SYNERGIE PILOT NETWERKEN KWETSBARE OUDEREN SMALLINGERLAND
Samenwerking Gemeente Smallingerland en ROS Friesland
1
Eindrapport synergiepilot kwetsbare ouderen - Inventarisatie netwerken gemeente Smallingerland - Dec. 2013
SYNERGIE PILOT NETWERKEN KWETSBARE OUDEREN SMALLINGERLAND Samenwerking Gemeente Smallingerland en ROS Friesland
2
Eindrapport synergiepilot kwetsbare ouderen - Inventarisatie netwerken gemeente Smallingerland - Dec. 2013
COLOFON Gemeente Smallingerland Postbus 10.000, 9200 HA Drachten Contactpersoon: Albert Scheffer Telefoon: (0512) 581 234 E-mail:
[email protected] Internet: www.Smallingerland.nl ROS Friesland Gezondheidsboulevard Dalhuysenstraat 35, 8448 EW Heerenveen Contactpersoon: Marja Kuik Telefoon (0513) 62 68 05 Email:
[email protected] Internet: www.rosfriesland.nl
Inventarisatie en samenstelling: Fianne Naber Redactie: Marja Kuik Foto omslag: allayhomecare.com
Drachten/Heerenveen, December 2013
3
Eindrapport synergiepilot kwetsbare ouderen - Inventarisatie netwerken gemeente Smallingerland - Dec. 2013
SAMENVATTING In de periode juli - november 2013 is gewerkt aan een brede inventarisatie van netwerken rondom de doelgroep (kwetsbare) ouderen in de gemeente Smallingerland. Deze inventarisatie dient als deelproduct voor de projecten ‘Meedoen op Mentale kracht’ van de gemeente Smallingerland en het Friese ZonMw project ‘Netwerkvorming Kwetsbare Ouderen’ gecoördineerd door ROS Friesland. Dit deelproject voorziet in een op 25 november 2013 actueel overzicht van lokale infrastructuren met uitputtende informatie over gevonden netwerken. Verdere beoogde resultaten van dit project zijn: een methodiek om verzamelde informatie actueel te houden; een instrument om de inventarisatie te verbreden naar andere doelgroepen, c.q. (integrale) populaties. Met behulp van de gevonden informatie worden aanbevelingen gedaan op het gebied van: verbinding/stroomlijnen van netwerken (voor beide moederprojecten) vervolgstappen ten aanzien van het moederproject 'Meedoen op Mentale Kracht', onder meer met betrekking tot de geografische spreiding van de doelgroep/bevolkingsopbouw en risicoprofielen. De opgestelde inventarisatie is uitgevoerd door middel van deskresearch en interviews met professionals (uit zowel de zorg- als welzijnssector) en vrijwilligers die participeren in de gevonden netwerken. Tijdens de deskresearchfase werden in de gemeente meer dan 100 initiatieven, organisaties, projecten en andere voorzieningen aangetroffen met raakvlakken met de doelgroep. Om netwerkstructuren verantwoord te onderscheiden van andere initiatieven zijn criteria en definities vastgesteld. Door toepassing van deze criteria op de gevonden initiatieven resteren voor de gemeente Smallingerland negen (professionele) netwerken: - Geriatrie Netwerk Friesland - Geriatrisch netwerk Smallingerland - Netwerk Valpreventie Zuidoost Friesland - Platform Vrijwillige Thuishulp Smallingerland - Preventief Oost Friesland - Samenwerking Thuiszorg de Friese Wouden, huisartsenpraktijk Postma en apotheek Ongena - Sûnenz - TinZ - Zorg Buurtsuper Deze netwerken zijn op basis van de verzamelde data nader onder te verdelen naar kennis- en cliëntgerichte netwerken, waarbij een extra differentiatie mogelijk is naar aandoeninggerichte en domeinoverschrijdende netwerken.
4
Eindrapport synergiepilot kwetsbare ouderen - Inventarisatie netwerken gemeente Smallingerland - Dec. 2013
Opvallende bevindingen voortkomend uit de inventarisatie zijn: - De geringe hoeveelheid gevonden verslaglegging van afspraken ten aanzien van verplichtingen/vrijblijvendheid en risico’s, met name bij de kennisnetwerken, waar participerende partijen veelal niet financieel afhankelijk van elkaar zijn. - Overlap o.a. in doelgroep, doelen en resultaten is te vinden tussen de kennisnetwerken Preventief Oost Friesland en het Geriatrisch Netwerk Smallingerland. En tussen de cliëntgerichte netwerken Sûnenz enerzijds en de samenwerking van Thuiszorg de Friese Wouden, huisartsenpraktijk Postma en apotheker Ongena anderzijds. - Er is sprake van een hoge draaglast onder mantelzorgers waarvoor nieuwe projecten geïmplementeerd zijn, anderzijds geven gesprekken met vrijwilligers de behoefte aan verhoogde draaglast weer. - De doelgroepanalyse heeft laten zien dat (kwetsbare) ouderen veelal gevestigd zijn in de wijken Centrum, de Singels, de Bouwen en de Wiken. Aanbevolen wordt dat bestaande netwerken binnen de gemeente Smallingerland zich slimmer organiseren. Rondom een anderhalvelijnscentrum in één van de wijken met een hoge populatie ouderen kunnen ook netwerken zoals het Platform Vrijwillige Thuishulp en Zorg Buurtsuper zich meer profileren en betere afstemming met elkaar zoeken. Dit kan bijdragen tot betere organisatie van zorg dichtbij de ouderen, maar ook een verbeterde afstemming opleveren in de verhouding draagkracht-draaglast van mantelzorgers enerzijds en vrijwilligers die zich graag maatschappelijk nuttig willen blijven voelen anderzijds. Een stroomlijning tussen kennisnetwerken zou voor professionals dubbelingen in bijeenkomsten kunnen voorkomen en daarmee indirect bijdragen aan lagere maatschappelijke kosten met betrekking tot ouderen. Onderzocht zou kunnen worden of de ervaren meerwaarde van verschillende netwerken te combineren is in 1 aangepast netwerk. Suggesties voor vervolgonderzoek zijn voortzetting van de inventarisatie van nieuw ingekomen netwerken, het in kaart brengen van risicoprofielen binnen de gemeente Smallingerland en onderzoek naar methodieken om verzamelde informatie actueel te houden.
5
Eindrapport synergiepilot kwetsbare ouderen - Inventarisatie netwerken gemeente Smallingerland - Dec. 2013
Voorwoord Sinds 2005 bestaat er een netwerkrelatie tussen beleidsambtenaren van de gemeente Smallingerland en adviseurs van ROS Friesland (werkzaam in de eerstelijnszorgsector), waarin periodiek wederzijdse ontwikkelingen worden afgestemd. In 2011 leidde dit onder meer tot enkele brainstormsessies onder de noemer ‘De blije wijk’, waarin veel overeenkomsten in visie met betrekking tot integraal en lokaal organiseren van zorg en welzijn werden geconstateerd. Tijdens een overleg in het voorjaar van 2013 werd het idee voor een coproductieproject geboren, toen bleek dat beide partijen wilden starten met activiteiten (mede) gericht op de doelgroep ouderen. De samenwerking in deze eerste fase werd daarnaast geïnspireerd door de beleidsambities in beide sectoren aangaande de vorming van integrale buurtgerichte basiszorgteams en buurtnetwerken. Voor de coproductie is een projectteam samengesteld bestaand uit Anke de Vries, Albert Scheffer (senior beleidsmedewerkers) en Rena Ganzinga (beleidsmedewerker transitie jeugdbeleid/account manager welzijn) van de gemeente Smallingerland en Annemarie Ruesen en ondergetekende (regioadviseurs ROS Friesland/projectleiding ZonMW-project). Een uitvoerend projectmedewerker, Fianne Naber, heeft de inventarisatie opgezet en uitgevoerd onder leiding van ondergetekende. De financiële afhandeling van de inhuur van de uitvoerend projectmedewerker tenslotte lag bij Albert Scheffer. Het projectteam was verantwoordelijk voor de opdrachtformulering en de aansluiting daarvan bij het eigen project, besprak de voortgang en nam beslissingen over prioriteiten per fase en bijstellingen van de planning . Het maximaal aantal uren dat de projectmedewerker kon worden ingezet vanuit het beschikbare budget bepaalde mede de haalbaarheid van het beoogde eindresultaat. Waar nodig maakte het projectteam keuzes met betrekking tot inperking van werkzaamheden. Het resultaat van deze eerste fase ligt voor u. De inhoud betreft een gezamenlijke inventarisatie en situatieanalyse en is daarmee het basismateriaal voor de voorgenomen verdere activiteiten van beide partijen in Smallingerland. De verkregen informatie zal daarnaast toegankelijk worden gemaakt voor andere belangstellenden, waaronder in ieder geval de netwerken die hier in kaart zijn gebracht. Veel mensen hebben een bijdrage geleverd aan de totstandkoming van dit rapport. Daarvoor willen we als projectteam hen hier graag bedanken. Dit resultaat was niet mogelijk geweest zonder de genereuze en snelle medewerking van alle geïnterviewde netwerkdeelnemers. Onze grote dank gaat uit naar deze mensen, bij naam genoemd in bijlage 2. We bedanken ook Eileen van Ligten, interim projectleider ZonMw project ‘Netwerkvorming Kwetsbare Ouderen’ Friesland, voor het geven van onmisbare feedback in de analysefase. Tenslotte bedanken we in het bijzonder Fianne Naber voor haar niet aflatende inzet, flexibiliteit en creativiteit. Zelfs afstuderen is haar tijdens dit project gelukt. We wensen haar een mooie en voorspoedige loopbaan toe .
Marja Kuik Projectleider Synergiepilot Smallingerland, mede namens het projectteam Heerenveen, december 2013 6
Eindrapport synergiepilot kwetsbare ouderen - Inventarisatie netwerken gemeente Smallingerland - Dec. 2013
INHOUDSOPGAVE SAMENVATTING ...................................................................................................................................... 4 VOORWOORD .......................................................................................................................................... 6 1.
INLEIDING ........................................................................................................................................ 8 1.1 Aanleiding ...................................................................................................................................... 8 1.2 Aanpak ........................................................................................................................................... 8 1.3 Ethische verantwoording .............................................................................................................. 9 1.4 Leeswijzer ...................................................................................................................................... 9
2.
CONCEPTUALISERING .................................................................................................................... 10 2.1 Definitie Doelgroep ..................................................................................................................... 10 2.2 Definitie Netwerk ........................................................................................................................ 10
3.
KWETSBARE OUDEREN IN SMALLINGERLAND ............................................................................. 11
4.
ONTWIKKELINGEN IN HET ZORGLANDSCHAP ............................................................................... 13
5.
ANALYSE ........................................................................................................................................ 14 5.1 Oriëntatiefase .............................................................................................................................. 14 5.2 Deskresearch ............................................................................................................................... 15 5.3 Interviews .................................................................................................................................... 15 5.4 Netwerken ................................................................................................................................... 17
6.
AANBEVELINGEN ........................................................................................................................... 26 6.1 Verbinding bestaande netwerken ............................................................................................... 26 6.2 Aansluiting Meedoen op Mentale Kracht. .................................................................................. 27
7.
EVALUATIE ONDERZOEKSTRAJECT ................................................................................................ 32
LITERATUURLIJST ................................................................................................................................... 34
BIJLAGE 1 – AFKORTINGEN .................................................................................................................... 35 BIJLAGE 2 – LIJST GEÏNTERVIEWDEN ..................................................................................................... 36 BIJLAGE 3 – CHECKLIST INVENTARISATIE .............................................................................................. 37 BIJLAGE 4 - INVENTARISATIE NETWERKEN............................................................................................ 42 BIJLAGE 5 – IN NETWERK PARTICIPERENDE ORGANISATIES ................................................................. 98 BIJLAGE 6 – LEVERANCIERS DIENSTEN EN PRODUCTEN ..................................................................... 106
7
Eindrapport synergiepilot kwetsbare ouderen - Inventarisatie netwerken gemeente Smallingerland - Dec. 2013
1. INLEIDING 1.1 Aanleiding Vanuit het Friese ZonMw-project Netwerkvorming Kwetsbare ouderen, gecoördineerd door ROS Friesland en het project Meedoen op Mentale Kracht van de gemeente Smallingerland, is deze synergiepilot als deelproject opgezet. Deze pilot bestaat uit een gezamenlijke brede inventarisatie van netwerken rond het thema kwetsbare ouderen in de gemeente Smallingerland. Binnen het Frieslandbrede project Netwerkvorming Kwetsbare ouderen worden lokale pilots uitgevoerd, waarvan één zou moeten plaatsvinden in de gemeente Smallingerland. Er waren aanwijzingen dat in deze gemeente veel beweging is op dit terrein, zowel in het publieke als in het zorgdomein. Het doel van die pilot is een bijdrage te leveren aan het realiseren van een lokale sluitende aanpak rond kwetsbare ouderen door in Smallingerland initiatieven en netwerken in beeld te brengen en waar relevant met elkaar te verbinden. Meedoen op Mentale kracht heeft als doel een samenhangende aanpak met betrekking tot psychisch welbevinden (met als thema’s eenzaamheid en depressie) op lokaal niveau te beschrijven, waarbij de werkwijze van de ‘integrale aanpak’ wordt gevolgd. Een van de doelgroepen betreft kwetsbare ouderen. Beide projecten behoeven een inventarisatie van bestaande netwerken, initiatieven en projecten. Om synergie te behalen is daarvoor gekomen tot een samenwerking met één aanpak tussen de gemeente Smallingerland en ROS Friesland; op basis van dezelfde data kunnen zowel aanbevelingen worden gedaan met betrekking tot eventuele verbindingen tussen netwerken, als aanbevelingen met betrekking tot de locatie waar de implementatie van het project meedoen op mentale kracht kan plaatsvinden. Beoogde resultaten voor deze synergiepilot zijn: -
Inzicht in bestaande formele netwerken en andere initiatieven binnen Smallingerland met een focus op de doelgroep kwetsbare ouderen Een op bruikbaarheid getoetst instrument waarin uitputtende informatie van netwerken in kaart gebracht kan worden Een aanpak die gebruikt kan worden voor verbreding naar andere doelgroepen en naar de bevolking van een wijk/buurt als geheel Overzicht van de geografische spreiding van de doelgroep/bevolkingsopbouw en risicoprofielen binnen de gemeente Een methodiek om verzamelde informatie actueel te houden (Een aanzet tot) aanvullende ontwikkelde hulpmiddelen.
1.2 Aanpak Binnen het huidige project is gestart met oriënterende gesprekken met de leden van het projectteam om hun behoeften nader in kaart te brengen, aan te scherpen, afstemming te realiseren en waar nodig prioriteiten te stellen. Een van de criteria die werd vastgesteld ter afbakening was dat in elk in kaart te brengen netwerk in ieder geval ook betaalde deelnemers actief moesten zijn. Vanuit die kaders is een begin gemaakt met deskresearch naar bestaande initiatieven en organisaties die een (hele of gedeeltelijke) focus hebben op de doelgroep kwetsbare ouderen. Vervolgens zijn in overleg 8
Eindrapport synergiepilot kwetsbare ouderen - Inventarisatie netwerken gemeente Smallingerland - Dec. 2013
met het projectteam definities geformuleerd om de scope van het onderzoek af te bakenen, waarna een inventarisatieformat kon worden ontwikkeld. Op die manier is een start gemaakt om de beoogde resultaten te realiseren. Om de inventarisatie zo volledig mogelijk uit te voeren werd na de eerste resultaten gekozen gebruik te maken van zowel deskresearch als interviews met participanten van netwerken. Deze interviews zorgden voor meer gedetailleerde informatie over de verschillende netwerken. Daarnaast leidden deze gesprekken leiden tot feedback op het inventarisatie-instrument en aanvullingen op gevonden netwerken. Het aanbrengen van onderscheid in de gevonden informatie droeg bij aan de overzichtelijkheid en leidde tot drie verschillende deelproducten. Deze zijn uitgewerkt in de bijlagen van dit rapport: de inventarisatie per netwerk, een overzicht met in de netwerken participerende organisaties en een overzicht met aangetroffen leveranciers van diensten en producten(beide nevenproducten). Na het uitvoeren van de inventarisatie zou een analyse van de verzamelde data volgen waaruit verschillende conclusies en aanbevelingen geformuleerd zouden kunnen worden. Waar relevant diende afstemming met elders ontwikkelde instrumenten/methodieken te worden gezocht in het kader van het streven naar synergie en efficiency.
1.3 Ethische verantwoording In dit project is een uitgebreide inventarisatie naar bestaande netwerken uitgevoerd. Hierbij gaat het risico gepaard dat ook vertrouwelijke informatie naar voren komt. Vanuit de gemeente Smallingerland is aangegeven dat alle informatie die door hen uitgezocht en verzameld wordt in principe altijd openbaar is. Daarnaast is bij alle geïnterviewden nagegaan of zij akkoord gaan met het vermelden van gegevens over de netwerken en met het vermelden van hun naam in dit document. Alle partijen hebben hiermee ingestemd. Informatie zoals vermeld in de inventarisatie, te vinden in bijlage 3 van dit document, is na de interviews en de verwerking nogmaals gecontroleerd door de partijen waarmee gesproken is. Eventuele wijzigingen of correcties van onjuistheden zijn verwerkt in de eindversie. Daarmee is voor vermelding van alle informatie in de inventarisatie akkoord gegeven en is de inventarisatie representatief voor de situatie op 28 november 2013.
1.4 Leeswijzer Na de beschrijving van de aanleiding, aanpak en doelstellingen van dit project in dit hoofdstuk vervolgt hoofdstuk 2 met de conceptualisering van belangrijke termen. Hoofdstuk 3 geeft een omschrijving van de doelgroep ‘kwetsbare ouderen’ in het kader van dit project. Belangrijke ontwikkelingen in het zorglandschap binnen de gemeente Smallingerland worden omschreven in hoofdstuk 4. In hoofdstuk 5 wordt gestart met een analyse van dataverzameling, gevolgd door de analyse van de gevonden netwerken. Conclusies en aanbevelingen worden gegeven in hoofdstuk 6. Het laatste hoofdstuk bestaat uit een evaluatie van het onderzoekstraject. Na de literatuurlijst zijn 6 bijlagen toegevoegd: de begrippenlijst, de lijst met geïnterviewden, de checklist inventarisatie, de uitgebreide inventarisatie per netwerk, het overzicht van in netwerken participerende organisaties en tenslotte het overzicht leveranciers van diensten en producten aan (kwetsbare) ouderen. In de bijlagen 4, 5 en 6 is per gevonden initiatief alle inhoudelijke informatie weergegeven.
9
Eindrapport synergiepilot kwetsbare ouderen - Inventarisatie netwerken gemeente Smallingerland - Dec. 2013
2. CONCEPTUALISERING Met de analyse van netwerken wordt voortdurend teruggegaan naar twee sleutelbegrippen; ‘(kwetsbare) ouderen’ en ‘netwerk’. Een verkenning leert dat er geen eenduidige, binnen alle domeinen gebruikte omschrijvingen van deze begrippen zijn. Ter verduidelijking volgt hier daarom een beschrijving van de begrippen zoals zij worden gehanteerd binnen dit project.
Het vaststellen van deze begrippen maakte het mogelijk ordening aan te brengen in de grote hoeveelheid informatie en tot meer gedetailleerde afbakening van het onderzoek te komen. De gekozen definities sluiten optimaal aan bij de beoogde doelen van deze inventarisatie. Hantering er van is te meer van belang omdat de gemeente Smallingerland diverse initiatieven kent die raakvlakken kunnen hebben met ouderen. Vele daarvan sluiten niet aan bij de gebruikte definitie van een netwerk of niet (volledig) bij de doelgroep en maken daarom geen onderdeel uit van de netwerkinventarisatie.
2.1 Definitie Doelgroep De eerste fase van het gecombineerde synergieproject bestaat uit het uitvoeren van een inventarisatie van de bestaande, bewust opgerichte netwerken die zich richten op, dan wel raakvlakken hebben met, de doelgroep (potentieel) kwetsbare ouderen. De doelgroep potentieel kwetsbare ouderen kan worden gedefinieerd als: “Alle zelfstandig of in een verzorgingshuis wonende ouderen van 65 jaar en ouder binnen de gemeente Smallingerland die patiënt zijn bij een huisarts, met meer dan één (chronische) aandoening (multimorbiditeit) en/of functionele beperkingen op sociaal, psychisch, fysiek en/of financieel vlak.” Of deze potentieel kwetsbare ouderen daadwerkelijk als kwetsbaar worden beschouwd wordt vastgesteld door middel van drie componenten: een frailty (kwetsbaarheid) meetinstrument, de beleving van de persoon zelf en de diagnose van een professional, bijvoorbeeld een huisarts. Die verbijzondering is voor het doel van dit onderzoek echter in principe niet relevant.
2.2 Definitie Netwerk Om de term ‘netwerk’ te definiëren is binnen dit domeinoverschrijdende project gekozen voor een bestaande algemene definitie van dat begrip: "Een netwerk is een specifieke vorm van samenwerking tussen meerdere autonome organisaties en/of sleutelpersonen. In een netwerk beslissen de deelnemende actoren op basis van onderlinge afhankelijkheid en ten aanzien van een gemeenschappelijk thema, tot gezamenlijke activiteiten om bepaalde voordelen te bereiken of bepaalde nadelen te vermijden. De samenwerking kan een tijdelijk of definitief karakter krijgen afhankelijk van de duur van die onderlinge afhankelijkheid ten aanzien van het thema en van de kosten/baten die de samenwerking oplevert voor de diverse actoren." (www.encyclo.nl)
10
Eindrapport synergiepilot kwetsbare ouderen - Inventarisatie netwerken gemeente Smallingerland - Dec. 2013
3. KWETSBARE OUDEREN IN SMALLINGERLAND De gemeente Smallingerland heeft in vergelijking met andere gemeenten in de provincie Friesland een gemiddeld aantal 65-plussers (18%; N=10.005). De prognose omtrent ouderen voor de gemeente Smallingerland laat zien dat tot 2015 het percentage gelijk is aan het percentage voor de provincie. In alle volgende jaren tot 2040 ligt naar verwachting het percentage 65-plussers in de gemeente Smallingerland lager dan het gemiddelde voor de provincie. Ten opzichte van het landelijk gemiddelde ligt het percentage in de gemeente Smallingerland 3 procent hoger; de verwachting is dat vanaf 2030 dit percentage ongeveer evenredig wordt aan het percentage dat geldt voor heel
Percentage
Nederland (Oostveen, 2011).
50 45 40 35 30 25 20 15 10 5 0
Figuur 1 - Percentage ouderen (65+) per wijk
Wijk
Gemiddelde Smallingerland
In de huidige situatie zijn de meeste ouderen gevestigd in het centrum (44%) en de wijken De Bouwen (46%) , De Singels (33%) en De Wiken (19%). In drie van deze wijken bestaat ook een hoger dan gemiddeld (37%) aantal huishoudens uit alleenstaande ouderen: Centrum: 42%, De Bouwen (56%), De Wiken (40%) (Oostveen, 2011). Ongeveer 27% (2.608/9.659) van alle thuiswonende ouderen in de gemeente Smallingerland kunnen worden omschreven als kwetsbaar (Du Bois, 2012). De gemeente Smallingerland ligt met 3320 AWBZ-indicaties op 55.456 inwoners (5,81%) iets boven het landelijk gemiddelde (4,67%). De helft van deze indicaties worden verstrekt aan ouderen (65 jaar en ouder), waarvan 10% aan de groep tussen de 65 en 74 jaar, 20% aan de groep tussen de 75 en 84 en 20% aan ouderen van 85 jaar en ouder. Het gaat hierbij in ongeveer 80% van de gevallen om somatische aandoeningen of beperkingen (SOM). In de overige gevallen gaat het vrijwel altijd om psychogeriatrische aandoeningen of beperkingen (PG) (Partoer CMO, 2013).
11
Eindrapport synergiepilot kwetsbare ouderen - Inventarisatie netwerken gemeente Smallingerland - Dec. 2013
10% van de mensen met een somatische beperking (met of zonder indicatiestelling) ontvangt begeleiding. Opvallend hierbij is dat 26% van de groep in de leeftijd van 0 tot 64 jaar begeleiding ontvangt, terwijl ouderen van 65 tot 74 jaar maar in 9% van de gevallen begeleiding ontvangen. Van de oudere ouderen (75+) betreft het slechts 7%. Van de ouderen (65+) met psychogeriatrische beperkingen ontvangt het overgrote deel (85%) begeleiding (Partoer CMO, 2013). In de gemeente Smallingerland maakten 1.247 cliënten gebruik van Hulp bij Huishouden (HbH) en 869 van Hulpmiddelen en Voorzieningen (H&V). De meeste cliënten HbH (77%) zijn ouder dan 70 jaar, 51% van alle cliënten van HbH is ouder dan 80 jaar. De meeste cliënten H&V (72%) zijn ouder dan 65 jaar, 56% van alle cliënten H&V is ouder dan 75 jaar (Partoer CMO, 2013). Aan de hand van de huidige informatie kan niet bepaald worden in welke wijken veelal wel of geen gebruik gemaakt van hulp, hulpmiddelen en voorzieningen.
12
Eindrapport synergiepilot kwetsbare ouderen - Inventarisatie netwerken gemeente Smallingerland - Dec. 2013
4. ONTWIKKELINGEN IN HET ZORGLANDSCHAP Met een zorgvraagtoename vele malen groter dan de groei van de Nederlandse economie en daarnaast de vergrijzing, waardoor het aantal mensen dat moet zorgen voor een groeiende groep ouderen steeds kleiner wordt, is een herinrichting van de zorg onvermijdelijk. Deze herinrichting zou gepaard moeten gaan met intensivering van de
samenwerking tussen
ziekenhuizen, medische specialisten, huisartsen en patiënten/vertegenwoordigers om herverdeling van de zorg tussen eerste, tweede en derde lijn te realiseren. De kwaliteit en betaalbaarheid van de zorg nu en in de toekomst kan daardoor behouden worden. Met verschillende projecten, maatregelen en fusies wordt ook in Friesland geanticipeerd op deze herinrichting. Voorbeelden die invloed hebben op het zorglandschap in Smallingerland zijn: -
Het project ‘Friesland Voorop’, een initiatief van De Friesland Zorgverzekeraar (DFZ), waarin wordt gestreefd naar de realisatie van zorgnetwerken voor de kritische zorgfuncties in de regio (LHV,2013)
-
De M&I-module Zorg voor Kwetsbare Ouderen van DFZ, ontwikkeld om vanuit de huisartsenpraktijk kwetsbaarheid onder ouderen in kaart te brengen en vroegtijdig te signaleren. Daarnaast wordt vanuit deze module een zorgaanbodplan opgesteld voor die mensen voor wie dat is geïndiceerd en moeten deelnemende huisartsen bij een bestaand geriatrisch netwerk aansluiten of zelf een netwerk opzetten (De Friesland Zorgverzekeraar, 2013)
-
Het ZONMW-project Netwerkvorming Kwetsbare ouderen sluit aan bij de wens van De Friesland Zorgverzekeraar om huisartsen te stimuleren zich in te schrijven voor bovengenoemde module Zorg voor Kwetsbare Ouderen en stimuleert onder meer netwerkvorming, zoals in de gemeente Smallingerland.
-
De fusie tussen Zorggroep Pasana en ziekenhuis Nij Smellinghe, met als doel het vormgeven van
één
zorgorganisatie
met
ziekenhuizen
op
twee
locaties,
inclusief
een
ouderenzorgonderdeel met meerdere locaties -
De fusie
tussen Nij Smellinghe/Pasana en het Antonius ziekenhuis Sneek en de
KwadrantGroep (die bestaat uit Thuiszorg de Friese Wouden, Palet, Zorggarant thuiszorg, Isis Kraamzorg, Zorgmaatwerk/In Hoofdzaken (ambulante GGZ), Hulp in Huis, ondernemingen op het gebied van hulpmiddelen en het maaltijdbedrijf van Smaak) die moet leiden tot betere regionale verbindingen tussen ziekenhuiszorg en zorg thuis en daarmee tot goede en betaalbare zorg dichtbij de mensen. Deze initiatieven vallen niet onder de netwerkdefinitie en worden daarom niet verder uitgewerkt. Ze worden
vanwege hun reikwijdte en de mogelijke invloed op lokale samenwerking onder de
aandacht gebracht. Bij het bepalen van vervolgactiviteiten kan er waar relevant rekening mee worden gehouden.
13
Eindrapport synergiepilot kwetsbare ouderen - Inventarisatie netwerken gemeente Smallingerland - Dec. 2013
5. ANALYSE De dataverzameling van deze inventarisatie bestaat uit 3 fasen. Allereerst is gestart met een oriëntatiefase. Gedurende deze fase is zowel op internet als in interne documenten van de gemeente en van ROS Friesland gezocht naar bestaande initiatieven die in enige vorm betrekking hebben op de doelgroep (kwetsbare) ouderen. Na het vormgeven van de inventarisatiechecklist en de besluitvorming over definities en het onderscheid tussen de gevonden netwerken en initiatieven actief in de gemeente Smallingerland, kon de gevonden informatie aan de hand van die criteria worden geordend in drie categorieën: netwerken, in netwerken participerende organisaties en leveranciers van diensten en producten. In de volgende fase werden door middel van deskresearch de inventarisatielijsten zo volledig mogelijk ingevuld. De verwachting was dat daarna telefonisch contact met gevonden contactpersonen van netwerken voldoende zou zijn om de lijsten vervolgens compleet te maken. Dat bleek niet het geval. Daarom is in de derde fase aanvullende informatie gevraagd door middel van interviews met twee deelnemers uit elk netwerk. In de paragrafen 5.1 t/m 5.3 wordt in gegaan op de dataverzameling per stap van de inventarisatie. Vanaf 5.4 worden de gevonden netwerken inhoudelijk geanalyseerd.
5.1 Oriëntatiefase Gedurende de oriëntatiefase zijn drie opvallende punten naar voren gekomen: -
-
-
-
Voor de gemeente Smallingerland is weinig informatie te vinden in de digitale sociale kaart (DiSK), in vergelijking met andere gemeentes. Deze notificatie wordt ook door de website zelf gegeven. DiSK is een wegwijzer naar werk, wonen, welzijn en zorg in betreffende regio, wat de burger en professional helpt bij het vinden van de juiste voorziening. Daarnaast wordt DiSK gezien als het instrument voor een goede uitvoering van de Wmo (www.digitale-socialekaart.nl). Bij gemeenten kan het begrip ‘eerste lijn’ iets anders betekenen dan in de zorgsector. Het begrip ‘sociaal domein’ kan alle leefgebieden van een mens samen betreffen inclusief zorg, of een deel ervan, naast het financiële, somatische en psychische domein. Na de eerste zoektocht via internet en interne documentatie komen zo’n 100 verschillende organisaties en initiatieven naar voren die actief zijn in de gemeente Smallingerland en zich overwegend richten op de doelgroep ouderen. Deze veelheid aan organisaties en initiatieven tegenover een laag aantal (7) gevonden netwerken die via dezelfde kanalen naar voren komen, wekt het vermoeden dat nog een aantal netwerken ontbreekt. Zo kwamen informele netwerken, samenwerkingsverbanden vanuit vrijwilligers of buurt- en/of wijkverenigingen, ook nauwelijks of niet naar voren. Uit gesprekken met de projectteamleden blijkt dat regelmatig bijeenkomsten of activiteiten worden georganiseerd rondom het thema (kwetsbare) ouderen. Dit wordt bijvoorbeeld gedaan om betrokken partijen een aanzet te geven tot herinrichting van de zorg rondom deze doelgroep of de aanpak van bepaalde problematiek voor de doelgroep. Het is opvallend dat deze bijeenkomsten niet consequent gedocumenteerd worden en er dus weinig verslaglegging terug te vinden is. Dergelijke nevenactiviteiten worden doorgaans ook niet vermeld in jaarverslagen van betreffende partijen.
14
Eindrapport synergiepilot kwetsbare ouderen - Inventarisatie netwerken gemeente Smallingerland - Dec. 2013
Dit kan leiden tot een vicieuze cirkel waarbij bijeenkomsten worden georganiseerd vanuit een gesignaleerd maatschappelijk probleem, waarna, doordat het initiatief geen gestructureerd vervolgplan kent, niet verder wordt opgepakt door de partijen en doordat doeltreffende rapportage ontbreekt, de effecten van zo’n aanjaagbijeenkomst weglekken. Het gesignaleerde maatschappelijke probleem blijft zo onopgelost voortbestaan. Het is niet ondenkbaar dat vervolgens met tussenpozen opnieuw tijd en geld wordt geïnvesteerd in initiërende bijeenkomsten met dezelfde strekking, zonder dat ze leiden tot oplossingen voor de problematiek.
5.2 Deskresearch Na de oriëntatiefase is gestart met deskresearch naar de gevonden netwerken en initiatieven. Hierbij zijn twee obstakels die de zoektocht naar mogelijke netwerken belemmerden: Minder documentatie dan verwacht wordt openbaar gemaakt en is daardoor niet te achterhalen via deskresearch. Dat kan berusten op een actief beleid van organisaties en netwerken met betrekking tot het delen van informatie, maar mogelijk ook niet. - In jaarrapportages van organisaties wordt zelden gerefereerd aan nevenactiviteiten als deelname in netwerken. Uit de deskresearch zijn in eerste instantie zeven netwerken naar voren gekomen; Geriatrie Netwerk Friesland, Geriatrisch Netwerk Smallingerland, Preventief Oost Friesland, Samenwerking Thuiszorg de Friese Wouden-Ongena-Postma, Sûnenz, TinZ en Zorg Buurtsuper. Daarnaast zijn initiatieven naar voren gekomen die niet voldoen aan de beschrijving van een netwerk zoals Ben’r, Preventieve Ouderen Adviseurs (POA) en Vrijwillige Ouderen Adviseurs (VOA), maar die wel betekenis hebben voor de doelgroep (kwetsbare) ouderen. -
5.3 Interviews Omdat te weinig informatie via (openbare) documentatie verkrijgbaar is, is besloten om met ongeveer twee participanten per netwerk te spreken. Wat een lastig proces leek in een kort tijdsbestek bleek enorm goed uit te pakken. Snelle samenwerking met vrijwel alle partijen heeft bijgedragen aan een meer complete inventarisatie, maar doet ook vermoeden dat bij betreffende partijen behoefte bestaat aan duidelijkheid en overzicht in bestaande netwerken rondom kwetsbare ouderen. Daarnaast lijkt de inventarisatie er aan bij te dragen dat participanten uit de netwerken zelf beter gaan nadenken over nut en noodzaak van een netwerk. In gesprekken met deelnemende organisaties van kennisnetwerken kwam naar voren dat de indruk bestaat dat veel partijen deelnemen aan een netwerk ‘omdat het er nou eenmaal is’ en de partij al jaren vertegenwoordigd is in dit netwerk. Uit de interviews zijn twee extra netwerken naar voren gekomen, die alsnog toegevoegd konden worden aan de inventarisatie: het Platform Vrijwillige Thuishulp Smallingerland en het Netwerk Valpreventie Zuidoost Friesland. Daarmee komt deze inventarisatie op een totaal van maar liefst 9 netwerken die actief zijn in de gemeente Smallingerland.
15
Eindrapport synergiepilot kwetsbare ouderen - Inventarisatie netwerken gemeente Smallingerland - Dec. 2013
Figuur 2 – Analyse dataverzameling Fase
Bevindingen
Aandachtspunten
Oriëntatiefase
Weinig informatie in de DiSK. Melding: "op dit
Mogelijkheden tot uitbreiden informatie via DiSK (Digitale sociale kaart) nagaan.
moment zijn er slechts een beperkte hoeveelheid lokale gegevens van de gemeente Smallingerland opgenomen in de Digitale Sociale Kaart". Enorme hoeveelheid organisaties en initiatieven (+/- 100) actief in de gemeente Smallingerland die iets te maken hebben met de doelgroep ouderen. Uit gesprekken met gemeente en ROS blijkt dat regelmatig bijeenkomsten worden georganiseerd om de zorg rondom ouderen te herinrichten.
Deskresearch
In jaarverslagen van organisaties wordt niet gerefereerd aan nevenactiviteiten of deelname in netwerken, daarnaast is er weinig op internet te vinden. Uit de analyse via deskresearch blijkt dat veel informatie niet via deskresearch te verkrijgen is
Interviews
De inventarisatie leidt bij geïnterviewden tot nadenken over nut en noodzaak, de indruk ontstaat dat sommige partijen deelnemen omdat het netwerk er nou eenmaal is.
16
Een vergelijking met het aantal organisaties dat participeert in netwerken doet vermoeden dat er nog meer netwerken zouden moeten zijn. Kans op een vicieuze cirkel: bijeenkomst wordt georganiseerd vanuit een maatschappelijk probleem. Door geringe rapportage en geen vervolg aan bijeenkomst is er kans dat enige tijd later tijd en geld in een zelfde aanjaaginitiatief wordt gestoken, omdat het probleem waarschijnlijk is blijven voortbestaan. Verwachting is dat er meer netwerken bestaan dan nu in kaart gebracht zijn.
Meer openbaarheid van documenten en producten zou transparantie en efficiency kunnen vergroten en tot betere samenwerking/stroomlijning kunnen leiden. Deelnemers zouden gericht nut en mogelijkheden van het netwerk moeten nagaan, bijvoorbeeld door een evaluatie.
Eindrapport synergiepilot kwetsbare ouderen - Inventarisatie netwerken gemeente Smallingerland - Dec. 2013
5.4 Netwerken De combinatie van deskresearch en de interviews heeft geleid tot een complete inventarisatie van 8 van de 9 netwerken. Voor het Geriatrie Netwerk Friesland ontbreekt de nodige informatie doordat het niet mogelijk bleek aanvullende informatie via interviews te verkrijgen. De uitgebreide inventarisatie per netwerk is weergegeven in Bijlage 4 . Kennisnetwerken vs. Cliëntgerichte netwerken Gevonden netwerken bleken te kunnen worden onderscheiden in kennisnetwerken en cliëntgerichte netwerken. Bij kennisnetwerken gaat het om een samenwerkingsverband van personen, veelal afkomstig uit verschillende disciplines en domeinen, die gedurende een langere periode vanuit een bepaalde interesse bij elkaar komen, waarbij kennisuitwisseling en -ontwikkeling centraal staan. Binnen deze kennisnetwerken zijn meestal geen vooropgestelde doelen bepaald, maar de netwerken draaien op de intrinsieke motivatie van participanten waarmee deze netwerken opgericht worden en voort blijven bestaan (Odenthal et al, 2011). Cliëntgerichte netwerken zijn opgericht vanuit het doel om een bepaalde cliëntengroep te dienen. Cliëntengerichte netwerken ontstaan vanuit een behoefte vanuit de cliënt of vanuit de zorg- of welzijnskant en hebben vaak een duidelijke aanleiding, zoals een maatschappelijk probleem of beleidsaanpassingen. Waar bij kennisnetwerken de doelgroep vaak de professionals zelf zijn, is de doelgroep bij de cliëntgerichte netwerken vaak een bepaalde cliëntengroep. Kennis- en cliëntgerichte netwerken kunnen verder onderverdeeld naar aandoeninggerichte netwerken en domeinoverschrijdende netwerken. Bij
aandoeninggerichte
netwerken
staat
een
aandoening,
ziekte
of
thema
centraal,
domeinoverschrijdende netwerken zijn meer gericht op de mens als totaal en zijn georganiseerd rond een bepaalde doelgroep of groep burgers. Rond kwetsbare ouderen worden 4 domeinen benoemd en gehanteerd: sociaal, psychisch, somatisch en financieel. Figuur 3 geeft een overzicht van de vier verschillende netwerksoorten en andere initiatieven actief in Smallingerland. Hierbij wordt onderscheid gemaakt in netwerken (zwart) en overige initiatieven (rood). Dit overzicht schept eenvoudig duidelijkheid over waar momenteel netwerken actief zijn en over waar overlap, maar ook waar verschillen tussen netwerken zitten. Zo zijn binnen de gemeente Smallingerland al drie kennisnetwerken actief die zich allen richten op professionals werkzaam met (kwetsbare) ouderen, waarbij niet de focus is op een specifieke aandoening. Anderzijds is er bijvoorbeeld één cliëntgericht netwerk dat zich specifiek richt op dementie. Voor andere, veel bij ouderen voorkomende aandoeningen zoals eenzaamheid of depressie, zijn in dit stadium geen gerichte cliëntnetwerken gevonden.
17
Eindrapport synergiepilot kwetsbare ouderen - Inventarisatie netwerken gemeente Smallingerland - Dec. 2013
Figuur 3 – Indeling netwerken
Vergelijking netwerken Figuur 4 biedt de mogelijkheid om de gevonden netwerken op hoofdlijnen eenvoudig met elkaar te vergelijken en dient als hulpmiddel voor het analyseren van de mogelijkheden tot potentiële verbinding of stroomlijning van netwerken. In deze tabel wordt in de eerste kolom het soort netwerk benoemd. In de kolom Doelgroep wordt aangegeven op wie het netwerk zich richt. Alle kennisnetwerken (rood) richten zich op professionals, alle cliëntgerichte netwerken (groen) richten zich op cliënten/patiënten/gasten van het netwerk (hier vermeld onder de noemer: burger). Daarnaast is de focus van het netwerk omschreven in aandoeninggericht (rood) of domeinoverschrijdend (groen). De term ‘domein’ wordt nader toegelicht op pagina 22. Doelen van de netwerken worden omschreven onder het kopje ‘doelen’ en daarnaast worden het geografische bereik van het netwerk en het wel of niet ontvangen van een subsidie van de netwerken vergeleken. Indien in de kolommen (verticaal) dezelfde kleur wordt gebruikt bij verschillende netwerken geeft dit een overlap op dat specifieke punt aan.
18
Figuur 4 – Analyse netwerken Netwerk Geriatrie Netwerk Friesland
Focus Domein overstijgend (geriatrische patiënten)
Geriatrisch Netwerk Smallingerland
Doelgroep Professionals (werkend met geriatrische patiënten) Professionals (werkend met ouderen)
Doel netwerk -Deskundigheidsbevordering (fysiotherapie) -Stroomlijnen benaderingswijze zorgtraject -Naamsbekendheid bevorderen e -Samenwerking tussen gemeenten/welzijn en 1 lijnszorg rondom kwetsbare ouderen bevorderen -Vergroten van kennis -Organisatie overstijgende processen stroomlijnen -Informatie-uitwisseling door in overleg te gaan en elkaar te informeren en motiveren met informatie over ontwikkelingen en plannen binnen de eigen organisatie - Goed zicht krijgen op de keten - Het optimaliseren van de vrijwillige thuishulp - Elkaar steunen en activiteiten afstemmen
Strekking/bereik Provinciaal
Subsidie Onbekend
Gemeentelijk
Nee
Netwerk valpreventie Zuidoost Friesland
Professionals (werkend met ouderen
Aandoeninggericht (vallen)
Gemeenten Zuidoost Friesland
Nee
Platform Vrijwillige Thuishulp Smallingerland Preventief Oost Friesland (POF)
Professionals en vrijwilligers (werkend met ouderen) Professionals (werkend met ouderen)
Domein overstijgend (ouderen)
Gemeentelijk
Nee
Domein overstijgend (ouderen)
Informatie uitwisseling en elkaar op de hoogte houden over ontwikkelingen binnen eigen organisatie of rond de doelgroep ouderen
Nee
Domein overstijgend (kwetsbare ouderen en chronisch zieken) Domein overstijgend (ouderen en andere burgers uit de wijk)
-Verbeteren van ouderenzorg en zorg voor chronisch zieken -Minder ziekenhuisopnames
Intergemeentelijk: Smallingerland, Tytsjerksteradiel, Leeuwarden, Weststellingwerf, Heerenveen, Opsterland Wijkgericht (De Oppers en omgeving)
Samenwerking TFW, Ongena, Postma
Ouderen en chronisch zieken (=burgers)
Sûnenz
Ouderen (=burgers)
-Mensen, organisaties, initiatieven en ideeën die bijdragen aan prettig en gezond leven voor 55-plussers in Zuidoost-Friesland samenbrengen -De patiënt in Oost-Friesland maximale zorg leveren voor een zo gering mogelijke prijs
Zorg is ook Intergemeentelijk: Smallingerland, Opsterland, Ooststellingwerf
Domein overstijgend (kwetsbare ouderen)
Nog niet
Ja (DFZ, ZuidOostZorg)
Welzijn is wijkgericht
19
Eindrapport synergiepilot kwetsbare ouderen - Inventarisatie netwerken gemeente Smallingerland - Dec. 2013
TinZ Netwerk Dementie Friesland
Iedereen die nog zelfstandig woont met een vermoeden van geheugenstoornis (=burgers)
Aandoeninggericht (dementie)
Zorg Buurtsuper
Mantelzorgers (=burgers)
Domeinoverstijgend (mantelzorgers)
-Regieversterking van cliënt -Belangenbehartiging van leden -Bevorderen/stimuleren en ondersteunen van samenwerking in provincie Friesland -Verbeteren van kwaliteit, doelmatigheid en innovatieve kracht in de zorg voor en ondersteuning van mensen met dementie -Ontwikkelen en overdragen van instrumenten en werkwijzen -Professionaliseren van casemanagement -Multidisciplinaire samenwerking van alle betrokkenen in de eerste lijn, dichtbij regio, buurt of doelgroep -Betere samenwerking tussen diverse spelers rondom cliëntensysteem -Beter afgestemd aanbod, efficiëntere inzet, minder kosten -Meer betrokkenheid en kwaliteit van leven en werken voor cliënten en mantelzorgers -Mensen langer thuis laten wonen
20
Provinciaal
Ja (NZA beleidsregel +bijdrage leden)
Gemeentelijk
Ja (ZonMw, gemeente)
Organisaties participerend in meerdere netwerken In het kader van de analyse van mogelijkheden tot potentieel te verbinden of stroomlijnen netwerken is ook gekeken naar de grootste spelers binnen de gevonden netwerken. Hieruit blijkt dat vier organisaties oververtegenwoordigd zijn in de in kaart gebrachte netwerken; ZuidOostZorg, Thuiszorg de Friese Wouden, M.O.S. en de gemeente Smallingerland. Daarnaast zijn veelal dezelfde personen actief in de verschillende netwerken. Figuur 5 geeft een overzicht van de netwerken waar deze partijen in participeren. Naast formele organisaties zijn er drie vrijwilligersorganisaties die meerdere malen naar voren komen in de verschillende netwerken: Humanitas, de Zonnebloem en PKN de Kerken. Deze organisaties participeren voornamelijk in netwerken zoals het Platform Vrijwillige Thuishulp en de Zorg Buurtsuper. Figuur 5 – Netwerken per organisatie
21
Eindrapport synergiepilot kwetsbare ouderen - Inventarisatie netwerken gemeente Smallingerland - Dec. 2013
Domeinen In de inventarisatie is gevraagd naar de verschillende domeinen waar een netwerk zich op richt. Deze domeinen zijn ingedeeld in het sociale, psychische, somatische en financiële domein. Deze vier domeinen hebben invloed op het potentieel kwetsbaar zijn van een oudere; indien draagvlak is op alle domeinen zal de kans op kwetsbaarheid afnemen. De vergelijking van de verschillende domeinen biedt de mogelijkheid om te kijken op welke vlak ondersteunende structuren zijn opgezet binnen de gemeente Smallingerland en op welke domeinen eventueel nog winst behaald kan worden. Hierbij dient rekening gehouden te worden met het feit dat de doelgroep kwetsbare ouderen alleen indirect profijt kan hebben van kennisnetwerken. Figuur 6 laat zien dat via de Zorg Buurtsuper mantelzorgers ondersteuning kunnen ontvangen bij financiële zaken. Netwerken die zich specifiek richten op de oudere patiënt/cliënt bestrijken allemaal niet het financiële domein. De focus op het financiële domein ligt wel in de kennisnetwerken: Geriatrisch netwerk Smallingerland en Platform Vrijwillige Thuishulp
22
Eindrapport synergiepilot kwetsbare ouderen - Inventarisatie netwerken gemeente Smallingerland - Dec. 2013
Smallingerland. Veel netwerken richten zich op het somatische domein, ook door middel van vitaliteitprogramma’s en valpreventie. Directe versterking van draagvlak op het sociale domein is er door bijvoorbeeld de casemanagers van TinZ of het horeca- en welzijnsplein van Sûnenz. Figuur 6 - Domeinen Sociaal
Psychisch
Somatisch
Financieel
3
4
3
1
3
4
5
2
Cliëntgerichte netwerken Project Zorg Buurtsuper TinZ Sûnenz Samenwerking Postma c.s. Aantal Kennisnetwerken Geriatrie Netwerk Friesland Geriatrisch netwerk Smallingerland Platform Vrijwillige Thuishulp Smallingerland Preventief Oost Friesland Netwerk Valpreventie ZuidOost Fryslân Aantal
Afspraken rondom risico’s Bij de inventarisatie van netwerken is gevraagd naar de mate van vrijblijvendheid en de afspraken rondom verplichtingen. Een ander onderdeel bestond uit het in kaart brengen van de consequenties wanneer een netwerk zou falen of zou ophouden te bestaan. Voornamelijk bij kennisnetwerken, waar participerende partijen veelal niet financieel afhankelijk van elkaar zijn, is de hoeveelheid aangetroffen verslaglegging gering en ontbreken doorgaans afspraken rondom verplichtingen/ vrijblijvendheid en de risico’s. Bij cliëntgerichte netwerken waarbij partijen zelf een financiële bijdrage doen zoals Tinz, wordt wel gewerkt met statuten waarin duidelijke regels worden vastgesteld. Kennisnetwerken POF en GNS Het netwerk Preventief Oost Friesland en het Geriatrisch Netwerk Smallingerland blijken nogal wat overlap te hebben, toch werden tijdens de inventarisatie de verschillen ook duidelijk benadrukt. Het POF is een kennisnetwerk voor de regio Oost Friesland en bestrijkt daarmee geografisch een veel groter gebied dan het gemeentelijke netwerk Geriatrisch Netwerk Smallingerland. Doordat het huidige thema van de POF 'kwetsbaarheid' is en het gemeenschappelijk (overkoepelend) thema van het GNS kwetsbare ouderen is, zit momenteel veel overlap tussen deze twee netwerken. Deze 23
Eindrapport synergiepilot kwetsbare ouderen - Inventarisatie netwerken gemeente Smallingerland - Dec. 2013
overeenkomst zal naar verwachting met de keuze van een volgend thema in de POF sterk afnemen. Wel blijft er veel overlap bestaan met betrekking tot doelen en beoogde resultaten. Bij beide netwerken komen die neer op informatie-uitwisseling en het op de hoogte blijven van ontwikkelingen binnen participerende netwerken en de keten. Indien wordt gekeken naar de participerende partijen is opvallend hoeveel overlap er zit in de partijen die binnen de gemeente Smallingerland actief zijn. Van de 15 participerende partijen in POF zijn 6 afkomstig uit Smallingerland (Gemeente Smallingerland, Thuiszorg De Friese Wouden, ZuidOostZorg, Nij Smellinghe, TinZ, M.O.S.). Al deze partijen, met uitzondering van de GGD, participeren ook in het GNS. Van de 6 deelnemers uit de partijen die in beide netwerken participeren, participeren vijf personen in beide netwerken. Strategische dilemma’s De marktwerking binnen de zorg is duidelijk merkbaar in gesprekken met hulpverleners. De verschuiving van diensten van de tweede naar de eerste lijn binnen de zorgsector draagt hier extra aan bij. De concurrerende positie van thuiszorgorganisaties komt vrijwel in alle interviews naar voren. Toch wordt deze concurrerende positie veelal onderdrukt binnen de netwerken en lijken spanningsvelden meer te bestaan tussen netwerken. Door de invoering van de GFI module (maatregel van De Friesland Zorgverzekeraar) en het opzetten van een anderhalvelijnscentrum/Sûnenz is een vrij unieke situatie ontstaan in Drachten. De Friesland Zorgverzekeraar ziet het anderhalvelijnscentrum als een innovatief experiment dat een oplossing kan bieden voor de toename in zorgvraag enerzijds en de verschuiving van zorg anderzijds. Vanuit de zorgverzekeraar wordt het centrum gesteund en is een situatie ontstaan waarbij huisartsen via de module GFI verplicht worden om kwetsbare ouderen door te verwijzen naar Sûnenz. Ondanks dat het concept Sûnenz als positief wordt bestempeld, wordt door partijen ook aangekaart dat een situatie ontstaat waarin, met steun van de zorgverzekeraar, gedwongen winkelnering ontstaat. Cliëntgerichte netwerken Sûnenz en Samenwerking TFW, Postma, Ongena Het anderhalvelijnscentrum Sûnenz is een concept waarbij alle benodigde voorzieningen voor kwetsbare ouderen onder één dak fungeren, zodat mensen zo lang en zo gezond mogelijk zelfstandig kunnen leven. Het gezondheidsplein is gericht op meerdere gemeenten in Friesland-Oost. Daarnaast zorgt dit centrum voor aanbod op de gebieden horeca, winkelen en vitaliteit voor bewoners uit de wijk. Het gezondheidsplein van Sûnenz heeft veel overlap met de samenwerking van Thuiszorg de Friese Wouden, Huisartsenpraktijk Postma en Apotheek Ongena. Bij dit netwerk is uitgangspunt het leveren van wijkzorg op maat, waarbij huisartsen en verpleegkundigen weer dichtbij huis zorg leveren aan kwetsbare ouderen en chronisch zieken. Deze twee netwerken hebben overeenkomende doelen en zouden zelfs dezelfde patiëntengroep kunnen bedienen. Het belangrijke verschil zit in de participerende partijen. In beide netwerken participeren andere huisartsen en thuiszorgorganisaties. Dichten gat zorg en welzijn Zorg en welzijn, beide belangrijk voor het welbevinden van burgers. Maar waar zorg van oudsher uit gaat van een beperking/behandeling, werkt welzijn vanuit eigen kracht van de burger. Dit zou wel eens kunnen leiden tot frictie en dat blijkt. Uit interviews komen de verschillende invalshoeken naar
24
Eindrapport synergiepilot kwetsbare ouderen - Inventarisatie netwerken gemeente Smallingerland - Dec. 2013
voren en blijkt dat men elkaars werkwijze niet altijd waardeert. Toch wordt samenwerking tussen zorg- en welzijnsorganisaties verwacht in vrijwel alle netwerken en dat lijkt te helpen. Uit de gesprekken over kennisnetwerken komt naar voren dat een probleem voornamelijk is dat partijen elkaar onvoldoende kennen en niet goed weten wat ze aan elkaar hebben. Het participeren in kennisnetwerken helpt om beter zicht te krijgen op de keten en meer waardering voor elkaars werk te ontwikkelen. Wel blijkt dat de verhouding tussen bepaalde zorg- en welzijnsorganisaties soms nog niet optimaal is. Het is denkbaar dat de verandering naar de WMO, de verschuiving van zorg van de tweede naar de eerste lijn en het aansturen op geriatrienetwerken de samenwerking lokaal bevordert, banden verbetert en het gat tussen zorg en welzijn (verder) weet te dichten. Geografisch bereik netwerken In een zorglandschap waarbij de zorgverzekeraar inzet op innovatie en waarbij zorg dichtbij huis een belangrijke spil is, is een overweging te maken hoe provinciale of intergemeentelijke netwerken hierin passen. Enerzijds wordt door professionals aangegeven hoe belangrijk het is in tijden van herinrichting de ontwikkelingen op verschillende gebieden en andere niveaus bij te houden, om ter bevordering van efficiency, niet opnieuw het wiel uit te vinden. Anderzijds wordt aangekaart dat provinciale netwerken niet passend zijn in het zorglandschap dat momenteel wordt gestimuleerd en gecreëerd. In de interviews is geopperd om te kijken naar mogelijkheden om bestaande provinciale en intergemeentelijke netwerken terug te brengen naar lokale netwerken. Hierbij zouden partijen kunnen kijken naar de overlap tussen het Preventief OostFriesland en het Geriatrisch Netwerk Smallingerland, maar ook naar de aansluiting van Netwerk Valpreventie Zuidoost Friesland bij andere lokale netwerken.
25
Eindrapport synergiepilot kwetsbare ouderen - Inventarisatie netwerken gemeente Smallingerland - Dec. 2013
6. AANBEVELINGEN In dit hoofdstuk wordt aan de hand van de inventarisatie van netwerken rondom kwetsbare ouderen in de Gemeente Smallingerland gekeken naar mogelijkheden voor een slimmere inzet, zonder verlies aan effectiviteit. Er wordt gekeken naar potentiële verbindingen of stroomlijnen van bestaande netwerken en er worden suggesties voor vervolgstappen voor het moederproject van de Gemeente Smallingerland ‘Meedoen op Mentale Kracht’ gegeven.
6.1 Verbinding bestaande netwerken Vanuit het vermoeden dat binnen de gemeente Smallingerland al veel netwerken en initiatieven opgezet zijn rondom de doelgroep (kwetsbare) ouderen is de vraag naar mogelijke verbinding of stroomlijning van bestaande netwerken ontstaan. Daarvoor is de ZONMW-pilot ontwikkeld door ROS Friesland. Aan de hand van de analyse van netwerken lijkt inderdaad overlap te zitten in bepaalde netwerken, toch dienen ze ook verschillende doelen. Het is daarom van belang voor eventuele verbinding of stroomlijning zorgvuldig en gedetailleerder na te gaan wat werkelijke verschillen en overeenkomsten tussen de netwerken zijn en of er draagvlak is bij deelnemende organisaties om samenwerking aan te gaan. Uit de analyse van bestaande netwerken komt een aantal aanbevelingen om huidige structuren eventueel slimmer te gaan organiseren. Vergroten maatschappelijk nut van de (oudere) burger Met de overheveling van de AWBZ naar de WMO worden gemeenten in 2015 verantwoordelijk voor ondersteuning, verzorging en begeleiding. Deze omslag wordt gevolgd door veranderingen in de inrichting van de samenleving, waarbij de verantwoordelijkheden worden verplaatst. Uitgangspunt is de eigen kracht en zelfredzaamheid van iedere burger, waarbij er meer oog voor elkaar is en de informele zorg een belangrijkere rol krijgt. Eén van de beleidsterreinen van de WMO is het ondersteunen van mantelzorgers en vrijwilligers. Ondersteuning van mantelzorgers en vrijwilligers zorgt voor een versterking van de positie van de mantelzorger. Slimmere organisatie van bestaande netwerken binnen de gemeente Smallingerland kan bijdragen aan het verbeteren van de positie van de mantelzorger en tegelijkertijd het gevoel van maatschappelijk nuttig zijn verhogen bij ouderen die zich als vrijwilliger willen inzetten. De draaglast van mantelzorgers blijkt vaak te hoog, waardoor naast de kwetsbare oudere ook de mantelzorger vaak kampt met de nodige lichamelijke of psychische problemen. In het project Zorg Buurtsuper is door gemeente en ZuidOostZorg gezocht naar een slimmere manier om mantelzorgondersteuning te organiseren. Met een verminderde draaglast bij mantelzorgers, kan de zorg voor een naaste langer volgehouden worden, wat indirect leidt tot langer thuis kunnen wonen. Een netwerk zoals Platform Vrijwillige Thuishulp Smallingerland (PVTS) blijkt ook in te zetten op het zolang mogelijk zelfstandig thuis laten wonen van ouderen. Dit is een kennisnetwerk dat al jaren in stand kan worden gehouden door de intrinsieke motivatie van participanten om het welbevinden van de medemens te bevorderen en een bijdrage te kunnen leveren voor de minder zelfredzame 26
Eindrapport synergiepilot kwetsbare ouderen - Inventarisatie netwerken gemeente Smallingerland - Dec. 2013
ouderen. Ondanks dat weinig meetbare gezamenlijke resultaten of grensoverschrijdende initiatieven voor ouderen voortkomen uit dit netwerk, kan dit netwerk ook voort blijven bestaan doordat er (vrijwel geen) maatschappelijke kosten aan zijn verbonden. Uit de gesprekken blijkt een duidelijk onderscheid in de perceptie van het nut van dit netwerk tussen vrijwilliger (vaak zelf behorend tot de doelgroep ouderen) en professional. Voor de vrijwilliger is een nevendoel zelf nuttig te blijven in de maatschappij, onder meer door de participatie in dit netwerk. Het mes snijdt hier aan twee kanten: een actieve oudere blijft zelf minder kwetsbaar, terwijl hij/zij anderen die dat nodig hebben kan ondersteunen. Er zou meer gebruik kunnen worden gemaakt van de potentie die hier ligt. Het zou effectief kunnen werken om netwerken zoals Zorg Buurtsuper en Platform Vrijwillige Thuishulp Smallingerland met elkaar te verbinden. Vrijwilligers kunnen in hun kracht worden gezet binnen Zorg Buurtsuper, waardoor de draaglast van deze vrijwilligers verhoogd wordt, maar tegelijkertijd de draaglast van de vaak overbelaste mantelzorgers verlaagd kan worden.
6.2 Aansluiting Meedoen op Mentale Kracht. Het moederproject 'Meedoen op Mentale Kracht' van de gemeente Smallingerland heeft een domeinoverstijgende visie waarbij aangestuurd wordt op een integrale aanpak rondom problematiek zoals eenzaamheid en depressie. Een vraag vanuit de gemeente is hoe bestaande netwerken gepositioneerd kunnen worden in de ontwikkelde Aanpak eenzaamheid. Bij die positionering is het allereerst van belang dat een eenduidige nadere definitie van het begrip ‘eenzaamheid’ geformuleerd wordt, die door iedereen die
een rol krijgt bij de aanpak van
eenzaamheid gehanteerd kan worden. Hoe specifieker die definitie hoe gemakkelijker toetsbaar in een screeningsfase (zie verder bij Signalering).. Terminologie zoals gebruikt door professor in de sociologie en sociale gerontologie T. van Tilburg is passend hierbij. Bruikbare documentatie voor het ontwikkelen van een definitie is bijvoorbeeld het document “Module signaleren en begeleiden van eenzaamheid” (Flapper, 2013). Bij het inzetten van bekende of nieuwe structuren worden drie fasen onderscheiden: signalering, mobilisering en activering. Bij signalering gaat het om het in beeld brengen van een aandoening of problematiek. Mobilisering is de voorbereiding op activiteiten, waarbij kennismaking met mogelijke interventies of activiteiten van belang is. Uiteindelijk is er activering, die zorgt dat vanuit de eigen kracht en zo zelfstandig mogelijk actief deelgenomen wordt aan bij de behoefte aansluitende activiteiten of interventies. In onderstaande paragrafen worden enkele suggesties voor vervolgacties gedaan op basis van het verzamelde materiaal. Het materiaal kan daarnaast in een volgend stadium door het projectteam veel breder benut worden bij meer specifieke (deel-) vragen.
27
Eindrapport synergiepilot kwetsbare ouderen - Inventarisatie netwerken gemeente Smallingerland - Dec. 2013
Signalering In het gezondheidsplein van Sûnenz vindt screening op kwetsbaarheid plaats en straks ook door het samenwerkingsverband in ontwikkeling van Thuiszorg de Friese Wouden, huisarts Postma en apotheker Ongena. Er kan gekeken worden naar mogelijkheden om de screening uit te breiden met het onderwerp eenzaamheid. Daarnaast zouden binnen TinZ casemanagers meer aandacht kunnen besteden aan signaleren van eenzaamheid onder de personen met (vermoedens van) dementie. Mobiliseren In het eventueel afstemmen en anders organiseren van de netwerken Zorg Buurtsuper en Platform Vrijwillige Thuishulp Smallingerland kunnen de activiteiten van betrokkenen ook worden gericht op het mobiliseren van de doelgroep. De gemeente zou hierbij de regierol kunnen nemen binnen het Platform Vrijwillige Thuishulp Smallingerland, zodat
meer verheffend/activerend vermogen in de netwerken kan worden
gecreëerd. Door de participatie van de gemeente en het nemen van doelgerichte regie zou goede afstemming tussen de netwerken mogelijk moeten zijn. Mobilisering van de (eenzame) oudere zou goed passen binnen een meer geïntegreerd Platform/Zorg buurtsuper. De winst ligt in efficiëntere inrichting van de netwerken in het belang van zowel de participerende partijen als de cliënt. Het is aan te raden een dergelijk verbindingstraject vanuit een projectmatige aanpak op te zetten, waarbij gedacht moet worden aan een duidelijke projectleider die draagvlak bij iedereen kan mobiliseren. Activeren Het activeren vindt momenteel al plaats door de netwerken Sûnenz en Zorg Buurtsuper, maar daarnaast ook door vele andere organisaties in de gemeente Smallingerland. De huidige problematiek heeft het meest baat bij het organiseren van een gepaste samenwerking tussen bestaande netwerken en organisaties met benutting van reeds ontwikkelde werkwijzen en hulpmiddelen. Door daarmee te beginnen wordt ook inzichtelijk waar grijze gebieden en gaten in het aanbod zijn. De bestaande structuren zijn te vinden in de bijlagen 4, 5 en 6 in dit rapport. Meer activiteiten aan het huidige aanbod toevoegen zonder voorafgaande stroomlijning van bestaande activiteiten en voorzieningen wordt ontraden in dit stadium.
Locatie voor een pilot rondom eenzaamheid Voor een pilot rondom de aanpak van eenzaamheid worden twee modellen overwogen: 1. Een sluitende aanpak rondom een bestaand concept ingezet in een wijk met 'doelgroepers'. 2. Een integrale aanpak, te verbreden naar andere wijken Ad. 1: Een wijkgerichte aanpak rondom kwetsbare ouderen is aan te raden in wijken waar een groot percentage van de inwoners 65 jaar of ouder is. Dit is aan de orde in de wijken Centrum, De Bouwen, De Singels en De Wiken. Ook zijn er al de nodige initiatieven waar aansluiting bij gezocht kan worden, 28
Eindrapport synergiepilot kwetsbare ouderen - Inventarisatie netwerken gemeente Smallingerland - Dec. 2013
zoals Sûnenz (De Singels) of de samenwerking Thuiszorg de Friese Wouden, Huisartsenpraktijk Postma en apotheker Ongena (De Bouwen). Ad. 2: Vanuit de gemeente bestaat echter ook de behoefte om een meer integrale aanpak te kiezen. In dat geval is het meer voor de hand liggend een wijk te zoeken met een evenredige verdeling van jongeren, volwassenen en ouderen. Probleem hierbij is dat Drachten geen wijken heeft met een evenredige verdeling van burgers qua leeftijdsopbouw. Meest geschikt lijkt dan nog de wijk De Singels, met 22 procent in de leeftijd 0-24, 53 procent tussen de 25 en 64 jaar en de overige 33 procent is 65 jaar of ouder (Oostveen, 2011). Het eerste model kan bijvoorbeeld draaien rondom een concept als Sûnenz dat al aanbod heeft op zowel zorg- als welzijnsgebied en een succesfactor is gebleken. Mogelijk kunnen bestaande netwerken hieraan gekoppeld worden, zoals het geïntegreerde Zorg Buurtsuper en Platform Vrijwillige Thuishulp Smallingerland, om actief in te gaan op signalering en mobilisering van de doelgroep. Het tweede model gaat uit van een aanpak waarbij alle burgers in de leeftijd van 0 tot 100 betrokken worden, in een neutrale wijk waar nog geen concepten zijn ontwikkeld. Bij dit model kan naast een neutrale wijk ook neutraal worden ingestapt in overleg met alle bestaande netwerken, waarbij mogelijk ook organisaties die zich momenteel al bezig houden met het signaleren, mobiliseren of activeren (Bijlage 6) ingezet kunnen worden. Beide modellen kennen ook belemmeringen. Bij het eerste model zal de pilot gedragen worden door een al bestaand concept dat in andere wijken niet bestaat. Daarnaast zijn bij dit model de huidige spanningsvelden in de zorgsector rondom de implementatie van de GFI-module van de Friesland Zorgverzekeraar mogelijk van invloed. Aangezien de focus op ouderen ligt, profiteren andere wijkbewoners er minder van. Bij het tweede model moet er rekening mee gehouden worden dat ook hier kenmerken van de wijk een grote rol spelen in de overdraagbaarheid van een geslaagde pilot. Waardoor ook hier het risico bestaat dat een werkende pilot in de ene wijk niet aan zal slaan in een andere wijk. Voor het inzetten op meer wijkgericht werken zijn beide modellen toepasbaar. Wel is het van belang om hierbij in overleg te gaan met betrokken partijen. In de gemeente Smallingerland zijn al veel netwerken en initiatieven opgezet, benut hen ook in de opzet van een nieuwe pilot. Partijen die in die wijk indirect betrokken zijn bij de doelgroep, maar misschien niet bij de pilot, mogen daarbij niet vergeten worden. Door te investeren in afstemming, het zoeken naar draagvlak en uiteindelijke instemming worden de meeste hulpbronnen gegenereerd. Het intern stroomlijnen van de inzet vanuit de gemeente en het aanstellen van een doelgerichte projectleiding zijn belangrijk om alle gewenste doelen te realiseren.
29
Eindrapport synergiepilot kwetsbare ouderen - Inventarisatie netwerken gemeente Smallingerland - Dec. 2013
In het kader van efficiënt benutten van maatschappelijke middelen is het verder raadzaam om, voor het kiezen van een definitief model, te onderzoeken welke bestaande modellen er elders al zijn ontwikkeld. Een voorbeeld is het actieplan Integrale Aanpak Eenzaamheid van de gemeente Opsterland (Timpaan Welzijn, 2011). Een plan waarbij duidelijk activiteiten, resultaten, doelgroepen, uitvoerders, methodieken en randvoorwaarden worden beschreven.
6.3 Overige Verbreding inventarisatie Een van de doelen van dit project was om een methodiek te ontwikkelen waarbij de inventarisatie uitgebreid kan worden naar andere doelgroepen en/of andere buurten of wijken. De inventarisatie is zo neutraal mogelijk opgesteld, waardoor het breed toepasbaar is. Mocht de inventarisatie gericht zijn op het signaleren van of diensten specifiek gericht op een bepaalde aandoening is het van belang dit toe te voegen in de inventarisatie of in gesprekken hier nadrukkelijk op aan te sturen. Er bestaan meer verbindingen in de gemeente Smallingerland dan nu in kaart is gebracht, met name vanuit de kerken, buurtverbanden en andere vrijwilligersorganisaties, Aangeraden wordt de inventarisatie als eerste stap voort te zetten in die sectoren. Evaluatie instrument In de interviewronde is niet direct aangestuurd op het evalueren van het inventarisatie-instrument, gedurende de gesprekken met deelnemers van de netwerken is het onderwerp echter wel naar voren gekomen. Er is voornamelijk aangegeven dat het instrument een duidelijke rode draad bevat en een compleet beeld van een netwerk creëert. Wel blijkt in kennisnetwerken veel overlap te zitten in de antwoorden van deelnemers, met name omdat begrippen als gemeenschappelijk belang, doelstellingen en resultaten vaak dezelfde betekenis krijgen in dit verband. Daarnaast blijken de aspecten mijlpalen, scope, neveneffecten, risico's bij falen en stakeholders over het algemeen wat moeilijker te beantwoorden voor participanten. Eventuele aanpassing of verduidelijking van termen of het werken met voorbeelden kan helpen als de begrippen niet duidelijk zijn. Het komt echter ook voor dat bepaalde aspecten aan de orde of niet uitgewerkt zijn binnen het betreffende netwerk. Sociale kaart voor burgers Naast de in kaart gebrachte netwerken in bijlage 4 richten ook veel organisaties in de gemeente Smallingerland zich op ouderen. Gevonden organisaties zijn ondergebracht in bijlage 5: in netwerken participerende organisaties en bijlage 6: leveranciers diensten en producten. Uit deskresearch is gebleken dat de gemeente Smallingerland het overzicht tot op heden niet volledig inzichtelijk heeft gemaakt door het gebruik van een digitale sociale kaart. Indien dit alsnog gebeurt wordt het aanbod inzichtelijk, kunnen gemakkelijk wijzigingen aangebracht worden en vergemakkelijkt dit ook de zoektocht van burgers naar passende organisaties en diensten. De gemeente Smallingerland heeft kenbaar gemaakt zich te oriënteren op aansluiting bij een sociale en culturele kaart van de
30
Eindrapport synergiepilot kwetsbare ouderen - Inventarisatie netwerken gemeente Smallingerland - Dec. 2013
openbare bibliotheken in Nederland (G!DS). Het daadwerkelijk gebruik van G!DS is nog niet in gang gezet. Aangeraden wordt hier vaart achter te zetten. Mocht de gemeente Smallingerland een dergelijke sociale kaart op willen zetten met benutting van deze inventarisatie moeten daar direct en actief stappen in ondernomen worden. Deze inventarisatie heeft laten zien hoe snel de situatie in deze sector verandert. Daarnaast is het aan te raden om een sociaal netwerk voor burgers te faciliteren, waarbij inwoners van de buurt/wijk of gemeente elkaar kunnen vinden en om steun of advies kunnen vragen. Dit soort faciliteiten biedt de mogelijkheid om de zelfredzaamheid van burger te vergroten. Elders is daar al veel ervaring mee opgedaan. In Groningen zijn bijvoorbeeld wijkwebsites gecreëerd, die door buurtvrijwilligers worden beheerd.
31
Eindrapport synergiepilot kwetsbare ouderen - Inventarisatie netwerken gemeente Smallingerland - Dec. 2013
7. EVALUATIE ONDERZOEKSTRAJECT In het eerste stadium van dit onderzoek is een duidelijke afbakening gemaakt. Om meer aansluiting te creëren tussen de moederprojecten Netwerkvorming kwetsbare ouderen en Meedoen op mentale kracht, is gekozen voor een focus op de doelgroep Kwetsbare Ouderen, een doelgroep die relevant is voor beide projecten. Daarnaast is een duidelijke omschrijving gemaakt van het begrip 'netwerk'. Hierdoor zijn bijvoorbeeld informele samenwerkingsverbanden, samenwerkingsverbanden tussen privépersonen die niet aangesloten zijn bij autonome organisaties uitgesloten. Het is aannemelijk dat er andere (informele) samenwerkingsverbanden en structuren gevonden kunnen worden, gericht op Smallingerland of gericht op specifieke buurten en wijken in de gemeente. Tijdens de eerste oriënterende fase is in eerste instantie breed ingezet op deskresearch en dit soort structuren zijn toen niet naar voren gekomen. Op basis van de ervaring opgedaan in dit traject is de verwachting dat deze structuren alleen in kaart gebracht kunnen worden door veldonderzoek via actieve ondervraging van medewerkers van vrijwilligersorganisaties of buurt-/ wijkgebouwen. Tijdens het project is in het kader van het streven naar synergie ook meerdere malen contact geweest met Rene van Kuijk van de universiteit van Tilburg, die in opdracht van de gemeente Smallingerland in de tweede helft van 2013 een onderzoek naar de effectiviteit van netwerken rond ouderen in Smallingerland uitvoert. Integratie van onderzoeksactiviteiten bleek zowel qua opzet, als inhoud als qua planning niet realistisch. Wel werd geconcludeerd dat de heer van Kuijk gebruik zou kunnen maken van de lijst met netwerken die dit onderzoek zou opleveren. Actueel houden van informatie Een van de doelen van het huidige project was om een methodiek te vinden waarmee verzamelde informatie actueel gehouden wordt. Dit doel is niet verder uitgewerkt. Aanbevolen wordt om via bestaande social media en het internet een effectieve manier te zoeken, passend bij de mate van openbaarheid van de in kaart gebrachte informatie. Ook voor het inrichten van een beheersstructuur is urgentie aan de orde, mocht de verzamelde informatie in dit rapport via die structuur actueel gehouden gaan worden; de website van de gemeente is daarvoor een aangewezen locatie. Motivatie deelname In de interviews met participerende partijen in netwerken is gevraagd naar de motivatie van deze deelnemer om te participeren in het netwerk. Voor dit project is deze informatie niet meegenomen, eventueel is deze informatie beschikbaar op aanvraag. Risicoprofielen Vanuit het gemeentelijke project Meedoen op Mentale kracht bestond de behoefte om een overzicht te hebben van de geografische spreiding van de doelgroep en daarbij specifiek in kaart gebracht risicoprofielen, waarop implementatie van een eventuele interventie opgezet zou kunnen worden. Dit zou in de volgende fase van de synergiepilot worden opgepakt onder leiding van Albert Scheffer. Er is op dit moment nog niet voldoende zicht op de gewenste aanpak daarvoor. Als eerste aanzet is in dit rapport in hoofdstuk 3 een korte omschrijving van de doelgroep en positionering van ouderen in 32
Eindrapport synergiepilot kwetsbare ouderen - Inventarisatie netwerken gemeente Smallingerland - Dec. 2013
de gemeente Smallingerland gemaakt, zodat op basis van deze informatie een eerste suggestie kon worden gedaan voor de situering van een eventuele pilot. Een en ander zou te zijner tijd nader onderbouwd moeten worden aan de hand van aanvullende gegevens, voor definitieve keuzes worden gemaakt. Variatie in antwoorden Uit de interviews met betrekking tot hetzelfde netwerk is gebleken dat antwoorden kunnen variëren op vragen als het overkoepelend doel of gemeenschappelijk belang. Dat heeft te maken met de achtergrond van de geïnterviewde. Zo komt in interviews met vrijwilligers bijvoorbeeld het maatschappelijk nut van netwerken naar voren, mogelijk te verklaren door de behoefte zelf nuttig willen blijven in de huidige samenleving. Bij de gemeente wordt vaak gekeken vanuit beleid en weten regelgeving, terwijl bij zorg- en welzijnsorganisaties meestal het belang van cliënten en patiënten en van de eigen organisatie naar voren komt. Antwoorden worden naar verwachting dan gegeven vanuit de motivatie, doelen en prioriteiten van de eigen organisatie/positie in plaats van vanuit de doelen van het netwerk.
33
Eindrapport synergiepilot kwetsbare ouderen - Inventarisatie netwerken gemeente Smallingerland - Dec. 2013
LITERATUURLIJST Berg, M. van de, & Schoenmaker, C.G. (2011). Effecten van preventie: Deelrapport van de Volksgezondheid Toekomst Verkenning 2010 Van gezond naar beter. RIVM-rapport nr. 270061007. Bilthoven: RIVM De Friesland Zorgverzekeraar (2013). Module Zorg voor Kwetsbare Ouderen. Opgevraagd op: 02-112013: http://www.defriesland.nl/Images/Module-Zorg-voor-Kwetsbare-Ouderen-2014-14844.pdf Du Bois, P. (2012). Kwetsbare Ouderen. Opgevraagd op 16-07-2013: http://rosfriesland.nl/userfiles/Docs/_Docs_Projecten/Kwetsbare_ouderen_GGD_Fryslan_totaal.pdf Flapper, T. (2013). Module Signaleren en Begeleiden van eenzaamheid. Opgevraagd op: 19-08-2013: http://www.stichtingelo.nl/wp-content/uploads/2013/08/module-eenzaamheidversiedefinitieftotaal.pdf. LHV Huisartsenkring Friesland (2013). Voorgang Friesland Voorop en betrokkenheid huisartsenvertegenwoordiging. Opgevraagd op: 02-11-2013: http://lhv.artsennet.nl/friesland/nieuws/Nieuwskring-Friesland/Voortgang-Friesland-Voorop-en-betrokkenheid-huisartsenvertegenwoordiging.htm Odenthal, L., Moonen, B., Overdijk, M., Verbiest, C. en Vries, B., de. (2011). Kennisnetwerken: Over de mogelijkheden en beperkingen van kennisnetwerken. Opgevraagd op 11-10-2013: http://www.voraad.nl/userfiles/bestanden/SLOA/WT_Kennisnetwerken.pdf Oostveen, P. (2011). Wijkatlas Smallingerland 2011. Enschede: Oostveen Beleidsonderzoek en Advies Partoer CMO (2013). Smallingerland in beeld 2013: Onderzoek naar cliëntgroepen van voorzieningen op het gebied Werk&Inkomen, Jeugdzorg en AWBZ/Wmo. Provincie Friesland: Leeuwarden Timpaan welzijn (2011). Actieplan Integrale Aanpak Eenzaamheid Opsterland 2011/2012. Beetsterzwaag
34
Eindrapport synergiepilot kwetsbare ouderen - Inventarisatie netwerken gemeente Smallingerland - Dec. 2013
BIJLAGE 1 – AFKORTINGEN ANBO AWBZ BIG B.M.F. CAK CVA DBC DFZ DiSK EMS GFI GGD GGZ GHOR GINO HAP LHV LOC KBO MCC M.O.S. M&I NHL NPCF NPV NZA OWO-gemeenten PCOB PKN POA RGF ROS RuG SAR SUS SWO TDC TFW UMCG VOA VPTZ WMO ZonMw ZRS ZWF
Algemene Nederlandse Bond voor Ouderen Algemene Wet Bijzondere Ziektekosten Beroepen in de Individuele Gezondheidszorg Stichting Belangenbehartiging Mantelzorg Friesland Centraal Administratie Kantoor Cerebro Vasculair Accident Diagnose Behandeling Combinatie De Friesland Zorgverzekeraar Digitale Sociale Kaart Elderly Mobility Scale Groninger Frailty Index Gemeentelijke Gezondheidsdienst Geestelijke Gezondheidszorg Geneeskundige HulpverleningsOrganisatie in de Regio Geïntegreerd Informatie Netwerk Ouderenzorg Huisartsenpraktijk Landelijke Huisartsen Vereniging Landelijke Organisatie cliëntenraden Katholieke Bond voor Ouderen Medisch Coördinerend Centrum Maatschappelijke Onderneming Smallingerland Modernisering & Innovatie Noordelijke Hogeschool Leeuwarden Nederlandse Patiënten Consumenten Federatie Nederlandse Patiënten Vereniging Nederlandse Zorgautoriteit Ooststellingwerf-Weststellingwerf-Opsterland Protestants Christelijke Ouderen Bond Protestantse Kerk in Nederland Preventief Ouderen Adviseurs Regionaal Genootschap Fysiotherapie Regionale Ondersteuning Structuur Rijksuniversiteit Groningen Senioren Advies Raad Steunpunt Uitkeringsgerechtigden, gehandicapten en minima Smallingerland Stichting Welzijn Ouderen (Voorganger M.O.S.) Thuiszorg Diensten Centrale Thuiszorg de Friese Wouden Universitair Medisch Centrum Groningen Vrijwillige Ouderen Adviseurs Vrijwillige Palliatieve Terminale Zorg Wet maatschappelijke ondersteuning ZorgOnderzoek Nederland/ Medische Wetenschappen ZorgRegistratieSysteem Zuidwest Friesland
35
Eindrapport synergiepilot kwetsbare ouderen - Inventarisatie netwerken gemeente Smallingerland - Dec. 2013
BIJLAGE 2 – LIJST GEÏNTERVIEWDEN Netwerk
Geïnterviewde
Datum interview
Geriatrie Netwerk Friesland
n.v.t.
n.v.t.
Geriatrisch Netwerk Friesland
Jos Geerdink
11-10-2013
Anna O’Sullivan
08-10-2013
Netwerk valpreventie Zuidoost Friesland
Annemarie Bosma
15-10-2013
Platform Vrijwillige Thuishulp Smallingerland
Albert Scheffer
30-10-2013
Mevr. L. de Vegt
31-10-2013
Jannie Reinders
18-09-2013
Annemarie Bosma
15-10-2013
Anna O’Sullivan
08-10-2013
Samenwerking Thuiszorg de Friese Wouden, Huisartsenpraktijk Postma, Apotheek Ongena
Jan Postma
17-10-2013
Sûnenz
Anke Huizenga
17-10-2013
Wim Brunninkhuis
15-10-2013
Elzelina Schraa
09-10-2013
Anke Huizenga
17-10-2013
Jos Geerdink
11-10-2013
Albert Scheffer
30-10-2013
Wim Brunninkhuis
15-10-2013
Preventief Oost Friesland
TinZ
Zorg Buurtsuper
36
Eindrapport synergiepilot kwetsbare ouderen - Inventarisatie netwerken gemeente Smallingerland - Dec. 2013
BIJLAGE 3 – CHECKLIST INVENTARISATIE Netwerk A. Gegevens netwerk 1. Contactpersoon namens netwerk 2. Gegevens / postadres / website 3. Startdatum netwerk 4.(Beoogde) eind datum netwerk/ is het tijdelijk? 5. Geografisch bereik (postcodes indien beschikbaar) 6. Overkoepelende structuur 7. Overlegstructuur /werkwijze (rolverdeling + bereikbaarheid; netwerkstructuur) (Communicatie infrastructuur) 8. Eindbeslisser netwerk? 9. Aanleiding voor initiatief van netwerk + initiatiefnemer 10. Opdrachtgever/-nemers 11. Betrokken partijen en namen deelnemers (toelichting per partij is te vinden in het overzicht organisaties)
Voor het netwerk! (Niet voor een deelnemende organisatie) Bv. Eerste bijeenkomst Termijn toevoegen, is het tijdelijk? Of is het een open einde voor de deelnemers? En in Smallingerland? Is er een overkoepelende structuur? (waar komt het uit aan voort). Is het een netwerk op zichzelf of hangt het samen met andere structuren, provinciaal initiatieven, etc? Is er een voorzitter, notaris, hoe vaak vergaderen, etc
Hoe is dit netwerk tot stand gekomen: Wie nam het initiatief?
37
Eindrapport synergiepilot kwetsbare ouderen - Inventarisatie netwerken gemeente Smallingerland - Dec. 2013
12. Gezamenlijk budget/ gesloten beurzen
Worden er bv. uitgaven gedaan voor het netwerk, moeten facturen betaald? Is daar een gezamenlijk potje voor? Wat dragen partijen zelf financieel bij? Is er een gezamenlijk budget afgesproken (kun je uitgaven doen)? Nee? Dan per definitie gesloten beurzen (Hoort een antwoord bij als: “geldelijk wordt niets bijgedragen, maar we stoppen onze uren / faciliteiten erin” Vervolgvraag kan dan zijn: wat stoppen ze er in qua faciliteiten en wat kost dat ongeveer? 13. Financiering/ subsidies/ Zijn er inkomsten van niet in het netwerk deelnemende partijen? Zo ja: wie wat hoe? Gemeentelijke bijdrage Subsidie maatregelen? Welke? Van welke instantie? . B. Omschrijving en inhoud netwerk 1. Omschrijving netwerk 2.(Gemeenschappelijk) thema/onderwerp 3. Doelgroep Kunnen ook professionals zelf zijn; hangt met doelen samen. 4. Waarvan doelgroepen Raakvlakken? aansluitend bij kwetsbare ouderen 5. Domein (aanvinken wat van Sociaal Psychisch Somatisch Financieel toepassing is) 6. Scope (strekking)* Grenzen: wat doet het netwerk nog wel en wat doet het netwerk niet meer? Grenzen aan waar het netwerk mee bezig is. Bijv. Eenzaamheid wel, depressie niet. 7. Gemeenschappelijk belang van betrokken partijen 8.(Potentieel) concurrerende Heeft dit invloed op het functioneren van het netwerk? partijen + uiting 9. Visie binnen netwerk + ideaalbeeld: hoe ziet het er over 5 jaar praktisch uit? 10. Doelstellingen SMART formuleren (+ wanneer is een doel behaald?) 11. Gericht op preventie?* Universeel Selectief Geïndiceerd Zorg gerelateerd Nee (aanvinken wat van toepassing is) 38
Eindrapport synergiepilot kwetsbare ouderen - Inventarisatie netwerken gemeente Smallingerland - Dec. 2013
12. Beoogde resultaten 13. Activiteitenplan/actieplan 14. Methodieken/ hulpmiddelen /instrumenten 15. Gemaakte afspraken/ aangegane verplichtingen 16. Regierol 17. Uitvoerende rol 18. Algemene diensten geleverd door netwerk + aan wie? 19. Beoogde resultaten gehaald? ( + redenen indien niet gehaald) 20. Mijlpalen 21. Huidige fase 22. Behaalde resultaten tot dusverre 23. Neveneffecten/producten 24.(Beoogde) effectenvoor burgers (vanuit netwerk) 25. Succesfactoren 26. Verbeterpunten 27. Risico’s bij falen 28. Wie loopt risico bij falen 29. Verantwoordelijke bij falen 30. Afspraken rondom risico’s
(wanneer zijn ze klaar in hun optiek? Wat is er dan bereikt?) Bijvoegen als dat er is Die worden gebruikt in dit netwerk of die dit netwerk ontwikkelt? Mate van vrijblijvendheid bepalen; is er een (vorm van een ) overeenkomst gesloten tussen partijen, bv. een intentieverklaring? Heeft het netwerk een regierol? Wat wordt er uitgevoerd? Wat is de uitvoerende rol? Levert men als netwerk rechtstreeks diensten aan burgers/ouderen? Zo ja: vraag B19, anders naar vraag B20
Zijn die benoemd? En in welke zitten ze nu? Qua ontwikkelingsfase, maar ook qua tijd.
Bv. als netwerk goede samenwerkingsafspraken weet te maken, merken burgers daar dan een concreet effect van?
(denk ook aan financieel, zie antwoorden bij vragen A 8 en 9) 39
Eindrapport synergiepilot kwetsbare ouderen - Inventarisatie netwerken gemeente Smallingerland - Dec. 2013
31. Stakeholders (andere dan deelnemende organisaties) (perspectief)* C. Overig/afsluiting 1. Andere netwerken rondom (o.a.) kwetsbare ouderen die bij u bekend zijn 2. Participeert uw organisatie in het netwerk genoemd in C.1. ? Contactpersoon eigen organisatie 3. Is er iets wat niet door ons gevraagd is en u wel relevant vindt?
Wie zijn het en welke belangen hebben zij bij (de activiteiten van) het netwerk?
Zo ja, is er ook overlap? Weten zij een contactpersoon?
40
Eindrapport synergiepilot kwetsbare ouderen - Inventarisatie netwerken gemeente Smallingerland - Dec. 2013
* Toelichting begrippen Scope Scope is een term waarmee de aard, omvang en beperkingen van een netwerk worden aangeduid; “wat hoort bij het netwerk en wat niet?”
Preventie (Berg en Schoenmaker, 2010): Universele preventie Gericht op de algemene bevolking of een deelpopulatie die niet geselecteerd is op basis van een individuele risicofactor Selectieve preventie Gericht op individuen uit een deel van de bevolking waarbij het risico op het ontwikkelen van een probleem aanzienlijk groter is dan gemiddeld Geïndiceerde preventie Gericht op individuen die wel klachten of symptomen hebben, maar die niet voldoen aan diagnostische criteria voor een psychische stoornis; of die biologische kenmerken hebben die duiden op een aanleg voor psychiatrische aandoening Zorggerelateerde preventie Gericht op mensen die chronische, psychische of somatische aandoening hebben. Stakeholder Belanghebbende die ‘iets’ van het netwerk verlangt. Dit kunnen externe partijen zijn die invloed ondervinden van en zelf invloed kunnen uitoefenen op activiteiten van het netwerk. Stakeholders zijn verschillende partijen waar rekening mee gehouden dient te worden als je het netwerk draaiende wilt houden.
41
Eindrapport synergiepilot kwetsbare ouderen - Inventarisatie netwerken gemeente Smallingerland - Dec. 2013
BIJLAGE 4 - INVENTARISATIE NETWERKEN Netwerk Datum interviews A. Gegevens netwerk 1.Contactpersoon namens netwerk 2.Gegevens / postadres / website 3. Startdatum netwerk 4.(beoogde) eind datum uitvoering / is het tijdelijk? 5.Geografisch bereik (postcodes indien beschikbaar) 6. Overkoepelende structuur 7. Overlegstructuur /werkwijze (rolverdeling + bereikbaarheid; netwerkstructuur) (Communicatie infrastructuur)
8. Eindbeslisser netwerk
Geriatrie Netwerk Friesland (Valt onder verantwoordelijkheid van Regionaal Genootschap Fysiotherapie (RGF) Het Noorden) Richte Mulder
[email protected] Onbekend 2007 Onbekend Voor zover bekend: Franeker, Noord-Friesland, Duntemadiel, gemeente Leeuwarden, Smallingerland Onbekend Het netwerk bestaat uit 33 fysiotherapeuten, die ongeveer 2 keer per jaar bij elkaar komen. - Het netwerk wordt voorgezeten door de netwerkbeheerder, deze wordt ondersteund door een notulist vanuit de leden. - Alleen de netwerkbeheerder is bevoegd namens het netwerk formeel te communiceren met derden. - De netwerkbeheerder valt operationeel onder het RGF. - Het netwerk Geriatrie valt onder de verantwoordelijkheid van RGF Het Noorden. - De netwerkbeheerder legt verantwoording af aan de deelnemers. - Het netwerk komt minimaal twee bijeenkomsten per jaar bijeen, de bijeenkomsten zijn besloten behalve voor leden van het bestuur van het RGF en uitgenodigde gasten. - Besluiten worden in het netwerk genomen bij 2/3 meerderheid - Het netwerk is onderverdeeld in 5 regio’s. Onbekend 42
Eindrapport synergiepilot kwetsbare ouderen - Inventarisatie netwerken gemeente Smallingerland - Dec. 2013
9. Aanleiding voor initiatief van netwerk + initiatiefnemer 10.Opdrachtgever/ opdrachtnemer 11.Betrokken partijen en namen deelnemers (toelichting per partij is te vinden in het overzicht organisaties)
In de komende jaren zal de vergrijzing een duidelijke toename van fysiotherapeutische zorg bij geriatrische patiënten geven
Onbekend Gezondheidscentrum Het Want (Franeker – Franekeradeel) Zorggroep Noorderbreedte (Leeuwarden) Noorderbreedte (Verpleeghuis Bornia Herne) Verpleeghuis Talma Hus – onderdeel van zorggroep Pasana (Veenwouden – Dantumadiel) Medisch Centrum Leeuwarden (Leeuwarden) ZuidOostZorg locatie Bertilla (Smallingerland) Fysiotherapie C.A. Kampherbeek (Heerenveen) Praktijk voor Fysiotherapie de Merk (Joure – Skarsterlân) Fysiotherapiepraktijk Burry R Praktijk Fysiotherapie Surhuisterveen (Achtkarpselen) Gezondheidscentrum Camminghaburen (Leeuwarden) N. Toutenburg/Bennemastate – Zorggroep Noorderbreedte (Burgum – Tytsjersteradiel) Praktijk voor Fysio- en Manueeltherapie Kollum/Grijpskerk (Kollumerland) Fysiotherapie en Manuele Therapie Moleneind (Drachten Smallingerland)
43
A. Advocaat H.P. van Smeden-Zijlstra K.R. Bosma T. Zonneveld-Wartena Janny Sliep E.M. ter Haar R.B. Hermans-Visser J. de Vries H. Heida N.Y. Kuipers C.A. Kampherbeek M.T. Peters-Dijkstra B. Veenstra K. van der Wal R. van der Wal P.T. Wink E.M. Ballast K.R. Bosma P.A. van Brummelen S.A. de Groot-Schouten A. Nammensma (Geriatrie Fysiotherapeute)
Eindrapport synergiepilot kwetsbare ouderen - Inventarisatie netwerken gemeente Smallingerland - Dec. 2013
Fysiotherapiepraktijk Zuidwest – Locatie Workum (ZuidWest Friesland) Maatschap v.d. Werf/Minnema (Leeuwarden) Praktijk voor Fysiotherapie mw. Haverhoek (Menaldum – Menaldumadeel) St. Palet Zorgcentrum Parkhove (Leeuwarden) Thuiszorg De Friese Wouden Locatie Berchhiem (Burgum – Tytsjerksteradiel) Zorggroep Plantein (Leeuwarden)
Centrum voor fysio en manueeltherapie Spectrum Leeuwarden (Leeuwarden) Stichting Zorgcentrum ‘Het Zand’ (Zwolle – Overijssel) Meriant Lindestede (Wolvega – Weststellingwerf) Meriant (Heerenveen) Konink/B. Klap (Leeuwarderadeel) De Loefbiter (Gersloot – Heerenveen) Verpleeghuis Bornia Herne + vzh Friesmahiem (Grou – Boarnsterhim) Onbekend
? C.L. Minnema-Wierda E.S. Steenstra- van Elteren M.G. Nijenkamp M.C. Rodenhuis C. Wierema-Dijkstra E. ten Brug T. de Boer-Visbeek R.M. Mulder L. Diepenmaat J.M. van ’t Hul R. de Jong E.C. Woudstra-Hoekstra (Oudeschoot) E. Schreur (Heerenveen) B. Klap H. Van der Veen-Woudstra T. Zonneveld-Wartena
12.Gezamenlijk budget/ Gesloten beurzen 13.Financiering/ subsidies/ Onbekend Gemeentelijke bijdrage B. Omschrijving en inhoud netwerk 1.Omschrijving netwerk Provinciaal samenwerkingsverband van fysiotherapeuten uit de 1e en 2e lijn en caresector die de geriatrische patiënt, op
44
Eindrapport synergiepilot kwetsbare ouderen - Inventarisatie netwerken gemeente Smallingerland - Dec. 2013
2.(Gemeenschappelijk) thema/onderwerp 3.Doelgroep 4.Waarvan doelgroepen aansluitend bij kwetsbare ouderen 5.Domein (aanvinken wat van toepassing is) 6.Scope (strekking)* 7.Gemeenschappelijk belang van betrokken partijen 8.(Potentieel) concurrerende partijen + uiting 9.Visie binnen netwerk
10.Doelstellingen
verwijzing van aanvragers, optimale fysiotherapeutische zorg biedt Geriatrie Naar verwachting ouderen Onbekend
Sociaal
Psychisch
Somatisch
Financieel
Onbekend Onbekend Onbekend Door de netwerkfysiotherapeuten wordt vanuit de transmurale richtlijn Geriatrie de benaderingswijze in het hele fysiotherapeutisch zorgtraject gestroomlijnd, in die zin dat door fysiotherapeuten in het netwerk vanuit het zelfde perspectief naar de geriatrische problematiek wordt gekeken. Verder wordt gewerkt volgens de richtlijnen van het KNGF. De fysiotherapeuten van het netwerk zijn actief participerend en zorgen middels bijeenkomsten voor adequate deskundigheidsbevordering en up to date houden van de richtlijn. Het netwerk, middels de netwerkfysiotherapeuten, draagt zorg voor naamsbekendheid bij aanvragers en patiënten door het leveren van hoogwaardige kwaliteit, adequate terugrapportages en door hoge batisttevredenheid. De netwerkfysiotherapeut levert fysiotherapeutische zorg aan de geriatrische patiënt - De ketenzorg is samenhangend en continu - De netwerkfysiotherapeuten zijn deskundig, gekwalificeerd en resultaatgericht - Het netwerk draagt zorg voor adequate deskundigheidsbevordering als continue activiteit - De zorg van netwerkfysiotherapeuten is vraaggestuurd - De netwerkfysiotherapeuten werken volgens de transmurale richtlijn Geriatrie - De netwerkfysiotherapeuten zijn actief participerend binnen het netwerk 45
Eindrapport synergiepilot kwetsbare ouderen - Inventarisatie netwerken gemeente Smallingerland - Dec. 2013
11.Gericht op preventie?* (aanvinken wat van toepassing is) 12.Beoogde resultaten 13.Activiteitenplan/actieplan
14.Methodieken/hulpmiddelen /instrumenten 15.Gemaakte afspraken/ verplichtingen
- Het fysiotherapeutisch zorgtraject is gestroomlijnd - Door de netwerkfysiotherapeuten wordt vanuit hetzelfde perspectief naar geriatrische patiënten gekeken - De richtlijn transmurale richtlijn Geriatrie wordt elk jaar ge-update - Het netwerk heeft een hoge naamsbekendheid bij verwijzers en patiënten - De netwerkfysiotherapeuten hebben een hoge patiënttevredenheid - De netwerkfysiotherapeuten hebben adequate terugrapportages - De netwerkfysiotherapeuten werken volgens de KNGF richtlijnen Universeel Selectief Geïndiceerd Zorg gerelateerd Nee Onbekend - Onderling meer contact, via een website, zodat (specifieke) kennis of vragen m.b.t. casussen gedeeld kan worden • Presentaties van leden netwerk + externe sprekers • Evalueren richtlijn geriatrie Friesland • Interpretatie meetinstrumenten (EMS) + digitaliseren • Accreditie Onbekend Producten voorkomende uit het netwerk zijn bezit van het netwerk. - De netwerkbijeenkomsten worden genotuleerd, voor aanwezigheid wordt getekend. - Bij verhindering wordt de voorzitter per email op de hoogte gesteld. - Agenda, notulen en andere documenten zijn 10 dagen van te voren bij de netwerkfysiotherapeuten. - Het netwerk kan voor de lopende zaken, onkosten en inhuren van b.v. sprekers afspreken contributie te betalen, daarbij wordt een penningmeester en een kascommissie benoemd, per jaar wordt decharge verleend door de netwerkfysiotherapeuten. - De netwerkbeheerder legt jaarlijks en waar nodig verantwoording af aan de deelnemers, een eventuele motie van afkeuring wordt neergelegd bij het RGF - Deelneming houdt op zodra deelnemer dit schriftelijk meldt per 31 december van het lopende jaar - De netwerkbeheerder dient deelnemers aan te spreken op afwijkend gedrag of het niet nakomen van afspraken en doet 46
Eindrapport synergiepilot kwetsbare ouderen - Inventarisatie netwerken gemeente Smallingerland - Dec. 2013
dit schriftelijk per email. Bovenstaande wordt geanonimiseerd besproken in de volgende bijeenkomst en waar nodig worden afspraken bijgesteld dan wel bevestigd. Bij volgende herhaling volgt de laatste waarschuwing, wanneer nog nodig wordt de deelnemer uitgesloten van het netwerk. De netwerkbeheerder draagt zorg voor communicatie richting netwerkdeelnemers en verwijzers.
16.Regierol 17.Uitvoerende rol 18. Algemene diensten geleverd door netwerk + aan wie? 19.Beoogde resultaten gehaald? ( + redenen indien niet gehaald) 20.Mijlpalen 21.Huidige fase 22.Behaalde resultaten tot dusverre 23.Neveneffecten/producten 24.(Beoogde) effectenvoor burgers (vanuit netwerk)
Criteria voor deelname van netwerkfysiotherapeuten - De deelnemer werkt volgens de richtlijn. - De deelnemer is minimaal per 2 jaar 80% van de netwerkbijeenkomsten aanwezig. - De deelnemer is actief participerend. - De deelnemer volgt de besluiten vanuit netwerk (amen). - De deelnemer werkt volgens de richtlijnen van het KNGF. - Deelnemers spreken elkaar aan op het nakomen van afspraken. - Deelnemers spannen zich aantoonbaar in om missie en visie tot uiting te brengen. Deelnemers spannen zich aantoonbaar in om doelstellingen te halen en te voldoen aan gestelde indicatoren Onbekend Onbekend Onbekend
Onbekend
Onbekend Bekendmaking (PR) naar mogelijke verwijzers Onbekend Onbekend Onbekend
47
Eindrapport synergiepilot kwetsbare ouderen - Inventarisatie netwerken gemeente Smallingerland - Dec. 2013
25.Succesfactoren 26.Verbeterpunten 27.Risico’s bij falen 28.Wie loopt risico bij falen 29.Verantwoordelijke bij falen 30.Afspraken rondom risico’s 31.Stakeholders (andere dan deelnemende organisaties) (perspectief)*
Onbekend Onbekend Onbekend Onbekend Onbekend Onbekend Onbekend
48
Eindrapport synergiepilot kwetsbare ouderen - Inventarisatie netwerken gemeente Smallingerland - Dec. 2013
Netwerk
Geriatrisch Netwerk Smallingerland
Datum interviews A. Gegevens netwerk 1.Contactpersoon namens netwerk
8-10-2013; 11-10-2013 Anna O`Sullivan- Andela verpleegkundig beleidsadviseur ma-di-don.
M. 06- 51 60 00 79 T. 0513- 614 303 E.
[email protected]
2.Postadres / website
3. Startdatum netwerk 4. (Beoogde) eind datum netwerk/ is het tijdelijk? 5.Geografisch bereik (postcodes indien beschikbaar) 6. Overkoepelende structuur 7. Overlegstructuur /werkwijze (rolverdeling + bereikbaarheid; netwerkstructuur) (Communicatie infrastructuur)
Anna O`Sullivan- Andela verpleegkundig beleidsadviseur De Friese Wouden, Specialistisch Centrum Thorbeckestraat 3 8442 CX Heerenveen Website netwerk: Niet van toepassing Januari 2012 Waarschijnlijk geen einddatum. Evaluatie nut, noodzaak en resultaten voorjaar 2014 Gemeente Smallingerland Geen overkoepelende structuur, deelnemende partijen hebben gelijkwaardige positie binnen netwerk. Voorzitter: Anna O'Sullivan-Andela (Thuiszorg de Friese Wouden); secretaris: Reina Rozema (NijSmellinghe) Plenaire bijeenkomsten: 3 keer in 2013; agenda wordt voorbereid door voorzitter met secretaris; informeel vooroverleg met ROS naar behoefte. Werkgroepen worden tijdens de plenaire bijeenkomst gevormd als dat nodig wordt geacht. De werkgroep wordt een globale opdracht meegegeven; samenstelling werkgroep op basis van vrijwilligheid. Voorjaar 2013 : 2 werkgroepen die een onderwerp hebben voorbereid voor de junivergadering. Zomer: 1 werkgroep bereidt onderwerp voor voor de oktobervergadering. Infrastructuur: geen specifieke (groeps-)voorzieningen; communicatie per mail of telefoon. Adreslijst e.a. bereikbaarheidsgegevens deelnemers aanwezig, inclusief werkafspraken over actueel houden. 49
Eindrapport synergiepilot kwetsbare ouderen - Inventarisatie netwerken gemeente Smallingerland - Dec. 2013
8. Eindbeslisser netwerk 9. Aanleiding voor initiatief van netwerk + initiatiefnemer
10.Opdrachtgever/ opdrachtnemer 11.Betrokken partijen en namen deelnemers (toelichting per partij is te vinden in het overzicht organisaties)
Niet van toepassing De “module kwetsbare ouderen” voor de huisartspraktijk was de aanleiding. Eind 2011 is een minisymposium “Kwetsbare ouderen “georganiseerd door gespecialiseerde verpleegkundigen (klinische geriatrie NijSmellinghe, TFW) en praktijkondersteuners huisartspraktijken. Hier waren de gemeente, huisartsen, buurtzorg en ZuidOostZorg voor uitgenodigd. Het doel van het symposium was een geriatrisch netwerk te gaan vormen. Niet van toepassing GGZ Friesland (provinciaal)
Jos Geerdink(verpleegkundige) Sharif Bostanzai(psychiater) Margreet Vogel (GZ Psycholoog) Tineke Lautenbach (manager ZorgThuis/SchoenThuis)
ZuidOostZorg (Smallingerland) Revalidatie Marrewijk – onderdeel van ZuidoostZorg (Smallingerland) M.O.S. (Smallingerland)
Alie Roorda (manager)
HAP Brunninkhuis (Smallingerland) TinZ (provinciaal)
Wim Brunninkhuis(huisarts) Anneke v/d Wal (praktijkondersteuner) Jos Geerink(casemanager)
Gemeente Smallingerland (Smallingerland)
Albert Scheffer (Senior beleidsmedewerker)
HAP de Folgeren (Smallingerland)
Marjon Remmers (praktijkverpleegkundige)
Thuiszorg De Friese Wouden (Smallingerland)
Anna O’Sullivan-Andela (verpleegkundige) (Boukje Oudekerken en Sytske Leen worden toegevoegd aan netwerk) Reina Kooistra
Buurtzorg (Smallingerland) Huisartsenpraktijk Stelma/Bos (Opsterland) NijSmellinghe (Smallingerland) MCC NijSmellinghe (Smallingerland) 50
Jannie Reinders (ouderenwerker)
Ypie Spoelstra (prakijkondersteuner ouderenzorg) Paulien Vierkant (hoofd interne en short stay) Reina Rozema (geriatrisch verleegkundige Bert Brouwer
Eindrapport synergiepilot kwetsbare ouderen - Inventarisatie netwerken gemeente Smallingerland - Dec. 2013
ROS Friesland (Provinciaal)
Marja Kuik (regioadviseur)
ZuidOostZorg/Praktijk Brunninkhuis (Smallingerland)
12. Budget/inzet overig
Corrie Jongsma (kader-huisarts i.o.) Zorgthuis/schoonthuis ZuidoostZorg) Mascha van der Lee (specialist ouderen geneeskunde ZuidOostZorg) Geen gezamenlijke financiën; geen afspraken daarover. Elke partij investeert tijd, aantal uren wisselt p.p. Voorzitter, secretaris en ROS extra tijd; mensen in werkgroepen ook. Ieder draagt eigen reiskosten. Faciliteiten: locaties bijeenkomsten wisselen: vergaderzaal Nij Smellinghe, gemeentehuis, dienstencentrum @Holdert, MOS, vergaderzaal Medisch Centrum de Poort (werkgroep) Niet van toepassing
13.Financiering/ subsidies/ Gemeentelijke bijdrage B. Omschrijving en inhoud netwerk 1.Omschrijving netwerk Halen en brengen van informatie en samenwerking tussen verschillende partijen met uiteindelijk doel een betere omgeving te creëren voor de oudere cliënt die langer thuis blijft wonen 2.(Gemeenschappelijk) Geriatrie / kwetsbare ouderen thema/onderwerp 3.Doelgroep Professionals uit betrokken partijen. Bij eventuele overstijgende besluitvorming directies/beslissers van deelnemers. 4.Waarvan doelgroepen Het netwerk is volledig op voorgaand genoemde doelgroep gericht. aansluitend bij kwetsbare ouderen 5.Domein (aanvinken wat van Sociaal Psychisch Somatisch Financieel toepassing is) 6.Scope (strekking)* Integrale benadering waarbij alle domeinen in het leven van ouderen aan de orde zijn. Partijen die daar een rol in hebben zoeken samenwerking en afstemming binnen dit netwerk. Nog niet betrokken: woningbouwcorporaties, maatschappelijk werk, Wmo, vertegenwoordigers van ouderen, vrijwilligersorganisaties. 7.Gemeenschappelijk belang Betere ketenaanpak organiseren gericht op preventie van betrokken partijen Bevordering welbevinden 51
Eindrapport synergiepilot kwetsbare ouderen - Inventarisatie netwerken gemeente Smallingerland - Dec. 2013
8.Risicofactoren: (Potentieel) concurrerende partijen
Ondersteuning/zorg van/voor ouderen Rollen op elkaar afstemmen/ inzet stroomlijnen ook qua screening Informatie uitwisseling. Thuiszorgorganisaties (ZuidOostZorg en Thuiszorg de Friese Wouden) zijn in rechtstreekse concurrentie, daarnaast kunnen competentiekwesties ontstaan, bv. tussen huisarts en geriater.
Effect op functioneren netwerk
Tot nu toe niet.
9.Visie binnen netwerk
Uitgangspunt is dat ouderen zo lang mogelijk zelfstandig kunnen blijven wonen, met een zo hoog mogelijke kwaliteit van leven. Het netwerk wil daar aan bijdragen/de randvoorwaarden creëren door zorg, welzijn en wonen zo te organiseren en op elkaar af te stemmen, dat deze aansluiten bij de behoeften van ouderen met complexe problemen en zo dicht mogelijk bij huis/in de buurt. Betreft preventieve, ondersteunende en zorgfaciliteiten. ‘Samenwerking tussen gemeenten, welzijn en 1e lijn rondom kwetsbare ouderen (te) bevorderen: begeleiding en zorg, samen met de cliënt, zo effectief en efficiënt mogelijk.’
10.Doelstellingen
11.Gericht op preventie?* (aanvinken wat van toepassing is) 12.Beoogde resultaten 13.Activiteitenplan/actieplan 14.Methodieken/hulpmiddelen /instrumenten 15.Gemaakte afspraken/ verplichtingen 16.Regierol
Vergroten van de kennis over elkaar/elkaars dienstverlening/versterken van de samenwerking tussen de betrokken partijen zodat er lokaal een sluitende aanpak voor deze doelgroep gecreëerd wordt; organisatieoverstijgende processen stroomlijnen, o.a. m.b.t. screening, verwijzing, informatie. Universeel Selectief Geïndiceerd Zorg gerelateerd Nee
Niet nader gedefinieerd in dit stadium Er is geen actieplan opgesteld; acties opgenomen in de agenda en de verslagen van bijeenkomsten. Deelnemerslijst met actuele gegevens; inventarisatie gebruikte screeningsinstrumenten. Geen formele onderlinge verplichtingen aangegaan in het kader van dit netwerk. Nu niet; mogelijk als de organisatiedoelen zijn bereikt.
52
Eindrapport synergiepilot kwetsbare ouderen - Inventarisatie netwerken gemeente Smallingerland - Dec. 2013
17.Uitvoerende rol 18. Algemene diensten geleverd door netwerk + aan wie? 19.Beoogde resultaten gehaald? ( + redenen indien niet gehaald) 20.Mijlpalen 21.Huidige fase
22.Behaalde resultaten tot dusverre 23.Neveneffecten/producten 24.(Beoogde) effectenvoor burgers (vanuit netwerk)
25.Succesfactoren
26.Verbeterpunten 27.Risico’s bij falen
Niet van toepassing Niet van toepassing
Sociale kaart van verschillende participerende partijen Overzicht screeningslijsten in gebruik bij verschillende partijen Bij start niet expliciet, evaluatie in voorjaar 2014 Verkennende en ontwikkelingsfase -In deze fase verkenning van samenwerkingsmogelijkheden tussen betrokken partijen rond kwetsbare ouderen in Smallingerland/bepalen doelen, welke meetbare voordelen te behalen zijn en haalbaarheid daarvan. -Voorjaar 2014 evalueren/voortzetting bepalen. Sociale kaart van verschillende participerende partijen Overzicht screeningslijsten in gebruik bij verschillende partijen Interactie en kennis van elkaar is positief toegenomen. Aanscherping maken keuzes voor eigen inzet Zie vraag 7, 9 en 10; doelgroep merkt dat hun omgeving bijdraagt aan hun welbevinden; dat bij een vraag niet meer dezelfde vragen beantwoordt hoeven te worden aan verschillende partijen, dat duidelijk is wat geboden kan worden en de toegankelijkheid daarvan eenvoudig is (korte lijnen). Dat kwetsbare oudere 1 coördinator/aanspreekpunt heeft, die zaken met en voor hen regelt en afstemt met anderen. Soepele doorstroming. - Actieve en doelgerichte bijdrage van alle deelnemers; open houding. Kennis van ontwikkelingen in het veld; elkaars jargon begrijpen; komen tot gedeelde kaders. Keuzes maken en uitvoeren volgens afspraken; doorvragen bij onduidelijkheid. Leiding bijeenkomsten gericht op doelen. - Dicht naast elkaar staan, rondom de cliënt De groep wordt erg groot, goed nagaan vanuit welke disciplines mensen dubbelen en missen; Maatschappelijk werk, geriatrische fysiotherapie, vrijwilligersorganisaties missen nog Ontsporing en versnippering van mensen, middelen, motivatie; Verstoring verhoudingen Indirect: ouderen versnipperde en onvolledige ondersteuning; maatschappelijke kosten blijven te hoog. 53
Eindrapport synergiepilot kwetsbare ouderen - Inventarisatie netwerken gemeente Smallingerland - Dec. 2013
28.Wie loopt risico bij falen 29.Verantwoordelijke bij falen 30.Afspraken rondom risico’s 31.Stakeholders (andere dan deelnemende organisaties) (perspectief)*
Ouderen (zie hierboven); deelnemers, vanwege falen inzet; stakeholders met financiële belangen bij samenwerking. Niet bekend Zijn geen concrete afspraken over gemaakt Burgers/ouderen; zorgverzekeraars en gemeente.
54
Eindrapport synergiepilot kwetsbare ouderen - Inventarisatie netwerken gemeente Smallingerland - Dec. 2013
Netwerk
Netwerk Valpreventie Zuid-Oost Fryslân
Datum interviews A. Gegevens netwerk 1.Contactpersoon namens netwerk 2.Gegevens / postadres / website
15-10-2013
3. Startdatum netwerk 4.(beoogde) eind datum netwerk/ is het tijdelijk? 5.Geografisch bereik (postcodes indien beschikbaar) 6. Overkoepelende structuur 7. Overlegstructuur /werkwijze (rolverdeling + bereikbaarheid; netwerkstructuur) (Communicatie infrastructuur)
8. Eindbeslisser netwerk 9. Aanleiding voor initiatief van netwerk + initiatiefnemer 10.Opdrachtgever/ opdrachtnemer 11.Betrokken partijen en namen deelnemers (toelichting per partij is te vinden in het
Annemarie Bosma Via de GGD Leeuwarden: Postbus 612, 8901 BK Leeuwarden 088 22 99 222 Meer dan 10 jaar geleden Niet van toepassing Provincie Friesland, alle gemeentes Voor zover bekend niet Twee keer per jaar een bijeenkomst Annemarie Bosma (GGD) is coördinator voor de bijeenkomsten en kan worden gezien als touwtrekker. Agenda punten worden opgesteld aan de hand van relevantie, actuele onderwerpen. Er zijn verder geen duidelijke rollen verdeeld. Alle partijen presenteren zich zelf tijdens de bijeenkomsten, daarnaast worden soms nog andere partijen uitgenodigd die niet participeren in het netwerk maar wel een rol hebben rondom valpreventie. Niet van toepassing Vermoeden is dat dit project is voortgekomen uit de Halt-u-valt projecten. Niet van toepassing Timpaan Welzijn
Rennie Niezink (Ouderenadviseur) Korrie Kooistra (Ouderenwerker) Petra Degen (Ergotherapeut)
Zorggroep Tellens 55
Eindrapport synergiepilot kwetsbare ouderen - Inventarisatie netwerken gemeente Smallingerland - Dec. 2013
overzicht organisaties)
12.Gezamenlijk budget/ Gesloten beurzen 13.Financiering/ subsidies/ Gemeentelijke bijdrage
Stichting Welzijn het Bolwerk Thuiszorg ZWF (Zuid-West Friesland) Medisch Centrum Leeuwarden De Friese Wouden Gemeente Ameland M.O.S. Antonius Ziekenhuis Plantein, locatie lelânen
Reina Hes (Sociaal cultureel werker) Kathleen van der Velden (Zorgcoach) Sandra Niemarkt (Verpleegkundige specialist geriatrie) Nyncke Woudstra (Ergotherapeut) R. de Jong (?) Jannie Reinders (Ouderenwerker) L. Stornebrink (fysiotherapeut) Caroline Yntema (fysiotherapeut) Lianne Douma (fysiotherapeut) Zuidoostzorg, locatie de marrewyk C. Penninga (?) Ziekenhuis Nij Smellinghe Trynke Herder (Geriatrieverpleegkundige) Fysiotherapie De Oppers E. ter Schure ((Geriatrisch) fysiotherapeut, manueel therapeut) M. Jelsma (Fysiotherapeut) Palet Trudy Potma (Medewerker service organisatie Palet) Gemeente Terschelling, De Stilen Nettie de Graaf (Cliëntenadviseur) Gemeente Achtkarspelen Ada Zuidema (Beleidsmedewerker Ouderenbeleid) De Friese Wouden, locatie Berchhiem Sjoerdje van der Meulen (?) Mandy Cupido (?) Meriant Esther Wiersma (Stafmedewerker Zorg) Plantein, locatie Bloemkamp ? GGD Fryslân Annemarie Bosma (Beleidsmedewerker Gezondheidsbevordering) Peter de Bois (Beleidsmedewerker) Gesloten beurzen. Uren worden ingezet door de organisaties zelf. Als er een bespreking is wordt er bijgedragen door faciliteiten, zoals een locatie en thee en koffie. Geen
56
Eindrapport synergiepilot kwetsbare ouderen - Inventarisatie netwerken gemeente Smallingerland - Dec. 2013
B. Omschrijving en inhoud netwerk 1.Omschrijving netwerk Een netwerk waarin organisaties/deelnemers afstemming zoeken rondom valpreventie en elkaar informeren. 2.(Gemeenschappelijk) Valpreventie thema/onderwerp 3.Doelgroep Professionals: eerstelijns, welzijn, verpleeghuizen, etc. 4.Waarvan doelgroepen De participerende professionals richten zich in hun werk op (kwetsbare) ouderen aansluitend bij kwetsbare ouderen 5.Domein (aanvinken wat van Sociaal Psychisch Somatisch Financieel toepassing is) Maar ook psychosociale aspecten zoals onzekerheid of angst 6.Scope (strekking)* Het netwerk is gericht op valpreventie en dus niet op bewegen in het algemeen. En het netwerk richt zich op ouderen, dus bijvoorbeeld niet jongeren of volwassenen die valproblematiek hebben 7.Gemeenschappelijk belang Van elkaar weten en met elkaar van gedachte wisselen over wat er allemaal speelt in de keten, informatie uitwisseling en van betrokken partijen elkaar stimuleren 8.(Potentieel) concurrerende Ja, thuiszorgorganisaties, ziekenhuizen. Hoewel ziekenhuizen hun eigen atterentiegebied hebben, dus daar is de partijen + uiting concurrentie wat minder. Daarnaast is in een provinciaal netwerk over het algemeen de concurrentie minder, doordat ook de verschillende thuiszorgorganisaties vaak in een ander gebied werken. Waar wel concurrerende partijen zitten wordt wel goed afgestemd en er is ook wel uitwisseling van ontwikkelingen binnen de organisaties naar elkaar toe. 9.Visie binnen netwerk Geen duidelijke visie voor de toekomst 10.Doelstellingen - Informatie-uitwisseling door met elkaar twee keer per jaar in overleg te gaan en elkaar te informeren en motiveren met informatie over ontwikkelingen en plannen binnen de eigen organisatie - Goed zicht krijgen op de keten 11.Gericht op preventie?* Universeel Selectief Geïndiceerd Zorg gerelateerd Nee (aanvinken wat van toepassing is) 12.Beoogde resultaten - Halt-u-valt projecten, valpreventie activiteiten en interventies in de gemeentes goed van de grond krijgen - Agendasetting en beleidsbeïnvloeding (valpreventie op de agenda van de provincies krijgen) 13.Activiteitenplan/actieplan Nee
57
Eindrapport synergiepilot kwetsbare ouderen - Inventarisatie netwerken gemeente Smallingerland - Dec. 2013
14.Methodieken/hulpmiddelen /instrumenten 15.Gemaakte afspraken/ verplichtingen 16.Regierol 17.Uitvoerende rol 18. Algemene diensten geleverd door netwerk + aan wie? 19.Beoogde resultaten gehaald? ( + redenen indien niet gehaald) 20.Mijlpalen 21.Huidige fase 22.Behaalde resultaten tot dusverre 23.Neveneffecten/producten
24.(Beoogde) effectenvoor burgers (vanuit netwerk) 25.Succesfactoren
26.Verbeterpunten
27.Risico’s bij falen
Methodieken die op de agenda hebben gestaan: In balans trainingen, Halt-u-valt Er zijn geen concrete afspraken gemaakt (over bijv. de mate van vrijblijvendheid) Nee Nee Informatie naar elkaar (professionals). Het netwerk levert geen diensten aan ouderen zelf.
Zicht op de keten is niet helemaal behaald, maar voor Smallingerland geldt dat eigenlijk de heel keten rondom valpreventie terug te vinden is in het Geriatrisch Netwerk Smallingerland Er zijn geen duidelijke mijlpalen in dit netwerk 'Going': enthousiasme en actieve houding vanuit de deelnemers
Product dat een lijst bevat gericht op preventie: de verschillende organisaties beschrijven wat je kunt doen in verschillende fases van valpreventie, wie is daar bij betrokken wat zijn bijbehorende (nieuwe) ontwikkelingen of documenten. Ook datgene wat gebeurd op het gebied van training of interventie staat hier in omschreven. Mochten burgers/cliënten effecten ondervinden dan is het een afgeleide van dit netwerk, direct is er geen effect voor burgers/cliënten. - Informatie-uitwisseling door met elkaar twee keer per jaar in overleg te gaan en elkaar te informeren en motiveren met informatie over ontwikkelingen en plannen binnen de eigen organisatie - Goed zicht krijgen op de keten Een stap verder gaan dan alleen de afstemming en informatie uitwisseling, bijvoorbeeld het gezamenlijk opzetten of ontwikkelen van nieuwe dingen. Dit is momenteel wellicht niet reëel doordat dat op provinciaal niveau niet geschikt is met de huidige ontwikkelingen van 'zorg dichtbij'. Geen directe risico's
58
Eindrapport synergiepilot kwetsbare ouderen - Inventarisatie netwerken gemeente Smallingerland - Dec. 2013
28.Wie loopt risico bij falen 29.Verantwoordelijke bij falen 30.Afspraken rondom risico’s 31.Stakeholders (andere dan deelnemende organisaties) (perspectief)* Is er iets wat niet door ons gevraagd is en u wel relevant vindt?
Niet een specifieke partij, iedereen is verantwoordelijk Er is niet een specifieke partij verantwoordelijk. Elke organisatie zit in het netwerk vanuit zijn eigen verantwoordelijkheid + er is verantwoordelijk voor de eigen rol binnen die organisatie. Geen Huisartsen
Continuïteit in netwerken is vaak een knelpunt
59
Eindrapport synergiepilot kwetsbare ouderen - Inventarisatie netwerken gemeente Smallingerland - Dec. 2013
Netwerk
Platform Vrijwillige Thuishulp Smallingerland
Datum interviews A. Gegevens netwerk 1.Contactpersoon namens netwerk
30-10-2013; 31-10-2013
2.Gegevens / postadres / website 3. Startdatum netwerk 4.(beoogde) eind datum netwerk/ is het tijdelijk? 5.Geografisch bereik (postcodes indien beschikbaar) 6. Overkoepelende structuur 7. Overlegstructuur /werkwijze (rolverdeling + bereikbaarheid; netwerkstructuur) (Communicatie infrastructuur)
8. Eindbeslisser netwerk 9. Aanleiding voor initiatief van netwerk + initiatiefnemer 10.Opdrachtgever/ opdrachtnemer 11.Betrokken partijen en namen deelnemers (toelichting
Wies Meester (M.O.S.) T: 06-37416916
[email protected] Postadres, secretariaat via M.O.S. Onbekend, het platform bestaat al zeker 20 jaar. Niet van toepassing Smallingerland Niet van toepassing Voorzitter: Wies Meester (M.O.S) Secretaresse: Dukke Laurens Bijeenkomsten: 4x per jaar in @Holdert Wordt geïnventariseerd welke vragen/knelpunten/actuele thema’s er zijn, die worden geagendeerd en voorbereid door de M.O.S. + kennisuitwisseling + presentatie van partijen of projecten + afstemming rondom bepaalde activiteiten (bijv. mantelzorgdagen) Niet van toepassing Is niet bekend, zou vanuit het ouderenbeleid kunnen zijn ontstaan Niet van toepassing Gemeente Smallingerland ZuidOostZorg (Smallingerland)
Albert Scheffer (senior beleidsmedewerker) Marleen Buwalda (?) 60
Eindrapport synergiepilot kwetsbare ouderen - Inventarisatie netwerken gemeente Smallingerland - Dec. 2013
per partij is te vinden in het overzicht organisaties)
Humanitas Thuiszorg De Friese Wouden (Smallingerland) Maatschappelijke Ondersteuning Smallingerland (Smallingerland) Wmo-loket (Smallingerland) Nederlands Rode Kruis Stichting de Zonnebloem VPTZ (Smallingerland) Buurtzorg Drachten (Smallingerland) Stand-by (onderdeel Humanitas) PKN De Kerken
Annemieke Everaarts (verpleegkundige) Coby Beerda (Vrijwilliger) Loek Dijkstra (Vrijwilliger) Alie Heida (?) Wies Meester (Opbouwwerker) Aafje Molenkamp (Vrijwilliger) T. de Vries (Vrijwilliger) Lolkje de Vegt (Vrijwilliger) Agnes Brouwer (Vrijwilliger) Hiske Bekkema (?) Anneke Nicolai (Verpleegkundige) Josien Geerligs (?) Janny Akkerman (?) Joke Holwerda (?) Meine Minnesma (?) Anna van der Meer (Diaconaal werker) M. Snip (?) Arjan Boven (Begeleider crisiopvang)
Rooms Katholieke Kerk Zienn 12.Gezamenlijk budget/ Niet van toepassing voor vrijwilligers Gesloten beurzen Ingezette uren van professionals worden betaald vanuit de eigen organisatie. 13.Financiering/ subsidies/ Secretariaatwerk, verslaglegging, faciliteiten worden gefinancierd door de gemeente Gemeentelijke bijdrage Jaarlijks - € 3750 voor 4 bijeenkomsten : bijdrage voor MOS voor de organisatie en ondersteuning van het Platform Vrijwillige Thuiszorg Smallingerland B. Omschrijving en inhoud netwerk 1.Omschrijving netwerk De leden van het platform (professionals en vrijwilligers) vormen met elkaar een klankbord voor burgerparticipatie, een ingang tot verschillende doelgroepen uit de Wmo en een belangrijk uitvoeringsorgaan van deze doelstellingen. Te denken
61
Eindrapport synergiepilot kwetsbare ouderen - Inventarisatie netwerken gemeente Smallingerland - Dec. 2013
2.(Gemeenschappelijk) thema/onderwerp
3.Doelgroep 4.Waarvan doelgroepen aansluitend bij kwetsbare ouderen 5.Domein (aanvinken wat van toepassing is) 6.Scope (strekking)*
7.Gemeenschappelijk belang van betrokken partijen 8.(Potentieel) concurrerende partijen + uiting
9.Visie binnen netwerk
10.Doelstellingen
valt hierbij aan mantelzorg, vrijwilligersondersteuning en participatie van kwetsbare groepen in de samenleving. Het platform leidt voornamelijk tot ondersteuning, samenwerking en informatie uitwisseling tussen onderlinge organisaties. Het welbevinden van de medemensen bevorderen, waardoor mensen zolang mogelijk en zo zelfstandig mogelijk thuis kunnen wonen (Overige besproken thema’s: hoe om te gaan met vrijwilligersbeleid, scheiding/structuren tussen formele en informele zorg, onderlinge samenwerking, hoe mensen te benaderen, organisatie actuele activiteiten) Professionals (die vervolgens met hun organisatie diensten leveren aan onder andere de doelgroep ouderen) -
Sociaal
Psychisch
Somatisch
Financieel
Wel: mantelzorgondersteuning, raakvlakken werkveld professionals vs. Vrijwilligers, ondersteuning en gezelligheid voor de kwetsbare persoon Buiten het netwerk: zorg aan huis, gezamenlijk stappen ondernemen tegen een maatschappelijk probleem zoals bijv. dementie. Zodra er sprake is van een (complexere) zorgvraag en hulp verleend moet worden Kennisuitwisseling, op de hoogte blijven van ontwikkelingen Ja, de thuiszorgorganisaties: buurtzorg, thuiszorg de Friese Wouden, ZuidOostZorg. Concurrentie wordt niet gevoeld binnen dit netwerk, waarschijnlijk doordat de leden in dit netwerken weren op uitvoerend niveau die geïnteresseerd zijn in het oplossen van problemen van hun cliënten. Vanuit bestuurlijk niveau zouden leden er meer inzitten ten behoeve van de organisatie. Ook de rol van de professionals en de vrijwilligers is gelijkwaardig binnen dit netwerk. Het kan wel zo zijn dat professionals hun kennis naar voren brengen op inhoudelijke vragen omdat zij dit kunnen mobiliseren Slimmere indeling/ efficiëntere indeling van cliënten per organisatie Kijken naar de vragen die er maatschappelijk liggen en kijken hoe organisaties gezamenlijk daar slimmer op in kunnen spelen. - Het optimaliseren van de vrijwillige thuishulp: Dit kan gerealiseerd worden door elkaar te informeren, dubbelingen te 62
Eindrapport synergiepilot kwetsbare ouderen - Inventarisatie netwerken gemeente Smallingerland - Dec. 2013
11.Gericht op preventie?* (aanvinken wat van toepassing is)
12.Beoogde resultaten 13.Activiteitenplan/actieplan 14.Methodieken/hulpmiddelen /instrumenten 15.Gemaakte afspraken/ verplichtingen 16.Regierol 17.Uitvoerende rol 18. Algemene diensten geleverd door netwerk + aan wie? 19.Beoogde resultaten gehaald? ( + redenen indien niet gehaald) 20.Mijlpalen 21.Huidige fase 22.Behaalde resultaten tot
voorkomen, maar het blijft steken op activiteitenniveau. - Er zijn voor je medemens, dit kan behaald worden door de goede afstemming van verschillende activiteiten georganiseerd door de verschillende organisaties die participeren in het PVTS. Subdoel: Elkaar steunen en activiteiten op elkaar af stemmen Universeel Selectief Geïndiceerd Zorg gerelateerd Nee Preventie zit in activiteiten georganiseerd door participerende organisaties, maar niet in het netwerk zelf. Doordat activiteiten zich ook richten op medemens zonder rugzakje, richten participerende organisaties zich zowel op universele als selectieve preventie. Vanuit het netwerk niet duidelijk voor ogen Beweegreden voor participatie van partijen: Betere organisatie m.b.t. ondersteuning van de medemensen Niet van toepassing Eventueel de notulen; hier kun je op terug vallen en aan de hand van de notulen kun je eerdere onderwerpen evalueren Niet van toepassing Nee De participerende organisaties hebben een uitvoerende rol in de richting van de ouderen, d.m.v. ondersteuning en activiteiten. Het netwerk zelf heeft geen uitvoerende rol. Er worden vanuit het platform geen diensten geleverd
Niet van toepassing, doordat beoogde resultaten niet duidelijk zijn
Geen duidelijke mijlpalen in dit netwerk aanwezig
63
Eindrapport synergiepilot kwetsbare ouderen - Inventarisatie netwerken gemeente Smallingerland - Dec. 2013
dusverre 23.Neveneffecten/producten 24.(Beoogde) effectenvoor burgers (vanuit netwerk) 25.Succesfactoren
26.Verbeterpunten
27.Risico’s bij falen 28.Wie loopt risico bij falen
29.Verantwoordelijke bij falen 30.Afspraken rondom risico’s 31.Stakeholders (andere dan deelnemende organisaties) (perspectief)* Is er iets wat niet door ons gevraagd is en u wel relevant vindt?
Nee Betere afstemming van activiteiten, minder dubbelingen en minder ‘van-het-kastje-naar-de-muur-effect’ - Formele en informeel organisaties ontmoeten en kennen elkaar: herkenning van overkoepelende thema’s - Betere afstemming van activiteiten -Leden kunnen informatie uitwisselen, lijntjes uitzetten en ontwikkelingen bespreken - Als gemeente zelf in de regierol gaan zitten en aan gaan sturen op meer grensoverschrijdende samenwerking - Huidige overlap en dubbelingen voorkomen - Nagaan waartoe dit netwerk op aarde is en of dat de gegeven toekomst zo georganiseerd moet blijven of dat het anders zou moeten Informatie achterstand bij / verarming voor betrokken partijen Qua deelnemers vrijwel niet, alleen de M.O.S. loopt wat inkomsten mis Gasten die gebruik maken van de activiteiten kunnen eventueel iets gaan merken door minder goede overeenstemming tussen organisaties Niemand Er zijn geen afspraken gemaakt m.b.t. risico’s Niet van toepassing
- Mocht er sprake van komen dat dit netwerk samengevoegd zou moeten worden met een ander netwerk dan zou het waarschijnlijk het beste passen bij het Geriatrisch Netwerk Smallingerland. Hier is nog geen sprake van geweest, omdat het Geriatrisch Netwerk heel erg gericht is op de zorg en het PVTS richt zich veel meer op de voorkant. - Valkuil voor het netwerk is dat het vrijwel niets kost, daardoor kan het jaren op dezelfde toer doorgaan, zonder nut en noodzaak te evalueren. - Vindt een verschuiving plaats, steeds meer komt neer op de vrijwilligersorganisaties, die krijgen taken en projecten die voorheen door professionals/betaalde krachten werden uitvoert. Beroepskrachten en vrijwilligers voelen aan dat men op
64
Eindrapport synergiepilot kwetsbare ouderen - Inventarisatie netwerken gemeente Smallingerland - Dec. 2013
een andere manier (integraler) moet werken en is op zoek naar afstemming en goede samenwerking. Dat is waarschijnlijk ook een reden waarom zowel bij dit netwerk (als ook bij andere netwerken) de opkomst de laatste tijd vrij goed is. - Gasten/cliënten weten hoogstwaarschijnlijk niet van het bestaan van het PVTS af. - Voor vrijwilligers een belangrijk netwerk en zou het niet willen missen, ze vindt het een verrijking
65
Eindrapport synergiepilot kwetsbare ouderen - Inventarisatie netwerken gemeente Smallingerland - Dec. 2013
Netwerk
Preventief Oost Friesland (POF)
Datum interviews A. Gegevens netwerk 1.Contactpersoon namens netwerk 2.Gegevens / postadres / website
18-09-2013; 08-09-2013
3. Startdatum netwerk 4.(beoogde) eind datum netwerk/ is het tijdelijk? 5.Geografisch bereik (postcodes indien beschikbaar) 6. Overkoepelende structuur 7. Overlegstructuur /werkwijze (rolverdeling + bereikbaarheid; netwerkstructuur) (Communicatie infrastructuur)
8. Eindbeslisser netwerk 9. Aanleiding voor initiatief van netwerk + initiatiefnemer 10.Opdrachtgever/ opdrachtnemer
Annemarie Bosma (GGD Friesland)
[email protected] Via de GGD Leeuwarden: Postbus 612, 8901 BK Leeuwarden (088) 22 99 222 Waarschijnlijk al meer dan 10 jaar geleden Niet van toepassing, maar wel regelmatig met elkaar nadenken moeten we hiermee doorgaan, is het nog steeds nuttig? Gemeente Smallingerland, Gemeente Heerenveen, gemeente Opsterland (Waarbij Opsterland onderdeel van de OWO-gemeentes, in die zin vertegenwoordigt Opsterland misschien ook Ooststellingwerf en Weststellingwerf) Niet van toepassing Voorzitter: Annemarie Bosma Notulen: rouleren Agendacommissie: Anna O’Sullivan, Jannie Reinders, Tineke Lautenbach Bijeenkomsten: ongeveer 4 keer per jaar, overleg van 2 uur (ongeveer 8 uur per jaar + reistijd). Bijeenkomst bestaat uit twee delen: Deel 1: welkom opening, notulen, mededelingen, ontwikkelingen Deel 2: Thema (momenteel kwetsbare ouderen) (voorgaande thema’s zijn geweest valpreventie, eenzaamheid, armoede, etc) GGD als voorzitter, maar niet echt een eindbeslisser, omdat er binnen dit netwerk geen beslissingsbevoegdheid bestaat Niet bekend Niet van toepassing
66
Eindrapport synergiepilot kwetsbare ouderen - Inventarisatie netwerken gemeente Smallingerland - Dec. 2013
11.Betrokken partijen en namen deelnemers (toelichting per partij is te vinden in het overzicht organisaties)
Gemeente Smallingerland (Smallingerland) Gemeente Opsterland (Opsterland) Gemeente Heerenveen / Caleidoscoop (Heerenveen) Thuiszorg de Friese Wouden (Smallingerland) ZuidOostZorg (Smallingerland) Verpleegkundige Geriatrie Nij Smellinghe (Smallingerland) Meriant (Heerenveen) Gemeente Weststellingwerf (Weststellingwerf) TinZ Maatschappelijke Ondersteuning Smallingerland (Smallingerland) GGD Fryslân (provinciaal)
Albert Scheffer (senior beleidsmedewerker) Trijntje Köhler (?) Diana Samuelsz (Opbouwwerker/kwaliteitsmedewerker) Anna O’Sullivan-Andela (verpleegkundig beleidsadviseur) Tineke Lautenbach (manager ZorgThuis/SchoenThuis) Mevr. T. Heder (geriatrisch verpleegkunige) Reina Rozema (?) Geen afvaardiging meer Geen afvaardiging meer Gerda Stuursma (Casemanager) Jannie Reinders (ouderenwerker)
Annemarie Bosma (Beleidsmedewerker) Peter du Bois (Beleidsmedewerker) Timpaan Welzijn (Opsterland) Mevr. Korrie Kooistra (ouderenwerker) Zorgbelang Friesland (Leeuwarden) Paula van Driesten (Belangenbehartiger/projectleider Ouderenzorg) Gesloten beurzen. Uren worden ingezet door de organisaties zelf. Als er een bespreking is wordt bijgedragen door faciliteiten, zoals een locatie en thee en koffie. Voor zover bekend is er geen sprake van subsidies of financiering, naast de eigen bijdrage
12.Gezamenlijk budget/ Gesloten beurzen 13.Financiering/ subsidies/ Gemeentelijke bijdrage B. Omschrijving en inhoud netwerk 1.Omschrijving netwerk Een breed platform biedt de unieke mogelijkheid om elkaar te informeren, maar ook om gezamenlijk zaken te signaleren en in ontwikkeling te brengen 2.(Gemeenschappelijk) Kwetsbare ouderen, zowel intra- als extramuraal thema/onderwerp 3.Doelgroep Professionals die werken met kwetsbare ouderen, zowel intra- als extramuraal en ook zowel op beleidsmatig als op uitvoerend niveau. 67
Eindrapport synergiepilot kwetsbare ouderen - Inventarisatie netwerken gemeente Smallingerland - Dec. 2013
4.Waarvan doelgroepen aansluitend bij kwetsbare ouderen 5.Domein (aanvinken wat van toepassing is) 6.Scope (strekking)*
7.Gemeenschappelijk belang van betrokken partijen 8.(Potentieel) concurrerende partijen + uiting
9.Visie binnen netwerk 10.Doelstellingen 11.Gericht op preventie?* (aanvinken wat van toepassing is) 12.Beoogde resultaten 13.Activiteitenplan/actieplan 14.Methodieken/hulpmiddelen /instrumenten 15.Gemaakte afspraken/
-
Sociaal
Psychisch
Somatisch
Financieel
(Financieel ligt eventueel bij de welzijnsorganisaties) Wel: woonomgeving, bereikbaarheid, gezondheid, recreatie, sociale contacten, welzijnswerk, activiteiten, financiën, vervoer, dementie, depressie, valpreventie, vochtvoeding, mantelzorg, ouderen vanaf 55, preventie. Niet: financiële dienstverlening Het uitwisselen van informatie en het op de hoogte blijven van ontwikkelingen, vormgeving van organiseren in verschillende organisaties. Op de hoogte blijven van wat gedaan wordt, wat voor activiteiten er georganiseerd worden. De verschillende (thuis-)zorginstellingen, Thuiszorg de Friese Wouden en ZuidOostZorg, maar dit uit zich niet binnen het netwerk Welzijnsorganisaties concurreren binnen dit netwerk sowieso niet met elkaar, doordat ze werkzaam zijn in afzonderlijke gemeentes en elkaar in het werkveld niet tegenkomen. Het netwerk is niet gericht op een bepaald (eind-)product. Het blijft een kennisnetwerk, waar het gaat om informatie uitwisseling. Dit is de visie en dit is wat hopelijk gedeeld blijft worden in de toekomst. Informatie uitwisselingen/elkaar op de hoogte houden over de ontwikkelingen binnen de eigen organisatie of rond de doelgroep ouderen Universeel Selectief Geïndiceerd Zorg gerelateerd Nee
Om een bijdrage te kunnen leveren aan elkaars kennis, dat het rendement van het netwerk hoger is dan de tijdsinvestering van de verschillende partijen. Eventueel de thema’s en structuur in de bijeenkomsten Niet van toepassing - Het is niet geheel vrijblijvend om in het netwerk te participeren. Een duidelijke afspraak is dat voldoende aanwezigheid
68
Eindrapport synergiepilot kwetsbare ouderen - Inventarisatie netwerken gemeente Smallingerland - Dec. 2013
verplichtingen
16.Regierol 17.Uitvoerende rol 18. Algemene diensten geleverd door netwerk + aan wie? 19.Beoogde resultaten gehaald? ( + redenen indien niet gehaald) 20.Mijlpalen 21.Huidige fase 22.Behaalde resultaten tot dusverre 23.Neveneffecten/producten 24.(Beoogde) effectenvoor burgers (vanuit netwerk) 25.Succesfactoren
en participatie wordt verwacht. Indien dit niet het geval is wordt overleg gepleegd met de betreffende organisatie of deelname in het netwerk nog wel zinvol is. - Bij onvoldoende inzet wordt een partij één keer gebeld om de belangstelling te checken, daarna worden ze niet meer benaderd - Het netwerk heeft geen beslissingsbevoegdheid Het netwerk heeft een regierol in de zin van het maken van het uitnodigen en afspraken maken met mensen uit het veld die komen spreken of informatie uit komen wisselen met het netwerk. Uitvoerende rol ligt meer in het werk dat wordt verricht door de verschillende partijen, maar is niet kenmerkend voor het netwerk. Niet van toepassing. Diensten geleverd door participerende organisaties worden wel besproken, maar het netwerk levert zelf geen diensten/organiseert geen activiteiten
2009: een moment waarop twijfels bestonden over het voortbestaan van het netwerk. Doordat een aantal organisaties het nuttig vonden om dit netwerk voort te zetten is er om een omslag geweest, waarbij nu actieve participatie bereikt is.
Elke partij weet wat er leeft en er wordt gewerkt aan verschillende thema’s. Door deze aandacht en verdieping in een thema kan de burger hier voordeel van hebben op het moment dat er sprake van problematiek rondom dit specifieke thema. - Het halen en brengen van informatie, kennisuitwisseling - Meer begrip van welzijn naar zorg en vice versa - Korte lijnen, verschillende partijen kunnen elkaar gemakkelijk vinden - Opgezette tools (rondom bijv. thema armoede) als gevolg van aandacht voor een thema binnen dit netwerk
69
Eindrapport synergiepilot kwetsbare ouderen - Inventarisatie netwerken gemeente Smallingerland - Dec. 2013
26.Verbeterpunten 27.Risico’s bij falen 28.Wie loopt risico bij falen 29.Verantwoordelijke bij falen 30.Afspraken rondom risico’s 31.Stakeholders (andere dan deelnemende organisaties) (perspectief)* Is er iets wat niet door ons gevraagd is en u wel relevant vindt?
- Beter begrip van de zorgkant naar de welzijnskant (en vice versa) kan nog altijd beter - geen individuen bespreken binnen het netwerk, maar situaties vanuit een breder perspectief bespreekbaar maken Geen directe risico’s, behalve het missen van de informatie uitwisseling Niemand Er is geen specifieke partij verantwoordelijk mocht het netwerk stoppen Geen afspraken over risico's rondom het falen van het netwerk/stoppen van het netwerk Niet van toepassing
Momenteel wordt het thema ‘kwetsbare ouderen’ behandeld binnen de POF, daardoor heeft het netwerk op dit moment veel overlap met het Geriatrisch Netwerk Smallingerland. Als het thema van de POF veranderd zit er hoogstwaarschijnlijk ook minder overlap tussen deze twee netwerken. Daarnaast zit het geriatrisch netwerk veel meer op beleidsmatig niveau, terwijl dat bij de POF niet het geval is.
70
Eindrapport synergiepilot kwetsbare ouderen - Inventarisatie netwerken gemeente Smallingerland - Dec. 2013
Netwerk
Samenwerking TFW, Ongena, Postma
Datum interview A. Gegevens netwerk 1.Contactpersoon namens netwerk 2.Gegevens / postadres / website 3. Startdatum netwerk
17-10-2013
4.(beoogde) eind datum netwerk/ is het tijdelijk? 5.Geografisch bereik (postcodes indien beschikbaar) 6. Overkoepelende structuur 7. Overlegstructuur /werkwijze (rolverdeling + bereikbaarheid; netwerkstructuur) (Communicatie infrastructuur) 8. Eindbeslisser netwerk 9. Aanleiding voor initiatief van netwerk + initiatiefnemer
10.Opdrachtgever/ opdrachtnemer 11.Betrokken partijen en namen deelnemers (toelichting
Niet van toepassing Locatie wordt: Burgemeester Wuiteweg 31 9203 KA Drachten Verwachting is dat het zal starten in april 2014 Overleggen over eventueel samenwerkingsverband zijn begonnen rond 2000 Niet van toepassing Drachten Niet een overduidelijke overkoepelende structuur, wel worden er vanuit de Palet groep voorbeelden gebruikt zoals het verpleeghuis Bonne Hûs in Leeuwarden. Huisarts Postma heeft overleg met Tom 't Hart via de polifarmacie en met de wijkverpleegkundige van de Bouwen (eens per 3 à 4 weken), maar tot dusverre nog geen duidelijke overlegstructuur voor deze samenwerking
Niet van toepassing (het verschilt per case welke discipline verantwoordelijk is voor een patiënt/cliënt). Vanuit het idee om meerdere disciplines onder één dak te krijgen. Zowel Tom 't Hart (Apotheek Ongena), Jan Postma (Huisarts) en Thuiszorg de Friese Wouden zagen het belang van goed georganiseerde zorg in de eerste lijn en goed contact met de huisarts, deze partijen hebben gezamenlijk deze samenwerking opgestart, er is geen duidelijke initiatiefnemer geweest. Niet direct van toepassing, deels zou de verzekeraar als opdrachtgever kunnen worden gezien, omdat hier de uiteindelijke financieringsstructuur bepaald wordt. Apotheek Ongena Tom ‘t Hart (apotheker) Thuiszorg de Friese Wouden Machiel Talsma (projectdirecteur Wonen en Dienstverlening 71
Eindrapport synergiepilot kwetsbare ouderen - Inventarisatie netwerken gemeente Smallingerland - Dec. 2013
per partij is te vinden in het overzicht organisaties)
stichting Palet) Aukje Reinders-vd Galiën (directeur DFW) Alicia Wijnberg (wijkverpleegkundige) Jan Postma (Huisarts)
Huisartsenpraktijk J. Postma 12.Gezamenlijk budget/ Gesloten beurzen 13.Financiering/ subsidies/ Gemeentelijke bijdrage
Nog niet een duidelijke vergoedingsstructuur voor de thuiszorg
Vanuit zorgverzekeraar: de huisarts ontvangt inschrijftarieven per patiënt + een vast bedrag voor het in dienst hebben van de Praktijkondersteuner somatiek + tarieven vanuit de module Kwetsbare Ouderen Financiering voor de huisarts is daarmee wel geregeld, de financiering vanuit d Friese Wouden is nog niet rond. Verdere financieringsstructuur moet geregeld worden vanuit de zorgverzekeraar. B. Omschrijving en inhoud netwerk 1.Omschrijving netwerk Wijkzorg op maat: als vanouds de huisarts en verpleegkundige weer dichtbij huis, korte lijnen en met teams in de wijk zorg leveren aan kwetsbare ouderen en chronisch zieken 2.(Gemeenschappelijk) Zorg leveren aan kwetsbare ouderen en chronisch zieken thema/onderwerp 3.Doelgroep Kwetsbare ouderen en chronisch zieken 4.Waarvan doelgroepen Ouderen vanaf 65 jaar die adhv de GFI als kwetsbaar zijn gediagnosticeerd of die volgens huisarts/thuiszorg kwetsbaar aansluitend bij kwetsbare lijken te zijn/worden ouderen 5.Domein (aanvinken wat van Sociaal Psychisch Somatisch Financieel toepassing is) 6.Scope (strekking)* Problemen als eenzaamheid zullen niet direct opgelost worden, indirect levert dit samenwerkingsverband hier waarschijnlijk wel een bijdrage aan. Maar zolang er geen medewerking van de cliënt is, houdt het op. Vanuit de apotheker komt er geen winkel in het pand, maar een steunpunt waar de apotheker patiëntencontacten heeft 7.Gemeenschappelijk belang Apothekers en thuiszorgorganisaties worden steeds meer afhankelijk van de eerste lijn, dus daarom ontstaan er ook van betrokken partijen samenwerkingsverbanden, die samenwerking komt uiteindelijk de zorg van de cliënt ten goede
72
Eindrapport synergiepilot kwetsbare ouderen - Inventarisatie netwerken gemeente Smallingerland - Dec. 2013
8.(Potentieel) concurrerende partijen + uiting 9.Visie binnen netwerk
10.Doelstellingen
11.Gericht op preventie?* (aanvinken wat van toepassing is)
12.Beoogde resultaten 13.Activiteitenplan/actieplan 14.Methodieken/hulpmiddelen /instrumenten 15.Gemaakte afspraken/ verplichtingen 16.Regierol 17.Uitvoerende rol 18. Algemene diensten geleverd door netwerk + aan
Nee - Verbeteren van ouderenzorg en zorg voor chronisch zieken - Goed in beeld hebben va je kwetsbare populatie - Vast stramien van controles, dat je er bent voordat het fout gaat - Dat mensen tot op hoge leeftijd, maar wel gezond, thuis kunnen blijven wonen en zo min mogelijk last krijgen van dingen als eenzaamheid - De zorg voor kwetsbare ouderen zo goed mogelijk gaan regelen (specifiekere doelen zullen nog volgen zodra de financieringsstructuur rond is)) - Minder ziekenhuisopname (als gevolg van sociale indicaties) Universeel Selectief Geïndiceerd Zorg gerelateerd Nee Universeel: kan je niet zo veel mee, dat is e groep die naar je toe moet komen als ze hulp nodig hebben Selectief: ouderen Geïndiceerd: eenzaamheid, depressie en dementie: zeer rekbare begrippen wat niet altijd al gediagnosticeerd is Zorg gerelateerd: Iedereen waarbij al een diagnose gesteld is Nog niet, afhankelijk van de financieringsstructuur Dokter, wijkverpleegkundige en apotheker Scoringslijsten zoals de GFI En eventuele hulpmiddelen als gevolg van acties die opgezet worden nadat de financieringsstructuur rond is Intentieverklaring is getekend waarbij de samenwerking en de gezamenlijke instelling om gezamenlijk een gebouw te betrekken zijn vastgelegd. Als gevolg van de intentieverklaring kunnen betrokken partijen zich niet zomaar, zonder gevolgen, terugtrekken. De huisarts en de thuiszorgorganisatie hebben een regierol naar de patiënt/cliënt. Dit komt terug op de uitvoerende taken die de huisarts, thuiszorg en apotheker nu ook al hebben Reguliere huisartsengeneeskunde, maaltijdvoorziening, (voorlichting) medicatie aan cliënten.
73
Eindrapport synergiepilot kwetsbare ouderen - Inventarisatie netwerken gemeente Smallingerland - Dec. 2013
wie? 19.Beoogde resultaten gehaald? ( + redenen indien niet gehaald) 20.Mijlpalen 21.Huidige fase 22.Behaalde resultaten tot dusverre 23.Neveneffecten/producten 24.(Beoogde) effectenvoor burgers (vanuit netwerk) 25.Succesfactoren 26.Verbeterpunten 27.Risico’s bij falen 28.Wie loopt risico bij falen 29.Verantwoordelijke bij falen 30.Afspraken rondom risico’s 31.Stakeholders (andere dan deelnemende organisaties) (perspectief)* Is er iets wat niet door ons gevraagd is en u wel relevant vindt?
Grootste mijlpaal is als uiteindelijke de verschillende partijen bij elkaar in een pand gevestigd zijn Opstartfase Een intentieverklaring is getekend, wat er uiteindelijk uitgevoerd moet worden is duidelijk. Alleen de praktische uitvoering moet nog volgen. Een verwacht neveneffect van het plan om mensen langer thuis te laten wonen is dat er meer eenzaamheid zal zijn. Overzichtelijker en beter georganiseerde zorg voor de cliënt. Minder versnippering, meer overzicht in de geleverde zorg aan cliënt. - Overleg wordt vergemakkelijkt doordat de verschillende disciplines onder één dak werken. - De verwachting is dat mensen minder snel ontsporen en minder vaak in het ziekenhuis worden opgenomen - Overleg tussen de verschillende partijen - Een duidelijke financieringsstructuur Huisarts Postma, apotheek Ongena, Thuiszorg de Friese Wouden Huisarts Postma, apotheek Ongena, Thuiszorg de Friese Wouden Wellicht in de intentieverklaring, maar nu niet duidelijk voor ogen Paletgroep
Dit samenwerkingsverband heeft een overeenkomend doel met het gezondheidsplein van Sûnenz, de diensten worden geleverd vanuit andere organisaties die hetzelfde doen. Zelfs de patiëntengroep kan hierbij overeenkomen.
74
Eindrapport synergiepilot kwetsbare ouderen - Inventarisatie netwerken gemeente Smallingerland - Dec. 2013
Netwerk
Sûnenz (1,5 lijnscentrum)
Datum interviews A. Gegevens netwerk 1.Contactpersoon namens netwerk 2.Gegevens / postadres / website
15-10-2013; 17-10-2013
3. Startdatum netwerk 4.(beoogde) eind datum netwerk/ is het tijdelijk? 5.Geografisch bereik (postcodes indien beschikbaar) 6. Overkoepelende structuur 7. Overlegstructuur /werkwijze (rolverdeling + bereikbaarheid; netwerkstructuur) (Communicatie infrastructuur) 8. Eindbeslisser netwerk 9. Aanleiding voor initiatief van netwerk + initiatiefnemer
10.Opdrachtgever/
Ida van Marion Burgemeester Wuiteweg 140b 9203 KP Drachten
[email protected] 0512-359380 Opening centrum: 24-01-2013 (eerste bijeenkomst was in juli 2011) Niet van toepassing Smallingerland, Opsterland, Ooststellingwerf De Ouderenbonden vereniging De vereniging komt 3 tot 4 jaar bij elkaar. Het ‘partneroverleg’ (projectgroep die onder stuurgroep vereniging hangt). Structuur 2014: 1 x per 2 maanden bijeenkomst 2013; 6 bijeenkomsten Niet van toepassing Tussen nu en 5 jaar zullen de vormen van behandeling & zorg ingrijpend veranderen door 1) de vraag van de nieuwe generatie ouderen 2) de veranderende opvattingen over behandeling en zorg, door groeiende vergrijzing en (te hoge) kostenontwikkeling) 3) de vraag van de samenleving naar een toename in transparantie en 4) door veranderende strategie van De Friesland Zorgverzekeraar (wil graag zich p vraag rondom kwetsbaarheid ouderen). Hierdoor wordt (met name de tweedelijn) gedwongen op zoek te gaan naar andere structuren en voorzieningen/aanbod. Initiatiefnemers: ZuidOostZorg, Brunninkhuis, Apothekers en de Ouderenbonden. Niet van toepassing
75
Eindrapport synergiepilot kwetsbare ouderen - Inventarisatie netwerken gemeente Smallingerland - Dec. 2013
opdrachtnemer 11.Betrokken partijen en namen deelnemers (toelichting per partij is te vinden in het overzicht organisaties)
Brunninkhuis (Smallingerland) Apotheek Sûnenz (3 apothekers)
Wim Brunninkhuis (Huisarts) Adriaan Barentsen (Apotheker) Jouke de Jong (Apotheker) Michel Pais (Apotheker) Apotheek Renkema sluit vanaf 2014 aan, wordt onderdeel van dit totaal Wim Pot Ida van Marion (manager) Annemarie Ruesen accountmanager Sûnenz) Anke Huizenga (Bestuurder) Adriaan Janssen bestuurder GGZ Sietse Zuidema, Ijsbrand Dijkstra, voorzitter Jan van Kampen, voorzitter Anneke Gaastra, voorzitter Rachel van den Hoogen Koninklijke Visio, Zorgbelang Fryslân Achilleonzorg (Orthin) Rijksuniversiteit Groningen Hanzehogeschool Groningen Noordelijke Hogeschool Leeuwarden Friesland College Burgemeester Harmsmaschool Focus Cura Sensire Bewegingscentrum Drachten
LabNoord ZuidOostZorg (Smallingerland)
GGZ Friesland UMCG ANBO PCOB KBO M.O.S. (Smallingerland) Overige partners betrokken bij Sûnenz:
76
Eindrapport synergiepilot kwetsbare ouderen - Inventarisatie netwerken gemeente Smallingerland - Dec. 2013
Huisartsenpraktijken: A. Veldkamp en W. Vogel Museum Drachten Karmel Klooster Muziekschool Meldij Vitalis Medux MiniMARKT plus Van der Meer Mode Oosterhoff hoortoestellen Kapsalon Andrea Helios, creatieve therapie Dansschool Dansida longpunt Schoonheidsspecialiste Amanda Kinderpsychiater Terwisga Osteopaat Beeksma Sigrid Bax, weerbaarheidstraining Salsadansen voor Parkinson bloemsierkunst Foekje de Boer Stichting Gerrit Gemeente Smallingerland 12.Gezamenlijk budget/ Gesloten beurzen 13.Financiering/ subsidies/ Gemeentelijke bijdrage
Vastgoed is van ZuidOostZorg, partners huren ruimte Vanuit vereniging geen geldstroom / inkoop, gedachtegoed als inhoud van de vereniging op dit moment. ZuidoostZorg heeft het initiatief ‘gefinanciert ‘. Dit betekent de opstart van het centrum, vorm geven van het gedachtengoed, aanleg van netwerk/ PR/ Communicatie en de fysieke omgeving. Dit komt voor een deel via de huur terug. De zorgverzekeraar is strategisch partner en vergoedt de module kwetsbaarheid en het huisartsen hospitaal en andere vormen van zorg. Zij hebben mede geïnvesteerd in de ontwikkeling van de module kwetsbaarheid. Elke organisatie financiert zijn eigen exploitatie,
77
Eindrapport synergiepilot kwetsbare ouderen - Inventarisatie netwerken gemeente Smallingerland - Dec. 2013
Alle partijen die ruimten huren betalen deels mee aan investering en aan onderdelen van het concept B. Omschrijving en inhoud netwerk 1.Omschrijving netwerk Een concept rondom de 5 zorgprofielen van Joris Slaets waarbij alle benodigde voorzieningen onder één dak fungeren zodat mensen zo lang en zo gezond mogelijk zelfstandig van het leven kunnen genieten (medische ondersteuning, vertier, beleving en gezelligheid), daarnaast is het een expertisecentrum voor ouderen en ondersteuningsinstituut voor huisartsen. Diensten worden geleverd op 4 pleinen: gezondheidsplein, winkel & horecaplein en vitaliteitsplein. Het Sûnenz gedachtegoed, de profielen als uitgangspunt, is breder dan alleen het Sûnenz centrum in Drachten. Op basis van de gezondheidsenquête Zuidoost Friesland en de vragen/ signalen, verzameld in de database van Sûnenz Support. Wordt vanuit de vraag van de klant/oudere in samenwerking met partners gezocht naar slimme oplossingen en antwoorden. Zo lang mogelijk thuisblijven is daarbij het gezamenlijk uitgangspunt, met accent op gezond, vitaal ouder worden. 2.(Gemeenschappelijk) (Kwetsbare) ouderen / 55+ in Zuidoost Friesland thema/onderwerp 3.Doelgroep 55+ in ZuidOost Friesland, waarin partijen hun toegevoegde waarde leveren op ouderen in deze groep. ZuidOostZorg richt zich binnen deze samenwerking met name op de groep kwetsbare ouderen / ouderen met multimorbiditeit. 4.Waarvan doelgroepen Patiënten/cliënten van 65+ (70+ telt vanaf 2014) met een score van 4 of hoger op de GFI en een indicatie van de huisarts aansluitend bij kwetsbare en patiënt zelf ouderen 5.Domein (aanvinken wat van toepassing is) 6.Scope (strekking)* 7.Gemeenschappelijk belang van betrokken partijen 8.(Potentieel) concurrerende
Sociaal
Psychisch
Somatisch
Financieel
Financieel tussen haakjes via welzijnskant Op basis van de functieprofielen van Joris Slaets passen functieprofiel 1 t/m 4 binnen Sûnenz, met een functieprofiel van 5 zou er sprake moeten zijn van een opname in verpleeghuis, dat valt dan buiten Sûnenz -Leren van elkaars werkwijze, ondersteunen van de hulpverleners en huisartsen en betere zorg bieden aan de kwetsbare ouderen. -Komen tot nieuwe vormen van samenwerking Nee 78
Eindrapport synergiepilot kwetsbare ouderen - Inventarisatie netwerken gemeente Smallingerland - Dec. 2013
partijen + uiting 9.Visie binnen netwerk
10.Doelstellingen
11.Gericht op preventie?* (aanvinken wat van toepassing is) 12.Beoogde resultaten 13.Activiteitenplan/actieplan 14.Methodieken/hulpmiddelen /instrumenten 15.Gemaakte afspraken/ verplichtingen 16.Regierol
17.Uitvoerende rol
-Thuiswonende ouderen actief ondersteunen, zodat zij thuis kunnen blijven wonen -Huisartsen ondersteunen en blijvende regie geven over behandeling ouderen die thuis blijven wonen -Netwerkpartners die elkaar op de inhoud / vraag van de klant ontmoeten en in gezamenlijkheid tot een antwoord willen komen, op mogelijk nieuwe/ andere manieren dan gewend. -Accent op welzijn en leefplezier (happy ageing) -Faciliteiten binnen Sûnenz speciaal voor ouderen, zullen daadwerkelijk ingedaald zijn. Ouderen zullen op die plek specifiek op hun kwetsbaarheid gerichte informatie, begeleiding, zorg en behandeling krijgen. -Dat het centrum een levendige ontmoetingsplek is waar jong en oud bij elkaar komen. -Ontwikkelingen vormen ouderenzorg (verpleeghuis nieuwe stijl), bv de ontwikkeling (vanuit vraag / behoefte huisarts en patiënt) van het Huisartsenhospitaal als nieuwe zorg/behandelvorm. Tijdelijk en gericht op terugkeer naar huis. -Nieuwe vormen van zorg ontwikkelen die ouderen in staat stellen thuis te blijven wonen ook als er een zorgvraag ontstaat - De inwoners in Friesland-Oost maximale zorg leveren tegen een zo gering mogelijke prijs Universeel Selectief Geïndiceerd Zorg gerelateerd Nee
De inwoner of oudere (er is niet altijd sprake van ‘patiënt’ zijn) in Friesland-Oost maximale zorg leveren tegen een zo gering mogelijke prijs Zorgenquête ZuidOost Friesland september – november 2013. Uitkomsten en vervolg > december 2013 / 2014 in afstemming met de doelgroep en partners. Vervolg in Sûnenz centrum, maar ook in dorpen Zuidoost Friesland GFI (huisarts) en ‘de oudere aan het roer’ (triage instrument screening ouderen 65+, GFI/GWI/Intermed) Er zijn duidelijke afspraken rondom de samenwerking, voor de leden terug te vinden in de statuten Sûnenz heeft een regierol naar de patiënten/cliënten, daarnaast heeft binnen Sûnenz ZuidOostZorg een regierol door de contacten te leggen en Sûnenz te organiseren Dagelijks bestuur Vereniging: ouderenbonden / GGZ en ZuidOostZorg De uitvoerende rol ligt bij alle deelnemende partijen en is in de vorm van het aanbod op gezondheidsvlak, horecagebied, 79
Eindrapport synergiepilot kwetsbare ouderen - Inventarisatie netwerken gemeente Smallingerland - Dec. 2013
18. Algemene diensten geleverd door netwerk + aan wie?
19.Beoogde resultaten gehaald? ( + redenen indien niet gehaald) 20.Mijlpalen 21.Huidige fase
22.Behaalde resultaten tot dusverre 23.Neveneffecten/producten
et cetera (zie B18: Algemene diensten). -Sûnenz Support (
[email protected]) / 0800 - 3590800 (gratis) -Sûnenz Support pas -Gezondheidsplein: informatie, advies, huisartsenzorg, consultfunctie Specialist Ouderengeneeskunde en consultfunctie psycholoog, diagnose, kleine behandelingen/ingrepen, bloedprikken, huisartsenhospitaal, geriatrische fysiotherapie, ,osteopaat, psychiater, GGZ (Denk), audicien, longpunt , internetcafé (computer trainingen senioren) -Winkel- en horecaplein: Bloemenwinkel, kapper, pedicure, medipoint (hulpmiddelen), modewinkel, biologische supermarkt, restaurant, schoonheidsspecialiste (ook ambulant) Commerciële diensten: kookworkshops, partijen en arrangementen -Vitaliteitplein (voor ouderen van binnen en buiten: AWBZ /ZVW en commerciële diensten ): Sporten, voedingsadvies, eHealth toepassingen, commerciële diensten: AktivenZ: fitness, wandelen, mindfulness, zumba Gold, dansen,, creatieve therapie, weerbaarheidtraining Sociale contacten met buurt en wijk: vitaliteitstuin (in ontwikkeling) met tuinieren, koken, blote voetenpad, kunst, sport, clubs -Informatievoorziening door de ouderenbonden, Wmo gemeenten, zorgverzekeraar -Commerciële partijen: audicien, medische instrument makerij, rijvaardigheid Nog niet helemaal gehaald; wens is dat er veel meer mensen actief betrokken zijn en meer mensen door verwijzen naar Sûnenz, zodat maximale zorg geleverd kan worden aan de in Friesland-Oost tegen een zo gering mogelijke prijs. De opening Businessplan geschreven nu een wachtlijst met partijen die graag ruimte willen huren -Vertalen van enquête en data naar diensten en services -Eerste acties e-Health nu in voorbereiding – en uitrolfase Bv beeldbellen / community opzet met samenwerkende ouderenbonden en partner Focus Cura -Zelfdiagnostiek COPD en hartfalen met LabNoord, huisarts, Focus Cura en ZuidOostZorg -Dementie en psychiatrie in ontwikkeling met oa GGZ en TinZ
Een neveneffect is dat de hele keten in beweging is, partijen gaan met elkaar in gesprek of gaan elkaar juist mijden. Het opzetten van een 1,5 lijnscentrum heeft een revolutionair effect onder de partijen werkzaam in Drachten 80
Eindrapport synergiepilot kwetsbare ouderen - Inventarisatie netwerken gemeente Smallingerland - Dec. 2013
24.(Beoogde) effectenvoor burgers (vanuit netwerk)
25.Succesfactoren
26.Verbeterpunten
27.Risico’s bij falen 28.Wie loopt risico bij falen
29.Verantwoordelijke bij falen 30.Afspraken rondom risico’s 31.Stakeholders (andere dan deelnemende organisaties) (perspectief)* Overig
-Ander soort diensten en mogelijkheden voor de burgers, alle benodigdheden onder één dak; is meer dan alleen het centrum, maar de vraag wordt lokaal, zo dicht mogelijk bij huis, georganiseerd door samenwerkende partijen, waarbij insteek is om vanuit opschalend principe dit vorm te geven (informeel waar kan, formeel/professioneel waar nodig) -Er is een soort sociëteit opgezet waar burgers naartoe kunnen gaan, waar ze boodschappen kunnen doen, of iets eten, maar ook naar een fysiotherapeut/logopedist/psycholoog kunnen gaan - Patiënten/cliënten zijn tevreden en beoordelen Sûnenz gemiddeld met een 8,3. - Ouderen vinden het een succesfactor dat zij actief gevraagd worden om mee te bepalen over Sûnenz, maar zien ook dat de vraag en meedenken leidend is voor de ontwikkeling en het vervolg - Er kan door een centrum als Sûnenz een community opgebouwd worden in de wijk - Doorverwijzing naar Sûnenz - Zorgaanbod kan nog worden uitgebreid - Vraag naar informatie is groot en nog niet afdoende - Men beweegt, maar nog niet voldoende -Gezonde voeding leeft nog niet ZuidOostZorg en Zorgverzekeraar De Friesland lopen (financieel) het grootste risico LabNoord en apotheker hebben een enorme investering gedaan door te vestigen in het pand met benodigde apparatuur en mensen, daardoor lopen zij ook (financieel) risico mocht het mis gaan. ZuidOostZorg en Zorgverzekeraar De Friesland dragen de grootste verantwoordelijkheid Nog geen afspraken over gemaakt, de financiering loopt sowieso nog vijf jaar door Evt. ziekenhuis
Verschillende zorgorganisaties en eerstelijnsorganisties zien Sûnenz als concurrentie/bedreiging, waarschijnlijk door 1) deze partijen zelf in hun strategie meer een concurrentiemodel hebben, en daarom ook niet willen aansluiten bij Sûnenz en 2) doordat verplichte winkelnering ontstaat doordat vanuit De Friesland Zorgverzekeraar is gesteld dat bepaalde screeningen moet worden gedaan in diagnosecentrum van Sûnenz.
81
Eindrapport synergiepilot kwetsbare ouderen - Inventarisatie netwerken gemeente Smallingerland - Dec. 2013
Netwerk Datum interviews A. Gegevens netwerk 1.Contactpersoon namens netwerk 2.Gegevens / postadres / website
TinZ Dementie Netwerk Friesland (Voortzetting van het Landelijke Dementie Programma) 09-10-2013; 11-10-2013; 17-10-2013 Elzaline Schraa TinZ is bereikbaar via de verschillende steunpunten: Steunpunt Leeuwarden: Bonnehûs De Drie Dukatons 2K, 8917 ET Leeuwarden T: 058-28854004; E:
[email protected]
Steunpunt Drachten: @Holdert Van Knobeldorffplein 121, 9203 DH Drachten T: 0512-334112; E: onbekend
Steunpunt Dokkum: Sionsberg/Pasana – zorgloket Birdaarderstraatweg 70, 9101 DC Dokkum T: 0519-291234; E:
[email protected]
Steunpunt Joure: Plantein Midstraat 10, 8501 AP Joure T: 0513-412244; E:
[email protected]
Steunpunt Wolvega: ’t Punt, Zorg & Serviceloket Hoofdstraat West 3, 8471 HP Wolvega T: 0561-694900; E: onbekend
Steunpunt Heerenveen: Gezondheidscentrum Kattebos 146, 8446 DB Heerenveen T: 0561-694920; E: onbekend
Steunpunt Burgum: Zorgcentrum Berchhiem Prinses Margrietstraat 1, 9251 HA Burgum T: 088-5127106; E: onbekend 3. Startdatum netwerk
Start netwerk 2007 of 2008. 82
Eindrapport synergiepilot kwetsbare ouderen - Inventarisatie netwerken gemeente Smallingerland - Dec. 2013
4.(beoogde) eind datum netwerk/ is het tijdelijk? 5.Geografisch bereik (postcodes indien beschikbaar) 6. Overkoepelende structuur 7. Overlegstructuur /werkwijze (rolverdeling + bereikbaarheid; netwerkstructuur) (Communicatie infrastructuur)
September 2012 is het netwerk geformaliseerd in de coöperatie TinZ Niet van toepassing Het is een provinciaal netwerk met steunpunten in Burgum, Dokkum, Leeuwarden, Drachten, Heerenveen, Wolvega en Joure Coöperatie Bestuur van de Coöperatie: Anke Huizenga (ZuidOostZorg) Anneke Aldenkamp (Zorggroep Tellens) Berend Lugies (Zorggroep Plantein) Harry Venema (GGZ Friesland) Johan Lettink (Zorgpartners Friesland), voorzitter Roelof Jonkers (Kwadrant Groep) Tjidi Aardema (Aardema Thuiszorg) Regiocoördinatoren, naar de vier penvoerders ingedeeld Meriant, Mieke Draijer Zorggroep Pasana, Paul Rensema Zorggroep Plantein, Ans Haagsma Zorgpartners Friesland, Elzaline Schraa a/I, tevens Manager TinZ Algemene Ledenvergadering: Alle leden vertegenwoordigd in de coöperatie (zoals weergegeven bij A11) Casemanagers werkzaam voor TinZ worden gedetacheerd vanuit de eigen organisatie.
8. Eindbeslisser netwerk
Eindbeslisser/eindverantwoordelijke richting de patiënt/cliënt is de huisarts; dat is de centrale figuur waar de casemanagers van TinZ zaken mee moeten doen Als er al iemand aangewezen kan worden als eindbeslisser van het netwerk dan is het de voorzitter van het bestuur. De Algemene Ledenvergadering (bestaande uit 40 leden) is het belangrijkste orgaan. Vanuit de ALV is een bestuur gevormd wat een afspiegeling is van de leden. De leden zijn besluitvormers. D voorzitter zou de afgevaardigde moeten zijn van de leden van de organisatie en is daarmee de belangrijkste beslisser. 83
Eindrapport synergiepilot kwetsbare ouderen - Inventarisatie netwerken gemeente Smallingerland - Dec. 2013
9. Aanleiding voor initiatief van netwerk + initiatiefnemer
10.Opdrachtgever/ opdrachtnemer 11. Betrokken partijen en namen deelnemers (toelichting per partij is te vinden in het overzicht organisaties
De zorg rondom mantelzorg was erg versnipperd, waardoor mensen niet meer wisten waar ze hun vragen neer moesten leggen. Uit onderzoek van Alzheimer Nederland is gebleken dat mensen met dementie en hun familie/de mantelzorgers graag één gezicht, één vast punt willen waar zij terecht kunnen voor informatie en begeleiding, hulp voor praktische ondersteuning en hulp bij het zoeken van eventuele vervolgzorg. De overheid heeft hiervoor een landelijke subsidie verleend om ketenzorg dementie te ontwikkelen, in Friesland is dat (in 2009) TinZ geworden. (TinZ is het Friese woord voor gedachten). Niet van toepassing Aardema Thuiszorg (Nieuwehorne – Heerenveen) Allerzorg (Leeuwarden) Antonius Ziekenhuis (Sneek) Boarnsterhim State (Boarnsterhim) Buurtzorg Nederland (Smallingerland - Landelijk) Comfortzorg (Heerenveen) De Blije Vogel (Wûnseradiel) GGZ Friesland Kinderman Zorggroep (Grou – Boarnsterhim) Maeykehiem (Skarsterlân) Mens en Zorg (Smilde – Drenthe) Meriant (Heerenveen) Noorderbrug (Drachten – Smallingerland) OuderenPsychiatrieFriesland Palet (Leeuwarden) PrivaZorg (Oenkerk – Tytsjerksteradiel; Oudwolde – Kollumerland) Residentie Buitenzorg (Smallingerland) Residentiële en Ambulante Zorg (Smallingerland) Thuiszorg De Friese Wouden (Heerenveen / Drachten – Smallingerland) Thuiszorg Diensten Centrale (TDC) Friesland Thuiszorg Het Friese Land (Leeuwarden) 84
Eindrapport synergiepilot kwetsbare ouderen - Inventarisatie netwerken gemeente Smallingerland - Dec. 2013
11b. Casemanagers gedetacheerd vanuit betrokken partijen (verdeeld over 6 steunpunten)
Thuiszorg Noord-Nederland Thuiszorg Zuidwest Friesland Verzorgingscentra Utingeradeel (Utingeradeel) Woonzorgcentrum Foswert (Ferwerderadeel) Zorgcentrum Het Bildt (Sint Annaparochi – het Bildt) Zorgkompas in Beweging (Leeuwarden) Zorggarant thuiszorg Zorggroep Hof en Hiem (Sint Nicolaasga – Skarsterlân) Zorggroep Liante (Smallingerland) Zorggroep Pasana (Dongeradeel) Zorggroep Plantein (Joure – Skarsterlân) Zorggroep Sint Maarten (Heerenveen / Skarsterland) Zorggroep Tellens (Bolsward – Zuidwest Friesland) Zorgmaatwerk (Sneek / Leeuwarden) Zorgpartners Friesland ZuidOostZorg (Drachten - Smallingerland) Steunpunt Casemanager Burgum Froukje Bootsma Attie Herder Dokkum Evelien Seepma Marja Meijers Leeuwarden Lucie Tuinenga Karen Voetberg Ineke Hulstein Branda Kootstra Anneke van der Veen Toos Smeding Detty ten Dolle 85
Organisatie GGZ Thuiszorg Friese Wouden Pasana GGZ MCL Thuiszorg Friese Land Palet Noorderbreedte Noorderbreedte GGZ GGZ
Eindrapport synergiepilot kwetsbare ouderen - Inventarisatie netwerken gemeente Smallingerland - Dec. 2013
Drachten
12.Gezamenlijk budget/ Gesloten beurzen 13.Financiering/ subsidies/ Gemeentelijke bijdrage
Jos Geerdink GGZ Gerda Stuursma ZuidOostZorg Miranda de Wit Meriant Heerenveen Mariecke Mooi Meriant Wilfrida Paree Noorderbreedte Wolvega Iety Hullegie Meriant Joure Tiertsje Kuipers Hof en Hiem Tolly Brunning Plantein Sible Muizenaar Plantein Thea Wiersma Thuiszorg Zuidwest Friesland Jan Schaper GGZ 15% van alle gelden zijn afkomstig van de leden van de coöperatie. Deze bijdrage is een verdeelsleutel: grote organisaties dragen meer bij dan kleine organisaties Nza Beleidsregel Ketenzorg dementie = 37% Nza Beleidsregel Nieuwe Zorgprestaties = 48% (Bijdrage eigen leden coöperatie = 15%)
De subsidiegelden komen geheel ten goede aan casemanagement. Uit de eigen bijdrage van de leden worden overheadkosten betaald, zoals het zorgregiesysteem, communicatie en de manager TinZ. TinZ beschikt niet over structurele financiering. B. Omschrijving en inhoud netwerk 1.Omschrijving netwerk In Friesland werken 40 zorgorganisaties (ongeveer 30 casemanagers), aangevuld met gemeenten, huisartsen, ROS Friesland, GGD, Alzheimer Friesland, Zorgbelang Fryslân en het zorgkantoor/de zorgverzekeraar, samen in de ketenzorg voor mensen met dementie. Deze samenwerking is ondergebracht in TinZ, het Netwerk Dementie Friesland. TinZ ondersteunt en begeleidt bij dementie. Vanuit steunpunten, verspreid over de gehele provincie, zet TinZ casemanagers in voor de begeleiding en ondersteuning bij dementie. Mensen met dementie kunnen mede daardoor zo lang mogelijk zelfstandig thuis blijven wonen. TinZ heeft een begeleidende en coördinerende rol naar de cliënt, mantelzorger, de Thuiszorg, de vrijwilligerszorg en de huisarts toe en andere werkers in de ketenzorg. 2.(Gemeenschappelijk) Langer thuis blijven wonen met dementie 86
Eindrapport synergiepilot kwetsbare ouderen - Inventarisatie netwerken gemeente Smallingerland - Dec. 2013
thema/onderwerp 3.Doelgroep 4.Waarvan doelgroepen aansluitend bij kwetsbare ouderen 5.Domein (aanvinken wat van toepassing is)
6.Scope (strekking)*
7.Gemeenschappelijk belang van betrokken partijen 8.(Potentieel) concurrerende partijen + uiting
9.Visie binnen netwerk
10.Doelstellingen
Iedereen die nog zelfstandig woont met een vermoeden van geheugenstoornis (binnen de provincie Friesland) Mensen met (vermoedens van) dementie vanaf 70 jaar. (Bij jonger dan 70 jaar is er sprake van jongdementie)
Sociaal
Psychisch
Somatisch
Financieel
Casemanagers kunnen ingeschakeld worden met problemen op alle vlakken, maar de casemanager is als achtervang en kan doorverwijzen naar andere organisaties die hulp kunnen verlenen op deze domeinen. Dementie Grenzen: Op het moment dat het sprake is van complexe gedragsproblematiek is en/of GGZ-preblemaiek bekend is wordt het casemanagement doorverwezen naar de GGZ. Daarnaast wordt bij alle hulpvragen doorverwezen. TinZ is een begeleidende organisatie die door kan verwijzen naar organisaties die zorgproducten leveren. In overleg met de cliënt worden bepaalde (zorggerelateerde) keuzes gemaakt, waarbij de cliënt de regie heeft. Casemangers verlenen zelf geen hulp en staan naast de cliënt, zodra er een zorgvraag is zal doorverwezen worden. Mensen (met dementie) langer thuis laten wonen, wat leidt tot aanzienlijk minder meerkosten op de lange termijn. Het is een gegeven dat binnen de provincie concurreerde partijen zijn, voornamelijk binnen de thuishulporganisaties. Per regio heb je een aantal aanbieders en die aanbieders willen zoveel mogelijk cliënten hebben. Binnen Friesland zie je wel dat er een grote verdeling is. In de Zuidwesthoek heb je andere aanbieders dan bijvoorbeeld in de Noordoosthoek, deze organisaties concurreren dan ook niet met elkaar. Binnen TinZ uit deze concurrentie zich niet, doordat er geen zorg verleend wordt door TinZ. -Een nog beter geoutilleerde netwerkorganisatie die het subregionale netwerk rondom de cliënt, de steunkring en het systeem zo goed mogelijk op orde heeft en dat de problematiek zo klein mogelijk is door de samenwerking. -TinZ als centraal punt waar mensen informatie kunnen krijgen, waarbij expertise zit op het gebied van dementie. Deze professionals/casemanagers kunnen mensen te woord staan en problemen verhelderen, daarnaast is het taak om die mensen op weg te helpen die zorg te krijgen waar op dat moment vraag naar is. Het overkoepelend doel van TinZ is kwetsbare ouderen en dementerenden zodanig te begeleiden in hun dementieproces dat zij zolang mogelijk zelfstandig, of met partner of kinderen, thuis kunnen blijven wonen. Dit doel kan behaald worden 87
Eindrapport synergiepilot kwetsbare ouderen - Inventarisatie netwerken gemeente Smallingerland - Dec. 2013
door verschillende subdoelen en ingezette instrumenten: - Regieversterking van de cliënt (en zijn omgeving) ten einde de zelfredzaamheid en maatschappelijke participatie te bevorderen. - Behartigen van de belangen van de leden, waarbij voornamelijk de voorziening in de stoffelijke behoeften van haar leden, door het sluiten van overeenkomsten met de leden, in het bedrijf dat de coöperatie te dien einde en te hunnen behoeve uitoefent of doet uitoefenen. - Bevorderen/stimuleren en ondersteunen van de samenwerking in de provincie Fryslân tussen alle betrokken partijen (waaronder begrepen de leden van de coöperatie) bij zorg voor de groep mensen die lijdt aan dementie - De verbetering van de kwaliteit, de doelmatigheid en de innovatieve kracht in de zorg voor en de ondersteuning van mensen met dementie in de provincie Fryslân en het ontwikkelen en overdragen van instrumenten en werkwijzen - Het verrichten en bevorderen van al hetgeen met het vorenstaande verband houdt in de meest uitgebreide zin dan wel van al hetgeen in het belang van de leden noodzakelijk of gewenst, alles in de ruimste zin - Professionaliseren van je casemanagement Deze doelstellingen kunnen bereikt worden door middel van de vijf programmalijnen: - Casemanagement dementie - Doorontwikkelen van het zorgregiesysteem van GINO (ZRS) - Netwerkontwikkeling - Kennismanagement - Transitie van project naar Coöperatie 11.Gericht op preventie?* (aanvinken wat van toepassing is) 12.Beoogde resultaten 13.Activiteitenplan/actieplan 14.Methodieken/hulpmiddelen /instrumenten
Universeel
Selectief
Geïndiceerd
Zorg gerelateerd
Nee
Cliënten en mantelzorgers op een prettige manier langer tussen laten wonen (kan bereikt worden door de begeleiding, aandacht en ondersteuning door het casemanagement) Verwijsprotocollen, actieplannen, werkplannen Cliënt volgsysteem Intakeformulieren, trainingen voor casemanagers, meldcode 88
Eindrapport synergiepilot kwetsbare ouderen - Inventarisatie netwerken gemeente Smallingerland - Dec. 2013
15.Gemaakte afspraken/ verplichtingen
16.Regierol 17.Uitvoerende rol 18. Algemene diensten geleverd door netwerk + aan wie?
19.Beoogde resultaten gehaald? ( + redenen indien niet gehaald) 20.Mijlpalen 21.Huidige fase
- Lidmaatschap moet schriftelijk worden aangevraagd bij het bestuur - Lidmaatschap is Niet overdraagbaar, noch vatbaar om door erfopvolging te worden verkregen - Lidmaatschap kan eindigen door: dood van het lid; indien lid ophoudt te bestaand; door opzegging door het lid; door opzegging door de coöperatie - Opzegging van het lidmaatschap kan alleen tegen het einde van een boekjaar - Opzegging door coöperatie kan eveneens slechts plaatsvinden tegen het einde van het een boekjaar - Ontzetting uit het lidmaatschap kan alleen worden uitgesproken wanneer een lid in strijd met de statuten, reglementen of besluiten van de coöperatie handelt of wanneer het lid de coöperatie op onredelijke wijze benadeelt. -Ieder is verplicht jaarlijks een door de algemene vergadering op voorstel van het bestuur vast te stellen contributie te betalen - Contributie is voor verschillende categorieën leden verschillend - De leden dienen een actieve bijdrage aan de activiteiten van de coöperatie te leveren Regierol van casemanagers naar de cliënten Geen uitvoerende rol in de zin van hulpverlening, wel wordt er ondersteuning en begeleiding geboden door de casemanagers aan de cliënten en patiënten - Casemanagement: Casemanager voor elke cliënt die onafhankelijk van de instelling waarvoor hij werkt de juiste zorg zoekt voor een cliënt (achter de casemanager zit een netwerk met daarin bijvoorbeeld een fysiotherapeut, een psychiater, en andere zorgverleners die met elkaar informatie uitwisselen. Begeleiding, advisering, bemiddeling (Kerncompetenties casemanager: ondersteunen van de persoon met dementie, ondersteunen van de mantelzorger, zorgen voor en bewaken van een geïntegreerde zorg, zorgen voor ontwikkeling casemanagement -Scholing aan professionele instellingen -Zorgregistratiesystemen - Cliënten en mantelzorgers zijn zeer lovend over casemanagement - Uit enorme stroom aanmeldingen en het winnen van de Paludanusprijs (bedoeld voor een instelling, organisatie of persoon die met een zorgproject een zichtbaar resultaat levert aan de verbetering van de kwaliteit van zorg) blijkt het succes van TinZ, en blijkt dat doelstellingen behaald worden Borgingsfase / On-going 89
Eindrapport synergiepilot kwetsbare ouderen - Inventarisatie netwerken gemeente Smallingerland - Dec. 2013
22.Behaalde resultaten tot dusverre 23.Neveneffecten/producten 24.(Beoogde) effectenvoor burgers (vanuit netwerk) 25.Succesfactoren
26.Verbeterpunten 27.Risico’s bij falen
- Er wordt verder gegaan met datgene dat er al is, daarnaast wil TinZ flexibel blijven en blijft kijken of alles nog klopt wat is afgesproken en wat eventueel aangepast zal moeten worden - daarnaast wordt nagedacht hoe het verder zal gaan na 2015 als de AWBZ wordt overgeheveld naar de Wmo - Omslag in het bestuurlijk denken, waarbij zodra een aanmelding binnenkomt patiënten worden doorgesluisd naar verschillende organisaties, waardoor TinZ mogelijk puur gaat functioneren als voordeurfunctie - 1200 mensen met dementie worden vanuit TinZ bediend door 23 casemanagers - Bekendheid groeit - Paludanusprijs gewonnen Valkuil is dat doordat TinZ zo’n succes is dat iedereen wil alles graag onderbrengen onder TinZ, kan zijn dat je op die manier voorbij gaat aan het doel en de draaglast alleen nog maar hoger wordt voor de casemanagers. Met behulp van de casemanagers van TinZ worden mensen met dementie in staat gesteld langer, in harmonie met hun naasten, in de thuissituatie te leven. - In 2013 werkt TinZ met 23 casemanagers en bedienen 1200 mensen met dementie - TinZ is bekend in de gehele provincie - in 2012 heeft TinZ de Paludanusprijs gewonnen - Samenwerking, waarbij de cliënt centraal gesteld wordt -Alle casemanagers werken afzonderlijk van hun eigen organisatie, er is een TinZ-gevoel/mentaliteit ontstaan - Er is geen sprake van concurrentie onder de verschillende partijen, doordat casemanagers grensoverschrijdend kunnen werken, wat een positief effect heeft op de werkzaamheden die door TinZ geleverd kunnen worden - Het hebben van één aanspreekpunt voor de gehele ziekte -Regie zoveel mogelijk in handen van cliënt/mantelzorger: keuze voor bepaalde organisaties of vervolgstappen in overleg met cliënt/patiënt. - Casemanagers opereren onafhankelijk van de eigen organisatie - TinZ werkt daadkrachtig en met weinig overhead - Gemengde teams van samenwerkende, zeer ervaren casemanagers -Er zijn altijd verbeterpunten, je moet flexibel blijven en kijken naar de ontwikkelingen in de toekomst -Draaglast verminderen voor casemanagers. - Verwijzers weten niet meer naar wie ze moeten verwijzen, dan komt het erop aan wie het beste product heeft, wat zal resulteren in enorme concurrentie 90
Eindrapport synergiepilot kwetsbare ouderen - Inventarisatie netwerken gemeente Smallingerland - Dec. 2013
28.Wie loopt risico bij falen 29.Verantwoordelijke bij falen 30.Afspraken rondom risico’s 31.Stakeholders (andere dan deelnemende organisaties) (perspectief)* Is er iets wat niet door ons gevraagd is en u wel relevant vindt?
- Ondanks dat casemanagers een terugkomst garantie hebben bij de eigen organisatie, het garandeert niet dat iedereen op dezelfde positie zal kunnen terugkeren Cliënt en casemanagers indien terugplaatsing op eigen functie niet mogelijk is De leden van de coöperatie, de Algemene Ledenvergadering, bestaande uit 40 partijen. Vermeldt in statuten, inzichtelijk voor alle leden Gemeentes, zorgkantoor, welzijnsorganisaties, huisartsen, huisartsenverenigingen, ROS Friesland, Zorgbelang Friesland, Alzheimer Friesland (zijn wel vrijwel allemaal opgenomen in Raad van Advies) TinZ is een goed product, het is prachtig om erin te zitten en om mee te hebben geholpen het een virtuele organisatie te maken.
91
Eindrapport synergiepilot kwetsbare ouderen - Inventarisatie netwerken gemeente Smallingerland - Dec. 2013
Netwerk
Zorg Buurtsuper
Datum interviews A. Gegevens netwerk 1.Contactpersoon namens netwerk
15-10-2013; 19-09-2013
2.Gegevens / postadres / website
Burgemeester Wuiteweg 140 9203 KP Drachten
3. Startdatum netwerk 4.(beoogde) eind datum netwerk/ is het tijdelijk? 5.Geografisch bereik (postcodes indien beschikbaar) 6. Overkoepelende structuur
7. Overlegstructuur /werkwijze (rolverdeling + bereikbaarheid; netwerkstructuur) (Communicatie infrastructuur) 8. Eindbeslisser netwerk 9. Aanleiding voor initiatief van netwerk + initiatiefnemer 10.Opdrachtgever/ opdrachtnemer
Ida van Marion (ZuidOostZorg) (Frank Verschuur is projectleider)
Er komt een website voor mantelzorgers Oktober 2010 Eind van het jaar loopt de subsidie af, dan moet alles ‘zelfstandig’ voortbestaan, er is in principe geen einddatum Er wordt gewerkt in een tweetal regio's binnen de gemeente (Oost en West ). Op termijn moet een gemeentedekkend netwerk bestaan. Er is een stuurgroep waarin vertegenwoordigers van kernpartijen zitting hebben te weten : ZuidOostZorg, Thuiszorg Friese Wouden, Huisarts (Brunninkhuis); MEE Friesland, MOS, Bethelkerk (namens de kerken) , Humanitas (namens vrijwilligersorganisatie en gemeente) -Er wordt 6 à 7 keer per jaar vergaderd door de Stuurgroep; bijeenkomst wordt nu nog voorbereid en voorgezeten door extern adviseur. Er moet nog worden bepaald wie dat over gaat nemen. -Daarnaast zijn Bouwteams actief in Oost en West die een uitvoeringsorganisatie opzetten. -Geen fysieke punten waar de supers zich bevinden. Deze punten zijn virtueel en je hebt telefoonnummers en websites Stuurgroep beslist op hoofdlijnen kader Zorg Buursuper beslist op uitvoeringsniveau Gemeente in samenwerking met ZuidOostZorg; onderzoek gestart naar het slimmer organiseren van mantelzorgondersteuning; Ida van Marion en Albert Scheffer Niet van toepassing
92
Eindrapport synergiepilot kwetsbare ouderen - Inventarisatie netwerken gemeente Smallingerland - Dec. 2013
11.Betrokken partijen en namen deelnemers (toelichting per partij is te vinden in het overzicht organisaties)
Gemeente Smallingerland (Smallingerland) Thuiszorg De Friese Wouden (Smallingerland)
ZuidOostZorg (Smallingerland)
Maatschappelijke Onderneming Smallingerland (Smallingerland) Palliatieve Thuiszorg (vptz ZO-Friesland) (Smallingerland) Huisartsen Drachten (Smallingerland)
Zorgkantoor en zorgverzekeraar De Friesland (provinciaal) De Kerken (PKN) (provinciaal) Gemeentezorg Bethelkerk (Smallingerland) TinZ (provinciaal) GGZ Friesland (provinciaal) MEE Friesland (provinciaal)
12.Gezamenlijk budget/ Gesloten beurzen
Stichting Humanitas (landelijk) Stichting de Zonnebloem (landelijk) Pi-groep (Smallingerland) Niet van toepassing
93
Anja Braaksma (Consulent) Albert Scheffer (senior beleidsmedewerker) Aukje Jorritsma (manager) Titia Smedema (Wijkverpleegkundige) Marieke Jaski (Relatiemanager) Corinna Kuhlmann (?) Ida van Marion (manager) Griet Mollema (?) Froukje Hellinga (Teamcoördinator Wmo) Annytsje Pruim (Hoofd Agogisch werk) Nynke Jellema (Jongerenopbouwwerker) Ineke Hut-Bos (Opbouwwerker) Hiske Bekkema (?) W. Vogel (huisarts) Wim Brunninkhuis (huisarts) Jean Paul Borst (Huisarts) Divers Rie Zijlstra (?) Ammy van Eerden (?) Miranda de Wit (?) Jos Geerdink (Verpleegkundige) Marc van Stighel(Regiomanager) Tiny Bosscher(?) Coby Beerda (?) Lolkje de Vegt (Bestuurslid) Grieta Douma (?)
Eindrapport synergiepilot kwetsbare ouderen - Inventarisatie netwerken gemeente Smallingerland - Dec. 2013
13.Financiering/ subsidies/ Gemeentelijke bijdrage
Startsubsidie van gemeente ( €25.000) Daarna subsidie van ZonMw- € 103.000): gebruikt voor inhuren externe begeleiding. Ook arbeids- en loonkosten van deelnemers zitten in begroting Nu voor vervolg subsidie van de Friesland ( € 55.000)
Diensten geleverd door participerende partijen is op pro Deo basis B. Omschrijving en inhoud netwerk 1.Omschrijving netwerk Je hoeft als (potentiële) cliënt niet meer langs allerlei winkeltjes om "boodschappen" te doen (of passende ondersteuning te krijgen), maar kunt terecht in de buurtsuper waar alles onder één dak te vinden is. Voegsignalering van (dreigende) overbelasting en faciliteren van toegankelijke ondersteuning om zo ook de zorg aan cliënten in de thuissituatie op pijl te houden.
2.(Gemeenschappelijk) thema/onderwerp 3.Doelgroep 4.Waarvan doelgroepen aansluitend bij kwetsbare ouderen 5.Domein (aanvinken wat van toepassing is) 6.Scope (strekking)* 7.Gemeenschappelijk belang van betrokken partijen
Samenwerkingsverband op buurtniveau, waarin alle nu versnipperde organisaties een verbinding maken om de mantelzorger te ondersteunen, zodat overbelasting wordt voorkomen, maar waarbij de mantelzorger ook actief opgezocht wordt op het moment dat hulpverleners overbelasting signaleren. . Integrale ondersteuning van mantelzorgers. Opnieuw indelen van zorg(-middelen) en ondersteunen van de mantelzorger Mantelzorgers Kwetsbare personen van 65 jaar en ouder
Sociaal
Psychisch
Somatisch
Financieel
Zorg Buurtsuper houdt zich alleen bezig met mantelzorgers, bij elke mantelzorger wordt per geval gekeken naar de mogelijkheden. Organiseren van de samenwerking tussen organisaties rondom de mantelzorg, zodat de inzet (beschikbaarheid) van de mantelzorger wordt gewaarborgd waarbij de kwaliteit van de zorg aan de cliënt wordt geborgd en de kosten van de zorg 94
Eindrapport synergiepilot kwetsbare ouderen - Inventarisatie netwerken gemeente Smallingerland - Dec. 2013
8.(Potentieel) concurrerende partijen + uiting 9.Visie binnen netwerk
10.Doelstellingen
11.Gericht op preventie?* (aanvinken wat van toepassing is) 12.Beoogde resultaten
beperkt wordt. Thuiszorgorganisaties. Frank Verschuur heeft een belangrijke rol gespeeld dat de concurrentiepositie op de achtergrond beland is. -Een situatie waarin Zorg Buurtsuper is geïntegreerd in de verschillende organisaties die in elkaars systeem werken, waarbij Zorg Buurtsuper in feite alleen nog bestaat uit een telefoonnummer. -Mantelzorger en Zorg Buurtsuper weten elkaar te vinden en kunnen op die manier tijd winnen. -Mantelzorger voelt zich ondersteund door Zorg Buurtsuper -Over de grenzen van je eigen organisatie handelen -Niet vanachter het bureau, maar ook bij mensen thuis -Alle vragen kunnen gesteld worden: 'holistische benadering' -Multidisciplinaire samenwerking van alle betrokkenen in de eerste lijn, dichtbij regio, buurt of doelgroep -Betere samenwerking tussen de diverse spelers rondom het cliëntensysteem in de gemeente Smallingerland. -Beter afgestemd aanbod, efficiëntere inzet, minder kosten, -Meer betrokkenheid en kwaliteit van leven en werken voor cliënten en hun mantelzorgers -Mensen langer thuis laten wonen Nevendoelstelling: Hulpverleners leren beter samen te werken Universeel
-
Selectief
Geïndiceerd
Zorg gerelateerd
Nee
Concept opzetten dat duidelijk en snel vindbaar is; laagdrempelig, snelle signalering Snelle (ad hoc) ondersteuning Sociale kaart; helderheid over de mogelijkheden van de diverse spelers: Geen 'kastje-naar-de-muur'; snelle afhandeling van de vraag; snel op de juiste plaats Meer verbinding in de wijk Gehoord en gezien worden: niet doorverwijzen maar 'de mens zien' Mantelzorgers brengen expertise in om elkaar te ondersteunen Meer inzicht in waar knelpunten/vragen liggen Afstemming en coördinatie over het aanbod Koppelen aan bestaande locaties Geen wachtlijst; creatieve oplossingen
95
Eindrapport synergiepilot kwetsbare ouderen - Inventarisatie netwerken gemeente Smallingerland - Dec. 2013
13.Activiteitenplan/actieplan 14.Methodieken/hulpmiddelen /instrumenten 15.Gemaakte afspraken/ verplichtingen 16.Regierol 17.Uitvoerende rol 18. Algemene diensten geleverd door netwerk + aan wie? 19.Beoogde resultaten gehaald? ( + redenen indien niet gehaald) 20.Mijlpalen 21.Huidige fase 22.Behaalde resultaten tot dusverre
23.Neveneffecten/producten 24.(Beoogde) effectenvoor burgers (vanuit netwerk) 25.Succesfactoren 26.Verbeterpunten
Risicoscan (voor mantelzorgers): wat is het risico dat de mantelzorger loopt op overbelasting Niet van toepassing, deelname is geheel vrijblijvend Regierol vanuit Zorg Buurtsuper naar de mantelzorger Uitvoerende rol ligt bij participerende organisaties Ondersteunende diensten door betrokken partijen (informatie, advies,respijt, zorg etc.)
Netwerk is nog niet in uitvoerende fase. Er zijn tot nu toe bij wijze van casus een paar mensen op deze wijze geholpen
-Gedeelde visie -Ontwerp van slimme organisatie -Bepalen van spelregels en samenwerkingsafspraken -Bemensen van bouwteams -Uitwerken naar operationeel niveau -Mantelzorgscan met signaleringskaart -Sociaal netwerk kaart op regio niveau Beter overleg tussen de verschillende organisaties Steuntje in de rug voor mantelzorgers, zich gehoord en gesteund voelen. Als mantelzorgers klem zitten weten ze door Zorg Buurtsuper wie ze moeten bellen -Gedeelde visie en investeren in elkaar (leren) kennen. Breed netwerk met professionals en informele zorg -Betere omstandigheden voor mantelzorger, mantelzorgers voelen zich gehoord en gesteund. Tempo voor de uitvoering; arbeidsintensief voor betrokken partijen
96
Eindrapport synergiepilot kwetsbare ouderen - Inventarisatie netwerken gemeente Smallingerland - Dec. 2013
27.Risico’s bij falen
Zelfde of meer uitval van mantelzorgers waardoor sneller en onnodige crisisopnames
28.Wie loopt risico bij falen
Mantelzorgers en financiers zorg (AWBZ, ZVW en gemeente)
29.Verantwoordelijke bij falen 30.Afspraken rondom risico’s 31.Stakeholders (andere dan deelnemende organisaties) (perspectief)*
Niet een specifieke partij Niet van toepassing De Friesland Zorgverzekeraar
97
Eindrapport synergiepilot kwetsbare ouderen - Inventarisatie netwerken gemeente Smallingerland - Dec. 2013
BIJLAGE 5 – IN NETWERKEN PARTICIPERENDE ORGANISATIES (actief in Smallingerland) Beleid/Doel/Missie/ Visie Apotheek Ongena
Buurtzorg
Landelijk: Drachten-west / Drachten- oost
(thuiszorg)
(thuiszorg)
Participeert in netwerk(…)
Noordkade 16 9203 CC Drachten T: 0512-512363 E:
[email protected] www.apotheekongena.nl
Samenwerking Thuiszorg de Friese Wouden, Huisartsenpraktijk Postma en Apotheek Ongena
www.buurtzorgnederland.nl
TinZ
Huishoudelijke hulp, verpleging & verzorging thuis of verzorging in zorgcentra of appartementen van de Friese Wouden
https://www.facebook.com/pages/ Buurtzorg Drachten-Oost/ Zorg Buurtsuper Geriatrisch netwerk Smallingerland TinZ
Postbus 181 9200 AD Drachten
Zorg Buurtsuper
www.friesewouden.nl Geriatrisch Netwerk Smallingerland Preventief ouderenoverleg Friesland
Fysiotherapie Moleneind
Samenwerkingsverband met
drachtenwest.buurtzorg.net Buurtzorg levert deze professionele zorg, regelt de zaken eromheen en zorgt ervoor dat iemand zelf kan blijven beslissen over wat er nodig is.
De Friese Wouden
Algemene contactgegevens
Moleneind ZZ 175 9203 ZZ Drachten T: 0512-514150
Geriatrie Netwerk Friesland
98
Gemeente Zorg- en welzijnsorganisaties Woningcorporaties Eerstelijns hulpverleners zoals huisartsen Ziekenhuizen
Eindrapport synergiepilot kwetsbare ouderen - Inventarisatie netwerken gemeente Smallingerland - Dec. 2013
Fysiotherapie de Oppers
De Oppers 3, 9203GD Drachten T: 0512-515591
De Kerken (PKN)
Protestantse kerk Drachten, Contactadres: De drift 46 9203 GH Drachten
Zorg Buurtsuper
T. 0512-539946
[email protected]
http://www.pgdrachten.nl De Noorderbrug
Leidijk 1015 9202 TZ Drachten T: 0512-515230
TinZ
Gemeente Smallinger-land
Gauke Boelensstraat 2 9203 RM Drachten
Zorg Buurtsuper Geriatrisch Netwerk Smallingerland
Postbus 10.000 9200 HA Drachten Gemeente-zorg Bethel Kerk
Preventief ouderenoverleg Friesland
De Bolder 75 9206 AP Drachten
Zorg Buurtsuper
Postbus 554 9200 AN Drachten GGD Friesland
Provinciaal
Postbus 612, 8901 BK Leeuwarden 088 22 99 222
Preventief Ouderenoverleg Friesland
GGZ Friesland
Provinciaal
Compagnonsplein 1 Drachten 0512 588 957
TinZ Zorg Buurtsuper Geriatrisch Netwerk Smallingerland
99
UMCG, locatie Beatrixoord
Eindrapport synergiepilot kwetsbare ouderen - Inventarisatie netwerken gemeente Smallingerland - Dec. 2013
Huisartsenpraktijk de Folgeren
De Twee Gebroeders 377 9207 CL Drachten T. 0512-516121
Geriatrisch Netwerk Smallingerland
Huisartsenpraktijk Brunninkhuis
Middelwyk 39d 9202 GN Drachten T: 0512-583961
Geriatrisch Netwerk Smallingerland
Zorg Buurtsuper
Sûnenz
Prov. Project Netwerkvorming Kwetsbare Ouderen Huisartsenpraktijk J. Postma Stichting Liante Zorggroep
Zorg en ondersteuning die zo goed mogelijk zijn afgestemd op de specifieke wensen en situaties van de cliënt
De Oppers 2 9203 GE Drachten T: 0512-512281
Samenwerking Postma, Ongena, TFW
De Friese Wouden Zonnedauw 7, 9202 PE Drachten E:
[email protected] T: 088 5120000 (ma t/m vr 8.0017.00)
TinZ
100
Eindrapport synergiepilot kwetsbare ouderen - Inventarisatie netwerken gemeente Smallingerland - Dec. 2013
Maatschappelijke Onderneming Smallingerland
De Maatschappelijke Onderneming Smallingerland is een brede welzijnsorganisatie. Het doel van de MOS is om mensen, organisaties, wijken en dorpen met elkaar te verbinden. Om dit doel te bereiken werkt de MOS samen met verschillende organisaties en instanties.
De Singel 4 9203 XX Drachten 0512 515 598 www.mosweb.nl
Stichting Medisch Coördinerend Centrum (MCC) Nij Smellinghe
Het bevorderen van de contacten en werkrelaties tussen specialisten in Nij Smellinghe en huisartsen in Oost -Friesland door het gezamenlijk ontwikkelen van protocollen en werkafspraken en door gezamenlijke scholingsactiviteiten met als doel: het verbeteren van de zorg aan patiënten in eerste en tweedelijn.
De Compagnons MCC Drachten Ziekenhuis NijSmellinghe Dhr. B. Brouwer, medisch coördinator Postbus 20200 9202 NN Drachten
Geriatrisch Netwerk Smallingerland
MEE Friesland
MEE biedt overal in het land onafhankelijke, laagdrempelige cliëntondersteuning aan alle mensen met een handicap, functiebeperking of chronische ziekte. MEE Nederland behartigt de belangen van deze regionale bureaus en ondersteunt hen bij de beleidsontwikkeling en –uitvoering.
www.meefriesland.nl
Zorg Buurtsuper
Zorg Buurtsuper Geriatrisch Netwerk Smallingerland Preventief Ouderenoverleg Friesland Platform Vrijwillige Thuiszorg Smallingerland
Afdeling Noord van de Friese Huisartsen Vereniging Medisch Centrum Leeuwarden
Tramlaan 5 9201 HW Drachten
CJG Sociaal team Zorgadviesteam Friese Poort Drachten, de Venen en de Zwaai Gemeente Ben’r
101
Eindrapport synergiepilot kwetsbare ouderen - Inventarisatie netwerken gemeente Smallingerland - Dec. 2013
Nij Smellinghe is een ziekenhuis met 339 bedden en uitgebreide poliklinische voorzieningen. Alle specialismen zijn vertegenwoordigd.
Compagnonsplein 1, 9202 NN Drachten 0512-588888
[email protected] www.nijsmellinghe.nl
Preventief Ouderenoverleg Friesland
Ouderenpsychiatrie Friesland
Provinciaal
www.ouderenpsychiartriefriesland.nl
TinZ
Pi-groep
Persoonlijke impulsen in zorg, samenleving en werk. Pi-groep biedt mensen met geestelijke gezondheidsklachten integrale behandeling, begeleiding en integratie op maat. Daarbij worden zij gestimuleerd om hun eigen talenten en kracht vrij te maken, te ontwikkelen en deze te gebruiken op alle levensterreinen.
Stationsweg 21 9201 GG Drachten
Zorg Buurtsuper
Nij Smellinghe
Geriatrisch Netwerk Smallingerland
Postadres Postbus 352 9200 AJ Drachten 0900 – 744 76 37
[email protected] www.pi-groep.eu
Eerste en tweedelijnszorg Palliatieve Thuiszorg (+vrijwillige palliatieve thuiszorg) Privazorg
Zorg Buurtsuper
Landelijk NETWERK = palliatieve / terminale zorg
TinZ
102
Eindrapport synergiepilot kwetsbare ouderen - Inventarisatie netwerken gemeente Smallingerland - Dec. 2013
Residentie Buitenzorg
Een AWBZ erkende zorginstelling die werkt voor specifieke doelgroepen, namelijk Indische en Molukse ouderen en ouderen die affiniteit hebben met deze achtergrond. Thuiszorg Dagverzorging Behandeling
Residentiële & Ambulante Zorg
Provinciaal
Zandlust 6, 9482 WJ Tynaarlo 0592 545 338 Locatie voor dagbehandeling in Drachten: Wijkcentrum de Wiken Dwarswijk 346 A 9202 CA Drachten
TinZ
TinZ
Revalidatie Marrewijk
Onderdeel van ZuidOostZorg
Netwerkvorming KO
Rode Kruis
De Geeuw 31 9201 AE Drachten T: 0512-514912 www.rodekruis.nl/afdeling/smallacht
Zorg Buurtsuper
ROS Friesland
ROS Friesland is een onafhankelijke organisatie die de integratie en samenwerking binnen en met de eerstelijnszorg stimuleert.
Gezondheidsboulevard Dalhuysenstraat 35 8448 EW Heerenveen www.rosfriesland.nl
Geriatrisch Netwerk Smallingerland
Stichting De zonnebloem
Nationale Vereniging De Zonnebloem zorgt voor betekenisvolle ontmoetingen tussen vrijwilligers en mensen met een fysieke beperking. Zo kunnen tienduizenden mensen, met én zonder handicap, volop mee blijven doen aan onze maatschappij. Zo
Drachten: 0512-515233
Zorg Buurtsuper
Zuid-Oost-Friesland: T:0512-520743 www.zonnebloem.nl
103
Eindrapport synergiepilot kwetsbare ouderen - Inventarisatie netwerken gemeente Smallingerland - Dec. 2013
helpt de Zonnebloem eenzaamheid te voorkomen. Samen wordt gebouwd aan een zorgzame samenleving, want zonder elkaar is iedereen alleen. Stichting Humanitas
in de praktijk brengen van de humanistische uitgangspunten zelfbeschikking, verantwoordelijkheid en gelijkwaardigheid. Afdeling Smallingerland/Opsterland organiseert activiteiten en projecten die zoveel mogelijk gericht zijn op tijdelijke ondersteuning van mensen die een steuntje in de rug nodig hebben.
Hoptunen 13 9213 VK De Wilgen 06 15437098
[email protected] www.humanitas.nl/afdeling/smalling erland-opsterland
Zorg Buurtsuper
Talant
Provinciaal?
Trambaan 10, 8441 BH Heerenveen Locaties in Smallingerland
TinZ
TinZ
TinZ zet casemanagers in voor de ondersteuning bij (vermoedens van) dementie. Deze ondersteuning van de cliënt en diens mantelzorger helpt bij het maken van keuzes of bij het oplossen van praktische problemen op diverse levensterreinen; doel de regieversterking van de cliënt (en zijn omgeving) te bevorderen
Contact via verschillende steunpunten
Zorg Buurtsuper
Geriatrisch netwerk Smallingerland
104
Eindrapport synergiepilot kwetsbare ouderen - Inventarisatie netwerken gemeente Smallingerland - Dec. 2013
Zorgbelang Fryslân
Zorgbelang Fryslân onderzoekt en verbetert knelpunten bij zorgaanbieders en komt op voor alle Friese burgers.
Harlingertrekweg 53 8913 HR Leeuwarden
Preventief Ouderenoverleg Friesland
Zorgkantoor en Zorgverzekeraar De Friesland
Zorgkantoor Friesland is in Friesland verantwoordelijk voor de AWBZ (Algemene Wet Bijzondere Ziektekosten). De uitvoering van de AWBZ is in handen van de zorgkantoren. Per regio voert een zorgkantoor namens alle zorgverzekeraars de AWBZ uit. De Friesland Zorgverzekeraar is concessiehouder in de regio Friesland.
De Friesland Zorgverzekeraar, Postbus 270, 8901 BB Leeuwarden
Zorg Buurtsuper
Provinciaal
K.R. Poststraat 131 8448 EB Heerenveen T:088-5128000 F: 088-5129050
TinZ
Burgemeester Wuitteweg 140 Drachten T: 0512-571800
TinZ
Zorggarant thuiszorg
ZuidOostZorg
(058) 291 31 31
Zorg Buurtsuper Geriatrisch Netwerk Smallingerland Netwerk Geriatrie Friesland Platform vrijwillige thuiszorg Smallingerland
105
Eindrapport synergiepilot kwetsbare ouderen - Inventarisatie netwerken gemeente Smallingerland - Dec. 2013
BIJLAGE 6 – LEVERANCIERS DIENSTEN EN PRODUCTEN (aan (kwetsbare) ouderen) Naam Beleid/Doel/missie/visie Activiteiten/ontmoeting ANBO Trefpunt Mailen en chatten met leeftijdsgenoten en samen of in clubverband afspraken maken om samen iets te ondernemen
Contactgegevens
Wat leveren ze (diensten)
Samenwerkingsverbanden met:
Anbo.50plusnet.nl
Platform om mensen te ontmoeten (chatten of in clubverband)
http://www.50plusnet.nl Omroep Max: Maxmeetingpoint.nl Oprichter: NIGZ (nationaal Instituut voor Gezondheidsbevordering en ziektepreventie)
Bejaardentochten
Bewegingscentrum Drachten Denken en Doen
Culturele Commissie 50+
Ouderenrecreatie
Bridge Versterken eigen regie en sociaal netwerk om eenzaamheid te verminderen. Inactieve ouderen weer bij de samenleving te betrekken en een gezonde leefstijl aan te bieden. Vooral 55+ers tot sociaal contact te bewegen. Het project Denken en Doen van de Nederlandse Bridge Bond is erop gericht sociale netwerken van ouderen te vormen in samenwerking met gemeenten. Ouderenrecreatie
A.van Wieren Tsjerkebuoren 42 9222 NJ Drachterscompagnie 0512 342176 0512 - 35 93 80
[email protected] Nico Portegijs T: 030-2759965 Sandra Bos T: 0512 583666
[email protected]
Mw. A. Atsma- Hunze Efterwei 23 9221 SK Rottevalle 0512 341416 106
Sportieve activiteiten voor 65+ers
Sûnenz (resultaat: Aktivenz) Nederlandse Bridge Bond (NBB) Gemeente Smallingerland Sportbedrijf Drachten
Eindrapport synergiepilot kwetsbare ouderen - Inventarisatie netwerken gemeente Smallingerland - Dec. 2013
Kontakten!
Sociaal netwerk voor kwetsbare ouderen en vitale senioren in Drachten en omgeving. Scholieren en studenten helpen ouderen wegwijs te maken. Als deze pilot slaagt wordt het breder uitgezet binnen ZuidOostZorg
LETS Ruilkring
Wijkcentrum de Koude
[email protected] Contactpersoon: Jeannette Klein Poelhuis T: 0512-571800
[email protected] www.zuidoostzorg.nl
Onderdeel van ZuidOostZorg
Dwarswyk 206 9202 BT Drachten T: 0512-523608/ 06-45969202 W: www.letsdrachten.nl (+Café de Kronkel)
Vogelweide 5 9207 ZZ DRACHTEN
Wijkcentrum de Skammel
Melkkelder 84 Drachten 0512 - 52 39 55
Wijkcentrum De Utwyk
Oud Ambacht 116 9201 XE Drachten 0512-517702
Wijkcentrum de Waring
De Excelsior 133 9207 DD Drachten 0512- 523406
Wijk- en Zorgcentrum de Wiken
Dwarswijk 346 b Drachten 0512-581094
Mw. J. Bekkema (Beheerder)
Stichting de Pluskrant, Smallingerland SeniorWeb 107
Wijkvereniging de Wettertoer
Eindrapport synergiepilot kwetsbare ouderen - Inventarisatie netwerken gemeente Smallingerland - Dec. 2013
Gezondheid AchilleonZorg
Expertisecentrum Bertilla
De integratie van diverse disciplines betekent een bundeling van expertise: kennis van beweging, houding en hulpmiddelen binnen dezelfde organisatie. Leveren zorg op maat. ‘Streeft naar totaalzorg’ Bertilla is een verpleeghuis nieuwe stijl, dat specialistische diensten en producten levert aan de cliënt waarbij de cliënt uiteindelijk naar huis gaat of doorstroomt naar langdurige verpleeghuiszorg.
Huisartsenpraktijk M. van Bracht
Orthin, Podopedie, Grunewald, Orthocare, Orthopedische schoenmakekerijVersol
Zie ZuidOostZorg
Leppa 131 9204 JD Drachten
[email protected] open voor patiënten woonachtig in Drachten-West
Project Ouderenspeelplaats/ beweegtuin Pi-groep
Wijk de Bouwen
Organisatie voor geestelijk gezondheidszorg Pi-groep biedt mensen met geestelijke gezondheidsklachten integrale behandeling, begeleiding en integratie op maat. Daarbij worden zij gestimuleerd om hun eigen talenten en kracht vrij te maken, te ontwikkelen en deze te gebruiken op alle levensterreinen. Pigroep heeft een integrale aanpak die vooral gericht is op versteviging van eigenwaarde en vergroten van zelfredzaamheid. Op deze manier kan de
Gemeente
Bezoekadres: Stationsweg 21 9201 GG Drachten Postadres Postbus 352 9200 AJ Drachten T 0900 – 744 76 37 (lokaal tarief) E:
[email protected]
108
Eindrapport synergiepilot kwetsbare ouderen - Inventarisatie netwerken gemeente Smallingerland - Dec. 2013
basis verstevigd worden en kan iemand weer zelfstandig verder. Hulp(middelen) Allerzorg
BEN’r
Centraal Administratie Kantoor (CAK) Stichting Cozorg
Expertisecentrum Mantelzorg MediPoint
MIEN Servicebureau
Allerzorg levert zorg aan iedereen die voor korte of langere tijd behoefte heeft aan ondersteuning thuis.
Hulp- en ondersteuningsaanbod stimuleren (instellingen + particulieren) Bestaand en nieuwe hulp- en ondersteuningsaanbod bij elkaar brengen Koepel creëren waaronder bestaande en nieuwe initiatieven worden gebundeld Vrijwilligers basis Draagt de verantwoordelijkheid voor een goede uitvoering van financiële regelingen en informatietaken Deze afdeling verleent met haar vrijwilligers hulp en ondersteuning aan thuiswonenden met dementie, aan mensen met een verstandelijke en/of lichamelijk handicap en aan mensen met een langdurige of chronische ziekte Landelijk kenniscentrum voor mantelzorgondersteuning Medipoint is dé plek voor advies, uitleen, verkoop en verhuur van zorg- en verpleeghulpmiddelen Servicebureau MIEN is een bureau dat speciaal gericht is op ouderen. Vanaf een bepaalde leeftijd zijn niet alle activiteiten meer even vanzelfsprekend.
Vestiging Friesland is in Leeuwarden, maar werkt door heel Friesland; Jacob Catsplein 1 8913 CS Leeuwarden T: 058-2131193 F: 058-2131473 M: 06-52159651 www.bener.nl (0512) 544565
Huishoudelijke hulp Verzorgenden Verpleegkundigen Begeleiding
Samenwerkingsverband Emeritus en Allerzorg
www.hetcak.nl
Hoekstersingel 63 8922 AM LEEUWARDEN T: 058-2348565 F: 058-2348560 E:
[email protected] W: www.cozorg.nl
Naam: Stichting Cozorg Subnaam: Coördinatie Vrijwillige Thuishulp en Mantelzorg Publieksnaam: (voorheen: Stichting Thuisverzorging Gehandicapten)
0512-583830
Servicebureau MIEN Blauwverversregel 4 9201 EB Drachten T: 0512-532276
• Boodschappen • Huishoudelijk werk • Wandelen • Begeleiden naar de dokter, 109
Pluzzorg (PluZ)
Eindrapport synergiepilot kwetsbare ouderen - Inventarisatie netwerken gemeente Smallingerland - Dec. 2013
Servicebureau zorgt ervoor dat juist die dingen in het leven weer gewoon worden
T: 0512-370672
PluZ (pluzzorg)
Voor oudere mensen kan pluZ langer thuis wonen betekenen, bijvoorbeeld door de maaltijdservice, de klussendienst, personenalarmering en diensten aan huis als de kapper of pedicure.
pluZ Ledenservice Antwoordnummer 1094 9200 VB Drachten 088 512 1000
Stichting Present Smallingerland
Stichting Present zet zich in voor een beter samenleving, dit doen ze door groepen vrijwilligers een dag of dagdeel te koppelen aan mensen die hulp nodig hebben
Postadres: Postbus 387 9200 AJ Drachten T: 0512-543354 E: info@stichtingpresent smallingerland.nl W: www.sticthingpresentsmallingerland.nl Bezoekadres: Moleneind ZZ 95 9203ZX Drachten Coördinatie: Harry van Wieren harry.van.wieren@stichtingpres ent-smallingerland.nl
110
ziekenhuis, begrafenis, receptie etc. • Een dagdeel uit rijden. • Begeleiden van mensen met dementie. • Dagje uit Diensten, cursussen en producten op het gebied van wonen, gemak, gezondheid en ontspanning
Ver. Ned. Organisaties Vrijwilligerswerk Christelijk-Sociaal Congres TijdVoorActie Micha Cursus Oranje Fonds Stichting Doen Rabobank Foundation Ministerie VWS Nationaal Ouderenfonds Skanfonds Provincie Utrecht NL DOET MVO Nederland KRC Accountants & Adviseurs Landelijke Allieantie Kracht- wijken Evangelische Alliantie IKBEN!ZINVOL Kerk in Actie Provincie Overijssel Provincie Friesland Provincie Noord-Braband RCOAK SIOC
Eindrapport synergiepilot kwetsbare ouderen - Inventarisatie netwerken gemeente Smallingerland - Dec. 2013
Commissie PIN Stichting Rotterdam De Uitrusting Thatcher& Aalderink Ballonvaarder SBI Training & Advies Vilans hulpmiddelenwijzer Wonen/huisvesting Woningcorporatie Accolade
Kennisbron
www.hulpmiddelenwijzer.nl
Ouderenhuisvesting
Serviceflat Drachten
Ouderenhuisvesting
Stichting Jonkerstee
Ouderenhuisvesting
De Warrenhove woon- zorgcentrum
Ouderenhuisvesting
Moleneind ZZ 95 Postbus 341 9203 ZX Drachten 8440 AH Heerenveen 0513 433633
[email protected] www.accolade.nl Burgemeester Wuiteweg 139 9203 KD Drachten 0512 515852
[email protected] www.serviceflatdrachten.nl Vereniging van Eigenaars Serviceflat Drachten W. Lindeboom Langdeel 14 9216 WX Oudega 0512 372528 De Warren 8 9203 HT Drachten info@liante www.liante.nl (Onderdeel Zorggroep Liante
111
Eindrapport synergiepilot kwetsbare ouderen - Inventarisatie netwerken gemeente Smallingerland - Dec. 2013
Wooncentrum 't Suderhiem
Ouderenhuisvesting
’t Suderhiem 35 9203 HS Drachten 0512 591100
[email protected] www.suderhiem.nl www.liante.nl Vestiging Drachten: De Lange West 126, 9201 CH Drachten 0512-585111
Woongemeenschap de Merelhof
Ouderenhuisvesting
Mw. E.M.C. Hof-Tom Langewyk 217 9202 CN Drachten 0512 510395
Woonvorm Compagnonsstee
Ouderenhuisvesting
Mw. A. Atsma-Hunze Efterwei 23 9221 SK Rottevalle 0512 341416
[email protected]
Woningcorporatie Woon Friesland
Onderdeel van zorggroep Liante
112
Eindrapport synergiepilot kwetsbare ouderen - Inventarisatie netwerken gemeente Smallingerland - Dec. 2013
Belangenbehartiging voor burgers Naam ANBO Drachten (Algemene Nederlandse Bond voor Ouderen)
B.M.F. Belangenbehartigi ng Mantelzorg Friesland LOC
Beleid/Doel/missie/visie Belangorganisatie voor senioren. Seniorenorganisatie ANBO is een onafhankelijke vereniging, met een groot aantal leden, waar binnen veel mensen actief zijn. Deze leden vinden bij ANBO naast nieuwe contacten ook uitdagend werk. ANBO zet zich in voor het behoud en verbetering van kwaliteit van leven voor de huidige en toekomstige generaties senioren met de nadruk op emancipatie, participatie, solidariteit tussen de generaties en keuzevrijheid. ANBO draagt bij aan sociale veranderingen en biedt toegevoegde waarde aan het leven van haar (potentiële) leden door het bieden van individuele en collectieve belangenbehartiging, betrouwbare en deskundige informatie, diensten en ledenvoordelen.
Wat leveren ze (diensten)
Harlingertrekweg 53 8913 HR Leeuwarden
Zeggenschap in Zorg: ook in Smallingerland??
Katholieke Bond voor Ouderen Fryslan
PCOB
Contactpersoon
Mevr. A.S. Mulder-van der Tempel Hunze 234 9204 BX DRACHTEN Tel. 0512-520883 Belangenbehartiging 50-plus 113
Samenwerkingsverband met:
Eindrapport synergiepilot kwetsbare ouderen - Inventarisatie netwerken gemeente Smallingerland - Dec. 2013
Nederlandse Patiënten Consumenten Federatie (NPCF)
Nederlandse Patiënten Vereniging (NPV)
Senioren Advies Raad (SAR)
Stichting Friese Ouderenbonden
Patiëntenfederatie (NPCF) is een samenwerkingsverband van patiënten- en consumentenorganisaties die zich sterk maken voor alle mensen die zorg nodig hebben, nu of in de toekomst De NPV is een landelijk werkzame organisatie die zich al 30 jaar inzet voor de zorg voor het leven. DE NPV wil tegenwicht bieden tegen ontwikkelingen zoals abortus en euthanasie geaccepteerde verschijnselen. Dat doen zij door op te treden als spreekbuis en belangenbehartiger van mensen die vanuit hun levensovertuiging het menselijk leven zien als gave van God. De SAR adviseert de gemeenteraad van Smallingerland over de deelname van de ouderen aan het maatschappelijke leven en het verbeteren van hun positie in de samenleving. Ook houdt het adviesorgaan de gemeente op de hoogte van haar ideeën over de ontwikkelingen in de maatschappij in relatie tot de oudere mens Belangenbehartiger bij de regering, bij onze volksvertegenwoordigers en overal waar de belangen van ouderen moeten worden gewaarborgd
www.npcf.nl
Artsenfederatie KNMG Patiëntenorganisaties NFK, NPFCF, NPV, NVVE Seniorenbelangenbehartigers ANBO, Unie KBO, PCOB
Secretariaat: P/a pyriet 24 9207 GK Drachten T: 0512-540938 E:
[email protected] I: www.npvzorg.nl (Afdeling Smallingerland verzorgt (nog) geen NPVThuishulp Waterlelie 133 9207 AZ Drachten T: 0512-525491 E: seniorenadviesraadsm@ hetnet.nl
= ook kennisbron
Dhr. T. Swart (voorzitter) De Tsjoele 7 8401 BE Gorredijk 0516-462345
[email protected]
Samenwerkende ouderenkoepels: SOS Smallingerland Dhr. A.H. Meijer Potskipper 6 9216 VS Oudega
Belastinghulp: dhr. L. Dol
114
Eindrapport synergiepilot kwetsbare ouderen - Inventarisatie netwerken gemeente Smallingerland - Dec. 2013
Kadervorming: mw. M. Mulder-Nota Lokaal in de steigers: mw. J. Eelkema-Brouwer Vrijwillige Ouderenadviseur: mw. J. Eelkema-Brouwer Wonen en Leefomgeving: dhr. G. Boskma Seksuele geaardheid senioren: dhr. G. Boskma UMCG project: dhr. T. Swart, dhr. L. Dol ROCOV: Dhr. A.C. Stapper
T: 0512 371102
[email protected] COSBO Heerenveen Mevr. A. Rusch Schoterlandseweg 56 8454 KG Mildam T: 0513-841130
[email protected] SLO Leeuwarden Piet de boer Fioringras 37 8935 BP Leeuwarden T: 058-2883048
[email protected] OSOS/Overleg Samenwerkende Ouderenbonden De Wetterkamp 2 8501 PM Joure T: 0513-413886
SWO - Stichting Welzijn Ouderen
Belangenbehartiging
SUS
Het steunpunt Uitkeringsgerechtigden, gehandicapten en minima Smallingerland Vroegtijdig signaleren van individuele problematiek die kan leiden tot bv huisuitzetting of negatieve gevolgen voor de omgeving. Het verbeteren van de hulpverlening aan die mensen, waar
WMO-loket
Van Knobelsdorffplein 121 9203 DH Drachten 0512-515671
(0512) 58 12 34
115
Eindrapport synergiepilot kwetsbare ouderen - Inventarisatie netwerken gemeente Smallingerland - Dec. 2013
dit tot nu toe geen effect heeft of heeft gehad. Het aanpakken van probleemsituaties, die negatieve gevolgen hebben voor de omgeving. Het voorkomen van huisuitzetting. Het bieden van een tweede kans na een onvermijdbare huisuitzetting. Voor mensen die zich moeilijk staande kunnen houden in de samenleving en die te kampen hebben met problematiek op meerdere levensterreinen, waarbij het zelfstandig wonen mogelijk in het geding is. Mensen die zelf niet (meer) in staat zijn de benodigde hulp in te schakelen en mogelijk een gevaar gaan vormen voor zichzelf of omgeving of overlast veroorzaken voor hun omgeving
Zorgbelang Fryslân
Signalering en advies Belangenorganisatie die op komt voor de belangen van de zorggebruikers
Zorgbelang Fryslân Harlingertrekweg 53 8913 HR Leeuwarden
Ouderen belangenstoel
Postbus 186 8900 AD Leeuwarden 058-2159222 E:
[email protected] I: www.zorgbelangfryslan.nl
116
Eindrapport synergiepilot kwetsbare ouderen - Inventarisatie netwerken gemeente Smallingerland - Dec. 2013
117