Tabel 1. Risicostatus
1
van de Nederlandse
2
landbouwhuisdierrassen (peildatum voorjaar 2014)
1
Criteria voor risicostatus (kritiek, bedreigd, kwetsbaar) zijn gebaseerd op de FAO Guidelines In Vivo Conservation (2012), zie Tabel 2.
2
De gehanteerde definitie voor Nederlandse rassen is: rassen die hun oorsprong in Nederland hebben ("native"), en rassen/foklijnen
3
waarvoor de fokkerijorganisatie een hoofdkantoor en een fokprogramma in Nederland heeft. De vuistregel voor de term "native" is: 40 jaar + 6 generaties apart gefokt. 3 De status van alle in Nederland voorkomende rassen is vastgelegd in de Europese/mondiale database EFABIS/DAD-IS http://efabis.cgn.wur.nl
Ras Rund Brandrood rund Fries Hollands vee (zwartbont) Fries Roodbont vee Groninger blaarkop Holstein zwartbont Holstein roodbont Lakenvelder MRIJ Verbeterd Roodbont Witrik kleurslag (op melkvee of vleesvee basis)
Schaap Blauwe Texelaar (incl. Dassenkop) Bont schaap Drents heideschaap
Aantal vrouwelijke (fok)dieren Aantal koeien
Aantal mannelijke (fok)dieren Aantal dekstieren
941 1621 520 2190 1213999 256984 1600 15567 1052 500
Status 1 in 2014
58 bedreigd bedreigd bedreigd bedreigd normaal normaal 98 bedreigd normaal bedreigd bedreigd
Aantal nakomelingen / nesten per jaar
Aantal fokkers / leden
124
Aantal Aantal ooien rammen 4108 2500 3623
412 kwetsbaar 50 bedreigd 151 kwetsbaar
90
Flevolander Groot heideschaap Kempisch heideschaap Mergelland schaap Nederlands melkschaap (Zeeuws en Fries) Noordhollander Schoonebeeker Swifter Texelaar Veluws heideschaap Zwartbles
Geit
570 780 7000 1207 5000 534 2356 7632 21500 1485 1800 Aantal geiten 1298 1689 911 1724 Aantal merries
Fries paard Gelders paard Groninger paard Nederlands Trekpaard Tuigpaard KWPN-rijpaard (dressuur- of springpaard) NRPS-rijpaard/rijpony Zwaar warmbloed
Varken 2014 Nederlands landvarken Bonte Bentheimer varken Topigs A Topigs B Topigs D Topigs E Topigs N (Landvarken) Topgis P (Pietrain) Topigs T Topigs U (Duroc) Topigs Z (Nederlandse Groot Yorkshire/Large White) Hypor landras
bedreigd bedreigd normaal bedreigd kwetsbaar bedreigd bedreigd normaal normaal bedreigd bedreigd
Aantal bokken
Nederlandse bonte geit Nederlandse landgeit Nederlandse Toggenburger Nederlandse witte geit
Paard
88 34 150 132 100 60 122 330 1300 64 180
139 265 79 236
300
12 4000 30 292 587 8 195
Aantal lammeren bedreigd bedreigd bedreigd bedreigd
Aantal dekhengsten
30000 500 783 1369 4000
11
790
229 151 297
Aantal veulens
120 13 15 45 43
normaal bedreigd bedreigd bedreigd kwetsbaar normaal normaal 30 bedreigd
Aantal zeugen
4000 200 44 700 996
6000
30
85
Aantal tomen 4400 240 322 1350 242 340 18000 248 416 0 19000 1250
4 40 8 25 145 500 54 555 20 0 70
bedreigd kritiek bedreigd kwetsbaar bedreigd bedreigd normaal bedreigd bedreigd normaal kwetsbaar
33
20 45 1 3 1 2 117 1 1 0 126
Hypor Large White
Pluimvee Assendelfts Hoen Assendelfts Hoen kriel Baardkuifhoenders Baardkuifhoenkrielen Barnevelder Barnevelder kriel Brabanter Brabanter kriel Chaams hoen Drents hoen Drents hoen bolstaart Drentse kriel Drentse kriel bolstaart Eikenburger kriel Fries hoen Fries hoen kriel Groninger Meeuw Groninger Meeuw kriel Hollands Hoen Hollands Hoen kriel Hollandse kriel, 28 kleurslagen erkend Hollandse Kuifhoenders Hollandse Kuifhoenkrielen Kraaikop Kraaikop kriel Lakenvelder hoen Lakenvelder hoen kriel Nederlandse leghorn Nederlandse leghornkriel Nederlandse sabelpootkriel Noord-Hollandse Blauwe Noord-Hollandse Blauwe kriel Schijndelaar Twents hoen Twentse kriel Uilebaard groot Uilebaard kriel Welsumer Welsumer kriel ISA/Hendrix Genetics Rhode Island Red (7 tot 10 lijnen )
1250 Aantal hennen
kwetsbaar
Aantal hanen 125 30 50 150 450 500 75 75 325 150 15 200 20 20 600 400 300 150 175 150 1800 100 250 100 30 200 60 359 261 250 200 100 30 300 325 150 150 250 375 8500
50 15 25 50 150 125 25 25 75 50 5 50 10 5 200 125 100 50 60 50 800 25 100 50 10 60 20 114 106 100 50 50 15 100 100 40 50 100 125
bedreigd kritiek kritiek bedreigd bedreigd bedreigd kritiek kritiek bedreigd bedreigd kritiek bedreigd kritiek kritiek bedreigd bedreigd bedreigd bedreigd bedreigd bedreigd kwetsbaar kritiek bedreigd kritiek kritiek bedreigd kritiek bedreigd bedreigd bedreigd bedreigd kritiek kritiek bedreigd bedreigd bedreigd bedreigd bedreigd bedreigd kwetsbaar
15 5 5 15
10 5 30
3
10 15 10 5
30 26
5 10
ISA/Hendrix Genetics Rhode Island White ( 7 lijnen) (witte hennen met 7000 bruine eieren) ISA/Hendrix Genetics Barred Plymouth Rock (2 lijnen) 2000 ISA/Hendrix Genetics Australorp (2 lijnen ) 2000 ISA/Hendrix Genetics New Hampshire (2 lijnen) 2000 ISA/Hendrix Genetics White Leghorn (15 lijnen) 15000 ISA/Hendrix Genetics Sussex (1 lijn) 1000
Konijn Beige Deilenaar Ekster Gouwenaar Havana Hulstlander Klein lotharinger Nederlandse hangoordwerg Nederlandse kleurdwerg Sallander Thrianta
Hond (data van 2009) Boerenfox (niet erkend) Drentse Patrijshond Hollandse herder (korthaar) Hollandse herder (langhaar) Hollandse herder (ruwhaar) Hollandse smoushond Kooikerhondje Markiesje Nederlandse schapendoes Saarloos Wolfhond Stabyhoun Wetterhoun Sierduif (data april 2013 Roel Bijkerk, Pieter Jansma) Amsterdamse tipler Amsterdamse baardtuimelaar Boerenmeeuw (niet erkend) Gelderse slenk Groninger slenk Hagenaar, diverse kleurslagen
Aantal voedsters
kwetsbaar kwetsbaar kwetsbaar kwetsbaar kwetsbaar kwetsbaar
Aantal rammelaars
35 100 55 55 70 80 220 2700 2500 40 350
Aantal nesten
15 50 25 25 30 30 110 1350 1000 15 200
kritiek kritiek kritiek kritiek kritiek kritiek bedreigd kwetsbaar kwetsbaar kritiek bedreigd
Aantal Aantal teven dekreuen 2500 1100 430 250 600 2500 600 2000 322 2000 500 Aantal duivinnen 40 100 50 120 100 60
6 21 7 8 11 10 62 330 320 8 54
Aantal pups 2551 1100 430 250 600
kwetsbaar bedreigd bedreigd bedreigd bedreigd kwetsbaar bedreigd kwetsbaar 372 bedreigd kwetsbaar bedreigd
Aantal doffers kritiek bedreigd kritiek 120 bedreigd 100 kritiek kritiek
323 54 nesten 150 50 30 100 450 300 55 325 100 Aantal nakomelingen
Aantal fokkers
480 200
30 20
Hollandse kropper Holle kropper, diverse kleuren Hyacinthduif Ned. Krulveerkropper Ned. Schoonheidspostduif Ned. helmduif Ned. hoogvlieger Nonduif Oud Hollandse Tuimelaar Oud-Hollandse Kapucijn Oud-Hollandse meeuw Voorburgse schildkropper Zeeuwse dwergkropper
450 1000 150 60 1000 100 500 250 800 1000 2000 500 36
bedreigd bedreigd bedreigd kritiek bedreigd kritiek bedreigd bedreigd bedreigd bedreigd kwetsbaar bedreigd kritiek
Gans (data van 2012 Edgar de Poel) Twentse landgans (wit en bont)
Eend (data 2012 Edgar de Poel)
80 Aantal eenden
Noord Hollandse krombekeend Hollandse kuifeend Hollandse dwergkuifeend Hollandse kwaker Noord Hollandse witborsteend
30 kritiek
10
Aantal woerden 80 35 20 750 20
20 10 10 400 5
kritiek kritiek kritiek bedreigd kritiek
15 4 5 10 5
Tabel 2. Criteria risicoclassificatie van rassen (FAO Guidelines In Vivo Conservation, 2012)
Risicostatus bedreigdheid
inteelt-toename/ generatie
Voortplantingsvermogen per ouderdier Kritiek Bedreigd Kwetsbaar *1
hoog voortplantingsvermogen bij gevogelte, hond, varken konijn
*2
laag voortplantingsvermogen bij paard, rund, schaap, geit
aantal vrouwelijke fokdieren hoog
> 3% 1-3 % 0,5-1 %
*1
< 100 < 1000 < 2000
laag
*2
< 300 < 3000 < 6000
