TAJUK 9 : MOTIVASI DAN PEMBELAJARAN Nordin Tahir IPG Kampus Ipoh
Definisi Motivasi
Jenis-jenis Motivasi Secara am, motivasi dibahagikan kepada dua kategori iaitu: a) Motivasi ekstrinsik b) Motivasi intrinsik
Motivasi Ekstrinsik Ditakrifkan sebagai penggerak yang mendorong seseorang untuk melakukan sesuatu kerana inginkan ganjaran nyata yang disediakan. motivasi yang ekstrinsik yang diberikan adalah bersifat neutral; niat dan tujuan akan menentukan sama ada ia baik atau buruk.
Contoh keadaan: • Jualan diskaun musim cuti yang ditawarkan oleh kompleks membeli belah sering menarik ramai pengunjung. • Point bonus yang diberikan oleh stesen minyak tertentu menjadi stesen yang popular dalam kalangan pengguna. • Bayaran bonus hujung tahun.
Motivasi Ekstrintik Dalam Bilik Darjah Pemberian motivasi ekstrintik (ekonomi token, bintang, dan sebagainya) boleh mengenepikan kebolehan mereka untuk menyelesaikan tugas yang diberikan berdasarkan kesanggupan dan kerelaan masing-masing. Ganjaran dan dendaan digunakan seolah-olah untuk mengawal motivasi mereka untuk belajar.
Motivasi Intrinsik Merupakan penggerak yang mendorong anda melakukan sesuatu kerana anda percaya ia adalah tindakan betul atau baik. Berlaku apabila aktiviti pengajaran dan pembelajaran serta persekitaran pembelanjaran dalam bilik darjah berjaya untuk memotivasikan murid-murid belajar.
Contoh keadaan, hobi yang kita ceburi diri pada masa lapang: • Mengumpul barang-barang antic. • Membina model kapal terbang.
Motivasi Instrinsik Dalam Bilik Darjah Syor yang perlu dilaksanakan: Tetapkan matlamat pembelajaran yang agak tinggi tetapi boleh dicapai Biarkan murid-murid mengawal kadar pembelajaran masing-masing Cetuskan perasaan ingin tahu melalui pendedahan kepada pengalaman pembelajaran yang luar biasa tetapi menarik
Sisipkan unsur fantasi dalam proses pengajaran dan pembelajaran yang dapat menimbulkan rasa ingin tahu. Bekalkan aktiviti yang mencungkil imaginasi dan kreativiti mereka.
Perbezaan antara Motivasi Ekstrinsik dan Motivasi Instrinsik 1) Motivasi ekstrinsik berbentuk luaran dan nyata, manakala motivasi intrinsik berbentuk dalaman. 2) Jika murid-murid dimotivasikan secara ekstrinsik, mereka akan melibatkan diri dalam aktiviti pembelajaran semata-mata untuk memperoleh ganjaran ekstrinsik. Manakala murid yang bermotivasi intrinsik akan berlajar bersungguh-sungguh.
Pendekatan Motivasi • • • •
Pendekatan Behaviouris Pendekatan Humanistik Pendekatan Kognitif Pendekatan Sosio-Budaya
1. Pendekatan Behaviouris • Menurut pandangan ahli behavioris, motivasi merujuk kepada: • Perubahan tingkahlaku akibat interaksi pengalaman seseorang dengan persekitaran.
Motivasi Ekstrinsik Skinner
Ganjaran
Insentif
Ganjaran • Sesuatu objek/ peristiwa yang diberikan atas manifestasi sesuatu tingkahlaku yang diingini. Misalnya, Katakan murid-murid anda berjaya menyelesaikan masalah Matematik dengan betul dalam masa yang diperuntukkan. Ansda berikan mereka ekonomi token yang berbentuk bintang.
Insentif • Sesuatu objek/peristiwa yang menggalakkan, atau tidak menggalakkan tingkahlaku yang diingini. Misalnya, Jaminan yang anda berikan bahawa murid tersebut akan memperoleh gred A setelah berjaya menghimpun sejumlah ekonomi token yang telah ditetapkan.
Aplikasi Motivasi Mengikut Pendekatan Behavioris dalam Bilik Darjah 1. Mengamalkan pemberian pengukuhan secara konsisten bagi sesuatu tingkahlaku positif yang diperhatikan.
Murid-murid diberikan ganjaran seperti perhatian, kasih sayang, kata-kata pujian, hak-hak istimewa, atau wang atas pencapaian cemerlang dalam pertandingan sukan, dan permainan di peringkat daerah dan kebangsaan.
2. Berikan ganjaran berdasarkan pencapaian yang tulen dan peningkatan kompetensi, dan bukanya untuk penglibatan semata-mata atau bertujuan mengawal disiplin dalam bilik darjah. • Contoh positif: Guru Matematik mengadakan latihtubi bagi satu topik kecil. Murid-murid yang mendapat semua jawapan betul bagi latihan kelas diberikan binatang. • Contoh negatif: Guru Sains berkata kepada muridmuridnya, “Hari ini, anda semua mengambil bahagian yang aktif semasa kerja kumpulan. Oleh demikian, saya tidak akan berikan kerja rumah.”
Pendekatan Humanistik • Berpusatkan murid • Berpusatkan pembelajaran • Berasaskan kebebasan (empowering students) •
• Pembentukan Individu yang Sempurna: Hirarki Keperluan Maslow. Domain
Jenis Keperluan
Fizikal
Keperluan fisiologi, keselamatan, dan perlindungan.
Sosial
Keperluan untuk mempunyai dan dipunyai.
Emosi
Keperluan harga diri.
Intelektual, Estetik, Keperluan pencapaian intelektual, dan Penyempurnaan penghayatan estetik dan Kendiri. penyempurnaan kendiri.
Ciri-ciri mereka yang berjaya mencapai penyempurnaan kendiri: • Persepsi yang jelas tentang realiti • Sifat autonomi, berdikari, dan penerimaan • Berpusatkan masalah, bukannya berpusatkan kendiri • Bersifat spontan dari segi pemikiran dan tindakan • Bersifat simpati terhadap keadaan hidup orang lain.
Aplikasi Hirarki Keperluan Maslow Dalam Bilik Darjah
• Rancangan Makanan Tambahan yang berkuatkuasa di sekolah sebenarnya berpegang kepada prinsip bahawa murid-murid yang lapar biasanya agak sukar untuk menumpukan perhatian kepada proses pengajaran dan pembelajaran. • Pelbagai langkah-langkah keselamatan yang dilaksanakan bawah projek Sekolah Selamat bertujuan untuk mewujudkan persekitaran yang selamat bagi mengerakkan murid
Carl Rogers dan Penerimaan Positif Tanpa Syarat • Pendekatan pemusatan perorangan yang menekankan konsep kecenderungan manusia ke arah pemyempurnaan kendiri. • Ia berorientasikan pertumbuhan kendiri, autonomi dan kebebasan berbanding dengan kawalan kuasa-kuasa luaran. • Walaupun kecenderungan ini bersifat semualajadi, tetapi pengalaman dan interaksi dengan orang lain boleh memupuk atau menghalang pertumbuhan dan perkembangan autonomi murid-murid.
Aplikasi Motivasi mengikut pendekatan Humanistik Dalam Bilik Darjah
• Dua elemen penting dalam proses P&P yang akan meningkatkan tahap motivasi dalam kalangan murid-murid, 1. Hubungan guru-murid yang baik. 2. Suasana bilik darjah yang positif.
Prinsip-prinsip yag harus dipegang: • Layan murid-murid anda sebagai manusia terlebih dahulu, kemudian sebagai murid anda • Amalkan penerimaan positif tanpa isyarat dengan mengasingkan tingkahlaku murid daripada kebolehan, dan bakat mereka. • Wujudkan bilik darjah yang selamat dan tersusun di mana murid-murid percaya mereka akan dan boleh belajar. • Beri perkembangan kepada pengalaman pengajaran dan pengajaran dari perspektif muridmurid.
Pendekatan Kognitif Terdapat 2 teori kognitif yag berkaitan dengan motivasi, iaitu: • Teori Atribusi Weiner • Teori “Expectancy x Value”
Teori Atribusi Weiner • Menurut Weiner, atribusi boleh wujud dalam tiga dimensi, iaitu: • Lokus – merujuk kepada lokasi di mana penyebab itu berada, iaitu sama ada di dalam atau di luar murid-murid kita. • Stabiliti – merujuk kepada sama ada penyebab boleh berubah atau tidak. • Kawalan – merujuk kepada sejauh mana muridmurid bertanggungjawab ke atas kejayaan atau kegagalan mereka untuk mengawal situasi pembelajaran yang sedang dilalui.
• Ahli kognitivis memberi penekanan kepada unsur: kepercayaan, jangkaan dan keperluan
terhadap peraturan, ramalan dan pemahaman.
• Murid terderong untuk belajar apabila mereka mendapati ketidaktekallan antara pengalaman mereka dengan dunia masa kini.
Ciri- ciri Atribut Berhubung Dengan Dimensi Atribut Atribut
Lokus ( lokasi penyebab)
Kebolehan Dalam diri murid
Stabiliti (penyebab)
Kawalan ( situasi pembelajaran)
Stabil
Luar kawalan murid Dalam kawalan murid
Tidak stabil
Usaha
Nasib Aras kesukaran tugasan yang diberi
Stabil Luar murid
Tidak stabil
Luar kawalan murid
Empat Cara Atribut Mempengaruhi Kita • Reaksi emosi terhadap kejayaan dan kegagalan. • Jangkaan terhadap kejayaan masa depan. • Usaha masa depan.
• Pencapaian.
Teori Expectancy Value Vroom
• Diasaskan oleh Victor Vroom. • Menurut beliau, kita terdorong utk melakukan sesuatu berasaskan kepada apa yg kita anggapkan sbg impak ke atas tindakan tersebut. • Dgn kata lain, kita akan mengkaji ganjaran yg timbul hasil drpd tindakan yg diambil, seterusnya bertindak mengikut cara yg akan membawa kepada kejayaan serta pemberian ganjaran yg paling besar sekali. • Teori ini diwakili oleh rumus seperti di bawah: Motivasi = Jangkaan Nilai
Motivasi = Jangkaan Nilai
• Motivasi blh dikatakan adalah hasil dua variable, iaitu: i. Jangkaan utk mencapai kejayaan; dan ii. Nilai tugas
Jangkaan Untuk Kejayaan • Menjawab soalan seperti yg berikut: – “Mampukah saya selesaikan tugas ini?” – “Bolehkah saya capai prestasi yg tinggi?” • Unsur ini dipengaruhi oleh 2 faktor asas: i. Persepsi t’hdp kesukaran tugas • Apbl kita m’persepsikan sesuatu tugas sbg amat sukar, jangkaan mereka utk m’capai kejayaan lbh rendah jika b’banding dgn situasi di mana persepsi mereka thdp tugas itu mudah. ii. Skema kendiri • Merujukan kpd jaringan maklumat terurus ttg diri kita yg terdiri drpd konsep kendiri, & kepercayaan kita ttg siapa kita.
Nilai Tugas • Menjawab soalan seperti yg berikut: – “Mengapa saya siapkan tugas ini?” – “Apa kepentingan tugas ini kpd pembelajaran?” • Dipengaruhi oleh 4 faktor: i. Minat intrinsik ii. Kepentingan iii. Nilai utiliti iv. Kos
i. Minat intrinsik – Merujuk kpd ciri satu-satu topik / aktiviti yg menarik penglibatan seseorang scr sukarela. ii. Kepentingan – Merujuk kpd sejauh manakah topik / aktiviti tersebut membenarkan individu berkenaan utk mengesah / tidak mengesahkan aspek2 penting yg terkandung dlm skema kendiri.
iii. Nilai utiliti – Merujuk kpd persepsi individu ttg kegunaan satu-satu topik / aktiviti utk memenuhi matlamat masa depan, t’masuk matlamat kerjaya. iv. Kos – Merujuk kpd aspek –ve yg dipersepsikan oleh individu berkenaan akibat melakukan sesuatu tugasan.
Aplikasi Motivasi Mengikut Pendekatan Dalam Bilik Darjah
1. Guru memupuk dan mengembangkan jangkaan murid2 utk kejayaan dgn memberi bimbingan yg optimum. Misalnya: Cikgu Pang menulis masalah Matematik pd papan tulis, beliau memberi peluang murid2 utk memberi alternatif penyelesaian. Kemudian, setiap alternatif dibincangkan scr mendalam.
2. Guru hendaklah memupuk nilai tugasan dgn menggunakan contoh konkrit bertujuan menarik minat, serta memberi penekanan kpd kepentingan topik2 yg diajar. Misalnya: Cikgu Lin menunjukkan beberapa sampel karangan yg baik dan buruk. Melalui sampel2 tadi, beliau menegaskan kepentingan mencari idea utama dan idea2 kecil yg berkaitan bg satu-satu tajuk.
Pendekatan Sosio-Budaya • Mengekalkan identiti • Mengambil bahagian dalam komuniti pembelajaran
Pendekatan Sosio-Budaya • Manusia adalah mahkluk sosial dan perlu berasa diterima dan dipunyai oleh satu kumpulan. • Motivasi utk belajar nilai serta amalan kumpulan, komuntiti dan masyarakat supaya mengekalkan identiti sebagai ahli. • Oleh itu, penglibatan murid yang menyeluruh dan aktif adalah syarat penting.
Implikasi Motivasi Terhadap Pengajaran Dan Pembelajaran • Prihatin terhadap keperluan pelajar dan insentif yang diberikan adalah selaras dgn keperluan mereka. • Kejayaan utk memenuhi keperluan-keperluan pelajar merupakan cara mengekalkan motivasi mereka utk belajar.
• Libatkan pelajar-pelajar dlm proses pembelajaran. • Mengemukakan soalan mencabar pemikiran pelajar dan mengalakkan pelajar memberi penyampaian. • Menganalisi punca menyebab bilik darjah pelajar utk bermotivasi belajar.
