Kwetsbare ouderen Cretien van Campen
Betrokken bij buurtbeleid, 5 april 2011
Medewerkers Auteurs Martijn Huisman (VU/VUmc-LASA) Dorly Deeg (VU/VUmc-LASA) Hannie Comijs (GGZinGeest / VUmc-LASA) Marjolein Broese van Groenou (VU-LASA) Jos van Campen (Slotervaartziekenhuis, A’dam) Robbert Gobbens (Hogeschool R’dam / UvT-Tranzo) Katrien Luijkx (UvT-Tranzo) Ria Wijnen-Sponselee (Avans Hogeschool) Marcel van Assen (UvT-MTO) Jos Schols (UM-Caphri) Aukje Verhoeven (SCP/UU) Sjoerd Kooiker (SCP) Maaike den Draak (SCP) Michiel Ras (SCP) Alice de Boer (SCP) Debbie Oudijk (SCP) Anna Maria Marangos (SCP) Mirjam de Klerk (SCP) Cretien van Campen (SCP, redactie)
Sociaal en Cultureel Planbureau
Begeleidingscommissie Marcel Olde Rikkert (UMC St. Radboud) Wim van Minnen (CSO) Klaske van der Meulen (VWS) Pieter Hovens (VWS) Helma Slingerland (VWS) Pieter Roelfsema (VWS) Joost Timmerrmans (SCP) Jedid-Jah Jonker (SCP) Evert Pommer (SCP, voorzitter) Portretten Stichting GetOud
Betrokken bij buurtbeleid, 5 april 2011
Vragen van VWS 1. Wat is kwetsbaarheid bij ouderen? 2. Welke ouderen zijn kwetsbaar in Nederland? 3. Neemt het aantal kwetsbare ouderen in Nederland snel toe?
Sociaal en Cultureel Planbureau
Betrokken bij buurtbeleid, 5 april 2011
1. Wat is kwetsbaarheid bij ouderen?
Sociaal en Cultureel Planbureau
Betrokken bij buurtbeleid, 5 april 2011
Wat vinden ouderen zelf?
Sociaal en Cultureel Planbureau
Betrokken bij buurtbeleid, 5 april 2011
Ouderen benoemen sociale kwetsbaarheid ‘Als je je partner verliest, dan ben je nog kwetsbaarder. Als je je partner nog hebt, dan kun je overal nog naartoe. Samen, samen ben je krachtig. Als je alleen bent, dan krijg je een schop onder je kont.’
Ja, wanneer voel ik me kwetsbaar. Als er ’s avonds laat gebeld wordt en ik ben alleen binnen. Dat vind ik eng. Ben nooit bang geweest, maar af en toe nu, ja tegenwoordig weleens.’
Sociaal en Cultureel Planbureau
Betrokken bij buurtbeleid, 5 april 2011
Werkdefinitie Kwetsbaarheid bij ouderen is een proces van het opeenstapelen van lichamelijke, psychische en/of sociale tekorten in het functioneren dat de kans vergroot op negatieve gezondheidsuitkomsten (functiebeperkingen, opname, overlijden).
Sociaal en Cultureel Planbureau
Betrokken bij buurtbeleid, 5 april 2011
Beloop van kwetsbaarheid
Sociaal en Cultureel Planbureau
Betrokken bij buurtbeleid, 5 april 2011
Beloop van (fysieke en psychische) kwetsbaarheid voorspelt opname in verzorgings- of verpleeghuis
%
Sociaal en Cultureel Planbureau
Betrokken bij buurtbeleid, 5 april 2011
Beloop van (fysieke en psychische) kwetsbaarheid voorspelt vroegtijdig overlijden
%
Sociaal en Cultureel Planbureau
Betrokken bij buurtbeleid, 5 april 2011
2. Hoeveel ouderen zijn kwetsbaar in Nederland?
Sociaal en Cultureel Planbureau
Betrokken bij buurtbeleid, 5 april 2011
Kwetsbaarheid naar leeftijd en geslacht
Sociaal en Cultureel Planbureau
Betrokken bij buurtbeleid, 5 april 2011
2. Welke ouderen zijn kwetsbaar? zelfstandig wonende 65-plussers • •
hoge leeftijd vrouwen
• •
alleenstaanden laag opleidingsniveau
• •
multimorbiditeit motorische beperkingen
verzorgingshuisbewoners (65+) • idem exclusief opleidingsniveau
Sociaal en Cultureel Planbureau
Betrokken bij buurtbeleid, 5 april 2011
3. Neemt het aantal kwetsbare ouderen in Nederland snel toe?
Sociaal en Cultureel Planbureau
Betrokken bij buurtbeleid, 5 april 2011
Toename aantal kwetsbare 65-plussers
Sociaal en Cultureel Planbureau
Betrokken bij buurtbeleid, 5 april 2011
Conclusies & aanbevelingen 1. Wat is kwetsbaarheid? • • •
veel definities, nog geen consensus praktisch instrumenten voor vroegtijdige signalering breder dan enkelvoudige klacht en langer in de tijd kijken
• •
kwetsbaarheid is hulpverlenersbegrip ouderen willen kwaliteit van leven behouden
Sociaal en Cultureel Planbureau
Betrokken bij buurtbeleid, 5 april 2011
Conclusies & aanbevelingen 2. Welke ouderen zijn kwetsbaar in Nederland?
• •
Herkenbare groepen Nog weinig bekend over kwetsbare migranten
•
Wie doet wat? ouderen zelf en mantelzorgers gemeenten huisartsen en praktijkondersteuners geriaters
• • • •
Sociaal en Cultureel Planbureau
Betrokken bij buurtbeleid, 5 april 2011
Conclusies & aanbevelingen 3. Neemt het aantal kwetsbare ouderen in Nederland snel toe?
• • • •
300.000 meer kwetsbare ouderen in de komende 20 jaar maak werk van vroegtijdige signalering en integrale zorg afstemming en samenwerking draaglast èn draagkracht
Sociaal en Cultureel Planbureau
Betrokken bij buurtbeleid, 5 april 2011
Tot slot....
Sociaal en Cultureel Planbureau
Betrokken bij buurtbeleid, 5 april 2011
Op komst ...
Kwetsbare ouderen in de praktijk Journalistieke samenvatting van het rapport Kwetsbare ouderen (15 mei 2011)
Sociaal en Cultureel Planbureau
Betrokken bij buurtbeleid, 5 april 2011
