Seizoensoverzicht herfst 2011 Zacht, droog en zeer zonnig Klaas Ybema, Harm Zijlstra
Na de warme, kurkdroge lente en de vrij koele, kletsnatte zomer, bleef het weer in 2011 grossieren in records. Extreem hoge temperaturen begin oktober en een record droge novembermaand, die bovendien nog nooit zo mistig was geweest. Vastzittende circulatiepatronen. In de winter die volgde, zagen we voorlopig hetzelfde. De afgelopen herfst was (zeer) zacht en past daarmee in de trend die al decennialang gaande is. Daarnaast was het vooral dankzij november een droog seizoen en alle maanden gaven een overschot aan zonneschijn te zien. Onweren deed het minder dan normaal en echte herfststormen bleven uit
Temperatuur Er zijn de laatste twintig jaar al vijf (in het zuiden drie) herfsten warmer geweest dan het afgelopen seizoen, maar een gemiddelde van 11.4 °C in De Bilt (n 10.6) blijft bijzonder en is goed voor een negende plaats na 1900. In het noorden was de temperatuurafwijking het kleinst, in het zuiden het grootst. In Vlissingen en Maastricht waren alleen de seizoenen van 2005 en 2006 warmer (zie tabel 3/4). Het herfstgemiddelde van 13.2 °C in Vlissingen was hoog, maar lag in 2006 nog anderhalve graad hoger. De gemiddelde maximum temperatuur bedroeg in De Bilt 15.7 °C (n 14.5) en lag maar zes keer hoger, voor het laatst in 2006 (17.5). Ell (L) kwam in dit opzicht met 16.5 °C het hoogst. Het gemiddeld minimum was iets minder extreem: 7.5 °C (n 6.8) en dat is goed voor een tiende plaats. Vlissingen kwam met 10.8 °C tot een derde plaats achter 2005 en 2006. De uiterste temperaturen bedroegen in De Bilt 27.9 °C op 3 september en – 1.5 °C op 16 november en dat is in geen enkel opzicht uitzonderlijk. September begon en eindigde warm en kende een normale tweede decade met ook een paar koele dagen. Thermisch het meest extreem was begin oktober. Op de 2e werd in Westdorpe (Z) een maximum van 27.1 °C bereikt. Slechts viermaal sinds 1901 was er ergens in oktober een hogere temperatuur gemeten. Voor het laatst gebeurde dat in 1983 (Ohé en Laak, 28.6: tabel 6). Het etmaalgemiddelde van 18.5 °C op 3 oktober te De Kooy betekende een
Tabel 1. Temperatuur (De Bilt)
gem. Temperatuur afwijking max. 20+ max. 25+ min. < 0
september
oktober
november
herfst
normaal
15.6 +1.1
11.4 +0.7
7.2 +0.5
11.4 +0.8
10.6
14 4
4 2 8
18 6 8
12 2 7
Tabel 2. Temperatuur (extremen) > maximum (datum) september oktober november
29.8 (03) 27.1 (02) 19.7 (04)
< minimum (datum)
Homoet Westdorpe Arcen
3.3 (16) -1.9 (15) -4.4 (16)
< maximum (datum) * = 0-24 UTC september oktober november
14.0 (18) 9.1 (20) 0.6 (17)
Eelde Eerbeek Woensdrecht
> minimum (datum) * = 0-24 UTC
Vlieland* / Hoorn-Ter.* Bilthoven-N Oosterhesselen
18.8 (04) 17.8 (03) 14.3 (03)
Overloon Wijk aan Zee* Maastricht-vv*
e
Tabel 3. Warmste herfsten Maastricht (1901-nu)
Tabel 5. Warmste 1 decade oktober (Vlissingen, 1951-nu)
2006 2005 1982, 2000, 2009, 2011 1949, 1961 1999
2011 1985 1995, 1997 2010 1959
13.8 12.1 11.8 11.5 11.4
Tabel 4. Warmste herfsten Vlissingen (1901-nu) 2006 2005 2011 2009 1949, 1995, 2001
14.7 13.5 13.2 13.1 12.8
nieuw decaderecord en hetzelfde geldt voor de 19.6 te Vlissingen op de 1e. In De Bilt sneuvelden tijdens de
16.3 16.0 15.8 15.7 15.6
Tabel 6. Hoogste max. temp. oktober (landelijk > plaats, sinds 1901) 30.1 28.6 27.8 27.3 27.1
Sittard Ohé en Laak Breda Venlo Westdorpe
10-1921 4-1983 2-1908 10-1979 2-2011
eerste oktoberdecade vijf datumrecords. Daar kwamen net als in 1908 en 1921 twee zomerse dagen
Fig. 1 Gemiddelde etmaaltemperatuur
Fig. 2 Afwijking temperatuur
Gemiddeld Normaal
11.3 10.7
Gemiddeld
+0.6
Gemiddeld Normaal
16 11
Vlissingen Winsum
13.2 10.3
Plaatselijk zuiden Lauwersoog / Hoorn-Ter.
+1.2 +0.2
Ell Hoorn-Terschelling
22 9
Fig. 4 Aantal vorstdagen Gemiddeld Normaal Nijverdal Vlissingen / Wilhelminadorp
Fig. 3 Aantal dagen 20 graden
Fig. 5 Warmtegetal 7 6 16 0
voor, op sommige andere plaatsen drie. De periode 27 sept. – 6 okt. was behalve in Maastricht op alle hoofdstations het warmste 10-daagse tijdvak ooit sinds 1901 in oktober gemeten. De Bilt kwam tot 16.4 °C en dat was een evenaring van de waarde van 3 – 12 oktober 1921. In Vlissingen werd over deze periode
Fig. 6 Max. temperatuur 1-3 oktober
Gemiddeld Normaal
7.7 3.9
Gemiddeld Normaal (oktober)
25.4 20.3
Maastricht-vv Hoorn-Terschelling
16 2
Westdorpe Hoorn-Terschelling
27.1 21.2
zelfs 18.2 °C berekend. De eerste oktoberdecade was daar nog nooit zo warm geweest met 16.3 °C gemiddeld (tabel 5). De rest van de wijnmaand verliep veel gematigder met zelfs een te koele tweede decade, maar aan het eind van de maand zat het kwik opnieuw in de lift. Dat leidde tot een zeer zacht begin van november. De
Kooy noteerde op de 3e een maximum van 17.3 °C en dat evenaarde het lokale record van 2 november 1943. Op de meeste plaatsen was de periode 28 okt. – 6 nov. op een na het warmste 10daagse tijdvak ooit sinds 1901. Alleen in 2005 was dezelfde periode warmer. De Bilt noteerde nu 12.8 °C tegen
destijds 13.8. De tweede decade verliep kouder dan normaal, vooral in het noorden, waar Eelde een afwijking van bijna –4 graden berekende. Na de 21e werd het echter weer zacht en dat zou tot in januari niet veranderen. De laatste zomerse dag viel in De Bilt op 2 oktober en de eerste vorstdag werd geboekt op 14 november. Daarvan kwamen er uiteindelijk 8 tegen 7 normaal, maar nooit stelde de vorst iets voor. Het aantal warme (18) en zomerse dagen (6) lag in De Bilt boven normaal. Dat laatste aantal was voor het laatst in 2006 hoger geweest (8). Ell (L) noteerde als hoogste 10 zomerse dagen. Het warmtegetal bedroeg in De Bilt 6.1 (n 3.2) en in Maastricht 15.5. Aan het Hellmanngetal werd niet bijgedragen.
Zonneschijn en straling Met een overschot aan zon in alle drie de maanden eindigde de herfst hoog, vooral in het zuiden van het land. In Eelde (sinds 1906) en De Kooy (sinds 1909) werd een 10e plaats gehaald, in De Bilt een 6e sinds 1901, in Vlissingen een 5e sinds 1907, maar het hoogst kwam Maastricht. Met 452 uren zon was de herfst daar slechts tweemaal zonniger geweest sinds 1905, zie tabel 7.
Fig. 7 Uren zon
Fig. 8 Afwijking zon
Gemiddeld Normaal
408 316
Gemiddeld
Ell Lauwersoog
460 351
Ell Lauwersoog
1959 1921 * 2011 1908 * 1920 * 2005 2003 2004
487 480 452 451 451 444 436 414
aantal uren / zonloze dagen september oktober november
159 151 98
(+20) (+38) (+35)
0 3 6
(-3) (-2) (-4)
herfst
407
(+93)
9
(-8)
> aantal uren september oktober november
172 Cabauw 171 Vlissingen 127 Maastricht-vv < aantal uren
september oktober november
+136 +34
Luchtdruk
Tabel 8. Zonneschijn De Bilt
Tabel 9. Zonneschijn (extremen) Tabel 7. Zonnigste herfsten Maastricht (1906-nu)
+92
150 Lauwersoog 135 Lauwersoog 64 Nieuw-Beerta
In september lag de luchtdruk gemiddeld circa 1 hPa onder normaal, maar zowel oktober (ruim 3 hPa) als november (circa 5 hPa) gaven een flinke positieve afwijking. De herfst kwam in De Bilt uit op gemiddeld 1017.5 hPa (n 1014.9) en dat was de hoogste waarde sinds 2007 (1020.3). Landelijk varieerde de druk van 1016.3 hPa op Vlieland tot 1018.6 in Maastricht. De hoogste druk werd gemeten op 14 oktober te Eelde en bedroeg 1035.9 hPa. Het laagst daalde de barometer op 4 november. Toen werd in Vlissingen 993.7 hPa afgelezen.
Wind
* = gecorrigeerde waarde
De Bilt noteerde 407 uren zon (n 314) en dat was de hoogste waarde sinds de herfst van 2005 (444). De opvallendste maand was november, toen Maastricht met 127 zonuren een nieuw landelijk record vestigde (was 125 in 1920 te Vlissingen). Ook het aantal dagen met 80% of meer zon (9) was daar goed voor een landelijk novemberrecord. Over de herfst varieerde het aantal zonloze dagen van 6 in Westdorpe (Z)
tot 14 in Lauwersoog (Gr). De Bilt telde er 9, net zo laag als in 2009 en alleen lager in 2006 (7). Het aantal zonnige dagen bedroeg daar 17 (n 8); dat was alleen in de herfst van 1921 (17) en 1959 (21) gelijk of hoger geweest. Het aantal van 24 in Maastricht was nog nooit ergens in een herfst overschreden! De globale straling liep uiteen van 70.4 kJ/cm2 in Ell tot 58.1 in Lauwersoog. De Bilt hield het op 63.7 (n 57.0) en dat was het hoogste herfstcijfer sinds 2005.
De gemiddelde windsnelheid bedroeg landelijk 4.1 m/s (n 4.3) en dit cijfer varieerde van 8.0 op Vlieland tot 2.9 te Heino. Waardoor waait het juist in Heino steeds het minst? In september waaide het meer dan normaal en november verliep juist veel rustiger dan normaal. De Kooy kwam tot een herfstgemiddelde van 5.5 m/s (n 5.8) en Vlissingen berekende 6.5, dat is precies normaal. De hoogste windstoot werd tijdens onweer in Vlissingen geregistreerd op 3 september, namelijk 31 m/s. Het
hoogste uurgemiddelde van 21 m/s (9B) werd gemeten te IJmuiden en op Vlieland op 12 september. Op 23 dagen werd op Vlieland minstens een uurgemiddelde van kracht 7 Bf gemeten, waarvan 10 dagen met 8 Bf of meer. IJmuiden kwam tot resp. 21 en 12 zulke dagen. In september was de wind overheersend zuidwest, in oktober zuidoost tot zuidwest en november kende een lange periode met oostentot zuidoosten winden, alvorens op de 23e de zuidwester terugkeerde. De gemiddelde luchtverplaatsing bedroeg 2.5 m/s uit zzw (normaal 1.9 uit zzw).
Landelijk telden we 19 onweersdagen tegen 25 normaal, maar De Bilt had met 10 zulke dagen (n 6) zijn onweersrijkste herfst sinds 1998 (12). Ook Schiphol telde tien onweersdagen. In Maastricht kwam helemaal geen onweer voor, zelfs in september niet. In de uiterst stabiele novembermaand onweerde het vrijwel nergens. De meest uitgebreide situaties waren 4, 5 en 10 september en 6 en 7 oktober. Het onweer van 10 september was plaatselijk zwaar en maakte de meeste indruk.
Tabel 10. Onweer (extremen) > aantal dagen
herfst
Tabel 12. Droogste novembers (landelijk, 1901-nu) 2011 1920 1953 1924, 1955 1948
Onweer
september oktober november
was Echt (L) met 71 mm. September kende een natte eerste decade met hoge aftappingen op de 7e, maar het werd droger naarmate de maand vorderde. De meeste oktoberregen viel in de week van 6 tot 13 (Nes, Ameland 78 mm); de laatste decade was overwegend droog. En dat bleef het de hele novembermaand, die vele droogterecords verbeterde.
7 De Kooy 5 Opheusden 1 Valkenburg-ZH
9 13 20 25 26
Tabel 13. Droogste novembers 2 4 5 6 10
Oost-Maarland Roermond Meppel Leende Schoonebeek
2011 1920 1924 1953 1989
Gemiddeld viel er maar 9 mm (tabel 12) en ook de uiterste waarden, 21 mm in Eersel (NBr) en slechts 2 mm in Oost-Maarland, waren nog nooit zo laag geweest (in 1920 resp. 26 en 4 mm). In het hele land werden nieuwe maandrecords geboekt, zowel qua hoeveelheid als wat betreft neerslagduur. In de reeks van Hoofddorp, die teruggaat tot 1735, was alleen november 1853 (8 mm) droger geweest. Nu viel daar 9 mm.
Tabel 14. Droogste herfsten september oktober november
12 6 1
+2 -3 -5
herfst
19
-6
Neerslag De herfstneerslag lag belangrijk onder normaal, vooral in het zuiden van het land. In Vaals viel 95 mm, net als in 1959. De enige drogere herfst na 1900 was daar het seizoen van 1953, toen er 69 mm viel. Ook in Vlissingen (115 mm) was het de droogste herfst sinds 1953 (83). De droogste plaats
’t Harde Nes-Ameland Castricum Heiloo Dokkum Oldebroek Britsum Anjum Bergen Schiermonnikoog Roodeschool Purmerend
Gel Frl NH NH Frl Gel Frl Frl NH Frl Gr NH
Weert Stein Oost-Maarland Cadzand Roermond Ubachsberg Schaesberg Valkenburg Montfort Schinveld Maastricht-vv Echt
L L L Z L L L L L L L L
248 231 224 220 215 214 208 208 207 205 204 204 • • •
92 90 88 88 87 86 86 84 82 82 80 71
(landelijk < plaats, sinds 1901)
10 De Bilt / Schiphol
Tabel 11. Dagen onweer Nederland
Tabel 15. Natste en droogste plaatsen
(landelijk < plaats, sinds 1901) 29 37 52 56 60 63 67 70 71 72
Oudenbosch / Ter Idzard Venray Kavel R74 Susteren Meppel IJsselstein Dinther Lemmer-Tacozijl Echt Sevenum
1920 1953 1948 1921 1908 1969 1959 1931 2011 1962
Slechts acht maal na 1900 was het ergens in een herfst nog droger geweest, voor het laatst in 1969, zie tabel 14. Het landelijk gemiddelde kwam dit jaar uit op 153 mm, tegen 243 normaal. Daarmee was het de
Tabel 16. Relatief natst / droogst Elburg Oldebroek Heerde
Gel Gel Gel
-22 -32 -32
Katwijk a/d Rijn Scheveningen Maasland
ZH ZH ZH
-168 -173 -176
• • •
droogste herfst in veertig jaar; het seizoen van 1971 leverde gemiddeld 141 mm op. De Bilt eindigde op 168 mm (n 241). De enige neerslag tussen 5 en 23 november bestond uit mist en waar dat niet werd afgetapt, noteerde men 17 tot 20 droge dagen op rij (Capelle zelfs 25!?). Van 21 oktober tot 30 november viel in Oost-Maarland slechts 4.3 mm (in 41 dagen). Het aantal droge dagen (<0.1 mm) varieerde landelijk zeer sterk van slechts 30 in Kornwerderzand en Poortugaal, waar men elke druppel mist noteert (terecht toch?) tot liefst 69 in Capelle (NBr), waar men dat absoluut niet doet. De Bilt boekte 57 droge dagen (n 42) en dat aantal lag alleen in 1920 en 1921 hoger (58). Ook het aantal dagen met 1 mm of meer bleef ver achter bij normaal: De Bilt had er 24 (n 36) en dat was het laagste aantal sinds 1971 (22). Het hoogste aantal werd geboekt in De Haukes (NH) met 31 en Echt sloot de rij met maar 14 zulke dagen. In De Bilt
waren vijf dagen met ≥ 10 mm (n 7); Hollum, Ameland, noteerde als hoogste tien zulke dagen. De neerslagduur eindigde in De Bilt op 116 uur (n 184) en was daarmee het laagst sinds de herfst van 1989 (115). In Vlissingen en Maastricht werden met 74 uren nieuwe lokale records geboekt. De laagste duur was voor Ell met 73 uur en de hoogste werd gemeten in Hoorn (Tersch.) met 121 uren.
Tabel 17. Districtsgemiddelden Waddeneilanden Fryslân-vasteland Groningen Drente Overijssel Veluwe Oost-Gelderland Betuwe Utrecht Flevoland + IJsselmeer Noord-Holland (excl. Texel) Zuid-Holland Zeeland Westelijk Noord-Brabant Oostelijk Noord-Brabant Limburg-laag Limburg-hoog
192 174 170 168 147 175 134 129 167 171 181 143 138 137 126 103 89
-88 -78 -72 -63 -76 -68 -85 -94 -77 -73 -98 -128 -107 -102 -85 -97 -124
Nederland
153
-89
Diversen De gemiddelde relatieve vochtigheid varieerde van 89% in Hoogeveen tot 81% in Maastricht. De Bilt zat met 86% op normaal. De laagste waarde werd in Gilze-Rijen gemeten op 2 oktober en bedroeg 41%. Het aantal mistdagen lag recordhoog in november en kwam over de hele herfst in Twente uit op 41 (instrumentaal en dus twijfelachtig); Vlissingen kwam niet verder dan 11. De gemiddelde watertemperatuur bij Den Helder werd berekend op 13.3 °C tegen 12.8 normaal. De positieve afwijking liep op naarmate de herfst vorderde. Het aantal ADS-dagen bedroeg in De Bilt 14 (n 8) en dat was voor het laatst in 2006 hoger geweest met 18. Dat de herfst aangenaam en droog was, blijkt ook uit het benaderd weercijfer, dat in De Bilt 6.5 bedroeg (n 5.8), de hoogste waarde sinds 2005 (toen 6.6). Het is duidelijk: de atmosfeer heeft na het dipje van 2010 de bekende lijn voortgezet. Zie ook de winter die volgt.
Fig. 9 Neerslag Gemiddeld Normaal
153 243
’t Harde Echt
248 71
Tabel 18. Neerslag september landgemiddelde afwijking neerslagduur (De Bilt) afwijking
oktober
november
herfst
normaal
70 -8
74 -9
9 -73
153 -90
243
41 -11
63 +3
12 -60
116 -69
184
Tabel 19. Neerslag (extremen) > maandsom september oktober november
121 Castricum 122 Nes-Ameland 21 Eersel
< maandsom 24 Echt 37 Maastricht / Stein 2 Oost-Maarland
> etmaalsom (datum) 48 (07) Hoorn 35 (07) ’t Harde-Z 16 (02) Eersel
Temperatuur max gem min
HERFST 2011 De Bilt Britsum Laaksum Leeuwarden-Zuiderburen Lemmer Schettens Workum Groningen-Beijum Ten Post Winsum Assen-N Oosterhesselen IJsselmuiden Markelo Nijverdal Wilsum Borculo Eerbeek Groesbeek ’t Harde Hattemerbroek Malden Neede Ruurlo Winterswijk-Meddo Bilthoven-N Woudenberg Sint-Maarten Zaandam Groot-Ammers Hendrik-Ido-Ambacht Hoogvliet Honselersdijk Nieuwerkerk a/d IJssel Rozenburg Sluis Berkel-Enschot Fijnaart Overloon Prinsenbeek Wouw Montfort
STR BTR Str STR VTR STr StR STR VTR STR STR STR BTR STR STR STR BTR STR STR STR STR STr STR BTr STR BTR STR STR BTR StR STR STR STR STR Str STR STR BTR Str STR STR
> max
< max
> min
< min
Neerslag dagen Aantal dagen met max ≥ min < uren 20 25 0 18+ 0- Tot. > etm 0.1 1 10 mi ha on nv
15.7 11.4
7.5
27.9
9
3.1 11 16.3 10 -1.5 11
18
6
8
168
27
9
34
24
5
37
14.7 13.8 14.5 14.5 14.3 14.6 13.7 14.4 14.1 14.9 15.1 15.4 14.9 15.6 15.2 15.5 15.6 15.8 15.5 15.1 15.7 16.3 15.6 15.7 15.2 15.8 16.0 15.7 15.6 16.0 15.9 15.8 15.8 16.0 17.1 16.7 16.6 16.2 15.7 16.4 16.9
7.7 9.1 7.9 7.5 8.1 8.8 7.5 7.4 7.0 7.5 7.5 8.2 6.7 6.6 8.0 7.1 6.7 7.4 7.3 7.7 8.0 7.9 7.7 6.9 8.4 8.0 9.3 9.7 7.9 9.1 9.6 9.9 9.2 9.8 9.4 8.7 9.1 7.5 8.1 8.7 7.4
25.2 24.5 26.5 26.8 25.8 26.8 25.4 27.5 27.2 28.4 29.3 29.4 27.0 28.9 27.9 28.6 28.4 28.8 29.5 26.9 29.4 31.7 29.2 29.5 27.4 28.7 28.5 28.7 28.3 28.4 29.4 28.2 28.9 28.6 29.6 30.2 29.5 29.4 30.8 26.5 31.6
9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9
1.3 1.7 1.6 2.0 1.5 1.6 1.7 1.3 1.2 1.4 0.6 2.3 3.2 2.8 2.7 2.7 3.4 4.0 2.8 2.3 6.0 5.8 2.6 4.4 3.4 3.2 3.0 4.9 4.5 4.0 4.2 4.5 4.6 4.3 2.8 3.9 4.2 6.5 3.1 3.8 7.6
14 12 16 16 16 18 13 16 16 16 18 18 15 18 18 15 18 16 18 18 18 21 18 16 14 16 18 20 15 17 19 19 19 17 23 22 20 19 15 22 22
1 0 4 1 1 3 1 5 2 6 7 7 4 6 4 6 8 8 7 3 3 11 8 7 1 8 6 7 7 7 8 6 5 7 9 10 10 10 9 11 11
8 5 6 9 7 6 7 10 10 8 7 7 12 16 8 12 15 7 8 8 8 8 9 11 4 5 0 0 7 2 2 2 3 2 1 5 2 7 6 4 10
208 158 171 191 157 152 164 164 187 155 166 186 123 130 165 139 167 121 248 169 114 129 136 111 167 159 193 178 165 159 163 137 167 157 100 155 132 127 129 144 82
32 18 20 30 17 22 17 24 36 30 28 24 17 12 23 21 22 22 47 31 21 19 21 21 23 20 17 24 24 21 19 35 17 19 12 28 25 29 15 20 12
9 10 10 9 9 10 10 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 10 9 9 10 9 9 10 9 9 9 9 9 9 10 9 10 9 9 7 9 10 10 9 9
44 44 45 43 49 41 40 55 42 36 32 36 30 36 35 33 37 35 32 39 28 32 38 36 37 38 33 42 39 43 41 36 38 36 32 30 30 21 32 34 38
26 26 27 24 25 21 21 20 22 23 18 21 16 19 19 21 21 18 22 21 18 24 21 22 24 24 25 22 20 14 19 19 25 23 21 18 18 18 19 21 17
7 5 5 4 6 5 6 4 7 4 5 7 5 4 7 4 6 2 7 4 3 4 5 2 5 6 7 7 6 6 5 2 8 5 3 6 3 4 3 4 3
22 16 19 27 26 20 16 20 23 11 13 14 18 14 19 20 19 24 9 15 9 34 20
7 3 4 3 1 3 3 1 2 3 1 3 3 2 1 1 2 1 0 0 3 1 1
7 3 7 6 6 4 3 2 4 4 3 5 5 4 3 1 6 3 6 5 2 4 2
26 20 22 14 16 8 10 11 11 11 10 10 16 30 8 8 17
2 4 1 3 3 3 2 3 2 3 1 2 3 1 1 4 0
6 0 2 6 6 6 4 5 5 6 6 3 5 3 4 6 0
10.8 11.3 11.2 10.8 11.0 10.4 10.3 10.7 11.4 10.5 10.8 11.3 11.3 10.6 11.2 10.9 11.1 11.4 11.3 11.3 11.7 11.3 12.0 12.3 11.8
12.5 12.1 12.9 12.3 11.5 11.3 11.3
9 9 9 9 9
11 11 11 11 11 11 11 11 11 11 11 11 11 11 11 11 11 11 11 11 11 11 11 11 11 11 11 11 11 11 11 11 11 11 11 11 11 11 11 11
17.3 17.9 17.6 17.4 16.9 17.6 17.2 18.5 16.7 18.4 18.6 18.2 17.3 17.3 18.1 19.2 17.6 18.4 17.7 18.0 18.8 19.5 18.9 18.3 18.1 17.7 17.8 18.0 16.3 17.5 17.8 17.8 18.1 17.5 16.8 18.2 17.5 18.8 16.4 17.4 18.2
9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9
-1.6 -2.1 -3.1 -2.2 -1.6 -2.7 -2.6 -3.6 -2.7 -2.5 -1.4 -2.7 -3.6 -1.8 -2.9 -4.1 -2.3 -2.4 -2.2 -2.8 -2.6 -2.6 -3.0 -1.0 -0.9 0.2 0.1 -2.5 -1.3 -1.4 -0.4 -0.9 -0.7 -2.0 -1.0 -0.8 -2.2 -1.6 -1.8 -3.3
11 11 11 11 11 11 11 11 11 11 11 11 11 11 11 11 11 11 11 11 11 11 11 11 11 11 11 11 11 11 11 11 11 11 11 11 11 11 11 11
154
29
155 157
47 43
125
47
147
68
188 199
67 44
207 188 236 185 221 214 176
92 43 61 97 62 58 62
255 249
44 56
188 190
29 0
188
48
231 219
207 279 182 249
9 10 11
4 60 31 40
10
14
sn 0
Bedekking Weercijfer sd > sn gem zl zo gem ≤ 1 ≥ 9 0
0
9
8
10
5
4.9 4.6 4.9
10
11
5.7
2
9
4.7
12
8
6.0
0
8
6.4
0
16
5.0 4.5 4.6
7.2
0
30
7.0
1
30
4.7
6.9
0
25
0
4.1 5.0 4.8 4.2
0
4.3
7.0 6.3 6.7 7.1 6.6 7.5
0 3 0 0 2 0
30 12 18 30 24 35
7.5 6.5 5.9
0 0 0
32 20 9
7 14 13
9 15 8
0 0 0 0 0 0 0 0 0
0 0 0 0 0 0 0 0 0
0 0 0
4.8
4.9
6.5
0 15
12
22 24 20 19 10
15
14 3
0 0 0 0 0 0 0 0 0
0 0 0 0
0 0 0 0
0 0 0 0
0
0
0 0 0 0 0 0 0 0 0 0
0 0 0 0 0 0 0 0 0 0
0 0 0 0
0 0
16
0
12 2 3 5 8 4 12 11
4.9 4.8 4.4 4.5
6
6.5
14
0
4.5
0 0 0
4.7 4.4
6.2 7.1
1 1
10 29
4.5 4.0 4.7
7.3 7.2
0 0
32 25
0