Seizoenoverzicht HERFST 2006
Door Klaas Ybema en Harm Zijlstra WORKUM / HEERENVEEN, 31 januari 2007 Hoe moet je de herfst van 2006 karakteriseren? In welke categorie valt dit seizoen? Het is zoeken naar woorden. Verbijsterend? Bizar? Absurd? Zorgwekkend? In ieder geval grensverleggend. Alle remmen lijken los als een seizoen anderhalve graad warmer uitvalt dan de recordhouder van een jaar terug. September was overal de warmste ooit, voor oktober gold dat voor het zuidwesten en voor november voor het hele noorden van het land! De herfst als geheel mag dan ook extreem warm worden genoemd en daarnaast was het zonnig en dankzij september gemiddeld aan de droge kant. Onweer en windsnelheid weken niet of nauwelijks af van normaal, maar de persistentie van winden uit zuid tot zuidwest was opmerkelijk en dat is tevens een deel van de verklaring voor de uitzonderlijk hoge temperatuur.
Temperatuur Met gemiddeld in De Bilt 13.6 °C tegen normaal 10.2 werd het record van vorig jaar (12.0) uit de boeken geschrapt. Daarmee is voor het eerst in de geschiedenis een herfst warmer dan de koudst bekende zomer: die van 1725 met in De Bilt 13.1 °C. Van Winsum (12.9) tot Vlissingen (14.7) was de herfst warmer dan ooit en de waarde van Vlissingen betekende uiteraard tevens een landelijk record. Ook de gemiddelde maximum temperatuur was in De Bilt met 17.5 °C (normaal 14.0) nog nooit zo hoog geweest. Ell (L) scoorde met 18.0 °C in dit opzicht het hoogst en verbrak daarmee het record van Buchten (L) uit 1959 dat op 17.0 °C stond. Natuurlijk sneuvelde ook het gemiddelde minimum, dat in De Bilt op 9.4 °C eindigde tegen 6.4 normaal. Vlissingen verbeterde met 12.2 °C zijn één jaar oude landelijk record (11.1). De hoogste temperatuur werd in De Bilt op 13 september waargenomen en bedroeg 28.1 °C; de laagste waarde werd daar op 2 november gemeten: 0.4 °C. Alleen in de herfst van 1984 en 2000 was dat cijfer hoger geweest. Ook het hoogste minimum was bijzonder: de 18.3 °C van 14 september is alleen in de herfst van 1949 in De Bilt overschreden (19.1). Het totaal ontbreken van kou blijkt ook uit het hoge laagste maximum in De
Tabel 1. Temperatuur (De Bilt)
gem. Temperatuur afwijking max. 20+ max. 25+ min. < 0
september
oktober
november
herfst
normaal
17.9 +3.7
13.6 +3.3
9.2 +3.0
13.6 +3.4
10.2
26 8 0
3 0 0
0 0 0
29 8 0
11 1 8
Tabel 2. Temperatuur (extremen) > maximum (datum) september oktober november
30.2 (12) 23.4 (26) 18.9 (25)
Ell Nijnsel Ell / Maastricht-vv
< maximum (datum) * = 0-24 UTC september oktober november
19.3 (14) 16.5 (26) 5.3 (30)
Brielle Maastricht-vv * Ruurlosebroek
Bilt: 6.9 °C op 30 november; sinds 1900 lag deze waarde slechts driemaal hoger, voor het laatst in de herfst van 2000 (7.5). September was van begin tot eind een warme zomermaand en zowel de tweede als de derde decade vestigde op vele plaatsen – maar net niet in De Bilt – een nieuw record gemiddelde temperatuur. In het hele land beleefden we de warmste september “aller tijden” met gemiddelden tot vier graden boven normaal. Hoek van Holland en Vlissingen kwamen tot een
< minimum (datum) 3.8 (09) 2.2 (16) -3.9 (02)
Eerbeek Hall Twente-vv
> minimum (datum) * = 0-24 UTC 17.7 (08) 12.4 (V) 12.7 (16)
Diverse plaatsen Diverse plaatsen Eindhoven *
maandgemiddelde van 18.7 °C en dat was nog nooit eerder ergens in september gemeten. Ook de gemiddelde minimum temperatuur te Vlissingen (15.9 °C) was goed voor een landelijk record. Het aantal warme dagen was ongeëvenaard: De Bilt noteerde er 26 (oude record 24 in sept. 1999) en landelijk reikten Arcen e en Westdorpe tot 29. De 22 boekte Eelde met 28.8 °C een plaatselijk decaderecord en minstens zo bijzonder is het gemiddelde van die dag in De Kooy: 20.5 °C, eveneens
Fig. 1 Gemiddelde etmaaltemperatuur
Fig. 2 Afwijking temperatuur
Gemiddeld Normaal
13.6 10.3
Gemiddeld
+3.3
Gemiddeld Normaal
27 10
Vlissingen Winsum
14.7 12.9
Nieuw-Beerta / Twente-vv Zuidwesten
+3.8 +3.1
Arcen Hoorn-Terschelling
33 17
Fig. 4 Aantal dagen 25 graden Gemiddeld Normaal Diverse plaatsen Hoorn-Tersch. / Vlieland
Fig. 3 Aantal dagen 20 graden
Fig. 5 Aantal vorstdagen 7 1 10 1
een decadereord voor die plaats. Het warmtegetal in De Bilt liep op tot 24.6, wat tevens het herfsttotaal vormt. Slechts eenmaal was dit hoger: in de herfst van 1949 met 25.0. Oktober toonde nauwelijks of geen temperatuurverval. De eerste decade verliep recordzacht in De Kooy, maar de derde gaf met afwijkingen van ruim
Fig. 6 Warmtegetal
Gemiddeld Normaal
1 7
Gemiddeld Normaal
24 2
Deelen / Soesterberg Vele plaatsen
4 0
Maastricht-vv Winsum
37 12
vier graden relatief het warmste weer. In Vlissingen was de wijnmaand met 14.9 °C nog nooit zo zacht geweest; elders verliep oktober 2001 als enige nog milder (Wijk aan Zee toen 15.1). e De opvallendste dag was de 26 die met maxima ruim boven de 20 graden weer de nodige records brak. Het was tevens de laatste warme dag in De
Bilt. Het ontbrak in oktober opnieuw volledig aan kou; de laagste maandtemperatuur, 2.2 °C in Hall op e de 16 , lag even hoog als vorig jaar en was sinds 1900 alleen in 2001 nog iets hoger geweest (Eerbeek, 2.6). November ging onverdroten door. Na een vrij normale eerste decade steeg het kwik in plaats van te dalen. In het
afwijkingen. De druk was hoog rond 14 oktober, gedurende de eerste novemberdecade en aan het eind van die maand. Lage druk hadden we rond 23 oktober en van 21 tot 25 november. September gaf een tamelijk vlak luchtdrukverloop. De hoogste uurwaarde bedroeg in De Bilt 1035.8 hPa op 10 november en de laagste 984.4 hPa op 23 november.
Wind
Fig. 7 Gem. etmaaltemp. september
Fig. 8 Hoogste max. (25 november)
Gemiddeld Normaal
17.9 14.2
Gemiddeld Normaal (nov)
17.3 14.8
Hoek v Holl. / Vlissingen Hoogeveen / Winsum
18.7 17.1
Ell / Maastricht-vv Hoorn-Terschelling
18.9 14.1
noorden van het land was de tweede decade nog nooit zo warm geweest en voor de laatste decade geldt dat zelfs voor het hele land. De Bilt berekende 9.4 °C tegen het oude record van 9.0 uit 1992. In het noorden was november nog nooit zo warm geweest (Eelde 8.9 °C tegen 8.2 in 1994), elders was 1994 warmer. Op enkele plaatsen aan de kust werd een gemiddelde van 10.5 °C bereikt, wat alleen in Rotterdamgeulhaven in november 1994 was overschreden (11.3). Op Vlieland daalde het kwik nooit lager dan 5.0 °C (10 nov) en dat was een landelijk maand- en tevens seizoensrecord! Op 16 november sneuvelden al vele plaatselijke decaderecords met maxima van 16 tot 18 graden, maar nog extremer ging het toe op 25 november: met 18.9 °C konden Ell en Maastricht een nieuw landelijk decaderecord bijschrijven (zie figuur 8). Ook het etmaalgemiddelde van 15.5 °C van Maastricht was ongekend zo laat in het seizoen! Het aantal warme dagen liep in Arcen tot 33 op tegen vorig jaar 34 in Ell en Eindhoven. Het aantal van 29 in De Bilt (normaal 11) werd alleen in de herfst van 1959 overschreden met 31. De Bilt kwam tot 8 zomerse dagen tegen 1 normaal en dat was net zoveel als in 1999. De herfst van 1947 blijft met 11 zomerse dagen aan
kop. Enkele vorstdagen kwamen alleen in het binnenland voor. Sinds 1900 was het nog maar de vierde herfst die in De Bilt vorstloos verliep; 1970, 1984 en 2000 gingen ons voor. Hoe warm de herfst is verlopen blijkt ook uit het grote aantal datumrecords dat in De Bilt werd geboekt: 22, waarvan 5 hoogste maxima, 9 hoogste minima en 8 hoogste etmaalgemiddelden. Laagterecords: nul.
Met 6.0 m/s lag de gemiddelde windsnelheid in De Kooy precies op normaal; Vlissingen noteerde 6.3 m/s tegen 6.6 normaal. September verliep rustig, oktober normaal en november iets te winderig. Vlieland, waar de wind op 23 dagen kracht 7 of meer haalde, kende traditiegetrouw het hoogste gemiddelde met 8.6 m/s en het minst waaide het in Heino en Arcen met 3.1 m/s. De enige storm van betekenis was de “paardenstorm” van 1 november toen de wind in Lauwersoog uitschoot tot 32 m/s (115 km/u). Alle drie de maanden lieten een opvallende oververtegenwoordiging zien van winden uit zuidoost tot zuidwest; wind uit noord tot noordoost kwam de hele herfst praktisch niet voor! Dit leidde tot een gemiddelde luchtverplaatsing van 2.8 m/s uit zuidzuidwest (normaal 1.9 uit zw). Ter vergelijking: 2005 gaf 1.9 m/s uit zuid, 2000 4.0 m/s uit zuid.
Zonneschijn en straling Tabel 3. Warmste herfsten (De Bilt; 1901-nu) 2006 2005 1969 2001, 2000, 1999, 1982 1949 1995, 1989 6 jaren
13.6 12.0 11.7 11.6 11.3 11.2 11.1
Luchtdruk De gemiddelde luchtdruk bedroeg in De Bilt 1013.4 hPa tegen normaal 1015.2. Op Vlieland en Terschelling werd 1012.0 hPa berekend en Maastricht kwam op 1014.7 hPa uit. In de eerste twee herfstmaanden lag de druk gemiddeld iets onder normaal en november gaf nauwelijks
September en november verliepen zonnig en in oktober week de zonneschijn weinig af van normaal. Dit resulteert in een zonnige herfst met in De Bilt 354 uren zon, tegen 297 normaal. Vorig jaar werden 444 zonuren geregistreerd en we moeten vier jaar terug voor een herfst die
Tabel 4. Zonneschijn (extremen) > aantal uren september oktober november
186 Schiphol 128 Arcen 96 Vlissingen < aantal uren
september oktober november
167 Eindhoven / Volkel 96 Valkenburg-ZH 60 Twente-vv
Fig. 9 Uren zon
Fig. 10 Afwijking zon
Gemiddeld Normaal
361 297
Gemiddeld
+63
Vlissingen Deelen
404 331
Vlissingen Nieuw-Beerta
+86 +38
Onweer
Tabel 5. Zonneschijn De Bilt aantal uren / zonloze dagen september oktober november
181 108 66
(+48) (+3) (+6)
0 1 6
(-2) (-4) (-5)
herfst
354
(+57)
7
(-11)
minder zonnig was (352 uren). Van de hoofdstations haalde alleen Vlissingen met 404 uren nog net een toptien notering (sinds 1907). Alleen de laatste decade van oktober en de tweede van november verliepen aan de sombere kant. Het zonnigste tiendaagse tijdvak in De Bilt was de periode 6-15 september met 98.6 uren zon: goed voor een zesde plaats op de septemberlijst sinds 1900. Opvallend was het geringe aantal zonloze dagen. Dit varieerde van 2 in De Kooy tot 11 plaatselijk in het oosten van het land. Het aantal van 7 in De Bilt (normaal 18) betekende een verbetering van het record van vorig jaar (9). Het aantal heldere dagen liep uiteen van 5 in Wijk aan Zee tot 13 in Maastricht; De Bilt noteerde er 8 tegen 7 normaal. De totale globale straling bedroeg in 2 De Bilt 61.4 kJ/cm tegen normaal 56.9. Laagste was landelijk NieuwBeerta met 58.9, hoogste Vlissingen 2 met 67.8 kJ/cm .
Het tekort aan onweersdagen in september werd door beide volgende maanden gecompenseerd, zodat de herfst met 26 landelijke onweersdagen precies op normaal uitkomt. In De Bilt onweerde het op maar 3 dagen (normaal 6); voor het laatst in 1997 lag dit aantal even laag. Zoals gebruikelijk in de herfst onweerde het in de kustgebieden het vaakst: Den Helder was met 11 dagen de onweersrijkste plaats. Het meest uitgebreid was het onweer op 1 en 2 oktober en op 11 november. Windhozen met schadelijke gevolgen werden waargenomen op de eerste twee oktoberdagen te Bergeijk (NB) en Ottoland (ZH).
Neerslag Gemiddeld viel er in ons land 191 mm herfstregen tegen normaal 235. Vorig jaar was het iets natter (205) en in de herfst van 2003 iets droger (189 mm). Uitzonderlijk droog pakte september uit: met gemiddeld slechts 13 mm was het alleen in 1959 nog droger geweest. Destijds eindigde Vlieland op 0.7 mm en nu kwam Kornwerderzand niet verder dan 2.5 mm, verder alleen vergelijkbaar met de 2 mm te Almen in september 1977.
Geen enkele dag leverde op de Afsluitdijk meer dan 1 mm op! De grootste septemberhoeveelheid, 38 mm te Roden, was sinds 1900 alleen in 1959 nog lager geweest met 11 in Buchten (L). De periode 9 tot 25 september verliep op sommige plaatsen zonder meetbare neerslag. Maar oktober deed het meteen heel anders. Binnen een week stond Zaandijk al op 126 mm, wat overigens sterk contrasteert met de 30 à 40 mm die landinwaarts meest werd gemeten. Na een tamelijk droge periode tot de 20e gingen rond de 24e de sluizen opnieuw open en zo eindigde het automatische weerstation Wijk aan Zee op 213 mm oktoberregen, goed voor een tiende plaats sinds 1900. Voor het laatst in 2000 was er ergens meer gevallen, namelijk 255 mm op de Vliehors. November gaf weinig afwijkingen van normaal te zien; extreem droge of natte perioden ontbraken. Op 5 dagen (normaal 7) viel er in De Bilt 10 mm of meer. De neerslagduur werd in De Bilt vastgesteld op 155 uren bij een normaal van 175. Van de KNMIstations noteerde Leeuwarden de meeste neerslaguren, te weten 161 en merkwaardigerwijs Lauwersoog de minste met 102. Sneeuw kwam vrijwel nergens voor, ook in De Bilt niet, maar dat is voor een herfst beslist niet bijzonder.
Tabel 6. Natste en droogste plaatsen Wijk aan Zee-AWS Bergen Heemstede Zaandijk Castricum Sint Maarten Wijk aan Zee Lisse Heiloo Assendelft Kolhorn Lijnden
NH NH NH NH NH NH NH ZH NH NH NH NH
311 289 289 288 288 280 279 278 273 273 273 273
Maarheeze IJsselmuiden Schoonebeek Zweeloo Nieuw Buinen Oost-Maarland Roermond Ubachsberg Schinveld Buchten Schaesberg Echt
NBr Ov Dr Dr Dr L L L L L L L
134 133 132 131 129 128 127 117 117 114 113 101
• • •
Tabel 7. Relatief natst / droogst Zaandijk Oudemirdum Heemstede
NH Frl NH
+16 +14 +13
Hoogeveen Vlieland-Vliehors IJsselmuiden
Dr Frl Ov
-86 -97 -97
• • •
Tabel 8. Districtsgemiddelden Waddeneilanden Fryslân-vasteland Groningen Drente Overijssel Veluwe Oost-Gelderland Betuwe Utrecht Flevoland + IJsselmeer Noord-Holland (excl. Texel) Zuid-Holland Zeeland Westelijk Noord-Brabant Oostelijk Noord-Brabant Limburg-laag Limburg-hoog
213 217 200 161 165 177 175 179 198 198 250 223 180 183 164 146 135
-67 -31 -31 -64 -52 -55 -31 -34 -34 -44 -21 -38 -59 -46 -38 -41 -69
Nederland
191
-44
Diversen De gemiddelde zeewatertemperatuur bedroeg in Den Helder 14.8 °C tegen 12.6 normaal en dat was nog nooit zo hoog geweest sinds 1900. Het aantal ADS-dagen bedroeg in De Bilt 18 (normaal 6). Vorig jaar waren dat er 23 en verder lag dit cijfer sinds 1900 alleen hoger in de herfst van 1959 met 20. Was het toeval, dat hogedrukgebieden voortdurend ankerden boven Midden-Europa, of is het een van de gevolgen van een opwarmend klimaat? Een herfst als die van 2006 heeft, uitgaande van een niet veranderend klimaat, een herhalingstijd van minder dan eens in de 10.000 jaar en zelfs als we uitgaan van een opwarmende aarde, zou dit seizoen nog zeldzaam zijn met een kans van 1 op 200 - 500. (Bron: KNMI). Een recordwarme herfst wordt dus geen jaarlijks terugkerend fenomeen. Maar toch. Hoe lang zal het nog duren voor we Sinterklaas in T-shirt begroeten en de kerst vieren met een barbecue in de achtertuin? Wanneer kunnen we een vorstloze winter noteren? Wakker worden, want de remmen zijn los.
Fig. 11 Neerslag Gemiddeld Normaal
191 235
Wijk aan Zee-AWS Echt
311 101
Tabel 9. Neerslag september
oktober
november
herfst
normaal
landgemiddelde afwijking
13 -62
90 +12
88 +6
191 -44
235
neerslagduur (De Bilt) afwijking
11 -37
59 +2
85 +15
155 -20
175
Tabel 10. Neerslag (extremen) > maandsom september oktober november
38 Roden 213 Wijk a Zee-AWS 129 Sint Maarten
< maandsom 3 Kornwerderzand 31 Ubachsberg 46 Echt
> etmaalsom (datum) 20 (04) Sappemeer 52 (03) Heemstede 25 (21) Doetinchem
Temperatuur max gem min
HERFST 2006 De Bilt Laaksum
17.5 13.6 BTR
Leeuwarden-N
> max
< max
> min
< min
Neerslag dagen Aantal dagen met max ≥ min < uren 20 25 0 18+ 0- Tot. > etm 0.1 1 10 mi ha on nv
3.4
28.1
9
6.9 11 18.3
9
0.4 11
29
8
16.1 13.7 11.6
26.2
9
8.8 11 18.1
9
3.4 11
18
2
3
sn
Bedekking Weercijfer sd >sn gem zl zo gem ≤ 1 ≥ 9
210
23 10
42
32
5
24
344
211
37 10
50
33
4
2
4
9
7 4.9 4.5
16.8 13.9 11.0
28.6
9
7.4 11 18.1
9
3.9 11
23
6
227
23 10
54
32
7
2
7
3
Lemmer
STR
16.8 13.3 10.0
27.5
9
7.5 11 16.6
9
2.7 11
25
6
369
229
38 10
52
40
8
10
6
7
Schettens
VTR
16.6 13.6 10.6
27.5
9
8.6 11 17.1
9
3.2 11
21
5
310
172
20 10
48
31
4
7
2
5
Workum
STr
16.9
11.2
28.6
9
8.6 11 17.2
9
2.8 11
27
8
204
31 10
53
31
5
3
1
6
Groningen-Beijum
StR
16.5 13.1 10.3
26.9
9
7.3 11 16.4
9
2.7 11
23
5
245
205
36 10
63
34
3
2
5
4
Ulrum
VtR
16.5 13.1 10.0
27.7
9
6.9 11 16.2
9
2.7 11
18
5
269
226
33 10
55
35
6
3
4
5
Ten Post
STR
16.7
10.1
27.9
9
7.2 11 16.9
9
2.0 11
21
6
198
35 10
58
32
4
2
4
4
4
Winsum
VTR
16.5 12.9
9.7
27.7
9
6.8 11 16.4
9
2.0 11
20
5
233
208
33 10
53
33
4
6
4
4
1
Assen-N
STR
17.5
10.7
29.4
9
7.3 11 17.2
9
1.4 11
32
9
163
22 10
49
32
3
2
1
4
Oosterhesselen
STR
17.3 13.1 10.2
29.9
9
6.6 11 16.6
9
0.2 11
29
10
326
152
14 11
51
33
4
3
1
3
IJsselmuiden
STR
17.5 13.6 10.5
29.7
9
7.2 11 17.9
9
1.1 11
31
10
342
140
12 11
54
34
2
4
2
4
Nijverdal-ZW
STR
17.7 13.2
9.5
29.9
9
6.5 11 17.9
9
0.8 11
31
11
368
165
22 10
43
34
4
3
0
5
Apeldoorn-ZO
Str
17.5 13.0
9.3
28.6
9
6.6 11 16.7
9
0.2 11
32
9
333
181
14 11
51
30
7
5
1
1
0.4 11
30
10
15 11
43
28
5
6
3
4
1
368
3 157
14
45
27
4
5
0
2
5.3 4
8
6.0
4
7
5.6
0
8
4
4 5.9
1
3
6.4
0
7
6.1
2
9
6.6
1
20
4.9
5.0
6 1
6
4.7 4.9
2
Beuningen
STR
17.7
10.6
29.8
9
5.6 11 17.7
9
Borculo
STR
17.2 13.6 10.0
28.8
9
5.2 11 17.8
9 -1.1 11
5.2
7.0
0
21
Groesbeek
STR
17.5 13.4
9.3
29.4
9
6.7 11 16.9
9 -0.6 11
30
9
1
381
2 205
18 11
47
31
11
8
3
3
5
4.5
6.5
1
11
’t Harde
STR
17.2 13.3 10.1
29.2
9
6.7 11 17.7
9 -0.4 11
29
10
1
361
1 148
15 11
49
31
7
3
0
1
2
5.0
4.8
0
12
Hattemerbroek
STR
17.4 13.5 10.2
28.4
9
7.6 11 18.5
9 -1.3 11
30
8
1
389
4 145
12 11
51
29
5
5
0
3
3
5.2
6.2
0
7
Malden
STR
17.4
10.3
28.8
9
7.0 11 18.9
9 -1.4 11
29
9
3
170
16 11
39
29
9
4
0
2
4.8
6.5
0
12
Neede
STr
18.1 14.2 10.7
30.8
9
7.0 11 18.4
9
0.1 11
41
12
491
180
15 10
39
35
6
7
0
3
Ruurlosebroek
BTR
17.1 13.2
9.6
28.3
9
5.3 11 17.3
9 -0.3 11
31
9
1
349
172
20 10
49
28
5
11
2
2
Str
17.2 13.0
9.2
28.1
9
6.3 11 16.4
9 -0.1 11
30
8
1
330
1 168
14 11
50
30
5
Woudenberg
STr
17.4 13.4 10.1
28.1
9
6.9 11 16.8
9
0.9 11
30
8
320
171
13 10
57
30
6
13
4
Sint Maarten
STR
17.9 14.2 11.5
28.7
9 10.0 11 18.1
9
3.9 11
31
8
414
280
37 10
54
39
8
4
2
Zaandam
STR
17.6 14.3 11.6
29.0
9
8.3 11 19.0
9
2.6
30
10
259
28 10
53
32
7
2
5
7
Capelle a/d IJssel
STR
17.4 13.5 10.4
29.0
9
7.9 11 17.7
9
1.5 11
30
9
Groot-Ammers
BTR
17.5 13.5
9.9
28.5
9
7.2 11 17.2
9
0.4 11
29
8
Maarn
155
7
393
5.8
4
10
4.9
6.8
2
20
2
5.4
5.9
2
14
6
5.1
5.9
0
5
6.3
2
11
3
1
2
24
243
32 10
49
35
6
6
5
2
188
25 10
57
36
4
1
4
7
Hendrik-Ido-Ambacht
StR
17.5
11.0
28.9
9
7.9 11 18.9
9
1.6 11
32
9
216
27 10
52
35
7
4
4
4
Hoogvliet
STR
17.5
11.6
29.6
9
8.5 11 18.7
9
3.7 11
30
9
204
24 10
55
35
6
3
1
3
Nieuwerkerk a/d IJssel
STR
17.4 14.2 11.4
27.8
9
7.9 11 18.1
9
2.1 11
29
8
436
248
36 10
52
34
7
1
2
2
Ouddorp
STR
17.1 14.3 12.0
28.3
9
8.7 11 18.6
9
4.2 11
27
7
392
214
52 10
55
33
5
3
4
7
Berkel-Enschot
STR
18.3
10.0
30.3 12
6.6
3
0.7
36
11
174
23
43
32
6
4
2
2
17.5
Fijnaart
STR
18.0
9.8
30.0
9
8.0 11 16.5
9
1.5 11
34
10
Moerstraten
BTR
17.9 14.2 10.4
30.0
9
7.7 11 17.0
9
1.6 11
33
10
Overloon
BTR
18.0 13.7 10.0
29.8
9
5.8 11 17.8
9 -0.3 11
32
10
Zevenbergen
STr
18.1 14.0 10.9
29.8
9
8.1 11 18.9
9
33
10
1.2 11
1
215
19 10
47
35
7
3
1
3
389
203
21 10
51
36
7
3
1
2
299
2 197
25 10
44
27
8
13
2
1
203
18 10
48
34
8
3
2
3
6 2
1
2
4.8
4.9
1 5.6
1
4.9
2
4.5
6.7 6.4
