van ontzegging van de bevoegdheid om motorrijtuigen te besturen. Als door een verkeersdelict de veiligheid op de weg ernstig

Het opnieuw verkrijgen van het rijbewijs

in gevaar is gebracht, kan de politie het rijbewijs bij wijze van voorlo-

In het eveneens op 1 juni 2011 in werking getreden Reglement rij-

pige maatregel in vorderen voorafgaand aan het vonnis. De officier van

bewijzen is neergelegd hoe het verkrijgen van een nieuw rijbewijs in

justitie is aansluitend bevoegd het rijbewijs onder zich te houden tot

zijn werk gaat. Aanvraag kan pas plaatsvinden nadat de rechterlijke

dat de strafzaak onherroepelijk is geworden, bijvoorbeeld wanneer het

uitspraak onherroepelijk is geworden. Als deze uitspraak ondermeer

alcoholpromillage tenminste 1,8 (of het ademalcoholgehalte 785) was,

een ontzegging van de rijbevoegdheid inhoudt, kan vanzelfsprekend

de maximum snelheid met tenminste 70 km per uur is overschreden of

het opnieuw doen van examen eerst geschieden op het moment dat de

als ernstig rekening moet worden gehouden met de mogelijkheid dat de

rijontzegging is afgelopen. Er moet dan niet alleen een rijexamen met

bestuurder opnieuw zo’n feit zal begaan. Sinds mei 2005 is deze rege-

succes worden afgelegd, maar tevens aangetoond worden dat iemand

ling aangescherpt voor beginnend bestuurders, die nog geen vijf jaar

de lichamelijke en geestelijke geschiktheid heeft om een motorrijtuig te

over een rijbewijs beschikken.

besturen door een gedragsdeskundige, soms met een bloedonderzoek.

Bestuursrechtelijke invordering van het rijbewijs

Invoering van het alcoholslot

Er kan ook een bestuursrechtelijke actie volgen. Als de bestuurder niet

Eveneens nieuw (per 1 juni 2011) is de invoering van het alcoholslot-

langer beschikt over de rijvaardigheid of de lichamelijke of geestelijke

programma. Aan het opnieuw verkrijgen van een rijbewijs wordt de

geschiktheid die vereist is voor het besturen van een motorrijtuig, kan

verplichting opgelegd tot inbouw van een alcoholslot, gekoppeld aan

de politie hiervan mededeling doen aan het CBR en kan het rijbewijs

een begeleidingsprogramma. Doel hiervan is de deelnemer te leren

bestuursrechtelijk worden ingevorderd.

een scheiding aan te brengen tussen het gebruik van alcohol en het besturen van een motorrijtuig. De bestuurder kan de startblokkering

De nieuwe regeling kent twee hoofdelementen. Bij herhaling van

alleen opheffen door met goed gevolg een ademtest af te leggen. Ook

bepaalde ernstige verkeersmisdrijven binnen vijf jaar moet de rechter

onderweg zal periodiek met onregelmatige tussenpozen moeten worden

de bestuurder een rijontzegging voor een bepaalde duur op leggen.

geblazen. Het alcoholslotprogramma duurt twee jaar.

Afwijken mag niet, ookal heeft de bestuurder bijvoorbeeld zijn rijbewijs nodig voor zijn werk.

Geldboetes omhoog ook bij andere overtredingen Ook tegen de meer “gebruikelijke” verkeersovertredingen zal met

Het tweede hoofdelement is dat het rijbewijs definitief en van rechts-

ingang van 1 januari 2012, naar het zich laat aanzien, veel strenger

wege ongeldig is als de rijontzegging een bepaalde duur overstijgt. In

opgetreden gaan worden. De geldboetes gaan aanzienlijk omhoog.

dat geval moet de betrokkene dan een nieuw rijbewijs aanvragen om weer te mogen rijden.

Een aantal voorbeelden: •

door rood licht rijden wordt EUR 220,00 (was EUR 180,00);

In alle gevallen moet het volgens de nieuwe wet gaan om een tweede

•

onnodig claxonneren wordt EUR 350,00 (was EUR 180,00);

ernstige verkeersovertreding, gepleegd binnen vijf jaar na een eerdere

•

onherroepelijke veroordeling. Gedacht kan worden aan het onder invloed van alcohol veroorzaken van een dodelijk verkeersongeval of het weigeren medewerking te verlenen aan een onderzoek naar de

over een wegbaan rijden met een rood kruis wordt EUR 220,00 (was EUR 180,00);

•

een voetganger op het zebrapad niet voor laten gaan EUR 340,00 (was EUR 180,00).

aanwezigheid van alcohol in het verkeer (bijvoorbeeld het weigeren van een ademanalyse bij een verkeerscontrole).

Tip: download gratis de App Boetebase

Voorbeeld Indien een bestuurder binnen vijf jaar een tweede keer wordt aange-

6

houden voor het rijden onder invloed van alcohol en zijn ademalcohol-

Marcel Smit

gehalte is hoger dan 435 (of het alcoholpromillage 1,0), verliest het

Strafrecht

rijbewijs zijn geldigheid voor alle categorieën waarvoor het is afge-


BORGTOCHT, HET BLIJFT SPANNEND Wie onderneemt heeft daarvoor financiële middelen nodig. De finan-

De Rechtbank Amsterdam1 heeft op 22

ciële middelen zijn er niet altijd en dus wordt er geleend. In het kader

december 2010 geoordeeld dat een me-

van de lening wil degene die het geld uitleent graag zekerheid ontvan-

deborg niet aangesproken kon worden op

gen. Een van de zekerheden die geboden kan worden is een borgtocht.

zijn aandeel van de borgtocht. Omdat de medeborg zijn aandelen in een B.V. voor

Bij een borgtocht verbindt de borg zich tegenover een schuldeiser tot

EUR 1,00 aan de borg had verkocht, was

nakoming van een verbintenis die een derde, de hoofdschuldenaar,

de verhouding tussen de borgen zodanig

tegenover de schuldeiser heeft. Borgtochten worden verleend door bij-

gewijzigd dat naar maatstaven van redelijkheid en billijkheid onaan-

voorbeeld aandeelhouders van vennootschappen, maar ook door ouders

vaardbaar is dat de medeborg nog aansprakelijk is. Het had echter met

van kinderen. In het laatste geval wordt gesproken van een particuliere

evenveel kans anders uit kunnen pakken.

borgtocht waarvoor bijzondere vereisten zijn gesteld. De les uit deze uitspraak is dat met het verlenen van borgtocht uiterste Als er meerdere borgtochten zijn, lijkt dat voor de borg gunstig omdat

voorzichtigheid vereist is. Borg staan is risico nemen. Borg staan met

het risico in veel gevallen gelijk verdeeld is. Echter, niet altijd zijn alle

anderen is niet per definitie minder risicovol.

borgen even betrouwbaar. Als de hoofdschuldenaar, degene die de lening kreeg, niet betaalt, zal elke borg worden aangesproken. Als

Bovendien geldt dat als u uw belangen verkoopt u niet moet vergeten

niet elke borg de verplichting jegens de schuldeiser kan nakomen, kan

overeen te komen om uit borgtocht te worden ontslagen, dan wel over-

een andere borg die ook aangesproken werd tot betaling, zijn vorde-

een te komen dat de medeborg zich niet op u verhaalt.

ring omslaan over de medeborgen. Dit past helemaal in de gedachte

Laat u tijdig adviseren.

dat meerdere borgen de schuld verlichten. Echter, onder bijzondere omstandigheden kan een borg zich beroepen op de redelijkheid en billijkheid en aan de hand van omstandigheden van het geval bepleiten dat hij niet aan zijn verplichtingen behoeft te voldoen. In dat geval blijft

Vincent Groot

de aangesproken en betalende borg met de vordering zitten zonder die

Ondernemingsrecht

medeborg(en) aan te kunnen spreken.

[email protected] / 078 633 1114 1 Rechtbank Amsterdam, 22 december 2010 JOR 2011/2040

ACTUALITEIT ADWORDS Na mijn stukje in de vorige nieuwsbrief over AdWords is er een interes-

van de merkhouder.

sante uitspraak gedaan door het Europees Hof in de zaak InterFlora. Het Hof stelt nu ook vast dat gebruik van De Amerikaanse vennootschap InterFlora Inc. exploiteert wereldwijd

een AdWord een vorm van eerlijke mede-

een bloemenbezorgingsdienst; in Nederland bekend onder de naam

dinging kan zijn wanneer er via het AdWord

Fleurop. In Engeland heeft Marks & Spencer eveneens een bezorgings-

een alternatief voor waren of diensten

dienst voor bloemen. Dat kan op zichzelve natuurlijk wel, maar Inter-

wordt aangeboden, met dien verstande dat

Flora was het niet eens met het feit dat Marks & Spencer de zoekterm

er geen imitatieproducten mogen worden aangeboden en er ook geen

“Inter-flora” als AdWord gebruikte, zonder dat het AdWord op enigerlei

afbreuk mag worden gedaan aan de functies van het merk.

wijze zichtbaar was in de advertentie van Marks & Spencer, die na intypen van het Adword “Inter-flora” op het scherm verscheen.

Er is dus iets meer vrijheid geschapen door het Hof, maar nog lang niet alles mag. Het blijft dus opletten op AdWordgebruik door concurrenten;

De zaak diende in Engeland bij de rechter die er niet uitkwam en

mocht het voorkomen, vraag dan bij het “AdWordgebruik” van uw merk

daarom vragen aan het Europese Hof stelde. De uitspraak van het Hof

of handelsnaam een kort advies.

heeft iets meer duidelijkheid gegeven en ook meer vrijheid om AdWords te gebruiken. Het komt erop neer dat het Hof vaststelt dat in beginsel het gebruik van

Michiel van Aardenne

AdWords is toegestaan, tenzij voor een normaal oplettende internetge-

Ondernemingsrecht

bruiker onduidelijk is of de AdWord-advertentie werkelijk afkomstig is


7

E-COURT Sinds een jaar is het mogelijk om een aantal zaken te laten behande-

door de gewone rechter een exequatur

len langs digitale weg, namelijk via het zogenaamde e-Court. Het gaat

(toestemming) voor kan worden verleend.

dan onder meer om conflicten over contracten, arbeidsrecht, huur-

Tot nog toe hebben diverse rechtbanken

recht, burenrecht, intellectueel eigendomsrecht, bouw- en aanbeste-

toestemming geweigerd o.a. omdat niet

dingsrecht en ICT-recht.

vaststond dat beide partijen hebben ingestemd met e-Court.

Nieuwe vorm van rechtspleging Zaken zoals faillissementsrecht, strafrecht, fiscale of bestuursrech-

Als u al een overeenkomst had met de wederpartij, met van toepassing

telijke zaken of echtscheidingen komen nog niet in aanmerking voor

verklaring van de toenmalige voorwaarden zonder e-Courtverwijzing,

deze nieuwe manier van rechtspleging. De gedachte is dat men in een

kan tussentijds niet zonder meer worden ingevoerd dat geschillen via

redelijk korte procedure een uitspraak van een arbiter kan verkrijgen.

e-Court worden beslecht. Dat moet expliciet afgesproken zijn. Uit stil-

Wel heeft u daarbij een advocaat of jurist nodig. Het e-Court belooft

zitten kan en mag niet worden geconcludeerd dat de wederpartij heeft

een vonnis binnen acht weken. Daartegen kunt u eventueel in beroep

ingestemd met arbitrage via e-Court. De rechtbank heeft overwogen

gaan, waarna de procedure nog voor de duur van vier weken wordt

dat het feit dat de gedaagde in het e-Court niet in staat is om zijn ver-

voortgezet. In principe is voor een dergelijke procedure geen rechtszit-

weer te voeren, in strijd is met het gelijkheidsbeginsel.

ting nodig. Dit is anders indien het conflict over een bedrag van meer dan EUR 40.000,00 gaat. In dat geval is een zitting verplicht. Ook in

Verstekvonnis

hoger beroep is een zitting verplicht.

Ook een verstekvonnis van e-Court blijft bij de gewone rechter niet snel in stand vanwege het beginsel van hoor en wederhoor. De rechtbank

Wie beoordeelt het geschil?

zal toetsen of de wederpartij behoorlijk in de gelegenheid is gesteld

Rechters van e-Court zijn voormalig advocaten, notarissen en rechters.

om verweer te voeren. De gedaagde moet via een oproepingsbrief op

Zij hebben dezelfde universitaire opleiding als traditionele rechters.

de hoogte gesteld zijn. De oproepingsbrief moet melding maken van de inloggegevens voor de procedure bij e-Court en meer specifiek de

Hoe?

toegang tot het procesdossier.

Indien u als bedrijf ervoor kiest eventuele geschillen door dit e-Court te laten behandelen, moet u dit te vermelden in uw overeenkomsten en

Conclusie

de algemene voorwaarden. U moet het immers overeenkomen met uw

Het e-Court staat nog in de kinderschoenen. Als u voor een dergelijke

wederpartij. Het e-Court geeft u een bindend advies. Daarmee is het

vorm van arbitrage kiest, moet u daarvan in uw algemene voorwaar-

e-Court vergelijkbaar met bestaande geschillencommissies voor consu-

den melding maken. Uw wederpartij moet daadwerkelijk toegang tot

mentenzaken en dergelijke.

internet hebben en zich daar naar behoren kunnen verweren. Kan dit achteraf niet worden vastgesteld, terwijl de wederpartij geen en-

Een vonnis van e-Court, zoals veroordeling tot betaling, dient dus altijd

kel verweer heeft gevoerd en verstek heeft laten gaan, dan zal een

te worden bekrachtigd door de gewone bevoegde rechtbank. Uiter-

e-Courtvonnis u niet verder helpen. Wilt u er zeker van zijn dat u

aard is dit niet nodig indien uw wederpartij instemt met het vonnis en

een vonnis krijgt, dan kunt u beter de gewone weg bewandelen. Een

vrijwillig daaraan voldoet.

verstekprocedure bij de gewone rechter hoeft niet veel langer te duren dan bij e-Court.

Intussen heeft e-Court een aantal vonnissen gewezen, die ter bekrachtiging zijn voorgelegd aan de gewone rechtbank. Bekrachtiging van e-Courtvonnis vaak geweigerd

Tilly Broere-Blokland

De gewone rechter heeft zich al een aantal keer uitgelaten over de

Ondernemingsrecht

vraag of een e-Court vonnis ten uitvoer kan worden gelegd en of daar


ZAKENDOEN IN HET BUITENLAND? U kunt ons een informatieve vraag over het Nederlandse recht stellen

Mackrell International is een globaal samenwerkingsverband van 150

zonder meteen een factuur te krijgen. Dat kunnen wij óók als het gaat

middelgrote advocatenkantoren en 450 advocaten in 60 verschillende

om een kwestie in het buitenland. Wij kennen onze collega’s van Mack-

landen. Ten Holter Advocaten is lid van Mackrell sinds 1989.

rell International (www.mackrell.com) namelijk persoonlijk en hebben afgesproken dat wij elkaar over en weer snel helpen.

8

NIEUWE WETGEVING VOOR BV’S: De wetgeving voor besloten en naamloze vennootschappen gaat veran-

regeling ook een externe werking had. Dat

deren. Het wetsvoorstel met nummer 31763 ziet op invoering van de

nadeel zal volledig verdwijnen.

Wet Bestuur en Toezicht in de bestaande wetgeving die geldt voor de vennootschappen. Die wet verandert enkele zaken ingrijpend. De wijzi-

Kijk uw statuten na op externe werking

gingen met betrekking tot het bestuursmodel en de tegenstrijdig belang

Het huidige wetsartikel verdwijnt en een

regeling bespreek ik hieronder.

soortgelijke regeling wordt toegevoegd aan artikel 2:239 BW, maar met een belangrijk verschil in de werking. Niet langer zal sprake zijn externe werking. In

One tier board

veel statuten is echter de huidige wettelijke regeling opgenomen met de

Het wetsvoorstel maakt mogelijk dat het bestuursmodel van een beslo-

externe werking. Dat is echter in strijd met de nieuwe regeling. Als sta-

ten vennootschap aanzienlijk anders kan zijn dan voorheen. Na inwer-

tuten dat toch melden, klopt dat niet. Aan derden kan straks niet langer

kingtreding van de wet kan ook door grote vennootschapen worden vol-

worden tegengeworpen dat een besluit van de vennootschap, vertegen-

staan met slechts een bestuur en kan dus worden afgezien van een raad

woordigd door een bestuurder met een belang tegenstrijdig aan dat van

van commissarissen, rvc. Het wordt mogelijk te volstaan met een “one

de vennootschap, vernietigd wordt. De wetgever geeft met de wijziging

tier board”. Niet langer hoeft een bestuur van een grote vennootschap te

ruim baan aan het handelsverkeer. Derden lopen hiermee minder gevaar

bestaan uit twee organen, namelijk bestuur en rvc. Voor kleinere ven-

dat een transactie wordt teruggedraaid. Ook de rechtszekerheid is met

nootschappen is en blijft een raad van commissarissen niet verplicht.

de nieuwe regeling gebaat. Het is immers voor iedereen een stuk duidelijker geworden.

Aansprakelijkheid noopt tot actieve houding bij bestuurders Binnen het bestuur is in de nieuwe situatie sprake van uitvoerende en

Wanneer gaat de verandering in?

niet uitvoerende bestuurders. De niet uitvoerende bestuurders lijken op

Dit wetsvoorstel is recent aangenomen door de Eerste Kamer. De inwer-

de commissarissen in het bestaande model, maar met een belangrijk

kingtreding wordt verwacht op 1 januari 2012, maar een officiële datum

verschil. De niet uitvoerende bestuurders zijn net als de uitvoerende

is nog niet door de wetgever genoemd. Voor besluiten die genomen zijn

bestuurders aansprakelijk te stellen bij onbehoorlijk bestuur in het

voorafgaand aan daadwerkelijke invoering van de nieuwe wetgeving,

kader van bestuurdersaansprakelijkheid. Verondersteld wordt dat een

geldt de oude regeling. Dus in dat geval lopen derden gevaar en kan de

bestuurder en ook een commissaris niet (langer) inactief kan zijn. Men

vennootschap nog onder transacties uit. Echter gelden vele voorwaarden

dient dus meer te doen dan slapend toezicht houden. Het aantal com-

voordat een besluit vernietigd kan worden. Die voorwaarden hebben

missariaten of posities als (niet uitvoerende) bestuurder is in de nieuwe

betrekking op o.a. wetenschap van de derde, concrete benadeling van

wet gemaximeerd.

de vennootschap en afwezigheid van instemming door andere organen van de vennootschap. De nieuwe wet maakt het een stuk duidelijker,

Een andere ingrijpende wijziging: verdwijnen van artikel 2:256 BW

maar tot die van toepassing is, kunt u altijd mij of mijn kantoorgenoten

De wet bevat nog een andere belangrijke wijziging. De tegenstrijdig

vragen een concreet geval voor u uit te zoeken.

belang regeling wordt ingrijpend veranderd. In het huidige wetsartikel voor de BV (2:256 BW) werd bepaald dat commissarissen òf personen

Tip

aangewezen door de algemene vergadering van aandeelhouders de ven-

Een ding is nu reeds duidelijk: Stof uw statuten even af, want de kans

nootschap vertegenwoordigden bij een situatie waarin de vennootschap

is groot dat daarin een bepaling staat die na 1 januari 2012 niet langer

een tegenstrijdig belang heeft met een of meer bestuurders. Van een

geldig is.

dergelijke situatie is bijvoorbeeld sprake indien een bestuurder namens een vennootschap een bedrijfsmiddel verkocht aan zich zelf privé of een familielid. Als bestuuders in dergelijke situaties toch de vennootschap vertegenwoordigden, was het genomen besluit vernietigbaar. In die gevallen kon de koop teruggedraaid worden met een beroep op de ongebondenheid van de vennootschap. De regeling had dus een nadelige

Jacob van Schaik

werking voor degene met wie een vennootschap in dergelijke gevallen

Ondernemingsrecht

zaken gedaan had, zogenaamde derden. Zij waren de dupe doordat de


9

AANBESTEDINGSWORKSHOP VOOR ONDERNEMERS ZEER SUCCESVOL! De overheid stelt steeds zwaardere eisen voor deelname aan aanbeste-

Van de Watering over de workshop:

dingen. Het MKB wordt hierdoor vaak uitgesloten en de juridische aspecten van de aanbestedingsprocedure lijken inmiddels tot zelfstandig

“Het is boeiend om te ervaren hoe betrok-

doel verheven. Op 9 november jl. organiseerde Ten Holter Advocaten

ken en gedreven de deelnemers van de

daarom voor de ondernemers uit de Drechtsteden een aanbestedings-

workshop zijn. Aan een aanbestedings-

workshop.

procedure kunnen meedoen (vanwege de kwalificatie-eisen) is één, bij deelname de procedure foutloos doorlopen is twee. De deelne-

De workshop opende met een film over een aanbesteding van de bouw

mers waren zich hier allemaal van bewust. Naast het doen van een

van een school. De lokale ondernemers konden door de hoge omzetei-

goede kwalitatieve en scherpe aanbieding is kennis van het spel

sen en de zware eisen aan de referentieprojecten niet meedoen. De

van aanbesteden ten minste zo belangrijk. Een fout is namelijk zo

aanbestedende dienst wilde de selectie-eisen niet versoepelen omdat

gemaakt. Het is zonde als vele uren werken aan een offerte verloren

anders de procedure zou worden vertraagd. De knelpunten voor het

gaan doordat bijvoorbeeld een formulier wordt vergeten. Dat is de

MKB werden met deze film gelijk blootgelegd. Voor de aanwezigen een

harde realiteit van het aanbesteden. Ik ben ervan overtuigd dat de

feest (nou ja, feest) der herkenning.

deelnemers na dit uur, waar we natuurlijk maar een fractie van het aanbestedingspalet hebben behandeld, zich nog bewuster zijn van

Aanbestedingsspecialist Arjan van de Watering (ook docent opleiding

waar ze mee bezig zijn en wat de mogelijkheden en onmogelijkheden

Verdiepingsleergang Aanbestedingsrecht) lichtte in een goed uur deze

zijn. Hun kennis is toegenomen. Hun kansen daarmee ook.”

problematiek toe. Hij liet de deelnemers in een interactieve sessie de problematiek wetstechnisch plaatsen en ontrafelen. Daarop werd uitge-

De reacties van de deelnemers aan de workshop waren allemaal zeer

breid besproken wat de mogelijkheden zijn voor het MKB om toch deel

positief en varieerden van leerzaam, praktisch, oplossingsgericht en

te kunnen nemen aan aanbestedingsprocedures en serieus een kans te

deskundig. Ten Holter Advocaten organiseert regelmatig gratis work-

maken. Van de Watering besprak de op handen zijnde wetswijzigingen,

shops en bijeenkomsten. Ook deelnemen? Houdt u dan de website en

die het tij en de mogelijkheden voor het MKB hopelijk keren.

onze Twitter en Facebook pagina in de gaten.

De deelnemers stelden allerlei aanbestedingsvragen, bijvoorbeeld: •

is er jurisprudentie / een algemene lijn over wanneer er sprake is

•

hoe kan ik disproportionele eisen aanvechten?

Arjan van de Watering

•

waar moet ik mij ten minste aan houden om een procedure succes-

Aanbestedingsrecht

van onredelijke eisen?

vol te doorlopen en niet ongeldig te worden verklaard?


WWW.TENHOLTER.NL 10

Ten Holter zorgt voor lagere juridische kosten!

Recommend Documents