Teken van Leven Herfst 2013
Website: www.dgenkhuizen.doopsgezind.nl
Kerkenraad van de Doopsgezinde Gemeente Enkhuizen & omstreken Voorzitter: br. J.C. Nolthenius (Jaap) Boekhouder: br. T.P. Jonker (Theo) Secretaris / Notulist: br. H.J. van Lijnen Noomen (Hendrik Jan) Lid: zr. J. Visser (Anneke) Coördinator predikanten & organisten: br. T.P. Jonker Adres Vermaning: Venedie 17, s.v.p. geen post 1601 HA te Enkhuizen naar dit adres Secretariaat/koster: Noorderpoort 25, tel./fax: H.J. van Lijnen Noomen 1601 PT Enkhuizen 0228 31 65 12 Email secretariaat:
[email protected] 12.68.75 of 47.14.17.262 Rekeningnummers: Restauratiefonds: 43.17.41.050 Alle betalingen t.n.v. Doopsgezinde Gemeente E & O, 1613 CL Grootebroek
-1-
Van de voorzitter Nu de zomer zich ten einde spoed, is het goed om even terug te blikken op de afgelopen periode. In onze directe omgeving viel op, dat er vrij veel jonge vogels op de wereld zijn verschenen, naast de jongen uit drie merelnesten, diverse spreeuwennesten, koolmeeshuisjes en een ransuilennest hadden we dit jaar voor het eerst ook een buizerdnest met jongen. Naast dit positieve nieuws moet ik echter ook vermelden, dat diverse jonge merels alras dienden als voedsel voor een sperwer, die min of meer stamgast is in deze omgeving. Wat al deze vogelpubers moeten meemaken om een wijze oudere vogel te worden zien we ook weer terug in onze mensenwereld. Waren er eerst tekenen van een ontluikende Arabische lente, nu ontaardt dat in een keiharde confrontatie van niet overbrugbare standpunten, die er uiteindelijk toe leiden dat er ook hier veel doden te betreuren zijn en dat zijn over het algemeen jonge mensen, pubers dus eigenlijk. Achter ons ligt ook weer een periode van goede samenwerking met de Lutheranen, die wat mij betreft voor uitbreiding vatbaar zou moeten zijn. Nader komen de contacten, die we gaan leggen met onze vrienden uit Nieuwe Niedorp en Alkmaar. De tijd voor brainstormen komt nu snel naderbij met daarna de -2-
vraag hoe gaan we het één en ander inplanteren in onze eigen gemeente. Wat de eigen gemeente betreft speelt de vraag hoe gaan wij na deze zomer verder met de zusterkring, vrijzinnige-diensten, bezinningsbijeenkomsten enz. De vraag is dus, wat gaat deze herfst ons brengen? J.C. Nolthenius
Oktober Teder en jong, als werd het voorjaar maar lichter nog, want zonder vruchtbegin, met dunne mist tussen de gele blaren zet stil het herfstgetijde in. Ik voel alleen, dat ik bemin, zoals een kind, iets jongs, iets ouds, eind of begin? Iets zo vertrouwds en zo van alle strijd onthevenniet als een einde van het leven, maar als de lente van de dood. De kruinen ijl, de stammen bloot en dit door stille mist omgeven. M. Vasalis
-3-
Septemberwandeling Wij hebben een korte vakantie in Engeland waar mijn zus en haar man wonen. Ook de dochter en a.s. schoonzoon van mijn zwager komen logeren. Wij gaan een paar dagen met ons zessen op pad naar Dartmoor om er te wandelen. Mijn zus en zwager namen mij hier al eens eerder mee naar toe en ik verheug mij er enorm op om weer naar dit oude landschap te gaan. Wij bezoeken archeologische sites, zien processiepaden uit de IJzertijd en genieten. We wandelen veel. Op een van deze wandelingen neemt mijn zwager ons mee voor een wandeling dwars door de 'moors' waar onzichtbare moerassen en praktisch onbegaanbare, woeste gronden elkaar afwisselen. Hij kent het gebied goed, dat weet ik nog van de vorige keer, dus ik maak mij geen zorgen. Welgemoed lopen wij in de richting die hij ons van te voren heeft aangewezen. Het pad ligt daar, we moeten even over dit hobbelige veldje, maar daarachter ligt het begaanbare deel. Om het verhaal kort te maken; het pad ligt er niet. Na uren worstelen door een onafzienbaar zompig gebied waar geen recht plekje te vinden is, totaal uitgeput en nog net niet verslagen door het hoge, dorre, vlijmscherpe gras, komen wij eindelijk op de top van de -4-
heuvel die als een tantaluskwelling voor ons heeft gelegen. Eenmaal boven kijken wij naar beneden en zien wij dat het pad 200 meter naar links ligt, voor ons onzichtbaar door het hoge gras. Deze wandeling heeft mij veel geleerd. Wij waren alle zes op onszelf teruggeworpen maar niet alleen. De omstandigheden waren zo dat het ieder voor zich was. Begrijp me niet verkeerd, wij lieten elkaar energetisch niet los, maar wij konden elkaar fysiek niet ondersteunen, dat liet het landschap niet toe. Wij riepen elkaar bemoedigingen toe. Mijn zus en ik liepen zelfs terug naar beneden, en moesten dus ook weer omhoog, naar degene die het het moeilijkst had. Het jonge, pas verloofde stel liep ver vooruit en hadden genoeg aan elkaar. Ik heb gehuild, gescholden, gevochten en gelachen. Hier voelde ik dat Natuur met een hoofdletter geschreven moet worden. Hier heb ik ervaren hoe nietig ik ben als mens, en tegelijk gelijkwaardig. Het ging er om de energie van het land te voelen en daarin mee te gaan, mijn voeten het gezag te geven, mijn hoofd leeg te maken van elk beeld en iedere gedachte, en mijn hart open te stellen. Toen ik eenmaal in harmonie met het landschap liep stroomde de verbinding met het goddelijke vanzelf mijn hart in en vulde mij. Ik werd opgetild, boven mijn kleine, worstelende zelf uit, en kon zo ervaren dat alles Eén is.
-5-
De les die ik hier uit trok is dat ik in mijn dagelijks leven deze verbinding maar al te makkelijk vergeet. Vechten, huilen en schelden kost zoveel energie! Dat liet ik daar ook snel los, ik moest wel, wilde ik boven aankomen. Lachen daarentegen geeft energie, en bidden in nood gaat vanzelf; de twee krachten die mij deden dóórgaan. Agnès Schlüter
Placemats Wilt u placemats van de binnenstad van Enkhuizen op uw tafel?
Wanneer u een boterhammetje eet - tussen de middag vindt u 't niet altijd de moeite waard een tafelkleed uit -6-
de kast te pakken. De Raad van Kerken van Enkhuizen heeft een prachtig alternatief! U belt of mailt naar 0228-316 512 of 06-38 94 13 06 en u ontvangt voor € 6,00 twee prachtige placemats met daarop de plattegrond van onze stad. Wanneer u er vier van zou willen hebben betaalt u slechts € 10,00. Ze kunnen zelfs bij u thuis bezorgd worden! H.J. van Lijnen Noomen
[email protected]
Doopsgezinde Zending Dutch Mennonite mission www.doopsgezindezending.nl Zusters en Broeders, Dit najaar roepen we uw hulp in voor de scholing van leken en predikanten in Zambia. De Zending steunt al jaren een succesvolle opleiding, waarbij cursussen 'in het land' gegeven worden maar een centrale plek voor bijeenkomsten toch broodnodig blijft. Het betreffende centrum in Kitwe staat op instorten. Samen met internationale partners staat de Doopsgezinde Zending garant voor de reconstructie van het centrum voor theologisch onderwijs op locatie in Zambia (TEEZ). We verstrekken een lening, die we over een periode van vier jaar stapsgewijs kwijtschelden als de renovatieplannen zijn uitgevoerd. De renovatie start in 2013. -7-
Ds. Mabuluki, directeur van het oecumenische TEEZ, zette, in navolging van het doopsgezinde seminarie Semilla in Guatemala, een landelijk scholingsnetwerk op. Het lastige reizen en de schaarse toegang tot de studie theologie, maken dat de kerk in Zambia een schreeuwend tekort heeft aan geschoold kader. Daarom is het Midden-Amerikaanse opleidingsmodel zo van levensbelang. Opleiders gaan op reis naar een groepje studenten en geven daar les. Studenten die het niveau van opleider bereiken, nemen dan scholingstaken over. Een sobere, maar solide thuishaven voor TEEZ. Renovatie van het bestaande guesthouse in Kitwe is hiervoor de uitgelezen en eigenlijk enige mogelijkheid. Menig lekenvoorganger dankt haar of zijn opleiding aan TEEZ. Zullen we samen ook anderen zo'n kans blijven bieden? Uw financiële bijdrage ontvangen we, liefst via e-bankieren, graag op bankrekening: 545424976 t.n.v. de Doopsgezinde Zending. Voor uw steun danken wij u hartelijk. Met broederlijke groet, Chris Maas, voorzitter Doopsgezinde Zending.
-8-
Gebed Waar vriendschap is en liefde, daar is God. Waar gerechtigheid is en vrede, daar is God. Waar honger wordt gestild, waar dorst wordt gelest, waar naakten worden gekleed, waar armoede wordt gelenigd, waar schuld wordt voldaan, daar is God. Leer ons zien en begrijpen, God, dat wij het zijn, die de eerste stap moeten zetten op uw weg.
In tijden van vreugde: Prijs God In moeilijke tijden: Zoek God In momenten van pijn en verdriet: Vertrouw op God Op ieder ander moment: Dank God -9-
Louise Fresco verzorgt Menno Simons-Lezing De tweede Menno Simons-lezing wordt verzorgd door landbouw- en voedseldeskundige prof. dr. ir. Louise Fresco. Fresco is universiteitshoogleraar aan de Universiteit van Amsterdam en auteur van onder meer 'Hamburgers in het Paradijs. Voedsel in tijden van Schaarste en Overvloed'. De titel van de lezing van Louise Fresco is 'Vrede, voedsel en vooruitgang'. Voor het eerst in de geschiedenis hoeft de meerderheid van de mensheid geen dagelijkse strijd om voedsel meer te voeren. Dankzij economische groei en werkgelegenheid is het aantal arme mensen met meer dan een miljard verminderd en hun voedingspatroon navenant verbeterd. Honger en ondervoeding blijven echter bestaan in gebieden waar burgeroorlogen en gebrek aan centraal gezag het land ontwrichten, waar markten niet functioneren, mensen onvoldoende inkomen hebben en boeren geen moderne middelen hebben om voldoende voedsel te produceren. De merkwaardige paradox is dat we eigenlijk goed weten hoe en waar we honger kunnen uitbannen, ook al zal de wereldbevolking nog met twee miljard toenemen, maar dat er in het westen steeds meer twijfel ontstaat over markt en technologie, over de gevolgen voor de natuur en de sociale cohesie. Daarmee ontstaat een nieuwe tweedeling in de wereld, niet tussen ontwikkelde en ontwikkelingslanden, maar tussen optimistische
- 10 -
economieën en pessimistische. Blind vooruitgangsgeloof is gevaarlijk, blinde somberheid eveneens. Alleen een rustige, op wetenschappelijke argumenten gebaseerde afweging kan ons helpen die tegenstelling te overbruggen. De Menno Simons-lezing is een initiatief van de Algemene Doopsgezinde Sociëteit, de overkoepelende organisatie van de doopsgezinde geloofsgemeenschap. Met de lezing willen zij kerk en wereld bij elkaar brengen rondom een thema dat belangrijk is voor doopsgezinden. De eerste editie van de lezing werd gehouden door Abram de Swaan. De lezing is vernoemd naar de Nederlandse kerkhervormer Menno Simons, grondlegger van de internationale doopsgezinde geloofsgemeenschap. De Menno Simons-lezing wordt gehouden op zaterdag 5 oktober, aanvang 14:45, in het kerkgebouw van de doopsgezinde gemeente in Leeuwarden (Wirdumerdijk 16). De toegang is gratis en staat open voor alle geïnteresseerden. De lezing is tevens live te beluisteren via een audiostream op www.doopsgezind.nl.
Boekpresentatie 'De andere weg' Op zaterdag 5 oktober wordt in de vermaning van Leeuwarden het kinderboek De andere weg van Mireille Geus gepresenteerd. Het boek gaat over het thema geloofsvrijheid en is geïnspireerd op de brief die de doopsgezinde martelares Maeyken Wens in 1573 aan - 11 -
haar zoon schreef, voordat ze op de brandstapel werd gezet. Mireille Geus heeft het boek geschreven vanuit het oogpunt van Nelleken, de fictieve dochter van Mayken Wens. 'Ik wilde niet een verhaal schrijven over de persoon Maeykens Wens', vertelt Geus in de septemberuitgave van Doopsgezind NL, 'maar een verhaal over wat zij en andere martelaren wilden uitdragen. Mijn opdracht was oorspronkelijk ook of ik een kinderboek kon schrijven over verschillende doopsgezinde martelaren in het algemeen en niet over de brief. Ik wilde echter een verhaal schrijven over één iemand die stond voor alle martelaren.' Het boek speelt zich af in 1573. Een barre tijd om je hoofd boven water te houden, zeker voor een weduwe met drie kinderen. Nelleken is het oudste kind en doet er alles aan om haar moeder te helpen. Ze redden het - 12 -
net, met wat hulp van de buren. Maar dan besluit haar moeder zich openlijk aan te sluiten bij de doopsgezinden. Door te kiezen voor een nieuw geloof waar de samenleving niets van moet hebben, brengt ze haar leven en dat van haar kinderen in gevaar. Nelleken probeert wanhopig het gezin voor een drama te behoeden, maar of dat gaat lukken? De presentatie van het boek 'De andere weg' vindt plaats om 11:00 uur, voorafgaand aan de Menno Simons-lezing door Louise Fresco, en is openlijk toegankelijk voor alle geïnteresseerden. De schrijfster van het boek zal aanwezig zijn om een toelichting te geven en boeken te signeren. Het boek zal € 13,95 kosten en is te bestellen via het secretariaat van de ADS:
[email protected] | 020-6230914.
De Poolse polder van de mennonieten Friese mennonieten streken in de zestiende eeuw neer ten oosten van de Poolse havenstad Gdansk. Op zoek naar hun sporen in de regio Zulawy, waar ze het moerasgebied in cultuur brachten. Goldwasser - de beroemde likeur met echte goudsnippers werd in 1598 uitgevonden door de mennoniet Ambrosius Vermeulen en geproduceerd in - 13 -
destilleerderij De Zalm in het centrum van Gdansk, een Poolse havenstad aan de Oostzee. Nu is op de plek van de stokerij een chique restaurant gevestigd, waar elk diner wordt afgesloten met het ooit als medicijn bedoelde drankje. Het 'goudwater' is een van de weinige sporen van mennonieten in het centrum van de havenstad aan de Oostzee, wereldberoemd als bakermat van de opstand tegen het communistische regime onder leiding van Lech Walesa. Tekenen van Nederlandse invloed op de stad zijn er overigens in overvloed. Volwassendoop
In de Gouden Eeuw veranderden Vlamingen en Hollanders het aangezicht van de stad, door rijen panden met trap- en klokgevels te bouwen - allemaal keurig hersteld nadat Russen het centrum van de stad aan het einde van de Tweede Wereldoorlog in puin schoten. De geestelijke nazaten van de Friese reformator Menno Simons (1496-1561), aanhangers van de volwassendoop en pacifisten, waren gewiekste en nijvere handelaren. Ze kregen geen burgerrechten en mochten zich, op een groep bevoorrechte mennonitische kooplui na, alleen vestigen in de voorsteden van Gdansk. De meeste uit Noord-Holland afkomstige 'dopersen' vestigden zich in de zestiende eeuw in het gebied ten oosten van Gdansk - de regio Zulawy. 'Polen was in die tijd zeer tolerant', zegt gids Joanna Kruszewska op weg naar het vroegere 'mennonietenland'
- 14 -
Panorama
In de tijd dat de 'menisten' arriveerden, was het land bij de monding van de rivier de Wisla woest moerasland. Als je over de autoweg 7 naar Nowy Dwor Gdanski rijdt - de grootste stad in het gebied - dringt al snel tot je door dat het landschap het beste getuigenis is van de aanwezigheid van mennonieten. Afgezien van de elektriciteitsdraden, ontvouwt zich een panorama dat doet denken aan Nederland voor de tijd van de ruilverkaveling: zo ver het oog reikt groene velden met tarwe, kanalen, bruggen, dijken en hier en daar groepjes witbonte koeien. De mennonieten introduceerden de (knot)wilg, omdat deze boom water vasthoudt en de takken geschikt zijn voor de versterking van dijken. Je ziet ze overal: langs sloten, rivieren en andere watertjes. En je raakt onder de indruk van de ijver waarmee deze protestanten met beperkte middelen het moerasland omtoverden in een graanschuur van Europa. Op de vlucht
Mennonieten vind je nu niet meer in deze Poolse streek. Alsof het om een spelletje Risk ging, schoof dit gelovige volkje over het spelbord van de wereldgeschiedenis. Na een verblijf van eeuwen gingen ze eind - 15 -
1945 op de vlucht voor het oprukkende Russische leger en bouwden elders een nieuw bestaan op (zie kader). De kerkjes, huizen en begraafplaatsen zijn nu, naast het landschap, de stille getuigen van hun aanwezigheid. En de (houten) molens, maar daarvan hebben er maar vijftien de gewelddadige historie van het lange tijd door vreemde volken overheerste Polen overleefd. Wie door het gebied struint, treft veel Duitse namen aan, evenals Duitse uitleg bij toeristische trekpleisters. Dat is niet verwonderlijk, want in 1772 waren de Pruisen heer en meester in de Poolse polder. Vermaners
Nowy Dwor Gdanski heette lange tijd Tiegenhof. De mennonieten spreken trouwens Plautdietsch, een mengeling van Friese handelstaal en Duitse woorden. In het Zulawy Historical Park in Nowy Dwor Gdanski is een museum ingericht ter ere van de mennonieten. Op de begane grond kun je het houten scheprad van een watermolen bekijken, evenals een maquette van de stad toen er nog mennonieten woonden. Borrelglaasjes en jeneverflessen van het merk Stobbe herinneren aan de vele brandewijnstokerijen. Bij menisten ging op dit punt de koopman voor de dominee, al is de laatste term niet op zijn plaats, want doopsgezinden kenden vermaners, ook wel predigers genaamd. Ze dronken nauwelijks alcohol, maar verkochten het goedje maar al te graag.
- 16 -
Levensheiliging
Jammer dat de bordjes bij de objecten in het museum alleen in het Pools zijn. En een lokale gids die het Engels niet beheerst, is ook een lastige hobbel. Gelukkig wordt dat op de eerste verdieping goedgemaakt. Daar vond de door Haarlemse doopsgezinden opgezette expositie over de geschiedenis van de mennonieten in de 'Poolse polder' een vaste plaats. Over de inhoud van het geloof van de mennonieten kom je weinig te weten. En als een gids beweert dat zij zo hard werkten 'om de hemel te verdienen', slaat hij de plank lelijk mis. Dat is een roomse gedachte, want als erflaters van de Reformatie wisten mennonieten bij uitstek dat genade geen menselijke inspanning vergde. Ze legden wel de nadruk op een sober en vroom leven met het accent op levensheiliging, in een poging de zonde buiten de deur te houden. Begraafplaatsen
Her en der in de regio tref je mennonitische begraafplaatsen, bijvoorbeeld in Stawiec en Stogie Malborskie. Nederlandse namen op de zerken overbruggen de eeuwen: Klaassen, Regier, Harder, Bernhard en Loewen, een verbastering van het oer-Hollandse Leeuwen. In Zulawy zie je ook geregeld 'arcadehuizen', een type woning dat in de 19e eeuw - 17 -
populair was bij welgestelden, ook mennonieten. Kenmerk is dat woongedeelte en schuur aan elkaar zijn gebouwd. De gids duidt deze huizen steeds aan met Dutch style, vanwege het gebruik van hout. Een gedeelte van het gebouw rust op palen. Oorspronkelijk was het de graanschuur, waarin maïs, bloem of tarwe lagen opgeslagen. Geldgebrek
De huizen staan meestal op terpen - Hollandser kan bijna niet. Sommige zijn gerestaureerd met Europees geld. In het vlekje Orlow werken twee mannen aan de restauratie van een oud mennonietenhuis, helemaal uit hout opgetrokken. Het gaat langzaam, en gezien de puinhoop in en om het gebouw is er nog veel werk te verzetten. Het verleidt de gids tot een wrang grapje. 'We denken dat dit huis tegen de winter klaar is, maar welke weten we nog niet'. Dit soort teksten hoor je vaker op een rondleiding door de regio: er is een Europees programma voor herstel van het mennonitische erfgoed, maar geldgebrek door de economische malaise vertraagt de uitvoering. Malbork
Het is niet pas met de komst van de doperse Hollanders dat het christendom zijn intrede deed in Polen. Een gewelddadig spoor door de geschiedenis van Polen trokken de ridders van de Duitse Orde, kruisvaarders die heidense stammen in de Poolse regio het christendom - 18 -
brachten; met het zwaard welteverstaan. In 1274 begonnen ze in Malbork aan de bouw van een immens kasteel, het grootste van Europa. Het complex behoort tot het werelderfgoed en is met achthonderdduizend bezoekers per jaar een toeristische trekpleister van formaat. Het is een kijkje binnen de drie tot zes meter dikke muren waard. Je ziet de ruime zalen van de Grootmeester van de orde, maar ook kanonnen, geweren en zwaarden in alle soorten en maten, wat doet vermoeden dat deze ridders geloof en geweld op soepele wijze met elkaar wisten te verbinden. Mennonieten: sober leven, hard werken
Mennonieten of menisten zijn volgelingen van kerkhervormer Menno Simons (1496-1561). Deze rooms-katholieke priester uit Witmarsum sympathiseerde eerst met Luther, maar raakte onder de bekoring van de anabaptisten, ook dopers of wederdopers genoemd. Hij liet zich opnieuw dopen en zwoer het roomse geloof af. Het radicale doperdom, wat leidde tot wantoestanden in Munster (1534), kon echter op zijn afkeuring rekenen. Simons predikte geweldloosheid en stond een strikte scheiding tussen kerk en staat voor. Hij wees de kinderdoop af, omarmde de 'doop op geloof', legde nadruk op
- 19 -
geestelijke wedergeboorte en streefde naar een gemeente 'zonder vlek of rimpel'. Interpretatie
Zijn geestelijke nazaten leefden sober en werkten hard. Hun levensstijl kenmerkte zich door eenvoud, in kleding en gedrag. Zo droegen de vrouwen lang haar. Pronkzucht was verboden, evenals wereldlijk vermaak als sport, spel en gokken. In de tijd van de Reformatie werden de mennonieten vervolgd en zwermden ze uit over grote delen van de wereld. Ze leefden bij elkaar, in een gesloten dorpscultuur, met een zelfstandige en centrale positie voor de eigen kerken. Een grote groep mennonieten, een striktere interpretatie van Simons nalevend - in tegenstelling tot veel achtergebleven geloofsgenoten - vertrok in de zestiende eeuw vanuit Haarlem naar het moerasgebied bij Gdansk, waar volgens een telling eind achttiende eeuw 13.495 menisten woonden. Wereldwijd
Op uitnodiging van de Russische tsarina Catharina II vertrok in diezelfde tijdspanne een groot deel van de kolonie naar de vruchtbare grond in de Oekraïne, en later de Kaukasus, om er meer dan honderd jaar te blijven. De achtergebleven mennonieten sloegen aan het eind van de Tweede Wereldoorlog op de vlucht voor het oprukkende communistische leger. De Russen zagen hen aan voor Duitsers. Menisten uit Rusland en Polen weken uit naar Canada, en later naar - 20 -
Mexico en Zuid-Amerikaanse landen als Paraguay, Bolivia, Brazilië en Belize. Momenteel zijn er wereldwijd 1,5 miljoen mennonieten. Bron: Nederlands Dagblad - auteur: Gerald Bruins
Dopers Doen! Zoals jullie allemaal weten kan Dopersduin wel wat extra financiële steun gebruiken. Daarom hebben we de actie DopersDoen! bedacht. Het idee is dat mensen in heel Nederland van 26 tot 28 september een weekend lang evenementen te organiseren of acties houden om geld in te zamelen. Denk aan: een benefietconcert, benefietdiner, creamarkt, bingo-avond, heitje voor een karweitje, etc. Het zou leuk zijn als zoveel mogelijk Doopsgezinde gemeentes en groepen daaraan mee doen. Enkele gemeentes zijn al hard met dit idee aan de slag gegaan. Zo wordt er in Utrecht op 27 september een spelletjesavond georganiseerd en op 29 september worden daar na de dienst zelfgemaakte dingen verkocht. En in Joure werd op 16 augustus een romantische markt gehouden. - 21 -
Heeft u een leuk actie idee? Laat het dan horen, door te mailen naar:
[email protected]. Hopelijk doen jullie allemaal mee en halen we zo veel geld op voor Dopersduin. Met vriendelijke groeten, Annette Koops, namens DopersDoen
In 't Spionnetje (terugblik op op ruim 4 maanden Doopsgezind leven-in-de-brouwerij) HOORDE, dat er weer heel veel gebeurd is in die oude V.O.C.-stad Enkhuizen. Wanneer men bedenkt, dat weliswaar wereldwijd zo´n anderhalf miljoen Doopsgezinden rondlopen, dan zijn wij in onze stad met dertien leden en negentien vrienden maar karig bedeeld! ZAG trouwens, dat er deze zomer drie maanden écht samen werd gewerkt met de Evangelisch Lutherse Gemeente (Breedstraat 40). De diensten op de Breedstraat werden geleid door een Doopsgezinde, wanneer alle pijlen naar het Venedie wezen, was er een Lutherse voorganger. Gemiddeld trokken deze diensten zo´n vijf-en-twintig kerkgangers. Hemelvaartsdag - sinds ruim dertig jaar omgedoopt tot VERMANINGSPAD, trok zo´n 400 geloofsgenoten naar het nieuwe land: ALMERE. Dominee Iris Speckmann is al meer dan acht jaar werkzaam in onze twaalfde provin- 22 -
cie. Inmiddels kijkt Nederland met grote ogen naar de 'Nieuwe Wildernis', die wij Oostvaardersplassen noemen! Wij hebben er in ieder geval - met volle teugen - van genoten! En begrijpen inmiddels ook, dat als men eerst woonde in een grote stad 4 hoog achter, dat men graag richting ALMERE wil verkassen! Wat een r u i m t e ! Zelfs in de 'Goede Rede', waar deze jonge Gemeente tezamen komt, is er geen gebrek aan RUIMTE. HOORDE en ZAG een twintigtal senioren uit NoordHolland Noord - samen met dominee Bart Santema gezamenlijk op weg gaan naar niet alleen naar ALMERE (als voorbeeld van een jonge Gemeente), naar DEVENTER (als voorbeeld van een oude Gemeente) maar ook naar UTRECHT. Men sliep trouwens in MENNORODE, u weet wel in Elspeet. Volgend jaar weer, maar dan uiteraard een andere route. Vertrouw er maar op, dat wij u via 'TEKEN van LEVEN' - tijdig op de hoogte zullen stellen. Op de langste dag, en dus de kortste nacht, beleefden wij in ons land een nieuw fenomeen! KERKENNACHT 21 juni in de Westerkerk. Meer dan vijftig steden in ons land deden dat totaal anders: een kerkenpad langs alle samenwerkende kerken. Maar in Enkhuizen had de WERKGROEP K.I.D.S. (Kerk in de Stad) dus gekozen voor één gebouw met alle negen kerken, die binnen de RAAD van KERKEN samenwerken een eigen plek te geven langs het pad der e n g e l e n. Ondanks anders-dan-anders bezochten meer dan drie-honderd mensen de Westerkerk met een goed gevoel, dat over twee jaar zeker naar meer zal smaken!
- 23 -
Natuurlijk ontvangen alle zusters. broeders, vrienden en belangstellenden van onze Gemeente elke 14 dagen DOOPSGEZIND.NU per e-mail in hun box. Zo niet: meld u dan aan via
[email protected] dan blijft u echt op de hoogte. Ook bijna elke maand ligt er natuurlijk een DOOPSGEZIND NL op uw mat! Een magazine, waar iedere lezer trots op is, dat er zoveel gebeurt in Doopsgezind Nederland en ver daarbuiten. Gratis voor Doopsgezinden, hoewel een bijdrage van € 35,00 wel degelijk op prijs gesteld wordt! Bankrekening 24.34.93.886 t.n.v. penningmeester van de A.D.S. Over vér daarbuiten GESPROKEN . . . het MENNOKOOR HOLLAND, bestond vorig jaar natuurlijk alweer twintig jaar. De reis naar de PFALZ (Weierhof-Bolanden) waar toch zo´n 55 broeders en zusters van het koor ondergebracht konden worden bij geloofsgenoten was een zeer gastvrij oord! Niet alleen werd er driftig geoefend, maar ook tweemaal een optreden verzorgd. Zaterdagavond 14 september in de Mennonitische Kirche van Weierhof en zondagmiddag de 15e in de Bibelheim 'Am Klosterberg' te Höningen/Pfalz zo´n 35 km verwijderd van Weierhof. Dankzij een Zaanse busonderneming kwamen wij steeds op het juiste tijdstip op de juiste plaats aan. HOORDE tussen twee haakjes, dat er zeer recentelijk a c h t dozen (waar normaal gesproken 10 kilo patat in gaan) met gebruikte & onbeschadigde POSTZEGELS is afgeleverd voor de DOOPSGEZINDE ZENDING te Hattem (Gld.). Wanneer u bedenkt, dat dát onze ZENDING meestal tussen de € 1200 en € - 24 -
1500 oplevert, zult u begrijpen dat onze kleine Gemeente, die dat verzamelen reeds heeft opgepakt ná het overlijden van br. Atze van der Zijpp inmiddels een n a a m heeft gemaakt in Doopsgezind Nederland. (zie www.doopsgezindezending.nl) Binnenkort wordt de preekstoel flink onder handen genomen! De kerkenraad rekent er op, dat u de vorderingen snel kunt aanschouwen tijdens de diensten op het VENEDIE, hoopt ook
SPIONIER
- 25 -
Preekrooster en Agenda Zondag 13 okt. Zondag 20 okt. Zondag 27 okt.
10.30 uur 10.30 uur 17.00 uur
Zondag 10 nov. Zondag 17 nov. Zondag 24 nov.
10.30 uur 10.30 uur 10.30 uur
Zondag 8 dec. Zondag 15 dec. Zondag 22 dec. Dinsdag 24 dec.
10.30 uur 10.30 uur 10.30 uur 20.00 uur
zr. ds. E. van Harlingen-Laan zr. A.E. Schlüter zusterkring met aansluitend Broederschapsmaaltijd zr. ds. E. van Harlingen-Laan zr. A.E. Schlüter zr. ds. B. Jonker-Voort Avondmaal & Eerste Advent zr. ds. B. Jonker-Voort zr. A.E. Schlüter zr. A.E. Schlüter zr. ds. B. Jonker-Voort
Kijk ook regelmatig www.dgenkhuizen.doopsgezind.nl alsmede www.kerkpleinenkhuizen.nl, de moeite waard!
- 26 -
