Vrouw-kindeenheid
Te weinig borstvoeding Inleiding Deze folder geeft u informatie over de oorzaken van te weinig borstvoeding en wat u daar zelf aan kunt doen. Voordelen van borstvoeding Borstvoeding is de beste voeding die u uw baby kan geven. We noemen enkele voordelen: • Moedermelk is afgestemd op de behoeften van de baby. • Als u te vroeg bevallen bent, maken uw borsten melk aan die speciaal is afgestemd op de behoeften van de premature baby. Er zitten meer eiwitten, vetten, mineralen, groeifactoren en antistoffen in dan na een voldragen zwangerschap. • Moedermelk beschermt tegen infecties en verhoogt de weerstand. • Moedermelk vermindert de kans op allergie. • Moedermelk is licht verteerbaar. • Borstvoedingskinderen hebben vaak minder ontlastingsproblemen dan kinderen met flesvoeding. • Het geven van borstvoeding bevordert de binding tussen moeder en baby. Algemeen In elke borst liggen de melkklieren in trosjes rond een aantal melkkanaaltjes. Deze monden in de tepel uit. Spiercellen die zich om de melkklieren heen bevinden zorgen ervoor dat de melk naar voren gebracht worden. Twee hormonen spelen een belangrijke rol bij de regulatie van de melkproductie: prolactine en oxytocine. Prolactine zorgt voor de aanmaak van moedermelk, oxytocine zorgt ervoor dat de melk naar voren wordt gestuwd. De kwaliteit van moedermelk is altijd goed. In de loop van de voeding verandert de melk enigszins van samenstelling. Het vetgehalte neemt toe naarmate de borst leger raakt. Het laatste deel van de voeding - de achtermelk - levert dus een groot aandeel in de energievoorziening. Vraag en aanbod De melkproductie wordt bepaald door vraag en aanbod: hoe meer een baby drinkt, hoe meer melk er wordt aangemaakt. Wanneer de baby aan de borst drinkt, krijgen uw hersenen een seintje om prolactine en oxytocine aan te maken. Het kan een aantal weken duren voordat vraag en aanbod op elkaar zijn afgestemd.
1/5
Twijfels Bijna iedere voedende moeder denkt wel eens dat ze niet genoeg melk heeft. Soms is dat zo, maar vaak blijkt deze twijfel ook onterecht. Er kunnen verschillende aanleidingen zijn voor bezorgdheid over de melkproductie: • Het gespannen gevoel in de borsten van de eerste dagen is weg. De borsten voelen zachter aan, lekken minder en zijn kleiner. Dit is normaal. De borsten hebben zich aangepast aan de vraag van de baby. • De melk ziet er anders uit. Rijpe moedermelk ziet er wateriger en dunner uit dan colostrum (de melk van de eerste dagen), maar dit is normaal. • De zuigbehoefte van de baby is groter. Een baby die na de borstvoeding blijft zoeken naar de borst of de vuistjes, heeft waarschijnlijk een grote zuigbehoefte. • De baby drinkt sneller. Rond een maand of drie drinkt de baby vaak sneller en korter dan daarvoor. Op deze leeftijd blijken baby’s veel efficiënter te kunnen drinken, ze kunnen in vijf tot tien minuten een volledige voeding drinken. • De baby is snel afgeleid. Baby’s zien rond de leeftijd van drie maanden evenveel als een volwassene, zodat de aandacht voor de omgeving soms veel groter is. • De baby groeit minder hard dan voorheen. Na de (forse) groei van de eerste drie maanden, ziet men daarna vaak een afvlakking van de groeicurve bij borstgevoede baby’s. Voldoende voeding? Vanzelfsprekend is regelmatige controle door het consultatiebureau of andere arts belangrijk. Waar kunt u zelf op letten om te beoordelen of de baby voldoende voeding krijgt? • De baby drinkt gemiddeld 6 tot 12 voedingen per dag. Veel baby’s hebben ook ‘s nachts behoefte aan voeding. • Tijdens het drinken hoort u de baby ritmisch slikken of klokken. • De borsten voelen na het voeden soepeler aan dan voor het voeden. • Na de eerste week behoort een baby niet meer af te vallen. Bij frequent voeden is een baby weer op zijn geboortegewicht na 2 weken. • De eerste maanden komt een baby gemiddeld 100 tot 200 gram aan per week. • De baby is alert en tevreden. • De baby heeft regelmatig, ongeveer 5 maal per dag, een natte luier. • De frequentie van de ontlasting kan erg variëren. De ontlasting is vaak geel van kleur en kan dun tot breiig zijn. Oorzaken van te weinig moedermelk (factoren moeder) Er zijn verschillende oorzaken te noemen waardoor u mogelijk te weinig moedermelk hebt. • Hormonale problemen • Medicatiegebruik; combinatiepil • Roken/ alcohol • Borstoperaties • Te weinig borstklierweefsel • Psychosociale factoren • Ziekte moeder De borstvoeding komt vaak wat later op gang in de volgende situaties: • Keizersnede • Premature bevalling • Moeder met diabetes • Moeder met obesitas
2/5
Oorzaken van te weinig moedermelk (factoren baby) • Niet effectief drinken aan de borst (hierdoor wordt de borstvoeding minder goed gestimuleerd) • Ziekte baby • Vaste voeding Stimuleren van de melkproductie Als de melkproductie is teruggelopen zijn er mogelijkheden om deze te stimuleren: • Veel huid op huid contact. Hierbij worden de hormonen optimaal gestimuleerd. • Vaker aanleggen. De baby vaker aanleggen is de belangrijkste manier om de melkproductie te verhogen. Door de borsten vaak te legen worden de melkklieren gestimuleerd om meer melk te produceren. Om de melkproductie te verhogen kunt u overdag de baby het beste om de 2 uur aanleggen en ‘s nachts op vraag. • Vaker kolven. Mocht uw baby in het ziekenhuis verblijven, dan kan de frequentie van het kolven verhoogd worden. Een mogelijkheid om de melkproductie met kolven te verhogen is clusterkolven. Hierbij is het mogelijk om in een periode van een uur drie keer te kolven gedurende 10 minuten, gevolgd door 10 minuten rust. (Of bij het tv kijken, iedere reclameblok kolven) • Beide borsten geven per voeding. Het is beter om beide borsten per voeding aan te bieden. Op deze manier worden beide borsten gestimuleerd. • Wisselen van borst. Het kan helpen om de baby per voeding meerdere keren uit dezelfde borst te laten drinken. Zodra de baby niet meer actief uit de ene borst drinkt, bied dan de andere aan en wissel daarna nog een keer om. Soms moet u de baby stimuleren door hem tussentijds te verschonen of enkele kleertjes uit te doen. • Toeschietreflex bevorderen. Bevorder het toeschietreflex door warmtekompressen voor de voeding toe te passen. • Zorg dat u drinkt naar behoefte. U drinkt te weinig als uw urine donker van kleur is en sterk ruikt. • Zorg voor voldoende rust. Het is bekend dat stress en vermoeidheid ook een rol spelen bij de melkproductie. • Nakolven. Als de baby slecht gedronken heeft kan de melkproductie ook gestimuleerd worden door na de borstvoeding te gaan kolven. Borstvoeding stimulerende middelen Er zijn middelen vrij verkrijgbaar die de borstvoeding kunnen stimuleren: • anijs • venkel • karwij • dille • fenegriek • gezegende distel De volgende middelen kunnen de borstvoeding negatief beïnvloeden: • Salie • Muntthee in overvloed • Alcohol • Roken
3/5
Goed voor uzelf zorgen Nog wat tips om ervoor te zorgen dat u zelf voldoende rust en voeding krijgt: • U kunt een rusttijd vermelden op het geboortekaartje • Geniet van het voeden. Probeer het een rustpunt voor uzelf te laten zijn. • Neem de tijd om zelf even rustig te liggen of te zitten als de baby slaapt. • Eet regelmatig. • Drink naar behoefte. U drinkt te weinig als uw urine donker van kleur is en sterk ruikt. • Maak er een gewoonte van om tijdens elke voeding of het kolven wat te drinken en/of te eten. • Maak gebruik van alle hulp die u wordt aangeboden zoals boodschappen doen, stofzuigen, strijken. Adressen • Thuiszorgwinkel van Sensire Medipoint Beatrixpark 1 7101 BN Winterswijk Telefoonnummer: 0881 02 01 00 •
La Leche League, Postbus 212 4300 AE Zierikzee Telefoonnummer : 0111 41 31 89 www.lalecheleague.nl
•
Vereniging Borstvoeding Natuurlijk Postbus 119 3960 BC Wijk bij Duurstede Telefoonnummer : 0343 57 66 26 www.borstvoedingnatuurlijk.nl
•
Nederlandse Vereniging van Lactatiekundigen Postbus 5243 2701 GE Zoetermeer Telefoonnummer : 0900 522 82 84 Zoek via de website een lactatiekundige in de regio www.nvlborstvoeding.nl
Geheimhouding en recht op privacy Alle medewerkers van ons ziekenhuis, dus ook artsen en verpleegkundigen, hebben een geheimhoudingsplicht. Alleen als u toestemming geeft, mogen zij gegevens aan derden verstrekken. Degenen die bij de behandeling van uw kind betrokken zijn, mogen onderling gegevens opvragen en uitwisselen als dat voor de behandeling van uw kind nodig is. Het recht op privacy houdt nog meer in. Alle (para)medische, verpleegkundige en verzorgende handelingen moeten worden uitgevoerd zonder dat anderen dat kunnen zien. Een vertrouwelijk gesprek met een zorgverlener dient in een aparte ruimte gevoerd te worden. Wij doen ons best om deze afspraken na te komen. Meer informatie staat in de folder ‘De rechten en plichten van de patiënt’ verkrijgbaar op de afdeling.
4/5
Adresgegevens SKB Streekziekenhuis Koningin Beatrix Bezoekadres: Beatrixpark 1 7101 BN Winterswijk Postadres: Postbus 9005 7100 GG Winterswijk T 0543 54 44 44 F 0543 52 23 95 E-mail
[email protected] Website www.skbwinterswijk.nl
____________________________________________ foldernummer: kin 485 versie december 2015
5/5
